ZAKONO POTVRĐIVANJU MEĐUNARODNE KONVENCIJE O POMORSKIM PRIVILEGIJAMA I HIPOTEKAMA("Sl. glasnik RS - Međunarodni ugovori", br. 10/2011) |
ČLAN 1
Potvrđuje se Međunarodna konvencija o pomorskim privilegijama i hipotekama, sačinjena u Ženevi, 6. maja 1993. godine u originalu na arapskom, kineskom, engleskom, francuskom, ruskom i španskom jeziku.
ČLAN 2
Tekst Međunarodne konvencije o pomorskim privilegijama i hipotekama u originalu na engleskom jeziku i u prevodu na srpski jezik glasi:
MEĐUNARODNA KONVENCIJA O POMORSKIM PRIVILEGIJAMA I HIPOTEKAMA
Ženeva, 6. maj 1993. godine
DRŽAVE UGOVORNICE ove 7 konvencije,
SVESNE potrebe unapređenja uslova za finansiranje nabavke brodova i razvoj nacionalnih trgovačkih flota,
PRIZNAVAJUĆI poželjnost međunarodne unifikacije na području pomorskih privilegija i "Mortgage"-a, i zbog toga
UVERENE u nužnost međunarodnopravnog instrumenta koji uređuje pomorske privilegije i "Mortgage"-a,
ODLUČILE SU u tu svrhu da usvoje konvenciju i u tu svrhu su se sporazumele kako sledi:
Priznanje i izvršenje "mortgage"-a, hipoteka i tereta
"Mortgage"-a, hipoteke i upisivi tereti iste prirode, koji će kao upisivi tereti iste prirode kasnije biti nazivani "tereti", zasnovani na pomorskim brodovima biće priznati i izvršivi u državama ugovornicama pod uslovom:
a) da su takvi "mortgage"-i, hipoteke i tereti zasnovani i upisani u skladu sa pravom države u kojoj je brod upisan;
b) da su javnosti dostupni upisnik i sve isprave koje se moraju pohraniti kod voditelja upisnika prema pravu države u kojoj je brod upisan, kao i da se od voditelja upisnika može dobiti izvadak iz upisnika i kopije tih isprava;
c) da upisnik ili neka isprava iz stava 1. tačke b) ovog člana, sadrži bar ime i adresu lica u čiju je korist "mortgage", hipoteka ili teret zasnovan ili naznaku da ta osiguranja glase na donosioca, najviši iznos osiguranog iznosa ako je to uslov prema pravu države upisa, ili, drugačije, ako je taj iznos određen u ispravama prilikom osnivanja "mortgage"-a, hipoteka i tereta, kao i datum i druge napomene koje u skladu sa pravom države upisa, određuju red prvenstva u odnosu na druge upisane "mortgage"-e, hipoteke i teret.
Red prvenstva i dejstvo "mortgage"-a, hipoteka i tereta
Red prvenstva upisanih "mortgage", a, hipoteka i tereta među njima i pod rezervom primene odredbi ove Konvencije, njihovo dejstvo prema trećima određuje se prema pravu države upisa. Međutim, pod rezervom primene odredbi ove Konvencije, za sve što se odnosi na postupak prinudnog izvršenja biće merodavno pravo države u kojoj se sprovodi izvršenje.
Sa izuzetkom slučajeva predviđenih u čl. 11. i 12. ove konvencije, u svim drugim slučajevima koji imaju za posledicu brisanje upisa broda iz nacionalnog upisnika države ugovornice, ta država neće dopustiti vlasniku broda brisanje upisa broda iz upisnika sve dok svi upisani "mortgage"-i, hipoteke i tereti ne budu prethodno izbrisani ili se ne dobije pristanak svih poverilaca "mortgage"-a, hipoteka ili tereta. Ipak, kada je brisanje broda iz upisnika obavezno prema nacionalnom pravu države ugovornice, a nije posledica dobrovoljne prodaje, poverioci upisanih "mortgage"-a, hipoteka ili tereta biće obavešteni o brisanju broda koje je u toku s ciljem da im se omogući da preduzmu odgovarajuću radnju u cilju zaštite njihovih interesa; osim u slučaju pristanka poverioca, brisanje broda neće se obaviti pre isteka razumnog roka koji neće biti kraći od tri meseca nakon odgovarajućeg obaveštenja tim poveriocima.
Pod rezervom primene člana 12. stav 5. ove konvencije, brod koji jeste ili je bio upisan u državi ugovornici ne može biti upisan u drugoj državi ugovornici osim ako:
a) država originalnog upisnika ne izda ispravu kojom se potvrđuje da je upis broda brisan; ili
b) država originalnog upisnika ne izda ispravu kojom se potvrđuje da će upis broda biti brisan s neposrednim dejstvom u vreme kada bude obavljen novi upis. Datum brisanja upisa broda biće datum novog upisa broda.
Svaka od sledećih potraživanja prema vlasniku, zakupcu, menadžeru ili brodaru biće osigurana pomorskom privilegijom na brodu:
a) potraživanja za plate i druge iznose koji se duguju zapovedniku broda, oficirima i drugim članovima brodske posade u vezi sa njihovim zaposlenjem na brodu, uključujući troškove repatrijacije i doprinose za socijalno osiguranje koji se plaćaju u njihovo ime;
b) potraživanje za smrt ili telesne povrede koje su se dogodile na kopnu ili vodi, u neposrednoj vezi sa iskorišćavanjem broda;
c) potraživanja po osnovu nagrade za spašavanje broda;
d) potraživanja za lučke takse, troškove plovidbe kanalima i drugim plovnim putevima, kao i za troškove pilotaže;
e) deliktna i kvazideliktna potraživanja koja proizilaze iz materijalnog gubitka ili oštećenja prouzrokovanog iskorišćavanjem broda, osim gubitka ili oštećenja tereta, kontejnera i putničkih stvari koje se prevoze na brodu.
Nikakva pomorska privilegija neće teretiti brod radi osiguranja potraživanja navedenih u stavu 1. tač. b) i e) ovog člana, koje su nastale ili su posledica:
a) šteta nastalih u vezi sa prevozom ulja ili drugih opasnih i štetnih stvari morem za koje se plaća naknada prema međunarodnim konvencijama ili nacionalnom pravu koje predviđa kauzalnu (objektivnu) odgovornost i obavezno osiguranje ili drugi način osiguranja potraživanja; ili
b) radioaktivnih svojstava ili kombinacije radioaktivnih svojstava sa otrovnim, eksplozivnim ili drugim opasnim svojstvima nuklearnih goriva, ili radioaktivnih proizvoda ili otpada.
Prednost pomorskih privilegija
Pomorske privilegije navedene u članu 4. ove konvencije, imaju prednost u odnosu na upisane "mortgage"-e, hipoteke i terete, i nijedno drugo potraživanje nema prednost pred tim pomorskim privilegijama, ili pred "mortgage"-ima, hipotekama ili teretima koji odgovaraju zahtevima iz člana 1. ove konvencije, osim u slučajevima predviđenim u članu 12. st. 3. i 4. ove konvencije.
Pomorske privilegije navedene u članu 4. ove konvencije imaju red prvenstva prema navedenom redosledu, s tim da pomorske privilegije koje osiguravaju potraživanja po osnovu nagrade za spasavanje broda imaju prednost pred svim drugim pomorskim privilegijama koji terete brod pre vremena u kojem su obavljene radnje zbog kojih je nastala navedena pomorska privilegija.
Pomorske privilegije navedene u članu 4. stav 1. tač. a), b), d) i e) ove konvencije međusobno imaju jednako pravo prvenstva (rangiranje pari passu).
Pomorske privilegije koje osiguravaju potraživanje po osnovu nagrade za spasavanje broda imaju red prvenstva suprotan redosledu vremena nastanka potraživanja koju osiguravaju. Smatra se da su takva potraživanja nastala onog dana kada je završena svaka pojedinačna radnja spašavanja.
Svaka država ugovornica može prema nacionalnom pravu priznati i druge pomorske privilegije na brodu, pored onih iz člana 4. ove konvencije, za osiguranje potraživanja prema vlasniku, zakupcu, menadžeru ili brodaru, pod uslovom da će te privilegije:
a) biti podvrgnute odredbama čl. 8, 10. i 12. ove konvencije;
b) biti ugašene
(i) istekom roka od šest meseci od vremena nastanka osiguranog potraživanja, osim ako pre isteka tog roka brod bude zaustavljen ili zaplenjen, a to zaustavljanje ili zaplena dovedu do prisilne prodaje broda; ili
(ii) istekom roka od 60 dana od dana prodaje broda kupcu koji je u dobroj veri, a taj rok počinje da teče od dana kad je prodaja broda upisana u skladu sa pravom države u kojoj je brod upisan nakon prodaje;
bez obzira koji rok protekne prvi: i
c) imati red prvenstva nakon pomorskih privilegija navedenih u članu 4. ove konvencije i nakon upisanih "mortgage"-a, hipoteka i tereta koji ispunjavaju uslove iz člana 1. ove konvencije.
Svaka država ugovornica može priznati, u skladu sa nacionalnim pravom, pravo retencije u odnosu na brod koji je u državini:
a) brodograditelja u cilju osiguranja potraživanja za gradnju broda; ili
b) brodopopravljača u cilju osiguranja potraživanja za popravku, uključujući i rekonstrukciju broda obavljenu za vreme takve državine.
Takvo pravo retencije ugasiće se kada brod prestane da bude u državini brodograditelja ili brodopopravljača na način različit od zaustavljanja ili zaplene.
Uz rezervu primene odredbi člana 12. ove konvencije, pomorske privilegije prate brod bez obzira na promenu vlasništva ili upisa ili zastave.
Gašenje pomorskih privilegija istekom vremena
Pomorske privilegije iz člana 4. ove konvencije, gase se po isteku roka od godinu dana, osim ako pre isteka tog roka brod ne bude zaustavljen ili zaplenjen, tako da to zaustavljanje ili zaplena dovedu do prisilne prodaje.
Rok od godinu dana iz stava 1. ovog člana počinje da teče:
a) u odnosu na pomorske privilegije navedene u članu 4.. stav 1. tačka a) ove konvencije, nakon iskrcaja poverioca sa broda;
b) u odnosu na pomorske privilegije navedene u članu 4 stav 1. tač. b) do e) ove konvencije, od dana kada nastanu osigurana potraživanja; ovaj rok ne može biti obustavljen niti prekinut, s tim da ovaj rok ne teče za ono vreme za koje zaustavljanje ili zaplena broda nisu bili dopušteni po zakonu.
Cesija i subrogacija potraživanja koje je osigurano jednom od pomorskih privilegija ima za posledicu cesiju ili subrogaciju te pomorske privilegije.
Na poverioce pomorskih privilegija ne može se subrogirati naknada koja se duguje vlasniku broda na osnovu ugovora o osiguranju.
Obaveštenje o prinudnoj prodaji
Pre prinudne prodaje u državi ugovornici, nadležni organ te države preduzeće potrebne mere da obaveštenje, u skladu sa ovim članom konvencije, bude dostavljeno:
a) organu koji vodi upisnik brodova u državi upisa;
b) svim poveriocima upisanih "mortgage"-a, hipoteka i tereta koji ne glase na donosioca; i
c) svim poveriocima upisanih "mortgage"-a, hipoteka i tereta koji glase na donosioca, kao i svim poveriocima pomorskih privilegija iz člana 4. ove konvencije, pod uslovom da su nadležnoj vlasti koja vodi postupak prinudne prodaje prijavljena njihova potraživanja;
d) upisanom vlasniku broda.
Takvo obaveštenje mora biti dostavljeno najmanje 30 dana pre prinudne prodaje i treba da sadrži:
a) vreme i mesto prinudne prodaje i takve napomene koje se odnose na prinudnu prodaju ili postupak koji vodi prinudnoj prodaji, a koje će nadležni organ države ugovornice koji vodi postupak odrediti kao dovoljne za zaštitu interesa lica koja imaju pravo na obaveštenje; ili
b) ako vreme i mesto prinudne prodaje ne mogu da budu određeni sa sigurnošću, približno vreme i očekivano mesto prinudne prodaje i takve napomene koje se odnose na prinudnu prodaju ili postupak koji vodi prinudnoj prodaji, a koje će nadležni organ države ugovornice koji vodi postupak odrediti kao dovoljne za zaštitu interesa lica koja imaju pravo na obaveštenje. Ako je obaveštenje poslato u skladu sa tačkom b), naknadno obaveštenje biće poslato kada budu poznati tačno vreme i mesto prinudne prodaje, ali u svakom slučaju najmanje sedam dana pre prinudne prodaje.
Obaveštenje iz stava 2. ovoga člana mora da bude u pismenom obliku, i da bude predato bilo preporučenom pošiljkom ili elektronskim, odnosno drugim odgovarajućim sredstvom koje daje potvrdu o prijemu i dostavljeno zainteresovanim licima iz stava 1. ovog člana, ukoliko su poznata. Pored toga, obaveštenje će biti preneto i putem sredstava javnog informisanja (novine) u državi gde se vodi postupak prinudne prodaje i ako se smatra potrebnim od strane nadležnog organa koji vodi postupak prinudne prodaje, u drugim glasilima.
U slučaju prinudne prodaje broda u državi ugovornici, svi upisani "mortgage"-i, hipoteke ili tereti, osim onih koje je kupac preuzeo na sebe s pristankom poverioca, kao i sve privilegije i drugi tereti bilo koje prirode prestaju da terete brod pod uslovom:
a) da se u vreme prodaje brod nalazi na području jurisdikcije te države; i
b) da je prodaja obavljena prema pravu te države i odredbama člana 11. i ovog člana Konvencije.
Troškovi i izdaci nastali zaustavljanjem ili zaplenom i naknadnom prodajom broda, namiruju se prvi iz iznosa koji je postignut prodajom. Ti troškovi i izdaci, između ostalog, uključuju troškove održavanja broda i izdržavanja posade, kao i plate i druge iznose i troškove iz člana 4. stav 1. tačka a) ove konvencije, nastale od trenutka zaustavljanja ili zaplene broda. Ostatak od iznosa koji je postignut prodajom broda raspoređuje se u skladu sa odredbama ove konvencije do iznosa koji je potreban za namirenje predmetnih potraživanja. Nakon namirenja svih poverioca, ostatak iznosa, ako ga ima, isplatiće se vlasniku broda i biće slobodno prenosiv.
Država ugovornica može predvideti u svom nacionalnom pravu da će u slučaju prinudne prodaje nasukanog ili potopljenog broda, koji je na osnovu naloga nadležnih organa bio uklonjen u svrhu bezbednosti plovidbe ili zaštite morske sredine, troškovi takvog uklanjanja biti plaćeni iz iznosa koji je postignut prodajom broda pre svih ostalih potraživanja osiguranih pomorskim privilegijima na brodu.
Ako je u vreme prinudne prodaje brod u državini brodograditelja i brodopopravljača koji na osnovu prava države ugovornice u kojoj se obavlja prinudna prodaja uživaju pravo retencije, taj brodograditelj ili brodopopravljač mora da preda brod u državinu kupca, ali je ovlašćen da traži namirenje svojih potraživanja iz iznosa koji je postignut prodajom broda nakon namirenja poverioca pomorskih privilegija iz člana 4. ove konvencije.
Kada je brod koji je upisan u jednoj državi ugovornici bio predmet prinudne prodaje u drugoj državi ugovornici, nadležni organ te države na zahtev kupca će izdati ispravu kojom se potvrđuje da je brod prodat slobodan od svih upisanih "mortgage"-a, hipoteka i tereta, osim onih koje je kupac preuzeo na sebe, kao i svih privilegija i drugih opterećenja pod uslovom da su bili ispunjeni zahtevi iz stava 1. tač. a) i b) ovog člana. Prilikom izdavanja takve isprave, voditelj upisnika mora da izbriše sve upisane "mortgage"-e, hipoteke i terete osim onih koje je kupac preuzeo na sebe, kao i da upiše brod na ime kupca ili, u zavisnosti od slučaja, da u cilju novog upisa izda ispravu o brisanju iz upisnika.
Države ugovornice moraju da osiguraju da iznos koji je dobijen prinudnom prodajom broda bude stvarno dostupan i slobodno prenosiv.
Ako nije drugačije predviđeno ovom konvencijom, njene odredbe se primenjuju na sve pomorske brodove upisane u državi ugovornici ili u državi koja nije država ugovornica pod uslovom da su njeni brodovi podvrgnuti jurisdikciji države ugovornice.
Ništa u ovoj konvenciji neće stvarati bilo kakvo prava, niti omogućavati izvršenje bilo kakvih prava prema brodu koji je u vlasništvu ili iskorišćavan od strane neke države i namenjen javnim netrgovačkim službama.
Komunikacija među državama ugovornicama
U svrhu primene odredbi čl. 3, 11. i 12. ove konvencije, nadležni organi država ugovornica ovlašćeni su da međusobno neposredno komuniciraju.
Ništa u ovoj Konvenciji neće uticati na primenu odgovarajuće međunarodne konvencije o ograničenju odgovornosti ili nacionalnog prava koje se primenjuje.
Ako je pomorskom brodu upisanom u upisnik brodova jedne države dopušteno da privremeno vije zastavu druge države, primenjuje se sledeće:
a) u smislu ovog člana, upućivanja u ovoj konvenciji na "državu u kojoj je brod upisan" ili na "državu upisa" podrazumeva državu gde je brod bio upisan neposredno pre promene zastave, a upućivanje na organ koji vodi upisnik podrazumeva nadležni organ koji vodi upisnik u toj državi;
b) pravo države upisa merodavno je za priznavanje upisanih "mortgage"-a, hipoteka i tereta;
c) država upisa tražiće da se u njen upisnik unese dodatna beleška koja upućuje na državu čiju zastavu je brodu privremeno dozvoljeno da vije; isto tako država, čiju zastavu je brodu privremeno dozvoljeno da vije, tražiće da se u njen upisnik unese dodatna beleška koja upućuje na državu upisa;
d) nijedna država ugovornica neće dopustiti da brod upisan u toj državi privremeno vije zastavu druge države sve dok se svi upisani "mortgage"-i, hipoteke i tereti ne ispune, ili se ne dobije pismeni pristanak svih poverioca takvih "mortgage"-a, hipoteka i tereta;
e) obaveštenje iz člana 11. ove konvencije takođe mora da bude predato nadležnom organu koji vodi brodski upisnik u državi čiju zastavu je brodu privremeno dozvoljeno da vije;
f) prilikom izdavanja isprave o brisanju iz člana 12. stav 5. ove konvencije, nadležni organ koji vodi upisnik brodova u državi čiju zastavu je brodu bilo privremeno dozvoljeno da vije, na zahtev kupca izdaće ispravu kojom se potvrđuje da je pravo vijenja zastave te države opozvano;
g) ova konvencija ni na koji način ne obavezuje državu ugovornicu da dopusti stranom brodu da privremeno vije njenu zastavu, ili domaćem brodu da privremeno vije stranu zastavu.
Ova konvencija biće deponovana kod generalnog sekretara Ujedinjenih nacija.
Potpisivanje, potvrđivanje, prihvatanje, odobrenje i pristupanje
Ova konvencija biće otvorena za potpisivanje svim državama u glavnom sedištu Ujedinjenih nacija u Njujorku od 1.09.1993. godine do 31.07.1994. godine, a nakon tog datuma biće otvorena za pristupanje.
Države mogu izraziti svoj pristanak da budu obavezane ovom Konvencijom:
a) potpisivanjem bez rezerve u pogledu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja; ili
b) potpisivanjem koje je podložno potvrđivanju, prihvatanju ili odobrenju, praćeno potvrđivanjem, prihvatanjem, odobrenjem, ili
c) pristupanjem.
Potvrđivanje, prihvatanje, odobrenje ili pristupanje obaviće se polaganjem isprava sa takvim učinkom kod depozitara.
Ova konvencija će stupiti na snagu šest meseci nakon što 10 država pristane da se smatra obavezana njom.
Za državu koja je izrazila pristanak da se smatra obavezanom ovom konvencijom, nakon što se ispune uslovi za njeno stupanje na snagu, takav pristanak proizvodiće dejstvo tri meseca nakon onog dana kada je izražen.
Konferenciju država ugovornica u cilju revizije ili izmena i dopuna ove konvencije, sazvaće generalni sekretar Ujedinjenih nacija na zahtev jedne trećine država ugovornica.
Pristanak na obavezivanje ovom konvencijom, izražen nakon stupanja na snagu izmena i dopuna ove konvencije, smatraće se da se odnosi na Konvenciju kako je izmenjena i dopunjena.
Svaka država ugovornica može u bilo kom trenutku da otkaže ovu konvenciju nakon dana kada je ova konvencija stupila na snagu u odnosu na tu državu.
Otkazivanje će se obaviti polaganjem isprave o otkazivanju kod depozitara.
Otkazivanje će proizvesti dejstvo istekom jedne godine, ili dužeg vremenskog perioda koje može biti određeno u ispravi o otkazivanju, nakon što depozitar primi ispravu o otkazivanju.
Ova konvencija je sačinjena u jednom originalnom primerku na arapskom, kineskom, engleskom, francusku, ruskom i španskom jeziku, od kojih je svaki tekst jednako verodostojan.
SAČINJENO U ŽENEVI šestog maja hiljadudevetstotinadevedeset i treće.
U POTVRDU NAVEDENOG su dole potpisani predstavnici, za to propisano ovlašćeni od svojih vlada, potpisali ovu konvenciju.
ČLAN 3
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije - Međunarodni ugovori".