NAREDBAO OBAVEZNOM ATESTIRANJU APARATA ZA ZAŠTITU ORGANA ZA DISANJE("Sl. list SFRJ", br. 49/87) |
1. Obaveznom atestiranju podležu aparati za zaštitu organa za disanje (u daljem tekstu: aparati), i to:
1) izolacioni aparat sa kiseonikom - JUS Z.B1.005;
2) izolacioni aparat (samospasilac) sa komprimovanim kiseonikom - JUS Z.B1.130;
3) izolacioni aparat (samospasilac) sa hemijski vezanim kiseonikom - JUS Z.B1.140;
4) aparat sa komprimovanim vazduhom - JUS Z.B1.009;
5) CO - filtrirajući samospasilac - JUS Z.B1.007.
2. Obavezno atestiranje aparata iz tačke 1. ove naredbe sprovodi se na sledeći način:
1) za proizvode iz domaće proizvodnje atestira se tip proizvoda, uz kontrolu saobraznosti proizvoda iz proizvodnje atestiranom tipu;
2) za proizvode iz uvoza atestira se tip proizvoda, uz kontrolu saobraznosti proizvoda iz svake partije isporuke istog tipa i porekla.
Pod tipom proizvoda, u smislu ove naredbe, podrazumeva se aparat istog proizvođača i istog konstrukcionog rešenja za određenu primenu.
3. Ispitivanju radi obaveznog atestiranja podležu sledeće karakteristike kvaliteta proizvoda iz tačke 1. ove naredbe:
1) sadržaj kiseonika u udahnutom vazduhu;
2) sadržaj ugljen-dioksida u udahnutom vazduhu;
3) temperatura udahnutog vazduha;
4) otpori pri disanju;
5) nazivno vreme zaštite;
6) masa aparata;
7) korisna zapremina vrećice za disanje;
8) ventil natpritiska;
9) hermetičnost aparata;
10) otpornost prema udarcima i potresima;
11) kvalitet materijala;
12) otpornost aparata prema visokim i niskim temperaturama;
13) funkcionisanje plućnog automata;
14) funkcionisanje kiseoničkog razvodnika.
Pre ispitivanja karakteristika kvaliteta iz stava 1. ove tačke moraju se proveriti konstrukcija i sastavni delovi aparata, obeležavanje metalnih delova i tehnička dokumentacija.
Pored ispitivanja karakteristika kvaliteta iz stava 1. ove tačke, na proizvodima iz tačke 1. ove naredbe vrše se i ergometrijska ispitivanja i ispitivanja u uslovima eksploatacije.
4. Vrednosti karakteristika kvaliteta izolacionih aparata, koje podleže ispitivanju, radi obaveznog atestiranja, utvrđene su sledećim jugoslovenskim standardima:
1) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.005 - Zaštita organa za disanje. Izolacioni aparat sa kiseonikom. Tehnički uslovi i metode ispitivanja;
2) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.007 - Sredstva za ličnu zaštitu. Zaštita organa za disanje. CO - filtrirajući samospasilac. Tehnički uslovi i metode ispitivanja;
3) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.009 - Sredstva za ličnu zaštitu. Zaštita organa za disanje. Izolacioni aparat za zaštitu organa za disanje. Aparat sa komprimovanim vazduhom;
4) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.130 - Zaštita organa za disanje. Izolacioni aparat (samospasilac) sa komprimovanim kiseonikom. Tehnički uslovi i metode ispitivanja;
5) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.140 - Zaštita organa za disanje. Izolacioni aparat (samospasilac) sa hemijski vezanim kiseonikom. Tehnički uslovi i metode ispitivanja.
5. Karakteristike kvaliteta izolacionih aparata ispituju se na način određen sledećim jugoslovenskim standardima:
1) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.005 - Zaštita organa za disanje. Izolacioni aparat sa kiseonikom. Tehnički uslovi i metode ispitivanja (osim tačke 5.1);
2) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.007 - Sredstva za ličnu zaštitu. Zaštita organa za disanje. CO - filtrirajući samospasilac. Tehnički uslovi i metode ispitivanja;
3) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.009 - Sredstva za ličnu zaštitu. Zaštita organa za disanje. Izolacioni aparat za zaštitu organa za disanje. Aparat sa komprimovanim vazduhom;
4) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.130 - Zaštita organa za disanje. Izolacioni aparat (samospasilac) sa komprimovanim kiseonikom. Tehnički uslovi i metode ispitivanja (osim tačke 5.1);
5) jugoslovenskim standardom JUS Z.B1.140 - Zaštita organa za disanje. Izolacioni aparat (samospasilac) sa hemijski vezanim kiseonikom. Tehnički uslovi i metode ispitivanja (osim tačke 5.1).
6. Uzorke za ispitivanje proizvoda iz tačke 1. ove naredbe uzima organizacija udruženog rada ovlašćena za atestiranje.
Za ispitivanje radi obaveznog atestiranja tipa aparata uzima se određen broj uzorka, i to:
1) za izolacione aparate - tri uzorka;
2) za izolacioni aparat sa komprimovanim kiseonikom - tri uzorka;
3) za izolacioni aparat sa hemijski vezanim kiseonikom - pet uzoraka;
4) za izolacioni aparat sa komprimovanim vazduhom - tri uzorka;
5) za CO - filtrirajući samospasilac - 10 uzoraka.
Proizvođač ili uvoznik, odnosno zastupnik, uz zahtev za atestiranje koji podnosi ovlašćenoj organizaciji, dužan je da dostavi i sledeće podatke i dokumentaciju:
1) firmu, odnosno naziv i sedište;
2) osnovne tehničke podatke;
3) crtež sa specifikacijama sastavnih delova aparata i tehničko uputstvo;
4) izveštaj o završenoj kontroli kvaliteta.
Za aparate koji se uvoze, pored navedenih podataka, uvoznik dostavlja i podatke o isporuci, i to: vrstu i tip aparata, naziv proizvođača i zemlje porekla, broj i datum fakture, mesto i datum prispeća i količinu.
7. Izveštaj o ispitivanju aparata za zaštitu organa za disanje sadrži podatke o:
1) proizvodu (naziv, konstrukcija, godina proizvodnje);
2) proizvođaču, odnosno uvozniku (firma, odnosno naziv i sedište);
3) uzimanju uzoraka (broj i datum zapisnika o uzimanju uzoraka);
4) količini;
5) propisima o jugoslovenskim standardima prema kojima je vršeno ispitivanje, odnosno postupci ispitivanja;
6) rezultatima ispitivanja;
7) razlozima izdavanja ili odbijanja atesta;
8) broju izdatog atesta;
9) datumu i mestu izveštaja o ispitivanju.
8. Za proizvode iz tačke 1. ove naredbe za koje se ispitivanjem utvrdi da ispunjavaju propisane uslove, organizacija ovlašćena za atestiranje izdaje atest, uz koji prilaže izveštaj o ispitivanju.
Atest i izveštaj o ispitivanju izdaje se u tri primerka. Jedan primerak dostavlja se podnosiocu zahteva za atestiranje, drugi Saveznom zavodu za standardizaciju, a treći zadržava organizacija udruženog rada ovlašćena za atestiranje.
Ako bilo koji od ispitanih uzoraka ne zadovolji uslove kvaliteta propisane ovom naredbom, uzima se dvostruki broj uzoraka iz iste proizvodnje, odnosno isporuke. Ako neki od ponovo uzetih i ispitanih uzoraka ne zadovolji uslove kvaliteta, atest se ne izdaje.
Atest za tip proizvoda iz tačke 1. ove naredbe važi sve dok se ne izvrše izmene na konstrukciji, materijalu ili proizvodnom postupku koje mogu uticati na saobraznost proizvoda atestiranom tipu. Proizvođač, odnosno uvoznik, dužan je da o izvršenim izmenama obavesti ovlašćenu organizaciju udruženog rada koja je izdala atest, radi ponovnog atestiranja.
9. Aparat za koji je izdat atest označava se atestnim znakom.
Označavanje atestnim znakom vrši ovlašćena organizacija, nalepnicom na aparatu, pri čemu veličina B iz tačke 4. Naredbe o izgledu i upotrebi atestnog znaka ("Službeni list SFRJ", br. 4/79 i 31/81) iznosi 15 mm do 30 mm. Ispod atestnog znaka upisuju se slovna i brojčana oznaka. Slovna oznaka odnosi se na grupu i podgrupu jugoslovenskih standarda kojima pripadaju aparati (ZB), a brojčana oznaka predstavlja šifru organizacije ovlašćene za atestiranje.
10. Saobraznost aparata atestiranom tipu kontroliše se najmanje jedanput godišnje ili, ako se aparat uvozi, svaka partija isporuke kontroliše se na sledeći način: organizacija udruženog rada ovlašćena za atestiranje uzima uzorke - tri aparata prema svom izboru i ispituje sledeće karakteristike kvaliteta:
1) nazivno vreme zaštite;
2) masu aparata;
3) korisnu zapreminu vrećice za disanje;
4) ventil natpritiska;
5) hermetičnost aparata;
6) otpornost prema udarcima i potresima;
7) kvalitet materijala;
8) otpornost aparata prema visokim i niskim temperaturama;
9) funkcionisanje plućnog automata;
10) funkcionisanje kiseoničnog razvodnika.
Ako rezultati ispitivanja odgovaraju vrednostima utvrđenim u jugoslovenskim standardima u tački 4. ove naredbe, ovlašćena organizacija udruženog rada izdaje izveštaj o saobraznosti atestiranom tipu.
11. Za atestiranje aparata može se ovlastiti organizacija udruženog rada koja u pogledu tehničke opremljenosti i stručnih kvalifikacija kadrova ispunjava sledeće uslove:
a) da raspolaže navedenom opremom:
1) aparaturom za ispitivanje sadržaja kiseonika i ugljen-dioksida u udahnutom vazduhu, temperature udahnutog vazduha i otpora pri disanju;
2) vagom sa mernim opsegom do 20 kg;
3) gasnim meračem protoka;
4) meračem pritiska;
5) električnim grejačem;
6) zamrzivačem;
7) ergometrijskim biciklom;
b) da za poslove atestiranja ima radnike koji imaju sledeće stručne kvalifikacije, i to:
1) ako je u pitanju radnik koji rukovodi ispitivanjem aparata - visoku školsku spremu odgovarajuće struke, sa najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima ispitivanja aparata;
2) ako su u pitanju stručni radnici - visoku školsku spremu odgovarajuće struke sa najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima ispitivanja aparata;
3) ako su u pitanju radnici koji obavljaju tehničke poslove - srednju stručnu spremu odgovarajuće struke, sa najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima ispitivanja aparata.
12. Organizacija udruženog rada ovlašćena za atestiranje dužna je da izvrši atestiranje aparata u roku od 30 dana od dana uzimanja uzoraka aparata.
13. Ova naredba stupa na snagu po isteku tri meseca od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".