PRAVILNIKO OZNAČAVANJU OBUĆE("Sl. glasnik RS", br. 1/2014) |
Ovim pravilnikom propisuju se zahtevi za označavanje glavnih delova obuće i materijala glavnih delova obuće koja je namenjena prodaji potrošačima, kao i zahtevi za dodatne pisane informacije koje prate obuću.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) obuća jeste proizvod, s pričvršćenim đonovima, izrađen za zaštitu ili pokrivanje stopala, koji se sastoji od sledećih glavnih delova koji mogu biti odvojeno stavljeni na tržište Republike Srbije:
(1) gornji deo ili lice, koji predstavlja spoljnu stranu strukturnog elementa koji je pričvršćen na đon;
(2) postava i uložna tabanica, koje predstavljaju unutrašnji deo obuće (u slučaju da u obuću nije ugrađena postava, pod postavom se podrazumeva naličje gornjeg dela ili lica);
(3) đon, koji predstavlja donji deo obuće izložen habanju i pričvršćen na gornji deo ili lice;
2) koža jeste svaka vrsta krzna ili kože, sa svojom očuvanom prirodnom vlaknastom strukturom, i to:
(1) štavljena koža koja se štavi tako da se dlaka ili vuna može a ne mora ukloniti i koja se izrađuje od krzna ili kože koji su tehnološkim postupkom razdvojeni ili razdeljeni na slojeve pre ili posle štavljenja (štavljena koža se ne smatra kožom ako se koža ili krzno mehanički ili hemijski rastavi na vlaknaste delove, komadiće ili prah pa se onda, sa ili bez spajanja vezivnim sredstvom, prerađuje u listove ili druge oblike), s tim da, ako štavljena koža na sebi ima površinski premaz nanesen na bilo koji način ili zalepljenu polituru, takvi površinski slojevi ne smeju biti deblji od 0,15 mm; ili
(2) koža pune zrnaste strukture (ili koža prirodnog lica) kod koje ni jedan deo površine nije uklonjen brušenjem, struganjem ili razdvajanjem (deljenjem, cepanjem) i koja ima izvornu prirodnu zrnastu površinu ako je izložena uklanjanju površinskog sloja;
3) koža korigovanog lica jeste koža na kojoj je premaz kojim je korigovano lice deblji od 0,15 mm ali ne prelazi jednu trećinu ukupne debljine proizvoda;
4) tekstil jeste materijal od prirodnih ili sintetičkih tekstilnih vlakana odnosno svaki tekstilni proizvod obuhvaćen posebnim propisom kojim se propisuju zahtevi za označavanje i obeležavanje tekstilnih proizvoda;
5) piktogram jeste slikovna oznaka glavnih delova obuće kao i slikovna oznaka sastava materijala od koga je izrađen glavni deo obuće;
6) proizvođač jeste pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje izrađuje obuću radi njenog stavljanja na tržište Republike Srbije ili lice koje se predstavlja kao proizvođač stavljanjem na proizvod svog poslovnog imena, imena ili naziva, žiga, druge prepoznatljive oznake ili na drugi način;
7) zastupnik jeste pravno lice ili preduzetnik registrovan u Republici Srbiji, odnosno fizičko lice sa prebivalištem u Republici Srbiji, koje je proizvođač obuće pismeno ovlastio da za njegov račun preduzima radnje iz ovlašćenja, a u vezi sa stavljanjem obuće na tržište Republike Srbije;
8) uvoznik jeste pravno lice ili preduzetnik registrovan u Republici Srbiji, odnosno fizičko lice sa prebivalištem u Republici Srbiji koje stavlja na tržište obuću iz drugih zemalja;
9) trgovac jeste pravno ili fizičko lice koje ispunjava uslove za obavljanje prodaje robe, odnosno usluga, propisane zakonom kojim se uređuje trgovina;
10) potrošač jeste fizičko lice koje kupuje robu, odnosno usluge radi zadovoljavanja ličnih potreba ili potreba domaćinstva;
11) isporuka na tržištu jeste svako činjenje dostupnim obuće na tržištu Republike Srbije radi distribucije, potrošnje ili upotrebe, sa ili bez naknade;
12) stavljanje na tržište jeste prva isporuka obuće na tržište Republike Srbije.
Drugi izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku, koji nisu definisani u stavu 1. ovog člana, imaju značenje definisano zakonima kojima se uređuju tehnički zahtevi za proizvode i ocenjivanje usaglašenosti, trgovina i zaštita potrošača.
Ovaj pravilnik primenjuje se na obuću, uključujući i:
1) ravne cipele ili cipele s visokom petom za zatvoreni prostor ili za nošenje na otvorenom prostoru;
2) čizme do gležnja, polučizme (čizme do pola lista), čizme do kolena i čizme iznad kolena;
3) sandale različitog tipa, "espadrile" (cipele s gornjim delom od platna i đonom od pletenog materijala biljnog porekla), sandale sa kaiševima, obuću za tenis, različite vrste sportske obuće, sandale za kupanje i drugu svakodnevnu (neformalnu) obuću;
4) posebnu sportsku obuću koja je namenjena za sportske aktivnosti i ima, ili je predviđena za pričvršćivanje šiljaka, krampona, raznih vrsta kopči ili sličnih dodataka, kao i cipele za klizanje, skijanje i skijašku terensku obuću, obuću za rvanje, boks i biciklizam, kao i složene proizvode kao što je obuća sa pričvršćenim klizaljkama ili rolerima;
5) obuću za ples;
6) obuću izrađenu iz jednog komada, naročito onu nastalu oblikovanjem gume ili plastike, izuzimajući proizvode od tankog materijala (papira, plastične tanke folije, itd., bez pričvršćenog đona) za jednokratnu upotrebu;
7) cipele koje se nose preko druge obuće i koje su ponekad bez pete;
8) obuću sa đonom, obično namenjenu za jednokratnu upotrebu;
9) ortopedsku obuću.
Ovaj pravilnik primenjuje se i na obuću, kamašne i slične proizvode kao i delove tih proizvoda koji su navedeni u odgovarajućom delu propisa kojim se utvrđuje nomenklatura carinske tarife.
Obuća na koju se ne primenjuje ovaj pravilnik
Ovaj pravilnik ne primenjuje se na:
- korišćenu (polovnu) obuću,
- zaštitnu obuću na koju se primenjuju propisi o ličnoj zaštitnoj opremi,
- obuću koja je predmet posebnih propisa,
- obuću za igračke (dečje lutke i slično).
Stavljanje na tržište i/ili u upotrebu i slobodan promet obuće
Obuća se stavlja na tržište Republike Srbije i/ili u upotrebu ako su glavni delovi obuće i materijal glavnih delova obuće označeni u skladu sa zahtevima iz ovog pravilnika.
Obuća koja ispunjava zahteve iz stava 1. ovog člana stavlja se na tržište i/ili u upotrebu slobodno, bez ikakvih ograničenja.
Označavanje glavnih delova obuće
Svaki glavni deo obuće označava se posebnim piktogramom ili navođenjem tekstualne informacije koja ima isto značenje i može da zameni piktogram, u skladu sa Prilogom - Piktogrami i tekstualne informacije (u daljem tekstu: Prilog), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Prilikom označavanja gornjeg dela ili lica obuće ne uzimaju se u obzir dodaci ili pojačanja, kao što su ojačanja na zglobovima, ukrasi, kopče, trake, otvori za vezivanje i slični dodaci.
Označavanje materijala glavnih delova obuće
Sastav svakog materijala od kojeg su izrađeni glavni delovi obuće označava se posebnim piktogramom ili navođenjem tekstualne informacije koja ima isto značenje, u skladu sa Prilogom.
Sastav materijala od kojeg su izrađeni glavni delovi obuće označava se tako što se piktogram ili tekstualna informacija stavlja na obuću u skladu sa Prilogom, i to kada određeni materijal predstavlja:
- najmanje 80% površine gornjeg dela ili lica obuće,
- najmanje 80% postave i uložne tabanice,
- najmanje 80% zapremine đona.
Ako nijedan od materijala od kojih je izrađena obuća ne čini najmanje 80% površine ili zapremine nekog od glavnih delova obuće, stavljaju se piktogrami ili tekstualne informacije za dva materijala sa najvećim procentualnim učešćem u tom delu obuće.
Označavanje obuće piktogramima ili tekstualnim informacijama
Označavanje piktogramima ili tekstualnim informacijama vrši se isključivo na obući.
Piktogrami ili tekstualne informacije stavljaju se na najmanje jedan komad obuće u svakom paru štampanjem, utiskivanjem, stavljanjem nalepnice ili pričvršćivanjem etikete. Tekstualna informacija se sačinjava na srpskom jeziku za obuću domaće proizvodnje, a za obuću iz uvoza na jednom od službenih jezika zemalja članica Evropske unije, u skladu sa Prilogom.
Piktogram i tekstualna informacija su vidljivi, čitljivi, sigurno pričvršćeni i lako dostupni i imaju odgovarajuće dimenzije kako bi podaci na njima bili uočljivi i razumljivi.
Piktogram i tekstualna informacija ne smeju dovoditi u zabludu potrošača.
Proizvođač ili njegov zastupnik označava glavne delove obuće i sastav materijala glavnih delova obuće piktogramima ili tekstualnim informacijama u skladu sa Prilogom.
Proizvođač ili njegov zastupnik obezbeđuje tačnost piktograma i tekstualnih informacija na obući. Ako proizvođač ili njegov zastupnik nisu registrovani na teritoriji Republike Srbije, tačnost piktograma i tekstualnih informacija na obući obezbeđuje uvoznik.
Trgovac u trgovini na malo obezbeđuje da pisano obaveštenje na srpskom jeziku o značenju piktograma i tekstualnih informacija u skladu sa Prilogom bude dostupno potrošačima i vidno istaknuto na prodajnom mestu.
Zahtevi za dodatne pisane informacije koje prate obuću
Obuću koja se isporučuje na tržište prate i dodatne pisane informacije o:
- veličini obuće;
- nazivu i sedištu proizvođača obuće, kao i uvozniku za obuću iz uvoza;
- namenskoj upotrebi obuće (kućna obuća, obuća za suvo vreme, obuća za kišu, sportska obuća i dr.);
- održavanju obuće;
- načinu izrade obuće (prošivena obuća, lepljena obuća, vulkanizovana obuća, i dr.).
Dodatne pisane informacije iz stava 1. ovog člana na srpskom jeziku sačinjava proizvođač ili njegov zastupnik, odnosno uvoznik za obuću iz uvoza.
Dodatne pisane informacije iz stava 1. ovog člana za obuću iz uvoza koje sačinjava uvoznik ne smeju se razlikovati od informacija koje je dao proizvođač ili njegov zastupnik na priveznici, etiketi, alkici, pakovanju obuće ili na samoj obući.
Dodatne pisane informacije se stavljaju na pakovanje obuće odnosno na priveznicu, etiketu ili alkicu uz pakovanje ili neposredno uz obuću na mestu prodaje, a izuzetno se mogu staviti i na obuću.
Dodatne pisane informacije se stavljaju na način da se ne ometa vidljivost i razumljivost piktograma i tekstualnih informacija o označavanju glavnih delova obuće i sastava materijala glavnih delova obuće.
Neodgovarajuće označavanje obuće
Neodgovarajućim označavanjem obuće smatra se svako označavanje koje nije u skladu s odredbama ovog pravilnika.
Ako obuća koja se isporučuje na tržište nije označena u skladu sa odredbama ovog pravilnika, isporuka takve obuće može se ograničiti ili zabraniti u skladu sa zakonima kojima se uređuju tehnički zahtevi za proizvode i ocenjivanje usaglašenosti, zaštita potrošača i trgovina.
Usklađenost sa propisima Evropske unije
Ovaj pravilnik je usklađen sa svim načelima i bitnim zahtevima iz Direktive 94/11/EZ Evropskog parlamenta i Saveta od 23. marta 1994. godine o označavanju materijala glavnih delova obuće.
Danom početka primene ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o tehničkim i drugim zahtevima za označavanje, deklarisanje i način pakovanja gotove kože i krzna, proizvoda od prirodne i veštačke kože ("Službeni glasnik RS", broj 56/09).
Prestanak važenja pojedinih odredaba
Odredbe člana 9. ovog pravilnika prestaju da važe danom pristupanja Republike Srbije Evropskoj uniji.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 1. jula 2015. godine.
PIKTOGRAMI I TEKSTUALNE INFORMACIJE
TABELA 1
PIKTOGRAMI GLAVNIH DELOVA OBUĆE I TEKSTUALNE INFORMACIJE
Piktogrami |
Oznaka zemlje |
Tekstualna informacija |
|
SRB |
Gornji deo ili lice |
F |
Tige |
|
D |
Obermaterial |
|
IT |
Tomaia |
|
NL |
Bovendeel |
|
EN |
Upper |
|
DK |
Overdel |
|
GR |
ΕΠΑΝΩ ΜΕΡΟΣ |
|
ES |
Empeine |
|
P |
Parte superior |
|
CZ |
Vrch |
|
EST |
Pealne |
|
LV |
Virsa |
|
LT |
Viršus |
|
HU |
Felsőrész |
|
M |
Wiċċ |
|
PL |
Wierzch |
|
SI |
Zgornji del |
|
SK |
Vrch |
|
BG |
Лицева част |
|
RO |
Față |
|
SRB |
Postava i uložna tabanica |
F |
Doublure et semelle de propreté |
|
D |
Futter und Decksohle |
|
IT |
Fodera e Sottopiede |
|
NL |
Voering en inlegzool |
|
EN |
Lining and sock |
|
DK |
Foring og bindsål |
|
GR |
ΦΟΔΡΕΣ |
|
ES |
Forro y plantilla |
|
P |
Forro e Palmilha |
|
CZ |
Podšívka a stélka |
|
EST |
Vooder ja sisetald |
|
LV |
Odere un ieliekamā saistzole |
|
LT |
Pamušalas ir įklotė |
|
HU |
Bélés és fedőtalpbélés |
|
M |
Inforra u suletta |
|
PL |
Podszewka z wyściółką |
|
SI |
Podloga in vložek (steljka) |
|
SK |
Podšívka a stielka |
|
BG |
Подплата и стелка |
|
RO |
Căptușeală și acoperiș de branț |
|
SRB |
Đon |
F |
Semelle extérieure |
|
D |
Laufsohle |
|
IT |
Suola esterna |
|
NL |
Buitenzool |
|
EN |
Outer sole |
|
DK |
Ydersål |
|
GR |
ΣΟΛΑ |
|
ES |
Suela |
|
P |
Sola |
|
CZ |
Podešev |
|
EST |
Välistald |
|
LV |
Ārējā zole |
|
LT |
Padas |
|
HU |
Járótalp |
|
M |
Pett ta' barra |
|
PL |
Spód |
|
SI |
Podplat |
|
SK |
Podošva |
|
BG |
външно ходило |
|
RO |
Talpă exterioară |
TABELA 2
PIKTOGRAMI MATERIJALA GLAVNIH DELOVA OBUĆE I TEKSTUALNE INFORMACIJE
Piktogrami kojima se označava sastav materijala glavnih delova obuće nalaze se pored piktograma glavnih delova obuće u skladu sa članom 8. ovog pravilnika i Tabelom 1.
Piktogrami |
Oznaka zemlje |
Tekstualna infomacija |
|
SRB |
Koža * |
F |
Cuir |
|
D |
Leder |
|
IT |
Cuoio |
|
NL |
Leder |
|
EN |
Leather |
|
DK |
Læder |
|
GR |
ΔΕΡΜΑ |
|
ES |
Cuero |
|
P |
Couros e peles curtidas |
|
CZ |
Useň |
|
EST |
Nahk |
|
LV |
Āda |
|
LT |
Oda |
|
HU |
Bőr |
|
M |
Ġilda |
|
PL |
Skóra |
|
SI |
Usnje |
|
SK |
Useň |
|
BG |
Кожа |
|
RO |
Piei cu față naturală |
|
|
SRB |
Koža korigovanog lica |
F |
Cuir enduit |
|
D |
Beschichtetes Leder |
|
IT |
Cuoio rivestito |
|
NL |
Gecoat leder |
|
EN |
Coated leather |
|
DK |
Overtrukket læder |
|
GR |
ΕΠΕΝΔΕΔΥΜΕΝΟ ΔΕΡΜΑ |
|
ES |
Cuero untado |
|
P |
Couro revestido |
|
CZ |
Povrstvená useň |
|
EST |
Kaetud nahk |
|
LV |
Pārklāta āda |
|
LT |
Padengta oda |
|
HU |
Bevonatos bőr |
|
M |
Ġilda miksija |
|
PL |
Skóra pokryta |
|
SI |
Krito usnje |
|
SK |
Povrstvená useň |
|
BG |
кожа с покритие |
|
RO |
Piei cu față corectată |
|
|
SRB |
Tekstil |
F |
Textile |
|
D |
Textil |
|
IT |
Tessili |
|
NL |
Textiel |
|
EN |
Textile |
|
DK |
Tekstil-materialer |
|
GR |
ΥΦΑΣΜΑ |
|
ES |
Textil |
|
P |
Téxteis |
|
CZ |
Textilie |
|
EST |
Tekstiil |
|
LV |
Tekstilmateriāls |
|
LT |
Tekstilė |
|
HU |
Textil |
|
M |
Tessut |
|
PL |
Materiał włókienniczy |
|
SI |
Tekstil |
|
SK |
Textil |
|
BG |
текстил |
|
RO |
Textile |
|
|
SRB |
Drugi materijali |
F |
Autres matériaux |
|
D |
Sonstiges Material |
|
IT |
Altre materie |
|
NL |
Overige materialen |
|
EN |
Other materials |
|
DK |
Andre materialer |
|
GR |
ΑΛΛΑ ΥΛΙΚΑ |
|
ES |
Otros materiales |
|
P |
Outros materiais |
|
CZ |
Ostatní materiály |
|
EST |
Teised materjalid |
|
LV |
Citi materiāli |
|
LT |
Kitos medžiagos |
|
HU |
Egyéb anyag |
|
M |
Materjal ieħor |
|
PL |
Inny materiał |
|
SI |
Drugi materiali |
|
SK |
Iný materiál |
|
BG |
Всички други материали |
|
RO |
Alte materiale |
* Umesto izraza "koža" može se koristiti izraz "koža pune zrnaste strukture", kao dodatna tekstualna informacija za materijal koji odgovara definiciji iz člana 2. stav 1. tačka 1. ovog pravilnika.
