PRAVILNIK

O ISPITIVANJU UDESA BRODOVA

("Sl. list SRJ", br. 57/98)

Član 1

Ovim pravilnikom propisuje se ispitivanje udesa brodova koji nastaju u plovidbi na moru i unutrašnjim vodama.

Pod udesom broda, u smislu ovog pravilnika, podrazumeva se svaki vanredni događaj u vezi s brodom i plovidbom, a naročito: nasukanje ili potonuće broda, sudar ili udar brodova, prevrtanje broda, prodor vode u brod, požar ili eksplozija broda, lom ili deformacija broda, pad predmeta na brodu, udar delom opreme, vijkom ili drugom vrstom odriva, kao i drugi oblici vanrednih događaja i šteta u vezi sa brodom i plovidbom.

Vanredni događaj u kome je nastupila smrt ili telesna povreda lica na brodu ili je nastala šteta na brodu bez ikakve uzročne veze sa brodom i plovidbom ne podrazumeva se kao udes broda.

Član 2

Pri ispitivanju udesa broda lučka kapetanija, odnosno kapetanija pristaništa utvrđuje sve elemente udesa, i to:

1) podatke o mestu i vremenu udesa broda na otvorenom moru; obalnom moru (teritorijalno more, unutrašnje morske vode); unutrašnjim vodama; plovnom putu na moru, odnosno na unutrašnjim vodama sa posebnim plovidbenim ili drugim režimom, sa otežanim uslovima plovidbe, luka, odnosno pristanište, sidrište, zimovnik, zimsko sklonište, plovni dok, prevodnica, rečni kilometar; mesto nastupanja udesa ili osnovnih posledica udesa, način utvrđivanja mesta udesa, uključujući podatke iz brodskog dnevnika ili drugih brodskih knjiga i isprava o pravom kursu, varijaciji, devijaciji, zanosu, gazovima broda, pređenom putu i kursu, opštem kursu i pređenom putu, okretaji vijka, izračunata ili procenjena pozicija broda raznim navigacionim metodama, grafički ili računski zapisi u ostalim brodskim knjigama i ispravama, odnosno navigacionim kartama, iskazima zapovednika, odnosno članova posade broda, putnika i drugih lica na brodu; zonsko i mesno vreme i sl.;

2) podatke o brodu, odnosno brodovima u udesu (ime, oznaka, pozivni znak, luka, odnosno pristanište upisa; brodar, odnosno vlasnik broda; godina gradnje, namena i tip broda; državna pripadnost; veličine BRT, NRT, DWT, tone istisnine, dužina preko svega, najveća širina, visina, gaz, vrsta, sastav i snaga pogona; granice, odnosno područje plovidbe i sl.);

3) podatke o hidrometeorološkoj, odnosno hidrološkoj situaciji (vremenske prilike pre i za vreme udesa, smer i jačina vetra, odnosno struje, stanje mora, odnosno unutrašnjeg plovnog puta; vidljivost i sl.);

4) podatke o stanju objekata bezbednosti plovidbe na mestu udesa (svetionici, obalna ili lučka svetla, signalne ili radio-stanice, optički, zvučni, električni, elektronski, radarski i drugi uređaji za bezbednu plovidbu, gabariti plovnog puta i sl.);

5) podatke o plovidbi broda (vreme i mesto početka putovanja, odnosno poslednjeg isplovljenja; način vođenja broda na mestu i vremenu udesa broda; vrsta i opis manevara broda pre, u toku i posle udesa; broj i sastav brodske straže u vreme udesa i sl.);

6) podatke o zapovedniku, članovima posade, putnicima i drugim licima na brodu, kao i pilotu i drugim učesnicima u udesu (svetioničaru, nadzorniku plovnog puta, privezaču broda, rukovaocu brodskih dokova i prevodnica, pokretnih mostova i pontona), stručnoj osposobljenosti i psihofizičkom stanju svih učesnika u udesu i sl.;

7) podatke o žrtvama udesa, ostalim telesnim i materijalnim štetama na brodu i okolini broda;

8) podatke o teretu, odnosno balastu broda (vrsta i količina tereta i plan krcanja tereta, uključujući podatke iz isprava o teretu i podatke o primenjenim standardima krcanja tereta i manipulacija teretom u toku plovidbe);

9) podatke o preduzetim merama traganja i spasavanja na moru, odnosno na unutrašnjim vodama;

10) podatke o ostalim činjenicama neophodnim za utvrđivanje uzroka i posledica udesa broda.

Organ iz stava 1. ovog člana sastavlja izveštaj o udesu broda koji mora da sadrži, i to:

1) analizu svih okolnosti pod kojima se udes dogodio;

2) mišljenje o posrednim i neposrednim uzrocima udesa;

3) predlog mera za otklanjanje uzroka udesa.

Član 3

U slučaju udesa stranog broda u zoni zabranjenoj za plovidbu ili ako se u toku ispitivanja udesa ustanovi da je strani brod plovio u obalnom moru, odnosno unutrašnjim vodama Savezne Republike Jugoslavije radi izviđanja ili prikupljanja podataka od interesa za bezbednost zemlje i oružanih snaga Savezne Republike Jugoslavije, lučka kapetanija, odnosno kapetanija pristaništa obaveštava Savezno ministarstvo za odbranu i Savezno ministarstvo za unutrašnje poslove.

Član 4

U slučaju udesa stranog broda u obalnom moru ili unutrašnjim vodama Savezne Republike Jugoslavije, lučka kapetanija, odnosno kapetanija pristaništa može ovlašćenom predstavniku zastave broda, odnosno predstavniku vlasnika broda omogućiti uvid u osnovne podatke iz izveštaja o udesu broda i dozvoliti pristup mestu udesa i pregledu broda.

Član 5

Lučka kapetanija, odnosno kapetanija pristaništa, Saveznom ministarstvu za saobraćaj, dostavlja izveštaj o udesu:

1) broda koji je pretrpeo udes prouzrokovan neispravnostima ili nedostacima konstrukcije trupa, mašina, uređaja i opreme, koji služe za održavanje bezbednosti plovidbe, radi predlaganja i preduzimanja mera za sprečavanje tih udesa;

2) stranog broda ako se udes dogodio u obalnom moru ili unutrašnjim vodama Savezne Republike Jugoslavije.

Član 6

Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o ispitivanju udesa brodova ("Službeni list SFRJ", br. 24/89).

Član 7

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ".