ODLUKA O UTVRĐIVANJU ZGRADE U TEMERINSKOJ ULICI BROJ 1 U NOVOM SADU ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 33/2013)

1. Zgrada u Temerinskoj ulici broj 1 u Novom Sadu utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Zgrada u Temerinskoj ulici broj 1 u Novom Sadu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalazi se na teritoriji grada Novog Sada, u Novom Sadu, Ulica Temerinska broj 1, u državnoj svojini, na katastarskoj parceli broj 9015, KO Novi Sad I, u državnoj svojini.

Spomenik kulture sagradio je 1902. godine, prema projektu Imre Kvicvegera, veleposednik Lazar Dunđerski. Prostrani objekat u kojem se nekada nalazila kafana "Tri krune" izgrađen je na samom početku, nekada ruralnog dela grada (Salajke), na mestu gde su se spajali najvažniji putni pravci koji su vodili na sever (put za Temerin i Segedin). Današnjom trasom Temerinske ulice, i pre nastanka grada, vodio je put koji je povezivao Budimpeštu sa Beogradom. To je bio kontinuirani pravac koji je dalje, vodio ka Carigradu i na toj važnoj putnoj komunikaciji, ova kafana je bila jedno od stotinu stajališta.

Visokoparterna zgrada, arhitektonski oblikovana sa odlikama eklektičkog stila, sa naglašeno dugačkim krilima i ulazom na odsečenom delu, ostavlja utisak impozantnosti. Tom utisku doprinose i nizovi mnogobrojnih polukružnih otvora, izvedenih u dve veličine i u pravilnom ritmu. Ravne fasadne površine su malterisane sa motivom imitacije kamenog sloga, radi postizanja raskošnijeg izgleda. Ulaz je flankiran sa dva impozantna pilastra i nadvišen je jednostavnom neoklasicističkom atikom u čijem polju je kompozicija dva lava sa monogramom HS. Iako je enterijer nekada poznate novosadske kafane preuređen, spoljni izgled objekta nije menjan i danas svedoči o originalnom arhitektonskom rešenju sprovedenom za potrebe kafane s kraja 19. veka.

Spomenik kulture, osim arhitektonske vrednosti, respektabilnog imena investitora - Lazara Dunđerskog (velikoposednika zaslužnog za gradnju čitavog opusa objekata koji pripadaju istoriji arhitekture) ima značaj i u sociološkom smislu, jer se u njemu odvijao dinamičan društveni život nižih i srednjih slojeva društva, onih koji su bili vezani za poslovne aktivnosti na obližnjoj pijaci (seljaci, trgovci i kupci).

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarsku parcelu broj 9015, KO Novi Sad I, u državnoj svojini, kao i deo katastarskih parcela broj 10503 i 10521/1, KO Novi Sad I i broj 10561/1, KO Novi Sad I, u državnoj svojini, u širini trotoara, naspram katastarske parcele broj 9015 KO Novi Sad I, u državnoj svojini, oivičene Kisačkom i Temerinskom ulicom.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, horizontalnog i vertikalnog gabarita, oblika i nagiba krova, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, stilskih karakteristika, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;

2) ažurno praćenje stanja i održavanje konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, enterijera i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;

3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost spomenika kulture;

4) zabrana prepravki, dogradnje, pregradnje i nadgradnje spomenika kulture;

5) uklanjanje svih delova naknadne dogradnje i adaptacija;

6) obezbeđenje vidljivosti i pristupa spomeniku kulture sa uličnih komunikacija;

7) vođenje elektro i TT vodova podzemnim putem;

8) zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara i rashladnih uređaja na fasadama spomenika kulture;

9) zabrana postavljanja tabli i natpisa na spomeniku kulture, osim kada je to predviđeno propisima.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji svojom namenom, volumenom gabarita po visini i obliku mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

2) zabrana postavljanja pokretnih tezgi, kioska i drugih privremenih objekata unutar zaštićene okoline;

3) uklanjanje svih pratećih objekata koji nisu u skladu sa ambijentom spomenika kulture;

4) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku bezbednost spomenika kulture;

5) zabrana izvođenja radova kojima se vrši promena oblika ili namene terena;

6) zabrana postavljanja dalekovoda, vazdušnih elektro i TT vodova preko zaštićenih parcela; njihovo vođenje izvršiti podzemnim kanalima, uz vraćanje terena u prvobitno stanje;

7) urbanističko i komunalno uređenje, hortikulturno opremanje, negovanje dekorativne flore i redovno održavanje prostora zaštićene okoline u funkciji spomenika kulture.

6. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".