PROGRAM KONTROLE I SMANJENJA POPULACIJE NAPUŠTENIH PASA I MAČAKA NA TERITORIJI GRADA NOVOG SADA ("Sl. list Grada Novog Sada", br. 6/2014)

I. Ovim Programom uređuje se kontrola i smanjenje populacije napuštenih pasa i mačaka na teritoriji Grada Novog Sada (u daljem tekstu: Grad) prema specifičnosti sredine.

II. Veliki broj napuštenih pasa i mačaka na teritoriji Grada u najvećoj meri predstavlja posledicu ponašanja vlasnika, građana i prirodne reprodukcije. Tačan broj napuštenih pasa i mačaka je veoma teško odrediti, jer postoji veliki broj vlasnika pasa ili mačaka koji svoje kućne ljubimce svesno ili nesvesno puštaju bez kontrole, što doprinosi povećanju njihove reprodukcije.

Neselektivna eutanazija napuštenih pasa i mačaka predstavlja čin koji nije u skladu sa civilizacijskim tekovinama i nije efikasno sredstvo za kontrolu besnila, niti za dugoročno smanjivanje broja napuštenih pasa i mačaka, jer ne dovodi do rešavanja uzroka problema - neodgovornog vlasništva. Eutanazija predstavlja nehumano postupanje sa osećajnim bićima, dok istovremeno postoji humana alternativa.

U cilju rešavanja problema napuštenih pasa i mačaka neophodno je ostvariti potpunu saradnju nadležnog ministarstva, Grada, javnih komunalnih i drugih javnih preduzeća Grada Novog Sada, veterinarskih službi i udruženja za zaštitu životinja i građana.

III. Ciljevi donošenja ovog programa su:

1. socijalno-bezbednosni - smanjenje napada na građane kao i narušavanja javnog reda i mira,

2. ekonomski - smanjenje troškova u slučaju odštetnih zahteva građana,

3. zdravstveni - sprečava se širenje i prenošenje zaraznih bolesti, kao i bolesti koje su zajedničke ljudima i životinjama (zoonoze),

4. higijensko-ekološki - sprečava se rasturanje otpada iz posuda za sakupljanje otpada i sprečava se prljanje površina javne namene,

5. edukativni - podizanje ukupne svesti svih građana, i

6. humani odnos prema životinjama - humano postupanje sa životinjama je mera koja je u interesu i ljudi i životinja.

IV. Ciljevi utvrđeni u tački III. ovog programa realizovaće se sledećim merama:

1. registracija i obeležavanje napuštenih pasa i mačaka,

2. poboljšanje uslova u Prihvatilištu,

3. sterilizacija napuštenih pasa i mačaka,

4. udomljavanje,

5. promovisanje odgovornog vlasništva nad životinjama putem medijske kampanje

6. edukacija i informisanje vlasnika ili držalaca životinja o osobinama i potrebama životinja i zakonskim obavezama vlasnika, odnosno držalaca (edukacija i informisanje),

7. ponovno hvatanje, kontrola pasa i mačaka i revakcinacija,

8. druge mere u skladu sa zakonom.

1. Populacija napuštenih pasa i mačaka povećava se zbog neadekvatnog odnosa vlasnika, odnosno držalaca pasa i mačaka. S obzirom na to da veliki broj vlasnika, odnosno držalaca pasa i mačaka napušta svoje životinje, neophodno je da se sprovede registracija i obeležavanje ovih životinja, kao i stimulacija vlasnika, odnosno držalaca pasa i mačaka, da ih obeleže i čipuju. Odlukom o držanju domaćih životinja predviđeno je da je vlasnik, odnosno držalac psa i mačke, dužan da ih obeleži i registruje. Građani, vlasnici, odnosno držaoci pasa i mačaka, treba da se upoznaju sa navedenom obavezom, i to putem sredstava javnog informisanja, kroz podelu obaveštenja, tribine, edukacije u školama itd. Obeležavanjem i registrovanjem pasa i mačaka stvaraju se povoljniji uslovi za jednostavno pronalaženje njihovih vlasnika, odnosno držalaca.

2. Poboljšanje uslova u prihvatilištu predstavlja obavezu jedinice lokalne samouprave da, po izgradnji prihvatilišta, radi na proširivanju kapaciteta i poboljšanju uslova za smeštaj napuštenih pasa i mačaka. Pod poboljšanjem uslova u prihvatilištu podrazumeva se i stalno unapređivanje odnosa i tretmana zbrinutih pasa i mačaka. Nadalje, podrazumeva se obezbeđivanje uslova za postupanje sa napuštenim psima i mačkama u skladu sa savremenim principima, propisima, standardima i načelima, poboljšanje zdravstvenog stanja svih pasa i mačaka u Gradu, smanjenje mogućnosti zloupotrebe pasa i mačaka, doprinos zaštiti životne sredine i posredno povećanje bezbednosti stanovništva.

3. Sterilizacija je najefikasnija mera kojom se smanjuje populacija napuštenih pasa i mačaka, reguliše brojnost populacije u prihvatilištima, kao i njihova nekontrolisana reprodukcija.

4. Udomljavanje napuštenih pasa i mačaka iz prihvatilišta je najhumaniji način njihovog zbrinjavanja, i tom prilikom moraju biti vakcinisani, sterilisani i obeleženi.

5. Promovisanje odgovornog vlasništva nad životinjama putem medijske kampanje obuhvata podizanje svesti građana i vlasnika, odnosno držalaca životinja, o obavezama koje povlači držanje životinja. Takođe, promovisanje odgovornog vlasništva nad životinjama putem medijske kampanje podrazumeva i uticaj na svest građana i vlasnika, odnosno držalaca životinja, o bitnosti sterilizacije kao najefikasnijeg načina kontrole neželjene populacije životinja. Promocija odgovornog vlasništva vrši se kako putem televizije i radija tako i putem društvenih mreža.

6. Vlasnici, odnosno držaoci pasa i mačaka, edukacijom i informisanjem upoznaju se sa osobinama i potrebama pasa i mačaka, sopstvenim motivima držanja pasa i mačaka, kao i zakonskim obavezama vlasnika pasa i mačaka.

7. Ponovno hvatanje, kontrola i revakcinacija pasa i mačaka u Prihvatilištu vršiće se jedanput godišnje, po Zakonu o veterinarstvu, kao i u skladu sa programom prevetivnih mera Uprave za veterinu.

Poslovi revakcinacije pasa i mačaka vraćenih na stanište i pasa i mačaka u Prihvatilištu vršiće se u procenjenom godišnjem obimu od 775 životinja.

8. Druge mere u skladu sa zakonom podrazumevaju eutanaziju, tj. lišavanje života pasa i mačaka na human način, u okolnostima i na način predviđen Zakonom o dobrobiti životinja, kao i druge mere koje za cilj imaju smanjenje populacije napuštenih pasa i mačaka.

Strategija "uhvati-steriliši-pusti" je metod koji je uveden kao humana alternativa eutanaziji, a za ograničavanje brojnosti populacije napuštenih pasa i mačaka.

Svetska organizacija za zdravlje životinja (OIE) preporučuje da programi kontrole brojnosti populacije uličnih životinja moraju da se zasnivaju na humanim metodama, pre svega na sterilizaciji.

Zastupnici CNR strategije ističu da je ovaj metod za ograničavanje populacije napuštenih pasa i mačaka delotvorniji od lišavanja života, jer kada se uklone svi napušteni psi i mačke s jedne teritorije, psi i mačke iz okolnih oblasti počeće da se naseljavaju u toj oblasti, u kojoj postoje skloništa i hrana, i počeće da se razmnožavaju. S druge strane, sterilisani napušteni psi i mačke vraćeni na prvobitna staništa ne mogu da se razmnožavaju, čuvaju teritoriju i sprečavaju dolazak nesterilisanih pasa i mačaka. Brojnost populacije može da se kontroliše ako se pridošli napušteni psi i mačke sterilišu pre nego što počnu da se razmnožavaju.

V. Na teritoriji Grada poslove prikupljanja, prevoza i zbrinjavanja napuštenih pasa i mačaka, njihove trijaže, vakcinisanja, sterilisanja, čipovanja i ponovna puštanja iz prihvatilišta obavlja Javno komunalno preduzeće "Zoohigijena i Veterina Novi Sad" Novi Sad, kome su ti poslovi povereni.

VI. Sredstva za realizaciju planiranih aktivnosti u okviru Programa kontrole i smanjenja populacije napuštenih pasa i mačaka na teritoriji Grada Novog Sada, obezbeđuje se u budžetu Grada Novog Sada, kroz godišnji program investicionih aktivnosti i usluga iz delatnosti Javnog komunalnog preduzeća "Zoohigijena i veterina Novi Sad" Novi Sad.

VII. Ovaj Program stupa na snagu narednog dana od dana donošenja i biće objavljen u "Službenom listu Grada Novog Sada".