STRUČNO UPUTSTVO ZA KATALOGIZACIJU U PUBLIKACIJI (CIP) ("Sl. glasnik RS", br. 99/2003, 74/2008 i 120/2008)

I

Izrada kataloškog zapisa u publikaciji (CIP) je zajednička obaveza izdavača i Narodne biblioteke Srbije, utvrđena Zakonom o izdavanju publikacija i Zakonom o bibliotečkoj delatnosti.

Za izdavače iz Autonomne pokrajine Vojvodine kataloški zapis u publikaciji izrađuje Biblioteka Matice srpske u Novom Sadu, u saradnji sa Narodnom bibliotekom Srbije, na način propisan ovim uputstvom.

II

Kataloški zapis izrađuje se za publikacije koje se nalaze u fazi pripreme za štampu, a objavljuju se u papirnoj i/ili elektronskoj formi CD, DVD i sl, i to:

- za monografske publikacije;

- za serijske publikacije (novi i tekući naslovi časopisa, zbornika, godišnjaka) i za članke iz serijskih publikacija;

- za neknjižnu građu (štampane muzikalije, fonodokumenta, audiovizuelna građa, kartografska građa, plakati, razglednice, grafičke mape).

III

Kataloški zapis ne izrađuje se za publikacije koje se prema važećim međunarodnim standardima za bibliografski opis ne obrađuju pojedinačno (reklamni prospekti i programi, interna dokumenta, publikacije koje se povremeno ažuriraju, roto-romani, uputstva za rukovanje i održavanje, pozivnice, leci, zidni i drugi kalendari koji ne sadrže stručne ili literarne priloge, cenovnici proizvoda i usluga, prospekti izdavačkih kuća, muzeja i sl.).

IV

Radi izrade kataloškog zapisa u publikaciji izdavač dostavlja Narodnoj biblioteci Srbije, odnosno Biblioteci Matice srpske, nakon poslednje revizije, kompletan materijal pripremljen za objavljivanje koji treba da sadrži sve propisane elemente i to: ime i prezime autora i drugih saradnika, prevodilaca, urednika, lica koja su dala stručno mišljenje, naslov, naslov na izvornom jeziku i ostale podatke o izvorniku ukoliko je publikacija prevod, ime nosioca autorskog prava i godinu prvog objavljivanja sa oznakom C (Copyright), podatak o rednom broju i ostalim karakteristikama izdanja, naziv, sedište i adresu izdavača i štamparije, godinu izdavanja i štampanja, mesto i godinu štampanja izvornog izdanja kada je reč o novom izdanju, broj primeraka publikacije (tiraž), ISBN (Međunarodni standardni knjižni broj), ISSN (Međunarodni standardni serijski broj), ISMN (Međunarodni standardni broj za štampane muzikalije).

Radi izrade kataloškog zapisa za članak izdavač Narodnoj biblioteci Srbije dostavlja kompletnu publikaciju, definitivno pripremljenu za objavljivanje (konačna verzija, prelomljen tekst bez ispravki i rukom ispisanih podataka). Časopis mora da ima odgovarajući ISSN broj (Međunarodni standardni broj za serijske publikacije). Zbog korektne autorske obrade, neophodno je da članci sadrže paginaciju, apstrakte i ostalu prateću opremu, kao i da časopis poseduje naslovnu stranu na kojoj su jasno naznačeni godište, godina i broj časopisa.

V

Kataloški zapis u publikaciji izrađuje se u skladu sa važećim međunarodnim standardima za bibliografski opis (ISBD), jedinstvenim kataloškim principima, sistemom Univerzalne decimalne klasifikacije (UDC), pravilima za predmetnu klasifikaciju i jedinstvenim komunikacionim formatom za mašinski čitljivo katalogiziranje (UNIMARC).

Kataloški zapis u publikaciji čini sastavni deo uzajamnog kataloga (COBIB.SR) i dostupan je svim korisnicima sistema.

Podatak o jeziku katalogizovane publikacije utvrđuje se na osnovu prethodnog pismenog izjašnjenja ili date izjave autora, izdavača ili nosioca autorskog prava u skladu sa zakonskim propisima i jezičkom normom.

Podatak o godini rođenja - smrti autora utvrđuje se na osnovu izjave izdavača.

Podatke o jeziku katalogizovane publikacije i godini rođenja - smrti autora izdavač unosi u propisani obrazac za CIP.

VI

Zahtev za izradu kataloškog zapisa u publikaciji izdavač podnosi na propisanom obrascu, i uz njega prilaže publikaciju pripremljenu za objavljivanje.

Kataloški zapis se izrađuje na osnovu opisnih elemenata preuzetih iz same publikacije i ne predstavlja zamenu za impresum.

Izdavač serijskih publikacija dužan je da kataloški zapis odštampa na svakom sledećem broju. Ukoliko su se promenili neki od opisnih elemenata (naslov, podnaslov, urednik, mesto izdavanja, izdavač, format i sl.), izrađuje se novi kataloški zapis.

Za neknjižnu građu i elektronske publikacije na kojima, iz grafičkih razloga, nije obezbeđen prostor za kompletan kataloški zapis, unose se standardizovani skraćeni podaci.

Svaku naknadnu izmenu po dobijenom kataloškom zapisu izdavač je dužan da dostavi pre štampanja publikacije.

Za svako novo izdanje izrađuje se nov kataloški zapis.

Pod novim izdanjem podrazumeva se svaki otisak koji sadrži promenu bilo kojeg opisnog elementa u publikaciji (rednog broja izdanja, podatka, odnosno podataka o izdanju, godine izdavanja, priloga, tiraža, poveza, formata, beležaka i napomena, jezika, pisma i sl.).

VII

Kataloški zapis u publikaciji štampa se u neizmenjenom obliku, izdvojen od ostalih podataka i grafički istaknut.

VIII

Biblioteka je dužna da kataloški zapis u publikaciji izradi i dostavi izdavaču, zajedno sa publikacijom, narednog radnog dana od podnošenja zahteva. Izdavači van Beograda mogu preuzeti kataloški zapis u publikaciji u toku istog dana.

U slučaju da izdavač u roku od petnaest dana ne preuzme publikaciju, Biblioteka nije dužna da je čuva.

IX

Naknadu za izradu kataloškog zapisa plaća izdavač.

Dokaz o uplati naknade izdavač podnosi uz priloženu publikaciju i zahtev za izradu kataloškog zapisa.

Izdavač ne može dobiti kataloški zapis u publikaciji ako nije izmirio dug za ranije urađene zapise.

Duplikat kataloškog zapisa izdaje se na pismeni, obrazloženi zahtev izdavača i posebno se naplaćuje.

X

U slučaju zloupotrebe ili falsifikovanja kataloškog zapisa u publikaciji, Narodna biblioteka Srbije, odnosno Biblioteka Matice srpske, obavestiće o tome Ministarstvo kulture i Ministarstvo finansija, i objaviti u sredstvima javnog informisanja imena izdavača koji su izvršili zloupotrebu ili falsifikovanje kataloškog zapisa.

U slučaju višekratne zloupotrebe, Narodna biblioteka Srbije, odnosno Biblioteka Matice srpske, može uskratiti izdavaču mogućnost izrade kataloškog zapisa u publikaciji.

XI

Ovo uputstvo primenjivaće se od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

 

Samostalna odredba Odluke o izmenama i dopunama
Uputstva za katalogizaciju u publikaciji (CIP)

(Sl. glasnik RS", br. 74/2008)

III

Ova odluka se objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" i stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja.