PRAVILNIKO KVALITETU I DRUGIM ZAHTEVIMA ZA HRANU ZA ŽIVOTINJE("Sl. list SRJ", br. 20/2000 i 38/2001 i "Sl. glasnik RS", br. 4/2010 - dr. pravilnici) |
Ovim pravilnikom propisuju se kvalitet i drugi zahtevi za hranu za životinje (u daljem tekstu: proizvodi) koji moraju biti ispunjeni u proizvodnji i prometu.
Za proizvode za koje ovim pravilnikom nisu propisani kvalitet i drugi zahtevi primenjuju se zahtevi propisani ovim pravilnikom za grupu srodnim proizvoda.
Za proizvodnju iz stava 1. ovog člana, kao i za proizvode za koje je ovim pravilnikom izričito propisano, proizvođač je dužan da pre početka proizvodnje donese proizvođačku specifikaciju.
Proizvođačka specifikacija hraniva i dozvoljenih dodataka mora da sadrži kratak opis tehnološkog postupka proizvodnje, vrstu i količinu upotrebljenih sirovina u odnosu na neto-količinu proizvoda i izveštaj o izvršenom ispitivanju pokazatelja kvaliteta proizvoda (zdravstvena ispravnost, organoleptičke, fizičke i hemijske karakteristike).
O donetim proizvođačkim specifikacijama proizvođač vodi evidenciju, koja mora da sadrži sledeće podatke:
1) evidencijski broj specifikacije;
2) naziv proizvoda i njegovo trgovačko ime, ako ga proizvod ima;
3) datum donošenja proizvođačke specifikacije;
4) naziv i sedište proizvođača;
5) datum početka, proizvodnje prema proizvođačkoj specifikaciji;
6) datum izvršenog ispitivanja sastava proizvoda;
7) upotrebljene dodatke i njihov naziv, primer: antioksidans (BHT);
8) rok upotrebe;
9) način čuvanja.
Proizvodi se stavljaju u promet u originalnom pakovanju, u ambalaži od materijala koji obezbeđuju očuvanje kvaliteta proizvoda do momenta otvaranja u roku upotrebe, osim ako za pojedine proizvode ovim pravilnikom nije drugačije propisano.
Svi proizvodi koji se stavljaju u promet u originalnom pakovanju, moraju na omotu, sudu ili etiketi za pojedinačno pakovanje imati deklaraciju koja sadrži sledeće podatke:
1) naziv proizvoda i njegovo trgovačko ime, ako ga proizvod ima;
2) naziv i sedište proizvođača;
3) datum proizvodnje i rok upotrebe ili samo podatak "upotrebljivo do";
4) neto količina (masa ili zapremina) proizvoda;
5) osnovne grupe hraniva proizvoda prema opadajućem redosledu količina, ako to ovim pravilnikom nije drugačije propisano;
6) upotrebljene dodatke i njihov naziv, primer: antioksidans (BHT), kao i njihovu količinu u relativnim ili apsolutnim jedinicama;
7) način upotrebe;
8) način čuvanja;
9) vrstu i količinu sredstava za denaturisanje;
10) druge podatke od interesa za potrošače.
Za proizvode koji se stavljaju u promet u rasutom stanju podaci iz stava 1. ovog člana moraju se nalaziti na kontejneru i na dokumentaciji koja prati pošiljku u transportu. Deklaracija mora biti lako uočljiva, jasna, čitka i neizbrisiva.
Slova kojima su odštampani naziv proizvoda i naziv proizvođača moraju biti veća od slova kojima je odštampan tekst deklaracije.
Deklaracija ne sme da sadrži oznake (nazive, slike, crteže i dr.) koje bi mogle dovesti u zabludu potrošača u pogledu porekla i kvaliteta proizvoda.
Pored podataka iz člana 4 ovog pravilnika deklaracija mora da sadrži:
1) za hraniva za koja je predviđena kategorija kvaliteta - oznaku kvaliteta;
2) za hraniva sa dodatkom neproteinskih azotnih jedinjenja:
a) vrstu i količinu upotrebljenog nosača;
b) naziv i količinu dodatnog neproteinskog azotnog jedinjenja;
v) proteinski ekvivalent hraniva;
3) za osušen stočni kvasac - podatak o vrsti kvasca i podlozi na kojoj je proizveden;
4) za smeše:
a) osnovne sastojke prema redosledu zastupljenosti;
b) naziv neproteinskog azotnog jedinjenja, udeo mase neproteinskog azotnog jedinjenja i proteinski ekvivalent iz neproteinskog azota, ako se u smeši nalaze neproteinski izvori azota;
v) hemijski sastav smeše, i to sadržaj vode, sirovih proteina, sirovih masti, sirove celuloze, sirovog pepela (u daljem tekstu: proteini, masti, celuloza i pepeo), kalcijuma (Ca), fosfora (P) i natrijuma (Na);
g) (brisana)
d) reči "izrađeno po proizvođačkoj specifikaciji", za predsmeše i smeše proizvedene po proizvođačkoj specifikaciji;
5) za predsmeše-vrstu upotrebljenog nosača, kao i količina Ca, P, Na, Mg i S, ako su ovi dodati.
Ako proizvode ne pakuje proizvođač, deklaracija mora, osim podataka iz čl. 4 i 5 ovog pravilnika, da sadrži i naziv i sedište preduzeća koje proizvod pakuje.
Deklaracija za proizvod koji je uvezen, pored podataka iz čl. 4 i 5 ovog pravilnika, mora da sadrži i naziv zemlje porekla.
Ako neto količina proizvoda koji se stavlja u promet u originalnom pakovanju ne prelazi više od 100 g, odnosno 100 ml, deklaracija mora da sadrži samo: naziv proizvoda, naziv i sedište proizvođača ili preduzeća koje proizvod pakuje, neto količinu proizvoda, osnovne sirovine i dozvoljene dodatke, datum proizvodnje i rok upotrebe ili podatak "upotrebljivo do".
Ako ovim pravilnikom nije drugačije određeno, zabranjeno je bojenje, zaslađivanje i aromatizovanje proizvoda hemijskim sredstvima, dodavanje proizvodima drugih hemijskih sredstava, hormona, sedativa i tireostatika i izlaganje proizvoda jonizujućim ili ultravioletnim zracima.
Proizvodi se moraju u proizvodnji i prometu skladištiti, transportovati i čuvati na način kojim se obezbeđuje očuvanje njihovog kvaliteta do momenta otvaranja u roku trajanja, na način propisan ovim pravilnikom.
Pod proizvodima, u smislu ovog pravilnika, podrazumevaju se proizvodi dobijeni po utvrđenom tehnološkom postupku od odgovarajućih sirovina, i to u obliku:
1) hraniva;
2) predsmeše;
3) smeše;
4) dozvoljeni dodaci.
Hraniva, u smislu ovog pravilnika, jesu proizvodi biljnog, životinjskog i mineralnog porekla, proizvedeni prirodno ili industrijski, koji služe za ishranu životinja i proizvodnju predsmeša i smeša.
Hraniva, u smislu ovog pravilnika, svrstana u grupe, jesu:
1) zrnasta hraniva;
2) mlinski proizvodi od žita;
3) proizvodi industrije skroba;
4) proizvodi industrije alkohola i vrenja;
5) proizvodi industrije šećera i sporedni proizvodi industrije šećera i proizvodnje askorbinske kiseline;
6) proizvodi industrije ulja;
7) sušeni biljni proizvodi;
8) ostali biljni proizvodi;
9) hraniva životinjskog porekla;
10) hraniva sa dodatkom neproteinskih azotnih jedinjenja;
11) mineralna hraniva.
Zrnasta hraniva, u smislu ovog pravilnika, jesu žita, leguminoze, soja i druga zrna.
Žita, u smislu ovog pravilnika, jesu sledeće vrste:
Redni |
Vrsta žita |
Opis žita |
1 |
Pšenica |
Zrna kulturnih sorti pšenice (Triticum sativum, Triticum durum) |
2 |
Prekrupa od pšenice |
Zdrobljeno i usitnjeno zrno pšenice |
3 |
Raž |
Zrno kulturnih sorti raži (Secale cereale) |
4 |
Ječam |
Zrno kulturnih sorti četvororednog ječma (Hordeum vulgare) |
5 |
Ovas (zob) |
Zrno kulturnih sorti zobi (Avena sativa) |
6 |
Sirak I (Milodura) |
Zrno kulturnih sorti sirka (Andropogon sorghum californicum) sa maks. 1% tanina |
7 |
Pirinač |
Cela i lomljena zrna oljuštenog pirinča (Oryza sativa) sa najmanje 93% oljuštenih zrna |
8 |
Lomljena zrna žita |
Sporedni proizvod pri kombajniranju, vršidbi i pripremi žita |
9 |
Proso |
Zrno prosa (Pannicum milliaceum) |
10 |
Kukuruz |
Zrno kukuruza (Zea mays) |
Žita moraju da ispunjavaju sledeće zahteve:
1) da su izgled i boja svojstveni vrsti žita;
2) da je zrno zrelo i svojstvenog mirisa;
3) da ne sadrže više od 14% vlage;
4) da ne sadrže više od 3% primesa, i to do 1% neorganskih primesa i do 2% organskih primesa, od čega do 0,4% može biti kukolja i glavnice i do 0,1% zrna korova štetnih po zdravlje životinja (Lolium temulentum, Lolium remotum, Datura stramonium) i glavničavih zrna;
5) da ne sadrže više od 3% pokvarenih zrna, od čega do 3% plesnivih zrna;
6) da ne sadrže više od 4% nagriženih zrna i da nemaju živih insekata;
7) da ne sadrže više od 5% lomljenih, šturih i proklijalih zrna, od čega do 1% zrna oštećenih veštačkim sušenjem, sem kukuruza kod koga je dozvoljeno do 8% lomljenih zrna i do 2% šturih i proklijalih;
8) da ne sadrže više od 10% primesa iz tač. 4. do 7. ovog člana, sem kukuruza gde je dozvoljeno do 14% primesa.
Primesama se ne smatraju zrna drugih žita ako njihovo učešće nije veće od 10%.
Kukuruzni klip mora da ispunjava sledeće zahteve:
1) zrno mora biti zdravo i bez znakova plesni;
2) da ne sadrži više od 14% vlage;
3) odnos zrna i oklaska mora biti najmanje 78%:22%.
Leguminoze, u smislu ovog pravilnika, jesu sledeće vrste:
Redni |
Vrsta leguminoze |
Opis |
1 |
Grašak |
Sve vrste jestivog i stočnog graška (Pisum sativum i P. arvense) |
2 |
Bob |
Kulturne sorte boba (Vicia faba) |
3 |
Grahorica |
Zrno kulturnih sorti grahorice (Vicia sativa, Vicia panonica) |
4 |
Soja |
Zrno kulturnih sorti soje (Glicine hispida) |
5 |
Guar |
Zrna guara (Cyamopsis psoraloides, Cyamopsis tetragonalis) termički tretirano |
6 |
Lupina |
Zrna kulturnih vrsta i sorti lupine (Lupinus luteus, Llangustifolius) |
7 |
Pasulj |
Zrna pasulja (Phascolum vulgaris) |
8 |
Sočivo (leća) |
(Lens esculenta) |
9 |
Slanutak, naut (leblebija) |
(Cicer arietinum) |
Leguminoze moraju ispunjavati sledeće zahteve:
1) da im je boja svojstvena vrsti leguminoza;
2) da su svojstvenog mirisa i ukusa;
3) da ne sadrže više od 14% vlage;
4) da ne sadrže više od 5% primesa, od čega:
- neorganskih primesa najviše 1%,
- organskih primesa najviše 3,5% od čega seme otrovnih biljaka najviše 0,5%;
- neispravnih zrna, oštećenih, nerazvijenih, šturih i proklijalih zrna najviše 5%;
5) da ne sadrže seme viline kosice (Cuscuta spp.);
Primesama se ne smatraju zrna drugih leguminoza ako njihovo učešće nije veće od 10%.
Pod sojom (Glicine hispida), u smislu ovog pravilnika, podrazumeva se tretirano seme soje (tostirano, prženo, hidrotermički obrađeno, mikronizirano, ekstrudirano).
Soja mora ispunjavati sledeće zahteve:
1) da joj je boja svojstvena vrsti soje;
2) da je svojstvenog mirisa i ukusa;
3) da ne sadrži više od 10% vlage;
4) da ne sadrži više od 5% primesa, od čega:
- neorganskih primesa najviše 1%;
- organskih primesa najviše 3,5%, od čega seme otrovnih biljaka najviše 0,5%;
5) neispravnih zrna oštećenih, nerazvijenih, šturih i proklijalih zrna najviše 5%;
6) da ne sadrži seme viline kosice (Cuscuta spp.);
7) da sadrži najmanje 34% proteina;
8) da sadrži najmanje 16% masti;
9) da sadrži najviše 8% celuloze;
10) da sadrži najviše 7% pepela i
11) aktivnost ureaze najviše 0,4 mgN/g/min.
Druga zrna moraju ispunjavati sledeće zahteve:
1) da im je boja svojstvena biljnoj vrsti od koje potiču;
2) da su svojstvenog prirodnog mirisa i ukusa;
3) da ne sadrže više od 14% vlage;
4) da ne sadrže više od 5% ukupnih primesa.
Mlinski proizvodi od žita, u smislu ovog pravilnika, jesu proizvodi koji se dobijaju mehaničkom preradom žita.
Mlinski proizvodi od žita moraju da ispunjavaju zahteve date u tabeli 1.
Tabela 1
Redni broj |
Vrsta mlinskog proizvoda od žita |
Opis |
Proteini |
Vlaga |
Skrob |
Celuloza |
Pepeo |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
1 |
Pšenično stočno brašno |
Proizvod dobijen mlevenjem pšenice, boje svetlomrke do crvenkastožute; bez gorčine, užeglosti i nakiselosti; krupnoće takve da 95% prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 1mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 2 mm |
12 |
14,0 |
30 |
8 |
5 |
2 |
Pšenične mekinje |
Proizvod dobijen mlevenjem pšenice i posle odvajanja brašna i griza; sastoji se pretežno od omotača zrna i delova endosperma; boje slične boji pšeničnog zrna - svetlomrke; bez gorčine; krupnoće takve da 90% prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 1,6 mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 4 mm. Sadrži neorganske primese do 0,5% a organskih do 0,4% |
12 |
14,0 |
ne utvrđuje se |
11 |
7 |
3 |
Pšenične klice |
Proizvod dobijen izdvajanjem klica iz očišćene pšenice pri proizvodnji brašna. Sastoji se pretežno od klica uz prisustvo brašna i mekinja; boje svetložute i mirisa sličnog mirisu pšenice sa najmanje 7% masti |
20 |
13 |
ne utvrđuje se |
4 |
5 |
4 |
Kukuruzno stočno brašno |
Proizvod dobijen mlevenjem zrna kukuruza; boje svetložute; mirisa sličnog kukuruznoj prekrupi; bez gorčine i užeglosti |
8 |
14 |
58 |
6 |
5 |
5 |
Kukuruzne |
Proizvod dobijen pri proizvodnji kukuruznog brašna, odnosno kukuruznog griza. Sastoji se od omotača zrna kukuruza |
9 |
14 |
ne utvrđuje se |
10,5 |
2,5 |
6 |
Kukuruzne |
Proizvod dobijen pri proizvodnji kukuruznog brašna, odnosno kukuruznog griza. Sastoji se od omotača zrna kukuruza |
18 |
14 |
15 |
18 |
1 |
7 |
Kukuruzne klice |
Proizvod dobijen izdvajanjem klice iz kukuruznog zrna; sastoji se pretežno iz klica i delova omotača zrna i endosperma sa najmanje 12% masti |
12 |
12 |
ne utvrđuje se |
8 |
4 |
8 |
Kukuruzne klice dobijene mokrim postupkom |
Proizvod dobijen izdvajanjem klice iz kukuruznog zrna; sastoji se pretežno iz klica i delova omotača zrna i endosperma |
18 |
14 |
18 |
25 |
2,5 |
9 |
Raženo stočno brašno |
Proizvod dobijen mlevenjem raži; boje sivomrke krupnoće takve da 95% prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine |
10 |
14,0 |
30 |
5 |
5 |
10 |
Ražene mekinje |
Proizvod dobijen mlevenjem raži, a posle odvajanja brašna i griza sastoji se pretežno od omotača zrna i delova endosperma; boje sivomrke do zelenkaste |
12 |
14,0 |
ne utvrđuje se |
11 |
6 |
11 |
Pirinčane mekinje |
Proizvod dobijen ljuštenjem i poliranjem pirinča; sastoji se od omotača zrna i delova endosperma; boje, ukusa i mirisa svojstvenih neljuštenom zrnu pirinča |
19 |
14 |
ne utvrđuje se |
10 |
9 |
12 |
Obezmašćene pirinčane mekinje |
Proizvod dobijen od zrna pirinča kao pod tačkom 9, ali je iz njega izdvojena mast |
13 |
14 |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
12 |
Mlinski proizvodi od žita ne smeju da sadrže primese neorganskog i organskog porekla i moraju da imaju miris i ukus svojstvene sirovini od koje su proizvedeni.
3. Proizvodi industrije skroba
Proizvodi industrije skroba moraju da ispunjavaju zahteve date u tabeli 2:
Tabela 2
Redni broj |
Vrsta proizvoda |
Opis |
Proteini |
Vlaga |
Celuloza |
Pepeo |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
1 |
Kukuruzni |
Proizvod dobijen pri proizvodnji kukuruznog skroba; sastoji se pretežno od kukuruznog glutena; skroba i omotača zrna, boje svetložute, mirisa svojstvenog prekrupi; ukusa umereno kiselog |
60 |
13 |
4 |
3 |
2 |
Kukuruzni |
Proizvod dobijen pri proizvodnji kukuruznog skroba; sastoji se pretežno od kukuruznog glutena; skroba i omotača zrna; boje svetložute; mirisa svojstvenog prekrupi; ukusa umereno kiselog |
50 |
13 |
4 |
3 |
3 |
Kukuruzno |
Proizvod dobijen pri proizvodnji kukuruznog skroba; sastoji se pretežno od kukuruznog glutena; skroba i omotača zrna; uz veće prisustvo sitnih mekinja; boje svetložute; mirisa svojstvenog prekrupi; ukusa umereno kiselog |
22 |
13 |
10 |
6 |
4 |
Kukuruzna |
Proizvod dobijen pri proizvodnji kukuruznog skroba; mešanjem glutena; krupnih i sitnih mekinja; sačme ili pogače kukuruznih klica i ekstrakta od kvašenja |
17 |
13 |
15 |
6 |
5 |
Kukuruzna |
Proizvod dobijen pri proizvodnji kukuruznog skroba mešanjem kukuruznih mekinja; kukuruznog ekstrakta i pogača kukuruznih klica; boje svetlosmeđe i mirisa svojstvenog kukuruznom ekstraktu ukusa slabo kiselog |
14 |
13 |
15 |
6 |
6 |
Pšenični gluten |
Proizvod dobijen pri proizvodnji pšeničnog skroba; sastoji se pretežno od pšeničnog glutena sa manjim količinama omotača zrna i skroba; boje smeđe; mirisa svojstvenog pšeničnoj prekrupi |
60 |
12 |
3 |
2 |
|
Pšenično |
Proizvod dobijen pri proizvodnji pšeničnog skroba; sastoji se pretežno od pšeničnog glutena sa manjim količinama omotača zrna i više skroba; boje smeđe; mirisa svojstvenog pšeničnoj prekrupi |
20 |
13 |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
8 |
Upareni kukuruzni ekstrakt (korinstip) |
Proizvod dobijen isparavanjem kukuruznog ekstrakta |
20 |
50 |
ne utvrđuje se |
9 |
9 |
Dekstroza monohidrat i anhidrovana dekstroza |
Proizvodi dobijeni hidrolizom skroba. Prema propisu koji reguliše kvalitet skroba i proizvoda od skroba za prehrambene svrhe. |
|
|
|
|
4. Proizvodi industrije alkohola i vrenja
Proizvodi industrije alkohola i vrenja moraju da ispunjavaju zahteve date u tabeli 3.
Tabela 3
Redni broj |
Vrsta proizvoda industrije alkohola i vrenja |
Opis |
Proteini |
Vlaga |
Sirova |
Pepeo |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
1 |
Osušeni stočni kvasac - I kvalitet |
Proizvod dobijen razmnožavanjem gljivica kvasca na različitim podlogama: boje svetlozelene do svetlosive i mirisa svojstvenog kvascu |
60 |
10 |
2 |
7 |
2 |
Osušeni stočni kvasac - II kvalitet |
Proizvod dobijen razmnožavanjem gljivica kvasca na raznim podlogama; boje svetlozelene do svetlosive; mirisa svojstvenog kvascu |
50 |
10 |
2 |
8 |
3 |
Osušeni stočni kvasac - III kvalitet |
Proizvod dobijen razmnožavanjem gljivica kvasca na raznim podlogama; boje svetlozelene do svetlosive; mirisa svojstvenog kvascu |
40 |
10 |
2 |
8 |
4 |
Osušeni pivski trop (treber; mlata) |
Proizvod dobijen kao ostatak pri proizvodnji piva; sastoji se od ječmenog slada i zrna žita; boje svetlosmeđe; mirisa na žito koje je bilo upotrebljeno za proizvodnju piva |
25 |
12 |
16 |
8 |
5 |
Osušeni pivski kvasac |
Proizvod dobijen pri proizvodnji piva posle fermentacije; sastoji se od gljivica prevrelog kvasca (Saccharomyces species) ostatka podloge i proizvoda fermentacije od sive do crnosive boje |
40 |
11 |
1 |
10 |
6 |
Prosejan pivski trop |
Proizvod dobijen prosejavanjem osušenog pivskog tropa |
32 |
10 |
13 |
4 |
7 |
Gruba frakcija |
Proizvod dobijen prosejavanjem osušenog pivskog tropa |
20 |
10 |
18 |
8 |
8 |
Ječmene sladne klice |
Proizvod dobijen izdvajanjem klica iz slada pri proizvodnji piva; boje svetlosmeđe do tamnosmeđe; bez mirisa na trulež |
20 |
12 |
14 |
7 |
9 |
Osušeni trop |
Proizvod dobijen sušenjem ostatka pri proizvodnji alkohola od sirovina bogatih skrobom (žita, krompir i dr); boje, mirisa i ukusa svojstvenih sirovini od koje je dobijena džibra; stranih primesa do 2% |
ne utvrđuje se |
12 |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
10 |
Uparena melasna džibra (Vinasa) |
Proizvod dobijen uparavanjem melasne džibre sa 8% kalijuma |
15 |
35 |
ne utvrđuje se |
22 |
5. Proizvodi industrije šećera i sporedni proizvodi industrije šećera i proizvodnje askorbinske kiseline
Proizvodi industrije šećera i sporedni proizvodi industrije šećera i proizvodnje askorbinske kiseline moraju da ispunjavaju zahteve date u tabeli 4.
Tabela 4
Redni broj |
Vrsta proizvoda |
Opis |
Proteini |
Vlaga |
Saharoza |
Pepeo |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
1 |
Suvi rezanci šećerne repe |
Osušeni i izluženi rezanci šećerne repe; bez mirisa na kiseline, plesan i raspadanja |
8 |
12 |
ne utvrđuje se |
7 |
2 |
Suvi rezanci šećerne repe |
Osušeni rezanci šećerne repe sa dodatkom melase; mirisa i ukusa melase |
8 |
14 |
10 |
8 |
3 |
Suvi rezanci šećerne repe sa |
Osušeni rezanci sa dodatkom melasne džibre; mirisa svojstvenog uparenoj melasnoj džibri; ukusa na šećernu repu |
8 |
14 |
ne utvrđuje se |
8 |
4 |
Brašno od repića i ulomaka šećerne repe |
Proizvod dobijen presovanjem i sušenjem repića i ulomaka šećerne repe |
ne utvrđuje se |
12 |
35 |
8 |
5 |
Melasa |
Sirup koji ostaje pri proizvodnji šećera iz koga se pri normalnim uslovima kristalizacije šećera ne može više dobiti šećer |
|
|
|
|
6 |
Lug L. Sorboza |
Upareni ostatak u proizvodnji C vitamina iz kristalne D glukoze koja se dobija enzimatskom hidrolizom skroba; boje tamnosmeđe; mirisa prijatnog |
ne utvrđuje se |
14 |
53 |
ne utvrđuje se |
Pod proizvodima industrije ulja, u smislu ovog pravilnika, podrazumevaju se pogače, sačme i ljuske koje se dobijaju pri preradi uljarica.
Pogače su proizvodi dobijeni presovanjem (hidrauličkim ili mehaničkim postupkom) u proizvodnji ulja od tehnički pripremljenog (ljuštenog, mlevenog, zagrevanog i sl.) semena, klica i jezgara.
Sačme su proizvodi dobijeni ekstrakcijom u proizvodnji ulja od tehnički pripremljenog (ljuštenog, mlevenog, zagrevanog i presovanog) semena klica ili jezgara.
Ljuske su celulozni omotači semena uljarica sa manjim sadržajem ulja i proteina i sadržajem vlage najviše 12% i upotrebljavaju se u izradi smeša.
Pogače i sačme moraju da ispunjavaju sledeće zahteve:
1) da im je miris svojstven sirovini od koje se proizvode, da nemaju miris truleži ili rastvarača kojim je vršena ekstrakcija i da nisu užegle;
2) da ne sadrže više od 1% ukupnih primesa, a ako su od oljuštenog kikirikija, sadržaj ukupnih primesa može da bude do 2%;
3) da pogače ne sadrže više od 12% masti, a sačme ne više od 3% masti.
Pogače i sačme moraju da ispunjavaju zahteve kvaliteta date u tabeli 5.
Tabela 5
Redni broj |
Vrsta pogače ili sačme |
Opis |
Proteini |
Vlaga |
Celuloza |
Pepeo |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
1 |
Pogača od delimično oljuštenog semena suncokreta |
Proizvod dobijen presovanjem delimično oljuštenog semena suncokreta (Helianthus annus); boje sive do mrkosive |
35 |
12 |
20 |
6 |
2 |
Sačma od delimično oljuštenog semena suncokreta - I kvalitet |
Proizvod dobijen od delimično oljuštenog semena |
42 |
12 |
12 |
8 |
3 |
Sačma od delimično oljuštenog semena suncokreta - II kvalitet |
Proizvod dobijen presovanjem i ekstrakcijom delimično oljuštenog semena suncokreta (Helianthus annus) |
37 |
12 |
18 |
8 |
4 |
Sačma od suncokretovog semena sa smanjenim sadržajem proteina - III kvalitet |
Proizvod dobijen ekstrakcijom; presovanjem i separacijom grube frakcije sačme od delimično oljuštenog semena suncokreta |
33 |
12 |
21 |
8 |
5 |
Sačma od suncokretovog |
Proizvod dobijen od sačme sa smanjenim sadržajem proteina i ljuske semena suncokreta |
20 |
12 |
34 |
|
6 |
Pogača od soje |
Proizvod dobijen presovanjem semena soje |
38 |
12 |
9 |
8 |
7 |
Sačma sa oljuštenog zrna soje - I kvalitet |
Proizvod dobijen ekstrakcijom oljuštenog i zagrejanog zrna soje; (Glycina hispida) boje svetložute do svetlosmeđe; aktivnost ureaze najviše 0,5mg N/g/min |
48 |
12 |
3.5 |
6 |
8 |
Sačma od delimično oljuštenog zrna soje - II kvalitet |
Proizvod dobijen ekstrakcijom termički obrađenog zrna soje; (Glycina hispida) boje svetložute do svetlosmeđe; od ukupne količine proteina 15% mora da bude rastvorljivo u vodi, aktivnost ureaze najviše 0,5mg N/g/min |
44 |
12 |
8 |
7 |
9 |
Sačma od neoljuštenog zrna soje - III kvalitet |
Proizvod dobijen ekstrakcijom termički obrađenog zrna soje; (Glycina hispida) aktivnost ureaze |
40 |
12 |
9 |
8 |
10 |
Pogača od delimično oljuštenog semena kikirikija |
Proizvod dobijen presovanjem delimično oljuštenog semena kikirikija (Arachis hypogea) |
40 |
12 |
11 |
5 |
11 |
Sačma od delimično oljuštenog semena kikirikija |
Proizvod dobijen ekstrakcijom ulja iz delimično oljuštenog semena kikirikija (Arachis hypogea) |
48 |
12 |
8 |
5 |
12 |
Pogača od semena bundeve |
Proizvod dobijen presovanjem oljuštenog semena bundeve (Cucurbita maxima; Cucurbita melanosperma; Cucurbita moshata i dr.) |
49 |
12 |
7 |
8 |
13 |
Sačma od semena bundeve |
Proizvod dobijen ekstrakcijom oljuštenog i delimično oljuštenog semena bundeve |
45 |
12 |
14 |
9 |
14 |
Pogača od uljane repice |
Proizvod dobijen presovanjem semena uljane repice (Brassica napus oleifera) i ogrštice (Brassica rapaoleifera); boje zelenožute |
27 |
10 |
12 |
8 |
15 |
Sačma od uljane |
Proizvod dobijen ekstrakcijom uljane repice (Brassica napus oleifera) sa najviše 40 mmol/g glukozinolata |
36 |
10 |
12,5 |
9 |
16 |
Sačma od uljane |
Proizvod dobijen ekstrakcijom uljane repice (Brassica napus oleifera) sa povećanim sadržajem glukozinolata više od 40 mmol/g |
36 |
10 |
12,5 |
9 |
17 |
Pogača od semena pamuka |
Proizvod dobijen presovanjem dezintegrisanog semenja pamuka (Gossypium vitifolum) boje žute do zelenkastomrke; sa najviše 120 mg/kg gosipola |
32 |
11 |
17 |
6 |
18 |
Sačma od semena pamuka |
Proizvod dobijen ekstrakcijom dezintegralnog semena pamuka sa najviše 1200 mg/kg gosipola |
40 |
10 |
13 |
8 |
19 |
Pogača od semena maka |
Proizvod dobijen presovanjem semena maka |
36 |
10 |
11 |
11 |
20 |
Sačma od semena maka |
Proizvod dobijen ekstrakcijom semena maka |
38 |
10 |
11 |
12.5 |
21 |
Pogača od semena lana |
Proizvod dobijen presovanjem semena lana |
30 |
10 |
9 |
7 |
22 |
Sačma od semena lana |
Proizvod dobijen ekstrakcijom semena lana; |
34 |
10 |
9 |
6 |
23 |
Pogača od semena sezama |
Proizvod dobijen ekstrakcijom i presovanjem semena sezama (Sesamum imadicum); boje svetložute |
35 |
10 |
6,5 |
11 |
24 |
Sačma od semena sezama |
Proizvod dobijen ekstrakcijom semena sezama; |
38 |
10 |
6,5 |
11 |
25 |
Pogača od palminih koštica |
Proizvod dobijen presovanjem jezgre koštice palmi |
15 |
10 |
24 |
4 |
26 |
Pogača od kopre |
Proizvod dobijen presovanjem sušenog endosperma semena kokosove palme (Cocus nucifera); boje svetlosmeđe |
18 |
12 |
12 |
7 |
27 |
Sačma od kopre |
Proizvod dobijen ekstrakcijom sušenog endosperma semena kokosove palme; boje svetlosmeđe |
20 |
12 |
14 |
7 |
28 |
Pogača od suvo isklicalih kukuruznih klica |
Proizvod dobijen presovanjem isklicalih klica kukuruza uz prisustvo ostatka endosperma ljuske; boje žutomrke |
11 |
12 |
7 |
8 |
29 |
Pogača od mokro isklicalih kukuruznih klica |
Proizvod dobijen presovanjem kukuruznih klica mokrim postupkom pri proizvodnji skroba; sadrži deliće endosperma i ljuske; boje žutomrke |
18 |
10 |
8,5 |
3 |
30 |
Sačma od kukuruznih klica |
Proizvod, dobijen ekstrakcijom kukuruznih klica mokrim postupkom; boje žutomrke |
20 |
12 |
9 |
4 |
31 |
Sačma od pšeničnih klica |
Proizvod dobijen ekstrakcijom pšeničnih klica |
25 |
12 |
ne utvrđuje se |
6 |
Sušeni biljni proizvodi, u smislu ovog pravilnika, jesu biljke ili njihovi delovi osušeni do stepena u kom se mogu čuvati bez kvarenja i koje moraju da ispune zahteve date u tabeli 6.
Tabela 6
Redni broj |
Vrsta biljnih proizvoda |
Opis |
Proteini |
Vlaga |
Celuloza |
Pepeo |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
1 |
Brašno od lucerke I - kvalitet |
Proizvod dobijen veštačkim sušenjem i mlevenjem stabljika i lišća mlade lucerke (Medicago sativa) boje tamnozelene do svetlozelene; bez stranih mirisa; usitnjenosti takve da 94% brašna prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 1,6 mm a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 4 mm; ß karotina najmanje 200 mg/kg; primese ostalog bilja koje je raslo sa lucerkom najviše 10% |
20 |
12 |
21 |
12 |
2 |
Brašno od lucerke - II kvalitet |
Proizvod dobijen veštačkim sušenjem i mlevenjem stabljike i lišća mlade lucerke (Medicago sativa); boje tamnozelene, bez stranih mirisa; usitnjenost kao pod brojem 1. ß karotina najmanje 150 mg/kg; primese ostalog bilja koje je raslo sa lucerkom najviše 10% |
17 |
12 |
25 |
12 |
3 |
Brašno od lucerke - III kvalitet |
Proizvod dobijen veštačkim sušenjem i mlevenjem stabljike i lista mlade lucerke (Medicago sativa) boje svetlozelene do zelenožute; usitnjenost kao pod brojem 1. ß karotina najmanje 100 mg/kg; primese ostalog bilja koje je raslo sa lucerkom najviše 10% |
15 |
13 |
28 |
13 |
4 |
Brašno od lucerke - IV kvalitet |
Proizvod dobijen veštačkim sušenjem i mlevenjem stabljike i lista mlade lucerke (Medicago sativa) boje svetlozelene do zelenožute; usitnjenost kao pod brojem 1. ß karotina najmanje 30.6 mg/kg; primese ostalog bilja koje je raslo sa lucerkom najviše 10% |
12 |
13 |
31 |
13 |
5 |
Proteinsko-karotinoidni koncentrat lucerke (PKKL) |
Proizvod dobijen koagulacijom i sušenjem proteina zelenog soka lucerke; boja tamnozelena; ß karotina najmanje 500 mg/kg i najmanje 1 000 mg/kg ukupnih ksantofila |
50 |
5 |
3 |
13 |
6 |
Brašno od trava (Graminea) |
Proizvod dobijen sušenjem ili mlevenjem mladih trava koje su zajedno rasle; boje svetlozelene; usitnjenosti kao pod brojem 1, sa najmanje 170 mg/kg karotina |
14 |
12 |
25 |
13 |
7 |
Mlevena biljka kukuruza |
Proizvod dobijen mlevenjem cele biljke kukuruza zajedno sa klipom u mlečnoj ili voštanoj zrelosti; boje žute do svetlosmeđe |
6 |
12 |
30 |
ne utvrđuje se |
8 |
Tapioka |
Sušeni, mleveni i prethodno oprani proizvodi gomolja (brašno od manioke; peleti i dr.); boje sive do sivomrke sa najmanje 65% skroba |
ne utvrđuje se |
13 |
5,5 |
3 |
9 |
Sušena komina |
Proizvod dobijen sušenjem i mlevenjem ostatka pri preradi grožđa u vidu smeđe boje |
10 |
10 |
24 |
9 |
10 |
Brašno od graška |
Proizvod dobijen sušenjem i mlevenjem biljke graška sa plodovima boje svetlozelene do svetlosmeđe |
16 |
10 |
24 |
9 |
11 |
Brašno od biljke graška |
Proizvod dobijen sušenjem i mlevenjem biljke graška posle izdvajanja zrna. Boje svetlozelene do svetlosmeđe sa najmanje 30% azotnih ekstraktivnih materija |
12 |
12 |
30 |
ne utvrđuje se |
12 |
Brašno od biljke soje |
Proizvod dobijen sušenjem i mlevenjem stabljike; lišća i ploda zelene biljke soje; boje zelene do tamnozelene |
15 |
12 |
25 |
30 |
Ostali biljni proizvodi, u smislu ovog pravilnika, jesu: biljne masti, biljna ulja, masne kiseline, protektirane masti za ishranu preživara, sojin griz, sojino brašno i rogač.
Proizvodi iz člana 31 ovog pravilnika moraju da ispune zahteve date u tabeli 7.
Tabela 7
Redni broj |
Vrsta biljnih proizvoda |
Opis |
Proteini |
Vlaga |
Celuloza |
Pepeo |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
1 |
Jestiva biljna mast |
Proizvod koji se sastoji od biljne masti, odnosno biljnog ulja, peroksidni broj najviše 40 mmol H2O2/kg |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
2 |
Masna kiselina |
Proizvod dobijen rafinacijom biljnih masti i ulja |
ne utvrđuje se |
5 |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
3 |
Protektirane masti za ishranu preživara |
Proizvod dobijen kombinacijom biljnih i životinjskih masti u hemijskoj reakciji sa kalcijumom i sadrži najviše 9% kalcijuma i najviše 84% masti. Boja svetlosmeđa |
ne utvrđuje se |
5 |
ne utvrđuje se |
11 |
4 |
Sojin griz |
Proizvod dobijen ljuštenjem i ekstrudiranjem zrna soje čija je aktivnost ureaze najviše 0,4 mg N/g/min i najmanje 18% ulja |
38 |
8 |
4,5 |
5,5 |
5 |
Sojino brašno |
Proizvod dobijen ljuštenjem, presovanjem i ekstrakcijom masti zrna soje, čija je aktivnost ureaze do 0,4 mg N/g/min |
47 |
8 |
3,5 |
6,5 |
6 |
Rogač |
Proizvod dobijen drobljenjem ili mlevenjem plodova rogača (Ceratonij siliqna) bez koštica, sa najmanje 30% šećera |
ne utvrđuje se |
15 |
ne utvrđuje se |
4,5 |
Hraniva životinjskog porekla, u smislu ovog pravilnika, jesu proizvodi dobijeni preradom delova životinja i njihovih proizvoda, i to: riblje brašno, proizvodi od prerade ribe, sporedni proizvodi pri klanju i preradi živine, mesno brašno, mesno-koštano brašno i kožno brašno, krvno brašno, jetreno brašno, čvarci, mast i riblje ulje, obrano mleko, surutka, albumin i kazein.
Proizvodi iz stava 1 ovog člana moraju da ispunjavaju uslove kvaliteta date u tabelama 8 do 13.
Riblje brašno
Tabela 8
Hemijski sastav |
Riblje brašno |
|
|||
Proizvod dobijen sušenjem i mlevenjem riba i delova riba; boje smeđe do mrkosmeđe; mirisa na ribu bez užeglosti; usitnjenost takva da 90% brašna prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 1,6 mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 4 mm |
|||||
KATEGORIJA KVALITETA |
|||||
I |
II |
III |
IV |
Brašno od korova |
|
Proteini, %, najmanje |
70 |
65 |
60 |
55 |
50 |
Svarljivost proteina u kiselom |
90 |
88 |
88 |
88 |
80 |
Vlaga, %, najviše |
10 |
10 |
10 |
10 |
10 |
Mast, %, najviše |
5 |
10 |
10 |
10 |
15 |
Pepeo, %, najviše |
15 |
18 |
20 |
25 |
25 |
NaCl, %, najviše |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
Proizvodi od prerade ribe
Tabela 9
Hemijski sastav |
Brašno od ribljih otpadaka |
Rastvorljivi riblji proteini |
Sušen riblji sok |
Proizvod dobijen odvajanjem i mlevenjem ribljih otpadaka boje smeđe do mrkosmeđe mirisa na ribu bez užeglosti; usitnjenost takva da 90% brašna prođe kroz sito kvadratnih otvora veličine 2 mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 4 mm |
Proizvod dobijen pri |
Proizvod dobijen pri presovanju ribe kod |
|
Proteini, % najmanje |
40 |
80 |
60 |
Vlaga, % najviše |
10 |
5 |
9 |
Mast, % najviše |
15 |
7 |
ne utvrđuju se |
Pepeo, % najmanje |
35 |
7 |
ne utvrđuje se |
Sporedni proizvodi pri klanju živine
Tabela 10
Hemijski sastav |
Brašno od perja dobijeno pri klanju živine |
Brašno od otpadaka pri klanju živine, bez sadržaja perja |
Brašno od otpadaka pri klanju i preradi mesa živine |
Proizvod dobijen hidrolizom i mlevenjem perja |
Proizvod dobijen od otpadaka pri klanju živine; bez sadržaja perja |
Proizvod dobijen preradom sporednih proizvoda klanja živine; uginule živine i otpadaka inkubiranja |
|
|
Usitnjenost brašna od perja takva da 95% brašna prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 1,6 mm, a kodostala dva do 90% brašna prolazi kroz sito istih otvora; ostatak brašna prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 4 mm |
||
Proteini, % najmanje |
75 |
55 |
60 |
Svarljivost proteina u kiselom pepsinu, % najmanje |
76 |
78 |
78 |
Vlaga, % najviše |
11 |
10 |
10 |
Pepeo, % najviše |
35 |
25 |
20 |
Mast, % najviše |
ne utvrđuje se |
10 |
10 |
Stabilizovana mast, % najviše |
ne utvrđuje se |
15 |
15 |
Mesno brašno, mesno-koštano brašno i kožno brašno
Tabela 11
Hemijski sastav |
Mesno brašno |
Mesno-koštano brašno |
Kožno brašno |
|||
Proizvod dobijen preradom nejestivih proizvoda klanja bez keratinskih materija; boje smeđe do tamnosmeđe; usitnjenost takva da 95% brašna prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 1,6 mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 4 mm |
Proizvod dobijen sušenjem i mlevenjem mesa i kostiju životinja ili njihovih leševa; boje tamnosmeđe, mirisa bez užeglosti i svojstvenog koštanom brašnu. Usitnjenosti takve da 90% brašna prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 1,6 mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 4 mm |
Proizvod dobijen preradom otpadaka kože, bez dlaka, sa pripadajućim mesnim delom |
||||
kategorija kvaliteta |
kategorija kvaliteta |
|
||||
|
I |
II |
I |
II |
III |
|
Proteini, % najmanje |
60 |
55 |
50 |
45 |
40 |
80 |
Svarljivost proteina u kiselom pepsinu, % najmanje |
83 |
83 |
83 |
83 |
83 |
83 |
Vlaga, % najviše |
10 |
10 |
10 |
10 |
10 |
10 |
Mast, % najviše |
10 |
10 |
10 |
10 |
15 |
10 |
Stabilizovana mast, % najviše |
ne utvrđuje se |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
Pepeo, % najviše |
15 |
25 |
30 |
35 |
45 |
8 |
Krvno brašno, jetreno brašno, čvarci, mast i riblje ulje
Tabela 12
Hemijski sastav |
Krvno brašno |
Jetreno brašno |
Čvarci |
Mast |
Riblje ulje |
Proizvod dobijen sušenjem krvi zaklanih životinja |
Proizvod dobijen sušenjem i mlevenjem jetre životinja; |
Ostatak po |
Mast toplokrvnih životinja |
|
|
|
Usitnjenost krvnog brašna i jetrenog brašna je takva da 95% brašna prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 1,6 mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 4 mm |
|
|
|
|
Proteini, % najmanje |
80 |
60 |
40 |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
Vlaga, % najviše |
10 |
10 |
10 |
2 |
ne utvrđuje se |
Mast, % najviše |
5 |
18 |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
Pepeo, % najviše |
4 |
3 |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
Peroksidni broj najviše |
40 |
40 |
40 |
40 |
ne utvrđuje se |
Kiselinski stepen, najviše |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
55 |
55 |
120 |
Obrano mleko, surutka, albumin i kazein
Tabela 13
Redni broj |
Vrsta hraniva |
Opis |
Proteini |
Vlaga |
Mast |
Pepeo |
Laktoza % |
1 |
Obrano mleko u prahu |
Proizvod dobijen isparavanjem vode iz obranog mleka; boje žućkaste; mirisa karakterističnog za mleko |
33 |
5 |
1,25 |
8 |
ne utvrđuje se |
2 |
Surutka u prahu |
Proizvod dobijen isparavanjem vode iz surutke; boje bele do svetložute; mirisa karakterističnog za surutku |
11 |
7 |
1 |
8 |
60 |
3 |
Delaktozirana surutka u prahu |
Proizvod dobijen izdvajanjem laktoze iz surutke sušenjem; boje žutosmeđe; mirisa sveže surutke |
14 |
7 |
1 |
16 |
50 |
4 |
Laktoalbumin |
Proizvod dobijen posle taloženja kazeina i laktoglobulina iz mleka i sušenjem; boje bele do svetložute |
75 |
8 |
ne utvrđuje se |
25 |
ne utvrđuje se |
5 |
Kazein kiseli |
Proizvod dobijen iz mleka taloženjem uz pomoć kiselina ili enzima; boje bele do svetložute; zrna tamnije boje bez primesa |
66 |
12 |
1,5 |
7 |
ne utvrđuje se |
6 |
Kazein slatki |
|
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
ne utvrđuje se |
5,5 |
ne utvrđuje se |
10. Hraniva sa dodatkom neproteinskih azotnih jedinjenja
Hraniva sa dodatkom neproteinskih azotnih jedinjenja, u smislu ovog pravilnika, jesu hraniva koja fizičkim i hemijskim svojstvima ograničavaju toksičnost uree, amonijaka i drugih azotnih jedinjenja i omogućavaju njihovo bolje iskorišćavanje u ishrani preživara.
Sadržaj vlage u proizvodima iz stava 1 ovog člana ne sme biti veći od 12%.
Mineralna hraniva, u smislu ovog pravilnika, jesu neorganska jedinjenja namenjena podmirivanju potreba životinja kalcijumom, fosforom, natrijumom, kalijumom, magnezijumom, sumporom i hlorom.
Proizvodi iz stava 1 ovog člana moraju da ispunjavaju zahteve date u tabeli 14.
Tabela 14
Redni broj |
Vrsta mineralnih hraniva |
Opis |
Uslovi kvaliteta |
1 |
2 |
3 |
4 |
1 |
Koštano brašno |
Proizvod dobijen industrijskom preradom kostiju iz kojih su odstranjene masti i kolagen |
Boje bele do svetložute; usitnjenost mora biti takva da 95% brašna prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 0,4 mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 1.0 mm |
2 |
Sirovo koštano brašno |
Proizvod dobijen preradom industrijskih kostiju iz kojih je odstranjena mast |
Boje bele do svetložute; usitnjenost mora biti takva da 98% brašna prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 1 mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 2 mm |
3 |
So za ishranu životinja |
Tehnički čist natrijum-hlorid i to kao mlevena so ili briketirana so za ishranu životinja |
Usitnjenost mlevene soli mora biti takva da 95% soli prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 0,4 mm, a ostatak kroz sito kvadratnih otvora veličine 2 mm |
4 |
Kalcijumlaktat |
Tehnički čist kalcijumlaktat |
Čistoća proizvoda 97% |
5 |
Kalcijumglukonat |
Tehnički čist kalcijumglukonat |
Čistoća proizvoda 97% |
6 |
Kalcijumkarbonat |
Stočna kreda - Kalcijumkarbonat za ishranu životinja (CaCO3); tehnički čist, mleven |
Boje bele ili svetlosive; usitnjenost takva da proizvod prolazi kroz sito kvadratnih otvora veličine 0,2 mm bez ostatka |
7 |
Sirovi kalcijum-fosfat |
Proizvod dobijen mlevenjem prirodnih fosfata iz kojih je odstranjen fluor; sastoji se pretežno od trikalcijum-fosfata [Ca3(PO4)2] |
Sadržaj fosfata rastvorljivog u mineralnim |
8 |
Kalcijumfosfat |
Tehnički čist trikalcijumfosfat Ca3(PO4)2 |
Sadržaj fosfora najmanje 18% |
9 |
Kalcijum-dihidrogenfosfat-monohidrat |
Tehnički čist kalcijum-dihidrogenfosfat-monohidrat Ca(H2PO4)H2O |
Sadržaj fosfora najmanje 22% |
10 |
Kalcijum-hidrogenfosfat |
Bezvodni kalcijum-hidrogen-fosfat (CaHPO4) |
Usitnjenost mora biti takva da kroz sito kvadratnih otvora veličine 0,71 mm prolazi 60%; kroz sito kvadratnih otvora 0,5 mm prolazi 95%, a kroz sito kvadratnih otvora veličine 1 mm prolazi 100%. |
11 |
Kalcijum-hidrogenfosfat-dihidrat |
Tehnički čist kalcijum-hidrogen-fosfat-dihidrat (CaHP)4 · 2H2O) |
Usitnjenost mora biti takva da kroz sito kvadratnih otvora veličine 0,71 mm prolazi 60%; kroz sito kvadratnih otvora 0,5 mm prolazi 95%, a kroz sito kvadratnih otvora veličine 1 mm prolazi 100% |
12 |
Mešavina kalcijum-dihidrogenfosfata i kalcijum-hidrogenfosfata |
Mešavina kalcijum-dihidrogenfosfata [(Ca(H2PO4)2)] i kalcijum-hidrogenfosfata (CaHPO4) u jednakom odnosu |
Sadržaj fosfora najmanje 18% |
13 |
Natrijum-fosfat |
Tehnički čist natrijum-fosfat (NaPO4) |
Sadržaj natrijuma najmanje 42% |
14 |
Natrijum-dihidrogenfosfat |
Tehnički čist bezvodni natrijum-dihidrogen-fosfat (NaH2PO4) |
Sadržaj natrijuma najmanje 19% |
15 |
Natrijum-dihidrogenfosfat-dihidrat |
Tehnički čist natrijum-dihidrogenfosfat-dihidrat (NaH2PO4·2H2O) |
Sadržaj natrijuma najmanje 14% |
16 |
Natrijum-hidrogenfosfat bezvodni |
Tehnički čist bezvodni natrijum-hidrogen-fosfat (Na2HPO4) |
Sadržaj natrijuma najmanje 32% |
17 |
Natrijum-hidrogenfosfat-dodekahidrat |
Tehnički čist natrijum-hidrogenfosfat dodekahidrat (Na2HPO6·12H2O) |
Sadržaj natrijuma najmanje 12% |
18 |
Natrijum-tripolifosfat |
Tehnički čist natrijum-tripolifosfat (Na3P3O)10 |
Sadržaj fosfora najmanje 24% |
19 |
Natrijum-magnezijumfosfat |
Tehnički čist natrijum-magnezijum-fosfat (NaMgPO4) |
Sadržaj fosfora najmanje 17% |
20 |
Natrijumsulfat |
Tehnički čist natrijumsulfat Na2SO4 |
Sadržaj sumpora najmanje 20% |
21 |
Natrijum-hidrogenkarbonat |
Tehnički čist natrijum hidrogen-karbonat (NaHCO3) |
Čistoća 99% |
22 |
Magnezijum-dihidrogenfosfat-trihidrat |
Tehnički čist magnezijum-dihidrogen-fosfat-trihidrat [Mg(H2PO4)2·3H2O] |
Sadržaj fosfora najmanje 21,5% |
23 |
Magnezijum-hidrogenfosfat-trihidrat |
Tehnički čist magnezijum-hidrogenfosfat-trihidrat (MgHPO4·3H2O) |
Sadržaj fosfora najmanje 17% |
24 |
Magnezijum-fosfat-pentahidrat |
Tehnički čist magnezijum-fosfat-pentahidrat (MgPO4·5H2O) |
Sadržaj fosfora najmanje 17% |
25 |
Magnezijumoksid |
Tehnički čist magnezijum-oksid (MgO) |
Sadržaj magnezijuma najmanje 50% |
26 |
Magnezijumkarbonat |
Tehnički čist magnezijum-karbonat (MgCO3) |
Sadržaj magnezijuma najmanje 26% |
27 |
Magnezijum-hlorid-heksahidrat |
Tehnički čist magnezijum-hlorid-heksahidrat (MgCl·6H2O) |
Sadržaj magnezijuma najmanje 11% |
28 |
Magnezijum-sulfat-heptahidrat |
Tehnički čist magnezijum-sulfat-heptahidrat (MgSO4·7H2O) |
Sadržaj magnezijuma najmanje 9% |
29 |
Sumpor |
Tehnički čist sumpor - sumporni cvet |
Čistoća 97% |
30 |
Amonijum-dihidrogenfosfat |
Tehnički čist amonijum-dihidrogenfosfat (NH4H2PO4) |
Sadržaj fosfora najmanje 24% |
31 |
Amonijum-hidrogenfosfat |
Tehnički čist amonijum-hidrogenfosfat |
Sadržaj fosfora najmanje 22% |
Predsmeše, u smislu ovog pravilnika, jesu proizvodi sa visokim sadržajem vitamina, mineralnih materija, aminokiselina i dozvoljenih dodataka, koji su homogeno izmešani sa nosačem. Služe za ishranu životinja u kombinaciji sa hranivima ili za izradu smeša.
Predsmeše se proizvode po proizvođačkoj specifikaciji.
Nosač u predsmeši može da bude svako hranivo propisano ovim pravilnikom ili mešavina ovih hraniva.
Upotrebljeni nosač u predsmešama mora da održava stabilnost i poboljšava fizička svojstva sastojaka predsmeše.
Izbor nosača je uslovljen granulacijom, nasipnom masom, protočnošću i elektrostatičkim osobinama sastojaka predsmeše.
Nosači ne smeju biti higroskopni i ne smeju da sadrže supstance inkompatibilne sastojcima predsmeše, da izazivaju hemijsku nestabilnost sastojaka predsmeše i spontanu hemijsku reakciju sastojaka predsmeše.
Predsmeša mora biti homogeno izmešana za sastojak koji se meša u odnosu 1:100 000, sa koeficijentom varijacije od najviše 5%.
Predsmeše se stavljaju u promet kao:
1) mineralne predsmeše;
2) vitaminske predsmeše;
3) vitaminsko-mineralne predsmeše;
4) ostale predsmeše.
Pod mineralnim predsmešama, u smislu ovog pravilnika, podrazumevaju se predsmeše koje sadrže mešavinu dozvoljenih minerala.
Pod vitaminskim predsmešama, u smislu ovog pravilnika, podrazumevaju se predsmeše koje sadrže samo vitamine.
Pod vitaminsko-mineralnim predsmešama, u smislu ovog pravilnika, podrazumevaju se predsmeše koje sadrže dozvoljene minerale i vitamine.
Pod ostalim predsmešama, u smislu ovog pravilnika, podrazumevaju se aminokiselinske predsmeše, predsmeše neproteinskih jedinjenja i ostale predsmeše koje sadrže dozvoljene dodatke.
Pod smešama, u smislu ovog pravilnika, podrazumevaju se proizvodi dobijeni mešanjem hraniva i dodataka hrani za životinje, u takvom odnosu da mogu da posluže kao potpuna ili dopunska hrana za životinje.
Smeše se proizvode kao:
1) potpune smeše koje služe za podmirenje potreba životinja u hranljivim materijama;
2) dopunske smeše, koje svojim hranljivim materijama treba da upotpune hraniva sa kojima se mešaju.
Smeše moraju da ispunjavaju sledeće zahteve:
1) da im boja odgovara boji upotrebljenih hraniva i dodataka hrani za životinje;
2) da su im miris i ukus svojstveni mirisu i ukusu upotrebljenih hraniva i dodataka hrani za životinje, da su bez gorčine i užeglosti i bez mirisa na plesan.
Stepen izmešanosti (homogenosti) smeša mora biti takav da u dnevnom obroku budu sadržani svi predviđeni (deklarisani) sastojci.
Smeša mora biti homogeno izmešana za sastojak koji se meša u odnosu 1:10 000, sa koeficijentom varijacije ispod 10%.
Smeše za ishranu svinja stavljaju se u promet kao potpune i kao dopunske smeše za ishranu svinja.
Potpune smeše za ishranu svinja su:
1) potpuna smeša za prehranjivanje prasadi;
2) potpuna smeša za prasad I - telesne mase do 15 kg;
3) potpuna smeša za prasad II - telesne mase od 15 do 25 kg;
4) potpuna smeša za svinje u porastu i tovu I - telesne mase od 25 do 60 kg;
5) potpuna smeša za svinje u porastu u tovu II - telesne mase od 60 do 100 kg;
6) potpuna smeša za suprasne krmače i nazimice;
7) potpuna smeša za krmače dojare i neraste.
Dopunske smeše za ishranu svinja su:
1) dopunska smeša za prasad;
2) dopunska smeša za tovne svinje;
3) dopunska smeša za priplodne svinje.
U potpune i dopunske smeše za ishranu svinja ne sme se dodavati neproteinski azot (NPN).
Odredbe Pravilnika o kvalitetu i drugim zahtevima za hranu za životinje ("Sl. list SRJ", br. 20/2000 i 38/2001), prestaju da važe 1. maja 2010. godine, i to odredbe koje se odnose na:
- kvalitet hrane za životinje, danom primene Pravilnika o kvalitetu hrane za životinje ("Sl. glasnik RS", br. 4/2010), i
- deklarisanje, obeležavanje i pakovanje hrane za životinje, danom početka primene Pravilnika o uslovima za deklarisanje označavanje i reklamiranje hrane za životinje ("Sl. glasnik RS", br. 4/2010).