ODLUKAO UTVRĐIVANJU PARKA PRIJATELJSTVA U NOVOM BEOGRADU ZA ZNAMENITO MESTO("Sl. glasnik RS", br. 8/2014) |
1. Park prijateljstva u Novom Beogradu utvrđuje se za znamenito mesto.
2. Park prijateljstva u Novom Beogradu (u daljem tekstu: znamenito mesto), nalazi se na teritoriji opštine Novi Beograd, u gradu Beogradu, na katastarskim parcelama broj: 1026/2, 1032/1, 1032/2 i delu katastarske parcele broj 1026/1 oivičenom sa zapadne strane zapadnom granicom šetne staze, koja je udaljena oko 600 m od istočne granice iste parcele, a koja spaja Bulevar Nikole Tesle sa šetnom stazom na obaloutvrdi, i oivičenom sa severne strane južnom granicom šetne staze na obaloutvrdi i jugozapadnom granicom staze koja spaja stazu na obaloutvrdi i ulicu Ušće, i delu katastarske parcele broj 1028 južno od šetne staze na obaloutvrdi, KO Novi Beograd, u državnoj svojini.
Granica znamenitog mesta polazi od raskrsnice Bulevara Nikole Tesle i ulice Ušće, ide uz Bulevar Nikole Tesle u pravcu severozapada granicom katastarskih parcela broj 1026/2 i 1026/1 KO Novi Beograd u dužini oko 600 m do pešačke staze, obuhvatajući i samu stazu, dalje ide u pravcu severoistoka do šetne staze na obaloutvrdi, zatim južnom stranom šetne staze, presecajući katastarske parcele broj 1026/1 i 1028 KO Novi Beograd, nastavlja do tačke ukrštanja šetne staze i ulice Ušće, potom ide istočnom granicom katastarske parcele broj 1026/1 KO Novi Beograd do raskrsnice sa Bulevarom Nikole Tesle. Znamenito mesto obuhvata površinu od 17,98 ha.
Znamenito mesto se nalazi u delu Novog Beograda, na trougaonom prostoru okruženom najznačajnijim novobeogradskim građevinama - zgradama Saveznog izvršnog veća, Muzeja savremene umetnosti i Centralnog komiteta KPJ (danas Palata Ušće). Ideja za formiranje Parka prijateljstva kao prostora memorijalnog karaktera i simbolike potekla je od Mladih gorana 1961. godine, koji su u ime održavanja Prve konferencije nesvrstanih u Beogradu doneli odluku da se osnuje spomen-park kao simbol borbe za mir i jednakost svih naroda u svetu. Njihovu inicijativu 29. avgusta 1961. godine podržali su Savet za kulturu i Savet za urbanizam Narodnog odbora grada Beograda. Za svečano otvaranje Parka smatra se Titova sadnja platana 7. septembra 1961. godine, a poslednje veliko sađenje obavljeno je 1989. godine prilikom poslednjeg Devetog samita nesvrstanih u Beogradu. Prvo idejno rešenje uradio je inženjer Vladeta Đorđević. Konačno rešenje izgleda i organizacije parkovskog prostora dao je arhitekta Milan Pališaški u svom projektu pod nazivom "Potez" koji je osvojio prvu nagradu na velikom jugoslovenskom konkursu 1965. godine. Projekat je zasnovan na jednostavnom geometrizmu bez inicijalnog ideološko-političkog i simboličkog konteksta. Specifičnost pozicije jeste neposredna blizina palate Saveznog izvršnog veća, čije je svečano otvaranje bilo povodom održavanja Prve konferencije nesvrstanih. Kako su i park i palata direktno povezani sa važnim događajem iz posleratne istorije Beograda i Jugoslavije, oni su i fizički i simbolično jedinstvena urbana celina.
Svojim specifičnim arhitektonsko-urbanističkim i stilskim vrednostima reprezent je jedne posebne društvene, kulturne i estetske klime u prvim decenijama nakon Drugog svetskog rata. Takođe, položajem i vizurama uspostavljena je veza sa Beogradskom tvrđavom, Velikim ratnim ostrvom i istorijskim delom grada. Visoka vegetacija parka sastoji se od autohtonih vrsta biljaka tipičnih za priobalje kao i od sađenih vrsta kroz koncept formiranja Parka što ukazuje na njegove posebne prirodne i hortikulturne vrednosti. Znamenito mesto predstavlja jedini javni formirani park na teritoriji Novog Beograda i jedini park duž rečne obale. Činjenica da danas na uređenoj površini parka postoji sto osamdeset stabala platana, pretvara ovaj prostor u svojevrstan "muzej mira" na otvorenom. Jedinstven je u našoj zemlji i potvrda je mirnodopskog zalaganja kroz noviju istoriju počev od Prve konferencije nesvrstanih pa do danas. Kao mesto koje se vezuje za prvi samit nesvrstanih održan u Beogradu i mesto koje su posetili najviši državnici sveta i zasadili svoje drvo "mira" svedoči o važnim događajima i ličnostima za jugoslovensku i svetsku istoriju.
3. Zaštićena okolina znamenitog mesta obuhvata katastarske parcele broj: 1026/2, 1032/1, 1032/2 i deo katastarske parcele broj 1026/1 oivičen sa zapadne strane zapadnom granicom šetne staze, koja je udaljena oko 600 m od istočne granice iste parcele, a koja spaja Bulevar Nikole Tesle sa šetnom stazom na obaloutvrdi, i oivičen sa severne strane južnom granicom šetne staze na obaloutvrdi i jugozapadnom granicom staze koja spaja stazu na obaloutvrdi i ulicu Ušće, i deo katastarske parcele broj 1028 južno od šetne staze na obaloutvrdi, sve KO Novi Beograd, u državnoj svojini.
Granica zaštićene okoline znamenitog mesta polazi od raskrsnice Bulevara Nikole Tesle i ulice Ušće, ide uz Bulevar Nikole Tesle u pravcu severozapada granicom katastarskih parcela broj 1026/2 i 1026/1 KO Novi Beograd u dužini oko 600 m do pešačke staze, obuhvatajući i samu stazu, dalje ide u pravcu severoistoka do šetne staze na obaloutvrdi, zatim južnom stranom šetne staze, presecajući katastarske parcele broj 1026/1 i 1028 KO Novi Beograd, nastavlja do tačke ukrštanja šetne staze i ulice Ušće, potom ide istočnom granicom katastarske parcele broj 1026/1 KO Novi Beograd do raskrsnice sa Bulevarom Nikole Tesle.
4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite znamenitog mesta:
1) Očuvanje autentičnosti izgleda parkovskog prostora sa svim prirodnim karakteristikama i specifičnostima pejzažne arhitekture, spomenika i spomen ploča;
2) Zabrana gradnje ili postavljanja objekata trajnog ili privremenog karaktera koji svojom namenom, volumenom ili gabaritom mogu ugroziti ili degradirati znamenito mesto;
3) Zabrana izgradnje infrastrukturnih objekata i sistema, na način koji bi bitno ugrozio biološki i pejzažno parkovski prostor;
4) Zabrana izgradnje sportskih terena;
5) Park pejzažno-arhitektonski unaprediti i urediti da bude reprezentativan javni parkovski prostor;
6) Zeleni prostor parka koristiti kao javni parkovski prostor sa sadržajima koji neće remetiti niti ugrožavati biljne vrste koje su dominantan gradivni materijal parka;
7) Park učiniti komunikaciono lako pristupačnim uz očuvanje autentičnosti ambijenta parka i obezbediti njegovo adekvatno osvetljenje;
8) Postavljanje info-tabli u okviru parka radi javnog informisanja o kulturnim i političkim prilikama u vreme njegovog osnivanja, osnovnim idejama za njegovo formiranje. Obnavljanje već postojećih ploča sa natpisom imena značajnih ličnosti i zemalja koje su posadile drvo mira;
9) Zabrana odlaganja otpada, materijala i zemljišta na parkovskoj površini;
10) Zabrana postavljanja antenskih stubova mobilne telefonije i reklamnih panoa;
11) Zapadni deo parka definisati kao zeleni prostor koji ne treba formirati parkovskom strukturom kako je to definisano u istočnom delu parka. Park u ovom delu može da primi sadržaje koji su odgovarajući u smislu povremenih kulturnih događaja na otvorenom;
12) Mogućnost postavljanja parkovskih skulptura.
5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline znamenitog mesta:
1) Zabrana gradnje ili postavljanja objekata trajnog ili privremenog karaktera, koji svojom namenom, gabaritom, volumenom ili oblikom mogu ugroziti ili degradirati znamenito mesto i njegovu neposrednu okolinu.
2) Zabrana postavljanja antenskih stubova mobilne telefonije i reklamnih panoa.
6. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".