ODLUKAO UTVRĐIVANJU ZGRADE KLASNE LUTRIJE U BEOGRADU ZA SPOMENIK KULTURE("Sl. glasnik RS", br. 35/2013) |
1. Zgrada Klasne lutrije u Beogradu utvrđuje se za spomenik kulture.
2. Zgrada Klasne lutrije u Beogradu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalazi se na teritoriji opštine Stari grad, u gradu Beogradu, Ulica Vase Čarapića broj 20, u državnoj svojini, na katastarskoj parceli broj 1789, KO Stari grad, u državnoj svojini.
Spomenik kulture sagrađen je 1899. godine, prema projektu arhitekte Milana Kapetanovića i inženjera Miloša Savčića, a pod pokroviteljstvom Ministarstva narodne privrede. Predstavlja prvu zgradu lutrije u Srbiji podignutu za privredne potrebe, koja je svojim prihodima potpomagala i druge grane društvenog razvoja kao što su prosveta i kultura. U vreme građenja bila je, uz zgradu Kapetan Mišinog zdanja i Narodnog pozorišta, jedna od najreprezentativnijih građevina na potezu od Kalemegdana i današnjeg Trga Republike. Državni značaj ustanove uticao je na projektno rešenje i reprezentativan spoljašnji izgled zgrade. Podignuta je kao jednospratna zgrada u duhu akademizma. Stilsko oblikovanje fasada izvedeno je prema zamisli arhitekte Milana Kapetanovića dok je unutrašnju dispoziciju uradio inženjer Miloš Savčić. Najveća pažnja posvećena je ugaonoj fasadi zgrade, koja ima elemente francuske neorenesanse i neobaroka, dok su bočne fasade rešene jednostavnije, sa elementima italijanske neorenesanse. Reprezentativan izgled ugaonog rizalita ogleda se u zalučenim rezbarenim drvenim vratima, uokvirenim rustičnim polustubovima koji nose timpanon sa lavljom maskom. Motiv lavlje glave ponavlja se i na vratima, u njihovoj ornamentici, zajedno sa inicijalima ustanove. Iznad vrata postavljen je francuski prozor sa lunetom iznad, gde je postavljen i grb Kraljevine Srbije, a sve zajedno nadvišava piramidalno kube sa satom i bočnim krilima.
Spomenik kulture poseduje arhitektonsko-stilske, urbanističke i kulturno-istorijske vrednosti. Predstavlja značajan primer arhitekture akademizma i zauzima važno mesto u stvaralačkom opusu arhitekte Milana Kapetanovića i inženjera Miloša Savčića. Položajem i reprezentativnom spoljnom obradom izdvaja se u silueti Vasine ulice i gornjeg dela Dunavske padine. Kao namenski podignut objekat, za potrebe državne lutrije, u jednom od najstarijih delova grada svedoči ne samo o urbanističkom i privrednom razvoju Beograda krajem 19. i tokom prve polovine 20. veka, već i o društvenom i kulturnom prosperitetu i osavremenjavanju prestonice po ugledu na velike evropske gradove tog vremena. Svojim prihodima Klasna lutrija je potpomagala brojne umetničke i prosvetne manifestacije u zemlji.
3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarsku parcelu broj 1789, KO Stari grad, u državnoj svojini.
4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:
1) očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, horizontalnog i vertikalnog gabarita, oblika i nagiba krova, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, stilskih karakteristika, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;
2) ažurno praćenje stanja i održavanje konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, enterijera i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;
3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost spomenika kulture;
4) zabrana prepravki, dogradnje, pregradnje i nadgradnje spomenika kulture;
5) vođenje elektro i TT vodova podzemnim putem;
6) zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara i rashladnih uređaja na fasadama spomenika kulture;
7) očuvanje javne namene spomenika kulture.
5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:
1) zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji svojom namenom, volumenom gabarita po visini i obliku mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;
2) zabrana postavljanja pokretnih tezgi, kioska i drugih privremenih objekata unutar zaštićene okoline spomenika kulture;
3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku bezbednost spomenika kulture;
4) zabrana izvođenja radova kojima se vrši promena oblika ili namene terena;
5) zabrana postavljanja dalekovoda, vazdušnih elektro i TT vodova preko zaštićenih parcela; njihovo vođenje izvršiti podzemnim kanalima, uz vraćanje terena u prvobitno stanje;
6) urbanističko i komunalno uređenje i redovno održavanje zaštićene okoline spomenika kulture u funkciji spomenika kulture.
6. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".