ODLUKA

O UTVRĐIVANJU CRKVE SVETOG ANTUNA PADOVANSKOG U BEOGRADU ZA SPOMENIK KULTURE

("Sl. glasnik RS", br. 29/2010)

1. Crkva Svetog Antuna Padovanskog u Beogradu utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Crkva Svetog Antuna Padovanskog u Beogradu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalazi se na teritoriji grada Beograda, u Bregalničkoj broj 14, opština Zvezdara, na katastarskoj parceli broj 7200, KO Zvezdara, u privatnoj svojini.

Spomenik kulture građen je u periodu od 1926. do 1962. godine, prema projektu arhitekte Jože Plečnika. Od 1926. do 1932. godine, pored zgrade samostana, koja i danas postoji, bila je izgrađena zgrada crkve, ali bez tornja. Toranj uz crkvu dograđen je tek 1962. godine. Kada je arhitekta Jože Plečnik umro, 1957. godine, potrebna uputstva za završetak objekta davao je njegov učenik, arhitekta Janez Valentinčić.

Spomenik kulture ima oblik rotonde sa karakterističnom kulom zvonikom. Izrazito je monumentalan, a spolja i iznutra je obložen crvenom ciglom. Postavljanjem ose od ulaza na zapadu do svetilišta sa glavnim oltarom na istoku spojene su prednosti i kružne i uzdužne crkve. Levo i desno od glavnog ulaza iz Ulice pop Stojana nalaze se po tri velike niše za male oltare, ispovedaonice i kapelica, dok je u dnu veći prostor za glavni oltar. Visina crkve od 25 m omogućila je stvaranje dve velike galerije, od kojih gornja ide oko celog objekta. Iznad ulaza nalazi se prostor za hor i orgulje, zatim u sredini galerija koja se pruža s obe strane do glavnog oltara i najzad pri vrhu gornja galerija koja, kao i kruna, ima venac prozora. Pored crkve u pravcu glavnog oltara nalazi se zvonik visok 52 m, prečnika 9 m, sa mnoštvom prozora koji se izdižu jedan nad drugim. NJegov završni sprat je otvoren i nose ga stubovi od opeke i nekoliko tanjih stubića između njih. Iznad toga postavljena je nešto uža lanterna sa krstom. U prizemlju tornja smešteno je odeljenje za oblačenje sveštenika, a pored glavnog ulaza kancelarija za sveštenike i krstionica. Ispod glavnog oltara nalazi se kripta.

U unutrašnjosti spomenika kulture izdvajaju se veliki oltar sa kipom Sv. Antuna, oltar Srca Isusova i Gospin oltar. Kip Sv. Antuna, izveden u bronzi, visok 2,75 m, delo je istaknutog vajara Ivana Meštrovića.

Spomenik kulture je ostvarenje najznačajnijeg slovenačkog i međunarodno priznatog arhitekte Jože Plečnika, koji je originalnim i netipskim rešenjem celokupnog arhitektonskog koncepta crkve, u odnosu na razvoj sakralnog neimarstva u Beogradu, ostvario delo trajnih arhitektonskih i kulturno-istorijskih vrednosti.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarsku parcelu broj 7200, KO Zvezdara, u privatnoj svojini.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, horizontalnog i vertikalnog gabarita, oblika i nagiba krova, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;

2) praćenje stanja i održavanje konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada i enterijera;

3) instaliranje uređaja za zaštitu od požara.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje objekata koji nisu u funkciji spomenika kulture;

2) urbanističko i hortikulturno opremanje, uređenje, održavanje i korišćenje porte kao javnog prostora.

6. Ovu odluku objaviti u "Službenom glasniku Republike Srbije".