UREDBAO ZAŠTITI SPOMENIKA PRIRODE "CERJANSKA PEĆINA"("Sl. glasnik RS", br. 5/98) |
Erozivno-tektonski kraški oblici koji čine speleološke objekte Ponorska pećina Provalija, Ponor Cerjanska propast, Povremeno sifonsko vrelo i Kraška jama iznad vrela, stavljaju se pod zaštitu kao prirodno dobro od izuzetnog značaja i svrstavaju u I kategoriju zaštite kao spomenik prirode "Cerjanska pećina" (u daljem tekstu: spomenik prirode "Cerjanska pećina").
Spomenik prirode "Cerjanska pećina" stavlja se pod zaštitu radi očuvanja morfoloških i hidroloških oblika (pećina, vrelo, ponor, kraška jama i dr.), bogatstva, raznovrsnosti formi, veličina, boja i sastava pećinskog nakita, monumentalnosti pećinskih kanala i dvorana i bogatstva faune (slepi miševi, različite vrste pećinskih insekata i dr.).
Spomenik prirode "Cerjanska pećina" je na području opštine Niš, na katastarskim opštinama Cerje i Kravlje, ukupne površine 63,96,89 ha od čega je 60,44,56 ha u privatnoj i 3,52,33 ha u društvenoj svojini, a površina speleoloških objekata je:
A - Ponorska pećina Provalija 32,38,67 ha,
B - Ponor Cerjanska propast 17,44,68 ha,
C - Povremeno sifonsko vrelo 10,20,95 ha, i
D - Kraška jama površine 3,92,09 ha.
Granice spomenika prirode "Cerjanska pećina" čine spoljne linije graničnih pripadajućih katastarskih parcela na kojima se nalaze speleološki objekti A, B, C i D.
Granice spomenika prirode "Cerjanska pećina" i grafički prikazi odštampani su uz ovu uredbu i čine njen sastavni deo.
Na zaštićenim površinama spomenika prirode "Cerjanska pećina" ustanovljava se režim zaštite II stepena kojim se:
1. Zabranjuje:
1) izvođenje radova koji mogu nepovoljno delovati na morfološka, hidrografska i mikroklimatska obeležja pećine i pećinskih kanala;
2) izgradnja stambenih i vikend objekata, objekata za potrebe poljoprivrede, industrije i rudarstva;
3) deponovanje otpadaka;
4) korišćenje vode iz vrela i izvora kod sela Kravlja za navodnjavanje;
5) hvatanje i uništavanje pećinske faune;
6) uništavanje pećinskog nakita i drugih pećinskih oblika, i
2. Obezbeđuje:
1) naučnoistraživački i obrazovni rad;
2) uređenje zaštićenog prirodnog dobra za prijem posetilaca i njegovo prikazivanje,
3) korišćenje vode za pokretanje vodenica i održavanje vodenica;
4) korišćenje poljoprivrednog i drugog zemljišta na tradicionalan način (ispaša stoke, kosidba livada);
5) očuvanje i unapređenje estetskih i pejzažnih vrednosti zaštićenog prirodnog dobra u vršenju šumskih, poljoprivrednih i drugih radova koji nisu zabranjeni.
Zaštita i razvoj spomenika prirode "Cerjanska pećina" sprovodi se prema programu koji sadrži ciljeve, aktivnosti i zadatke na sprovođenju režima zaštite iz člana 4. ove uredbe, a naročito aktivnosti na speleološkim istraživanjima, uređenju i prikazivanju spomenika prirode, sredstva potrebna za ostvarivanje programa i način njihovog obezbeđivanja.
Program iz stava 1. ovog člana donosi se za period od pet godina, a ostvaruje se godišnjim programom koji sadrži poslove i zadatke koji će se izvršiti u tekućoj godini, dinamiku njihovog izvršavanja i visinu potrebnih sredstava.
Na program iz stava 1. ovog člana na koji su prethodno pribavljena mišljenja ministarstava nadležnih za poslove šumarstva, vodoprivrede, građevina, nauke, prosvete i kulture, saglasnost daje ministarstvo nadležno za poslove zaštite životne sredine.
O spomeniku prirode "Cerjanska pećina" stara se Javno preduzeće za izgradnju grada Niša u Nišu (u daljem tekstu: Preduzeće).
Preduzeće u obavljanju poslova zaštite i razvoja spomenika prirode "Cerjanska pećina" obezbeđuje sprovođenje propisanog režima zaštite i očuvanja prirodnog dobra, naučnoistraživačkih, kulturnih, vaspitno-obrazovnih, informativno-propagandnih i drugih aktivnosti i donosi srednjoročni i godišnji program.
Preduzeće podnosi izveštaj o ostvarivanju programa iz člana 5. ove uredbe do 15. decembra za tekuću godinu ministarstvu nadležnom za poslove zaštite životne sredine.
Preduzeće u obavljanju poslova zaštite i razvoja spomenika prirode "Cerjanska pećina" obezbeđuje obeležavanje ovog spomenika, unutrašnji red i čuvarsku službu, u skladu sa aktom koji donosi uz saglasnost ministarstva nadležnog za poslove zaštite životne sredine.
Aktom iz stava 1. ovog člana uređuju se pravila za sprovođenje režima zaštite, a naročito: način i uslovi kretanja i boravka posetilaca, korišćenja rekreativnih i drugih javnih površina, način i uslovi postavljanja informativnih i drugih oznaka, mera zaštite kod obavljanja naučnih istraživanja i izvođenja istražnih radova, obavljanja turističkih, ugostiteljskih i drugih delatnosti i posebne zabrane i ograničenja u sprovođenju režima zaštite.
Preduzeće je dužno da na pogodan način javno oglasi pravila određena aktom iz stava 1. ovog člana i druge neophodne informacije za sprovođenje režima zaštite, tako da budu dostupne korisnicima i posetiocima spomenika prirode "Cerjanska pećina".
Sredstva za zaštitu i razvoj spomenika prirode "Cerjanska pećina" obezbeđuju se iz prihoda ostvarenih obavljanjem delatnosti Preduzeća, iz sredstava budžeta Republike i iz drugih izvora, u skladu sa zakonom.
Program iz člana 5. ove uredbe Preduzeće će doneti u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe, a godišnji program u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu srednjoročnog programa.
Do donošenja programa iz člana 5. ove uredbe Preduzeće može poslove zaštite i razvoja obavljati prema Privremenom programu zaštite i razvoja koji donosi u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Planovi uređenja prostora, šumske, vodoprivredne, poljoprivredne, lovne osnove i drugi programi koji obuhvataju zaštićeno područje usaglasiće se sa Prostornim planom Republike Srbije i programom zaštite i razvoja iz člana 5. ove uredbe.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
GRANICE SPOMENIKA PRIRODE "CERJANSKA PEĆINA"
1. Granice speleološkog objekta A - Ponorska pećina Provalija obuhvata sledeće katastarske parcele opštine Niš, katastarske opštine Cerje: 1417, 1418, 1419, 1420, 1421, 1422, 1423, 1424, 1425, 1426, 1427, 1428, 1429, 1430, 1431, 1432, 1433, 1435, 1436, 1437, 1438, 1439, 1440, 1441, 1442, 1443, 1434, 1445, 1446, 1447, 1448, 1449, 1450, 1451, 1452, 1453, 1454, 1455, 1456, 1457, 1458, 1459, 1460, 1461, 1462, 1463, 1651, 1652, 1653, 1664, 1665, 1666, 1667, 1668, 1669, 1670, 1671, 1672, 1673, 1674, 1675, 1676, 1677, 1678, 1679, 1680, 1681, 1682, 1683, 1684, 1685, 1686, 1687, 1688, 1689, 1690, 1691, 1692, 1693, 1694, 1695, 1696, 1697, 1698, 1699, 1700, 1701, 1702, 1703, 1704, 1705, 1706, 1707, 1708, 1709, 1710, 1711, 1712, 1713, 1714, 1715, 1716, 1717, 1718, 1719, 1720, 1721, 1722, 1723, 1724, 1725, 1726, 1727, 1728, 1729, 1730, 1731, 1732, 1733, 1734, 1735, 1736, 1737, 1738, 1739, 1740, 1741, 1742, 1743, 2291, 2292, 2293, 2294, 2295, 2296, 2297, 6700, 6701, 6720.
2. Granice speleološkog objekta B - Ponor Cerjanska propast obuhvata sledeće katastarske parcele opštine Niš, katastarske opštine Cerje: 824, 825, 826, 827, 828, 829, 830, 831, 832, 833, 834, 835, 836, 837, 838, 839, 840, 841, 1273, 1274, 1275, 1276, 1277, 1278, 1279, 1280, 1281, 1282, 1283, 1284, 1285, 1286, 1287, 1288, 1289, 1290, 1291, 1292, 1293, 1294, 1295, 1296, 1297, 1298, 1299, 1300, 1301, 1302, 1303, 1304, 1345, 1346, 1347, 1348, 1349, 1350, 1351, 1352, 1353, 1354, 1355, 1356, 1357, 1358, 1359, 1360, 1361, 1362, 1363, 6715.
3. Granica speleološkog objekta C - Povremeno sifonsko vrelo obuhvata sledeće katastarske parcele opštine Niš - katastarske opštine Kravlje: 5393, 5996, 5997, 5998, 5399, 5400, 5401, 5402, 5403, 5404, 5405, 5406, 5407, 5408, 5411, 5416, 5417, 6038, 6039, 6085/2.
4. Granica speleološkog objekta D - Kraška jama iznad vrela obuhvata katastarsku parcelu 6039 katastarske opštine Kravlje.
Grafički prikaz spomenika prirode "Cerjanska pećina", objavljen je u "Sl. glasniku RS", br. 5/98, str. 144. i 145.