REŠENJE O UTVRĐIVANJU PROGRAMA UVOĐENJA NOVE INFORMACIONE TEHNOLOGIJE U DIJAGNOSTICI I LEČENJU OD HRONIČNIH NEZARAZNIH BOLESTI I UNAPREĐENJA RADIOLOŠKE SLUŽBE NA TERITORIJI AP VOJVODINE ("Sl. list AP Vojvodine", br. 10/2013)

I

Ovim rešenjem utvrđuje se Program uvođenja nove informacione tehnologije u dijagnostici i lečenju od hroničnih nezaraznih bolesti i unapređenja radiološke službe na teritoriji AP Vojvodine, obim sredstava za sprovođenje ovog programa i način njihovog raspoređivanja i korišćenja.

II

Program iz tačke I ovog rešenja, čini njegov sastavni deo.

III

Ovo rešenje objaviće se u "Službenom listu Autonomne Pokrajine Vojvodine".

 

PROGRAM
UVOĐENJA NOVE INFORMACIONE TEHNOLOGIJE U DIJAGNOSTICI I LEČENJU OD HRONIČNIH NEZARAZNIH BOLESTI I UNAPREĐENJA RADIOLOŠKE SLUŽBE NA TERITORIJI AP VOJVODINE

Uvod

Zdravstvena služba na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine organizovana je u skladu sa Uredbom o planu mreže zdravstvenih ustanova ("Službeni glasnik RS", broj: 42/06, 119/07, 84/08, 71/09, 85/09, 24/10, 6/12 i 37/12), na taj način da su na teritoriji AP Vojvodine osnovane 92 zdravstvene ustanove u državnoj svojini, od toga 35 ustanova osnovala je Vlada Autonomne Pokrajine Vojvodine koje na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine obavljaju bolničku, specijalističku i visokospecijalističku zdravstvenu zaštitu.

U sedištu Univerziteta u Novom Sadu koji u svom sastavu ima Medicinski fakultet, a na teritoriji Južno Bačkog okruga, Vlada Autonomne Pokrajine Vojvodine je osnovala šest zdravstvenih ustanova koje na tercijarnom nivou obavljaju zdravstvenu delatnost iz oblasti onkologije, plućnih bolesti, kardiovaskularnih bolesti, zdravstvene zaštite dece i omladine, javnog zdravlja i jedan klinički centar sa sedištem u Novom Sadu.

Na području Autonomne Pokrajine Vojvodine nema osnovanih zdravstvenih ustanova na tercijarnom nivou van Južno Bačkog okruga i Novog Sada, već su osnovane samo opšte i specijalne bolnice na sekundarnom nivou. Stanovnici sa cele teritorije Autonomne Pokrajine Vojvodine koji se leče od najtežih vrsta bolesti u ustanovama sekundarne zdravstvene zaštite gravitiraju samo prema tercijarnim ustanovama u Novom Sadu.

Društvena briga za zdravlje stanovništva na nivou autonomne pokrajine ogleda se kroz obezbeđivanje uslova za pravovremenu dijagnostiku i blagovremeno lečenje obolelih i povređenih sa teritorije AP Vojvodine. Naime, Zakonom o zdravstvenoj zaštiti ("Službeni glasnik RS", broj 107/05, 88/10, 99/10, 57/11 i 119/12), članom 13. stav 4. utvrđeno je da autonomna pokrajina može doneti posebne programe zdravstvene zaštite za pojedine kategorije stanovništva, odnosno vrste bolesti koje su specifične za autonomnu pokrajinu, a za koje nije donet poseban program zdravstvene zaštite na republičkom nivou, u skladu sa svojim mogućnostima, i utvrditi cene tih pojedinačnih usluga, odnosno programa.

Potrebu donošenja posebnog programa zdravstvene zaštite uvođenja nove informacione tehnologije u dijagnostici i lečenju od hroničnih nezaraznih bolesti i unapređenja radiološke službe na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine predložila je Pokrajinska stručna komisija za utvrđivanje prioriteta u zdravstvenoj zaštiti i predlaganje mera i programa za unapređenje zdravlja stanovništva Autonomne Pokrajine Vojvodine, koju je formirao pokrajinski sekretar za zdravstvo, socijalnu politiku i demografiju kao stručno i savetodavno telo Pokrajinskog sekretarijata za oblast zdravstva. Navedeni program realizovaće Klinički centar Vojvodine, Novi Sad.

Kao osnivača zdravstvenih ustanova koje obavljaju delatnost na tercijarnom nivou, uloga Vlade Autonomne Pokrajine Vojvodine je i donošenje i sprovođenje odluka i mera koje su od značaja za očuvanje i unapređenje zdravlja stanovništva kroz finansiranje određenih prioriteta u sprovođenju zdravstvene zaštite. Svaki građanin koji se leči na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine ima pravo na dostupnu zdravstvenu zaštitu koja je fizički, geografski i ekonomski dostupna, pravovremena i pravična. Stalno unapređenje kvaliteta zdravstvene zaštite ostvaruje se kroz mere i aktivnosti u skladu sa savremenim dostignućima medicinske nauke i postizanjem najboljih mogućih rezultata u odnosu na raspoloživa finansijska sredstva.

U cilju obezbeđenja bolje dostupnosti usluga u tercijarnim zdravstvenim ustanovama građanima Autonomne Pokrajine Vojvodine posebno iz oblasti radiologije, postoji potreba za unapređenjem informacionih tehnologija u dijagnostici i lečenju od hroničnih nezaraznih bolesti u Kliničkom centru Vojvodine.

S obzirom na napredak tehnologije u medicini i da je savremena radiologija prešla sa analognih na digitalne medije, postoji potreba osavremenjavanja opreme u Kliničkom centru Vojvodine i ovaj proces je započet u Centru za radiologiju Kliničkog centra Vojvodine. Dalji razvoj zahteva uvođenje centralnog digitalnog sistema arhiviranja i umrežavanja pojedinačnih punktova u jedan "RIS/PACS" ("Radilogy Information System" - radiološki informacioni sistem i "Picture Archiving and Communication System" - sistem za komunikaciju i arhiviranje slika).

Uvođenjem ovog sistema u Klinički centar Vojvodine, pored postojećeg u Institutu za onkologiju Vojvodine u Sremskoj Kamenici postavlja se osnov za buduće umrežavanje ustanova na nivou AP Vojvodine. U narednoj fazi u ovaj sistem treba da budu uključene opšte i specijalne bolnice. Na taj način omogućiće se očitavanje radioloških nalaza van ustanove i mesta u kojem su načinjeni - "telereading", i prevazilaženje hroničnog nedostatka subspecijalista radiologije, dobijanje drugog mišljenja, supervizija nalaza i obavljanje konsultacija kod kompleksnih medicinskih problema i to bez slanja pacijenata i ponavljanja skupih pregleda.

Umrežavanje će se u prvoj fazi koja traje godinu dana vršiti u okviru Kliničkog centra Vojvodine, povezivanjem pojedinačnih radnih punktova sa centralnom digitalnim sistemom arhiviranja radi čuvanja i razmene podataka unutar sistema i omogućiće uvid u kompletnu medicinsku dokumentaciju pacijenta, i sa drugim radnim jedinicama, a u sledećoj fazi i sa opštim i specijalnim bolnicama na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine. Tako se dobija mogućnost kompletnog uvida svih zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika uključenih u lečenje pacijenta u sadašnju i raniju medicinsku dokumentaciju.

Navedenim umrežavanjem omogućiće se brže donošenje odluka zasnovanih na potpunijim podacima, brža dijagnostika, pravovremena primena terapije i ostvarivanje boljih rezultata lečenja. Istovremeno, navedeno dovodi do kraćeg zadržavanja pacijenata u bolnici i ukupnog smanjenja troškova lečenja čime se stvara mogućnost za povećanje broja pacijenata koji će biti lečeni kao i skraćivanje lista čekanja. U pogledu zakonske obaveze čuvanja dokumentacije pacijenata centralni digitalni sistem arhiviranja omogućava dugotrajno skladištenje velikog broja podataka u jednom centralnom arhivu. Pored navedenog, uz mogućnost automatskog izdavanja podataka na digitalnim medijima, izbegavaju se veliki troškovi eksploatacije radiologije koji trenutno postoje kao što su troškovi radiološkog filma i vezanih troškova-hemikalije, struja, personal i dr. i koji su u porastu.

Prikaz i analiza postojeće situacije

Vodeći uzrok mortaliteta i morbiditeta (oboljevanja) na teritoriji AP Vojvodine su hronične nezarazne bolesti.

Zbog značaja i uticaja koji hronične nezarazne bolesti kao poremećaj zdravlja imaju na obolevanje i smrtnost stanovništva, Vlada Republike Srbije donela je 26. marta 2009. godine Strategiju za prevenciju i kontrolu hroničnih nezaraznih bolesti Republike Srbije ("Službeni glasnik RS", broj 22/09). Navedenom Strategijom obuhvaćene su kardiovaskularne bolesti, maligni tumori, dijabetes, hronična opstruktivna bolest pluća i bolesti mišićno-koštnanog sistema (bez povreda), jer ove hronične nezarazne bolesti već decenijama čine veliki deo opterećenja bolestima u Republici Srbiji, a imaju zajedničke faktore rizika (pušenje, konzumiranje alkohola, nepravilna ishrana i fizička neaktivnost) i socijalno ekonomske odrednice.

Prema podacima iz Strategije za prevenciju i kontrolu hroničnih nezaraznih bolesti Republike Srbije vodeći uzroci smrti u našoj zemlji gotovo su identični vodećim uzrocima smrti u razvijenim delovima sveta i bolesti srca i krvnih sudova i maligni tumori činili su preko tričetvrtine svih uzroka smrti u Republici Srbiji u 2006. godini. Vodeći uzroci umiranja u Autonomnoj Pokrajini Vojvodini, prema podacima iz navedene Strategije bili su u 2006. godini bolesti srca i krvnih sudova 56,1% i maligni tumori 21%.

Prema podacima Instituta za javno zdravlje Vojvodine sadržanim u analizi zdravstvenog stanja stanovništva Autonomne Pokrajine Vojvodine 2011. godini, hronične nezarazne bolesti imaju najveći udeo u strukturi uzroka smrti stanovništva Autonomne Pokrajine Vojvodine-preko 80%, a među njima na prvom mestu se nalaze kardiovaskularne bolesti 54,3%, zatim maligne 22,3% bolesti. Na trećem mestu su bolesti disajnog sistema 4,8% i povrede 3,6%.

Pravovremena dijagnostika hroničnih nezaraznih bolesti je izuzetno značajna za rano i adekvatno lečenje, očuvanje i poboljšanje zdravstvenog stanja stanovništva. Nepravovremena dijagnostika većine bolesti, a posebno onih iz grupe malignih oboljenja nosi veću smrtnost i manju uspešnost lečenja.

Savremena medicina se u velikoj meri oslanja na dodatnu dijagnostiku, posebno na radiologiju koja je u centru svih dijagnostičkih procesa i na nju se u svom radu oslanjaju praktično sve druge kliničke grane i ulaganjem u radiologiju unapređuju se sve grane medicine. Kako je Klinički centar Vojvodine tercijarna ustanova u zdravstvenom sistemu kojoj gravitiraju pacijenti iz cele Vojvodine, ovim merama će biti unapređeno zdravlje i zdravstveni sistem na celokupnoj teritoriji AP Vojvodine.

Ciljevi, aktivnosti, metodologija realizacije i indikatori programa uvođenja nove informacione tehnologije u dijagnostici i lečenju od hroničnih nezaraznih bolesti i unapređenja radiološke službe na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine

Opšti cilj

Omogućavanje brže i ranije dijagnostike i lečenja hroničnih nezaraznih bolesti, mogućnost boljeg praćenja pacijenata obolelih od ovih bolesti i ranije otkrivanje i tretiranje komplikacija i sveobuhvatno kvalitetnije, brže i jeftinije funkcionisanje zdravstvenog sistema kroz unapređenje radiološke dijagnostike.

Specifični ciljevi

Stvaranje baze podataka za dugoročno arhiviranje i praćenje radioloških pregleda pacijenata obolelih od hroničnih nezaraznih bolesti (skener, magnetna rezonanca, mamografija...).

1. Stvaranje uslova za kvalitetniju i bržu obradu pacijenata uz ekonomičniju upotrebu sredstava u okviru Centra za radiologiju kao i na drugim klinikama i odeljenjima Kliničkog centra Vojvodine. Mogućnost brže orijentacije o efektima terapije, smanjivanju ili povećanju postojećih lezija ili eventualno pojavljivanje novih koje na prethodnim pregledima nisu detektovane.

Aktivnosti programa

1. Nabavka softsverskih paketa "RIS/PACS" za postojeće hardverske sisteme Kliničkog centra Vojvodine.

2. Licenciranje softvera po broju licencnih mesta.

3. Edukacija radiologa i drugih doktora medicine iz Kliničkog centra Vojvodine tokom tri seminara-oko 20 doktora medicine po seminaru-ukupno 60 doktora medicine.

Metodologija realizacije programa

1. Instalacija "RIS/PACS" sistema za postojeće hardverske resurse Kliničkog centra Vojvodine.

2. Implementacija sa konfiguracijom "RIS/PACS" sistema u okruženje radnih procesa Centra za radiologiju Kliničkog centra Vojvodine.

3. Integracija svih radioloških uređaja u "RIS/ PACS" sistem.

4. Unošenje postojećih podataka u "DICOM" formatu (radiološke slike).

5. Edukacija doktora medicine.

Indikatori

1. Ostvarena instalacija "RIS/PACS" sistema u postojeći hardverski okvir Kliničkog centra Vojvodine i licenciranje radnih mesta.

2. Uspostavljen sistem umrežavanja između klinika Kliničkog centra Vojvodine i uspostavljen sistem teleradiologije.

3. Edukacija 60 doktora medicine Kliničkog centra Vojvodine za rad na sistemu.

Finansijska sredstva potrebna za realizaciju programa

Ukupan iznos sredstava potreban za realizaciju programa uvođenja nove informacione tehnologije u dijagnostici i lečenju od hroničnih nezaraznih bolesti i unapređenja radiološke službe na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine iznosi 11.620.000,00 dinara.

Način raspoređivanja i korišćenja sredstava za sprovođenje programa uvođenja nove informacione tehnologije u dijagnostici i lečenju od hroničnih nezaraznih bolesti i unapređenja radiološke službe na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine dat je u Tabeli 1.

- u dinarima

Red. broj	Naziv troškova	Cena sa PVD-om	Učešće u %
1.	Troškovi nabavke opreme	11.470.000,00	98,7
	1.1. "RIS" komunikacioni server	4.030.000,00
	1.2. "RIS" korisnička licenca - 3 komada (jedinična cena 480.000,00 dinara)	1.440.000,00
	1.3. "PACS Data Base" aplikacioni server	6.000.000,00
2.	Troškovi usluga i naknada	150.000,00	1,3
	2.1. Troškovi edukacije 60 doktora medicine	150.000,00
	UKUPNO:	11.620.000,00	100

Sredstva za realizaciju programa uvođenja nove informacione tehnologije u dijagnostici i lečenju od hroničnih nezaraznih bolesti i unapređenja radiološke službe na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine planirana su Pokrajinskom skupštinskom odlukom o budžetu Autonomne Pokrajine Vojvodine za 2013. godinu ("Službeni list APV", broj 39/12), aktivnost 01 - Unapređenje uslova za lečenje, planiranih na poziciji 223 razdela 7 - Pokrajinski sekretarijat za zdravstvo, socijalnu politiku i demografiju.