AKCIONI PLAN

RAZVOJA ORGANSKE PROIZVODNJE U POLJOPRIVREDI NA TERITORIJI GRADA NOVOG SADA ZA 2011. GODINU

("Sl. list Grada Novog Sada", br. 6/2011 i 43/2011)

 

1. UVOD

Akcionim planom razvoja organske proizvodnje u poljoprivredi na teritoriji Grada Novog Sada za 2011. godinu (u daljem tekst: Akcioni plan) utvrđuju se prioriteti i mere za unapređenje organske proizvodnje u poljoprivredi na teritoriji Grada Novog Sada (u daljem tekstu: Grad).

Osnovna načela Akcionog plana su:

- načelo upravljanja prirodnim i biološkim procesima, koji se odnose na upravljanje prirodnim i biološkim procesima zasnovanim na ekološkim sistemima korišćenja prirodnih resursa,

- načelo ograničene upotrebe ulaznog repromaterijala (spoljašnji input), koji se odnosi na ograničenje upotrebe ulaznog repromaterijala u organskoj proizvodnji,

- načelo strogog ograničenja upotrebe hemijskih sintetizovanih inputa, koji se odnosi na strogo ograničenje upotrebe sintetizovanih inputa u organskoj poljoprivredi,

- načelo prilagođavanja, koje se odnosi na prilagođavanje metoda organske proizvodnje regionalnim i lokalnim klimatskim i agroekološkim uslovima, sanitarnom stanju, stepenu razvoja i specifičnostima tradicionalnog načina uzgoja,

- načelo održavanja i poboljšanja života u zemljištu i prirodne plodnosti tla, stabilnost tla i biološke raznovrsnosti koja sprečava i onemogućuje sabijanje i eroziju zemljišta, kao i hranjenje biljaka prvenstveno kroz eko sistem tla.

Evropska unija je još 1991. godine prepoznala značaj organske proizvodnje, očuvanja životne sredine i održivog razvoja na poljoprivrednim površinama i uredila pravni okvir za organsku proizvodnju.

U Republici Srbiji 2010. godine donet je Zakon o organskoj proizvodnji kojim je uređena proizvodnja poljoprivrednih i drugih proizvoda metodama organske proizvodnje.

U Srbiji je danas pokriveno oko 500 ha organskom proizvodnjom, a u procesu konverzije je oko 2.400 ha. Ukupan broj poljoprivrednih gazdinstava koja primenjuju metode organske proizvodnje iznosi 224. Na našem tržištu nema sertifikovanog semena, rasada i sadnog materijala u skladu sa metodama organske proizvodnje.

Grad sa svojim prirodno-geografskim i društvenim karakteristikama i resursima pruža mogućnost za razvoj organske proizvodnje. Na teritoriji Grada postoje brojna poljoprivredna gazdinstva i privredni subjekti koji se bave konvencionalnom poljoprivrednom proizvodnjom. Privredne aktivnosti u ruralnom području Grada vezane su za ratarstvo, povrtarstvo, stočarstvo i voćarstvo. Od ukupne površine teritorije Grada poljoprivredne površine pokrivaju više od 60% zemljišta, od toga je obradivo 92% poljoprivrednih površina.

Na teritoriji Grada organska proizvodnja različitih organskih proizvoda je u skladu sa zahtevima potrošača za organskom hranom, uz primenu postupaka koji nisu štetni za zdravlje ljudi, biljaka, životinja i životnu sredinu.

Prema jedinstvenoj evidenciji Ministarstva poljoprivrede šumarstva i vodoprivrede o proizvođačima organskih proizvoda, a na osnovu izveštaja ovlašćenih kontrolnih organizacija, jedan poljoprivredni proizvođač sa teritorije Grada je sertifikovao neke od svojih proizvoda i bavi se organskom proizvodnjom na površini od 20 ha.

Na teritoriji Grada, još od 2002. godine započele su aktivnosti u pravcu razvoja organske proizvodnje, pa se već sedam godina održavaju pijace pod nazivom "Moj salaš", na kojima se prodaju organski proizvodi. Tokom godina ova akcija je obuhvatala sve više proizvođača i potrošača, i postala je najveće distributivno mesto organskih proizvoda u Srbiji.

2. SERTIFIKACIJA ORGANSKIH POLJOPRIVREDNIH PROIZVODA

Sertifikacija jeste postupak na osnovu koga ovlašćena kontrolna organizacija izdaje pisano uverenje (sertifikat) kojim potvrđuje da je organski proizvod proizveden u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega.

Vremenski period potreban za prelazak sa konvencionalne proizvodnje na organsku proizvodnju je period konverzije, a proizvodi iz ovog perioda imaju oznaku "Proizvodi iz perioda konverzije".

3. CILJEVI I ZADACI UNAPREĐENJA ORGANSKE POLJOPRIVREDNE PROIZVODNJE NA TERITORIJI GRADA ZA 2011. GODINU

Ciljevi i zadaci organske poljoprivredne proizvodnje na teritoriji Grada, za 2011. godinu su:

- proizvodnja kvalitetne i zdravstveno bezbedne hrane,

- povećanje broja proizvođača organskih proizvoda,

- povećanje površina zemljišta pod organskom proizvodnjom,

- uspostavljanje organske proizvodnje kao celovitog sistema upravljanja i proizvodnje hrane koja se bazira na ekološkoj praksi, biodiverzitetu, očuvanju prirodnih resursa i visokih standarda za dobrobit životinja,

- uravnotežena biljna i stočarska proizvodnja koja uvažava prirodne sisteme i cikluse, poboljšava kvalitet zemljišta, vode i vazduha,

- racionalno korišćenje energije i prirodnih resursa: zemlje, vode, organskih materija i drugog,

- proizvodnja različitih organskih poljoprivrednih proizvoda uz primenu postupaka koji nisu štetni za zdravlje ljudi, biljaka, životinja i životnu sredinu,

- ekonomska održivost kroz povećanje kompetetivnosti, jačanja tržišne orijentisanosti, veća i efikasnija pomoć i podrška proizvođačima,

- socijalna održivost kroz veću odgovornost prema zahtevima potrošača, podsticanje proizvodnje kvalitetnije hrane, njene bezbednosti i ravnomerniji ruralni razvoj i

- ekološka održivost kroz efikasnije usvajanje i razvoj ekoloških i ostalih standarda za dobrobit zajednice.

Akcionim planom se utvrđuju prioriteti za realizaciju ciljeva i zadataka organske poljoprivredne proizvodnje na teritoriji Grada i to:

- ustanovljavanje mera za unapređenje organske poljoprivredne proizvodnje,

- sprovođenje stručnog usavršavanja i sticanja dodatnih znanja proizvođača,

- podsticanje povećanja poljoprivrednih površina sa organskim proizvodima,

- pomoć u procesu sertifikacije organske proizvodnje i

- popularizacija, promocija i prezentacija organske proizvodnje na teritoriji Grada.

Uspešna realizacija Akcionog plana, podrazumeva aktivno učešće i saradnju svih relevantnih činilaca iz oblasti organske proizvodnje: Gradske uprave za privredu Grada Novog Sada, organizacija i udruženja, Regionalne agencije za razvoj malih i srednjih preduzeća "Alma Mons", Poljoprivrednog fakulteta, proizvođača organskih proizvoda i drugih.

4. MERE ZA UNAPREĐENJE ORGANSKE POLJOPRIVREDNE PROIZVODNJE NA TERITORIJI GRADA ZA 2011. GODINU

Prioriteti, ciljevi i zadaci iz Akcionog plana postižu se sprovođenjem mera za unapređenje organske poljoprivredne proizvodnje.

Mere za unapređenje organske poljoprivredne proizvodnje, realizuje Gradska uprava za privredu Grada Novog Sada u saradnji sa relevantnim institucijama, organizacijama, udruženjima i registrovanim poljoprivrednim gazdinstvima iz oblasti organske poljoprivredne proizvodnje, a u okviru projekta organske proizvodnje.

Projekat organske poljoprivredne proizvodnje obuhvata sledeće mere:

1.) Evidentiranje i odabir poljoprivrednih proizvođača koji će biti obuhvaćeni projektom proizvodnje organskih proizvoda kao i ocena mogućnosti organske proizvodnje na odabranom zemljištu

Ova mera obuhvata organizovanje sastanaka sa potencijalnim proizvođačima kako bi se izvršila selekcija i evidencija proizvođača koji će pristupiti projektu organske poljoprivredne proizvodnje i kontrolu zemljišta sa ocenom mogućnosti za organsku proizvodnju.

Javni poziv za podnošenje prijava za učešće u projektu proizvodnje organskih proizvoda raspisaće Gradonačelnik Grada Novog Sada(u daljem tekstu: Gradonačelnik). Pravo učešća na konkursu imaju poljoprivredni proizvođači (fizička lica), koji imaju registrovano poljoprivredno gazdinstvo. Podnete prijave razmatra komisija koju obrazuje i imenuje Gradonačelnik. Komisiju čine predsednik i dva člana. Zadatak ove komisije je da razmotri blagovremene prijave i sačini predlog odluke o odabiru poljoprivrednih proizvođača koji će učestvovati u projektu proizvodnje organskih proizvoda. Odluku o izboru poljoprivrednih proizvođača koji će učestvovati u ovom projektu, na predlog komisije donosi Gradonačelnik.

Sa izabranim poljoprivrednim proizvođačima zaključuje se ugovor kojim se uređuju međusobna prava i obaveze poljoprivrednih proizvođača i Grada. Ovaj ugovor zaključuje Gradonačelnik ili načelnik Gradske uprave za privredu uz saglasnost Gradonačelnika.

Ovom merom biće obuhvaćeno oko 30 poljoprivrednih proizvođača koji bi otpočeli proizvodnju organskih proizvoda na površini od oko 15 ha.

Za realizaciju ove mere planirana su sredstva u budžetu Grada za 2011. godinu u iznosu od 960.000,00 RSD.

Nosilac realizacije ove mere je Gradska uprava za privredu u saradnji sa relevantnim institucijama i udruženjima iz ove oblasti, a u skladu sa Zakonom kojim se uređuju javne nabavke.

2.) Program stručnog usavršavanja i obrazovanja izabranih poljoprivrednih proizvođača radi sticanja dodatnih znanja i veština iz oblasti organske proizvodnje

Osnovni cilj ove mere jeste da se podigne svest, unapredi znanje i poveća produktivnost iz oblasti organske proizvodnje. Imajući u vidu zahteve tržišta za zdravom i prirodnom hranom, neophodna je stručna edukacija izabranih poljoprivrednih proizvođača.

Za realizaciju ove mere sredstva su planirana u budžetu Grada za 2011. godinu u iznosu od 3.400.000,00 RSD.

Nosioce realizacije ove mere odabraće Gradska uprava za privredu u skladu sa zakonom kojim se uređuju javne nabavke.

3.) Subvencionisanje izabranih poljoprivrednih proizvođača u procesu sertifikacije organskih proizvoda

Subvencije za sertifikovanje organskih poljoprivrednih proizvoda, namenjene su izabranim poljoprivrednim proizvođačima sa kojima su zaključeni ugovori iz podtačke 1. ove tačke.

Za realizaciju ove mere sredstva su planirana u budžetu Grada za 2011. godinu u iznosu od 300.000,00 RSD.

Nosilac ove mere je Gradska uprava za privredu.

4.) Organizovanje i učestvovanje na sajmovima, seminarima, radionicama i stručnim ekskurzijama o organskoj proizvodnji

Realizacija ove mere podrazumeva organizovan nastup poljoprivrednih proizvođača organske hrane na sajmovima organske proizvodnje kao i odlaske na stručne ekskurzije u cilju obezbeđivanja neposrednih kontakata, potrebnih informacija, praćenja trendova i sticanja pozitivnih iskustava koja bi se primenila za efikasniju realizaciju Akcionog plana.

Ova mera obuhvata: nastupe na sajmovima (Novi Sad, Ninberg, Augsburg, Vels), učešće na seminarima i radionicama u zemlji i u inostranstvu, kao i stručnim ekskurzijama. Troškovi nastupa na sajmovima, seminarima, radionicama i stručnim ekskurzijama obuhvataju delimično finansiranje prostora - zakup štandova i opreme, dnevnice za službena putovanja u zemlji i inostranstvu, troškove prevoza, smeštaja i osiguranja, a u skladu sa raspoloživim sredstvima.

Za realizaciju ove mere sredstva su planirana u budžetu Grada za 2011. godinu u iznosu od 4.160.000,00 RSD.

Nosilac realizacije ove mere je Gradska uprava za privredu i druge relevantne institucije iz organske proizvodnje u skladu sa zakonskim propisima.

5.) Popularizacija, promocija i prezentacija organskih proizvoda na teritoriji Grada

Promocija i prezentacija organskih proizvoda na teritoriji Grada vrši se putem štampanih i vizuelnih sredstava. Za promovisanje i dalju afirmaciju organske proizvodnje planira se izrada publikacije i drugog informativno-propagandnog materijala.

Za realizaciju ove mere sredstva su planirana u budžetu Grada za 2011. godinu u iznosu od 1.180.000,00 RSD.

Nosilac ove mere je Gradska uprava za privredu.

5. SREDSTVA ZA REALIZACIJU MERA ZA UNAPREĐENJE ORGANSKE POLJOPRIVREDNE PROIZVODNJE

Sredstva za realizaciju Akcionog plana, planirana su Odlukom budžeta Grada Novog Sada za 2011. godinu ("Službeni list Grada Novog Sada", broj 59/10) u ukupnom iznosu od 10.000.000,00 RSD na razdelu Gradske uprave za privredu, u okviru Budžetskog fonda koji je otvoren u skladu sa članom 64. stav 1. Zakona o budžetskom sistemu ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 54/09 i 73/10) a u vezi sa članom 25. i 71. Zakona o poljoprivrednom zemljištu ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 62/06, 65/08 i 41/09) i u skladu sa Strategijom privrednog razvoja Grada Novog Sada ("Službeni list Grada Novog Sada", broj 49/09).

Gradska uprava za privredu prema Rešenju Gradonačelnika o otvaranju Budžetskog fonda za unapređenje poljoprivrede, broj 3-191/2010-II od 10.11.2010. godine upravlja Budžetskim fondom.

Raspored sredstava za realizaciju mera za unapređenje organske poljoprivredne proizvodnje Grada, za 2011. godinu:

Br.

Mere za unapređenje organske poljoprivrede

Sredstva u RSD

1.

Odabir proizvođača i ocena odabranog zemljišta

960.000,00

2.

Stručno usavršavanje i obrazovanje

3.400.000,00

3.

Subvencije poljoprivrednim proizvođačima

300.000,00

4.

Sajmovi, seminari, radionice, stručne ekskurzije

4.160.000,00

5.

Promocija i prezentacija

1.180.000,00

 

UKUPNO

10.000.000,00

Na zahtev Gradonačelnika, a najmanje jedanput godišnje, Gradska uprava za privredu podnosi izveštaj o realizaciji Akcionog plana.

6. OBJAVLJIVANJE AKCIONOG PLANA

Ovaj akcioni plan objaviće se u "Službenom listu Grada Novog Sada".