ODLUKA O UTVRĐIVANJU ELEKOVE VILE U ZRENJANINU ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 51/2013)

1. Elekova vila u Zrenjaninu utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Elekova vila u Zrenjaninu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalazi se na teritoriji gradske opštine Zrenjanin, u gradu Zrenjaninu, Ulica Petra Drapšina broj 9, u privatnoj svojini, na katastarskoj parceli broj 8474/1, KO Zrenjanin, u privatnoj svojini.

Spomenik kulture sagrađen je 1911. godine, prema planovima praškog arhitekte i preduzimača Viktora Beneša. Deo je industrijskog kompleksa Fabrike šećera i predstavlja najluksuzniji objekat u okviru kompleksa. Naziv vile vezuje se za Viktora Eleka, direktora Fabrike šećera i njenog dugogodišnjeg stanara. Oblikovana je sa preovlađujućim elementima secesije, bez pravih analogija u okviru sačuvanog arhitektonskog fonda grada i njegove okoline. Koncipirana je kao objekat razuđene osnove, sa erkerima i elegantnim balkonima okrenutim prema parku. Utisak razigranosti pojačan je, za to područje nekarakterističnim, rešenjem krovnih masa koje su blago povijene na krajevima (asocirajući na krovne pokrivače kineskih pagoda). Na fasadama je veliki broj prozorskih otvora različitih dimenzija, završenih arhitravno ili polukružno. Unutrašnjost spomenika kulture u potpunosti korespondira sa rezidencijalnom funkcijom objekta. Posebnu vrednost enterijeru daju vitraži sa secesijskim motivima, autora Ivana Marinkovića iz Zagreba.

Ovaj spomenik kulture poseduje arhitektonsko-stilske i kulturno-istorijske vrednosti. Predstavlja vredno autorsko ostvarenje arhitekte Viktora Beneša i reprezentativan primer rezidencijalne arhitekture u Zrenjaninu, koji svedoči o načinu na koji su živeli imućni Bečkerečani na početku prošlog veka.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarsku parcelu broj 8474/1, KO Zrenjanin, u privatnoj svojini.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, horizontalnog i vertikalnog gabarita, oblika i nagiba krova, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, stilskih karakteristika, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;

2) ažurno praćenje stanja i održavanje konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, enterijera i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;

3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost spomenika kulture;

4) zabrana prepravki, dogradnje, pregradnje i nadgradnje;

5) vođenje elektro i TT vodova podzemnim putem;

6) zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara i rashladnih uređaja na fasadama spomenika kulture;

7) korišćenje spomenika kulture kao reprezentativnog objekta, u skladu sa njegovom namenom i sadržajem;

8) rekonstrukcija vitraža koji nedostaju u salonu i prizemlju spomenika kulture na osnovu analogija sa očuvanih vitražnih stakala.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji svojom namenom, volumenom gabarita po visini i obliku mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture ili njegovu zaštićenu okolinu;

2) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku bezbednost spomenika kulture;

3) zabrana izvođenja radova kojima se vrši promena oblika ili namene terena;

4) zabrana postavljanja dalekovoda, vazdušnih elektro i TT vodova preko zaštićenih parcela; njihovo vođenje izvršiti podzemnim kanalima, uz vraćanje terena u prvobitno stanje;

5) zabrana skladištenja štetnih materijala i stvaranja deponija u zaštićenoj okolini spomenika kulture;

6) obezbeđenje odgovarajuće dekorativne rasvete spomenika kulture;

7) urbanističko i komunalno uređenje, hortikulturno opremanje, negovanje dekorativne flore i redovno održavanje zaštićene okoline spomenika kulture u funkciji spomenika kulture.

6. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".