ODLUKAO UTVRĐIVANJU POKRETNIH I NEPOKRETNIH KULTURNIH DOBARA OD POSEBNOG ZNAČAJA ZA BOŠNJAČKU NACIONALNU ZAJEDNICU("Sl. glasnik RS", br. 97/2013) |
Ovom odlukom se utvrđuju vrste materijalnih nepokretnih kulturnih dobara od posebnog značaja za bošnjačku nacionalnu zajednicu u Republici Srbiji iz perioda srednjeg vijeka, osmanskog perioda i XX vijeka:
I Stećci
II Bogumilska molitvena staništa
III Džamije i mesdžidi
IV Musale
V Nadgrobni spomenici, nišani i mezarluci
VI Česme, šadrvani i sebilji
VII Hanovi
VIII Hamami
IX Sahat kule
X Mejtaši
XI Tvrđave, utvrđenja, kule i bedemi
XII Mektebi i medrese
XIII Ćuprije i mostovi
XIV Vakufske zgrade
XV Stare porodične bošnjačke kuće, ograde i kapije
XVI Turbeta
XVII Kahve, kahvane, restorani, dućani
XVIII Tekije
XIX Bezistani
XX Ambijentalne cjeline
XXI Rezidencijalni objekti
Konkretna materijalna nepokretna kulturna dobara po vrstama iz člana 1. ove odluke su:
I Stećci:
1. Pobrežje, Kasidol, Suho Polje, Podgora, Voskovina (Priboj)
2. Nekropola stećaka u Vapi (Sjenica)
II Bogumilska molitvena staništa:
1. Pećina Paljevo, opština Tutin
III Džamije i mesdžidi:
1. Altun Alem džamija (Novi Pazar), 1516-1528, vakif: Muslihudin Abdul Gani.
2. Ahmed-beg silhdar (Lejlek) džamija (Novi Pazar), polovina XV vijeka, vakif: Ahmed-beg silahdar.
3. Hadži Hurem (Bor) džamija (Novi Pazar), 1560/61, vakif: Hadži Hurem.
4. Sultan Valide džamija (Sjenica) 1870/ vakuf: Pertevnihal Valide sultan.
5. Hasan (Arap) Čelebijina (Novi Pazar), 1528, vakif: Hasan Čelebi.
6. Ibrahim-pašina džamija (Prijepolje), 1572, vakif: Ibrahim-paša sin Skenderbega hercegovačkog subaše.
7. Dibak Ishak (Tabak Ishak) džamija (Novi Pazar), 1468, vakif: Dibak Ishak.
8. Iskender Čelebijina (Melajska) džamija (Novi Pazar), 1528, vakif: Iskender Čelebi.
9. Hajrudin (Parička) džamija (Novi Pazar) 1528, vakif: Hajrudin Bajramli.
10. Gazi Sinan-begova džamija (Novi Pazar), 1528, vakif: Sinan-beg rudar.
11. Čalapverdi džamija (Novi Pazar),1540, vakif: Čalapverdi.
12. Ferhadija (Trebinjska) džamija (Novi Pazar), 1540, vakif: Hadži Ferhad.
13. Kurd Čelebijina (Ejup-pašina) džamija (Novi Pazar), 1604, vakif: Kurd Čelebi.
14. Sinan-begova (Vakufska) džamija (Prijepolje), polovina XVI vijeka, vakif: Sinan-beg Boljanić Bajramagić.
15. Hasan-agina džamija (Priboj), 1758, vakif: Hasan-aga.
16. Bali-begova džamija (Niš), 1521, vakif: Gazi Bali-beg Jahjapašić.
17. Islam-agina (Hadrović) džamija (Niš), 1870, vakif: Islam-aga.
18. Ahmed Vojvoda (Koraćka) džamija (Novi Pazar), 1516, vakif: Ahmed Vojvoda.
19. Bajrakli džamija (Beograd), 1575.
20. Džamija Melaje (Tutin), 1806.
21. Džamija Gradac (Tutin) 1791.
22. Džamija Đerekare (Tutin) 1860.
IV Musale:
1. Musala u Prijepolju (Prijepolje), 1660.
V Nadgrobni spomenici, nišani i mezarluci:
1. Jermiško mezarje (Novi Pazar), XV vijek
2. Staro mezarje Gazilar (Novi Pazar), XV vijek
3. Veliko mezarje - Arapov grob (Novi Pazar), XVI vijek
4. Hisardžičko staro gradsko groblje
5. Prijepoljsko staro gradsko groblje
6. Tutinsko staro gradsko groblje
7. Sjeničko staro gradsko groblje
8. Novovarško staro gradsko groblje
9. Pribojsko staro gradsko groblje
VI Česme, šadrvani i sebilji:
1. Česma Halimača (Novi Pazar), XVI vijek
2. Česma Medresa (Novi Pazar), XVI vijek, vakif: Sinan-beg
3. Česma Ćirimidžinica (Novi Pazar), početak XX vijeka, vakif: nepoznat
4. Česma Alevača (Novi Pazar) XV vijek, vakif: Dibak Ishak
5. Česma Mehmed-paše Sokolovića (Beograd), XVI vijek, vakif: Mehmed-paša Sokolović
6. Česma Promuklica (Tutin)
VII Hanovi:
1. Amir-agin han (Novi Pazar), XVI vijek, vakif: Amir-aga Hadžifejzagić
2. Smailbegovića han (Novi Pazar), XIX vijek, vakif: porodica Samilbegović
VIII Hamami:
1. Gazi Isa-begov hamam (Novi Pazar), 1489, vakif: Isa-beg Ishaković
2. Hamam u Novopazarskoj banji (Novi Pazar), 1593, vakif: hfz. Ahmed paša
3. Hamam na Kalemegdanu (Beograd), XVIII vijek,
IX Sahat kule:
1. Sahat kula u Prijepolju (Prijepolje), XVI vijek
X Mejtaši:
1. Mejtaš u Novoj Varoši (Nova Varoš)
2. Mejtaš kod Ahmed-beg silhadar džamije (Novi Pazar), XV vijek
3. Mejtaš kod Iskender Čelebijine džamije (Novi Pazar), 1528. godine
XI Tvrđave, utvrđenja, kule i bedemi:
1. Novopazarska tvrđava (Novi Pazar) palisad XV vijek, današnja forma
XVII vijek
2. Hisardžik (Hisardžik, Prijepolje) XIV vijek, bosanski vlastelin Kosača
3. Kršle iznad nekadašnje tvrđave (Sjenica) XIX vijek
XII Mektebi i medrese:
1. Mekteb uz Altun-alem džamiju (Novi Pazar)
XIII Ćuprije i mostovi:
1. Ćuprija u Žvalama, Ursule (Sjenica)
XIV Vakufske zgrade:
1. Ruždija u Novom Pazaru, Muzej "Ras" (Novi Pazar), XIX vijek
2. Ruždija u Prijepolju, Muzej Prijepolja (Prijepolje), XIX vijek
XV Stare porodične bošnjačke kuće, ograde i kapije:
1. Jusufagića kuća (Prijepolje), XIX vijek
2. Jusovića kula (Prijepolje), XVIII vijek
3. Kuća Šuševića (Novi Pazar), XIX vijek, graditelj: Nazif ef. Šušević
4. Ćatovića kuća (Sjenica), 1883, graditelj: Mustaj-paša Ćatović
5. Hamazagića kuća (Tutin), 1850, graditelj: Vehbija-aga
XVI Turbeta:
1. Ahmed Gurbi-babino turbe (Novi Pazar), 1771
2. Turbe Hasan i Smail-babe (Novi Pazar)
3. Hadži Huremovo turbe (Novi Pazar), XVI vijek
4. Gazi Mustafino turbe (Novi Pazar), XVIII vijek
5. Turbe Šejh Saliha u Sjeverinu (Priboj)
XVII Kahve, kahvane, restorani i dućani:
1. Kahva "Teferič" (u sklopu Gazi Isa-begovog hamama), renovirana 1960. Stara čaršija (Novi Pazar)
XVIII Tekije
1. Tekija na Jermišima (Novi Pazar)
XIX Bezistani
1. Bezistan (Novi Pazar), XV vijek
XX Ambijentalne cjeline
1. Novopazarska tvrđava sa starom čaršijom
2. Stara čaršija u Prijepolju
3. Vakuf u Prijepolju
4. Bošnjačka mahala u Novoj Varoši
5. Stari Priboj
6. Spahovska mahala (Sjenica)
XXI Rezidencijalni objekti
1. Kajmakamija u Novoj Varoši (bivša zgrada sreza), nastala krajem XIX, početkom XX vijeka
2. Kuća Čavića (Novi Pazar), 1912, graditelj: Šahsuvar-beg Čavić
Ovom odlukom, a u skladu sa članom 18. stav 5. Zakona o nacionalnim savetima nacionalnih manjina ("Službeni glasnik RS", broj 72/09) i Odlukom Izvršnog odbora Vijeća br. 272-12-2006 i, kao prioriteti u preduzimanju mjera zaštite, sanacije i rekonstrukcije kulturnih dobara bošnjačke nacionalne zajednice u Republici Srbiji određuju se:
1. Opština Novi Pazar
- Gazi Isa-begov hamam
- Amir-agin han
- Novopazarska tvrđava sa kulom Motriljom
- Smailbegovića han (Granata)
2. Opština Prijepolje
- Musala
- Jusovića kula
3. Opština Nova Varoš
- Mejtaš na gradskom groblju
4. Opština Priboj
- Turbe Šejh Saliha u Sjeverinu
- Stećci u Pobrežju i Kasidolu
5. Opština Sjenica
- Ćatovića kuća
6. Opština Tutin
- Arheološki lokalitet Gluhavica
Ovom odlukom utvrđuju se sljedeća materijalna pokretna dobra od posebnog značaja za bošnjačku nacionalnu zajednicu u Republici Srbiji:
1. Ku'ran, najstariji primjerak prepisa, pisan rukom (u Hisardžiku), kod Prijepolja, XVI vijek
2. Zlatna pektorala na bedemu Novopazarske tvrđave (Novi Pazar), XV vijek
Ovom odlukom utvrđuje se lista nematerijalnog kulturnog nasleđa od posebnog značaja za bošnjačku nacionalnu zajednicu u Republici Srbiji:
1. Usmena epika Bošnjaka (epske pjesme Bošnjaka, tzv. kraješnice pjevane uz gusle),
2. Sandžačka sevdalinka i bošnjačke igre iz Sandžaka,
3. Sandžački ćilim,
4. Mevludski obredi,
5. Teferiči,
6. Kaside,
7. Muštuluk i muštulukčije,
8. Svadbeni običaji,
9. Pogrebni obredi i običaji,
10. Muslihunluk,
11. Ženske svadbarske pjesme uz tepsiju,
12. Hićaje,
13. Hamajlije,
14. Slijevanje strave,
15. Čuma i moruna,
16. Kupljenje želuca i zavijanje pupka,
17. Dizanje vrata i guka,
18. Bajenje i učenje na vodu,
19. Sandžačka leksika u bosanskom jeziku,
20. Prelo i sijelo-posjedak,
21. Sandžačke dječije igre,
22. Čobanske pjesme i heganje,
23. Obredi pri sunećenju,
24. Kujundžistvo,
25. Pazarski ćevap,
26. Sandžački sudžuk i pršuta,
27. Sjenički sir,
28. Ovčavina i jardum,
29. Pazarske mantije,
30. Sihir,
31. Derviški molitveni zikr.
Ova odluka stupa na snagu danom objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".