UREDBA O ZAŠTITI SPOMENIKA PRIRODE "RISOVAČA" ("Sl. glasnik RS", br. 9/95)

Član 1

Pećina "Risovača" stavlja se pod zaštitu kao prirodno dobro od izuzetnog značaja i svrstava u I kategoriju zaštite kao SPOMENIK PRIRODE (u daljem tekstu: spomenik prirode "Risovača").

Član 2

Spomenik prirode "Risovača" stavlja se pod zaštitu kao speleološki objekat sa izuzetnim arheološko-paleontološkim vrednostima i zanimljivim prirodnim obeležjima. Pećina je nalazište fosilne kvartarne faune i prebivalište čoveka ledenog doba.

Član 3

Spomenik prirode "Risovača" je na području opštine Aranđelovac, katastarske opštine Aranđelovac i Vrbica i obuhvata površinu od 13 ha. U katastarskoj opštini Aranđelovac na katastarskim parcelama u društvenoj svojini broj: 4510/2, 4511, 4512/1, 4512/3, 4515, 4516/1, 2506/1, 2506/2 i 2507, i na katastarskoj parceli u privatnoj svojini broj 4501/1. U katastarskoj opštini Vrbica na katastarskim parcelama u društvenoj svojini broj: 804/2, 804/3 i 804/4 i na katastarskim parcelama u privatnoj svojini broj: 1551, 1552/1 i 1553.

Opis granica spomenika prirode "Risovača" sa grafičkim prikazom odštampan je uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.

Član 4

Na zaštićenoj površini spomenika prirode "Risovača" ustanovljava se režim zaštite II stepena kojim se:

1. Zabranjuje:

1) ulaženje u pećinu bez dozvole i pratnje,

2) građenje stambenih i vikend objekata i objekata za potrebe poljoprivredne i industrijske proizvodnje,

3) preduzimanje zemljanih, građevinskih i drugih radova i aktivnosti kojima se mogu narušiti njegove ambijentalne vrednosti, morfologija pećinskih ulaza, degradiranje otkopanog dela arheološkog nalazišta i oštećenje istražnih arheoloških vrednosti, i

2. Obezbeđuje speleološko, paleontološko i arheološko istraživanje pećine i proučavanje fosilnih ostataka i artefakata, plansko uređenje i prikazivanje spomenika prirode "Risovača".

Član 5

Zaštita i razvoj spomenika prirode "Risovača" sprovodi se prema programu zaštite i razvoja.

Program iz stava 1. ovog člana sadrži naročito: ciljeve, zadatke i aktivnosti na sprovođenju režima zaštite iz člana 4. ove uredbe, aktivnosti na obezbeđenju speleoloških, paleontoloških i istraživanja pećinske faune, nastavak proučavanja fosilnih ostataka i artefakata, zadatke na uspostavljanju mikroklimatskih osmatranja u pećini, na obezbeđenju pristupa za turističke potrebe i prezentaciju, sredstva potrebna za ostvarivanje programa kao i način njihovog obezbeđivanja.

Program iz stava 1. ovog člana donosi se za period od pet godina, a ostvaruje godišnjim programima koji sadrže poslove i zadatke koji se realizuju u tekućoj godini, dinamiku njihovog izvršavanja i visinu potrebnih sredstava.

Na program iz stava 1. ovog člana, na koji su prethodno pribavljena mišljenja ministarstava nadležnih za poslove urbanizma, prosvete i kulture i nauke, saglasnost daje ministarstvo nadležno za zaštitu životne sredine.

Član 6

O spomeniku prirode "Risovača" stara se Muzej u Aranđelovcu (u daljem tekstu: Muzej).

Član 7

Muzej u obavljanju programa zaštite i razvoja spomenika prirode "Risovača" obezbeđuje sprovođenje propisanih režima zaštite i očuvanja prirodnog dobra, naučnoistraživačkih, kulturnih, vaspitno-obrazovnih, informativno-propagandnih i drugih aktivnosti, obeležava zaštićeno prirodno dobro, donosi srednjoročni i godišnji program zaštite i razvoja, obezbeđuje unutrašnji red i čuvarsku službu.

Muzej podnosi izveštaj o ostvarivanju programa iz člana 5. ove uredbe do 15. decembra za tekuću godinu ministarstvu nadležnom za zaštitu životne sredine.

Član 8

Muzej u obavljanju poslova zaštite i razvoja spomenika prirode "Risovača" obezbeđuje obeležavanje ovog spomenika prirode, unutrašnji red i čuvarsku službu u skladu sa aktom koji donosi, uz saglasnost ministarstva nadležnog za zaštitu životne sredine.

Aktom iz stava 1. ovog člana uređuju se pravila za sprovođenje režima zaštite i razvoja, a naročito: način i uslovi kretanja i boravka posetilaca; način i uslovi korišćenja pašnjaka, lekovitog bilja, šumskih plodova, rekreativnih i drugih javnih površina; način i uslovi postavljanja informativnih i drugih oznaka, mera zaštite prilikom obavljanja naučnih istraživanja i izvođenja istražnih radova; obavljanje turističkih, ugostiteljskih i drugih aktivnosti i posebne zabrane i ograničenja u sprovođenju režima zaštite.

Muzej je dužan, da na pogodan način javno oglasi, tako da budu dostupna korisnicima i posetiocima, pravila određena aktom iz stava 1. ovog člana i druge neophodne informacije za sprovođenje režima zaštite.

Član 9

Sredstva za zaštitu i razvoj spomenika prirode "Risovača" obezbeđuju se iz prihoda ostvarenih obavljanjem delatnosti Muzeja, iz sredstava u budžetu Republike i iz drugih izvora u skladu sa zakonom.

Član 10

Program iz člana 5. ove uredbe, Muzej će doneti u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe, a godišnji program u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu srednjoročnog programa.

Do donošenja programa iz člana 5. ove uredbe, Muzej može poslove zaštite obavljati prema Privremenom programu zaštite i razvoja koji donosi u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.

Član 11

Prostorni i urbanistički planovi, šumske, lovne, ribolovne, vodoprivredne, poljoprivredne i druge osnove i programi koji obuhvataju zaštićeno područje moraju biti usaglašeni sa programom zaštite i razvoja iz člana 5. ove uredbe.

Član 12

Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

 

OPIS GRANICA SPOMENIKA PRIRODE "RISOVAČA"

Granica spomenika prirode "Risovača" počinje u krajnjoj južnoj dodirnoj tački parcele 4516/1 i seoskog puta, ide putem prema severozapadu duž ivice spomenute parcele, napušta put skrećući prvo prema severu, a zatim prema severoistoku duž spoljne ivice parcele 4516/1, nastavlja istim pravcem ivicom parcele 4512, preseca korito Kubršnice, izlazi na ivicu parcele 2507 i skrećući najpre prema sever - severozapadu, a zatim severoistoku ide ivicom spomenute parcele, prelazi na ivicu parcele 2506/1 i savija duž nje prema jugoistoku, zatim povija prema istoku duž ivice parcele 805/8, nastavlja ivicom parcele 805/7, oštro skreće prema jugozapadu duž parcela 805/1 i 805/3, skreće prema jugoistoku ivicom parcele 804/2, savija duž ivice iste parcele prema jugozapadu i nastavlja približno istim pravcem duž spoljne ivice parcele 1553, 1552/1, 4511 i 4516/1 do početne tačke na seoskom putu.