ODLUKAO USLOVIMA I NAČINU OBAVLJANJA SVOP KUPOVINE I SVOP PRODAJE DEVIZA IZMEĐU NARODNE BANKE SRBIJE I BANAKA("Sl. glasnik RS", br. 10/2011) |
1. Narodna banka Srbije može, pod uslovima i na način utvrđenim ovom odlukom, neposredno s bankama obavljati svop transakcije deviza na Međubankarskom deviznom tržištu, i to:
1) svop prodaju deviza (evra) za dinare, i
2) svop kupovinu deviza (evra) za dinare.
2. Pod svop transakcijom, u smislu ove odluke, podrazumeva se istovremeno ugovaranje spot kupovine/prodaje deviza za dinare (spot transakcija) i terminske prodaje/kupovine tih deviza za dinare (terminska transakcija) između Narodne banke Srbije i banke.
3. Narodna banka Srbije obavlja svop transakcije s bankom koja ispunjava uslove utvrđene odlukom kojom se uređuju uslovi i način rada deviznog tržišta, ovom odlukom, kao i propisima za sprovođenje tih odluka.
4. Radi obavljanja svop transakcija, Narodna banka Srbije zaključuje s bankom okvirni ugovor o svop kupovini/prodaji deviza, kojim se naročito utvrđuju odnosi Narodne banke Srbije i banke u vezi sa zaključivanjem pojedinačnih svop transakcija i izvršavanjem obaveza ugovornih strana.
5. Narodna banka Srbije može obavljati svop kupovinu/prodaju deviza u smislu ove odluke:
1) na aukcijama - na kojima banke dostavljaju ponude za svop kupovinu/prodaju deviza, po utvrđenim pravilima i u utvrđenom roku;
2) bilateralno - na osnovu pojedinačne ponude banke za svop kupovinu/prodaju deviza, kao i na osnovu ponude Narodne banke Srbije.
6. Narodna banka Srbije će se, pri utvrđivanju visine spot kursa, u skladu sa ovom odlukom, uključujući i mogućnost korišćenja procenta umanjenja/uvećanja po osnovu svop transakcija, rukovoditi tržišnim uslovima i likvidnosnom situacijom bankarskog sektora, a imaće u vidu i ročnost svop transakcije.
Visina svop poena, odnosno terminskog kursa izračunava se prema formulama datim u Prilogu 1 uz ovu odluku, koji je njen sastavni deo.
Aukcijska svop kupoprodaja deviza
7. Narodna banka Srbije obavlja aukcijsku svop kupovinu/prodaju deviza s bankama, uključujući i dostavljanje obaveštenja o organizovanju aukcije, primanje ponuda banaka za kupovinu/prodaju deviza, njihovu obradu, kao i prihvatanje tih ponuda, po pravilu preko veb platforme "Monetarne operacije Narodne banke Srbije" - aplikacija za trgovinu devizama.
Pristup aplikaciji iz stava 1. ove tačke i njeno korišćenje bliže će se urediti korisničkim uputstvom za rad te aplikacije.
Dostavljanje obaveštenja o organizovanju aukcije, dostavljanje ponuda banaka za kupovinu/prodaju deviza, kao i prihvatanje tih ponuda, može se obaviti i preko elektronskih servisa, elektronske pošte ili telefaksa.
8. Narodna banka Srbije može obavljati aukcijsku svop kupovinu/prodaju deviza - evra za dinare po unapred utvrđenom spot kursu a po:
1) fiksnom metodu - svop poenima koje je Narodna banka Srbije unapred utvrdila i saopštila bankama;
2) varijabilnom metodu - svop poenima koje Narodna banka Srbije nije unapred utvrdila ni saopštila bankama.
Aukcija po varijabilnom metodu može biti:
1) aukcija po višestrukim svop poenima, kad Narodna banka Srbije kupuje/prodaje devize po svop poenima koje je ponudila banka čija je ponuda prihvaćena na aukciji;
2) aukcija po jedinstvenim svop poenima, kad Narodna banka Srbije kupuje/prodaje devize po istim svop poenima od svake banke čija je ponuda prihvaćena na aukciji.
9. Guverner ili lice koje on ovlasti donosi odluku o organizovanju aukcije na kojoj će se obaviti svop kupovina/prodaja deviza, koja sadrži sledeće osnovne podatke:
1) datum održavanja aukcije,
2) vrstu svop transakcije,
3) metod aukcije,
4) visinu spot kursa,
5) visinu svop poena - ako se organizuje aukcija po fiksnom metodu,
6) ročnost svop transakcije,
7) datum spot transakcije,
8) datum dospeća svop kupoprodaje deviza,
9) broj ponuda koje banka može dostaviti ako se organizuje aukcija po varijabilnom metodu,
10) najmanji iznos na koji ponuda banke može da glasi,
11) rok za dostavljanje ponuda banaka.
Pored podataka iz stava 1. ove tačke, odluka o organizovanju aukcije može da sadrži i podatke o najvišem iznosu sredstava - deviza koje Narodna banka Srbije svop kupuje/prodaje, o najnižim ili najvišim svop poenima koje ponuda banke može da sadrži da bi bila primljena u obradu, o najvećem iznosu na koji ponuda može da glasi, kao i druge podatke značajne za obavljanje aukcije, odnosno svop transakcije.
10. Ako se aukcije za pojedine vrste svop transakcija održavaju više puta u toku dana - odluka o organizovanju aukcije može se odnositi na više aukcija.
11. Guverner ili lice koje on ovlasti donosi odluku kojom se utvrđuje kalendar redovnih aukcija koje Narodna banka Srbije planira da organizuje, i ta se odluka objavljuje na Internet prezentaciji Narodne banke Srbije.
12. U skladu sa odlukom o organizovanju aukcije, Narodna banka Srbije dostavlja bankama obaveštenje o održavanju aukcije, najkasnije na dan održavanja aukcije, koje sadrži osnovne podatke iz te odluke.
13. Banke dostavljaju Narodnoj banci Srbije ponudu za svop kupovinu/prodaju deviza (ponuda) u vremenu utvrđenom u odluci o organizovanju aukcije.
14. Ako se organizuje aukcija po fiksnom metodu, banka može Narodnoj banci Srbije dostaviti samo jednu ponudu u kojoj je naveden iznos deviza koji se svop kupuje/prodaje po svop poenima koje je Narodna banka Srbije unapred utvrdila i objavila.
Guverner ili lice koje on ovlasti, na osnovu primljenih ponuda banaka na dan održavanja aukcije, odlučuje o ukupnom iznosu sredstava koji Narodna banka Srbije svop kupuje/prodaje na aukciji.
Ako je ukupan iznos deviza naveden u ponudama banaka veći od ukupnog iznosa deviza koji Narodna banka Srbije svop prodaje/kupuje, devize se proporcionalno raspoređuju po pojedinačnoj banci, srazmerno učešću ponude pojedinačne banke u ukupnom iznosu deviza navedenom u ponudama banaka.
15. Ako se organizuje aukcija po varijabilnom metodu, banka može Narodnoj banci Srbije dostaviti jednu ili više ponuda, u skladu sa odlukom o organizovanju aukcije, u kojoj su navedeni iznosi deviza koje banka svop kupuje/prodaje sa svop poenima.
16. Redosled pojedinačnih ponuda banaka na aukciji po varijabilnom metodu utvrđuje se prema visini svop poena navedenoj u tim ponudama, i to počev od najnižih do najviših svop poena - ako Narodna banka Srbije svop prodaje devize, a od najviših do najnižih svop poena - ako Narodna banka Srbije svop kupuje devize.
Nakon utvrđivanja redosleda iz stava 1. ove tačke, guverner ili lice koje on ovlasti odlučuje o najnižim, odnosno najvišim svop poenima koje ponuda banke može da sadrži da bi bila prihvaćena (granični svop poeni), kao i o ukupnom iznosu sredstava koji Narodna banka Srbije svop prodaje/kupuje.
Ako se organizuje aukcija po višestrukim svop poenima, Narodna banka Srbije svop kupuje/prodaje devize po svop poenima koje su ponudile banke čije je ponude prihvatila.
Ako se organizuje aukcija po jedinstvenim svop poenima, Narodna banka Srbije od svih banaka čije je ponude prihvatila svop kupuje/prodaje devize po istim svop poenima, i to po graničnim svop poenima.
Ukupan iznos deviza raspoređuje se prema redosledu iz stava 1. ove tačke. Ako je ukupan iznos deviza naveden u ponudama banaka po graničnim svop poenima veći od iznosa preostalih deviza koje Narodna banka Srbija svop prodaje/kupuje - raspoređivanje se vrši srazmerno učešću tih ponuda u ukupnom iznosu deviza navedenom u ponudama banaka po graničnim svop poenima.
17. Nakon sprovedenog postupka obrade ponuda u skladu s tač. od 14. do 16. ove odluke, Narodna banka Srbije dostavlja bankama obaveštenje o rezultatima aukcije, koje sadrži sledeće osnovne podatke:
1) granične svop poene - ako je aukcija organizovana po varijabilnom metodu,
2) ukupan iznos sredstava - deviza koje je Narodne banka Srbije svop kupila/prodala.
18. Narodna banka Srbije će, nakon održane aukcije, na svojoj Internet prezentaciji dati saopštenje o održanoj aukciji, po pravilu na dan održavanja aukcije.
Bilateralna svop kupoprodaja deviza
19. Narodna banka Srbije može obavljati bilateralnu svop kupovinu/prodaju deviza s bankama tako što će:
1) pozvati banke da joj dostave svoje ponude za svop kupovinu/prodaju deviza;
2) dati svoju ponudu na osnovu pojedinačnog zahteva banke za svop kupovinu/prodaju deviza;
3) prihvatiti ponudu banke za svop kupovinu/prodaju deviza.
Dostavljanje ponuda iz stava 1. ove tačke, prihvatanje tih ponuda i razmena potrebnih podataka i obaveštenja između Narodne banke Srbije i banaka po pravilu se obavlja preko elektronskih servisa za trgovinu devizama, a može se obavljati i preko elektronske pošte, telefaksa ili u pismenoj formi.
Guverner ili lice koje on ovlasti odlučuje o obavljanju bilateralne svop kupovine/prodaje deviza u smislu ove tačke.
20. Narodna banka Srbije i banka o svakoj pojedinačnoj svop transakciji obavljenoj na aukciji ili bilateralno - zaključuju poseban svop ugovor.
Narodna banka Srbije i banka obavezne su da međusobno potvrde elemente posebnog svop ugovora iz ove tačke razmenom SWIFT poruka MT300.
21. Narodna banka Srbije izvršiće svoje obaveze prema banci po osnovu svop kupovine/prodaje deviza posle izvršenja obaveza banke prema Narodnoj banci Srbije, i to kupoprodajnih obaveza banke po osnovu spot transakcije na datum spot transakcije i po osnovu terminske transakcije na datum dospeća svop kupovine/prodaje deviza.
22. Ako banka na datum dospeća svop kupovine/prodaje deviza ne izvrši u potpunosti obavezu prema Narodnoj banci Srbije po osnovu terminske transakcije - sredstva koja je ta banka uplatila, odnosno prodala Narodnoj banci Srbije po osnovu spot transakcije ostaju u vlasništvu Narodne banke Srbije, a eventualni iznos sredstava koji je banka uplatila Narodnoj banci Srbije na datum dospeća svop transakcije a koji je manji od ugovorenog iznosa - Narodna banka Srbije vratiće banci na njen račun.
23. Ako banka ne izvrši obaveze po osnovu posebnog svop ugovora o kupovini/prodaji deviza s Narodnom bankom Srbije - Narodna banka Srbije može toj banci ograničiti obavljanje poslova kupovine/prodaje deviza s Narodnom bankom Srbije, u skladu sa odlukom kojom se uređuju uslovi i način rada deviznog tržišta.
24. Za sprovođenje ove odluke Narodna banka Srbije donosi uputstvo.
Prelazna odredba i završne odredbe
25. Obaveze po pojedinačno obavljenim svop transakcijama između Narodne banke Srbije i banke koje nisu dospele do dana stupanja na snagu ove odluke - izvršiće se u skladu sa odredbama zaključenog okvirnog i posebnog svop ugovora.
26. Danom stupanja na snagu ove odluke prestaje da važi Odluka o uslovima i načinu obavljanja svop transakcija deviza između Narodne banke Srbije i banaka ("Službeni glasnik RS", broj 20/2010).
27. Ova odluka objavljuje se u "Službenom glasniku RS" i stupa na snagu 1. marta 2011. godine.
FORMULE ZA IZRAČUNAVANJE SVOP POENA I TERMINSKOG KURSA U SVOP TRANSAKCIJAMA
|
[ |
1 + |
﴾ |
k2 |
x |
d |
﴿ |
|
] |
|
|
Svop poeni = spot kurs x |
100 |
360 |
- 1 |
x 10.000 |
|
||||||
1 + |
﴾ |
k1 |
x |
d |
﴿ |
||||||
|
100 |
360 |
|
|
|
Terminski kurs = spot kurs + |
svop poeni |
, |
10.000 |
gde je:
k1 - godišnja kamatna stopa za evro (EUR) s dva decimalna mesta,
k2 - godišnja kamatna stopa za dinar (RSD) s dva decimalna mesta,
d - ročnost trajanja transakcije.
Svop poeni izražavaju se zaokruženo, bez decimala.
Terminski kurs izražava se s četiri decimalna mesta.