PROGRAM
PRAĆENJA KVALITETA ZEMLJIŠTA NA TERITORIJI GRADA SMEDEREVA ZA 2013. GODINU

("Sl. list grada Smedereva", br. 5/2013)

 

I OSNOVE PROGRAMA

Zemljište je nezamenjiv prirodni resurs, posebno značajan kao supstrat za gajenje biljaka, ali je takođe i prirodna sredina za mnoge druge oblike života na zemlji. Ono je teško obnovljivo prirodno bogatstvo od neprocenjene koristi za čovečanstvo. Iz tog razloga neophodno je održavati njegove funkcije i kvalitet.

II CILJ KONTROLE

Zemljište je relativno stabilan sistem i promene njegovih osobina pod uticajem prirodnih faktora odvijaju se veoma sporo. Sa druge strane, čovek u procesu privrednog razvoja, raznim aktivnostima utiče na njegovu degradaciju. Kao takvo, zemljište zahteva posebnu i stalnu brigu.

U tom cilju vrši se sistematsko praćenje kvaliteta zemljišta, na teritoriji grada Smedereva i na taj način formira se baza podataka.

III OBIM KONTROLE I LOKACIJE

Program praćenja kvaliteta zemljišta obuhvata uzorkovanje i analiziranje poljoprivrednog zemljišta (u blizini industrijske zone, deponije i frekventnih saobraćajnica i lokaliteti pod baštenskom i njivskom proizvodnjom povrća) i zemljišta u urbanim zonama (u blizini industrijske zone, deponije i frekventnih saobraćajnica, u zoni sanitarne zaštite izvorišta vodovoda, u okviru komunalne sredine - u zoni rekreativnih, parkovskih površina, dečijih igrališta, zdravstvenih objekata i okruženju javnih česama). Predviđeno je ukupno 12 mernih mesta.

Broj i raspored lokaliteta i položaj mernih mesta mora biti prikazan Gauss-Krigerovim koordinatama u skladu sa Uredbom o programu sistemskog praćenja kvaliteta zemljišta, indikatorima za ocenu rizika od degradacije zemljišta i metodologiji za izradu remedijacionih programa ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 88/2010).

IV PARAMETRI KONTROLE KVALITETA ZEMLJIŠTA

Indikatori za ocenu rizika od degradacije zemljišta ocenjuju se na osnovu opštih elemenata za ocenu rizika od degradacije datih u Prilogu 1. Uredbe o programu sistemskog praćenja kvaliteta zemljišta, indikatorima za ocenu rizika od degradacije zemljišta i metodologiji za izradu remedijacionih programa ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 88/2010).

Granične i remedijacione vrednosti koncentracija opasnih i štetnih materija i vrednosti koje mogu ukazati na značajnu kontaminaciju zemljišta definisane su u Prilogu 3. Uredbe iz stava 1.

U uzorcima zemljišta ispitivaće se:

- pH - vrednost (u vodi), sadržaj vlage (%);

- organska materija (gubitak žarenjem na 550°C u %);

- sadržaj gline (%) (čestice < 2µm);

- sadržaj metala u mg/kg (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni, Cr, Hg, As);

- policiklični aromatični ugljovodonici µg/kg (naftalen, acenaftilen, acenaften, fluoren, fenantren, antracen, fluoranten, piren, benzo(a)antracen, krizen, benzo(b)fluoranten, benzo(k)fluoranten, benzo(a)piren, indeno (1,2,3-cd)piren, dibenzo (a,x) antracen, benzo(g,x,i) perilen;

- ukupni PAX;

- pesticidi µg/kg (DDE/DDD/DDT ukupni, lindan, aldrin, endrin, dieldrin, HCH (a,ß,γ), heptahlor, heptahlorepoksid, alahlor, heksahlorbenzol, atrazin, simazin, propazin, trifluralin, dihlorbenil, endosulfan);

- polihlorovani bifenili (ukupni) mg/kg (PCB sum, PCB 28, PCB 52, PCB 101, PCB 118, PCB 138, PCB 153, PCB 180) a sve u skladu sa Prilogom 3. Uredbe iz stava 1.

V IZVEŠTAVANJE O REZULTATIMA MERENJA

Ovlašćena organizacija je u obavezi da prilikom dostavljanja izveštaja prikaže listu metoda i standarda koji se koriste za uzorkovanje zemljišta, analizu uzoraka i obradu podataka, kao i ocenjivanje vrednosti koncentracija.

Rezultati će biti prikazani tabelarno, grafički i tekstualno objašnjeni, sa zaključkom o stanju na lokacijama koje su utvrđene Programom i eventualnom preporukom za izradu remedijacionih programa u slučaju registrovanja remedijacionih vrednosti koncentracija opasnih i štetnih materija ili vrednosti koje ukazuju na značajnu kontaminaciju zemljišta. Tumačenje rezultata ispitivanja vršiće se u skladu sa važećom zakonskom regulativom.

VI MERE ZA REALIZACIJU PROGRAMA

Realizacija Programa praćenja kvaliteta zemljišta na teritoriji Grada Smedereva za 2013. godinu obuhvata dve faze:

I faza - Donošenje Programa praćenja kvaliteta zemljišta na teritoriji grada Smedereva za 2013. godinu, od strane Gradskog veća grada Smedereva;

II faza - Izbor ovlašćene stručne organizacije za realizaciju Programa i potpisivanje ugovora.

VII IZVORI FINANSIRANJA

Monitoring zemljišta na mernim mestima određenim ovim Programom, finansiraće se iz sredstava Budžetskog fonda za zaštitu životne sredine, razdeo 4, glava 4.4, funkcija 560, pozicija 145, konto 424 - Usluge očuvanja životne sredine, predviđenih Odlukom o budžetu grada Smedereva za 2013. godinu ("Službeni list grada Smedereva", broj 16/2012).

VIII

Program stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu grada Smedereva".