ODLUKA
O UTVRĐIVANJU NEPOKRETNIH KULTURNIH DOBARA OD IZUZETNOG ZNAČAJA I OD VELIKOG ZNAČAJA

("Sl. glasnik SRS", br. 14/79 i 30/89)

Član 1

Utvrđuje se da su od izuzetnog značaja nepokretna kulturna dobra navedena u spisku nepokretnih kulturnih dobara od izuzetnog značaja, I red br. 1 do 60, II red. br. I do 3, III red. br. 1 do 5, IV red. br. 1 do 5, koji je sastavni deo ove odluke.

Član 2

Utvrđuje se da su od velikog značaja nepokretna kulturna dobra navedena u spisku nepokretnih kulturnih dobara od velikog značaja, I red. br. 1 do 114, II red. br. 1 do 5, III red. br. 1 do 3, IV red. br. 1 do 6, koji je sastavni deo ove odluke.

Član 3

Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Socijalističke Republike Srbije".

 

SPISAK
NEPOKRETNIH KULTURNIH DOBARA OD IZUZETNOG ZNAČAJA

 

 

I SPOMENICI KULTURE

 

Red. broj

Naziv

Gde se nalazi opština

Naseljeno mesto i adresa

Napomena

1

2

3

4

1.

 

Crkva sv. Ahilija

Arilje

Arilje

Nalazi se u centru naselja

2.

 

Nekropola stećaka

Bajina Bašta

Perućac

Nalazi se na obali Drine

3.

 

Beogradska tvrđava

Stari grad

Beograd
Kalemegdan 14

 

4.

 

Konak Knjeginje Ljubice

Stari grad

Beograd
Kneza Sime Markovića 8

 

5.

 

Dositejev licej

Stari grad

Beograd
Gospodar Jevremova 21

 

6.

 

Kapetan Mišino zdanje

Stari grad

Beograd
Studentski trg 1

 

7.

 

Saborna crkva

Stari grad

Beograd
7. jula 5

 

8.

 

Zgrada Muzeja 4. jula 1941.

Savski venac

Beograd
Bulevar oktobarske revolucije 10

 

9.

 

Zgrada ilegalnih partijskih štamparija

Savski venac

Beograd
Banjički venac 12

 

10.

 

Konak kneza Miloša

Rakovica

Beograd, Topčider

U spomeničku celinu spadaju crkva i obelisk kneza Miloša, sveštenička kuća i dr.

11.

 

Manastir Prohor Pčinjski

Bujanovac

Klenike

 

12.

 

Spomen prostorije u konaku manastira Prohor Pčinjski u kojima je 2. avgusta 1944. godine održano prvo zasedanje ASNOM.

 

 

 

13.

 

Manastir Pokajnica

Velika Plana

Staro selo

 

14.

 

Tvrđava Golubac

Golubac

Golubac

Srednjovekovni utvrđeni grad na obali Dunava, 4 km istočno od naselja

15.

 

Takovo

Gornji Milanovac

Takovo

Crkva brvnara sa spomenikom posvećenim podizanju II srpskog ustanka 1815. godine

16.

 

Manastir Manasija

Despotovac

Despotovac

Nalazi se 2 km od Despotovca na putu prema Resavici

17.

 

Deo rimskog Limesa, Trajanova tabla i deo puta

Kladovo

Kostol

 

18.

 

Zgrada Okružnog načelstva i Suda

Kragujevac

Kragujevac
Dragog Barjaktarevića 10

 

19.

 

Kuća Svetozara Markovića

Kragujevac

Kragujevac
Svetozara Markovića 23

 

20.

 

Sobrašice

Kragujevac

Lužnice

Nalazi se u crkvenoj porti

21.

 

Manastir Žiča

Kraljevo

Kruševica

 

22.

 

Manastir Studenica

Kraljevo

Studenica

 

23.

 

Srednjovekovni grad Maglič

Kraljevo

Maglič

Nalazi se u Ibarskoj klisuri, oko 20 km južno od Kraljeva

24.

 

Stolice

Krupanj

Brštica

Zgrada u kojoj je održano vojnopolitičko savetovanje 20. IX 1941.

25.

 

Crkva sv. Stefana - Lazarica sa Kruševačkim gradom

Kruševac

Kruševac

 

26.

 

Crkva sv. Nikole

Kuršumlija

Kuršumlija

 

27.

 

Crkva sv. Bogorodice

Kuršumlija

Kuršumlija

Ruševine crkve, na levoj obali Toplice, 3 km istočno od naselja

28.

 

Spomen kosturnica

Lazarevac

Lazarevac

 

29.

 

Spomen kosturnica na Ceru

Loznica

Tekeriš

 

30.

 

Rodna kuća Vuka Karadžića

Loznica

Tršić

 

31.

 

Spomen kosturnica na Mačkovom kamenu

Ljubovija

 

Nalazi se na vrhu Jagodnje

32.

 

Lepenski Vir

Majdanpek

 

Ostaci praistorijskog naselja preneseni i zaštićeni na novoj lokaciji na obali Dunava, kod ušća Boljetinske reke

33.

 

Spomen obeležje Despotu Stefanu Lazareviću

Mladenovac

Markovac

Nalazi se na lokalitetu Crkvine

34.

 

Hajduk Veljkova barutana

Negotin

Negotin

Nalazi se u porti nove crkve

35.

 

Ranovizantijska grobnica sa freskama

Niš

Niš (Jagodin mala)
Kosovke devojke 6

 

36.

 

Ćele-kula

Niš

Niš
Braće Taskovića bb

 

37.

 

Logor

Niš

Niš
12. februara bb

 

38.

 

Manastir Đurđevi Stupovi

Novi Pazar

Vrbolazi

Nalazi se na brdu iznad Novog Pazara

39.

 

Petrova crkva

Novi Pazar

Novi Pazar

 

40.

 

Manastir Sopoćani

Novi Pazar

Doljani

 

41.

 

Ostaci srednjovekovnog grada Ras

Novi Pazar

Bubregovići

Spomenička celina koja obuhvata Utvrđenje - Gradinu, podgrađe, Trgovište i nekropolu

42.

 

Stara kuća

Pirot

Pirot
Moše Pijade 49

 

43.

 

Manastir Banja

Priboj

Banja

 

44.

 

Manastir Mileševa

Prijepolje

Mileševo

 

45.

 

Partizanska bolnica

Prijepolje

Prijepolje

Konzervirane ruševine sa spomenikom

46.

 

Gornja Dobrinja

Požega

Gornja Dobrinja

Spomenička celina koja obuhvata crkvu, čardak, nekoliko nadgrobnih spomenika i spomen obeležje na mestu rođenja kneza Miloša

47.

 

Manastir Gradac

Raška

Gradac

 

48.

 

Manastir Kalenić

Rekovac

Kalenićki Prnjavor

 

49.

 

Smederevska tvrđava

Smederevo

Smederevo

 

50.

 

Zgrada Muzeja ustanka 1941.

Titovo Užice

Titovo Užice
Ugao Titove i Heroja Dejovića 18

 

51.

 

Zgrada Partizanske štamparije "Borba"

Titovo Užice

Titovo Užice
Miloša Markovića 95

 

52.

 

Zgrada Glavnog NOO Srbije

Titovo Užice

Titovo Užice
Vuka Karadžića 8

 

53.

 

Zgrada rasadnika

Titovo Užice

Krčagovo

 

54.

 

Kadinjača

Titovo Užice

Zaglavak

 

55.

 

Stari Han

Titovo Užice

Kremna

 

56.

 

Karađorđeva Topola sa Oplencom

Topola

Topola

Spomenička celina koja obuhvata ostatke utvrđenja sa kulom, crkvom, konakom i spomenikom Karađorđu kao i mauzolej na Oplencu

57.

 

Manastir Ljubostinja

Trstenik

Prnjavor

 

58.

 

Manastir Ravanica

Ćuprija

Senje

 

59.

 

Rodna kuća Dimitrija Tucovića

Čajetina

Gostilje

 

60.

 

Vinogradarski podrum

Čačak

Atenica

Vlasništvo Boška Popovića

61.

 

Spomen-kapela sa kosturnicom

Šabac

Prnjavor

 

 

II PROSTORNE KULTURNO-ISTORIJSKE CELINE

 

1

 

2

3

4

1.

 

Područje Knez Mihailove ulice

Stari grad

Beograd

Trg Republike, Vasina, Uzun Mirkova, Tadeuša Košćuškog, Pariska, Gračanička, Topličin i Obilićev venac

2.

 

Stara Čaršija Tešnjar

Valjevo

Valjevo

Zahvata područje ulica Ilije Birčanina i Ive Lole Ribara sa neposrednim prilazima i kejom

3.

 

Stara čaršija

Novi Pazar

Novi Pazar

Obuhvata Ulicu Prvog maja

 

III ARHEOLOŠKA NALAZIŠTA

 

1

 

2

3

4

1.

 

Vinča - lokalitet Beli breg

Grocka

Vinča

Nalazi se na obali Dunava

2.

 

Viminacium

Požarevac

Kostolac

Nalazi se u ataru sela Stari Kostolac

3.

 

Gamzigrad

Zaječar

Gamzigrad

Nalazi se 10 km severoistočno od Zaječara, između sela Zvezdana i Gamzigrada

4.

 

Caričin grad

Lebane

Prekopčelica

Nalazi se na prostoru između Svinjaričke i Caričinske reke

5.

 

Mediana, lokalitet Brzi Brod

Niš

Niš
Bulevar Veljka Vlahovića bb

 

 

IV ZNAMENITA MESTA

 

1

 

2

3

4

1.

 

Marićevića jaruga

Aranđelovac

Orašac

Deo prostora u prirodi vezan za podizanje Prvog srpskog ustanka, sa spomen obeležjima

2.

 

Radovanjski Lug

Velika Plana

Radovanje

Mesto pogubljenja Karađorđa sa spomen crkvom

3.

 

Bela Crkva

Krupanj

Bela Crkva

Mesto podizanja ustanka 7. jula 1941. god. sa zgradom bivše kafane, opštine, stare škole i crkve, sa spomenicima i spomen obeležjima

4.

 

Spomen park "Kragujevački oktobar" u Šumaricama

Kragujevac

Kragujevac

Deo prostora sa humkama, spomen obeležjima i Muzejom 21. oktobra 1941.

5.

 

Spomen park Bubanj

Niš

Bubanj

Mesto streljanja rodoljuba nalazi se na brdu Bubanj

 

SPISAK
NEPOKRETNIH KULTURNIH DOBARA OD VELIKOG ZNAČAJA

 

I SPOMENICI KULTURE

 

Red. broj

Naziv

Gde se nalazi

Napomena

Opština

Naseljeno mesto i adresa

1

2

3

4

1.

 

Manastir Drenča

Aleksandrovac

Drenča

 

2.

 

Manastir Rudenica

Aleksandrovac

Rudenica

 

3.

 

Crkva brvnara

Barajevo

Vranić

 

4.

 

Bajrakli džamija

Stari grad

Beograd
Gospodar Jevremova 11

 

5.

 

Manakova kuća

Savski venac

Beograd
Gavrila Principa 12

 

6.

 

Manastir Rakovica

Rakovica

Beograd
Patrijarha Dimitrija bb

 

7.

 

Dom Jevreme Grujića

Stari grad

Beograd
Lole Ribara 17

 

8.

 

Šeik Mustafino turbe

Stari grad

Beograd, na uglu Višnjićeve i Braće Jugovića

 

9.

 

Zadužbina Nikole Spasića

Stari grad

Beograd
Kneza Mihaila 33

 

10.

 

Spomenik knez Mihaila

Stari grad

Beograd
Trg Republike

 

11.

 

Zgrada Smederevske banke

Stari grad

Beograd
Terazije 39

 

12.

 

Zgrada III muške gimnazije

Vračar

Beograd
Njegoševa 15

 

13.

 

Zgrada Oficirske zadruge

Savski venac

Beograd
Masarikova 4

 

14.

 

Zgrada Beogradske zadruge

Savski venac

Beograd
Karađorđeva 48

 

15.

 

Doktorova kula

Savski venac

Beograd
Kneza Miloša 103

 

16.

 

Zgrada I srpske opservatorije

Vračar

Beograd
Bulevar JNA 8

 

17.

 

Prva varoška bolnica

Palilula

Beograd
Dž. Vašingtona 19

 

18.

 

Zgrada Realke

Stari grad

Beograd
Uzun Mirkova 14

 

19.

 

Zgrada Ministarstva pravde

Stari grad

Beograd
Terazije 41

 

20.

 

Zgrada Uprave fondova

Stari grad

Beograd
Trg Republike 1-a

Danas Narodni muzej

21.

 

Zgrada Narodne banke

Stari grad

Beograd
7. jula 12

 

22.

 

Dom Jovana Cvijića

Stari grad

Beograd
Jelene Ćetković 5

 

23.

 

Zgrada Ministarstva prosvete

Stari grad

Beograd
Maršala Tita 2

 

24.

 

Zgrada hotela "Moskva"

Stari grad

Beograd
Balkanska 1

 

25.

 

Stara kuća na Varoš kapiji

Stari grad

Beograd
Gračanička 10

 

26.

 

Krsmanovićeva kuća na Terazijama

Savski venac

Beograd
Terazije bb

 

27.

 

Božićeva kuća

Stari grad

Beograd
Gospodar Jevremova 19

 

28.

 

Zgrada stare telefonske centrale

Stari grad

Beograd
Kosovska 47

 

29.

 

Kuća Dimitrija Davidovića

Zemun

Zemun, ugao M. Tita i Davidovićeve

 

30.

 

Kuća porodice Karamata

Zemun

Zemun
Matije Gupca 17

 

31.

 

Ičkova kuća

Zemun

Zemun, ugao Bežanijske i Svetosavske

 

32.

 

Livnica "Pantelić"

Zemun

Zemun
Gajeva 15

 

33.

 

Manastir Fenek

Zemun

Jakovo

 

34.

 

Srednjovekovni grad Koznik

Brus - Grad

 

18 km zapadno od Aleksandrovca

35.

 

Mesto streljanih žrtava sa grobnicom i crkvom u Krivoj Reci na Kopaoniku

Brus

Kriva Reka

Spomenička celina: mesto streljanih 1942. godine, grobnica i crkva

36.

 

Manastir Pustinja

Valjevo

Poćuta

 

37.

 

Manastir Ćelije

Valjevo

Ćelije

 

38.

 

Crkva brvnara

Valjevo

Miličinica

 

39.

 

Manastir Koporin

Velika Plana

Koporin

 

40.

 

Tvrđava Ram

Veliko Gradište

Ram

oko 25 km zapadno od Velikog Gradišta

41.

 

Stari amam

Vranje

Vranje
V. kongresa 24

 

42.

 

Pašini konaci

Vranje

Vranje
Pionirska 1

 

43.

 

Kuća Bore Stankovića

Vranje

Vranje
Baba Zlatina 9

 

44.

 

Manastir Vraćevšnica

Gornji Milanovac

Vraćevšnica

 

45.

 

Rimska grobnica u Brestoviku

Grocka

Brestovik

 

46.

 

Cincarska kuća u Grockoj

Grocka

Grocka
17. oktobra 7

 

47.

 

Rančićeva kuća u Grockoj

Grocka

Grocka
Majevička 9

 

48.

 

Aleksandrov potkop u Senjskom rudniku

Despotovac

Senjski rudnik

 

49.

 

Manastir Poganovo

Dimitrovgrad

Poganovo

 

50.

 

Trška crkva

Žagubica

Milatovac

 

51.

 

Tvrđava Fetislam

Kladovo

Kladovo

 

52.

 

Crkva sv. Bogorodice

Knjaževac

Donja Kamenica

 

53.

 

Građevine iz vremena Obrenovića

Kragujevac

Kragujevac

Spomenička celina iz vremena Obrenovića: stara crkva, Amidžin konak, knez Mihajlov konak

54.

 

Zgrada Gimnazije

Kragujevac

Kragujevac
Braće Hadžića 1

 

55.

 

Zgrada Stare Skupštine

Kragujevac

Kragujevac
Španskih boraca bb

 

56.

 

Zgrada Livnice sa kovačnicom

Kragujevac

Kragujevac
u kompleksu Zavoda Crvena zastava

 

57.

 

Manastir Voljača

Kragujevac

Stragari

 

58.

 

Manastir Blagoveštenje Rudničko

Kragujevac

Stragari

 

59.

 

Crkva sv. Nikole

Kragujevac

Ramaća

 

60.

 

Manastir Drača

Kragujevac

Drača

 

61.

 

Crkva brvnara sa grobljem u Cvetkama

Kraljevo

Cvetke

 

62.

 

Gospodar Vasin konak

Kraljevo

Kraljevo
Karađorđeva 3

 

63.

 

Zgrada osnovne škole "IV Kraljevački bataljon"

Kraljevo

Kraljevo
Vojvode Stepe 2

 

64.

 

Manastir Naupare

Kruševac

Naupare

 

65.

 

Zgrada Okružnog načelstva

Kruševac

Kruševac
Pana Đukića 1

 

66.

 

Manastir Bogovađa

Lajkovac

Bogovađa

 

67.

 

Manastir Tronoša

Loznica

Korenita

 

68.

 

Spomenik i kosturnica streljanim žrtvama

Loznica

Draginac

 

69.

 

Stara crkva

Negotin

Negotin

 

70.

 

Kuća Stevana Mokranjca

Negotin

Negotin
Dositejeva 7

 

71.

 

Niška tvrđava

Niš

Niš

 

72.

 

Zgrada Oficirskog doma

Niš

Niš
Orlovića Pavla 28a

 

73.

 

Zgrada starog Načelstva

Niš

Niš
Kej Mike Paligorića 2

 

74.

 

Zgrada Pasterovog zavoda

Niš

Niš
Braće Taskovića 50

 

75.

 

Srednjovekovni grad Koprijan (Kurvingrad)

Niš

Malošište

 

76.

 

Crkva brvnara

Nova Varoš

Kućani

 

77.

 

Crkva brvnara

Nova Varoš

Radijevići

 

78.

 

Srednjovekovni grad Jeleč

Novi Pazar

Grubetić
Vojkoviće

 

79.

 

Novopazarska tvrđava

Novi Pazar

Novi Pazar

 

80.

 

Amir-agin han

Novi Pazar

Novi Pazar
Rifata Burdževića 2

 

81.

 

Stari amam

Novi Pazar

Novi Pazar
7. jula 24

 

82.

 

Altum-alem džamija

Novi Pazar

Novi Pazar
1. maja 79

 

83.

 

Dom porodice Mihajlović

Obrenovac

Obrenovac
Maršala Tita 182

 

84.

 

Manastir Sisojevac

Paraćin

Sisevac

 

85.

 

Crkva Blagoveštenje, ostaci mitropolije i pećinske isposnice kod Ždrela u Gornjaku

Petrovac

Ždrelo

Gornjačka klisura

86.

 

Pirotski grad

Pirot

Pirot

 

87.

 

Crkva sv. Paraskeve

Pirot

Staničenje

 

88.

 

Zgrada "Bela Mačka"

Pirot

Pirot
Dušana Paskovića 28

 

89.

 

Rodna kuća NH Petra Lekovića

Požega

Svračkovo

 

90.

 

Manastir Davidovica

Prijepolje

Brodarevo

 

91.

 

Crkva brvnara

Rača

Rača

 

92.

 

Crkva Stara Pavlica

Raška

Pavlica

 

93.

 

Crkva Nova Pavlica

Raška

Pavlica

 

94.

 

Manastir Jošanica

Svetozarevo

Jošanički Prnjavor

 

95.

 

Kuća Stevana Sinđelića

Svilajnac

Grabovac

 

96.

 

Stara crkva sv. Bogorodice

Smederevo

Smederevo

 

97.

 

Soko grad

Soko Banja

Soko Banja

 

98.

 

Stari han

Sopot

Sopot
Lenjinova 48

 

99.

 

Kuća porodice Žujović

Sopot

Nemenikuće

 

100.

 

Bela Crkva karanska

Titovo Užice

Karan

 

101.

 

Užički Grad

Titovo Užice

Titovo Užice

 

102.

 

Stara Hidrocentrala na Đetini

Titovo Užice

Titovo Užice

 

103.

 

Manastir Veluće

Trstenik

Veluće

 

104.

 

Katića kuća

Trstenik

Trstenik
Maršala Tita 17

 

105.

 

Manastir Crna Reka

Tutin

Ribariće

 

106.

 

Srednjovekovni grad Stalać

Ćićevac

Stalać

 

107.

 

Crkva brvnara sa starim grobljem i sobrašicama

Čajetina

Donja Jablanica

 

108.

 

Gospodar Jovanov konak

Čačak

Čačak
Sv. Markovića 2

 

109.

 

Zgrada Okružnog načelstva

Čačak

Čačak
Cara Dušana 1

 

110.

 

Kuća Lužanina

Čačak

Miokovci

 

111.

 

Ovčarsko-kablarski manastiri

Čačak

Ovčar Banja
Dučalovići, Pakovraće, Rošci

 

112.

 

Šabački grad

Šabac

 

 

113.

 

Zgrada stare bolnice

Šabac

Šabac, ugao Vojvode Mišića i Popa Karana

 

114.

 

Zgrada Polugimnazije

Šabac

Šabac
Masarikova 13

 

 

II PROSTORNE KULTURNO-ISTORIJSKE CELINE

 

1.

 

Kosančićev venac

Stari grad

Beograd

Sa granicama: ul. Kneza Sime Markovića, Pop Lukine, Fruškogorska i Kosančićev venac

2.

 

Staro gradsko jezgro

Zemun

Zemun

Obuhvata ugao grada od centra do obale Dunava

3.

 

Stara Čaršija

Grocka

Grocka

Obuhvata Bulevar Oslobođenja

4.

 

Staro gradsko jezgro

Kragujevac

Kragujevac

Zahvata deo ul. Maršala Tita, od Trga "Krst" do Cara Lazara, Lole Ribara, 27. marta

5.

 

Grčki šor

Kruševac

Kruševac

Obuhvata Ulicu Vuka Karadžića

 

III ARHEOLOŠKA NALAZIŠTA

 

1.

 

Gradac

Batočina

Gradac

Nalazi se na putu Batočina - Kragujevac na desnoj obali reke Lepenice

2.

 

Ravna - Timacum Minus

Knjaževac

Ravna

11 km severno od Knjaževca na levoj obali Timoka ispred sela Ravne

3.

 

Humska čuka

Niš

Hum

Nalazi se na bregu iznad sela Hum

 

IV ZNAMENITA MESTA

 

1.

 

Karađorđev park

Vračar

Beograd

Na ovom je mestu 1806. g. bio ustanički logor, a tu se nalazi i groblje palih ustanika za oslobođenje Beograda. Mesto je obeleženo i spomenikom

2.

 

Bojčinska šuma

Zemun

Progar

Deo prostora u prirodi sa zemunicama i dva spomen obeležja

3.

 

Šančevi iz I srpskog ustanka

Aleksinac

Deligrad

 

4.

 

Brankovina

Valjevo

Brankovina

Celina brankovinske crkve sa zgradama, grobljem i starom školom

5.

 

Spomen park Čačalica

Požarevac

Požarevac

Mesto streljanja rodoljuba sa spomenikom i kosturnicom kao i kosturnicom crvenoarmejaca

6.

 

Šančevi iz I srpskog ustanka

Ćuprija

Ivankovac