ODLUKAO DONOŠENJU STRATEŠKOG PLANA SOCIJALNE ZAŠTITE GRADA SMEDEREVA (ZA PERIOD 2008-2012)("Sl. list grada Smedereva", br. 3/2008) |
Ovom Odlukom donosi se Strateški plan socijalne zaštite grada Smedereva (za period 2008-2012).
Strateški plan socijalne zaštite grada Smedereva (za period 2008-2012) čini sastavni deo ove Odluke.
Odluka o donošenju Strateškog plana socijalne zaštite grada Smedereva (za period 2008-2012) i Strateški plan socijalne zaštite grada Smedereva (za period 2008-2012) stupaju na snagu danom donošenja a objaviće se u "Službenom listu grada Smedereva".
STRATEŠKI PLAN SOCIJALNE ZAŠTITE GRADA SMEDEREVA
(ZA PERIOD 2008-2012)
1. UVOD
1.1. O procesu strateškog planiranja socijalne zaštite (politike) zasnovanog na zajednici sprovedenom u Smederevu
1.2. Metodološki pristup u procesu planiranja
1.3. Postignuti rezultati po završetku procesa strateškog planiranja
1.4. Izjava o viziji
2. DEFINISANA STRATEŠKA ULOGA I ODGOVORNOST SOCIJALNIH AKTERA U RAZVOJU SOCIJALNE ZAŠTITE
2.1. Misija institucija socijalne zaštite
2.2. Misija institucija u oblasti obrazovanja
2.3. Misija organizacija civilnog društva (OCD)
2.4. Misija lokalne samouprave
2.5. Sistem vrednosti koji promovišu socijalni akteri
3. OPŠTA EKONOMSKA, DEMOGRAFSKA I SOCIJALNA SLIKA GRADA SMEDEREVA
3.1. Opšti podaci - osnovne demografske i socio-ekonomske informacije
3.2. Gradske strukture - organogram lokalne samouprave u Smederevu
3.3. Javne institucije i nevladine organizacije koje deluju u zajednici
4. REZULTATI ANALIZE SOCIJALNIH AKTERA: programi, usluge i ciljne grupe
5. ORGANIZACIONI OBLICI I USLUGE KOJE NEDOSTAJU U GRADU SMEDEREVU
6. KOMUNIKACIJA U ZAJEDNICI IZMEĐU SVIH LOKALNIH SOCIJALNIH AKTERA
7. SWOT ANALIZA GRADA SMEDEREVA U ODNOSU NA SOCIJALNU ZAŠTITU I SOCIJALNU POLITIKU
8. STRATEŠKE ODLUKE Strateški ciljevi, zadaci i akcije (pripadajuće tabele logičkih matrica 1-4)
9. OPERACIONALIZACIJA STRATEŠKOG PLANA
10. MONITORING I EVALUACIJA SPROVOĐENJA STRATEŠKIH ODLUKA
STRATEŠKI PLAN SOCIJALNE ZAŠTITE GRADA SMEDEREVA
Dokument strateškog plana socijalne zaštite grada Smedereva javni je dokument, podložan javnoj raspravi i potrebnim korekcijama tokom sprovođenja.
Polaznu osnovu za izradu Strateškog plana razvoja socijalne zaštite grada Smedereva za period 2008-2012. godine predstavlja Strategija razvoja socijalne zaštite Republike Srbije. Burne društveno-ekonomske promene proteklih godina u našem društvu imaju svoje posledice u veoma uočljivom procesu socijalnog raslojavanja.
Na osnovu ukazane potrebe za sistematskim pristupom u rešavanju problema u oblasti socijalne zaštite, a na inicijativu Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike Republike Srbije, Fonda za socijalne inovacije, grad Smederevo i Lokalni savet za socijalna pitanja su sačinili Strateški plan razvoja socijalne zaštite grada Smedereva za period 2008-2012. godine. Postavljanje željenih okvira u toj oblasti zasnovanih na metodologiji strateškog planiranja realizovano je uz izuzetnu pomoć eksperata i trenera, na čelu sa mentorom, gospođom Nives Radeljić.
Strategija sadrži principe i predviđa konkretne korektivne aktivnosti koje će se preduzeti u cilju prevazilaženja najizraženijih socijalnih problema i podizanja opšteg životnog standarda građana u Smederevu.
Neka ovaj strateški dokument bude vodič u realizaciji naše vizije - Smedereva 2012. godine kao zajednice koja uz puno poštovanje ljudskih prava obezbeđuje i podmirivanje životnih potreba svih građana u prirodnoj sredini i onda kada to oni sami nisu u mogućnosti.
Uz zahvalnost svim akterima ovog dokumenta,
PREDSEDNIK |
|
GRADONAČELNIK |
LOKALNOG SAVETA ZA |
|
GRADA SMEDEREVA |
SOCIJALNA PITANJA |
|
|
dr Vesna Jeremić-Dragojević |
|
Predrag Umičević |
1.1. O procesu strateškog planiranja
Sastanak i dogovor o početku procesa strateškog planiranja socijalne zaštite grada Smedereva održan je 31. jula 2007. Tako se grad Smederevo aktivno uključio u Projekat PLUS i nastoji podržati procese implementacije strateških odluka u reformi sistema socijalne zaštite u Srbiji i Strategije za smanjenje siromaštva u Srbiji.
Predstavnici institucija i nevladinih organizacija iskazali su interes da učestvuju u procesu planiranja na lokalnom nivou i da podrže novu ulogu lokalne samouprave u uspostavljanju usluga podrške ranjivim grupama građana. Kontinuitet učestvovanja predstavnika važnih socijalnih aktera održan je tokom organizovanih radnih sastanaka. Iz ove grupe definisani su članovi Lokalnog saveta za socijalna pitanja u čijem su sastavu predstavnici lokalne samouprave, javnih institucija i nevladinih organizacija.
U gradu Smederevu formiran je Savet za zapošljavanje. Ovaj savet pokrenuo je nekoliko programa i akcija. Pojedini članovi uključili su se u rad novoformiranog Lokalnog saveta za socijalna pitanja. Prepoznata je potreba za aktivnijim i usklađenijim delovanjem različitih saveta, jer su ciljne grupe većim delom iste, a rešavanje problema zahteva sveobuhvatan i sistematičan pristup, racionalno korišćenje lokalnih resursa i uključivanje većeg broja socijalnih aktera, bilo kao direktnih nosilaca programa ili kao pružalaca podrške sprovođenju usluga i akcija u oblasti socijalne zaštite.
Privremeni organ opštine Smederevo doneo je Odluku o osnivanju Lokalnog saveta za socijalna pitanja ("Službeni list opštine Smederevo", broj 12/2007).
ODLUKA
O OSNIVANJU LOKALNOG SAVETA ZA SOCIJALNA PITANJA
Član 1
Ovom Odlukom osniva se Lokalni savet za socijalna pitanja (u daljem tekstu: Savet) radi podsticanja, razvoja i jačanja usluga socijalne zaštite na nivou lokalne zajednice i uređuje sastav i delokrug Saveta, prava, dužnosti i odgovornosti članova Saveta, način rada Saveta i druga pitanja od značaja za rad Saveta.
Član 2
Savet je nezavisan u svom radu i za svoj rad odgovara Privremenom organu opštine Smederevo (u daljem tekstu: Privremeni organ) i predsedniku opštine Smederevo (u daljem tekstu: predsednik Opštine).
Član 3
Članovi Saveta su predstavnici jedinice lokalne samouprave, Zdravstvenog centra "Sveti Luka" Smederevo, Osnovne škole "Dimitrije Davidović" Smederevo, Ekonomske trgovinske škole Smederevo, Centra za socijalni rad opštine Smederevo, Doma za stare i penzionere Smederevo, Nacionalne službe zapošljavanja - Filijale Smederevo, Crvenog krsta Smederevo, Društva za pomoć mentalno nedovoljno razvijenim osobama Smederevo, Policijske uprave Smederevo, Opštinskog saveza socijalno-humanitarnih organizacija Smederevo, Romskog informativnog centra "Drom" Smederevo, Opštinskog suda Smederevo, Predškolske ustanove "Naša radost" Smederevo i Nevladine organizacije AMITY.
Savet ima 17 članova i 17 zamenika, predstavnika institucija definisanih u članu 3. ove Odluke.
Članove Saveta predlažu institucije iz člana 3. Odluke.
Privremeni organ imenuje članove Saveta.
Predsednik i zamenik predsednika Saveta biraju se na prvoj, konstitutivnoj sednici Saveta.
Prvu sednicu Saveta saziva predsednik opštine Smederevo.
Do izbora predsednika Saveta, prvom sednicom rukovodi najstariji član Saveta.
Funkcionisanje Saveta reguliše se Poslovnikom o radu, koji usvaja Privremeni organ.
Predsednik opštine Smederevo će pokrenuti postupak konstituisanja Saveta, sazivanjem prve sednice Saveta, u roku od 7 dana od dana stupanja na snagu akta o imenovanju članova Saveta.
Odluka stupa na snagu danom donošenja.
Odluku objaviti u "Službenom listu opštine Smederevo".
U skladu sa Odlukom o osnivanju Lokalnog saveta za socijalna pitanja, Privremeni organ opštine Smederevo doneo je Rešenje o imenovanju članova Lokalnog saveta za socijalna pitanja ("Službeni list opštine Smederevo", broj 12/2007) i Rešenja o izmeni Rešenja o imenovanju članova Lokalnog saveta za socijalna pitanja ("Službeni list opštine Smederevo", broj 13/2007 i 14/2007).
U izradi ovog Dokumenta učestvovali su po osnovu napred navedenih Rešenja 34 predstavnika sledećih institucija i organizacija:
1. Slobodan Miladinović, član, zamenik predsednika opštine Smederevo
Ivica Cvetković, zamenik člana, šef Kabineta predsednika opštine Smederevo
2. Dr Vesna Jeremić-Dragojević, član, član Opštinskog veća opštine Smederevo
Dr Ivan Stevanović, zamenik člana, član Opštinskog veća opštine Smederevo
3. Gordana Sole, član, predstavnik Opštinske uprave Smederevo
Vida Naumović, zamenik člana, predstavnik Opštinske uprave Smederevo
4. Dr Dobrica Janković, član, predstavnik Zdravstvenog centra "Sveti Luka" Smederevo
Dr Anđelka Arsenijević, zamenik člana, predstavnik Zdravstvenog centra "Sveti Luka" Smederevo
5. Snežana Inić, član, predstavnik Osnovne škole "Dimitrije Davidović" Smederevo
Jelena Zdravković, zamenik člana, predstavnik Osnovne škole "Dimitrije Davidović" Smederevo
6. Veselin Stojković, član, predstavnik Ekonomsko-trgovinske škole Smederevo
Dušanka Filipović, zamenik člana, predstavnik Ekonomsko-trgovinske škole Smederevo
7. Miodrag Nadaškić, član, predstavnik Centra za socijalni rad opštine Smederevo
Biljana Jašović, zamenik člana, predstavnik Centra za socijalni rad opštine Smederevo
8. Koviljka Jovičić, član, predstavnik Doma za stare i penzionere Smederevo
Nedeljka Manojlov, zamenik člana, predstavnik Doma za stare i penzionere Smederevo
9. Biljana Radojković, član, predstavnik Nacionalne službe zapošljavanja - Filijala Smederevo
Nadica Grbić, zamenik člana, predstavnik Nacionalne službe zapošljavanja - Filijala Smederevo
10. Tomislav Živanović, član, predstavnik Crvenog krsta Smederevo
Radica Stanković, zamenik člana, predstavnik Crvenog krsta Smederevo
11. Slobodanka Popović, član, predstavnik Društva za pomoć mentalno nedovoljno razvijenim osobama Smederevo
Radmila Branković, zamenik člana, predstavnik Društva za pomoć mentalno nedovoljno razvijenim osobama Smederevo
12. Snežana Milovanović, član, predstavnik Policijske uprave Smederevo
Slobodan Jovanović, zamenik člana, predstavnik Policijske uprave Smederevo
13. Vojislav Mladenović, član, predstavnik Opštinskog saveza socijalno humanitarnih organizacija Smederevo
Predrag Nikolić, zamenik člana, predstavnik Opštinskog saveza socijalno humanitarnih organizacija Smederevo
14. Kenan Sulimani, član, predstavnik Romskog informativnog centra "Drom" Smederevo
Selim Sulejmani, zamenik člana, predstavnik Romskog informativnog centra "Drom" Smederevo
15. Lidija Jovanovska, član, predstavnik Opštinskog suda Smederevo
Jasmina Nikolić, zamenik člana, predstavnik Opštinskog suda Smederevo
16. Jasna Redžić, član, predstavnik Predškolske ustanove "Naša radost" Smederevo
Mirjana Ćosić, zamenik člana, predstavnik Predškolske ustanove "Naša radost" Smederevo
17. Vesna Emeršić, član, predstavnik Nevladine organizacije AMITY
Biljana Atanasković, zamenik člana, predstavnik Nevladine organizacije AMITY
Uloga Lokalnog saveta za socijalna pitanja je da:
• obezbeđuje potrebne podatke neposredno od ciljnih grupa i davalaca usluga
• razmenjuje informacije od značaja za proces planiranja
• prisustvuje radionicama i sastancima od značaja za proces planiranja
• primenjuje usvojene metode planiranja tokom procesa
• definiše pravce razvoja i sarađuje sa akterima od značaja za socijalnu politiku
• definiše i predlaže strateške odluke u oblasti socijalne politike
• učestvuje u definisanju indikatora i realnog vremenskog okvira potrebnog za implementaciju strateških odluka
• učestvuje u izradi strateškog dokumenta
• kreira i predlaže strategiju socijalne politike na lokalnom nivou u skladu sa ukupnom reformom sistema socijalne zaštite u Srbiji
• planira i vrši monitoring i evaluaciju implementacije socijalne politike
O pokretanju procesa planiranja socijalne zaštite u gradu Smederevu, javnost je informisana putem lokalne TV stanice. Takođe, povodom 60 godina rada Dom za penzionere i nemoćna lica organizovao je radni sastanak sa predstavnicima institucija sistema socijalne zaštite iz susednih opština. Tom prilikom prezentovani su prvi rezultati procesa strateškog planiranja u gradu i mogućnosti organizovanja pojedinih regionalnih usluga u sistemu socijalne zaštite.
1.2. Metodološki pristup u procesu planiranja
Strateško planiranje u skladu sa ukupnim razvojem (reformom) sistema socijalne zaštite u Srbiji zasnovano je na
- zajednici
- organizaciji
- pojedincu
Kao javni proces:
• pokreće inicijative za povezane društvene promene
• informiše širu javnost o planiranom, usklađenom razvoju zajednice
• podržava demokratizaciju procesa u društvu
• usklađuje pluralizam interesa i sloboda
• pruža mogućnost razmene važnih informacija, znanja i veština u zajednici
• podstiče razvoj novih usluga i uključuje nove pružaoce usluga
• uvažava međusobnu uslovljenost socijalnih aktera
• usklađuje se sa principima održivog razvoja
• dogovara sistem vrednosti i ponašanja na kojima se zasnivaju odnosi u zajednici
• obezbeđuje autentičnost i doslednost u dogovorenom
• predlaže zakonska rešenja u skladu sa poželjnim promenama
• razvija ljudske resurse
• menja strukturu mreže pružalaca usluga i strukturu organizacija
• uređuje odnose između organizacija, sistema i sektora
• otvara nove izvore finansiranja
Pristup u planiranju razvoja socijalne zaštite:
• Lokalni - sprovodi se u lokalnoj zajednici i uvažava lokalne specifičnosti
• Reformski - zasniva se na principima reforme razvoja socijalne zaštite
• Participativan - uključuje sve bitne aktere procesa razvoja socijalne zaštite u lokalnoj zajednici
• Utemeljen na realnim okolnostima, raspoloživim resursima i potrebama razvoja socijalne zaštite
• Koristi savremene metode planiranja i analize svih važnih elemenata potrebnih za donošenje strateških odluka
• Prilagođen je situaciji na terenu, akterima i pozitivnoj promeni koja se želi ostvariti
• Usmeren je na razvoj usluga podrške ranjivim grupama na principima decentralizacije i odgovornog upravljanja na nivou lokalne zajednice
Sadržaj održanih radnih sastanaka i edukacijskih radionica u periodu oktobar 2007- mart 2008.
• Održan je inicijalni sastanak potencijalnih članova Lokalnog saveta za socijalna pitanja. Učesnici su upoznati sa procesom i metodama planiranja. Postignut je dogovor o daljem radu na planiranju socijalne zaštite i delom socijalne politike u gradu Smederevu.
• Proces strateškog planiranja prezentovan je predstavnicima institucija sistema socijalne zaštite iz susednih opština koje gravitiraju u Smederevu. Prezentaciju su pratili lokalni mediji.
• Izrađeni su: Izjava o viziji, misiji, vrednostima i ponašanjima; SWOT analiza (analiza snaga i slabosti u zajednici u odnosu na mrežu podrške grupama u riziku i socijalno isključenim grupama, kao i prilike i neprilike u širem okruženju koje su od uticaja na oblast socijalne zaštite; Analiza usluga podrške i projekata u zajednici; Nedostajuće usluge u lokalnoj zajednici - analiza predloženih pet usluga: četiri na lokalnom nivou i jedna na regionalnom nivou; Kriterijumi za procenu ugroženosti i ugrožene ciljne grupe u zajednici; Projektne ideje za nove usluge u zajednici; Analiza socijalnih aktera i njihova uloga u razvoju; Preporuke za saradnju i partnerstvo socijalnih aktera; Problemska analiza i definisanje kritičnih pitanja (područja akcije, odluka, odbrane i kontrole štete); Strateški pravci delovanja, dugoročni ciljevi, operativni rezultati i akcije.
1.3. Postignuti rezultati po završetku procesa strateškog planiranja
Osnovni rezultati procesa planiranja:
• Obezbeđen je integralan pristup socijalnoj zaštiti
• Izrađena je prva SWOT analiza (postojeći i nedostajući resursi, kao i kretanja u širem okruženju)
• Definisane prioritetne potrebe grupa u riziku
• Prepoznata je odgovornost svih ključnih aktera u pružanju podrške ugroženim ciljnim grupama
• Zajednički je utvrđena potreba za poboljšanjem odnosa i koordinacije svih socijalnih aktera važnih za pružanje socijalnih usluga
• Izvršena je procena postojećih i nedostajućih usluga na lokalnom nivou
• Predložena prioritetna rešavanja - odnosno nove usluge u oblasti socijalne zaštite
• Prepoznati su potencijali koji omogućuju da grad Smederevo bude pokretač i regionalnih usluga
• Dobijene su informacije, nalazi i predlozi koji čine sadržaj dokumenta Strategije razvoja socijalne zaštite grada Smedereva
• Svi rezultati pojedinačnih radnih sastanaka, kao i prikupljene informacije i podaci za završni dokument prošli su sadržajno uređivanje i međusobno su usklađeni, čineći čvrstu logičnu strukturu strateških odluka i akcija kojima se realizuju
• Takođe, u svakom od pojedinačnih razrađenih projekata detaljno je opisana svaka od utvrđenih prioritetnih ciljnih grupa, problemi sa kojima se suočavaju i potrebe za podrškom u podmirenju osnovnih potreba. Svi predloženi projekti razmatrani su na sastanku Lokalnog saveta za socijalna pitanja i konsensusom je dogovoreno da su predložene usluge nužne u ovoj lokalnoj zajednici, kao i da postoje potrebni kapaciteti da se one sprovode, a lokalna samouprava da obezbedi njihovu održivost.
Mi u Smederevu 2012. u procesu učenja za život i budućnost:
VIZIJA ZAJEDNICE Zajednica koja uz puno poštovanje ljudskih prava obezbeđuje podmirenje životnih potreba svih građana u prirodnoj sredini i onda kada to oni sami nisu u mogućnosti. |
Smederevo - bogat, ekološki ispravan, turistički i univerzitetski grad, organizovan kao dobro uređena zajednica građana zadovoljnih materijalnim položajem, infrastrukturom i kulturnim sadržajima, grad otvoren za svoje građane i sve one koji žele da se upoznaju sa njegovim prirodnim i kulturnim obeležjima.
Ostvarenju ovakve vizije vode:
- aktivni građani integrisani u procese odlučivanja i razvoja zajednice
- raspolaganje resursima lokalne zajednice po principu ravnopravnosti
- odgovorno poslovanje u zajednici
- korišćenje i organizacija postojećih resursa
- razvijanje preduzetništva
- Dunav, poljoprivredno zemljište, ljudski resursi, kulturni spomenici u funkciji razvoja turizma
- učenje i radno vaspitanje kao kontinuirani proces dostupan svima: osposobljavanje za samostalno življenje i profesiju, zdravo odrastanje i inkluziju, edukovanje odraslih
- razvijeni preventivni programi u oblasti socijalne i zdravstvene zaštite
- oblast socijalne zaštite unapređena novim uslugama
- razvijeni programi za podsticaj nataliteta (stimulacije iz budžeta, ulaganje u zdravstvo, predškolsko i školsko obrazovanje, ulaganje u porodicu)
- izgrađeni sportski tereni dostupni svima bez obzira na socijalni status
- razvijene organizacije civilnog sektora
- umreženost svih socijalnih aktera lokalne zajednice (javni, privredni i civilni sektor) na definisanju, identifikovanju i bržem rešavanju problema pojedinaca, grupa i zajednice u celini
Vizija socijalne zaštite: razvijeni oblici institucionalne i vaninstitucionalne zaštite na teritoriji celog grada i regionalno, koji sadrže integrisano pružanje usluga za zadovoljenje životnih potreba i ostanak u prirodnoj sredini po izboru svakog pojedinca. |
2. DEFINISANA STRATEŠKA ULOGA I ODGOVORNOST SOCIJALNIH AKTERA U RAZVOJU SOCIJALNE ZAŠTITE
Tokom procesa planiranja definisane su uloge svakog od socijalnih aktera važnih za razvoj u oblasti socijalne zaštite i date su kroz izjave o misiji.
MISIJA SOCIJALNIH AKTERA u oblasti socijalne zaštite i socijalne politike je razvoj institucionalnih i vaninstitucionalnih oblika i programa zaštite i podrške građanima kroz umreženost svih organizacija i građana u lokalnoj zajednici na definisanju, identifikovanju i bržem rešavanju problema pojedinaca, grupa i zajednice integrisanim pružanjem usluga od strane svih odgovornih socijalnih aktera: Centra za socijalni rad, Doma za stare i penzionere, zdravstvenih, obrazovnih i drugih javnih institucija, lokalne uprave, privrede - privatnog i civilnog sektora. |
2.1. Misija institucija sistema socijalne i zdravstvene zaštite - ustanova socijalne zaštite (Centar za socijalni rad, Dom za stare i penzionere) i zdravstva (Zdravstveni centar "Sveti Luka") je da razvijaju preventivne programe i pružaju usluge institucionalne i vaninstitucionalne brige o starijim osobama, o porodicama i deci u prirodnoj sredini sa ciljem zadovoljenja životnih potreba koje pojedinac ne može sebi da obezbedi.
2.2. Misija obrazovno-vaspitnih ustanova je osposobljavanje životnih i vaspitnih veština smisao doživotnog obrazovanja dece i odraslih, sa ciljem podizanja stručnosti i odgovornosti stanovništva prema sopstvenom razvoju i doprinosu razvoja zajednice.
2.3. Misija organizacija civilnog društva je da zastupaju interese osetljivih, ranjivih i marginalizovanih grupa, da kreiraju i razvijaju nove usluge podrške kao alternativne vidove socijalne zaštite, da omogućuju participaciju građana u definisanju problema u zajednici i predlaganju rešenja.
2.4. Misija lokalne samouprave je da radi na ostvarivanju interesa i prava građana u oblasti socijalne zaštite (posebno u zaštiti dece i mladih, žena, starijih osoba i osoba sa invaliditetom), na sprovođenju gradskih odluka iz oblasti socijalne zaštite i socijalne politike, na obezbeđivanju podrške razvojnim programima i aktivnim mrežama zapošljavanja, na obezbeđivanju finansiranja, subvencije i održivosti programa po utvrđenim prioritetima i usvojenim strategijama.
U tom smislu Privremeni organ opštine Smederevo je doneo Odluku o posebnim pravima i oblicima socijalne zaštite ("Službeni list opštine Smederevo", broj 2/2008).
ODLUKA
O POSEBNIM PRAVIMA I OBLICIMA SOCIJALNE ZAŠTITE
Član 1
Ovom Odlukom se utvrđuju posebna prava i oblici socijalne zaštite na teritoriji Opštine Smederevo, korisnici tih prava, uslovi, postupak za njihovo ostvarivanje i visina pomoći.
Član 2
Odluka o posebnim pravima i oblicima socijalne zaštite se odnosi na pojedinca, porodice u riziku, marginalizovane grupe, pomoć u jačanju odgovornosti roditeljstva, pomoć deci sa smetnjama u razvoju i njihovim porodicama kao i unapređenju zaštite siromašnih, integraciji socijalno ugroženih kategorija stanovništva u društvene tokove.
Osnovni cilj je obezbeđivanje materijalne sigurnosti za egzistencijalno najugroženije grupe građana koje zbog svog psihofizičkog stanja ne mogu obezbediti sredstva za egzistenciju.
Član 3
Prava i oblike socijalne zaštite utvrđene ovom Odlukom ostvaruju građani sa teritorije opštine Smederevo koji se nađu u stanju socijalne potrebe.
Ova prava takođe mogu da ostvare i lica koja se nađu na teritoriji opštine Smederevo van svog prebivališta i to u stanju trenutne i izuzetno teške situacije koja zahteva neodložno obezbeđivanje nekog od prava ili oblika socijalne zaštite utvrđenih ovom Odlukom.
Član 4
Na osnovu prava koja proizilaze iz člana 3. stav 2. ove Odluke Centar za socijalni rad opštine Smederevo ima pravo na refundiranje troškova od strane Centra za socijalni rad sa čijeg područja korisnik ima prebivalište, a našao se trenutno u stanju socijalnih potreba na teritoriji opštine Smederevo, gde su mu pružene usluge Centra za socijalni rad opštine Smederevo.
Član 5
Osnovna prava i oblici socijalne zaštite u okviru ove Odluke korisnici mogu da ostvaruju ili preko Centra za socijalni rad ili podnošenjem zahteva Službi za poslove narodne kancelarije predsednika Opštine ili podnošenjem zahteva predsedniku Opštine.
Član 6
Pravo na jednokratnu novčanu pomoć mogu ostvariti lica, odnosno porodice obraćanjem predsedniku Opštine zahtevom uz priloženu odgovarajuću dokumentaciju, a u njihovo ime zahtevom se može obratiti i Centar za socijalni rad opštine Smederevo u sledećim slučajevima za:
1. Otklanjanje većih oštećenja na stambenim objektima koji su prouzrokovani elementarnim nepogodama (požar, poplava, zemljotres, ekološko zagađenje),
2. Lečenje težih bolesti,
3. Lečenje hroničnih bolesti,
4. Troškove lečenja i operacija koje se mogu obaviti u privatnim klinikama u zemlji i inostranstvu,
5. Troškove socijalne egzistencije,
6. Troškove školovanja dece ometene u razvoju za srednjoškolski uzrast u izuzetnim slučajevima,
7. Troškove prevoza socijalno ugroženih kategorija stanovništva,
8. Prevoz dece srednjoškolskog uzrasta do škole iz socijalno ugroženih kategorija stanovništva,
9. Troškove prevoza roditelja dece sa posebnim potrebama,
10. Troškove privremenog smeštaja u Prihvatilište za maloletnu decu koja se nađu van prebivališta Smedereva na osnovu podnetog zahteva od strane Centra za socijalni rad opštine Smederevo uz neophodnost da korisnik ovog prava bude pod neposrednim starateljstvom Centra za socijalni rad opštine Smederevo i da takav oblik smeštaja trenutno bude najcelishodniji oblik zaštite maloletnika,
11. I u drugim opravdanim slučajevima.
Član 7
Za slučajeve koji su predviđeni članom 6. stav 1. tačka 1-5, mišljenje daje Služba za poslove narodne kancelarije predsednika opštine Smederevo.
Za slučajeve koji su predviđeni članom 6. stav 1. tačka 6, mišljenje daje Služba za poslove narodne kancelarije predsednika opštine Smederevo, a po potrebi mišljenje daje Centar za socijalni rad opštine Smederevo.
Za slučajeve koji su predviđeni članom 6. tačka 1. stav 7. i 8. mišljenje daje Centar za socijalni rad opštine Smederevo, a po potrebi i Služba za poslove narodne kancelarije predsednika opštine Smederevo.
Za slučajeve koji su predviđeni članom 6. stav 1. tačka 9. i 10. mišljenje daje Centar za socijalni rad opštine Smederevo.
Član 8
Troškove prevoza pratioca - roditelja dece sa posebnim potrebama koji su predviđeni članom 6. stav 1. tačka 9. ove Odluke mogu da ostvare roditelji podnošenjem zahteva predsedniku Opštine, uz koju prilažu kopiju Rešenja o kategorizaciji dece ometene u razvoju koje izdaje Odeljenje za javne službe Opštinske uprave Smederevo na osnovu Nalaza i mišljenja Opštinske komisije za pregled dece ometene u razvoju, kao i priloženu potvrdu o redovnom pohađanju nastave u školi o čemu odlučuje Odeljenje za javne službe Opštinske uprave Smederevo.
Član 9
Sredstva za ostvarivanje prava koja proizilaze iz člana 6. ove Odluke obezbeđuju se u budžetu opštine Smederevo, a realizuju se zaključkom predsednika opštine Smederevo preko Centra za socijalni rad opštine Smederevo.
Iznos sredstava koji se može odobriti za slučajeve koji su predviđeni članom 6. ove Odluke ne može biti veći od dve prosečne zarade ostvarene po zaposlenom u Republici Srbiji u mesecu za koji se vrši isplata.
U izuzetnim slučajevima predsednik Opštine može odobriti i veći iznos sredstava koji je predviđen stavom 1. ovog člana.
Osnovna prava i oblici socijalne zaštite u okviru ove Odluke koju korisnici ostvaruju preko Centra za socijalni rad su:
1. Jednokratne novčane pomoći,
2. Usluge privremenog smeštaja u prihvatilišta ili Prihvatnu stanicu,
3. Pomoć u naturi,
4. Nužni troškovi sahrane,
5. Oprema korisnika za smeštaj u ustanovu socijalne zaštite ili drugu porodicu,
6. Saniranje manjih posledica elementarnih nepogoda,
7. Poklon paket za stara lica i decu koja su na smeštaju u domovima ili ustanovama ili hraniteljskim porodicama jedanput godišnje,
8. Putni troškovi,
9. Usluge socijalnog rada,
10. I druga prava u drugim opravdanim slučajevima po osnovu procene Centra za socijalni rad opštine Smederevo.
Jednokratna novčana pomoć
Pravo na jednokratnu novčanu pomoć priznaje se licu, odnosno porodici koja se iznenada ili trenutno nađe u stanju socijalne potrebe.
Jednokratna novčana pomoć se može odobriti za:
1. Bolesti korisnika ili članova porodice,
2. Kupovinu lekova manjih iznosa,
3. Opremu za rođenje deteta,
4. Kupovinu školskog pribora i udžbenika,
5. Naknadu troškova za korišćenje zdravstvene zaštite i to za prekid neželjene trudnoće iz socijalnih indikacija, pribavljanje lekarskih nalaza i lekarskih uverenje za korisnike socijalne zaštite u cilju ostvarivanja prava iz socijalne zaštite i lekarskih pregleda prilikom i zapošljavanja korisnika socijalne zaštite, (visina naknade obezbeđuje se u iznosu stvarnih troškova zdravstvenih usluga),
6. I u drugim opravdanim slučajevima.
Iznos jednokratne novčane pomoći ne može biti veći od prosečne zarade ostvarene po zaposlenom u Republici Srbiji u mesecu za koji se vrši isplata.
Jednom licu, odnosno porodici može se u toku godine odobriti najviše četiri jednokratne novčane pomoći, s tim da ukupan iznos ne može biti veći od iznosa utvrđenog u stavu 1. ovog člana imajući u vidu procenat iskorišćenja u odnosu na poslednji objavljeni podatak o zaradi ostvarenoj po zaposlenom u Republici Srbiji.
Visina jednokratne novčane pomoći koje su predviđene članom 12. utvrđuje se u svakom konkretnom slučaju od zavisnosti od materijalne situacije i troškova koji su zadesili pojedinca, odnosno porodicu kojoj se pruža pomoć.
Usluge privremenog smeštaja u prihvatilišta ili Prihvatnu stanicu
Pravo na usluge privremenog smeštaja u prihvatilišta ili Prihvatnu stanicu ostvaruju lica koja se nađu u skitnji, prosjačenju i u drugim slučajevima kojima je hitno potreban kratkotrajni smeštaj pri čemu Centar za socijalni rad opštine Smederevo uz saradnju sa Crvenim krstom opštine Smederevo obezbeđuje smeštaj, ishranu, primenu zdravstveno-higijenskih mera, utvrđivanje identiteta korisnika i njihovog prebivališta uz sačinjavanje nalaza o njihovom stanju u trenutku njihovog prijema.
Pomoć u naturi
Pojedincu odnosno porodici koja se nalazi u stanju socijalne potrebe može se odobriti pomoć u naturi u zavisnosti od potreba i stanja korisnika kao i u zavisnosti od raspoložive pomoći koju može da pruži Centar za socijalni rad opštine Smederevo, Opština Smederevo, Crveni krst ili druge institucije iz svojih sredstava kao i pomoći domaćih i inostranih donacija.
Pomoć u naturi može biti u obliku:
1. prehrambenih namirnica,
2. odeće i obuće,
3. nabavke knjiga i školskog pribora,
4. ogreva.
O napred navedenim pravima odlučuje Centar za socijalni rad opštine Smederevo.
Nužni troškovi sahrane
Nužni troškovi sahrane priznaju se korisnicima prava na materijalno obezbeđenje koji nemaju srodnike koji su u zakonskoj obavezi izdržavanja ili nisu u mogućnosti da snose troškove sahrane.
Nužni troškovi sahrane mogu se priznati i licu koje nije bilo korisnik prava na materijalno obezbeđenje, a koje nema sopstvenih sredstava niti srodnika koji su u mogućnosti da snose troškove sahrane.
Nužni troškovi sahrane obuhvataju plaćanje nužne opreme, prevoz pokojnika do grobnog mesta ukoliko je prevoz neophodan i grobno mesto.
Oprema korisnika za smeštaj u ustanovu socijalne zaštite ili drugu porodicu
Oprema korisnika za smeštaj obuhvata neophodnu odeću i obuću kao i troškove prevoza korisnika do ustanove, odnosno porodice u koju se korisnik smešta.
Pravo na opremu iz stava 1. ovog člana ima lice koje se upućuje na smeštaj a opremu ne može sam obezbediti niti mu je mogu obezbediti srodnici koji su u zakonskoj obavezi izdržavanja.
Oprema predviđena ovim članom obuhvata neophodnu garderobu (odeću i obuću) koja je propisana Pravilnikom ustanove u koju se lice smešta, a ukoliko nije propisano ili se lice smešta u drugu porodicu podrazumeva neophodnu garderobu za godišnje doba u koju spada i jedno presvlačenje.
Pravo koje proizilazi iz ovog člana može se priznati i u vidu odobravanja novčane pomoći za kupovinu neophodne opreme ili u vidu uplate novčanog iznosa koji je Odlukom nadležne ustanove propisan, a namenjen je za kupovinu neophodne opreme.
Saniranje manjih posledica elementarnih nepogoda
Elementarne nepogode mogu nastati kao posledica požara, poplave, zemljotresa, ekoloških nepogoda i u drugim opravdanim slučajevima.
Naknada za saniranje manjih posledica elementarnih nepogoda može se priznati pojedincu ili porodici u izuzetnim slučajevima kada se na drugi način ne može intervenisati u zavisnosti od težine i obima nastalih posledica o čemu odlučuje Centar za socijalni rad opštine Smederevo.
Ukoliko dođe do većih oštećenja, Centar za socijalni rad opštine Smederevo može uz saglasnost stranke da se obrati predsedniku Opštine radi izdvajanja većeg iznosa o čijoj visini odlučuje predsednik.
Poklon paket za stara lica i decu koja su na smeštaju u domovima ili ustanovama ili hraniteljskim porodicama
Poklon paket za stara lica i decu koja su na smeštaju u domovima ili ustanovama ili hraniteljskim porodicama sadrži sredstva za higijenu, konditorske proizvode, voće, a po proceni Centra za socijalni rad opštine Smederevo može da sadrži i druge proizvode do visine jedne prosečne zarade ostvarene po zaposlenom u Republici u mesecu za koji se vrši predaja poklon paketa, u zavisnosti od broja korisnika.
Putni troškovi
Naknada za putne troškove i ishranu priznaje se licu koje se nađe na teritoriji opštine Smederevo, van svog prebivališta u stanju socijalne potrebe bez sredstava za povratak u mesto prebivališta ili boravišta, odnosno odvođenja u Prihvatilište.
Licu koje nije u stanju da se samo vrati u mesto odredišta određuje se pratilac.
Iznos naknade iz ovog člana utvrđuje se u visini stvarnih troškova ishrane i prevoza.
Usluge socijalnog rada
Građani opštine Smederevo imaju pravo na usluge socijalnog rada kojima se u smislu ove Odluke podrazumeva preventivna delatnost, dijagnostika, tretman i savetodavno terapijski rad zasnovan na primeni stručnih i naučnih saznanja u cilju pružanja stručne pomoći pojedincima ili porodici u rešavanju svojih životnih problema i ostvarivanju svojih prava ili pomoći u organizovanju lokalnih i drugih zajednica na sprečavanju socijalnih problema i ublažavanju posledica koje proizilaze iz njih.
Pri odlučivanju o prioritetnim potrebama korisnika ove Odluke koji su predviđeni članovima 11-22 odlučuje Centar za socijalni rad opštine Smederevo zaključkom na zahtev stranke ili po službenoj dužnosti kako bi se na najcelishodniji način obezbedio egzistencionalni minimum i efikasniji sistem materijalnih naknada korisnicima.
Centar za socijalni rad opštine Smederevo po osnovu ove Odluke vrši isplatu novčanih prava utvrđenih ovom Odlukom kao i drugih prava koja proizilaze iz nje.
Sredstva za ostvarivanje prava koja proizilaze iz članova 12-22, obezbeđuju se u budžetu opštine Smederevo i prenose se Centru za socijalni rad opštine Smederevo radi njihove realizacije.
Iznos sredstava koji se može odobriti za slučajeve koji su predviđeni članom 11. stav 1. tačka 1., tačka 6. i tačka 7. ove Odluke ne može biti veći od jedne prosečne zarade ostvarene po zaposlenom u Republici Srbiji u mesecu za koji se vrši isplata.
O žalbi protiv Rešenja Centra za socijalni rad opštine Smederevo koja proizilazi iz ove Odluke rešava Odeljenje za javne službe Opštinske uprave Smederevo.
Za utvrđivanje prava po ovoj Odluci na ime izvršavanja poslova utvrđenih Odlukom, kao i za realizaciju programa sprovođenja i unapređenja socijalne zaštite od interesa za Opštinu, Centru za socijalni rad opštine Smederevo iz budžeta opštine Smederevo obezbeđuju se sredstva za isplatu bruto zarade zaposlenih koje, zbog povećanog obima posla, finansira opština Smederevo.
Visina sredstava iz prethodnog stava utvrđivaće se i prenositi Centru za socijalni rad u skladu sa odgovarajućim Zakonom i drugim aktima Vlade Republike Srbije.
Pored sredstava iz stava 1. ovog člana, Centru za socijalni rad opštine Smederevo u budžetu opštine Smederevo obezbeđuju se i sredstva za finansiranje dela materijalnih troškova, sredstva za izgradnju, opremanje i osavremenjavanje Centra, stručno usavršavanje zaposlenih, za finansiranje programa sprovođenja i unapređenja socijalne zaštite u opštini Smederevo kao i za sve ostale neophodne troškove u drugim opravdanim slučajevima.
Ova Odluka se može proširivati zbog unapređenja programa socijalne zaštite ukoliko su obezbeđena sredstva za učešće u finansiranju programa unapređenja u budžetu opštine Smederevo.
Izveštaj o povećanju obima poslova i neophodnosti prijema novozaposlenih podnosi Centar za socijalni rad opštine Smederevo Opštini Smederevo.
Na osnovu zahteva i spiska socijalno ugrožene kategorije stanovništva koje Centar za socijalni rad opštine Smederevo dostavlja Crvenom krstu Smederevo opština Smederevo obezbeđuje sredstva u budžetu opštine za besplatan obrok (Narodna kuhinja) i prenosi ih Crvenom krstu za te namene.
Stupanjem na snagu ove Odluke prestaje da važi Odluka o posebnim pravima i oblicima socijalne zaštite ("Službeni list opštine Smederevo i Kovin", broj 11/2001) i Odluka o izmeni i dopuni Odluke o posebnim pravima i oblicima socijalne zaštite ("Službeni list opštine Smederevo", broj 3/2005).
Odluka stupa na snagu danom donošenja i biće objavljena u "Službenom listu opštine Smederevo".
2.5. Sistem vrednosti koji promovišu socijalni akteri: Razmišljanja učesnika o vrednostima i dogovorenim ponašanja sumirana su "u potrebu doživotnog učenja za život i budućnost i poštovanje prava svakog ljudskog bića, bez obzira na različitosti".
3. OPŠTA EKONOMSKA, DEMOGRAFSKA I SOCIJALNA SLIKA GRADA SMEDEREVA
3.1. Opšti podaci - osnovne demografske i socio-ekonomske informacije
Grad Smederevo zauzima površinu od 481 km2, na kojoj je smešteno 27 naselja i broji 109.809 stanovnika po popisu iz 2002. godine. Prirodni priraštaj je u padu i u 2005. godini iznosi - 383.
Računajući izbegle i interno raseljene, grad Smederevo ima oko 140 000 stanovnika, od tog broja 19 870 lica, ili 13,7% čine mladi uzrasta 10-19 godina, a 10,9%, odnosno 15 260 lica čine deca uzrasta 0-10 godina. Ukupan broj dece i mladih uzrasta 0-19 godina je 34 440, ili 24,6% ukupnog broja stanovnika na teritoriji grada.
Demografska struktura stanovništva
Stanovništvo po kalendarskom uzrastu |
Broj |
% |
0 - 7 |
8003 |
7,29 |
07 - 14 |
11051 |
10,06 |
14 - 60 |
74996 |
68,30 |
60 - više |
15759 |
14,35 |
Po podacima iz 2005. godine prosečna zaposlenost po godini je 30215 lica, od čega je 41,2% žena. Nacionalni dohodak iznosi 39910 dinara, što je za 32,3 više od proseka Republike Srbije.
U gradu Smederevu postoji 18 redovnih osnovnih škola sa 10.929 učenika i 6 srednjih škola sa 4.645 učenika, po podacima za školsku 2007/2008. godinu.
Broj stanovnika po jednom lekaru, po podacima iz 2005. iznosi 406.
3.2. Gradske strukture - organogram lokalne samouprave grada Smedereva
Zaključno sa danom 8.08.2008. godine u Gradskoj upravi grada Smedereva zaposleno je: 94 - visoka stručna sprema,
46 - viša sprema,
138 - srednja stručna sprema,
9 - KV radnika i
29 - NK radnika = ukupno 316 radnika (bez funkcionera)
3.3. Javne institucije i nevladine organizacije koje deluju u zajednici
Centar za socijalni rad
U Centru za socijalni rad zaposleno je 35 osoba, od toga 24 stručna radnika organizovana u timove. Godišnji prosek obrađenih predmeta kreće se oko 6500. Osim toga Centar za socijalni rad je obezbedio i pasivno dežurstvo (24 sata) za hitne slučajeve i podršku intervenciji drugih službi kao što su policija i dom zdravlja.
Bez obzira na povećanje broja stanovnika od 20 000 izbeglih i raseljenih na području grada Smedereva, nije došlo do odgovarajućeg povećanja kapaciteta odgovarajućih službi, pa tako ni Centra za socijalni rad.
Resursi Centra za socijalni rad:
U Centru za socijalni rad zaposleno je: 13 socijalnih radnika, 3 diplomirana pedagoga, 4 diplomirana psihologa i 4 diplomirana pravnika.
Opremljenost Centra je na visokom nivou: svaki zaposleni ima svoju kancelariju za rad; svako radno mesto je opremljeno kompjuterskom opremom sa odgovarajućim softverom iz oblasti socijalne zaštite; edukacije se vrše kontinuirano; Centar poseduje salu za sastanke i vozni park za rad na terenu.
4. REZULTATI ANALIZE SOCIJALNIH AKTERA: PROGRAMI, USLUGE I CILJNE GRUPE
Broj i struktura korisnika u Centru za socijalni rad Smederevo u 2007. godini:
Korisnici po grupama |
Broj korisnika usluga u 2007 god: |
Deca i omladina |
2108 |
Odrasla lica |
4043 |
Ostarela lica |
797 |
Ukupno: |
6948 |
Centar za socijalni rad uspostavio je uspešnu saradnju sa više socijalnih aktera, što ima za rezultat pokretanje novih programa i usluga:
1. Prihvatna stanica za odrasle u kojoj je trenutno smešteno 14 korisnika sa područja grada Smedereva. Prihvatna stanica je uspostavljena zahvaljujući saradnji Centra za socijalni rad, lokalne samouprave i Crvenog krsta, koji je ujedno nosilac usluge.
2. Klub lečenih alkoholičara. Trenutno koristi usluge ovog kluba 28 lečenih alkoholičara sa saradnicima. Usluge obavlja socijalni radnik Zdravstvenog centra u saradnji sa odeljenjem psihijatrije.
3. Porodično savetovalište sa radnim vremenom sredom od 12 do 18 časova u prostorijama Centra za socijalni rad. Broj korisnika se kreće oko 100 godišnje. Usluge obavljaju socijalni radnik i psiholog Centra.
4. Klub za mlade po modelu GriG. Korisnici su deca sa poremećajem u ponašanju u sukobu i u riziku od sukoba sa zakonom sa 15-oro korisnika. Klub radi svakog utorka od 19-21 čas sa mladima i svakog prvog četvrtka od 19-21 čas sa roditeljima. Uslugu vrše psiholog i pedagog Centra za socijalni rad i socijalni radnik Zdravstvenog centra.
5. Formirani su mobilni timovi za sveobuhvatnu dečiju zaštitu kroz petogodišnju saradnju između Centra za socijalni rad i NVO Amity. Ovim programom je bilo obuhvaćeno 578 dece, od toga ih je oko 70% sa visokim rizikom. Rezultat preventivnog rada je da je samo troje dece izmešteno iz prirodnog okruženja. Usluge vrše socijalni radnik i psihijatar Zdravstvenog centra.
6. Uvedena je medijacija kao metod rada, uspešno je urađeno 30 medijacija. Usluge vrše socijalni radnik i psihijatar Zdravstvenog centra.
7. SOS telefon u funkciji je već 5 godina, a deo finansijskih sredstava obezbeđuje grad Smederevo. Usluge vrše volonteri različitih zanimanja.
8. Klub samohranih majki uz finansijsku podršku US Steel-a. Usluge vrši socijalni radnik volonterski za 38 korisnika - 11 majki i 27-oro dece.
9. Narodna kuhinja je uvedena za 650 korisnika. Usluga se vrši preko Crvenog krsta u organizaciji Centra za socijalni rad i lokalne samouprave.
10. Mobilni tim za pružanje psihosocijalne podrške izbeglim i raseljenim licima NVO AMITY. Usluge vrše socijalni radnik i psihijatar Zdravstvenog centra.
11. Zbog porasta neprihvatljivog ponašanja mladih pokrenuta su predavanja i tribine za mlade. Ovim aktivnostima bilo je obuhvaćeno 1580 učenika. Usluge pružaju inspektori za maloletnike Policijske uprave Smederevo, socijalni radnik Zdravstvenog centra i pedagog Centra za socijalni rad.
Kriterijumi za procenu nivoa ugroženosti ciljnih grupa i pojedinaca
Zajednički su dogovoreni kriterijumi za procenu ugroženosti pojedinaca i grupa, a u skladu sa time izvršena je procena postojećih i nedostajućih usluga, kao i ciljne grupe kojima je potrebna posebna podrška u zajednici.
Kriterijumi su sledeći:
1. Nemogućnost zadovoljenja egzistencijalnih potreba (ishrana, smeštaj, higijenski uslovi, zdravstvena zaštita)
2. Nemogućnost obrazovanja
3. Neostvarivanje prava na zdravstvenu zaštitu
4. Nezaposlenost
5. Izloženost zanemarivanju i zlostavljanju
6. Brojnost ugrožene grupe
7. Posledice ugroženosti
8. Nerazvijeni oblici i sadržaji programa podrške u lokalnoj zajednici
Na osnovu ovih kriterijuma definisane su sledeće ugrožene ciljne grupe:
1. Mladi sa rizičnim ponašanjem i mladi sa prestupničkim ponašanjem
2. Osobe sa invaliditetom
3. Stara i nemoćna lica
4. Romi - deca bez odgovarajućih mogućnosti za školovanje i njihovi roditelji
5. Žrtve porodičnog nasilja (deca i žene)
1. Mladi sa rizičnim ponašanjem i mladi sa prestupničkim ponašanjem
Obzirom da se poslednjih godina pokazuje tendencija porasta broja dece u riziku i u sukobu sa zakonom, a vršnjaci u ovom uzrastu imaju veliki, nekada presudan uticaj na svoju okolinu (ove godine je Centar za socijalni rad evidentirao 400 maloletnika u sukobu sa zakonom) neophodno je obratiti posebnu pažnju ovoj kategoriji stanovništva osnaživanjem, razvojem ili modifikacijom postojećih programa i usluga, kao i uvođenjem novih. U gradu trenutno postoje (ili su postojali) sledeći programi i usluge namenjeni navedenoj ciljnoj grupi, uz ocenu uspešnosti sprovođenja i obrazloženja ocene, te preporukama za poboljšanje:
Program/usluga |
ocena |
obrazloženje ocene |
Centar za socijalni rad pruža sledeće usluge za ovu ciljnu grupu, za koje je procenjeno da treba nastaviti uz potrebna poboljšanja: |
||
Savetodavne usluge ---------- |
(3) |
- nedostatak vremena i kadrova |
Zastupanje na sudu ---------- |
(4) |
- nedostatak vremena i kadrova |
Davanje mišljenja ------------ |
(5) |
+ sveobuhvatno sagledavanje |
Korektivni i preventivni nadzor --- |
(3) |
- nedostatak vremena, kadrova i nemogućnost savetodavnog rada u kućnim uslovima. |
Centar za socijalni rad nema dovoljno kadrova i vremena da bi savetodavni rad bio dovoljno kvalitetan i dao očekivane rezultate. Zastupanje na sudu je korektno, ali nema vremena da se dete pre suđenja psihološki ojača i dobro pripremi. Korektivni i preventivni nadzor bez savetodavnog rada u kućnim uslovima, sagledavanja porodične problematike i rada sa čitavom porodicom ne daje rezultate kakve bi mogao. |
||
Zdravstveni centar pruža usluge savetovanja mladih u oblasti reproduktivnog zdravlja koje treba nastaviti: |
||
Savetovalište za mlade -------- |
(3) |
- bavi se skoro isključivo reproduktivnim zdravljem |
Potrebno je proširiti spektar tema koje se obrađuju i uključiti više stručnjaka različitih specijalnosti. |
||
Nvo Amity je u saradnji sa MUP-om je sproveo program predavanja za decu i mlade: |
||
Prevencija kroz predavanja u školi --- (5) + predavanjima su za godinu dana "pokriveni" svi učenici VIII razreda, svih seoskih i gradskih škola (oko 1580 učenika). |
||
U okviru projekta "Policajac u lokalnoj zajednici" inspektori za maloletnike i članovi Mobilnog tima Nvo Amity organizovali su predavanja na temu "Narkomanija, alkoholizam, sekte i rizično ponašanje koje mlade dovodi u sukob sa zakonom" koja su delovala preventivno i naišla na veliko interesovanje mladih. |
||
Potrebno je nastaviti rad i uključiti nove edukatore. |
||
Koordinacioni odbor za suzbijanje bolesti zavisnosti, koji svake godine dobija sredstva iz budžeta, ali 2 godine unazad ne radi. Potreba za njegovim aktivnim delovanjem postoji. |
||
Ovo telo je formirano sa ciljem prevencije upotrebe PAS-alkohola, ali i zaštite mladih od svih vidova ugroženosti. Svake godine iz budžeta dodeljuju se finansijska sredstva (za 2007. godine 600 000 dinara) koja treba da se usmere na preventivne aktivnosti. Ranije se radilo aktivno na prevenciji obukom vršnjačkih edukatora od strane "Emprone" i organizovanjem edukacija po školama, ali se sa tim prestalo, obučeni vršnjački edukatori su otišli na fakultete i treba krenuti od nule. |
||
Potrebno je promeniti rukovodstvo, edukovati vršnjačke edukatore, motivisati članstvo edukacijama i drugo. |
||
SOS telefon ----- (3) - postoji već 5 godina, ali radi samo 3 sata dnevno, radnim danima, jer volonteri koji dežuraju rade bez ikakve nadoknade. Njihov rad je za peticu ako se uzmu u obzir uslovi u kojima rade. Treba nastaviti sa pružanjem ove usluge. |
||
Za potpunu uspešnost ove usluge treba uvesti omladinski SOS telefon u posebnom terminu sa obučenim vršnjačkim volonterima i u tu svrhu edukovati mlade za volontiranje. |
||
Nvo Amity sprovodio je program zaštite koji ne radi od 15.12.2006. godine, a procena je da ga treba nastaviti: |
||
Mobilni tim za sveobuhvatnu dečiju zaštitu --- (5) + pruža savetodavne usluge u kućnim uslovima, osnažuje porodicu i pojedinca, koordinira institucijama u lokalnoj zajednici na prevenciji, ranoj identifikaciji i rešavanju identifikovanih problema. |
||
Mobilni tim za sveobuhvatnu dečiju zaštitu je pilot projekat UNICEF-a koji je započeo implementiranje 2002. godine u saradnji sa Nvo Amity i drugima. Prvobitno se bavio zaštitom dece od zanemarivanja i zlostavljanja, zatim decom u riziku i u sukobu sa zakonom, pa medijacijom u okviru reforme maloletničkog pravosuđa. Mobilni tim je izgradio dobru saradničku mrežu, radio je kao produžena ruka Centra za socijalni rad, ali je UNICEF očekivao da lokalna zajednica prepozna sopstvene potrebe i vrednost Mobilnog tima i preuzme njegovo finansiranje, što se nije desilo. Mobilni tim je pružao inovativnu uslugu: rad sa porodicama i pojedincima u kućnim uslovima, rana identifikacija rizika, umrežavanje institucija potrebnih za rešavanje problema, praćenje (preko 1000 km pređenih u toku jednog meseca) i drugo. |
||
Podrška mladima u školi ---- (3) |
+ savetodavni rad i upućivanje na druge institucije |
|
|
- etiketiranje i stigmatizacija učenika (zloupotreba informacija). |
|
Mladi koji su u riziku i sukobu sa zakonom najčešće rizik iskažu kroz neredovnost na nastavi, nepriznavanje autoriteta profesora i nastavnika, neadekvatno ponašanje na časovima. Škole često dođu do podataka o učinjenim krivičnim delima van škole (koje ne bi mogli da kažnjavaju) pa "pomognu" toj deci da dobiju još neopravdanih izostanaka kako bi bili izbačeni sa redovne nastave. Osnovne škole "problem" prebacuju u drugu školu, pa se desi da dete promeni po 4-5 osnovnih škola dok završi VIII razred, ili ne završi ni osnovnu školu. Mladi kojima ne pomognemo sada, pozitivnom podrškom i insistiranjem na završavanju započetog školovanja odrastaju u probleme koji proizvode nove probleme. |
||
Potrebno je nastaviti sa pružanjem podrške ovim mladima, ali uz odgovarajuće sadržaje rada kako sa decom tako i sa nastavnicima. |
||
Sportske aktivnosti sa mladima (klubovi) - (2-3) - mali broj mladih u riziku i u sukobu sa zakonom je uključen (zbog etiketiranja, nedostatka finansijskih sredstava i drugo). |
||
Grad Smederevo nema Sportsku halu ni zatvoren bazen, pa su mogućnosti za bavljenje sportom u zimskim mesecima minimalne. Većina sportskih klubova je privatizovana, učešće podrazumeva plaćanje visokih članarina, a ova deca potiču iz porodica slabijeg materijalnog statusa i nisu u mogućnosti da sebi plate članarinu. Nemogućnost popunjavanja slobodnog vremena organizovanim, prosocijalnim aktivnostima povećava rizik ove dece i opasnost da svoje vršnjake uvedu u rizično ponašanje. |
||
Potrebno je program sportskih aktivnosti za mlade proširiti na što veći broj mladih bez obzira na njihov materijalni status. Sadržaj rada modifikovati prema ciljevima preventivnog rada sa mladima. |
||
Klub mladih za decu koja izlaze iz hraniteljskih porodica inovativna je usluga, tek započeta i svakako je treba nastaviti. Klub je promenio strukturu korisnika na osnovu iskazane potrebe u lokalnoj zajednici i radi sa decom koja imaju poremećaj ponašanja. |
||
Centar za socijalni rad i MUP pokrenuli su program preventivnih predavanja o trgovini ljudima. Ova inovativna usluga tek je započeta i treba da se nastavi. |
||
U Smederevu postoje potencijali za kvalitetan rad sa decom i mladima, koji su nedovoljno iskorišćeni, neki koje treba modifikovati da bi zadovoljavali potrebe i postoji potreba za inovativnim programima i uslugama u radu sa ovom decom. Od 34 440 mladih svako može biti potencijalni korisnik korektivnih usluga ukoliko ne pojačamo rad na prevenciji. |
||
Programi i usluge za osobe sa invaliditetom: |
Finansiranje Organizacija osoba sa invaliditetom -- (5) -- Finansiranje je jasno definisano kriterijumima koje su zajednički doneli OOSI i lokalna samouprava. |
Poslovni prostor za rad organizacija osoba sa invaliditetom (OOSI) --- (3) --- Većina OOSI ima prostor za rad, ali ima organizacija koje nemaju prostor za rad ili prostor nije adekvatan. Stoga je neophodno, od strane lokalne samouprave, organizacijama koje nemaju obezbediti prostor, i adaptirati neadekvatne prostore. |
Organizovani prevoz za OSI ---- (2) --- Postoji sporazum između OOSI i lokalne samouprave, ali da bi prevoz nastavio da funkcioniše neophodno je nabaviti minibus. Ovu uslugu potrebno je uspostaviti. |
Dnevni smeštaj za OSI --- (3) ---- Ovu uslugu sa pratećim programima (Biblioteka igračaka, Radionica za decu sa "riziko faktorom", Radionica za obuku za rad na računaru i dr.) realizuje Društvo za MNRO na nivou projekta. Potrebno je da se ova usluga uvrsti u redovan sistem socijalne zaštite, jer je neophodna za decu ometenu u mentalnom razvoju i članove Društva za cerebralnu i dečiju paralizu. Neophodno je da lokalna zajednica obezbedi adekvatan prostor i sredstva u budžetu za rad ove službe. Ocena je 3 zato što se ova usluga realizuje samo na nivou projekta. |
Potrebno je obezbediti stabilno funkcionisanje ove usluge na lokalnom nivou, kao važan deo programa socijalne uključenosti osoba sa invaliditetom. |
Servis personalnih asistenata --- (3) --- Servis personalnih asistenata Centar za samostalni život invalida Smederevo realizuje već 5 godina na nivou projekata. Ova usluga je namenjena za odrasle OSI sa teškim telesnim invaliditetom i očuvanim ili izraženim intelektualnim potencijalom, koja na najbolji način omogućuje socijalnu uključenost OSI. Zato je od velikog značaja da se ova usluga uvrsti u redovan sistem socijalne zaštite. Ocena je 3 zato što se usluga realizuje na nivou projekta. |
Služba za pomoć u kući --- 0 -- Ovu službu je realizovao Dom za stare i penzionere Smederevo, na nivou projekta, ali završetkom projekta prestala je sa radom i služba. Neophodno je da ova služba uđe u sistem socijalne zaštite, ali ovoga puta da njome budu obuhvaćene i OSI. |
Programi i usluge za stare osobe: |
Za stara, hronično obolela i iznemogla lica, ne postoji nijedan verifikovan oblik otvorene zaštite u zajednici. |
Dom za stare i penzionere je ustanova socijalne zaštite, čija je osnovna delatnost zbrinjavanje lica starijih od 65 godina. Korisnicima se pružaju usluge stanovanja, ishrane, nege, zdravstvene zaštite, usluge socijalnog rada, radno-okupacione terapije i kulturno-zabavnih aktivnosti. Kapacitet Ustanove je 190 postelja. Ovaj vid zbrinjavanja starih lica ne pokriva realne potrebe starih. Po popisu iz 2002. godine u ukupnoj populaciji, starijih od 65 godina, bilo je ukupno 16%, a sva naučna istraživanja ukazuju na tendenciju rasta u bližoj budućnosti. |
Smeštaj u ustanovu ---- (3) - Korisnik, koji je smešten u Ustanovu, istrgnut je iz prirodnog okruženja, period adaptacije na uslove smeštaja i okruženja je u najvećem broju slučajeva mučan i dugotrajan proces za korisnike. |
Kapaciteti Ustanova nisu dovoljni za zadovoljenje potreba svih starih lica koja su u stanju potrebe. |
Ovakav vid zbrinjavanja korisnika je skup, kako za same korisnike, tako i za državu. |
Stanovanje -------- (5) + Uslovi stanovanja u Domu za stare i penzionere su izuzetno dobri. Nameštaj je prilagođen fizičkim sposobnostima korisnika. Svaki od tri funkcionalno povezana objekta, ima dnevne boravke, opremljene video i audio opremom, u cilju što sadržajnijeg korišćenja slobodnog vremena korisnika. |
Ishrana ----- (5) + Služba prehrane u savremeno opremljenoj kuhinji i trpezariji, na dnevnoj bazi priprema i servira tri obroka dnevno, poštujući postojeće normative, a u skladu sa željama naših korisnika. |
Zdravstvena zaštita i nega - (5) + Služba za zdravstvenu zaštitu i negu korisnika pruža preventivnu i primarnu zaštitu korisnicima, a u saradnji sa Zdravstvenim Centrom Sveti Luka u Smederevu, Dom povremeno angažuje i lekare specijaliste u cilju pružanja sekundarne zdravstvene zaštite. |
Radno-okupaciona terapija - (5) + U skladu sa psiho-fizičkim mogućnostima korisnika, radni terapeut uz saradnju sa zdravstvenom službom i službom socijalnog rada, primenjuje različite vrste radno-okupacionih terapija u cilju očuvanja preostalih sposobnosti korisnika. |
1. Terapije: radna terapija, radno funkcionalna |
Aktivne sekcije u Domu: |
• Literarna sekcija |
• Likovna sekcija |
• Sekcija hortikulture |
• Sekcija društvenih igara (domino, šah, pikado, karte, čoveče ne ljuti se) |
• Sekcija izrade ručnih radova i suvenira |
• Sekcija jutarnje fiskulture |
• Sekcija za grubu pripremu povrća |
• Filmska sekcija |
Usluge socijalnog rada - (5) + Služba socijalnog rada, primenom stručnih metoda i tehnika, radi na prijemu korisnika, adaptaciji istih, porodičnim odnosima, a u saradnji sa radnim terapeutom usmerava dnevne aktivnosti korisnika, koji su radno angažovani. |
Servisne usluge - (5) + Služba održavanja stara se svakodnevno, kako o ličnoj higijeni korisnika, tako i o higijeni odeće i prostora u kojima korisnici borave. |
Kulturno zabavne aktivnosti - (5) + Za korisnike koji su na smeštaju, svakodnevno se organizuju kulturno-zabavne aktivnosti u cilju što kvalitetnijeg i sadržajnijeg načina života. |
Pomoć u kući - (3) + Otvoreni oblik zaštite starih, iznemoglih i hronično obolelih, koji omogućava ostanak u prirodnom okruženju. Nedostatak je bio projektno finansiranje, koje nije obezbedilo održivost usluge niti njeno širenje na veći broj korisnika kojima je potrebna ova usluga. |
Dom za stare i penzionere Smederevo, Centar za socijalni rad Smederevo i OO Crveni krst Smederevo pokrenuli su ovaj projekat uz finansiranje od strane Fonda za socijalne inovacije. Projekat je stopiran usled nedostatka finansijskih sredstava, a lokalna samouprava nije preuzela dalje finansiranje. |
Potrebno je ponovo uvesti ovu uslugu zbog potreba za njom, ne samo u gradskom već i u seoskom području. Finansiranje ove usluge obaveza je lokalne samouprave u skladu sa procesom decentralizacije, kao i u skladu sa definisanim pravcima reforme sistema socijalne zaštite. |
4. Romi - deca bez odgovarajućih mogućnosti za školovanje i njihovi roditelji
Ukupan broj evidentiranih Roma na nivou Grada je oko 20,000. U gradske osnovne škole je upisano 451 dete, a u srednje škole 10 učenika. Visoko školske ustanove je upisalo samo dva studenta. Oko 40-oro dece školskog uzrasta ne pohađa osnovnu školu. Romi koriste usluge Centra za socijalni rad kroz ostvarivanje prava na MOP jednokratne novčane pomoći, prava na TNP, prava na usluge narodne kuhinje, rešavanje poremećenih porodičnih odnosa i drugo.
5. Žrtve porodičnog nasilja (deca i žene)
Prema evidenciji Policijske uprave tokom 2007. godine pokrenuto je 119 krivičnih postupaka zbog nasilja u porodici. Žrtve nasilja su nezaposlena lica (4), domaćice (27), učenici (6), penzioneri (1), zaposleni (30) i deca (8). Učinioci su uglavnom supružnici (49). Prema evidenciji Mobilnog tima Nvo Amity u periodu od 2002-2007. godine evidentirano je 578-oro dece koja su zlostavljana i zanemarivana najčešće od strane roditelja ili staratelja - od kojih se oko 70% nalazilo pod visokim rizikom ugroženosti. Na osnovu evidencije SOS telefona svakodnevno se javljaju u proseku po 3 žrtve porodičnog nasilja (uglavnom žene srednjih godina - gde je nasilnik najčešće partner).
6. Osobe sa teškoćama u razvoju
U Smederevu ima 656 evidentiranih osoba sa teškoćama u razvoju od kojih 255 mlađih od 18 godina i 401 osoba u starosnoj dobi od 18-40 godina. Kod osoba do 18 godina najviše je osoba razvrstanih u laku mentalnu ometenost (155) kao i kod odraslih (312).
7. Nezaposlene osobe iz više ciljnih grupa
Ukupan broj nezaposlenih lica na teritoriji grada Smedereva je 10739 (6232 žene), od toga je 383 raseljenih lica i 590 raseljenih koji koriste privremenu naknadu. Treba naznačiti da ovom evidencijom nisu obuhvaćena sva lica koja su van radnog odnosa (lica sa nezavršenom osnovnom školom, lica bez odgovarajuće dokumentacije, lica bez regulisane prijave boravka i druga lica. U lica koja bi se obuhvatila programima prioritetne socijalne zaštite su invalidna lica na evidenciji (338), ratni vojni invalidi (27) kategorisana omladina (49), ostali kategorisani invalidi (10), invalidi rada (242). Od nezaposlenih lica 510 su korisnici MOP-a u Centru za socijalni rad.
Programi i usluge Nacionalne službe za zapošljavanje:
Program Lokalnog saveta za zapošljavanje - Novo zapošljavanje: nastaviti program i proširiti krug korisnika. Dosadašnja uspešnost procenjena je dobrom, ali je sama akcija na početku i vrši se snimanje broja i strukture nezaposlenih. Preporuka saveta je da u programu zapošljavanja prednost imaju lica sa invaliditetom, mladi ljudi, nezaposleni roditelji i druge grupe u riziku siromaštva.
Program subvencija za zapošljavanje lica sa invaliditetom - Ovaj program treba nastaviti iako su dosadašnji rezultati nezadovoljavajući. Država je zakonskom regulativom donekle pokrila ovu oblast, ali postoji potreba za daljom razradom i donošenjem podsticajnih mera. Od strane Nacionalne službe za zapošljavanje, ali i lokalne samouprave potrebno je više raditi na promovisanju ovih programa sa usmerenošću na privredni sektor. Takođe, potrebno je razviti sistem boljeg informisanja o pravima i mogućnostima njihovog ostvarenja, a informacije usmeriti na sama lica sa invaliditetom i organizacije koje zastupaju njihove interese.
Poziv na zapošljavanje izbeglih i raseljenih lica, te pripadnika romske nacionalnosti - Rezultati programa su nezadovoljavajući i zahtevaju preispitivanje u pristupu i razlozima neuspešnosti. Takođe je ovakve programe teško sprovoditi u zajednicama koje imaju visoku opštu stopu nezaposlenosti, pa svi nezaposleni dele slične probleme. Zato "favorizovanje" pojedinih ciljnih grupa uvek ne nailazi na razumevanje. Osim toga radi se o ciljnim grupama koje svojim kapacitetima teže odgovaraju na potražnju na tržištu rada.
5. ORGANIZACIONI OBLICI I USLUGE KOJE NEDOSTAJU U GRADU SMEDEREVU
Dnevni boravak - nedostaje kao organizacioni oblik otvorene zaštite za sve navedene ciljne grupe. U funkciji je samo dnevni boravak za decu sa teškoćama u razvoju i to kao projekat kojeg vode roditelji, sa mogućom održivosti na lokalnom nivou.
Savetovalište - iako stručni radnici Centra za socijalni rad pružaju savetodavne usluge u okviru svojih nadležnosti, radi se o individualnom pristupu u pojedinačnim slučajevima.
Grupni rad nije razvijen, a radno vreme je neograničeno samo za pojedinačne hitne slučajeve (pasivno dežurstvo). Utvrđena je potreba za intezivnijim radom sa grupama maloletnika kao i sa njihovim roditeljima. Ovakav rad zahteva multidisciplinarni pristup, a dodatne resurse moguće je obezbediti kroz kapacitete drugih stručnjaka iz različitih institucija (dom zdravlja, škole i policija). Savetovalište kao organizacioni oblik bilo bi otvoreno za građane i van radnog vremena i proceduri, a omogućilo bi intezivniji i kvalitetniji sadržaj rada sa mladima i porodicom.
Klub - klubovi kao otvoreni oblici okupljanja i delovanja za i sa određenim ciljnim grupama usmereni bi bili na aktiviranje pojedinih ciljnih grupa i podizanje kvaliteta života. Klubovi mogu svoje sadržaje rada realizovati i kroz preventivne programe, pa su time više usmereni na sredstva gradskog budžeta i akcije u zajednici.
Prihvatna stanica - ovaj organizacioni oblik zbrinjavanja formiran je pri Crvenom krstu Smederevo, jer se pokazala potreba za privremenim zbrinjavanjem lica bez stalnog ili utvrđenog mesta prebivališta. Ovaj organizacioni oblik i sadržaj rada nosi u sebi potencijal za pružanje ove usluge na regionalnom nivou, budući da su i smešteni korisnici pretežno iz opština koje gravitiraju Smederevu.
Servis personalnog asistenta - ova usluga postoji kroz program rada Centra za samostalni život lica sa invaliditetom Srbije. Prepoznata je mogućnost uvođenja ove usluge na lokalnom nivou kroz sredstva gradskog budžeta i sredstava Nacionalne službe za zapošljavanje, ali tako da budu korišćena od strane nevladine organizacije koja već ima iskustvo u pružanju ove usluge.
Pomoć u kući za stara lica i lica sa invaliditetom - ova usluga podrške pokrenuta je u gradu Smederevu od strane Doma za smeštaj penzionera i nemoćnih lica kao projekat koji je finansirao Fond za socijalne inovacije. U trenutku završetka projekta grad nije obezbedio održivost ove usluge. Tokom procesa planiranja ponovo je prepoznata potreba za razvojem programa podrške starim i nemoćnim licima, pa i za ovom uslugom. Povećana je i spremnost gradskih struktura da obezbede finansijsku održivost usluge. Time bi bilo obezbeđeno osnovno zbrinjavanje starih i nemoćnih lica u njihovom prirodnom okruženju, ali bi se i otvorile mogućnosti zapošljavanja teže zapošljivih grupa, u ovom slučaju žena.
Programi podrške odgovornom roditeljstvu - posebno za neke ciljne grupe kao što su porodice u kojima je nasilje, nezaposleni roditelji, roditelji dece sa rizičnim ponašanjem, roditelji Romi, roditelji dece sa invaliditetom i dece sa teškoćama u razvoju. Takođe, postoji potreba za opštim preventivnim radom u zajednici i promovisanjem odgovornog roditeljstva.
Programi inkluzije (uključivanja) - potrebno je razviti plan inkluzije u gradu Smederevu.
Programi socijalnog uključivanja Roma - potrebno je ojačati kapacitete romskih organizacija i u partnerstvu sa njima, a kroz druge programe, planirati socijalno uključivanje svih generacija unutar Romske populacije.
6. KOMUNIKACIJA U ZAJEDNICI IZMEĐU SVIH LOKALNIH SOCIJALNIH AKTERA
Međusobni odnos i saradnja svih segmenata unutar lokalne zajednice važan su resurs i čine socijalni kapital koji uz odgovarajući pristup treba da bude u funkciji razvoja zajednice.
Neposredno sagledavanje njihovih odnosa omogućuje bolje uočavanje raspoloživih potencijala socijalnih aktera i predlaganje strategija za njihov dalji razvoj.
Analiza odnosa i međusobnih očekivanja socijalnih aktera u oblasti socijalne politike u gradu Smederevu omogućila je bolji uvid i preporuke za poboljšanje zajedničkog delovanja u zajednici, kako sledi:
Građani od lokalne samouprave očekuju rešavanje pojedinačnih i ličnih problema, kao i brže realizovanje prava i usluga iz nadležnosti uprave. Lokalna samouprava smatra da građani nedovoljno prepoznaju zajedničke interese i potrebu zajedničkog angažmana na njihovom rešavanju. Ovakav stav građana rasipa postojeće resurse i ne doprinosi u dovoljnoj meri sistemskom rešavanju problema u zajednici.
Od inspekcijskih službi očekuje se primena zakona o radu i sprečavanje rada na crno, uvođenje reda u oblasti zapošljavanja, redovna kontrola svih i pružanje pomoći licima oštećenim od strane poslodavaca.
Preporuka da se radi na jačanju kolektivne svesti o problemima socijalne zaštite, na edukovanju kadrova u socijalnoj zaštiti i zapošljavanju profesionalnih kadrova za ove poslove u okviru službi lokalne samouprave. Kada su u pitanju inspekcijske službe preporuka je kadrovski ih ojačati, vršiti nadgledanje rada inspekcija i pružiti im podršku kroz bolju komunikaciju i saradnju drugih aktera.
Od Centra za socijalni rad očekuje se rešavanje problema najugroženijih grupa građana. Dosadašnja lepeza prava i usluga koje obezbeđuje Centar za socijalni rad nije dovoljan za efikasnu podršku pojedincima i grupama u riziku. Reforma sistema socijalne zaštite omogućuje uvođenje novih usluga za koje sredstva treba da obezbedi lokalna samouprava. Takođe, prepoznato je da se zadovoljavanje potreba ljudi u stanju socijalne potrebe ne može zadovoljiti samo kroz rad institucija socijalne zaštite, a bez šire podrške i uključivanje drugih socijalnih aktera.
Preporuka je da se obezbedi veća finansijska podrška na lokalnom nivou za uvođenje novih programa i usluga, a u skladu sa zakonom i strategijama koje se sprovode kroz oblast socijalne zaštite. Ovo podrazumeva uvođenje integrativnog pristupa u pružanju usluga baziranog na saradnji i partnerstvu sa drugim akterima. Centar za socijalni rad treba da prepoznaje nove ciljne grupe, potrebe za novim uslugama i inicira njihovo uvođenje.
Od Nacionalne službe za zapošljavanje očekuje se da smanji broj nezaposlenih. Ova služba u rešavanju problema nezaposlenosti očekuje uključivanje i drugih socijalnih aktera, čije bi angažovanje u velikoj meri doprinelo efikasnijem rešavanju problema nezaposlenosti.
Preporuka je da se zbog kompleksnosti ovog problema na programima rešavanja nezaposlenosti angažuju različiti akteri i dogovore plan zajedničkog delovanja. Potrebno je podići nivo razmene informacija u zajednici o postojećim programima, stimulativnim merama i raspoloživim sredstvima. Ovo je prepoznato kao važna informacija, posebno za organizacije civilnog društva koje se tradicionalno bave osobama sa invaliditetom i teže zapošljivim kategorijama korisničkih grupa, a ako je moguće staviti u funkciju ova sredstva na zapošljavanje lica sa invaliditetom, kao i obezbeđivanje podrške osobama sa invaliditetom od strane drugih radno angažovanih osoba.
Od institucija obrazovnog sistema očekuje se da sprovedu reformu školstva. Nedovoljna otvorenost sistema obrazovanja dovodi do nedovoljne uključenosti institucija u rešavanje problema u zajednici, posebno kada je u pitanju zaštita prava deteta i osposobljavanje mladih za aktivno učešće u individualnom razvoju i razvoju zajednice. Škole su nepripremljene za proces inkluzije. Modernizacija nastave i zahtevi koji se stavljaju pred institucije zahtevaju dodatna ulaganja u čemu obrazovne institucije očekuju podršku od lokalne samouprave.
Preporuka je inicirati promene školskog sistema kroz modernizaciju nastave, uvođenje programa komplementarnih sa potrebama tržišta rada, uvesti inkluziju, razviti mehanizme komunikacije sa zajednicom, jačanje kapaciteta profesionalaca shodno predloženim promenama.
Od institucija zdravstvenog sistema najčešće se očekuje usko usmerena briga na zaštitu zdravlja. Ne prepoznaje se važnost većeg uključivanja zdravstvenih institucija u oblasti socijalne zaštite, gde se prepliću zdravstveni i socijalni problemi i dobit od zajedničkog i usklađenog angažmana u rešavanju pojedinačnih slučajeva.
Preporuka je da se poboljša međusobna informisanost o nadležnostima i ulogama u zaštiti korisnika, uspostavi komunikacija i dogovore procedure saradnje u slučajevima ranog otkrivanja i preduzimanja interventnih mera, te da se uspostave partnerski odnosi u planiranju i sprovođenju akcija u zajednici.
Od organizacija civilnog društva očekivanja u zajednici su različita i zavise od dosadašnjih kontakata sa istima. Deo zajednice nije upoznat sa delovanjem organizacija civilnog društva i njihovom ulogom u razvoju programa i usluga podrške u zajednici.
Organizacije civilnog društva očekuju veću finansijsku podršku za projekte od strane lokalne samouprave koja obezbeđuje održivost aktivnosti i usluga.
Preporuka je da organizacije civilnog društva uspostave mehanizme kontinuirane komunikacije sa socijalnim akterima i zajednicom u celini, da se angažuju na promovisanju novih usluga i uspostave čvršću saradnju i partnerstvo sa institucijama javnog sektora, te da zajedno s njima javno nastupaju i zagovaraju interese zajednice na lokalu i prema nacionalnom nivou.
7. SWOT ANALIZA GRADA SMEDEREVA U ODNOSU NA SOCIJALNU ZAŠTITU I SOCIJALNU POLITIKU
- SNAGE - |
- SLABOSTI - |
• Kvalitetan i edukovan rukovodeći kadar |
• Nedovoljan broj kadrova u ustanovama edukovanih članova koji bi se pridružili rukovodećim timovima |
- PRILIKE (mogućnosti) - |
- PREPREKE (pretnje) - |
• Proces decentralizacije vlasti (veći deo ingerencija će biti na lokalnoj vlasti) |
• Česte promene vlasti (kako na lokalnom tako i na nacionalnom nivou) |
Ključni elementi iz SWOT analize u odnosu na socijalnu zaštitu i socijalnu politiku:
- SNAGE - |
- SLABOSTI - |
1. Kvalitetan i edukovan kadar 15 |
1. Nestabilni izvori finansiranja sa stanovišta održivosti postojećih projekata 7 |
- PRILIKE (mogućnosti) - |
- PREPREKE (pretnje) - |
• Proces decentralizacije vlasti (veći deo ingerencija će biti na lokalnoj vlasti) 17 |
• Česte promene vlasti (kako na lokalnom tako i na nacionalnom nivou) i nedostatak kontinuiteta rada u vlasti 16 |
Prilikom implementacije Strategije vodiće se računa o ključnim relacijama. Definisane relacije su, kako sledi, iskazane kroz pogodnosti i rizike.
POGODNOSTI:
1. Kako kvalitetan i edukovan kadar iskoristiti u prilikama kao što su:
• Proces decentralizacije vlasti
• Proces integracije naše države u EU
• Postojeći međunarodni dokumenti
• Reforme socijalne zaštite
2. Kako kvalitetan i edukovan kadar koristiti u odbrani od neprilika kao što su:
• Česte promene vlasti (kako na lokalnom tako i na nacionalnom nivou) i nedostatak kontinuiteta rada u vlasti
• Nedovoljno edukovanost i otvorenost kadrova u organima vlasti i institucijama o NVO i njihovoj ulozi
3. Kako kapacitete (prostor i oprema) koristiti u prilikama kao što su:
• Proces decentralizacije vlasti i veći deo ingerencija na lokalnoj vlasti
• Proces integracije naše države u EU i uvođenje standarda usluga
4. Kako kapacitete (prostor i oprema) koristiti u odbrani od neprilika kao što su:
• Nedovoljno edukovanost i otvorenost kadrova u organima vlasti i institucijama o NVO i njihovoj ulozi
5. Kako izvore finansiranja koristiti u prilikama kao što su:
• Proces decentralizacije vlasti i veći deo ingerencija na lokalnoj vlasti
• Proces integracije naše države u EU i uvođenje standarda usluga
• Reforme socijalne zaštite (Vladina strategija o socijalnoj zaštiti i strategija o smanjenju siromaštva)
6. Kako izvore finansiranja koristiti u odbrani od neprilika kao što su:
• Česte promene vlasti (kako na lokalnom tako i na nacionalnom nivou) i nedostatak kontinuiteta rada u vlasti
• Neprimenjivanje zakonskih rešenja i nemogućnost sankcionisanja onih koji ne primenjuju zakon
• Nedovoljno edukovanost i otvorenost kadrova u organima vlasti i institucijama o NVO i njihovoj ulozi
7. Kako inovativnost predlaganje novih rešenja i servisa podrške za ranjive grupe koristiti u prilikama kao što su:
• Proces decentralizacije vlasti i veći deo ingerencija na lokalnoj vlasti
• Proces integracije naše države u EU (uvođenje standarda usluga)
• Postojeći međunarodni dokumenti (konvencije, standardna pravila UN, ..)
• Reforme socijalne zaštite (Vladina strategija o socijalnoj zaštiti i strategija o smanjenju siromaštva)
8. Kako inovativnost predlaganje novih rešenja i servisa podrške za ranjive grupe koristiti u odbrani od neprilika kao što su:
• Česte promene vlasti (kako na lokalnom tako i na nacionalnom nivou) i nedostatak kontinuiteta rada u vlasti
• Neprimenjivanje zakonskih rešenja i nemogućnost sankcionisanja onih koji ne primenjuju zakon
• Restriktivna politika u oblasti socijalnih prava
• Nedovoljno edukovanost i otvorenost kadrova u organima vlasti i institucijama o NVO i njihovoj ulozi
RIZICI:
1. Kako rešiti nestabilnost izvora finansiranja sa stanovišta održivosti postojećih projekata u prilikama kao što su:
• Proces decentralizacije vlasti (veći deo ingerencija će biti na lokalnoj vlasti)
• Proces integracije naše države u EU (uvođenje standarda usluga)
• Postojeći međunarodni dokumenti (konvencije, standardna pravila UN, ..)
• Reforme socijalne zaštite (Vladina strategija o socijalnoj zaštiti i strategija o smanjenju siromaštva)
2. Kako rešiti nestabilnost izvora finansiranja sa stanovišta održivosti postojećih projekata u neprilikama kao što su:
• Česte promene vlasti (kako na lokalnom tako i na nacionalnom nivou) i nedostatak kontinuiteta rada u vlasti
• Restriktivna politika u oblasti socijalnih prava
• Nedovoljno edukovanost i otvorenost kadrova u organima vlasti i institucijama o NVO i njihovoj ulozi
3. Kako rešiti nepostojanje alternativnih modela socijalne zaštite koristeći prilike kao što su:
• Proces decentralizacije vlasti (veći deo ingerencija će biti na lokalnoj vlasti)
• Proces integracije naše države u EU (uvođenje standarda usluga)
• Postojeći međunarodni dokumenti (konvencije, standardna pravila UN, ..)
• Reforme socijalne zaštite (Vladina strategija o socijalnoj zaštiti i strategija o smanjenju siromaštva)
4. Kako rešiti nepostojanje alternativnih modela socijalne zaštite u neprilikama kao što su:
• Česte promene vlasti (kako na lokalnom tako i na nacionalnom nivou) i nedostatak kontinuiteta rada u vlasti
• Restriktivna politika u oblasti socijalnih prava
• Nedovoljno edukovanost i otvorenost kadrova u organima vlasti i institucijama o NVO i njihovoj ulozi
5. Kako rešiti nedovoljnu informisanost korisnika o programima socijalne zaštite i Nacionalne službe za zapošljavanje koristeći prilike kao što su:
• Proces decentralizacije vlasti (veći deo ingerencija će biti na lokalnoj vlasti)
• Postojeći međunarodni dokumenti (konvencije, standardna pravila UN, ..)
• Reforme socijalne zaštite (Vladina strategija o socijalnoj zaštiti i strategija o smanjenju siromaštva)
6. Kako rešiti nedovoljnu informisanost korisnika o programima socijalne zaštite i Nacionalne službe za zapošljavanje u neprilikama kao što su:
• Česte promene vlasti (kako na lokalnom tako i na nacionalnom nivou) i nedostatak kontinuiteta rada u vlasti
• Neprimenjivanje zakonskih rešenja i nemogućnost sankcionisanja onih koji ne primenjuju zakon
• Restriktivna politika u oblasti socijalnih prava
• Nedovoljno edukovanost i otvorenost kadrova u organima vlasti i institucijama o NVO i njihovoj ulozi
7. Kako rešiti nedovoljnu povezanost i saradnju institucija u zajednici koristeći prilike kao što su:
• Proces decentralizacije vlasti (veći deo ingerencija će biti na lokalnoj vlasti)
• Proces integracije naše države u EU (uvođenje standarda usluga)
• Postojeći međunarodni dokumenti (konvencije, standardna pravila UN, ..)
• Reforme socijalne zaštite (Vladina strategija o socijalnoj zaštiti i strategija o smanjenju siromaštva)
8. Kako rešiti nedovoljnu povezanost i saradnju institucija u zajednici u neprilikama kao što su:
• Česte promene vlasti (kako na lokalnom tako i na nacionalnom nivou) i nedostatak kontinuiteta rada u vlasti
• Neprimenjivanje zakonskih rešenja i nemogućnost sankcionisanja onih koji ne primenjuju zakon
• Restriktivna politika u oblasti socijalnih prava
• Nedovoljno edukovanost i otvorenost kadrova u organima vlasti i institucijama o NVO i njihovoj ulozi
1. Strateški pravac razvoja u odnosu na programe, usluge i obuhvat ciljnih grupa:
Razvijati efikasniji sistem usluga socijalne zaštite koji obezbeđuje unapređenje postojećih usluga, uspostavljanje novih usluga, uspostavljanje i razvijanje preventivnih i komplementarnih programa podrške, uz povećanje obuhvata ljudi u stanju rizika, a u skladu sa lokalnim potrebama i aktuelnim strategijama.
1. Unaprediti kvalitet postojećih usluga socijalne zaštite |
2. Podržati uspešno završavanje školovanja dece sa rizikom odrastanja |
3. Razviti programe koji podržavaju ostvarivanje prava deteta od najranijeg detinjstva |
4. Podsticati preventivni rad sa mladima u zajednici |
5. Razviti programe i usluge zapošljavanja koji uspešno smanjuju broj nezaposlenih u kategoriji teže zapošljivih |
6. Pružiti podršku mladima koji izlaze iz sistema socijalne zaštite |
7. Razviti programe i usluge koje na najbolji način omogućuje socijalnu uključenost osoba sa invaliditetom |
8. Razviti vaninstitucionalne oblike zaštite starih osoba u skladu sa zaštitom njihovih ljudskih prava |
9. Uspostaviti efikasniji sistem usluga socijalne zaštite |
Matrica 1 - RAZVOJ LOKALNIH USLUGA I OBUHVAT UGROŽENIH CILJNIH GRUPA
Strateški pravac: |
1. |
||||
Strateški ciljevi |
Operativni ciljevi |
Indikatori |
Akcije |
Ko je odgovoran? |
Vreme realizacije: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Strateški pravac: |
2. |
||||
Strateški ciljevi |
Operativni ciljevi |
Indikatori |
Akcije |
Ko je odgovoran? |
Vreme realizacije: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Strateški pravac: |
3. Razvijati efikasniji sistem usluga socijalne zaštite koji obezbeđuje unapređenje postojećih usluga, uspostavljanje novih usluga, uspostavljanje i razvijanje preventivnih i komplementarnih programa podrške, uz povećanje obuhvata ljudi u stanju rizika, a u skladu sa lokalnim potrebama i aktuelnim strategijama. |
||||
Strateški ciljevi |
Operativni ciljevi |
Indikatori |
Akcije |
Ko je odgovoran? |
Vreme realizacije |
1. Uspostaviti efikasniji sistem usluga socijalne zaštite |
1.1 Razvijeni mehanizmi praćenja i podizanja kvaliteta usluga u sistemu socijalne zaštite (postojećih i novih) |
Izveštaji |
a. Kontinuirano analizirati postojeće programe i usluge |
|
|
2. Strateški pravac razvoja u odnosu na unutrašnje kapacitete pružalaca usluga:
Jačati kapacitete lokalnih socijalnih aktera za kreiranje, sprovođenje i razvoj socijalne zaštite na lokalnom nivou u skladu sa koncepcijom i metodologijom reforme socijalne zaštite.
1. Uskladiti kapacitete Centra za socijalni rad sa potrebnim standardima kvaliteta usluga i obuhvata korisnika |
2. Staviti Zdravstveni centar u funkciju preventivnog delovanja u oblasti zdravlja mladih |
3. Udružiti kapacitete NVO AMITY i MUP-a na programima za mlade |
4. Staviti u punu funkciju gradski organ Koordinacioni odbor za suzbijanje bolesti zavisnosti |
5. Ojačati kapacitete SOS telefona |
6. Ojačati organizacione i materijalne kapacitete organizacija koje zastupaju interese osoba sa invaliditetom |
7. Uvesti NVO sektor u mrežu pružalaca usluga u oblasti socijalne zaštite |
Matrica 2 - KONTINUIRANI RAZVOJ KAPACITETA KLJUČNIH LOKALNIH AKTERA
Strateški pravac: |
1. Jačanje kapaciteta lokalnih socijalnih aktera za kreiranje, sprovođenje i razvoj socijalne zaštite na lokalnom nivou u skladu sa koncepcijom i metodologijom reforme socijalne zaštite. |
||||
Strateški ciljevi |
Operativni ciljevi |
Indikatori |
Akcije |
Ko je odgovoran? |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. Strateški pravac razvoja u odnosu na zajedničko delovanje u zajednici:
Raditi na definisanju, identifikovanju i bržem rešavanju problema pojedinaca, grupa i zajednice zasnovano na multidisciplinarnom pristupu i komplementarnom korišćenju resursa institucija javnog, privatnog i civilnog sektora.
1. Umrežiti sve institucije lokalne zajednice (javne i NVO) na definisanju, identifikovanju i bržem rešavanju problema pojedinaca, grupa i zajednice |
2. Obezbediti participaciju građana na definisanju, identifikovanju i bržem rešavanju problema pojedinaca, grupa i zajednice |
3. Uspostaviti funkcionalno partnerstvo u zaštiti ljudskih prava svakog pojedinca u zajednici |
4. Poboljšati komunikaciju i razmenu informacija između sektora, institucija, korisnika i građana |
5. Podsticati društveno odgovorno poslovanje privatnog sektora |
6. Razviti multidisciplinarni pristup u pružanju usluga socijalne zaštite na lokalnom nivou |
Matrica 3 - RAZVOJ KAPACITETA ZAJEDNICE KROZ USPOSTAVLJANJE KOMUNIKACIJE, RAZVOJ PARTNERSTVA I UKLJUČIVANJA ŠIRE PODRŠKE U OKRUŽENJU ZA SPROVOĐENJE SOCIJALNE ZAŠTITE
Strateški pravac: |
1. Razvijati socijalni kapital u zajednici kojeg čini poboljšanje komunikacije, razvoj partnerstva i uključivanje šireg kruga aktera za sprovođenje socijalne zaštite. |
||||
Strateški ciljevi |
Operativni ciljevi |
Indikatori |
Akcije |
Ko je odgovoran? |
|
1.1 Uspostaviti funkcionalno partnerstvo u zaštiti ljudskih prava svakog pojedinca u zajednici |
1.1.1 Uspostavljena čvrsta međusektorska saradnja kroz socijalna partnerstva u punoj koordinaciji lokalne samouprave. |
Protokoli |
a. Doneti odgovarajuće protokole o saradnji kojima se definišu obaveze i oblici saradnje različitih sistema u identifikovanju potreba građana, planiranju i pružanju usluga. |
|
|
1.2 Poboljšati komunikaciju i razmenu informacija između sektora, institucija, korisnika i građana. |
Uspostavljena komunikaciona strategija u zajednici |
Broj i vrsta medijskih formata |
a. Uspostaviti jasno definisan sistem razmene informacija unutar socijalnih aktera |
|
|
4. Strateški pravac razvoja u odnosu na finansiranje oblasti socijalne zaštite (politike):
Kontinuirano planirati, odgovorno upravljati i pribavljati dodatna sredstva za sprovođenje socijalne zaštite u skladu sa strategijom razvoja i prepoznatim prioritetima u zajednici.
1. Obezbediti potrebna sredstva za implementaciju strategije |
2. Ugovarati finansiranje novih usluga u skladu sa reformom sistema socijalne zaštite i dogovorenom strategijom socijalne zaštite na lokalnom nivou |
3. Obezbediti održivost programa i usluga u oblasti socijalne zaštite |
4. Prikupljati dodatna sredstva |
5. Promovisati društveno odgovorno poslovanje privatnog sektora u finansiranju razvoja zajednice |
6. Razvijati filantropiju u zajednici |
Matrica 4 - PLAN PRIBAVLJANJA I RASPOLAGANJA FINANSIJSKIM SREDSTVIMA POTREBNIM ZA SPROVOĐENJE SOCIJALNE ZAŠTITE
Strateški pravac: |
1. Racionalno planirati trošenje sredstava za socijalnu zaštitu |
||||
Strateški ciljevi |
Operativni ciljevi |
Indikatori |
Akcije |
Ko je odgovoran? |
|
1. Obezbediti održivost programa i usluga u oblasti socijalne zaštite |
1.1 Obezbeđena finansijska sredstva za funkcionisanje socijalne zaštite u skladu sa utvrđenim prioritetima |
Broj finansiranih i sufinansiranih programa i usluga |
a. Izraditi finansijsku projekciju potrebnih sredstava za postojeće i nove usluge |
LS |
|
Strateški pravac: |
1. Kontinuirano pribavljati dodatna sredstva za sprovođenje socijalne zaštite |
||||
Strateški ciljevi |
Operativni ciljevi |
Indikatori |
Akcije |
Ko je odgovoran? |
|
7. Obezbediti potrebna sredstva za implementaciju strategije |
1.1 Na godišnjem nivou obezbeđena sredstva za oblast socijalne zaštite u iznosu od 5% od ukupnog budžeta |
Usvojeni plan godišnjeg budžeta |
a. Izdvojiti 5% od ukupno planiranog godišnjeg budžeta za finansiranje implementacije strategije socijalne zaštite na lokalnom nivou |
LS |
|
8. Ugovarati finansiranje novih usluga u skladu sa reformom sistema socijalne zaštite i dogovorenom strategijom socijalne zaštite na lokalnom nivou
|
2.1 Razvijeni mehanizmi i procedure za ugovaranje novih usluga
|
Pravilnik o ugovaranju, praćenju i izveštavanju o ugovorenim uslugama
|
a. Raspisivati konkurs za nove usluge u skladu sa reformom sistema socijalne zaštite i dogovorenom strategijom socijalne zaštite na lokalnom nivou |
LS
|
|
9. Prikupljati dodatna sredstva |
3.1 Osniva gradski fond
za socijalnu politiku |
Odluka o osnivanju lokalnog fonda Broj projekata finansiran iz drugih fondova |
a. Inicirati formiranje lokalnih namenskih fondova |
LS |
|
10. Promovisati društveno odgovorno poslovanje privatnog sektora u finansiranju razvoja zajednice |
4.1 Uključen privatni sektor u pružanje finansijske podrške socijalnim programima |
Iznos sredstava dobijen putem donacija i sponzorstava od strane privatnog sektora |
a. Pratiti aktivnosti Ministarstva za rad oko uvođenja poreskih i drugih stimulativnih mera za ulaganje i obavljanje delatnosti socijalne zaštite |
LS
|
|
11. Razvijati filantropiju u zajednici |
5.1 Građani su uključeni u volonterski rad i humanitarne akcije u zajednici |
Broj akcija u zajednici |
a. Raditi na senzibilizaciji javnosti za potrebe siromašnih, |
|
|
9. OPERACIONALIZACIJA STRATEŠKOG PLANA
Obavezuje se Lokalni savet za socijalna pitanja da formira radne grupe za izradu akcionih planova za sve ciljne grupe.
10. MONITORING I EVALUACIJA SPROVOĐENJA STRATEŠKIH ODLUKA
Uloga Lokalnog saveta za socijalna pitanja nakon usvajanja strategije razvoja oblasti socijalne zaštite i socijalne politike je da vrši monitoring i evaluaciju sprovođenja strateških odluka.
Monitoring i evaluacija realizovaće se u kontinuitetu i po dinamici koja će obezbediti praćenje realizacije svih aktivnosti predviđenih strateškim planom i po potrebi radiće se neophodne korekcije. Participativnim monitoringom obezbediće se učešće i uticaj različitih aktera, od korisnika, pružalaca, kao i onih koji su uključeni u planiranje i razvoj socijalne zaštite na lokalnom nivou.
Monitoring i evaluacija treba da obezbedi:
- Praćenje i procenu implementacije strategije
- Praćenje i procenu dostupnosti usluga i programa korisnicima
- Praćenje i procenu uključivanja različitih pružalaca usluga i njihovih kapaciteta da pruže kvalitetnu uslugu
- Procenu strategije sa aspekta stepena ostvarenosti partnerstva među ključnim akterima odgovornim za razvoj socijalne zaštite na lokalnom nivou
- Procenu strategije sa aspekta doprinosa smanjenju ugroženosti, siromaštva i društvene isključenosti marginalnih grupa
- Procenu strategije sa aspekta održivosti i razvojnosti svih segmenata strategije
Metode monitoringa i evaluacije:
Evidencija korisnika i usluga, upitnici, intervjui, formulari, analiza dokumenata (protokoli, akcioni planovi, projektni predlozi, izveštaji) i analiza medijskih zapisa (bilteni, TV i radio prilozi, novinski članci, web prezentacije, i slično) kroz informacije o tome kakav je odjek implementacije strategije u javnosti; prisustvo u medijima - da li društveni problem kojim se bavimo dobija na važnosti u medijima, smanjuje se ili pogoršava.
Evaluacija se oslanja na rezultate monitoringa i treba da odgovori na pitanja:
- U kojoj meri je došlo do ispunjavanja postavljenih rezultata?
- Kakav uticaj ponuđene usluge i programi imaju na korisnike?
- Kakva se kvalitativna promena dogodila kod ciljnih grupa (korisnika, pružalaca usluga, saveta, institucija i organizacija, građana)?
Evaluacija treba da dâ rezultate koji su od značaja za razvoj socijalne zaštite na lokalnom nivou jer se bavi testiranjem primene principa socijalne zaštite na lokalnom nivou i uvođenjem inovativnih rešenja u ovoj oblasti te davanjem preporuka za njihovo uključivanje u sistem.
Izveštaji monitoringa i evaluacije radiće se na kraju svake godine i prezentovati Skupštini grada i javnosti. Finalna evaluacija Strategije socijalne zaštite obaviće se na kraju 2012. godine.