ODLUKAO ZAŠTITI SPOMENIKA PRIRODE "HRAST LUŽNJAK U ZRENJANINU"("Sl. list Grada Zrenjanina", br. 9/2011 i 13/2014) |
Ovom Odlukom stavlja se pod zaštitu stablo hrasta lužnjaka (Quercus robur L.) u Zrenjaninu kao Spomenik prirode pod imenom "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" i svrstava se u značajno, prirodno dobro III kategorije (u daljem tekstu: Spomenik prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu").
Stablo hrasta lužnjaka stavlja se pod zaštitu radi očuvanja jednog od retko vrednih pojedinačnih primeraka ove vrste na području srednjeg Banata.
Ono je velike starosti i dimenzija, vitalno, visoko dekorativno, sa neobično formiranom krošnjom koja je simetrična, obrnuto jajastog oblika, jače razvijena u vršnim nego u donjim delovima.
Spomenik prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" nalazi se na području grada Zrenjanina, KO Zrenjanin I, na kat. parc. br. 5689, 5683 i 5690 (na kojoj se nalazi stablo), na dvorišnom delu kuće u ulici Čarnojevićeva broj 33, površine 200,96 m2, koje je u privatnoj svojini.
Granicu Spomenika prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" čini projekcija krošnja hrasta na zemlju čiji je prečnik 16,00 m, pri čemu je centar zamišljenog kruga njegovo deblo.
Dendometrijske karakteristike Spomenika prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" su:
1. Visina stabla |
21,00 m |
2. Visina debla do prvih grana |
3,00 m |
3. Obim debla na prsnoj visini |
3,30 m |
4. Prečnik krošnje |
16,00 m |
5. Starost se procenjuje na |
120 god. |
Za Spomenik prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" ustanovljava se režim zaštite III stepena i propisuju uslovi i mere zaštite kojima se:
1. ZABRANJUJE:
- seča zaštićenog stabla, lomljenje grana, kidanje lišća, oštećenje kore ili preduzimanje radova koji bi mogli ugroziti opstanak stabla,
- izvođenje zemljanih radova koji bi mogli oštetiti podzemni deo biljke ili ugroziti njen normalan rast i razvoj,
- izvođenje građevinskih radova,
- prevođenje vazdušnih elektro i telefonskih vodova preko zaštićenog prostora,
- bacanje i deponovanje smeća i svih otpadaka i drugih materija i predmeta,
- paljenje vatre.
2. OBEZBEĐUJE:
- redovno uklanjanje suvih grana, korova i podrasta,
- stalno praćenje zdravstvenog stanja stabla i preduzimanje mera zaštite od bolesti i štetočina,
- praćenje prisustva mineralnih i organskih materija u zemljištu i regulisanje njihovog optimalnog sadržaja,
- primena mera sanacije i konzervacije kao i uređenje okolnog prostora pod uslovima koje utvrđuje organizacija nadležna za poslove zaštite prirode,
- prezentacija dobra i edukacija u cilju spoznaje prirodnih vrednosti Spomenika prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu".
Zaštita i razvoj Spomenika prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" sprovodi se prema Planu upravljanja (u daljem tekstu: Plan).
Plan iz stava 1. ovog člana sadrži sledeće:
1) prikaz glavnih prirodnih i stvorenih vrednosti, kao i prirodnih resursa;
2) ocenu stanja zaštićenog prirodnog dobra;
3) gled konkretnih aktivnosti, delatnosti i procesa koji predstavljaju faktor ugrožavanja;
4) dugoročne ciljeve zaštite, očuvanja i unapređenja i održivog razvoja;
5) analizu i ocenu uslova za ostvarivanje tih ciljeva;
6) prioritetne aktivnosti i mere na zaštiti, održavanju, praćenju stanja i unapređenju vrednosti zaštićenog prirodnog dobra;
7) prostornu identifikaciju planskih namena i režima korišćenja zemljišta;
8) aktivnosti na promociji vrednosti;
9) oblike saradnje i partnerstva sa vlasnicima i korisnicima nepokretnosti;
10) aktivnosti i mere na sprovođenju plana sa dinamikom i subjektima realizacije plana upravljanja i način ocene uspešnosti njegove primene;
11) finansijska sredstva i druge materijalne pretpostavke za izvršavanje poverenih poslova u upravljanju i način njihovog obezbeđenja.
Plan iz stava 1. ovog člana donosi se na period od pet godina, a ostvaruje se godišnjim programom koji sadrži zadatke i poslove koji se realizuju u tekućoj godini, dinamiku njihovog izvršavanja i iznos potrebnih sredstava.
Na Plan, na koji je prethodno pribavljeno mišljenje Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode, saglasnost daje Gradska uprava - Odeljenje nadležno za poslove zaštite životne sredine.
O spomeniku prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" stara se JP "Rezervati prirode Zrenjanina" Zrenjanin (u daljem tekstu: upravljač) koji je dužan da čuva i održava zaštićeno stablo u skladu sa propisanim merama zaštite, da u slučaju nastalih promena koje mogu uništiti zaštićeno stablo ili oštetiti njegova svojstva, odmah obavesti Pokrajinski zavod za zaštitu prirode i Gradsku upravu - Organizacionu jedinicu nadležnu za poslove zaštite životne sredine.
Upravljač u obavljanju poslova zaštite i razvoja Spomenika prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" obezbeđuje obeležavanje prirodnog dobra i unutrašnji red i mir u skladu sa članom 4. ove Odluke.
Izveštaj o ostvarivanju godišnjeg programa za prethodnu godinu i godišnji program za narednu godinu, upravljač dostavlja nadležnom organu do 15. decembra tekuće godine, a izveštaj o ostvarivanju Plana upravljanja najkasnije 60 dana pre isteka roka za koji je plan donet.
O predlogu plana upravljanja, upravljač je dužan da obavesti javnost. Obaveštenje javnosti podrazumeva javni uvid u predloženi Plan.
Javni uvid organizuje upravljač i traje 30 dana.
Sredstva za zaštitu i razvoj Spomenika prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" obezbeđuju se iz sredstava Gradske uprave grada Zrenjanina, iz sredstava budžetskog Fonda za zaštitu životne sredine, iz sredstava obezbeđenih za realizaciju programa, planova i projekata u oblasti zaštite prirode, iz donacija, poklona, pomoći i iz drugih izvora u skladu sa zakonom.
Upravljač iz člana 6. ove odluke obavezan je da postojeći srednjoročni Program zaštite i razvoja usaglasi sa ovom odlukom najkasnije u roku od tri meseca od dana donošenja iste.
Donošenjem ove odluke prestaje da važi Odluka o zaštiti Spomenika prirode "Hrast lužnjak u Zrenjaninu" ("Službeni list opštine Zrenjanin", broj 09/06).
Ova Odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu grada Zrenjanina".