PROGRAMPRAĆENJA KVALITETA ZEMLJIŠTA NA TERITORIJI GRADA NIŠA ZA 2009. GODINU("Sl. list grada Niša", br. 19/2009) |
Zemljište je dinamičan prirodni resurs. Glavni sastojci zemljišta su mineralna jedinjenja, organske materije i brojne vrste živih organizama.
Zemljište predstavlja jedan od najvažnijih prirodnih resursa, neprocenjivo dobro koje se sporo obrazuje, a u procesu destrukcije brzo uništava.
Zemljište na teritoriji Grada Niša i prigradskih naselja je najčešće antropogeno i zagađeno zbog blizine frekventnih saobraćajnica, industrijskih postrojenja i drugih zagađivača. Primena Sistema kontrole plodnosti zemljišta i upotrebe đubriva (SKPZ) predstavlja način kako izbeći ovakvu situaciju u poljoprivrednoj proizvodnji. Sistem obuhvata kontrolu svih faktora koji određuju, plodnost zemljišta i dejstvo đubriva.
U cilju proizvodnje visoko kvalitetne i zdravstveno bezbedne hrane na teritoriji Grada Niša, analiziraće se poljoprivredno i nepoljoprivredno zemljište na nekim lokalitetima. Ispitivanje kvaliteta zemljišta na teritoriji Grada Niša obuhvatilo bi sve gradske opštine i prigradska naselja.
Osnovni cilj kontrole ispitivanja zemljišta je dobijanje i formiranje baze podataka o stepenu i karakteristikama zagađenja, kao i vrstama prisutnih polutanata.
Program praćenja kvaliteta zemljišta obuhvata uzorkovanje i analiziranje zemljišta na lokacijama koje su najviše izložene zagađivanju, a to su:
- lokaliteti u blizini deponija otpada;
- lokaliteti u blizini najprometnijih saobraćajnica;
- lokaliteti u blizini trafostanica;
- lokaliteti u blizini aerodroma;
- poljoprivredno zemljište blizu zagađivača;
- zemljište pored infrastrukturnih objekata;
- zemljište u zoni sanitarne zone zaštite izvorišta vodovoda;
- zemljište sa leve i desne obale reke Nišave;
- zemljište u blizini industrijskih postrojenja;
- zemljište u okviru velikih javnih preduzeća;
- zemljište oko zdravstvenih objekata;
- zemljište u zaštićenim prirodnim dobrima i dr.
Lokacije na kojima će se vršiti uzorkovanje su:
- Opština Pantelej: D. Vrežina, G. Vrežina, D. Matejevac, G. Matejevac, Kamenica, Brenica, Cerje, Knez Selo (bolnica), Malča, Pasjača, Oreovac, Jasenovik i Vrelo.
- Opština Crveni Krst: Medoševac (Aerodrom), Popovac, D. Komren, G. Komren, Hum, Čamurlija, Trupale, Vrtište, Mezgraja, G. Toponica (bolnica), D. Toponica, G. Trnava, D. Trnava, Berčinac, Paljina, Miljkovac, Rujnik, Leskovik, Vele Polje, Paligrace, Kravlje (banja Topilo), Sečanica i Supovac.
- Opština Palilula: Lalinac, Krušce, Mramor, Čokot, Novo Selo, D. Međurovo, G. Međurovo, Bubanj, Pasi Poljana, D. Vlase, Gabrovac, Berbatovo, Vukmanovo i Suvi Do.
- Opština Medijana: Brzi Brod, leva obala Nišave (kod JKP "Naisus"), leva obala Nišave (kod JKP Toplana), Bulevar Cara Konstantina (kod Elektronske industrije), Park Čair, Park Tvrđava, Vojna bolnica, Klinički centar i dr.
- Opština Niška Banja: Niška Banja (širi centar), Bancarevo, Gornja Studena, Donja Studena, Jelašnica, Kunovica, Koritnik, Lazarevo Selo, Manastir, naselje "Nikola Tesla", Ostrovica, Prosek, Prva Kutina, Ravni Do, Rautovo, Radikina Bara, Sićevo (Sićevačka klisura) i Čukljenik.
Broj uzoraka u prolećnom periodu, mart-jun i u jesenjem periodu, septembar-decembar je po 35 uzoraka za sve opštine, osim opštine Medijana po 20 uzoraka.
IV - PARAMETRI KONTROLE KVALITETA ZEMLJIŠTA
U uzorcima zemljišta ispitivaće se sledeći parametri: pH - vrednost, sadržaj CaCO3, sadržaj humusa, ukupan sadržaj azota, ukupan sadržaj sumpora, lako pristupačni fosfor, lako pristupačni kalijum, količina ukupnih mikroelemenata i teških metala (Pb, Co, Cu, Cr, Ni, Cd, Mn, Fe i Zn).
Na osnovu ispitivanja uzoraka zemljišta uzetih sa lokaliteta predviđenih Programom, napraviće se zaključci u pogledu zagađenja:
- U pogledu osnovnih hemijskih osobina zemljišta (pH, sadržaj CaCO3),
- Sadržaja humusa u ispitivanim zemljištima,
- Sadržaj lakopristupačnog fosfora,
- Sadržaja lakopristupačnog kalijuma,
- Prisustvo sadržaja mikroelemenata i teških metala u zemljištu.
V - IZVEŠTAVANJE O REZULTATIMA MERENJA
Ovlašćena organizacija je u obavezi da prilikom dostavljanja izveštaja prikaže metodologiju uzorkovanja, mernu opremu i metodologiju obrade podataka. Rezultati će biti prikazani tabelarno, grafički i tekstualno objašnjeni, sa zaključkom o stanju na lokacijama koje su utvrđene Programom. Tumačenje rezultata ispitivanja vršiće se u skladu sa važećom zakonskom regulativom.
VI - MERE ZA REALIZACIJU PROGRAMA
Realizacija Programa praćenja kvaliteta zemljišta na teritoriji Grada Niša za 2009. godinu obuhvata dve faze:
I faza - Usvajanje Programa praćenja kvaliteta zemljišta na teritoriji Grada Niša za 2009. godinu, od strane Skupštine Grada Niša;
II faza - Izbor organizacije za realizaciju Programa i potpisivanje ugovora.
Sredstva za finansiranje ovog Programa obezbeđena su u budžetu Grada Niša za 2009. godinu, na poziciji Uprave za privredu, održivi razvoj i zaštitu životne sredine, zaštita životne sredine - specijalizovane usluge, glava 3.8. funkcija 560, pozicija 213/6, ekonomska klasifikacija 424, u iznosu od 1.000.000,00 dinara.
Ovaj Program stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Grada Niša".