ODLUKAO ZAŠTITI OD ELEMENTARNIH I DRUGIH VEĆIH NEPOGODA("Sl. glasnik grada Požarevca", br. 5/2009) |
Ovom odlukom u skladu sa zakonom uređuje se zaštita od elementarnih i drugih većih nepogoda na teritoriji Grada Požarevca.
Elementarnim i drugim većim nepogodama u smislu ove odluke, podrazumevaju se: zemljotres, poplave, podzemne i površinske vode, olujni vetar, grad, suša, snežni nanos, nagomilavanje leda na vodotocima, požar, eksplozija, erupcija nafte i gasa, nekontrolisano oslobađanje, izlivanje i rasturanje štetnih gasovitih, tečnih ili čvrstih hemijskih i radioaktivnih materijala, saobraćajne nesreće, epidemije, zarazne bolesti životinja, biljne bolesti, štetočine i druge slične prirodne i veštački stvorene pojave većih razmera, koje mogu da ugroze život i zdravlje ljudi i prouzrokuju štetu većeg obima.
Grad Požarevac uređuje, planira, organizuje, usklađuje, usmerava i obezbeđuje rukovođenje zaštitom od elementarnih nepogoda.
U zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda prvenstvo ima zaštita života i zdravlja ljudi.
U zaštiti od elementarnih nepogoda organi Grada Požarevca sarađuju sa organima drugih jedinica lokalne samouprave, državnim organima, preduzećima, ustanovama i drugim organizacijama.
Zaštita od elementarnih i drugih većih nepogoda na teritoriji Grada Požarevca zasniva se, organizuje i sprovodi na zakonom utvrđenim načelima i pravima i obavezama preduzeća, ustanova, organizacija i udruženja građana (u daljem tekstu: pravna lica), mesnih zajednica, građana i organa Grada Požarevca.
Radi zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda na teritoriji Grada Požarevca vrši se procena moguće ugroženosti od istih, planiraju se, organizuju i sprovode preventivne mere zaštite od elementarnih nepogoda, mere zaštite u slučaju neposredne opasnosti od elementarnih nepogoda, mere zaštite kada nastupi elementarna nepogoda i mere za ublažavanje i otklanjanje neposrednih posledica od elementarnih nepogoda u skladu sa zakonom i ovom odlukom.
U zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda, Grad Požarevac putem svojih organa, u skladu sa zakonom:
1. Uređuje organizovanje i sprovođenje zaštite od elementarnih nepogoda, obezbeđuje i usklađuje učešće građana, pravnih lica i organa Grada u zaštiti od elementarnih nepogoda;
2. Izrađuje i donosi Plan zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
3. Propisuje mere zaštite od elementarnih nepogoda u oblasti urbanizma, prostornog planiranja, stanovanja, korišćenja voda, saobraćaja i drugim oblastima iz svoje nadležnosti;
4. Obezbeđuje sredstva za organizovanje i sprovođenje mera zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda.
II UTVRĐIVANJE ELEMENTARNE NEPOGODE
Postojanje elementarne i druge veće nepogode na teritoriji Grada Požarevca utvrđuje Gradonačelnik grada Požarevca na predlog nadležne službe Gradske uprave grada Požarevca ili državnog organa, kada se na osnovu prikupljenih obaveštenja i podataka oceni da neposredno preti opasnost elementarne ili druge nepogode ili ako je ona nastala.
Utvrđivanje elementarne i druge veće nepogode se vrši kada su usled dejstva iz člana 2. ove odluke u većoj meri ugroženi ljudski životi, materijalna dobra, kulturna dobra na teritoriji ili delu teritorije Grada Požarevca, a redovne službe i delatnosti nisu u mogućnosti da raspoloživim ljudstvom i materijalnim sredstvima obezbede odgovarajuću zaštitu i spasavanje građana i materijalnih dobara.
III POSLOVI ORGANA GRADA U ZAŠTITI OD ELEMENTARNIH NEPOGODA
- Donosi Plan zaštite od elementarnih nepogoda i drugih većih nepogoda i požara;
- Stara se o organizovanju zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- Utvrđuje organizaciju i sprovođenje zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- Prati i usmerava ostvarivanje zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- Obezbeđuje snage i sredstva za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara; i
- Razmatra izveštaj Gradonačelnika grada Požarevca o angažovanju građana, pravnih lica, organa grada, materijalnih i finansijskih sredstava u zaštiti od elementarnih nepogoda, kao i izveštaj Gradskog štaba civilne zaštite za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara, o visini štete od elementarnih nepogoda i dostavlja zahteve Vladi Republike Srbije za pružanje finansijske pomoći od strane Republike Srbije.
Gradonačelnik grada u svojstvu komandanta Gradskog štaba civilne zaštite za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara:
- Naređuje učešće građana i pravnih lica u zaštiti i spasavanju ljudi, materijalnih i kulturnih dobara, kao i evakuaciju stanovništva, ako preti ili je nastala elementarna nepogoda koja ugrožava ili je ugrozila zdravlje i živote ljudi, ili materijalna i kulturna dobra u većem obimu;
- Podnosi na prvoj sednici Skupštine grada izveštaj o preduzetim merama u vezi zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- Stara se o sprovođenju zakona i drugih propisa u oblasti zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- Obezbeđuje učešće preduzeća, organa, ustanova, građana i njihovih materijalno-tehničkih sredstava (u daljem tekstu: MTS) u zaštiti i spasavanju ljudi, materijalnih i kulturnih dobara;
- Određuje poseban režim obavljanja određenih komunalnih delatnosti;
- Određuje posebne mere i postupke higijensko-profilaktičkog karaktera;
- Određuje poseban raspored radnog vremena;
- Određuje prioritete i besplatan prevoz građana koji po naređenju nadležnog štaba učestvuju u zaštiti i spasavanju;
- Usmerava i usklađuje rad organa Gradske uprave grada Požarevca u planiranju, angažovanju i sprovođenju mera zaštite od elementarnih nepogoda;
- Odlučuje o izradi studija i analiza od značaja za zaštitu od elementarnih nepogoda i zaključuje ugovore o njihovoj izradi;
- Organizuje i obezbeđuje sprovođenje mera koje u zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara narede državni organi;
- Odlučuje o naknadama građanima, preduzećima, ustanovama i drugim organizacijama koje im po zakonu pripadaju u vezi sa učešćem u zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- Odlučuje o dodeli pomoći građanima i pravnim licima koji su pretrpeli štetu od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- Obrazuje stručne operativne grupe za određene vrste elementarnih nepogoda;
- Obrazuje stručnu Komisiju za procenu štete od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara; i
- Razmatra i odlučuje o drugim pitanjima iz oblasti zaštite od elementarnih nepogoda u skladu sa zakonom i ovom odlukom.
Gradsko veće grada Požarevca u okviru svog delokruga nadležnosti:
- Predlaže Gradonačelniku grada obrazovanje Komisije za procenu štete od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- Vrši nadzor nad Gradskom upravom grada Požarevca u izvršavanju nadležnosti vezane za poslove elementarnih nepogoda; i
- Pomaže Gradonačelniku grada u vršenju poslova iz njegove nadležnosti, vezanih za elementarne i druge veće nepogode i požar.
g) Gradski štab civilne zaštite za zaštitu od elementarnih nepogoda i drugih većih nepogoda i požara
Gradski štab civilne zaštite za zaštitu od elementarnih nepogoda i drugih većih nepogoda i požara, koga obrazuje Gradonačelnik grada Požarevca u skladu sa zakonom i ovom odlukom:
- predlaže Skupštini grada preventivne mere za slučaj neposredne opasnosti od elementarnih i drugih većih nepogoda, utvrđuje i predlaže mere kad nastupi elementarna nepogoda i utvrđuje mere za ublažavanje i otklanjanje neposrednih posledica od istih, prati i ostvaruje uvid u organizaciju i sprovođenje mera zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda;
- preduzima mere za blagovremeno obaveštavanje građana o opasnostima od elementarnih i drugih većih nepogoda;
- daje mišljenje na predlog odluka i planova o zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda i godišnji Program preventivnih mera zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- podnosi Skupštini grada izveštaj o realizaciji Programa preventivnih mera;
- podnosi Skupštini grada i Gradonačelniku grada izveštaj o visini štete od elementarnih i drugih većih nepogoda;
- vrši koordinaciju rada mesnih štabova za zaštitu od elementarnih nepogoda; i
- vrši i druge poslove u cilju zaštite i spasavanja ljudi, materijalnih i kulturnih dobara.
Gradonačelnik grada obrazuje operativne grupe za zaštitu od: zemljotresa, poplava i bujica, odronjavanja i klizanja zemljišta, rušenja brana na vodenim akumulacijama, nagomilavanje leda na vodotocima, atmosferskih nepogoda, snežnih nanosa i poledice, suše, požara, eksplozija, nekontrolisanog oslobađanja, izlivanja, rastvaranja štetnih gasovitih, tečnih ili čvrstih hemijskih i radioaktivnih materija, tehničko-tehnoloških nesreća, većih saobraćajnih nesreća, epidemija zaraznih bolesti kod ljudi, stočnih zaraznih bolesti, biljnih zaraznih bolesti, pojave štetočina, kao stručne organe koji rukovode pripremama i akcijama zaštite i spasavanja ljudi, materijalnih i kulturnih dobara od dejstva nastale elementarne ili druge veće nepogode.
Odlukom iz stava 1. određuje se sastav operativne grupe i njena nadležnost, a s obzirom na vrstu elementarne nepogode, njene posledice i mere zaštite od elementarne nepogode, u operativnu grupu imenuju se odgovarajuća stručna lica.
Operativne grupe, s obzirom na elementarnu ili drugu veću nepogodu za koju su obrazovane:
- rukovode zaštitom od elementarnih nepogoda u okviru prava i dužnosti Grada i naređuju mere utvrđene zakonom, propisima donetim na osnovu zakona i ovom odlukom, kao i Planom zaštite od elementarnih nepogoda i drugih većih nepogoda i požara;
- naređuju angažovanje građana, pravnih lica i njihovih MTS kao i organa lokalne uprave radi učešća u zaštiti i spasavanju u slučaju elementarne i druge veće nepogode;
- određuju posebne prioritete u vršenju usluga;
- određuju privremenu zabranu pristupa i kretanja u pojedinim područjima u saradnji sa MUP-om;
- određuju poseban režim korišćenja određenih pokretnih i nepokretnih dobara i preduzimanje posebnih mera zaštite (sklanjanje, delimično ili potpuno rušenje objekata, istovaranje ili uklanjanje materijala, seču stabala, prokopavanje kanala, izgradnju nasipa i dr.);
- naređuju da korisnici, vlasnici, odnosno držaoci prevoznih sredstava građevinskih i poljoprivrednih mašina i drugih uređaja, opreme i alata, stave ta sredstva u ispravnom stanju sa radnom snagom na raspolaganje organu koji rukovodi zaštitom od elementarnih nepogoda;
- naređuju da korisnici, odnosno sopstvenici stambenih zgrada, stanova, poslovnih prostorija i drugih zgrada i prostorija, prime na privremeni smeštaj evakuisano stanovništvo, materijalna i kulturna dobra sa ugroženog područja od elementarne nepogode;
- kod nastale elementarne nepogode naređuju da korisnici, vlasnici, odnosno držaoci odeće, obuće, hrane i drugih materijalnih sredstava, stave ta sredstva na raspolaganje nadležnom organu za potrebe zaštite i spasavanja;
- ostvaruju saradnju i usklađuju mere sa Gradskim štabom civilne zaštite za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara, Vojskom Srbije i MUP-om u zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda;
- predlažu evakuaciju građana, preduzeća, ustanova i drugih organizacija i materijalnih i kulturnih dobara sa ugroženog područja;
- predlažu način smeštaja i zbrinjavanja evakuisanog stanovništva, materijalnih i kulturnih dobara;
- staraju se o organizaciji i angažovanju građana, pravnih lica i materijalnih dobara na zaštiti i spasavanju;
- određuju način organizovanja, prevoza, smeštaja i ishrane građana koji učestvuju u zaštiti i spasavanju;
- naređuju dežurstva u preduzećima, ustanovama, i drugim organizacijama radi blagovremenog reagovanja u cilju zaštite od elementarnih nepogoda;
- sarađuju sa mesnim štabovima za zaštitu od elementarnih nepogoda; i
- vrše i druge poslove u cilju zaštite i spasavanja ljudi, materijalnih i kulturnih dobara.
Gradska uprava grada Požarevca u zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda u okviru svoje nadležnosti vrši određene poslove i to:
- izrađuje nacrt Odluke o zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda, kao i gradskog plana zaštite od pojedinih elementarnih nepogoda i godišnjeg Programa preventivnih mera iz delokruga svoga rada;
- učestvuje u izradi izveštaja po planovima i programima i ažuriranju gradskog plana zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda iz svog delokruga rada;
- prati stanje u vezi zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda u svojoj oblasti i predlaže potrebne mere zaštite od istih;
- sprovodi propise u oblasti zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda u svojoj oblasti;
- donosi rešenja i druga akta iz svoje nadležnosti u vezi prava i obaveza građana i pravnih lica koje su utvrđene zakonom, a u vezi elementarnih nepogoda; i
- učestvuje u izradi analiza u oblasti elementarnih i drugih većih nepogoda iz svog delokruga rada.
U mesnoj zajednici obezbeđuju se uslovi za sprovođenje mera zaštite od elementarnih nepogoda u skladu sa gradskim planom zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i Programom preventivnih mera zaštite od elementarnih nepogoda i drugih većih nepogoda i požara, kao i sa ovom odlukom, statutom mesne zajednice i planom zaštite od elementarnih nepogoda mesne zajednice.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda mesne zajednice donosi savet mesne zajednice uz mišljenje Gradskog štaba civilne zaštite za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara.
Građani su u obavezi da se na poziv nadležnog organa, na osnovu ove odluke odazovu ili daju svoja MTS radi učešća u zaštiti i spasavanju od posledica dejstva elementarnih nepogoda i imaju pravo da se dobrovoljno priključe akcijama zaštite i spasavanja.
Savet mesne zajednice formira mesni štab za zaštitu od elementarnih nepogoda.
Mesni štab za zaštitu od elementarnih nepogoda u mesnoj zajednici:
- izrađuje plan zaštite od elementarnih nepogoda za mesnu zajednicu na osnovu sopstvene procene ugroženosti teritorije mesne zajednice od elementarnih nepogoda i izvoda iz gradskog plana zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda;
- rukovodi zaštitom od elementarnih nepogoda u okviru prava i dužnosti mesne zajednice i naređuje mere utvrđene zakonom, propisima donetim na osnovu zakona, ovom odlukom, statutom mesne zajednice i planom zaštite od elementarnih nepogoda mesne zajednice;
- u svom radu odgovoran je savetu mesne zajednice;
- angažuje građane i materijalna dobra sa teritorije mesne zajednice radi zaštite i spasavanja od elementarnih nepogoda;
- organizuje uslove za evakuaciju i prihvat evakuisanih građana;
- obezbeđuje ishranu angažovanih građana na zaštiti i spasavanju; i
- obavlja i druge neophodne poslove u cilju zaštite i spasavanja ljudi, materijalnih i kulturnih dobara od posledica dejstva elementarnih nepogoda.
Pravna lica obezbeđuju uslove za organizovanje zaštite od elementarnih nepogoda u skladu sa zakonom, ovom odlukom, gradskim planom za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda, planom za zaštitu od elementarnih nepogoda pravnog lica i drugih propisa koji regulišu zaštitu od elementarnih nepogoda.
U slučaju nastanka elementarne nepogode, pravna lica su dužna da postupaju u skladu sa naredbama operativnih grupa, a u naseljenim mestima i sa naredbama mesnih štabova za zaštitu od elementarnih nepogoda.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda pravnih lica donosi organ upravljanja, koji je odgovoran za sprovođenje i ažuriranje plana.
Pravna lica vrše pripreme i sprovode angažovanje svojih radnika za potrebe učešća u zaštiti i spasavanju po naređenju poslovodnog organa.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda gradskih javnih preduzeća i ustanova donosi organ upravljanja.
Javna preduzeća, čiji je osnivač Grad Požarevac, nosioci su sprovođenja preventivnih i mera za otklanjanje i ublažavanje posledica dejstva elementarnih i drugih većih nepogoda u skladu sa svojom delatnošću, gradskim planom zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara i Programom preventivnih mera.
IV PLANIRANJE ZAŠTITE OD ELEMENTARNIH NEPOGODA
Planiranje zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda obuhvata procenu moguće ugroženosti teritorije Grada Požarevca i utvrđivanje preventivnih mera i mere za ublažavanje i otklanjanje neposrednih posledica dejstva elementarnih nepogoda iz čl. 2. ove odluke.
Procena ugroženosti teritorije Grada Požarevca od elementarnih i drugih većih nepogoda sadrži:
1. Opšte karakteristike teritorije za koje se procena izrađuje obuhvataju naročito podatke o:
- geografskom položaju i veličini teritorije;
- osnovnim karakteristikama zemljišta;
- klimatskim uslovima, vrsti i količini atmosferskih padavina;
- hidrografskoj mreži;
- broju i veličini naselja i njihovim urbanim obeležjima;
- demografskoj strukturi stanovništva;
- privrednoj razvijenosti, gustini izgrađenosti privrednih i drugih objekata i o uticaju elementarnih nepogoda za obavljanje privrednih i drugih delatnosti;
- saobraćajnoj infrastrukturi;
- komunalnoj infrastrukturi; i
- drugim obeležjima i stanju od značaja za zaštitu od elementarnih nepogoda.
2. Elementi za izradu procene ugroženosti od pojedinih elementarnih nepogoda:
- za zemljotres - seizmičke karakteristike područja sa seizmičkom kartom, intenzitet mogućeg zemljotresa, ugroženost naselja i građevinskih objekata u odnosu na procenu intenziteta zemljotresa (tip naselja, vrsta objekata i materijala od kojeg su izgrađeni, konstruktivni sistem građe i dr.), vrste građevinskih objekata (procenat neoštećenih, lakše oštećenih, teško oštećenih, srušenih) i mogući broj povređenih i poginulih lica;
- za poplave i nagomilavanje leda na vodotocima - evidenciju vodotokova koji mogu biti uzrokom poplava, hidrometeorološki uslovi za proglašavanje elementarne nepogode (vodostaji, stanje leda itd), funkcionalnost i stepen izgrađenosti zaštitnih vodoprivrednih i vodozaštitnih objekata, uređaja, broj, vrsta, dimenzije i sl., veličinu ugroženih područja i stepen izgrađenosti površina, naseljenost, industrija, putna mreža, pregled mogućih veštačkih retenzija (površina, zapremina, lokacije proseka i nasipa, vodostaji merodavni za prosecanje i sl.), lokalizacioni nasipi (opis lokacije, dimenzije, pozajmišta materijala), lokaliteti kritični za formiranje ledenih barijera (opis, stacionaža i dimenzije profila vodotoka), ugroženi rejoni i lokaliteti područja ugroženih od poplave i podzemnih voda, topografsko - hidrografske karte sa podacima o ugroženim lokalitetima i zaštitnim objektima za odbranu od poplava i nagomilavanje leda;
- za požare - broj i vrsta vatro-opasnih objekata (stambenih, industrijskih, javnih i drugih), osetljivost objekata na požare, gustina izgrađenosti objekata po rejonima, vrstu objekata (materijal, spratnost, požarna otpornost), širinu i prohodnost saobraćajnica, vrstu i stanje instalacija (elektroinstalacije, gasovod i drugo), način snabdevanja vodom (broj i raspored hidranata, bunara, cisterni i dr.), izvore toplote, šumske komplekse (vrste šuma, uređenost, prohodnost, način eksploatacije i drugo);
- za snežne nanose i poledice - najugroženije terene i saobraćajnice od snežnih nanosa i poledice, pregled kritičnih mesta, naselja koja mogu ugroziti snežni nanosi, lokaliteti i dužina infrastrukture (putevi, železničke pruge) ugroženost od snežnih nanosa i drugo;
- za epidemije - broj i struktura stanovnika, njihovo stanje higijensko-zdravstvene kulture, zarazne bolesti koje su se kao epidemija javljale na teritoriji i karakteristike tih bolesti, higijenski uslovi sa posebnim osvrtom na zagađivanje (kontaminacija) i kvalitet vode, stanje higijensko-epidemiološke službe i drugo;
- za biljne zarazne bolesti - ukupne površine poljoprivrednog i šumskog zemljišta u hektarima, vrste biljnih kultura, skladišni kapaciteti sa vrstom i načinom uskladištenja bilja i biljnih proizvoda, organizovanost službe za praćenje i prognoziranje ugroženosti bilja od zaraznih bolesti, snabdevenost sredstvima za zaštitu bilja i biljnih proizvoda, vrste biljnih bolesti i biljnih štetočina koje najčešće ugrožavaju teritoriju opštine i drugo;
- za saobraćajne nesreće - pregled saobraćajnica, puteva, pruga i opasnih mesta na njima, pregled i stanje objekata na saobraćajnicama (mostovi, propusti i drugo), stanje branika na putevima, mogućnost poplave saobraćajnica i njihovog ugrožavanja snežnim nanosima i drugim atmosferskim padavinama, gustina i vrsta saobraćaja, mesta ukrštanja pruga i puteva, signalizacija i način regulisanja saobraćaja i drugo;
- za eksplozije - pregled organizacija koje se bave proizvodnjom i prevoženjem, uskladištenjem i prometom eksplozivnih materijala u spremištima; stanje protivpožarne, tehničke i druge zaštite, stanje skladišta za smeštaj lako zapaljivih i eksplozivnih materija, pregled organizacija u kojima postoji velika opasnost od eksplozija (skladišta nafte, benzinske pumpe, petrohemijski kompleks i drugo);
- za erupciju nafte i gasa - evidentiranje područja u kojima bi moglo doći do erupcije nafte i gasa, intenzitet moguće erupcije i moguće posledice, organizacija i sprovođenje tehničkih i bezbednosnih mera zaštite područja u kojem može doći do erupcije nafte i gasa i zabrana istraživanja nafte i gasa u naseljenim mestima bez prethodne obezbeđenosti potpune zaštite od erupcije;
- za nekontrolisano oslobađanje, izlivanje i rasturanje štetnih gasovitih, tečnih ili čvrstih hemijskih i radioaktivnih materijala - evidentiranje korisnika i lokaliteta na kojima se drže i koriste ove materije, moguće posledice i organizacija propisanih tehničkih i bezbednosnih mera i procena mogućnosti za sprečavanje posledica i drugo;
- za sušu - kao elementarnu nepogodu po pravilu važi da ona zahvata veći prostor. Za očekivati je da cela teritorija Grada Požarevca u manjem ili većem obimu bude ugrožena. Kako sušu mogu da prate i visoke temperature, neophodno je u proceni sagledati sve aspekte ugrožavanja od mogućih požara, eksplozija, saobraćajnih nesreća, ugroženosti poljoprivrednih kultura, snabdevanje građana vodom za piće. Neophodno je evidentirati sve lokacije na kojima usled visokih temperatura može doći do akcidentnih situacija.
Procena moguće ugroženosti za pojedine elementarne nepogode sadrži i zaključke o tome gde i u kom području se može realno očekivati elementarna nepogoda i kolikog bi intenziteta bila, koliko bi žrtava izazvala i kolike bi materijalne štete bile, da li postoje objektivni uslovi da se nepogoda spreči, da li se snagama i sredstvima kojima se raspolaže mogu ublažiti i otkloniti posledice ili je neophodno da se traži pomoć i od koga i u čemu.
Gradski plan za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara sadrži:
1. Preventivne mere za slučaj neposredne opasnosti od elementarnih i drugih većih nepogoda;
2. Mere za slučaj nastupanja elementarne ili druge veće nepogode;
3. Mere za ublažavanje i otklanjanje neposrednih posledica od elementarnih i drugih većih nepogoda;
4. Rukovođenje zaštitom od elementarnih i drugih većih nepogoda;
5. Pregled snaga i sredstava koje se angažuju u zaštiti i spasavanju;
6. Sprovođenje angažovanja građana, pravnih lica, organa opštine i materijalno-tehnička sredstva (MTS);
7. Organizacija osmatranja i obaveštavanja za slučaj opasnosti od elementarnih i drugih većih nepogoda;
8. Način organizovanja, informisanja o elementarnim i drugim većim nepogodama, posledicama istih i o merama koje se preduzimaju u zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda;
9. Način ostvarivanja saradnje sa štabovima (Grada i Ministarstva) i mesnim štabovima, saglasno aktu nadležnog državnog organa;
10. Zadatke i mere utvrđene Planom zaštite od elementarnih nepogoda Republike Srbije;
11. Zadatke i mere građana, pravnih lica, i organa Grada u zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda;
12. Pregled rezervi materijalnih i drugih sredstava za zaštitu i zbrinjavanje i druge potrebe postradalih;
13. Potrebe za učešćem Vojske Srbije u zaštiti od elementarnih nepogoda;
14. Organizaciju i upotrebu radnih jedinica; i
15. Druge mere od značaja za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda i podatke o snagama i sredstvima koje učestvuju u zaštiti od elementarnih nepogoda, priloge, skice, karte, šeme i drugo.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda pravnih lica sadrži: mere, organizaciju i sredstva za zaštitu od poplava, zemljotresa, požara i olujnog vetra i drugih atmosferskih nepogoda, a s obzirom na delatnost, određena pravna lica svojim planom za zaštitu od elementarnih nepogoda obuhvataju i mere, organizaciju i sredstva za zaštitu od sledećih elementarnih nepogoda i to:
- pravna lica koja obavljaju delatnost u oblasti poljoprivrede - mere za zaštitu od suše, grada i drugih atmosferskih nepogoda i od stočnih i biljnih zaraznih bolesti i masovne pojave štetočina;
- pravna lica koja obavljaju delatnost u oblasti zdravstva - mere za zaštitu od epidemija;
- pravna lica koja obavljaju delatnost proizvodnje, skladištenja, transporta i prometa eksplozivnih materija i pravna lica koja u okviru svoje delatnosti koriste eksplozivne materije - mere za zaštitu od eksplozije i požara;
- pravna lica koja obavljaju delatnost proizvodnje, skladištenja, transporta i prometa štetnih gasovitih, tečnih ili čvrstih i radioaktivnih materija i pravna lica koja u okviru svoje delatnosti u većim količinama koriste ove materije - mere za zaštitu od nekontrolisanog oslobađanja, izlivanja i rasturanja ovih materija;
- pravna lica koja održavaju puteve, pruge, mostove i saobraćajnu signalizaciju - mere za zaštitu od saobraćajnih nezgoda, snežnih nanosa, poledice i lavina, odronjavanja i klizanja zemljišta i rušenja mostova;
- pravna lica koja imaju proizvodne i druge objekte na području u blizini klizišta, odnosno mesne zajednice na čijem području postoji opasnost od klizanja zemljišta - mere za zaštitu od klizanja zemljišta;
- pravna lica koja imaju proizvodne i druge objekte i mesne zajednice na području na kojem postoji opasnost od bujica - mere za zaštitu od bujica; i
- pravna lica koja obavljaju delatnost u oblasti vodoprivrede i vodosnabdevanja - mere za zaštitu od poplava, rušenja brana i ustava i nagomilavanja leda na vodotocima i snabdevanja.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda pravnog lica sadrži:
- procenu ugroženosti od pojedinih elementarnih nepogoda;
- preventivne mere u slučaju neposredne opasnosti od elementarnih nepogoda;
- mere u slučaju nastupanja elementarne nepogode;
- mere za ublažavanje i otklanjanje posledica od elementarnih nepogoda;
- organizaciju rukovođenja zaštitom od elementarnih nepogoda;
- sprovođenje mobilizacije pravnog lica i njegovih organa;
- snage i sredstva pravnog lica za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- zadatke i mere koje, u vezi sa zaštitom od elementarnih nepogoda, pravnom licu postavi nadležni organ Grada Požarevca; i
- po potrebi i druge mere u skladu sa prirodom delatnosti pravnog lica.
Javna preduzeća čiji je osnivač Grad Požarevac kao nosilac preventivnih i operativnih mera zaštite u skladu sa gradskim planom za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara, izrađuju plan zadataka preduzeća u elementarnim nepogodama, kao i spiskove pravnih lica koja angažuju pri elementarnim nepogodama, kao i ugovore kojima obezbeđuju ljudstvo i mehanizaciju tih pravnih lica.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda mesne zajednice sadrži:
- procenu ugroženosti od elementarnih nepogoda koje mogu ugroziti teritoriju mesne zajednice kao poseban dokument;
- preventivne mere za slučaj neposredne ugroženosti od elementarnih nepogoda;
- mere za slučaj nastupanja elementarne nepogode;
- mere za ublažavanje i otklanjanje posledica dejstva elementarnih nepogoda;
- organizaciju angažovanja građana i materijalnih sredstava;
- snage i sredstva mesne zajednice koja se mogu angažovati za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- zadatke i mere koje mesna zajednica ima na osnovu izvoda iz gradskog plana zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara;
- spisak građana koji se angažuju za zaštitu i spasavanje; i
- po potrebi i druge priloge u skladu sa procenom i ugroženošću teritorije mesne zajednice.
Plan zaštite mesne zajednice od elementarnih nepogoda mora biti usklađen sa gradskim planom zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara.
Elementi za izradu preventivnih mera i mera za ublažavanje i otklanjanje posledica dejstva elementarnih nepogoda:
1. U zaštiti od zemljotresa:
- Preventivne mere zaštite kao što su: utvrđivanje seizmičkih karakteristika određene teritorije, obezbeđivanje poštovanja propisa o tehničkim normativima za izgradnju objekata na seizmičkim područjima, primena urbanističkih mera zaštite kod planiranja naselja, obezbeđenje potrebnih uslova pri projektovanju i izgradnji objekata (otpornost, elastičnost, spratnost i dr.), obezbeđivanje pravilnog izbora lokacija za stambene, privredne i druge objekte i dr.;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: organizacija raščišćavanja ruševina i spasavanja zatrpanih, način izvlačenja zatrpanih, pružanje prve medicinske pomoći na licu mesta i opšte medicinske pomoći u zdravstvenim ustanovama, način identifikovanja i sahranjivanja poginulih, način gašenja požara, zbrinjavanje povređenih i obolelih, način organizovanja higijensko-epidemiološke zaštite, način izvlačenja i obezbeđenja materijalnih i kulturnih dobara iz oštećenih i porušenih objekata, način regulisanja saobraćaja za vreme intervencije, način asanacije terena, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i uklanjanje posledica od zemljotresa i drugo;
2. U zaštiti od poplava:
- Preventivne mere zaštite kao što su utvrđivanje mogućnosti pojave poplava, organizacija osmatranja hidrometeorološke situacije i prognoziranja, izgradnja i održavanje zaštitnih vodoprivrednih objekata na vodotocima, planiranje veštačkih retenzija, organizovanje i izvođenje antierozivnih radova na slivovima (pošumljavanje i drugo), razbijanje ledenih barijera na rekama radi sprečavanja poplava i drugo;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: izrada svih vrsta ojačanja, zaštitnih vodoprivrednih objekata (kolmiranje spoljne kosine nasipa, zečiji nasipi, ojačanje nasipa vrećama, kamenom, šljunkom, pošljunčavanje provirnih površina i izvora na branjenoj strani nasipa i drugo), prosecanje nasipa, stvaranje veštačkih retenzija i upuštanje poplavnih voda u veštačke retenzije, pumpanje vode iz depresija u kanalsku mrežu, prosecanje viših terena radi bržeg oticanja poplavne vode ka kanalskoj mreži, sanacija zaštitnih vodoprivrednih objekata, način obaveštavanja o opasnosti po stanovništvo u ugroženom području, izgradnja druge - lokalizacione odbrambene linije, evakuacija ljudi, materijalnih i kulturnih dobara, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica od poplave i drugo;
3. U zaštiti od požara:
- Preventivne mere zaštite treba da obezbeđuju sprovođenje propisa zaštite od požara pri planiranju, projektovanju i izgradnji objekata (rastresitost, vatrootpornost materijala za izgradnju objekata, obezbeđenje zelenih površina, saobraćajnica i drugo), obezbeđivanje objekata protivpožarnim sredstvima i uređajima u skladu sa propisima, pravilan izbor lokacije, skladišta, lako zapaljivog i eksplozivnog materijala, pravilan izbor lokacija vatrogasnih jedinica, postavljanje osmatračnica i obezbeđenje osmatranja po rejonima, organizacija obaveštavanja o nastalim požarima, obezbeđenje vode za gašenje požara (pravilan raspored hidranata, izgradnja pristupnih puteva do reka i kanala, obezbeđenje otvorenih bazena i drugo), obuka građana iz protivpožarne zaštite, zabrana skladištenja zapaljivih i eksplozivnih materija u stanovima i druge propisima utvrđene protivpožarne mere;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: način angažovanja snaga i sredstava za gašenje požara, način aktiviranja vatrogasnih jedinica, način spasavanja ljudi, materijalnih i kulturnih dobara iz zapaljenih objekata, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica od požara i drugo;
4. U zaštiti od snežnih nanosa i poledica:
- Preventivne mere zaštite kao što su: organizacija zimske službe i pravovremeno obezbeđivanje sredstava, mehanizacije i opreme za čišćenje snega, obezbeđenje materijala za posipanje puteva radi sprečavanja klizanja, postavljanje snegobrana na mestima stvaranja snežnih nanosa, praćenje razvoja hidrometeorološke situacije, utvrđivanje kritičnih mesta (koja mogu biti ugrožena snežnim nanosima i poledicom), organizacija osmatranja kritičnih mesta i obaveštavanje o povećanju opasnosti, zabrana saobraćaja na kritičnim saobraćajnicama i drugo;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica snežnih nanosa i poledica kao što su: organizovanje raščišćavanja snežnih nanosa i osposobljavanja saobraćajnica prema prioritetu, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica od snežnih nanosa i poledica;
5. U zaštiti od epidemija:
- Preventivne mere zaštite od epidemija su: opšta zdravstvena preventiva, organizacija i opremanje higijensko-epidemiološke službe, praćenje zdravstvenog stanja stanovništva, vakcinacija od mogućih zaraznih bolesti, kontrola ispravnosti vode i prehrambenih artikala, organizacija redovne dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije radi uništavanja prenosioca zaraza, delovanje zdravstvenih ekipa u vanrednim situacijama i drugo;
- Mere za ublažavanje i otklanjanja posledica su: organizovanje za utvrđivanje uzroka oboljenja i kontrola oboljenja, izolacija područja na kojem se pojavila epidemija, organizacija karantinskog lečenja obolelih, aktiviranje pokretnih mikrobioloških laboratorija, organizovanje vakcinacije stanovništva, zabrana određene delatnosti, zabrana pristupa u određene objekte i područja, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica epidemije i drugo;
6. U zaštiti od biljnih zaraznih bolesti:
- Preventivne mere zaštite kao što su: organizovanje progonosno-izveštajne službe za zaštitu bilja, organizovanje pregleda zemljišta, bilja i pregled prostorija za smeštaj, preradu i čuvanje bilja i biljnih proizvoda, kontrola uređaja za preradu bilja i biljnih proizvoda, kontrola upotrebe sredstava za zaštitu bilja, praćenje meteoroloških uslova od značaja za prognozu pojave biljnih bolesti, štetočina i drugo;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: uništavanje zaraženog bilja i biljnih proizvoda, dezinfekcija, dezinsekcija i deratizacija prostorija za smeštaj, čuvanje i preradu bilja i biljnih proizvoda, upotreba sredstava za suzbijanje određene biljne zarazne bolesti, zabrana gajenja pojedinih vrsta bilja za određeno vreme i na određenom području, organizacija zabrane stavljanja u promet i upotrebe zaraženog (kontaminiranog) bilja i biljnih proizvoda, uništavanje kontaminiranog bilja i biljnih proizvoda, snage i sredstva za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica biljnih zaraznih bolesti i drugo;
7. U zaštiti od stočnih zaraznih bolesti:
- Preventivne mere zaštite od zaraznih stočnih bolesti su: organizacija sprovođenja veterinarsko-sanitarnih mera u proizvodnji, preradi, skladištenju i prometu životinja i namirnica životinjskog porekla, pregled objekata i prostora u kojima se drže i uzgajaju životinje, veterinarsko-sanitarni pregled životinja za klanje, mesa i drugih životnih namirnica životinjskog porekla, kontrola sredstava za zaštitu životinja, zaštitno cepljenje životinja, dezinfekcija prevoznih sredstava, objekata i predmeta, dezinsekcija, deratizacija i drugo;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica od zaraznih stočnih bolesti su: ograničenje ili zabrana kretanja i prometa životinja, zabrana održavanja stočnih pijaca, vašara i izložbi, zabrana ispaše, kupanja i napajanja životinja na rekama i kanalima, zabrana klanja zaraženih ili sumnjivih na zarazu životinja, zabrana klanja zdravih životinja bez prethodnog pregleda i j dozvole veterinara, dezinfekcija lica koja su bila u kontaktu sa zaraženim životinjama, dezinsekcija, deratizacija i sterilizacija predmeta koji su bili u dodiru sa zaraženim životinjama, uništavanje zaraženih životinja i proizvoda životinjskog porekla, lokacija i spaljivanje leševa uginulih životinja, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica stočnih zaraznih bolesti i drugo;
8. U zaštiti od saobraćajnih nesreća:
- Preventivne mere zaštite kao što su: redovno održavanje saobraćajnica i saobraćajne signalizacije, obezbeđenje saobraćajnica koje su podložne poplavi i slično (zaštitni nasipi, branici, pošumljavanje okoline i drugo), praćenje stanja saobraćajnica, sprovođenje propisa o tehničkim normativima za izgradnju saobraćajnica, kontrola tehničke ispravnosti i opremljenosti vozila za uslove saobraćaja, zdravstvena i druga kontrola vozača i drugo;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: organizacija spasavanja i zbrinjavanja povređenih, raščišćavanje saobraćajnica i uklanjanje oštećenih saobraćajnih sredstava, opravka saobraćajnica i objekata na njima, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica saobraćajnih nesreća i drugo;
9. U zaštiti od eksplozija:
- Preventivne mere zaštite kao što su: obezbeđivanje sprovođenja propisa o zaštiti od eksplozija pri skladištenju, transportu, prometu i u toku rada sa eksplozivnim materijama, organizacija protivpožarnih mera, pravilno određivanje lokacija za skladištenje eksplozivnog materijala, fizička i tehnička zaštita objekata u kojima se radi sa eksplozivnim materijama ili se skladište te materije;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: organizacija spasavanja ljudi i raščišćavanje ruševina, gašenje požara, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera ublažavanja i otklanjanja posledica od eksplozija i drugo;
10. U zaštiti od erupcije nafte i gasa:
- Preventivne mere kao što je: primena propisanih tehničkih i bezbednosnih mera pri istraživanju nafte i gasa;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: mere za zaustavljanje erupcije i organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje posledica erupcije nafte i gasa i drugo;
11. U zaštiti od nekontrolisanog oslobađanja, izlivanja i rasturanja štetnih, gasovitih, tečnih ili čvrstih hemijskih i radioaktivnih materija:
- Preventivne mere kao što su: stroga primena propisanih tehničkih i bezbedonosnih mera pri rukovanju, korišćenju, skladištenju, transportu i čuvanju štetnih materija i drugo;
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: mere za prikupljanje i neutralisanje štetnih materija, obaveštavanje građana o načinu zaštite od štetnih materija, organizacija i upotreba snaga za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica, obeležavanje i obezbeđenje ugroženog rejona i drugo;
12. U zaštiti od suše:
- U zaštiti od suše preduzimaju se preventivne mere kao što su: organizacija protivpožarne zaštite i zaštite od eksplozija, preventivna kontrola saobraćaja, posebne preventivne mere u transportu zapaljivih, eksplozivnih i toksičnih materija, osposobljavanje svih raspoloživih kapaciteta za navodnjavanje, priprema kanalske mreže za navodnjavanje, kontrola arterskih bunara, održavanje sistema i uređaja za navodnjavanje i drugo.
Za sprovođenje mera za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda Grad i mesne zajednice organizuju radne jedinice u koje se raspoređuju građani koji su sposobni za učešće u zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda.
Radne jedinice obrazuje Gradonačelnik grada u saradnji sa organizacionom jedinicom Ministarstva odbrane, utvrđuje njihovu organizaciju, sastav i imenuje starešine ovih jedinica.
Operativne grupe za elementarne i druge veće nepogode odlučuju o upotrebi radnih jedinica i utvrđuju njihove zadatke i rejone upotrebe.
Poslove u vezi sa organizovanjem, opremanjem radnih jedinica i raspoređivanjem građana u ove jedinice, obavlja Gradska uprava grada Požarevca - Odeljenje za opštu upravu i skupštinske poslove.
Radnom jedinicom rukovodi starešina radne jedinice.
Rukovođenje u radnoj jedinici zasniva se na načelima jednostarešinstva i suboordinacije i na obavezi pripadnika jedinice da izvršava naređenja pretpostavljenog starešine.
Rukovođenje radnom jedinicom i u jedinici ostvaruje se izdavanjem usmenih i pisanih naređenja.
Starešina radne jedinice stara se o sprovođenju mobilizacije i popuni jedinice ljudstvom i materijalno-tehničkim sredstvima, organizuje rad jedinice u skladu sa odlukom o njenoj upotrebi i stručnim uputstvima i naredbama organa rukovođenja zaštitom od elementarnih i drugih većih nepogoda, organizuje snabdevanje i mere za zaštitu jedinice, obezbeđuje unutrašnji rad i disciplinu u jedinici i obavlja druge poslove vezane za organizovanje i upotrebu jedinice.
VI FINANSIRANJE ZAŠTITE OD ELEMENTARNIH I DRUGIH VEĆIH NEPOGODA
Sredstva za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda vode se na posebnom računu budžeta Grada i mogu da se koriste:
- za sprovođenje preventivnih mera za zaštitu od elementarnih i drugih većih nepogoda;
- za sprovođenje mera zaštite u slučaju neposredne opasnosti od elementarnih i drugih većih nepogoda;
- za sprovođenje mera zaštite kad nastupi elementarna nepogoda;
- za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje neposrednih posledica od elementarnih i drugih većih nepogoda;
- za isplate naknade građanima, preduzećima, ustanovama i drugim organizacijama, koje im pripadaju po zakonu u vezi sa njihovim učešćem u zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda;
- za davanje pomoći građanima i pravnim licima koja su pretrpela znatnu štetu od elementarnih i drugih veći nepogoda; i
- za troškove angažovanja organa i radnih tela Grada i troškova u vezi sa merama koje oni narede radi zaštite od elementarnih nepogoda, kao i za opremanje radnih jedinica koje obrazuje Grad.
VII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Gradski štab civilne zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara neposredno rukovodi u slučajevima kada elementarna nepogoda ugrožava područja više mesnih zajednica ili kada su posledice takvih razmera da je neophodno učešće više organa koji rukovode zaštitom.
Svi organi koji učestvuju u zaštiti od elementarnih nepogoda nastavljaju sa radom i izvršavaju naređenja Gradskog štaba civilne zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara.
Plan zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara Grad Požarevac doneće u roku od 6 meseci od dana stupanja na snagu ove odluke.
Mesne zajednice i pravna lica uskladiće svoje Planove zaštite od elementarnih nepogoda sa ovom odlukom i Planom zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i požara Grada Požarevca u roku od devet meseci od dana stupanja na snagu ove odluke.
Stupanjem na snagu ove odluke, prestaje da važi Odluka o zaštiti od elementarnih i drugih većih nepogoda ("Službeni glasnik opštine Požarevac", broj 11/06).
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku grada Požarevca".