IFRIC TUMAČENJE 9
Ponovna procena ugrađenih derivata

("Sl. glasnik RS", br. 35/2014)

Reference

• IAS 39 Finansijski instrumenti: priznavanje i odmeravanje

• IFRS 1 Prva primena Međunarodnih standarda finansijskog izveštavanja

• IFRS 3 Poslovne kombinacije

Istorijat

1 U paragrafu 10 IAS-a 39 se ugrađeni derivat opisuje kao "komponentu hibridnog (kombinovanog) instrumenta koji takođe obuhvata i nederivatni osnovni ugovor - sa efektom da neki tokovi gotovine kombinovanog derivata variraju na način koji je svojstven samostalnim derivatima".

2 U paragrafu 11 IAS-a 39 se zahteva da ugrađeni derivat bude odvojen od osnovnog ugovora i da se obračunava kao derivat ako, i samo ako:

(a) ekonomske karakteristike i rizici ugrađenog derivata nisu usko povezani sa ekonomskim karakteristikama i rizicima osnovnog ugovora;

(b) odvojeni instrument sa istim uslovima kao i ugrađeni derivat, zadovoljio bi definiciju derivata; i

(c) hibridni (kombinovani) instrument se ne odmerava po fer vrednosti sa promenama fer vrednosti koje se priznaju u bilansu uspeha (to jest, derivat, koji je ugrađen u finansijsko sredstvo ili finansijsku obavezu po fer vrednosti kroz bilans uspeha, se ne odvaja).

Delokrug

3 Što je predmet paragrafa 4 i 5 u daljem tekstu, ovo Tumačenje se primenjuje na sve ugrađene derivate pod delokrugom IAS-a 39.

4 Ovo tumačenje se ne bavi pitanjima ponovnog odmeravanja koja nastaju zbog ponovne procene ugrađenih derivata.

5 Ovo tumačenje se ne primenjuje na ugrađene derivate u ugovorima koji su stečeni u:

(a) poslovnoj kombinaciji (u skladu sa definicijom u IFRS 3 (revidiran 2008. godine));

(b) kombinaciji entiteta ili poslovanja pod zajedničkom kontrolom, kao što je opisano u paragrafima B1-B4 u IFRS 3 (revidiran 2008. godine); ili

(c) osnivanju zajedničkog poduhvata, kao što je to definisano u IAS 31 Učešća u zajedničkim poduhvatima

ili njihove moguće ponovne procene na datum sticanja.1

__________
1 IFRS 3 (revidiran 2008. godine) se bavi sticanjem ugovora sa ugrađenim derivatima u poslovnoj kombinaciji.

Pitanja

6 IAS 39 zahteva da entitet, kada prvi put postane ugovorna strana, proceni da li se zahteva da se bilo koji od umetnutih derivativa sadržanih u ugovoru odvoji od osnovnog ugovora i da se obračunava kao derivativ prema ovom Standardu. Ovo tumačenje se bavi sledećim pitanjima:

(a) Da li IAS 39 zahteva da se takva procena vrši samo kada entitet postane ugovorna strana, ili da li takva procena treba da se iznova razmatra tokom celog trajanja ugovora?

(b) Da li entitet koji primenjuje IFRS prvi put treba da vrši svoju procenu na osnovu uslova koji su postojali kada je entitet prvi put postao ugovorna strana, ili na osnovu uslova koji su preovladavali kada je entitet po prvi put usvojio IFRS-ove?

Konsenzus

7 Entitet procenjuje da li je potrebno odvojiti ugrađeni derivat od osnovnog ugovora i obračunavati ga kao derivat kada entitet prvi put postane ugovorna strana. Naknadna ponovna procena je zabranjena osim ako ne postoji ili (a) promena uslova ugovora koja značajno menja tokove gotovine koji bi se inače zahtevali prema ugovoru, ili (b) reklasifikacija finansijskog sredstva van kategorije po fer vrednosti kroz bilans uspeha, u kom slučaju se procena zahteva. Entitet određuje da li je izmena tokova gotovine značajna razmatranjem stepena u kom su se promenili očekivani budući tokovi gotovine povezani sa ugrađenim derivatom, osnovni ugovor ili oboje, kao i da li je promena značajna u odnosu na prethodno očekivane tokove gotovine od ugovora.

7A Procena da li je potrebno odvojiti ugrađeni derivat od osnovnog ugovora i računovodstveno ga obuhvatiti kao derivat prilikom reklasifikacije finansijskog sredstva van kategorije po fer vrednosti kroz bilans uspeha, u skladu sa paragrafom 7, pravi se na osnovu okolnosti koje postoje na datum koji stupa kasnije od:

(a) datuma kada je entitet prvo pristupio ugovoru; i

(b) datuma promene uslova ugovora koja značajno menja tokove gotovine koji bi se inače zahtevali prema ugovoru.

Za svrhe ove procene paragraf 11(c) u IAS 39 se ne primenjuje (tj. hibridni (kombinovani) ugovor se tretira kao da nije odmeravan po fer vrednosti sa promenama fer vrednosti priznatim u bilansu uspeha). Ako entitet ne može da napravi ovu procenu, hibridni (kombinovani) ugovor nastavlja da se klasifikuje u potpunosti po fer vrednosti kroz bilans uspeha.

8 Entitet koji usvaja IFRS prvi put procenjuje da li je potrebno odvojiti ugrađeni derivat od osnovnog ugovora i obračunavati ga kao derivat na osnovu uslova koji su postojali na datum koji je kasniji između datuma kada je strana postala ugovorna strana i datuma kada se zahtevala ponovna procena prema paragrafu 7.

Datum stupanja na snagu i prelazne odredbe

9 Entitet primenjuje ovo Tumačenje za godišnje periode počev od 1. juna 2006. godine. Ranija primena se podstiče. Ako entitet primenjuje ovo Tumačenje za period koji počinje pre 1. juna 2006. godine, on će obelodaniti ovu činjenicu. Ovo Tumačenje se primenjuje retrospektivno.

10 Objavljivanjem Ugrađenih derivata (Izmene IFRIC 9 i IAS 39), u martu 2009. godine, izmenjen je paragraf 7 i dodat paragraf 7A. Entitet primenjuje te izmene za godišnje periode koji se završavaju 30. juna 2009. godine ili kasnije.

11 Paragraf 5 je izmenjen u okviru Poboljšanja IFRS objavljenih u aprilu 2009. godine. Entitet primenjuje ovu izmenu prospektivno za godišnje periode koji počinju 1. jula 2009. godine ili kasnije. Ako entitet primenjuje IFRS 3 (revidiran 2008. godine) na raniji period, on je u obavezi da primeni ovu izmenu na taj raniji period i tu činjenicu da obelodani.