NAREDBA O SPROVOĐENJU POSEBNIH FITOSANITARNIH PREGLEDA RADI OTKRIVANJA ŠTETNOG ORGANIZMA VIROIDA VRETENAVOSTI KRTOLA KROMPIRA - POTATO SPINDLE TUBER VIROID, KAO I O MERAMA KOJE SE PREDUZIMAJU U SLUČAJU POJAVE TOG ŠTETNOG ORGANIZMA ("Sl. glasnik RS", br. 108/2013)

1. Radi otkrivanja štetnog organizma viroida vretenavosti krtola krompira - Potato spindle tuber viroid (u daljem tekstu: štetni organizam), prilikom unošenja u Republiku Srbiju bilja iz roda Brugmansia Pers. i vrste Solanum jasminoides Paxton namenjeno za sadnju, uključujući i seme (u daljem tekstu: osetljivo bilje), fitosanitarni inspektor: proverava dokumentaciju kojom se utvrđuje usaglašenost sa propisanim fitosanitarnim uslovima; sprovodi posebni fitosanitarni pregled; prema potrebi uzima službeni uzorak za potrebe laboratorijske analize na prisustvo štetnog organizma; proverava da li fitosanitarni sertifikat u rubrici "Dopunska izjava" sadrži podatke kojima se potvrđuje da je osetljivo bilje gajeno tokom čitavog svog životnog ciklusa na mestu proizvodnje koje je registrovano i kontrolisano od strane nadležnog organa za zaštitu bilja zemlje porekla, kao i da:

1) se mesto proizvodnje nalazi u zemlji za koju je poznato da se u njoj ne pojavljuje štetni organizam, ili

2) se mesto proizvodnje nalazi u području za koje je nadležni organ za zaštitu bilja zemlje porekla utvrdio da u njemu nije prisutan štetni organizam, u skladu sa relevantnim međunarodnim standardima za fitosanitarne mere. Naziv područja u kome nije prisutan štetni organizam mora biti naveden u fitosanitarnom sertifikatu u rubrici "Mesto porekla", ili

3) je testiranjem svih partija osetljivog bilja na mestu proizvodnje, pre njegovog otpremanja, utvrđeno da to bilje nije zaraženo štetnim organizmom, ili

4) je testiranjem svih povezanih matičnih biljaka osetljivog bilja na mestu proizvodnje, pre njegovog premeštanja, utvrđeno da to matično bilje nije zaraženo štetnim organizmom. Posle testiranja, a pre otpremanja osetljivog bilja moraju se osigurati uslovi za rast u kojima će povezane matične biljke i osetljivo bilje ostati nezaraženi štetnim organizmom.

2. Zabranjuje se unošenje u Republiku Srbiju osetljivog bilja zaraženog štetnim organizmom i njegovo dalje premeštanje na teritoriji Republike Srbije.

3. Osetljivo bilje može da se premešta na teritoriji Republike Srbije ako ga prati biljni pasoš i ako je tokom čitavog svog životnog ciklusa ili od trenutka unošenja u Republiku Srbiju, gajeno na mestu proizvodnje:

1) za koje je poznato da se u njemu ne pojavljuje štetni organizam, ili

2) koje se nalazi u području za koje je nadležni organ za zaštitu bilja utvrdio da u njemu nije prisutan štetni organizam, u skladu sa relevantnim međunarodnim standardima za fitosanitarne mere, ili

3) na kojem je testiranjem svih partija osetljivog bilja, pre njegovog premeštanja, utvrđeno da ono nije zaraženo štetnim organizmom, ili

4) na kojem je testiranjem svih povezanih matičnih biljaka osetljivog bilja pre njegovog premeštanja, utvrđeno da bilje nije zaraženo štetnim organizmom. Posle testiranja a pre premeštanja određenog bilja moraju se osigurati uslovi za rast u kojima će povezane matične biljke i osetljivo bilje ostati nezaraženi štetnim organizmom.

Odredba stava 1. ove tačke ne primenjuju se na male količine osetljivog bilja koje se koristi u nekomercijalne svrhe, pod uslovom da nema opasnosti od širenja štetnog organizma.

4. Radi otkrivanja štetnog organizma na teritoriji Republike Srbije sprovodi se posebni nadzor nad štetnim organizmom, u skladu sa godišnjim Programom mera zaštite zdravlja bilja.

5. U slučaju sumnje na pojavu štetnog organizma, fitosanitarni inspektor ili lice koje obavlja poslove od javnog interesa uzima službeni uzorak i šalje ga na laboratorijsku analizu na prisustvo štetnog organizma. Do dobijanja rezultata laboratorijskog ispitivanja nalaže se preduzimanje sledećih mera:

1) zabrana premeštanja osetljivog bilja sa mesta gde je uzet uzorak;

2) sprovođenje preventivnih higijenskih mera prilikom kontakta s osetljivim biljem;

3) jednokratno korišćenje rukavica, nazuvaka i odela, koji se posle upotrebe spaljuju;

4) dezinfekcija opreme, pribora i alata.

6. U slučaju pojave štetnog organizma, a radi sprečavanja njegovog širenja, nalaže se preduzimanje mera, i to:

1) uništavanje spaljivanjem:

- svih biljaka na kojima je potvrđena zaraza,

- svih biljaka čiji je rezultat testiranja bio negativan ili nisu bile testirane, a poreklom su od iste partije kao zaražene biljke,

- svih biljaka dobijenih razmnožavanjem zaraženih biljaka;

2) sprovođenje strogih higijenskih mera prilikom uništavanja biljaka:

- jednokratno korišćenje rukavica, nazuvaka i odela, koji se posle upotrebe spaljuju,

- dezinfekcija opreme, pribora i alata;

3) druge mere.

7. Ova naredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".