ZAKONO POTVRĐIVANJU KONVENCIJE O OGRANIČENJU ODGOVORNOSTI ZA POMORSKA POTRAŽIVANJA I PROTOKOLA IZ 1996. GODINE O IZMENAMA I DOPUNAMA KONVENCIJE O OGRANIČENJU ODGOVORNOSTI ZA POMORSKA POTRAŽIVANJA("Sl. glasnik RS - Međunarodni ugovori", br. 1/2013) |
ČLAN 1
Potvrđuje se Konvencija o ograničenju odgovornosti za pomorska potraživanja, sačinjena u Londonu, 19. novembra 1976. godine, u jednom originalu na engleskom, francuskom, ruskom i španskom jeziku i Protokol iz 1996. godine o izmenama i dopunama Konvencije o ograničenju odgovornosti za pomorska potraživanja, sačinjen u Londonu 2. maja 1996. godine, u jednom originalnom primerku na arapskom, kineskom, engleskom, francuskom, ruskom i španskom jeziku.
ČLAN 2
Tekst Konvencije o ograničenju odgovornosti za pomorska potraživanja i Protokola iz 1996. godine o izmenama i dopunama Konvencije o ograničenju odgovornosti za pomorska potraživanja, u originalu na engleskom jeziku i u prevodu na srpski jezik glasi:
KONVENCIJA
O OGRANIČENJU ODGOVORNOSTI ZA POMORSKA POTRAŽIVANJA
DRŽAVE UGOVARATELJICE ove konvencije
PRIZNAJUĆI potrebu da se konvencijom urede neke zajedničke odredbe koje se odnose na ograničenje odgovornosti za pomorska potraživanja;
ODLUČILE SU da zaključe konvenciju u tu svrhu i dogovorile se o sledećem:
PRAVO NA OGRANIČENJE
Lica koja imaju pravo na ograničenje odgovornosti
Vlasnici brodova i spasioci, kako su definisani u daljem tekstu ove konvencije, mogu da ograniče svoju odgovornost u skladu sa odredbama ove konvencije za potraživanja iz člana 2. ove konvencije.
Izraz "vlasnik broda" znači vlasnik, čarterer, menadžer i brodar pomorskog broda.
"Spasilac" znači svako lice koje pruža usluge u neposrednoj vezi sa operacijama spasavanja ili pomoći. Operacije spasavanja takođe obuhvataju i operacije iz člana 2, stav 1. tak. d), e) i f) ove konvencije.
Ako se neko potraživanje iz člana 2. ove konvencije odnosi na lice za čije radnje, propuste ili greške odgovara vlasnik ili spasilac, to lice ima pravo da se koristi ograničenjem odgovornosti prema ovoj konvenciji.
U ovoj konvenciji izraz "odgovornost vlasnika broda" obuhvata odgovornost koja proizlazi iz tužbe pokrenute protiv samog broda.
Osiguratelj odgovornosti za potraživanja koje podležu ograničenju u skladu sa odredbama ove konvencije ima pravo da se koristi povlasticama ove konvencije u istoj meri kao i sam osiguranik.
Pozivanje na ograničenje odgovornosti ne znači i priznanje same odgovornosti.
Potraživanja koje podležu ograničenju
U zavisnosti od odredaba čl. 3. i 4. ove konvencije, sledeća potraživanja, bez obzira na osnov odgovornosti, predmet su ograničenja odgovornosti:
a) potraživanja zbog smrti ili telesne povrede ili zbog gubitka ili oštećenja imovine (uključujući i štetu na lučkim postrojenjima, bazenima, prilaznim plovnim putevima i oznakama za plovidbu), do kojih je došlo na brodu ili u neposrednoj vezi sa korišćenjem broda ili radnjama spašavanja, kao i na posredne štete koje iz toga proizlaze;
b) potraživanja zbog svake štete koja proizlazi iz zakašnjenja u prevozu morem, tereta, putnika ili njihovog prtljaga;
c) potraživanja zbog drugih šteta koje proizlaze iz povrede vanugovornih prava, koje su nastale u neposrednoj vezi s iskorišćavanjem broda ili radnjama spasavanja;
d) potraživanja zbog podizanja na površinu, uklanjanja, uništenja ili činjenja neškodljivim broda koji je potonuo, pretrpeo brodolom, nasukao se ili je napušten, uključujući i sve što je na brodu ili je bilo na brodu;
e) potraživanja zbog uklanjanja, uništenja ili činjenja neškodljivim tereta na brodu;
f) potraživanja drugog lica, a ne lica koje odgovara, zbog mera preduzetih u cilju sprečavanja ili smanjenja štete za koju lice koje odgovara može ograničiti svoju odgovornost u skladu sa ovom konvencijom, i zbog daljih šteta prouzrokovanih tim merama.
Potraživanja navedena u stavu 1. ovog člana podležu ograničenju odgovornosti čak i ako je podignuta tužba, ugovorna ili vanugovorna, regresna ili po osnovu jemstva. Međutim, potraživanja navedena u stavu 1. tač. d), e) i f) ovog člana, ne podležu ograničenju odgovornosti u obimu u kojem se ona odnose na naknadu po osnovu ugovora sa licem koja odgovara.
Potraživanja izuzeta od ograničenja
Odredbe ove konvencije ne primenjuju se na:
a) potraživanja iz naslova spasavanja ili doprinosa u zajedničkoj havariji;
b) potraživanja zbog šteta od zagađenja naftom u smislu Međunarodne konvencije o građanskoj odgovornosti za štete prouzrokovane zagađenjem naftom od 29. novembra 1969. godine, ili naknadnih izmena i dopuna ili Protokola uz Konvenciju koji su na snazi;
c) potraživanja koja su predmet neke međunarodne konvencije ili nacionalnog prava koje uređuje ili zabranjuje ograničenje odgovornosti za nuklearne štete;
d) potraživanja prema vlasniku nuklearnog broda za nuklearne štete;
e) potraživanja službenika vlasnika broda ili spasioca čiji su zadaci vezani za službu broda ili za radnje spasavanja, uključujući potraživanja njihovih naslednika, pravnih naslednika ili drugih lica koja imaju osnov za takva potraživanja njihovih naslednika, pravnih naslednika ili drugih lica koja imaju osnovu za takva potraživanja ako - prema pravu koje se primenjuje na ugovor o radu koji je zaključen između vlasnika broda ili spasioca i takvih službenika - vlasnik broda ili spasilac nemaju pravo da ograniče svoju odgovornost u odnosu na takva potraživanja, ili ako je prema tom pravu njemu dopušteno jedino da ograniči svoju odgovornost u odnosu na takva potraživanja, ili ako je prema tom pravu njemu dopušteno jedino da ograniči svoju odgovornost na iznos koji je viši od iznosa predviđenog u članu 6. ove konvencije.
Ponašanje koje ukida ograničenje
Lice koje odgovara nema pravo da ograniči svoju odgovornost ako se dokaže da je šteta nastala njegovim ličnim delovanjem ili propustom, učinjenim s namerom da se izazove šteta, ili bezobzirno i sa znanjem da će do takve štete verovatno doći.
Ako lice koje ima pravo na ograničenje odgovornosti na osnovu odredaba ove konvencije, ima prema svom poveriocu potraživanje koje proizilazi iz istog događaja, njihova potraživanja će se međusobno prebiti, a odredbe ove konvencije primeniće se samo na eventualni ostatak.
GRANICE ODGOVORNOSTI
Granice odgovornosti za potraživanja, osim onih koje su navedene u članu 7. ove konvencije, koja proizilaze iz jednog pojedinačnog događaja, obračunavaju se na sledeći način:
a) u pogledu potraživanja zbog smrti ili telesnih povreda,
(i) 333.000 obračunskih jedinica za brod s tonažom koja ne prelazi 500 tona.
(ii) za brod sa tonažom koja prelazi 500 tona, obračunava se sledeći iznos kao dodatak iznosu u podtački (i):
Za svaku tonu od 501 do 3.000 tona - 500 obračunskih jedinica;
Za svaku tonu od 3.001 do 30.000 tona - 333 obračunskih jedinica;
Za svaku tonu od 30.001 do 70.000 tona - 250 obračunskih jedinica; i
Za svaku tonu koja prelazi 70.000 tona - 167 obračunskih jedinica;
b) u pogledu ostalih potraživanja;
(i) 167.000 obračunskih jedinica za brod s tonažom koja ne prelazi 500 tona,
(ii) za brod s tonažom koja prelazi 500 tona obračunava se sledeći iznos kao dodatak iznosu u podtački (i):
za svaku tonu od 501 do 30.000 tona - 167 obračunskih jedinica;
za svaku tonu od 30.001 do 70.000 tona - 125 obračunskih jedinica, i
za svaku tonu koja prelazi 70.000 tona - 83 obračunskih jedinica.
Kada iznos koji se obračunava u skladu sa stavom 1 tačka a) ovog člana, nije dovoljan za potpuno namirenje potraživanja koja se navode u toj tački, iznos koji se obračunava u skladu sa stavom 1. tačka b) ovog člana, na raspolaganju je za naknadu neisplaćenog ostatka potraživanja iz stava 1. tačka a) ovog člana, i takav neisplaćeni ostatak konkuriše, pro rata, sa potraživanja iz stava 1. tačke b).
Međutim, bez uticaja na prava na potraživanje zbog smrti ili telesnih povreda u skladu sa stavom 2. ovog člana, država ugovornica može predvideti u svom nacionalnom zakonodavstvu da potraživanja koja se odnose na štetu lučkim postrojenjima, bazenima, prilaznim plovnim putevima i oznakama za plovidbu imaju prednost pred ostalim potraživanjima iz stava 1. tačka b) ovog člana, kako je predviđeno u tom pravu.
Ograničenja odgovornosti za svakog spasioca koji ne obavlja radnje spasavanja sa nekog broda ili za svakog spasioca koji deluje isključivo na brodu kojem ili u odnosu na koga pruža usluge spasavanja, obračunavaju se prema tonaži od 1.500 tona.
Za svrhe ove konvencije, tonaža broda je bruto tonaža koja se izračunava prema pravilima o baždarenju koja su sadržana u Dodatku I. Međunarodne konvencije o baždarenju brodova, usvojene 1969. godine.
Granice za potraživanja putnika
U slučaju potraživanja zbog smrti ili telesnih povreda putnika na brodu, koja su nastala iz istog događaja, granica odgovornosti vlasnika broda je iznos od 46.666 obračunskih jedinica pomnoženih brojem putnika koje je brod ovlašćen da prevozi na osnovu brodske isprave, ali najviše od 25 miliona obračunskih jedinica.
U smislu ovoga člana "potraživanja zbog smrti ili telesnih povreda putnika na brodu" znači svako potraživanje koje istakne lice koje se prevozi brodom ili za njegov račun:
a) na osnovu ugovora o prevozu putnika, ili
b) uz pristanak vozara, koje prati neko vozilo ili žive životinje na osnovu ugovora o prevozu robe.
Obračunska jedinica navedena u čl. 6. i 7. ove konvencije, je pravo vučenja kako ga je definisao Međunarodni monetarni fond. Iznosi navedeni u čl. 6. i 7. ove konvencije preračunavaju se u domaću valutu države u kojoj se traži ograničenje odgovornosti, u skladu sa vrednosti te valute na dan osnivanja fonda, a plaća se ili pruža odgovarajuće jemstvo prema pravu te države. Vrednost domaće valute u specijalnim pravima vučenja države ugovornice koja je članica Međunarodnog monetarnog fonda, obračunava se prema metodi vrednosti koju tog dana primenjuje Međunarodni monetarni fond za sopstvene operacije i transakcije. Vrednost domaće valute u specijalnim pravima vučenja države ugovornice koja nije članica Međunarodnog monetarnog fonda, obračunava se na način koji odredi ta država ugovornica.
Međutim, države koje nisu članice Međunarodnog monetarnog fonda i čija prava ne dopuštaju primenu odredaba stava 1. ovog člana, mogu, prilikom potpisivanja bez rezerve u pogledu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja ili prilikom potvrđivanja, prihvatanja, odobrenja ili pristupanja ili bilo kada nakon toga, da izjave da se granica odgovornosti predviđena u ovoj konvenciji, koja se primenjuje na njihovom području, utvrđuje na sledeći način:
(a) u pogledu člana 6. stav 1. tačka a) na iznos od:
(i) 5 miliona novčanih jedinica za brod s tonažom koja ne prekoračuje 500 tona;
(ii) za brod sa tonažom koja prelazi gore navedeni iznos, obračunava se sledeći iznos kao dodatak iznosu u podtački (i):
za svaku tonu od 501 do 3.000 tona - 7.000 novčanih jedinica;
za svaku tonu od 3.001 do 30.000 tona - 5.000 novčanih jedinica;
za svaku tonu od 30.001 do 70.000 tona - 3.750 novčanih jedinica; i
za svaku tonu koja prelazi 70.000 tona - 2.500 novčanih jedinica;
(b) u pogledu člana 6. stav 1. tačka b), na iznos od:
(i) 2,5 miliona novčanih jedinica za brod s tonažom koja ne prelazi 500 tona;
(ii) za brod s tonažom koja prekoračuje gore navedeni iznos, obračunava se sledeći iznos kao dodatak iznosu u podtački (i):
za svaku tonu od 501 do 30.000 tona - 2.500 novčanih jedinica;
za svaku tonu od 30.001 do 70.000 tona - 1.850 novčanih jedinica;
za svaku tonu koja prelazi 70.000 tona - 1.250 novčanih jedinica; i
(c) u pogledu člana 7. stava 1. na iznos od 700.000 novčanih jedinica pomnoženih brojem putnika koje je brod ovlašćen da prevozi na osnovu brodske isprave, ali najviše do 375 miliona novčanih jedinica.
Odredbe člana 6. st. 2. i 3. ove konvencije na odgovarajući se način primenjuju na podtačke a) i b) ovog stava.
Novčana jedinica koja se navodi u stavu 2. ovog člana odgovara količini od šezdeset pet i po miligrama zlata čistoće devetsto hiljada. Preračunavanje tog iznosa u domaću valutu vrši se po pravu dotične države.
Obračunavanje iz poslednje rečenice stava 1. ovog člana i preračunavanje iz stava 3. ovog člana, vrši se na način da se u domaćoj valuti države ugovornice izrazi što je moguće bliža stvarna vrednost, kao i ona izražena u obračunskoj jedinici u čl. 6. i 7. ove konvencije. Prilikom potpisivanja bez rezerve što se tiče potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja, ili prilikom polaganja isprave koje se predviđa u članu 16. ove konvencije, kao i svaki put kada se menja način obračunavanja ili vrednost njihove domaće valute u odnosu na obračunsku jedinicu ili novčanu jedinicu, države ugovornice će obavestiti depozitara o načinu obračunavanja iz stava 1. ovog člana, ili rezultate preračunavanja prema stavu 3. ovog člana, u zavisnosti od slučaja.
Granice odgovornosti obračunate u skladu sa odredbama člana 6. ove konvencije, primenjuju se na zbir svih potraživanja koja su nastala iz istog događaja.
(a) prema licu ili licima iz člana 1. stav 2. ove konvencije, i prema svakom licu za čije radnje, propuste ili greške on ili oni odgovaraju; ili
(b) prema vlasniku broda koji pruža usluge spasavanja sa tog broda i prema spasiocu ili spasiocima koji deluju sa tog broda i prema svakom licu za čije radnje, propuste ili greške on ili oni odgovaraju; ili
(c) prema spasiocu ili spasiocima koji deluju s tog broda ili koji deluju samo na brodu kome su ili s obzirom na kojeg su pružene usluge spasavanja i prema svakom licu za čije radnje, propuste ili greške on ili oni odgovaraju.
Granice odgovornosti obračunate u skladu sa odredbama člana 7. ove konvencije, primenjuju se na zbir svih potraživanja koja mogu da nastanu iz istog događaja prema licu ili licima iz člana 1. stav 2. ove konvencije, u odnosu na brod iz člana 7. ove konvencije, i prema svakom licu za čije radnje, propuste ili greške on ili oni odgovaraju.
Ograničenje odgovornosti bez osnivanja fonda ograničenja
Pozivanje na ograničenje odgovornosti moguće je čak i ako nije osnovan fond ograničene odgovornosti u skladu sa odredbama člana 11. ove konvencije. Međutim, svaka država ugovornica može predvideti domaćim pravom da se, u slučaju kada je tužba podneta pred njenim sudom da bi se ostvarilo potraživanje koje je podložno ograničenju, lice koje odgovara može ostvariti pravo na ograničenje odgovornosti samo ako je osnovan fond ograničene odgovornosti u skladu sa odredbama ove konvencije ili ako je osnovan u vreme kada se poziva na pravo ograničenja odgovornosti.
Ako se traži ograničenje odgovornosti, a fond ograničene odgovornosti nije osnovan, primenjuju se odredbe člana 12. ove konvencije.
Pravila postupka u primeni ovog člana uređuju se u skladu s domaćim pravom države ugovornice u kojoj je tužba podneta.
FOND OGRANIČENJA
Svako lice koje bi moglo da bude odgovorno u sporu može osnovati fond kod suda ili nekog drugog nadležnog organa u svakoj državi ugovornici u kojoj je podneta tužba u odnosu na potraživanja koja podležu ograničenju. Fond se osniva u visini iznosa obračunatih prema čl. 6. i 7. ove konvencije, na način koji se primenjuje na potraživanja za koje lice koje osniva fond može odgovarati, uvećane za kamate koje teku od dana događaja iz kojeg je nastala odgovornost do dana osnivanja fonda. Svaki tako osnovan fond na raspolaganju je samo za isplate potraživanja za koje je dozvoljeno pozivanje na ograničenje odgovornosti.
Fond se može osnovati bilo polaganjem iznosa, ili pružanjem jemstva koje je prihvatljivo prema pravu države ugovornice gde je fond osnovan i koje se smatra odgovarajućim od suda ili drugog nadležnog organa.
Fond koji osnuje jedno od lica iz člana 9. stav 1. tač. a), b) ili c), ili člana 9. stav 2. ove konvencije, ili njihov osiguratelj, smatra se kao da je osnovan od svih lica iz člana 9. stav 1. tač. a), b) ili c) ili stava 2. ove konvencije.
Izuzetno od odredaba člana 6. st. 1, 2. i 3. i člana 7. ove konvencije, fond se deli između poverilaca srazmerno iznosu njihovih priznatih potraživanja prema fondu.
Ako je pre deobe fonda lice koje odgovara, ili njegov osiguratelj, namirio neko potraživanje prema fondu, to lice, do iznosa koji je isplatio, subrogacijom stiče prava koje bi lice tako namireno moglo koristiti prema ovoj konvenciji.
Pravom subrogacije iz stava 2. ovog člana, mogu se takođe koristiti i druga lica, osim gore navedenih, za svaki iznos naknade koju isplate, ali samo toliko koliko je takva subrogacija dopuštena prema domaćem pravu koje se primenjuje.
Ako lice koje odgovara, ili drugo lice, utvrdi da bi kasnije bio dužan da plati iznos naknade u pogledu koje se mogao koristiti pravom subrogacije prema st. 2. i 3. ovog člana, da je ovaj iznos plaćen pre deobe fonda, sud ili drugi nadležni organ države u kojoj je fond osnovan može odrediti da se privremeno izdvoji odgovarajući iznos kako bi se omogućilo tom licu da kasnije ostvari svoja prava prema fondu.
Ako je fond ograničenja osnovan u skladu sa odredbama člana 11. ove konvencije, bilo koje lice koje je istaklo potraživanje prema fondu ne može da ostvari prava u odnosu na takvo potraživanje prema ostaloj imovini lica u čije je ime fond osnovan.
Nakon osnivanja fonda ograničenja u skladu sa odredbama člana 11. ove konvencije, svaki brod ili druga imovina koja pripada licu u čiju je korist fond osnovan, a koja je zaustavljena ili zaplenjena na području nadležnosti države ugovornice radi potraživanja koje se može namiriti iz fonda, ili bilo koje pruženo jemstvo, može se osloboditi odlukom suda ili drugog nadležnog organa te države. Međutim, takvo oslobođenje uvek se određuje ako je fond ograničenja osnovan:
a) u luci u kojoj je događaj nastao, ili - ako je nastao izvan luke - u sledećoj usputnoj luci; ili
b) u luci iskrcaja za potraživanja zbog smrti ili telesnih povreda; ili
c) u luci iskrcaja za potraživanja zbog oštećenja; ili
d) u državi u kojoj je zaustavljanje izvršeno.
Odredbe st. 1. i 2. ovog člana primenjuju se samo ako poverilac može da istakne potraživanje prema fondu ograničenja kod suda koji upravlja tim fondom, a iz toga fonda se stvarno može podmiriti takvo potraživanje.
U skladu sa odredbama ove glave, na pravila o osnivanju i deobi fonda ograničenja, kao i na postupak s tim u vezi, primenjuje se pravo države u kojoj je fond osnovan.
DOMEN PRIMENE
Ova konvencija se primenjuje uvek kada neko lice iz člana 1. ove konvencije traži da ograniči svoju odgovornost pred sudom jedne od država ugovornica, ili pokušava da oslobodi brod ili neku drugu zaplenjenu imovinu ili jemstvo pruženo pred sudom te države. Međutim, svaka država ugovornica ima pravo da potpuno ili delimično isključi od primene ove konvencije svako lice iz člana 1. ove konvencije, koje u trenutku kada se poziva na odredbe ove konvencije pred sudom te države nema svoje stalno prebivalište u jednoj od država ugovornica, ili nema svoje glavno sedište u jednoj od država ugovornica ili čiji brod, zbog kojeg se to lice poziva na ograničenje odgovornosti ili traži njegovo oslobođenje, gore navedenog dana, ne vije zastavu jedne od država ugovornica.
Država ugovornica može propisati, izričitim odredbama nacionalnog prava, da se sistem ograničenja odgovornosti primenjuje na brodove:
a) koji su prema pravu te države, namenjeni plovidbi na unutrašnjim vodama;
b) koji imaju manje od 300 registarskih tona.
Država ugovornica koja se koristi pravom izbora koji je predviđen ovim članom, dužna je da obavesti depozitara o ograničenjima odgovornosti koja su prihvaćena u njenom nacionalnom pravu ili o tome da takva ograničenja nisu predviđena.
Država ugovornica može propisati, izričitim odredbama nacionalnog prava, da se sistem ograničenja odgovornosti primenjuje na potraživanja koja su nastala iz događaja u kojima nisu u bilo kom slučaju uključeni interesi lica koja su državljani drugih država ugovornica.
Sudovi jedne od država ugovornica neće primenjivati ovu konvenciju na brodove izgrađene ili preuređene za operacije bušenja kada oni obavljaju te radnje:
a) kada je država ugovornica utvrdila nacionalnim pravom višu granicu odgovornosti od ograničenja koje je inače predviđeno u članu 6. ove konvencije; ili
b) kada ta država pristupi kao stranka nekoj međunarodnoj konvenciji koja uređuje sistem odgovornosti u odnosu na takve brodove.
U slučaju iz stava 5. tačka a) ovog člana, ta država dužna je da obavesti depozitara.
Ova konvencija se ne primenjuje na:
a) lebdelice;
b) ploveće platforme koje se koriste za istraživanje i iskorišćavanje prirodnih bogatstava morskog dna i podmorja.
ZAVRŠNE ODREDBE
Potpisivanje, potvrđivanje i pristupanje
Ova konvencija otvorena je za potpisivanje svim državama u sedištu Međuvladine pomorske savetodavne organizacije (u daljem tekstu: "Organizacija") od 1. februara 1977. godine do 31. decembra 1977. godine, a zatim ostaje otvorena za pristupanje.
Svaka država može postati stranka ove konvencije:
a) potpisivanjem bez rezerve u pogledu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja; ili
b) potpisivanjem uz rezervu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja; ili
c) pristupanjem.
Potvrđivanje, prihvatanje, odobrenje i pristupanje vrši se polaganjem odgovarajuće isprave Generalnom sekretaru Organizacije (u daljem tekstu: "generalni sekretar").
Ova konvencija stupa na snagu prvog dana u mesecu nakon isteka jedne godine računajući od dana kada ju je dvanaest država potpisalo bez rezerve u pogledu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja ili su položile potrebne isprave o potvrđivanju, prihvatanju, odobrenju ili pristupanju.
Za državu koja položi ispravu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja ili pristupanja, ili potpisuje bez rezerve u pogledu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja, pošto su ispunjeni uslovi za stupanje na snagu, ali pre dana stupanja na snagu, potvrđivanje, prihvatanje, odobrenje ili pristupanje ili potpisivanje bez rezerve u pogledu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja proizvodi dejstvo na dan stupanja na snagu ove konvencije ili prvog dana u mesecu nakon isteka devedesetog dana od dana potpisivanja ili polaganja isprave, u zavisnosti od toga šta je kasnije.
Za svaku državu koja kasnije postane stranka ove konvencije, Konvencija stupa na snagu prvog dana u mesecu nakon isteka perioda od devedeset dana računajući od dana kada je ta država položila svoju ispravu.
U pogledu odnosa između država koje su potvrdile, prihvatile ili odobrile ovu konvenciju ili su joj pristupile, ova konvencija menja i ukida Međunarodnu konvenciju o ograničenju odgovornosti vlasnika morskih brodova, usvojenu u Briselu, 10. oktobra 1957. godine, i Međunarodnu konvenciju o izjednačavanju nekih pravila o ograničenju odgovornosti vlasnika morskih brodova, usvojenu u Briselu, 25. avgusta 1924. godine.
Svaka država može, u trenutku potpisivanja, potvrđivanja, prihvatanja, odobrenja ili pristupanja, da rezerviše pravo da isključi primenu člana 2. tač. d) i e). Nije dopuštena nijedna druga rezerva koja se odnosi na bitne odredbe ove konvencije.
Rezerve koje se stave u trenutku potpisivanja podložne su potpisivanju u trenutku potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja.
Svaka država koja je stavila rezerve na ovu konvenciju može ih povući bilo kada putem notifikacije koja se upućuje generalnom sekretaru. Takvo povlačenje ima dejstvo od dana kada je primljena notifikacija. Ako se u notifikaciji označi da povlačenje rezerve ima dejstvo na dan koji je u njoj preciziran, a taj dan je kasnije od dana kada je notifikaciju primio generalni sekretar, povlačenje ima dejstvo na kasniji dan.
Svaka država ugovornica može da otkaže ovu konvenciju u svakom trenutku nakon isteka roka od godinu dana od dana kada je ova konvencija stupila na snagu za tu državu.
Otkazivanje se vrši polaganjem isprave kod generalnog sekretara.
Otkazivanje ima dejstvo prvog dana u mesecu nakon isteka jedne godine računajući od dana polaganja isprave ili istekom kasnijeg perioda koji se može u ispravi označiti.
Organizacija može da sazove konferenciju radi izmene ili dopune ove konvencije.
Organizacija saziva konferenciju država ugovornica ove konvencije za njenu izmenu ili dopunu na zahtev najmanje jedne trećine država.
Svaka isprava o potvrđivanju, prihvatanju, odobrenju ili pristupanju koja je položena pošto je stupila na snagu neka izmena ove konvencije, primenjuje se na izmenjeni tekst Konvencije, osim ako ne postoji suprotna izričita odredba u ispravi.
Izmena iznosa ograničenja i obračunskih jedinica ili novčanih jedinica
Bez obzira na odredbe člana 20. ove konvencije, konferencija koja je sazvana s ciljem izmena iznosa određenih u čl. 6. i 7. i u članu 8. stav 2. ove konvencije, ili radi zamene jedne ili obe obračunske jedinice određene u članu 8. st. 1. i 2. ove konvencije, s drugim jedinicama, saziva se od Organizacije u skladu sa st. 2. i 3. ovog člana. Izmena iznosa izvršava se samo zbog značajne promene u njihovoj vrednosti.
Organizacija saziva konferenciju na zahtev najmanje jedne četvrtine država ugovornica.
Odluka o izmeni iznosa ili o izmeni obračunskih jedinica drugim jedinicama usvaja se većinom od dve trećine država ugovornica koje su prisutne i glasaju na konferenciji.
Svaka država koja položi svoju ispravu o potvrđivanju, prihvatanju, odobrenju ili pristupanju Konvenciji nakon stupanja na snagu izmena, primenjuje ovu konvenciju kako je izmenjena.
Ova konvencija deponuje se kod generalnog sekretara.
Generalni sekretar je dužan da:
a) preda overene kopije ove konvencije svim državama koje su pozvane da učestvuju na Konferenciji o ograničenju odgovornosti za pomorska potraživanja i svakoj državi koja pristupa ovoj konvenciji;
b) obavesti sve države koje su potpisale ovu konvenciju ili su joj pristupile:
(i) o svakom novom potpisu i svakom depozitu isprave i o svakoj rezervi, a takođe i o danu kada su takav potpis ili depozit usledili;
(ii) o danu stupanja na snagu ove konvencije ili o svakoj izmeni Konvencije;
(iii) o svakom otkazu ove konvencije i o danu njegovog dejstva;
(iv) o svakoj izmeni koja je prihvaćena prema čl. 20. ili 21. ove konvencije;
(v) o svakom obaveštenju koje se zahteva na osnovu bilo kog člana ove konvencije.
Nakon stupanja na snagu ove konvencije, overenu kopiju generalni sekretar predaje Sekretarijatu Ujedinjenih nacija radi registracije i objavljivanja u skladu sa članom 102. Povelje Ujedinjenih nacija.
Ova Konvencija sastavljena je u jednom originalu na engleskom, francuskom, ruskom i španskom jeziku, pri čemu je svaki tekst jednako verodostojan.
SASTAVLJENO U LONDONU, 19. novembra 1976. godine.
U POTVRDU NAVEDENOG su dole potpisani predstavnici, za to propisano ovlašćeni od svojih vlada, potpisali ovu konvenciju.
PROTOKOL IZ 1996. GODINE
O IZMENAMA I DOPUNAMA KONVENCIJE O OGRANIČENJU ODGOVORNOSTI ZA POMORSKA POTRAŽIVANJA
DRŽAVE UGOVORNICE OVOG PROTOKOLA,
SMATRAJUĆI poželjnim da se izvrši izmena i dopuna Konvencije o ograničenju odgovornosti za pomorska potraživanja, usvojena u Londonu 19. novembra 1976. godine, u svrhu poboljšanja naknade štete i uvođenja pojednostavljenog postupka izmena iznosa ograničenja,
SPORAZUMELE SU SE o sledećem:
Član 1
U svrhu ovog protokola:
1. "Konvencija" znači Konvencija o ograničenju odgovornosti za pomorska potraživanja, usvojena 1976. godine;
2. "Organizacija" znači Međunarodna pomorska organizacija:
3. "Generalni sekretar" znači generalni sekretar Organizacije.
Član 2
Član 3. tačka a) Konvencije zamenjuje se sledećim tekstom:
"a) potraživanja iz naslova pomoći ili spasavanja, uključujući potraživanje za posebnu naknadu u skladu sa odredbama člana 14. Međunarodne konvencije o spasavanju, usvojenu 1989. godine, ili potraživanja za doprinos u zajedničkoj havariji;
Član 3
Član 6. stav 1. Konvencije zamenjuje se sledećim tekstom:
"Granice odgovornosti za potraživanja, osim onih koje su navedene u članu 7. ove konvencije, koja proizilaze iz jednog pojedinačnog događaja, obračunavaju se na sledeći način:
a) u pogledu potraživanja zbog smrti ili telesnih povreda,
(i) 2 miliona obračunskih jedinica za brod s tonažom koja ne prelazi 2.000 tona;
(ii) za brod s tonažom koja prelazi gore navedeni iznos, obračunava se sledeći iznos kao dodatak iznosu u podtački (i):
Za svaku tonu od 2.001 do 30.000 tona - 800 obračunskih jedinica;
Za svaku tonu od 30.001 do 70.000 tona - 600 obračunskih jedinica; i
Za svaku tonu od 70.000 - 400 obračunskih jedinica; i
b) u pogledu ostalih potraživanja:
(i) 1 milion obračunskih jedinica za brod s tonažom koja ne prelazi 2.000 tona,
(ii) za brod s tonažom koja prelazi gore navedeni iznos obračunava se sledeći iznos kao dodatak iznosu u podtački (i):
za svaku tonu od 2.001 do 30.000 tona - 400 obračunskih jedinica;
za svaku tonu od 30.001 do 70.000 tona - 300 obračunskih jedinica, i
za svaku tonu koja prelazi 70.000 tona - 200 obračunskih jedinica.
Član 4
Član 7. stav 1. Konvencije zamenjuje se sledećim tekstom:
"U slučaju potraživanja zbog smrti ili telesnih povreda putnika na brodu, koja su nastala iz istog događaja, granica odgovornosti vlasnika broda je iznos od 175.000 obračunskih jedinica pomnoženih brojem putnika koje je brod ovlašćen da prevozi na osnovu brodske isprave."
Član 5
Član 8. stav 2. Konvencije zamenjuje se sledećim tekstom:
"Međutim, države koje nisu članice Međunarodnog monetarnog fonda i čija prava ne dopuštaju primenu odredaba stava 1. ovog člana, mogu, prilikom potpisivanja bez rezerve u pogledu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja ili prilikom potvrđivanja, prihvatanja, odobrenja ili pristupanja ili bilo kada nakon toga, da izjave da se granica odgovornosti predviđena u ovoj konvenciji, koja se primenjuje na njihovom području, utvrđuje na sledeći način:
(a) u pogledu člana 6. stav 1. tačka a) na iznos od:
(i) 30 miliona novčanih jedinica za brod s tonažom koja ne prekoračuje 2.000 tona;
(ii) za brod s tonažom koja prelazi gore navedeni iznos, obračunava se sledeći iznos kao dodatak iznosu u podtački (i):
za svaku tonu od 2.001 do 30.000 tona - 12.000 novčanih jedinica;
za svaku tonu od 30.001 do 70.000 tona - 9.000 novčanih jedinica; i
za svaku tonu od 70.000 - 6.000 novčanih jedinica; i
(b) u pogledu člana 6. stav 1. tačka b), na iznos od:
(i) 15 miliona novčanih jedinica za brod s tonažom koja ne prelazi 2.000 tona;
(ii) za brod s tonažom koja prekoračuje gore navedeni iznos, obračunava se sledeći iznos kao dodatak iznosu u podtački (i):
za svaku tonu od 2.001 do 30.000 tona - 6.000 novčanih jedinica;
za svaku tonu od 30.001 do 70.000 tona - 4.500 novčanih jedinica;
za svaku tonu koja prelazi 70.000 tona - 3.000 novčanih jedinica; i
(c) u pogledu člana 7. stava 1. na iznos od 2.625.000 novčanih jedinica pomnoženih brojem putnika koje je brod ovlašćen da prevozi na osnovu brodske isprave.
Odredbe člana 6. st. 2. i 3. ove konvencije na odgovarajući se način primenjuju na podtačke a) i b) ovog stava.
Član 6
Sledeći tekst se dodaje kao stav 3b u članu 15. Konvencije:
"Bez obzira na iznose ograničenja odgovornosti koji su propisani u članu 7. stav 1. ove konvencije, država ugovornica može posebnim odredbama svog nacionalnog prava propisati granicu u pogledu odgovornosti za potraživanja u slučaju smrti ili telesne povrede putnika na brodu, pod uslovom da ta nacionalna granica odgovornosti, ako postoji, nije niža od one propisane u članu 7. stav 1. ove konvencije. Država ugovornica koja iskoristi mogućnost predviđenu ovim stavom obavestiće generalnog sekretara o usvojenoj granici odgovornosti ili o činjenici da ona ne postoji."
Član 7
Član 18. stav 1. Konvencije zamenjuje se sledećim tekstom:
"Svaka država može, u trenutku potpisivanja, potvrđivanja, prihvatanja, odobrenja ili pristupanja, da rezerviše pravo da:
a) isključi primenu člana 2. stav 1. tač. d) i e);
b) isključi potraživanja za štete u smislu Međunarodne konvencije o odgovornosti i naknadi za štete u vezi sa prevozom opasnih i zagađujućih materija morem, usvojenu 1996. godine, sa naknadnim izmenama i dopunama ili protokolima uz nju.
Nije dopuštena nijedna druga rezerva koja se odnosi na bitne odredbe ove konvencije.
Član 8
Na zahtev najmanje polovine ali ni u kojem slučaju manje od šest država ugovornica ovog protokola, generalni sekretar će svim članicama Organizacije i svim državama ugovornicama dostaviti svaki predlog za izmenu granica odgovornosti, uključujući franšize, utvrđenih u stavu 1. člana 3, stavu 1. člana 4.2, stavu 1. člana 7. i u članu 8. Konvencije, kako je izmenjena i dopunjena ovim protokolom.
Svaka izmena predložena i dostavljena na gore predviđeni način podnosi se Pravnom komitetu Organizacije (u nastavku: Pravni komitet) na razmatranje najmanje šest meseci nakon datuma njenog dostavljanja.
Sve države ugovornice Konvencije, izmenjene i dopunjene ovim Protokolom, bez obzira da li su članice Organizacije, imaju pravo da učestvuju u postupku razmatranja i usvajanja izmena pred Pravnim komitetom.
Izmene se usvajaju dvotrećinskom većinom država ugovornica Konvencije, izmenjene i dopunjene ovim protokolom, koje su prisutne i glasaju u Pravnom komitetu proširenom na način koji je predviđen u stavu 3. pod uslovom da barem jedna polovina država ugovornica Konvencije, izmenjene i dopunjene ovim protokolom, bude prisutna u vreme glasanja.
Kada postupa po predlogu za izmenu granica odgovornosti, Pravni komitet će uzeti u obzir iskustvo sa nezgodama, a naročito iznos štete koja proizlazi iz njih, promene u novčanim vrednostima i uticaj predložene izmene na troškove osiguranja.
(a) Nijedna izmena granica odgovornosti na osnovu ovog člana ne može se razmatrati pre proteka roka od pet godina od datuma kada je ovaj protokol otvoren za potpisivanje kao ni pre proteka roka od pet godina od datuma stupanja na snagu prethodne izmene usvojene na osnovu ovog člana.
(b) Nijedna granica odgovornosti se ne može povećati tako da pređe iznos koji odgovara granici utvrđenoj u Konvenciji, kako je izmenjena i dopunjena ovim protokolom, uvećan za šest posto godišnje, izračunato na složenoj osnovi od datuma kada je ovaj protokol otvoren za potpisivanje.
(c) Nijedna granica odgovornosti se ne može povećati tako da pređe iznos koji odgovara granici utvrđenoj u Konvenciji, kako je izmenjena i dopunjena ovim protokolom, pomnoženo sa tri.
Organizacija će obavestiti sve države ugovornice o svakoj izmeni usvojenoj u skladu sa stavom 4. Smatraće se da je izmena prihvaćena nakon proteka roka od osamnaest meseci nakon datuma obaveštenja, osim ako u tom roku najmanje jedna četvrtina država koje su bile države ugovornice u vreme usvajanja izmene obavesti generalnog sekretara da ne prihvataju izmenu, i u tom slučaju je izmena odbijena i bez dejstva.
Izmena za koju se smatra da je prihvaćena u skladu sa stavom 7. stupa na snagu osamnaest meseci nakon njenog prihvatanja.
Izmena obavezuje sve države ugovornice, osim ako otkažu ovaj protokol u skladu sa članom 12. st. 1. i 2. najmanje šest meseci pre stupanja na snagu te izmene. Takvo otkazivanje proizvodi dejstvo u trenutku stupanja izmene na snagu.
Kada je izmena usvojena, ali rok od osamnaest meseci za njeno prihvatanje još nije protekao, država koja postane država ugovornica u toku tok perioda biće obavezana tom izmenom ako ona stupi na snagu. Država koja postane država ugovornica nakon proteka tog perioda biće obavezana izmenom koja je prihvaćena u skladu sa stavom 7. U slučajevima navedenim u ovom stavu, država postaje obavezana izmenom kada ta izmena stupi na snagu ili kada ovaj protokol stupi na snagu u pogledu te države, ako je to kasnije.
Član 9
Među ugovornicama ovog protokola, Konvencija i ovaj protokol smatraće se i tumačiti zajedno kao jedinstven instrument.
Država koja je strana ugovornica ovog protokola, ali nije strana ugovornica Konvencije, biće vezana odredbama Konvencije izmenjene i dopunjene ovim protokolom samo prema drugim državama ugovornicama Protokola, ali ne i prema državama ugovornicama samo Konvencije.
Konvencija, kako je izmenjena i dopunjena ovim protokolom, primenjivaće se samo na potraživanja koja proizilaze iz događaja koji su nastali nakon stupanja na snagu ovog protokola u odnosu na sve njegove države ugovornice.
Ništa u ovom protokolu neće imati uticaj na obaveze države koja je istovremeno strana ugovornica Konvencije i ovog protokola u pogledu države koja je strana ugovornica Konvencije ali ne i ovog protokola.
Potpisivanje, ratifikacija i pristupanje
Član 10
Ovaj protokol biće otvoren za potpisivanje svim državama u sedištu Organizacije, od 1. oktobra 1996. godine do 30. septembra 1997. godine.
Svaka država može izraziti saglasnost da bude obavezana ovim protokolom:
a) potpisivanjem bez rezerve u pogledu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja, ili
b) potpisivanjem uz obavezu potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja, ili
c) pristupanjem.
Potvrđivanje, prihvatanje, odobrenje ili pristupanje vrši se polaganjem odgovarajuće isprave Generalnom sekretaru.
Svaki instrument potvrđivanja, prihvatanja, odobrenja ili pristupanja koji je deponovan nakon stupanja na snagu izmena i dopuna Konvencije, kako je izmenjena i dopunjena ovim protokolom, smatraće se da se primenjuje na Konvenciju, kako je izmenjena i dopunjena tim izmenama i dopunama.
Član 11
Ovaj protokol stupa na snagu devedeset dana od dana kada je deset država izrazilo svoju saglasnost da bude obavezana njim.
Za svaku državu koja je izrazila svoju saglasnost da bude obavezana ovim protokolom nakon ispunjenja uslova za stupanje na snagu iz stava 1. ovog člana, ovaj protokol stupa na snagu devedeset dana od dana kada je izražena takva saglasnost.
Član 12
Svaka država ugovornica može otkazati ovaj protokol u bilo kom trenutku nakon datuma kada ovaj protokol stupi na snagu za tu državu.
Otkazivanje se vrši polaganjem isprave sa takvim dejstvom kod generalnog sekretara.
Otkazivanje proizvodi dejstvo dvanaest meseci nakon polaganja isprave o otkazivanju kod generalnog sekretara ili protekom dužeg perioda koji je naveden u toj ispravi.
Među državama ugovornicama ovog protokola, otkazivanje Konvencije u skladu sa njenim članom 19. od strane bilo koje od njih, ni na koji način se neće tumačiti kao otkazivanje Konvencije kako je izmenjena i dopunjena ovim protokolom.
Član 13
Organizacija može sazvati konferenciju u cilju izmene ili dopune ovog protokola.
Organizacija će sazvati konferenciju država ugovornica ovog protokola u cilju njegove izmene ili dopune na zahtev najmanje trećine država ugovornica.
Član 14
Ovaj protokol, kao i svaka izmena usvojena na osnovu člana 8. biće deponovana kod generalnog sekretara.
Generalni sekretar:
(a) obaveštava sve države koje su potpisale ovaj protokol ili mu pristupile:
(i) o svakom novom potpisivanju ili polaganju isprava o potpisivanju, prihvatanju, odobrenju ili pristupanju, kao i o datumu izvršenja tih radnji;
(ii) o svakoj izjavi ili obaveštenju datom na osnovu člana 8. stav 2. Konvencije, kako je izmenjena i dopunjena ovim protokolom, kao i člana 8. stav 4. Konvencije;
(iii) o datumu stupanja na snagu ovog protokola;
(iv) o svakom predlogu za izmenu granica odgovornosti koji je podnet u skladu sa članom 8. stav 1;
(v) o svakoj izmeni koja je usvojena u skladu sa članom 8. stav 4;
(vi) o svakoj izmeni koja se smatra prihvaćenom na osnovu člana 8. stav 7, kao i o datumu kada ta izmena stupa na snagu u skladu sa st. 8. i 9. navedenog člana;
(vii) o deponovanju svake isprave o otkazivanju ovog protokola kao i o datumu kada je ta isprava deponovana kao i o datumu kada otkazivanje stupa na snagu;
(b) dostavlja overene fotokopije ovog protokola svim državama koje su ga potpisale ili su mu pristupile.
Odmah nakon stupanja na snagu ovog protokola, generalni sekretar će njegov tekst dostaviti sekretarijatu Ujedinjenih nacija radi registracije i objavljivanja u skladu sa članom 102. Povelje Ujedinjenih nacija.
Član 15
Ovaj protokol je sačinjen u jednom originalnom primerku na arapskom, kineskom, engleskom, francuskom, ruskom i španskom jeziku, od kojih je svaki tekst jednako verodostojan.
SAČINJENO U LONDONU drugog maja hiljadudevetstotinadevedesetšeste.
U POTVRDU NAVEDENOG su dole potpisani predstavnici, za to propisano ovlašćeni od svojih vlada, potpisali ovaj protokol.
ČLAN 3
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije - Međunarodni ugovori".