PRAVILNIKO NASTAVNOM PLANU I PROGRAMU ZA OBRAZOVNI PROFIL IZRAĐIVAČ TEKSTILNE GALANTERIJE U TRAJANJU DO GODINU DANA U OKVIRU PODRUČJA RADA TEKSTILSTVO I KOŽARSTVO - OBLAST TEKSTILSTVO("Sl. glasnik RS - Prosvetni glasnik", br. 3/97) |
Ovim pravilnikom utvrđuje se nastavni plan i program za obrazovni profil izrađivač tekstilne galanterije u trajanju do godinu dana u okviru područja rada tekstilstvo i kožarstvo - oblast tekstilstvo.
Nastavni plan i program iz stava 1. ovog člana odštampan je uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Prosvetnom glasniku", a primenjivaće se počev od školske 1997/98. godine.
NASTAVNI PLAN I PROGRAM
ZA OBRAZOVNI PROFIL IZRAĐIVAČ TEKSTILNE GALANTERIJE U TRAJANJU DO GODINU DANA U OKVIRU PODRUČJA RADA TEKSTILSTVO I KOŽARSTVO - OBLAST TEKSTILSTVO
Cilj stručnog osposobljavanja za obrazovni profil izrađivač tekstilne galanterije jeste funkcionalno i brzo zadovoljavanje zahteva strukture rada konfekcijskih pogona sa aspekta stručnog kadra osposobljenog za poslove nižeg nivoa složenosti.
Zadaci stručnog osposobljavanja su:
- upoznavanje učenika, praćenje, otkrivanje i podsticanje određenih sklonosti i sposobnosti u vezi sa profesionalnim osposobljavanjem;
- razvijanje estetskih sposobnosti;
- usvajanje radne i tehnološke discipline;
- usvajanje elementarnih znanja o svojstvima i upotrebi najvažnijih tekstilnih vlakana koja se koriste za izradu konfekcije;
- sticanje potrebnih znanja za pravilnu upotrebu vlakana i proizvoda od vlakana;
- razvijanje osećaja za razlikovanje materijala po sirovinskom sastavu, prepletaju i boji;
- sticanje veština u šivenju;
- razvijanje odnosa prema kvalitetu i estetskom oblikovanju proizvoda u odnosu na namenu;
- usvajanje saznanja o važnosti uštede materijala i zaštite na radu od povreda;
- ispitivanje sposobnosti učenika i sugerisanje koju fazu u izradi proizvoda može kvalitetno da obavlja.
NASTAVNI PLAN
STRUČNOG OSPOSOBLJAVANJA ZA RAD
Područje rada: TEKSTILSTVO I KOŽARSTVO
Obrazovni profil: IZRAĐIVAČ TEKSTILNE GALANTERIJE
Trajanje obrazovanja: TRI MESECA
NASTAVNI PREDMETI |
Broj časova |
1. Tekstilna vlakna | 40 |
2. Tekstilni materijali | 40 |
3. Organizacija i zaštita na radu | 20 |
4. Tehnologija šivenja | 100 |
5. Praktična nastava | 515 |
UKUPNO: | 715 |
CILJ I ZADACI
Cilj nastave predmeta tekstilna vlakna je sticanje znanja o tekstilnim vlaknima radi uspešnog praćenja drugih predmeta i primene u praksi.
Zadaci nastave su:
- upoznavanje različitih vrsta vlakana;
- sticanje znanja o svojstvima vlakana;
- sticanje znanja i umenja neophodnih za upotrebu vlakana.
SADRŽAJI PROGRAMA (40 časova)
Pojam tekstilnih vlakana.
Podela vlakana prema poreklu.
Osnovna svojstva i upotreba prirodnih vlakana.
Svojstva i upotreba hemijskih vlakana.
Sintetička vlakna.
CILJ I ZADACI
Cilj nastave predmeta tekstilni materijali je sticanje znanja i umenja o svojstvima i primeni tekstilnih materijala.
Zadaci nastave su:
- upoznavanje različitih vrsta materijala;
- sticanje znanja o svojstvima tekstilnih materijala;
- sticanje znanja i umenja neophodnih za pravilan izbor tekstilnih materijala.
SADRŽAJI PROGRAMA (40 časova)
Podela i svojstva tekstilnih materijala.
Osnovni materijali za izradu tekstilne galanterije.
Najvažnije karakteristike materijala i njihova namena.
Pomoćni materijali za izradu tekstilne galanterije i njihova upotreba.
Izbor materijala.
ORGANIZACIJA I ZAŠTITA NA RADU
CILJ I ZADACI
Cilj nastave predmeta organizacija i zaštita na radu je sticanje znanja o funkcionalnoj organizaciji rada na radnim mestima i zaštiti na radu radi uspešne primene u praksi.
Zadaci nastave su:
- upoznavanje osnovnih principa psiho-fiziologije rada;
- sticanje osnovnih znanja o funkcionalnoj organizaciji radnih mesta;
- sticanje znanja o osnovnim činiocima kvaliteta i uspešnog privređivanja;
- sticanje osnovnih znanja o zaštiti na radu, zaštiti od požara i zaštiti okoline.
SADRŽAJI PROGRAMA (20 časova)
Položaj radnika u odnosu na sredstva rada.
Zone optimalnih zahvata.
Biofiziološke, psihološke i stručne karakteristike uspešnog izvršioca poslova radnog mesta (smenjivanje rada i odmora, motivacioni aspekti radnog ambijenta, spretnost, motorika, vidna osetljivost, razlikovanje boja).
Funkcionalna organizacija radnih mesta.
Činioci proizvodnje.
Radna i tehnološka disciplina.
Standardi kvaliteta.
Klimatski uslovi na radnim mestima.
Zaštita na radu.
Zaštita od požara.
Zaštita čovekove okoline.
CILJ I ZADACI
Cilj predmeta tehnologija šivenja je sticanje znanja, umenja i veština šivenja radi uspešne primene u praksi.
Zadaci predmeta su:
- upoznavanje tehnoloških faza šivenja tekstilne galanterije;
- sticanje znanja neophodnih za pravilan izbor materijala za krojenje;
- upoznavanje mašina, alata i pomoćnih sredstava za rad;
- sticanje znanja i umenja neophodnih za izvođenje operacija krojenja, šivenja i peglanja;
- sticanje znanja o standardima u oblasti šivenja tekstilne galanterije.
SADRŽAJI PROGRAMA (100 časova)
Podela, namena i značaj rublja.
Podela tehnološkog procesa izrade rublja na faze rada.
Izbor materijala za krojenje.
Ručno i mašinsko krojenje.
Sredstva za krojenje.
Priprema mašine za šivenje.
Ručni i mašinski šavovi.
Mašine, alati i sredstva za rad.
Obična i specijalne šivaće mašine - principi rada.
Ravnači, porubači, razni podavijači i ostalo.
Automati za izradu rupica, našivanje dugmadi i izradu učvršćenja.
Šivenje ženskog i muškog veša.
Šivenje dečijeg veša.
Proporcija čovekovog tela.
Standardi, namena i numerisanje.
ISO - 9000.
Peglanje.
Parametri peglanja.
Međufazno i završno peglanje.
Pegla i uređaji za peglanje, prese za termofiksiranje i peglanje.
Oblikovanje krojnih delova postupkom peglanja.
Raspeglavanje i upeglavanje šavova.
CILJ I ZADACI
Cilj predmeta praktična nastava je sticanje znanja, umenja, veština i navika neophodnih za uspešan rad na poslovima i zadacima prvog, a delimično i drugog nivoa složenosti u oblasti šivenja tekstilne galanterije.
Zadaci nastave su:
- upoznavanje tehnoloških faza rada izrade tekstilne galanterije;
- sticanje znanja, umenja i navika za održavanje radnog mesta;
- sticanje znanja, umenja i veština krojenja, šivenja, peglanja i pakovanja tekstilne galanterije.
SADRŽAJI PROGRAMA (515 časova)
Upoznavanje tehnoloških faza izrade tekstilne galanterije.
Pojam i podela radnog mesta.
Pripremanje i održavanje radnog mesta.
Uvežbavanje položaja tela pri ručnom i mašinskom radu.
Krojenje materijala.
Prošivanje delova proizvoda i opšivanje rubova.
Kosi nevidljivi ubod.
Pikiranje delova.
Zahvatni i cik-cak ubod.
Izrada rupica.
Našivanje dugmadi i kopči.
Šivenje.
Šivenje posteljine.
Šivenje suncobrana i kišobrana.
Šivenje presvlaka i obloga.
Šivenje sportske opreme i dr.
Peglanje.
Peglanje tekstilne galanterije.
NAČIN OSTVARIVANJA PROGRAMA (UPUTSTVO)
Program stručnog osposobljavanja za obrazovni profil izrađivač tekstilne galanterije ostvaruje se u saradnji sa preduzećima i u skladu sa njihovim zahtevima.
Nastavni plan i program se realizuje prema programu proizvodnje pogona za izradu galanterijskih proizvoda u kome učenici rade.
Na kraju stručnog osposobljavanja predviđena je provera stručne osposobljenosti i rangiranje učenika prema stepenu osposobljenosti za samostalno obavljanje poslova i radnih zadataka određenih faza izrade galanterijskih proizvoda.
ISPIT ZA STRUČNU OSPOSOBLJENOST
Ovim ispitom proverava se stručna osposobljenost učenika za samostalno obavljanje poslova i radnih zadataka prvog nivoa složenosti u oblasti proizvodnje tekstilne galanterije.
Ispit se sastoji iz:
1. izrade praktičnog rada,
2. odbrane praktičnog rada.
IZRADA PRAKTIČNOG RADA
U okviru praktičnog rada izrađuje se proizvod ili vrši zadata operacija vezana za izradu određenog galanterijskog proizvoda (posteljina, suncobrana, kišobrana, presvlaka, obloga, sedišta, sportske opreme i drugo).
ODBRANA PRAKTIČNOG RADA
U okviru odbrane praktičnog rada učenik pred komisijom obrazlaže tok operacija karakterističnih za izradu zadatog proizvoda ili zadatih operacija.