PRAVILNIKO UTVRĐIVANJU MERA ZA RANO OTKRIVANJE, DIJAGNOSTIKU, SPREČAVANJE ŠIRENJA, SUZBIJANJE I ISKORENJIVANJE ZARAZNE VEZIKULARNE BOLESTI SVINJA, KAO I NAČINU NJIHOVOG SPROVOĐENJA("Sl. glasnik RS", br. 10/2010) |
Ovim pravilnikom utvrđuju se mere za rano otkrivanje, dijagnostiku, sprečavanje širenja, suzbijanje i iskorenjivanje zarazne vezikularne bolesti svinja, kao i način njihovog sprovođenja.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) vlasnik ili držalac životinja jeste svako fizičko ili pravno lice, odnosno preduzetnik u čijem je vlasništvu životinja, odnosno lice koje ima pravo čuvanja, uzgoja, transporta i korišćenja životinje, a na osnovu pismenog odobrenja vlasnika i pravo prodaje životinje;
2) gazdinstvo jeste svaki objekat i prostor na kome se stalno ili privremeno drže ili uzgajaju životinje;
3) životinja jeste svaka domaća životinja koja pripada vrstama prijemčivim na vezikularnu bolest svinja ili bilo koja divlja životinja koja pripada kičmenjacima, koja može biti prenosilac ili rezervoar bolesti;
4) životinja zaražena uzročnikom vezikularne bolesti svinja jeste bilo koja životinja kod koje se virusološkim testovima ili serološkim testovima u kombinaciji sa kliničkim ili epizootiološkim dokazima potvrđena bolest;
5) životinja sumnjiva na pojavu vezikularne bolesti svinja jeste svaka životinja kod koje se na osnovu rezultata kliničkog ispitivanja ili sprovedenih seroloških testova sumnja da je došlo do pojave bolesti;
6) period inkubacije jeste vremenski period između izloženosti uzročniku bolesti i pojave kliničkih simptoma i traje najviše 28 dana;
7) potvrda bolesti jeste akt kojim ministarstvo nadležno za poslove veterinarstva (u daljem tekstu: Ministarstvo) proglašava vezikularnu bolest svinja na osnovu laboratorijskih rezultata, a u slučaju epizootije i na osnovu kliničkih i /ili epizootioloških podataka;
8) prenosilac bolesti (u daljem tekstu: vektor) jeste bilo koja divlja životinja kičmenjak ili beskičmenjak, koja mehaničkim ili biološkim putem može da prenese i širi uzročnik vezikularne bolesti svinja;
9) sentinel životinje jesu svinje na određenom gazdinstvu, koje se u određenom vremenskom razdoblju, jednom ili više puta uzastopno, ispituju na prisustvo antitela protiv virusa uzročnika vezikularne bolesti svinja, odnosno na prisustvo virusa uzročnika vezikularne bolesti svinja.
II MERE ZA RANO OTKRIVANJE I DIJAGNOSTIKU VEZIKULARNE BOLESTI SVINJA
Sumnja na pojavu vezikularne bolesti svinja
Svaka sumnja na pojavu i pojava vezikularne bolesti svinja mora se obavezno i bez odlaganja prijaviti Ministarstvu.
Mere u slučaju sumnje na pojavu vezikularne bolesti svinja na gazdinstvu
U slučaju sumnje da su svinje zaražene uzročnikom vezikularne bolesti, veterinarski inspektor odmah vrši epizootiološki uviđaj u skladu sa članom 11. ovog pravilnika kako bi se potvrdilo ili isključilo prisustvo vezikularne bolesti i stavlja gazdinstvo pod nadzor.
Odmah po prijavi sumnje na vezikularnu bolest na gazdinstvu sprovode se sledeće mere:
1) popis svinja po kategorijama sa brojem uginulih životinja u svakoj kategoriji, kategorijama životinja sa vidljivim kliničkim znacima i kategorijama životinja bez kliničkih znakova bolesti. Popis svinja mora biti dnevno ažurirani, kako bi se uzele u obzir novorođene i uginule svinje u periodu dok traje sumnja na vezikularnu bolest svinja na gazdinstvu, a podaci iz popisa moraju biti dostupni na zahtev veterinarskog inspektora i provereni tokom svake službene kontrole i nadzora;
2) zatvaranje svih prijemčivih životinja na gazdinstvu ili njihovo izolovanje na neki drugi način u okviru gazdinstva, uzimajući u obzir ulogu vektora;
3) zabrana prometa životinja prijemčive vrste sa gazdinstva i na gazdinstvo;
4) postavljanje dezinfekcionih barijera na ulazu i izlazu iz objekata ili prostora na kojima su smeštene životinje prijemčive vrste, kao i na ulazu i izlazu sa gazdinstva;
5) uzimanje uzoraka neophodnih za laboratorijska ispitivanja.
Svako kretanje ljudi, kao i životinja koje ne spadaju u vrste prijemčive na ovu bolest, prevoznih sredstava na ili sa gazdinstva, prevoz mesa ili leševa životinja, hrane za životinje, opreme, stajnjaka ili bilo čega drugog što može da prenese vezikularnu bolest svinja, mora biti odobreno od strane veterinarskog inspektora i sprovedeno po njegovom uputstvu.
Mere u slučaju sumnje na pojavu vezikularne bolesti svinja na gazdinstvu mogu se sprovoditi i na drugim gazdinstvima, ako njihov položaj ili raspored u odnosu na gazdinstvo na kome je postavljena sumnja na vezikularnu bolest svinja ukazuju na moguću kontaminaciju uzročnikom, kao i na stočnoj pijaci, vašaru, dogonu, izložbi, nekom drugom javnom događaju i u transportu, u slučaju sumnje na pojavu vezikularne bolesti svinja.
Mere iz ovog člana primenjuju se sve dok se sumnja na pojavu vezikularne bolesti službeno ne isključi.
Dijagnostika vezikularne bolesti svinja
Dijagnostička ispitivanja na vezikularnu bolest svinja vrše se u laboratoriji koja je akreditovana od organizacije nadležne za akreditaciju i ovlašćena od strane Ministarstva za sprovođenje dijagnostičkih ispitivanja na vezikularnu bolest svinja (u daljem tekstu: ovlašćena laboratorija).
Laboratorija iz stava 1. ovog člana ostvaruje stručnu saradnju sa referentnom laboratorijom Evropske unije za vezikularnu bolest svinja (Community reference laboratory AFRC Institute for Animal Health, Pirbright Laboratory, Ash Road, Pirbright, Woking, Surrey GU 24 ONF, United Kingdrom).
III MERE ZA SPREČAVANJE ŠIRENJA, SUZBIJANJE I ISKORENJIVANJE VEZIKULARNE BOLESTI SVINJA
Potvrda vezikularne bolesti svinja
Pojava vezikularne bolesti svinja mora se potvrditi u sledećim slučajevima:
1) na gazdinstvima na kojima je virus vezikularne bolesti svinja izolovan iz životinja ili njihove okoline;
2) na gazdinstvima na kojima se nalaze svinje koje su seropozitivne na vezikularnu bolest svinja ako te svinje ili druge svinje na gazdinstvu pokazuju promene karakteristične za vezikularnu bolest svinja;
3) na gazdinstvima na kojima se nalaze svinje koje pokazuju kliničke znake bolesti ili koje su seropozitivne ako postoji direktna epizootiološka povezanost sa potvrđenom pojavom bolesti;
4) na gazdinstvima na kojima se nalaze svinje za koje je ponovnim dijagnostičkim ispitivanjem koje je sprovedeno u razmaku od 28 dana od prethodnog ispitivanja kojim je utvrđeno da su svinje seropozitivne na vezikularnu bolest, ustanovljeno prisustvo antitela protiv vezikularne bolesti svinja, bez obzira na prisustvo kliničkih znakova bolesti.
Mere u slučaju potvrde vezikularne bolesti svinja na gazdinstvu
Kad se na gazdinstvu potvrdi vezikularna bolest svinja, pored mera iz člana 4. ovog pravilnika, vrši se epizootiološki uviđaj i sprovode sledeće mere:
1) lišavanje života na licu mesta na human način svih svinja bez odlaganja i neškodljivo uklanjanje leševa životinja koje su uginule ili su ubijene spaljivanjem ili zakopavanjem na licu mesta, ako za to postoje uslovi ili njihovo neškodljivo uklanjanje u kafilerijama, tako da se rizik od širenja uzročnika vezikularne bolesti svinja svede na najmanju moguću meru u skladu sa posebnim propisom. Ako se vrši zakopavanje na licu mesta, dubina rupe u koju se ubacuju leševi i otpad mora biti takva da se spreči otkopavanje od strane karnivora i da njihov položaj bude takav da se spreči kontaminiranje vode ili životne sredine;
2) uništavanje ili odgovarajući tretman svih predmeta, otpadaka, hrane za životinje, prostirki ili izlučevina koji su mogli biti kontaminirani, na način da se obezbedi uništavanje uzročnika vezikularne bolesti svinja;
3) čišćenje i dezinfekcija objekata za smeštaj životinja prijemčive vrste, njihove okoline, vozila koja se koriste za prevoz i opreme koja je mogla biti kontaminirana, u skladu sa članom 22. ovog pravilnika, nakon sprovođenja mera iz tač. 1) i 2) ovog stava;
4) pronalaženje i neškodljivo uklanjanje mesa svinja koje su zaklane u vreme koje je proteklo između verovatnog unosa virusa vezikularne bolesti svinja na gazdinstvo i početka sprovođenja naređenih mera.
Mere iz stava 1. ovog člana mogu se sprovoditi na drugim gazdinstvima, ako se na osnovu njihovog položaja ili rasporeda u odnosu na gazdinstvo na kojem je bolest potvrđena može posumnjati na moguću kontaminaciju uzročnikom, kao i u slučaju potvrde vezikularne bolesti svinja na stočnoj pijaci, vašaru, dogonu, izložbi, na nekom drugom javnom događaju i u prevozu.
Smatra se da je na gazdinstvu sprečeno širenje vezikularne bolesti svinja ako su preduzete sve neophodne mere i sprovedeno završno čišćenje i dezinfekcija.
Mere na kontaktnim gazdinstvima
Kada veterinarski inspektor utvrdi ili posumnja na osnovu epizootiološkog uviđaja da je virus vezikularne bolesti svinja unet sa drugih gazdinstava na gazdinstvo na kome je postavljena sumnja na vezikularnu bolest svinja ili na gazdinstvo na kome je potvrđena ta bolest ili sa tih gazdinstava na druga gazdinstva ili u klanicu kao rezultat kretanja ljudi, životinja ili prevoznih sredstava ili na neki drugi način, ta gazdinstva će biti stavljena pod nadzor i na njima će se sprovoditi mere iz čl. 4. i 7. ovog pravilnika.
Mere iz čl. 4. i 7. ovog pravilnika na kontaktnim gazdinstvima sprovode se najmanje 28 dana.
Sprovođenje mera na kontaktnim gazdinstvima može se ograničiti na deo gazdinstva i na životinje koje se tamo nalaze, ako su te životinje smeštene, uzgajane i hranjene potpuno odvojeno i ako o njima brine drugo osoblje.
Mere na gazdinstvu sa dve ili više proizvodnih jedinica
Ako je vezikularna bolest svinja potvrđena na gazdinstvu koje ima dve ili više odvojenih proizvodnih jedinica, Ministarstvo može da dozvoli odstupanje od mere propisane u članu 7. stav 1. tačka 1) ovog pravilnika na proizvodnoj jedinici na kojoj se nalaze zdrave svinje, pod uslovom da su struktura i veličina ovih proizvodnih jedinica i aktivnosti koje se u njima obavljaju takve da su one potpuno odvojene u pogledu smeštaja, držanja, osoblja, opreme i hranjenja, kako bi se sprečilo širenje uzročnika bolesti sa jedne proizvodne jedinice na drugu.
Mere u slučaju sumnje na pojavu i potvrde vezikularne bolesti svinja u klanici
Kod sumnje na pojavu vezikularne bolesti svinja u klanici veterinarski inspektor bez odlaganja vrši epizootiološki uviđaj, stavlja klanicu pod nadzor i nalaže izolovanje životinja sumnjivih na pojavu vezikularne bolesti svinja, kao i kliničko i laboratorijsko ispitivanje svih svinja u klanici, kako bi se isključila sumnja na pojavu bolesti.
Kada se prisustvo vezikularne bolesti svinja potvrdi u klanici bez odlaganja se sprovode sledeće mere:
1) lišavanje života na human način obolelih svinja;
2) klanje svih zdravih svinja u klanici;
3) odvojeno držanje pod inspekcijskim nadzorom mesa i klaničnog otpada prethodno zaklanih svinja od mesa i otpadaka drugih svinja;
4) uništavanje leševa i unutrašnjih organa obolelih i uginulih svinja na način da se izbegne svaki rizik od širenja virusa vezikularne bolesti svinja, odnosno obezbedi njegovo uništavanje;
5) čišćenje i dezinfekcija objekata, opreme i vozila pod nadzorom veterinarskog inspektora;
6) zabrana dopremanja svinja na klanje ili stavljanja u promet do isteka perioda od 24 sata posle čišćenja i dezinfekcije.
Epizootiološki uviđaj obuhvata:
1) utvrđivanje perioda u kojem je virus vezikularne bolesti svinja mogao biti prisutan na gazdinstvu pre nego što je ova bolest prijavljena ili pre nego što je postavljena sumnja na bolest;
2) utvrđivanje izvora vezikularne bolesti svinja na gazdinstvu i utvrđivanje svih ostalih gazdinstava na kojima su smeštene životinje koje spadaju u prijemčive vrste, a koje su mogle da budu zaražene ili kontaminirane iz istog izvora;
3) praćenje kretanja ljudi, premeštanja životinja, leševa, prevoznih sredstava, opreme ili bilo kog drugog predmeta, kojim se virus vezikularne bolesti svinja može preneti sa ili na gazdinstvo;
4) praćenje prisustva i rasprostranjenosti mogućih vektora bolesti.
IV NAČIN ODREĐIVANJA GRANICA ZARAŽENOG I UGROŽENOG PODRUČJA I MERE ZA SPREČAVANJE ŠIRENJA, SUZBIJANJE I ISKORENJIVANJE VEZIKULARNE BOLESTI SVINJA NA ZARAŽENOM I UGROŽENOM PODRUČJU
Način određivanja granica zaraženog i ugroženog područja
Kada se na osnovu rezultata dijagnostičkih ispitivanja potvrdi prisustvo vezikularne bolesti svinja, ministar nadležan za poslove veterinarstva (u daljem tekstu: ministar) određuje granice zaraženog i ugroženog područja, a na osnovu epizootioloških, geografskih, administrativnih, ekoloških i epizootioloških faktora.
Zaraženo područje je deo teritorije Republike Srbije poluprečnika od najmanje tri kilometra oko gazdinstva na kojem je potvrđena vezikularna bolest svinja.
Ugroženo područje je deo teritorije Republike Srbije poluprečnika od najmanje 10 kilometara oko gazdinstva na kojem je potvrđena vezikularna bolest svinja.
Kad zaraženo, odnosno ugroženo područje prelazi na teritoriju susedne države Ministarstvo, u saradnji sa nadležnim organom susedne države, uspostavlja područja iz stava 1. ovog člana.
Granice zaraženog i ugroženog područja iz stava 1. ovog člana mogu se promeniti, u zavisnosti od:
1) geografskog položaja, naročito prirodnih ili veštačkih granica;
2) ekoloških faktora;
3) meteoroloških uslova;
4) prisutnosti, raširenosti i vrste vektora;
5) rezultata epizootiološkog uviđaja;
6) rezultata laboratorijskih ispitivanja.
Mere koje se sprovode u zaraženom području
U zaraženom području sprovode se sledeće mere:
1) popis svih gazdinstava na kojima se drže prijemčive vrste životinja;
2) redovna kontrola svih gazdinstva na kojima se drže prijemčive vrste životinja, klinički pregled tih životinja uključujući i uzimanje statističkog broja uzoraka za laboratorijsko ispitivanje, vođenje evidencije kontrola i nalaza, s tim da učestalost kontrola treba da bude proporcionalna ozbiljnosti epizootiološke situacije na gazdinstvima sa najvećim rizikom;
3) zabrana prevoza životinja prijemčive vrste, javnim ili drugim putevima, osim uslužnim putevima na gazdinstvu. Veterinarski inspektor može dozvoliti provoz životinja putevima ili železnicom bez istovara ili zaustavljanja;
4) zabrana prometa životinja prijemčive vrste sa gazdinstva na kome se drže i na to gazdinstvo;
Mere iz stava 1. ovog člana primenjuju se najmanje tokom perioda koji je jednak maksimalnom periodu inkubacije od uklanjanja životinja iz zaraženog gazdinstva u skladu sa članom 7. stav 1. tačka 1) ovog pravilnika i završnog čišćenja i dezinfekcije.
Kada se bolest prenosi vektorima i insektima može se na osnovu analize rizika odrediti vreme trajanja mera i uslovi za moguće sprovođenje ispitivanja na sentinel životinjama.
U zaraženom području posle isteka maksimalnog perioda inkubacije sprovodiće se mere koje se sprovode u ugroženom području.
Izuzetno od člana 13. stav 1. tačka 4) ovog pravilnika može se odobriti promet životinja prijemčive vrste u slučaju prevoza životinja radi hitnog klanja direktno u klanicu u zaraženom ili ugroženom području, odobrenu od strane Ministarstva, pod sledećim uslovima:
1) da su na gazdinstvu porekla boravile najmanje 21 dan od uklanjanja svinja sa zaraženog gazdinstva i sprovedenog čišćenja i dezinfekcije;
2) da su klinički pregledane sve svinje na gazdinstvu porekla;
3) da su svinje obeležene na propisan način;
4) da se prevoz sprovodi pod službenim nadzorom i prevoznim sredstvom koje je zapečaćeno;
5) da je izvršen klinički pregled i dijagnostičko ispitivanje svih svinja koje se upućuju na klanje;
6) da je veterinarski inspektor na klanici obavešten o upućivanju životinja na klanje.
U klanici svinje sa zaraženog područja moraju se držati i klati odvojeno od ostalih svinja. Prevozna sredstva i oprema koji su korišćeni za transport svinja moraju da se očiste i dezinfikuju pre nego što napuste klanicu.
Pri pregledu, pre klanja i post-mortem uzima se statistički reprezentativan uzorak krvi. Ako je rezultat laboratorijskog ispitivanja statistički reprezentativnog uzorka krvi negativan, meso se može koristiti za ljudsku ishranu, a ako je rezultat pozitivan, odnosno ako se potvrdi vezikularna bolest svinja, sprovode se mere u skladu sa članom 10. tačka 4) ovog pravilnika.
Ako se sveže meso svinja iz stava 3. ovog člana otprema u objekat koji je odobrilo Ministarstvo, svaku pošiljku mora prethodno zapečatiti veterinarski inspektor i pošiljka mora ostati zapečaćena u toku prevoza do odobrenog objekta.
Mere koje se sprovode u ugroženom području
U ugroženom području sprovode se sledeće mere:
1) popis svih gazdinstava na kojima se drže životinje prijemčive vrste;
2) zabrana prevoza životinja prijemčive vrste javnim putevima, osim na pašnjake ili u objekte u ugroženom području u kojima se drže zatvorene, pod nadzorom veterinarskog inspektora;
3) zabrana provoza životinja prijemčive vrste, osim provoza putevima ili železnicom bez istovara ili zaustavljanja po odobrenju veterinarskog inspektora;
4) zabrana prometa životinja prijemčive vrste iz ugroženog područja;
5) zabrana napuštanja ugroženog područja za kamione i druga prevozna sredstva i opremu koji su korišćeni za prevoz svinja ili drugih životinja ili materijala koji mogu biti kontaminirani pre nego što se izvrši njihovo čišćenje i dezinfekcija u skladu sa članom 22. ovog pravilnika.
Ministarstvo može odobriti prevoz svinja direktno u odobrenu klanicu radi hitnog klanja pod uslovima iz člana 14. ovog pravilnika.
Mere iz stava 1. ovog člana primenjuju se najmanje tokom perioda koji je jednak maksimalnom periodu inkubacije, nakon što su životinje iz zaraženog gazdinstva uklonjene u skladu sa članom 7. stav 1. tačka 1) ovog pravilnika, kao i posle izvršenog čišćenja i dezinfekcije u skladu sa članom 22. ovog pravilnika.
Kada se bolest prenosi vektorima i insektima može se na osnovu analize rizika odrediti vreme trajanja mera i uslovi za moguće sprovođenje ispitivanja na sentinel životinjama.
Izuzetno od člana 15. stav 1. tačka 4) ovog pravilnika može se odobriti promet životinja prijemčive vrste iz ugroženog područja pod sledećim uslovima:
1) da su na gazdinstvu porekla boravile najmanje 21 dan pre prevoza;
2) da su sve svinje na gazdinstvu pregledane tokom 48 sati pre prevoza;
3) da je izvršen klinički pregled svinja koje treba premestiti tokom 48 sati pre prevoza, pod uslovom da su rezultati testova negativni;
4) da je sprovedeno serološko ispitivanje statističkog uzorka uzetog od svinja koje treba premestiti, a da pri tom nisu dijagnostikovana antitela na vezikularnu bolest svinja u periodu od 14 dana pre prevoza;
5) da su svinje obeležene na propisan način;
6) da su prevozna sredstva i oprema koja se koristi za prevoz svinja očišćeni i dezinfikovani pre i posle svakog prevoza.
Ako se mere iz člana 13. stav 1. tačka 4) i člana 15. stav 1. tačka 4) ovog pravilnika primenjuju duže od 30 dana zbog pojave novih slučajeva vezikularne bolesti svinja, a kao posledica sprovođenja tih mera nastupe problemi sa držanjem životinja, može se na osnovu obrazloženog zahteva vlasnika odobriti prevoz životinja sa gazdinstva unutar zaraženog ili ugroženog područja ako:
1) se sprovede klinički pregled svih životinja na gazdinstvu;
2) se izvrši kliničko ispitivanje životinja koje treba da se prevezu i ako su rezultati kliničkog ispitivanja negativni;
3) je svaka životinja obeležena na propisan način;
4) se gazdinstvo u koje se upućuju životinje nalazi unutar zaraženog ili ugroženog područja;
5) su prevozna sredstva i oprema koja se koristi za transport svinja ili drugih živih životinja očišćena i dezinfikovana, kako bi se izbegao rizik od širenja uzročnika bolesti tokom tog prevoza.
Ministarstvo će preduzeti sve potrebne mere za dobru informisanost stanovništva o naređenim merama i preduzeti sve što je potrebno za pravilno sprovođenje tih mera.
Kako bi se obezbedila dobra informisanost unutar i van zaraženog i ugroženog područja o naređenim merama i omogućilo njihovo sprovođenje, postavljaju se vidljivi znaci i upozoravajući natpisi i koriste sredstva javnog informisanja.
Prestanak bolesti na zaraženom ili ugroženom području
Smatra se da je vezikularna bolest svinja prestala ako su u zaraženom i ugroženom području sprovedene sve propisane mere, završno čišćenje i dezinfekcija i ako je od poslednjeg slučaja bolesti protekao maksimalni period inkubacije, a da se za to vreme nije pojavio novi slučaj bolesti.
V MERE ZA OTKRIVANJE, DIJAGNOSTIKU, SPREČAVANJE ŠIRENJA I SUZBIJANJE VEZIKULARNE BOLESTI SVINJA KOD ŽIVOTINJA KOJE ŽIVE U DIVLJINI
Za rano otkrivanje, dijagnostiku, sprečavanje širenja, iskorenjivanje i suzbijanje vezikularne bolesti svinja kod životinja koje žive u divljini, primenjivaće se odgovarajuće mere u skladu sa ovim pravilnikom.
VI PONOVNO UVOĐENJE SVINJA NA GAZDINSTVO NAKON PRESTANKA BOLESTI
Ponovno uvođenje svinja na gazdinstvo na kome je potvrđena vezikularna bolest svinja može se izvršiti posle kontrole veterinarskog inspektora kojom je utvrđeno da su sprovedene sve mere na gazdinstvu i izvršeno čišćenje i dezinfekcija u skladu sa članom 22. ovog pravilnika.
Ponovno uvođenje svinja na gazdinstvo ne sme započeti pre isteka 28 dana nakon završetka čišćenja i dezinfekcije sprovedenih u skladu sa članom 22. ovog pravilnika.
Ponovno uvođenje svinja na gazdinstvo, u zavisnosti od načina uzgoja i držanja svinja na gazdinstvu, obavlja se pod nadzorom veterinarskog inspektora na sledeći način:
1) na gazdinstvima na kojima se svinje drže na otvorenom uvođenjem na celo gazdinstvo ograničenog broja sentinel životinja koje su pregledane i za koje je utvrđeno da su negativne na prisustvo antitela protiv virusa vezikularne bolesti svinja. Kliničko ispitivanje sentinel životinja vrši se 28 dana posle njihovog naseljavanja i uzimaju se uzorci radi seroloških testova. Ako nijedna sentinel životinja ne pokazuje kliničke znake vezikularne bolesti svinja niti antitela protiv virusa bolesti, može se sprovesti potpuno ponovno naseljavanje;
2) na gazdinstvima sa drugim načinom uzgoja, ponovno naseljavanje sprovodi se u skladu sa tačkom 1) ovog stava ili se sprovodi potpuno naseljavanje pod uslovom:
(1) da sve svinje budu dopremljene tokom perioda od osam dana i da potiču sa gazdinstava koja se nalaze van ugroženog i zaraženog područja i da su sero-negativne,
(2) da nijedna svinja ne napusti gazdinstvo tokom perioda od 60 dana nakon dopremanja poslednjih svinja,
(3) da svinje koje su ponovo naseljene budu klinički i serološki ispitane pod nadzorom veterinarskog inspektora najranije 28 dana posle dopremanja poslednje svinje na gazdinstvo.
Čišćenje i dezinfekcija moraju biti sprovedeni pod nadzorom stručnog lica na takav način da se eliminiše svaki rizik od širenja ili opstanka uzročnika bolesti.
Postupak čišćenja i dezinfekcije zaraženog gazdinstva sastoji se od tekućeg i završnog čišćenja i dezinfekcije.
Tekuće čišćenje i dezinfekcija se sprovodi na sledeći način:
1) kada se leševi svinja uklone, delovi prostorija u kojima su svinje bile smeštene i delovi drugih prostorija koji su bili kontaminirani za vreme klanja dezinfikuju se odobrenim preparatom u koncentraciji koja je primerena za vezikularnu bolest svinja. Preparat za dezinfekciju mora da ostane na površini najmanje 24 sata;
2) svako tkivo ili krv koji su eventualno prosuti tokom klanja u klanici pažljivo se sakupljaju i neškodljivo uništavaju sa leševima. Klanje se obavlja na površini koja se lako čisti, pere i dezinfikuje;
3) korišćeni stajnjak, kontaminirana hrana i druge materije uklanjaju se iz objekta, sakupljaju na gomilu i tretiraju odgovarajućim preparatom za dezinfekciju. Izlučevine se tretiraju na način da se uništi virus vezikularne bolesti svinja;
4) svi pokretni delovi se uklanjaju iz prostorija, čiste i dezinfikuju;
5) masnoća i ostala prljavština se uklanja sa svih površina natapanjem površina sredstvom za odmašćivanje, koje se posle toga ispira vodom pod pritiskom;
6) preparat za dezinfekciju nanosi se prskanjem svih površina;
7) prostorije koje se mogu potpuno zatvoriti se dezinfikuju postupkom fumigacije;
8) oštećeni podovi i zidovi moraju se popraviti, a posle toga dezinfikovati na odgovarajući način;
9) sve površine moraju biti tretirane alkalnim preparatom za dezinfekciju sa pH vrednošću iznad 12,5 ili sa nekim drugim odobrenim preparatom za dezinfekciju. Preparat za dezinfekciju mora da bude ispran vodom posle 48 sati;
10) svi delovi prostorija koji ne sadrže zapaljive materijale mogu se tretirati toplotom, upotrebom aparata za raspršivanje plamena.
Završno čišćenje i dezinfekcija vrši se posle 14 dana od sprovedenog tekućeg čišćenja i dezinfekcije ponavljanjem tretman alkalnim preparatom za dezinfekciju ili aparatom za raspršivanje plamena iz stava 2. tačka 1. podtač. 9. i 10. ovog člana.
VIII VAKCINACIJA PROTIV VEZIKULARNE BOLESTI SVINJA
Vakcinacija protiv vezikularne bolesti svinja se ne sprovodi, kao ni lečenje bolesnih ili sumnjivih životinja na vezikularnu bolest svinja.
Ministarstvo može dozvoliti odstupanje od stava 1. ovog člana, radi naučnih istraživanja i ako je epizootiološka situacija takva da zahteva vakcinaciju.
U slučaju da je epizootiološka situacija takva da zahteva vakcinaciju, Ministarstvo priprema i donosi plan vakcinacije koji je sastavni deo Kriznog plana.
Plan vakcinacije mora da bude sačinjen tako da sadrži podatke o:
1) gustini populacije svinja u zaraženom području;
2) karakteristikama i sastavu svake vakcine koja se koristi;
3) načinu i postupku kontrole distribucije, skladištenja i upotrebe vakcine;
4) kategorijama životinja koje se mogu ili moraju vakcinisati;
5) područjima u kojima vakcinacija mora ili može biti sprovedena;
6) vremenskom periodu u kojem će se sprovesti vakcinacija.
Vakcinacija ili revakcinacija, kao i korišćenje injekcija hiper-imunog seruma na prijemčivim životinjama sumnjivim na pojavu bolesti se ne sprovodi.
Prilikom vakcinacije sprovode se sledeće mere:
1) posebno obeležavanje vakcinisanih životinja jasnom i čitljivom oznakom;
2) zabrana izlaska vakcinisanih životinja izvan područja u kome je vakcinacija sprovedena osim ako se ne upute na klanicu koju je odobrilo Ministarstvo radi hitnog klanja pošto je sprovedeno ispitivanje svih sumnjivih životinja na gazdinstvu i potvrđeno da nijedna od sumnjivih životinja nije zaražena.
Prevoz životinja prijemčivih vrsta iz područja u kome je vakcinacija sprovedena Ministarstvo može odobriti kada je vakcinacija završena.
Ministarstvo donosi Krizni plan u skladu sa ovim pravilnikom.
Krizni plan sprovodi krizni centar, koga obrazuje ministar, u skladu sa propisima o državnoj upravi.
Krizni centar ima područne jedinice koje se organizuju za teritoriju upravnog okruga ili opštine.
Krizni plan sadrži:
1) popis članova kriznog centra koji koordinira sprovođenje mera koje se primenjuju u slučaju pojave vezikularne bolesti svinja;
2) popis područnih jedinica kriznog centra koje kontrolišu sprovođenje mera na lokalnom nivou;
3) podatke o osobama koje su odgovorne za sprovođenje kriznog plana, uključujući i stručne kvalifikacije, specifična znanja i odgovornosti, kao i potrebne podatke radi njihovog brzog kontaktiranja;
4) podatke o raspoloživoj opremi i materijalima koji su potrebni za pravilno sprovođenje mera;
5) podatke o aktivnostima koje treba preduzeti, uključujući i postupanje sa zaraženim, odnosno sumnjivim životinjama, uklanjanje leševa i dezinfekciju;
6) program edukacije radi održavanja i unapređenja osposobljenosti u terenskim i administrativnim postupcima;
7) podatke o postupku laboratorijskih ispitivanja u ovlašćenoj laboratoriji, korišćenju brzih dijagnostičkih testova, kao i načinu dostavljanja uzoraka laboratoriji;
8) podatke o planu vakcinacije i količinama vakcina protiv vezikularne bolesti svinja za koje je procenjeno da će biti potrebne u slučaju sprovođenja vakcinacije.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".