PRAVILNIKO UNUTRAŠNJEM REDU I ČUVARSKOJ SLUŽBI PREDELA IZUZETNIH ODLIKA "SUBOTIČKA PEŠČARA"("Sl. glasnik RS", br. 70/2014) |
Pravilnikom o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi u Predelu izuzetnih odlika "Subotička peščara" (u daljem tekstu: Pravilnik), uređuju se pravila za sprovođenje režima zaštite Predela izuzetnih odlika "Subotička peščara" (u daljem tekstu: Predeo izuzetnih odlika), a naročito:
1) način na koji će se ponašati posetioci, vlasnici i korisnici nepokretnosti pri kretanju, boravku i obavljanju posla na zaštićenom području;
2) mesta, površine i objekti u kojima se ograničava kretanje ili zabranjuje i ograničava obavljanje određenih radnji, kao i trajanje tih mera;
3) biljne i životinjske vrste koje je zabranjeno uništavati, oštećivati ili uznemiravati, kao i vrste čije je korišćenje, odnosno branje, sakupljanje i izlov ograničen;
4) način saradnje sa fizičkim i pravnim licima koji po različitom osnovu koriste ili su zainteresovani za korišćenje zaštićenog područja;
5) uslovi zaštite prilikom naučnih istraživanja i obrazovnih aktivnosti;
6) mesta i uslovi za odlaganje otpada;
7) način održavanja urednosti i čistoće zaštićenog područja;
8) način i organizacija čuvanja zaštićenog područja;
9) oprema i sredstva neophodna za čuvanje i održavanje;
10) protivpožarna zaštita.
Odredbe ovog pravilnika odnose se na lica koja imaju prebivalište ili borave na području Predela izuzetnih odlika, vlasnike zemljišta i drugih nepokretnosti i pravna i fizička lica koja ostvaruju pravo korišćenja nepokretnosti ili korišćenja prirodnih dobara na području Predela izuzetnih odlika kroz registrovanu delatnost, na posetioce Predela izuzetnih odlika, kao i na pravna i fizička lica koja obavljaju druge dozvoljene aktivnosti ili vrše službene radnje na području Predela izuzetnih odlika.
Pravna i fizička lica iz stava 1. ovog člana dužna su da poštuju režime zaštite na području Predela izuzetnih odlika "Subotička peščara", propisane Uredbom o zaštiti Predela izuzetnih odlika "Subotička peščara" ("Službeni glasnik RS", br. 127/03, 113/04) (u daljem tekstu: Uredba).
Pravna ili fizička lica iz člana 2. ovog pravilnika dužna su da se pridržavaju Zakona o zaštiti prirode (u daljem tekstu: Zakon), Uredbe i odredaba ovog pravilnika, uputstava sa informativnih tabli i drugih oznaka, kao i uputstava ili naloga čuvara i drugih ovlašćenih lica Javnog preduzeća "Palić - Ludaš" (u daljem tekstu: Upravljač).
Za korišćenje prirodnih vrednosti Predela izuzetnih odlika i usluga Upravljača plaća se naknada članom 70. Zakona.
Obveznike naknade, njenu visinu i način naplate propisuje Upravljač posebnim aktom, u skladu sa Zakonom.
Upravljač obezbeđuje unutrašnji red u Predelu izuzetnih odlika, u skladu sa Zakonom, Uredbom i ovim pravilnikom i to organizovanjem čuvarske službe, saradnjom sa lokalnim stanovništvom, javnim preduzećima i ustanovama i udruženjima građana, kao i saradnjom sa organima državne uprave i lokalne samouprave.
II KRETANJE I BORAVAK POSETILACA
Na području Predela izuzetnih odlika zabranjen je boravak posetilaca bez odobrenja Upravljača ili pratnje čuvara na površinama u režimu I stepena zaštite (Jasenovačka šuma, potez do karaule i severno tresetno jezero).
Na površinama u režimu II stepena zaštite zabranjen je pristup posetiocima osim pod posebnim uslovima (prostorno i vremenski ograničeno).
Kretanje na području Predela izuzetnih odlika dozvoljeno je po određenim poljskim putevima, označenim stazama i uređenim površinama:
- Izletište Tresetište (ograđeni deo južnog jezera i borova šuma uz pristupni put),
- Izletište Majdan (severni, severozapadni i južni deo depresije i pristupni put),
- Lokalitet Hrastovača sa rasadnikom i asfaltni put,
- Biciklistička staza iz pravca Kelebije, preko Majdana do Hrastovače, pored gatera prema Palić.
Izuzetno se posetioci i organizovane grupe posetilaca Predela izuzetnih odlika mogu kretati i po delovima zaštićenog područja koji nisu određeni za kretanje i boravak posetilaca uz prethodno odobrenje Upravljača i u pratnji čuvara-vodiča.
Na području Predela izuzetnih odlika kretanje motornih vozila dozvoljeno je po označenim poljskim putevima a parkiranje vozila dozvoljeno je na označenim površinama izletišta.
Na području Predela izuzetnih odlika zabranjena je vožnja motorima i terenskim vozilima i kao i organizovanje trka.
Vlasnici nekretnina na području Predela izuzetnih odlika mogu prilaziti svojim parcelama poljskim putevima i parkirati upored istih tokom vršenja poljoprivrednih radova.
U slučaju potrebe vozila Upravljača, policije, hitne pomoći mogu da koriste sve poljske puteve.
Kampovanje i logorovanje na području Predela izuzetnih odlika može se organizovati jedino na mestima posebno određenim i uređenim za te namene u skladu sa članom 6. (izletište Tresetište, izletište Majdan).
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, kampovanje ili logorovanje se može organizovati uz pratnju čuvara i odobrenje Upravljača na drugom mestu, u kratkom trajanju i za manji broj lica, a za potrebe istraživačkog rada i ekoturizma.
Zabranjeno je loženje vatre na otvorenom ognjištu, izvan mesta određenih st. 1. i 2. ovog člana.
Vlasnici i korisnici zemljišta i drugih nepokretnosti, dužni su da omoguće prolaz čuvarima i drugim ovlašćenim licima Upravljača u vršenju službenih radnji, kao i licima koja sa odobrenjem Upravljača obavljaju istraživačke i druge aktivnosti u Predelu izuzetnih odlika.
III ZAŠTITA PRIRODNIH I KULTURNIH VREDNOSTI I ŽIVOTNE SREDINE
Lica koja žive, borave ili obavljaju posao na području Predela izuzetnih odlika dužna su da primenjuju mere zaštite prirodnih, kulturnih i drugih vrednosti i životne sredine, u skladu sa Zakonom, Uredbom i ovim pravilnikom.
Na području Predela izuzetnih odlika na površinama u režimu II stepena zaštite zabranjeno je uznemiravanje, uništavanje i sakupljanje vrsta zaštićenih kao prirodne retkosti i vrsta stavljenih pod kontrolu korišćenja promet.
Na području Predela izuzetnih odlika na površinama u režimu III stepena zaštite zabranjeno je uznemiravanje, uništavanje i sakupljanje vrsta zaštićenih kao prirodne retkosti.
Biljke zaštićene Zakonom, Pravilnikom o proglašenju i zaštiti zaštićenih i strogo zaštićenih divljih vrsta biljaka i životinja i gljiva ("Službeni glasnik RS", br. 5/10 i 47/11) (u daljem tekstu: Pravilnik o zaštićenim vrstama) kao strogo zaštićene i zaštićene vrste, nije dozvoljeno seći, kidati, lomiti, čupati, sakupljati njihovo seme i plodove, ili ih na drugi način oštećivati i uništavati.
Životinje zaštićene Zakonom i Pravilnikom o zaštićenim vrstama kao strogo zaštićene i zaštićene vrste, nije dozvoljeno rasterivati, uznemiravati, hvatati, ubijati i ranjavati, nehotično i namerno trovati, sakupljati jaja i druge razvojne oblike, uništavati i oštećivati gnezda i ostala mesta i objekte na kojima se te životinje razmnožavaju, odgajaju mladunce, sklanjaju, borave i hrane.
Lice koje na području Predela izuzetnih odlika primeti i nađe primerke biljaka i životinja iz st. 1. i 2. ovog člana koji su oštećeni, odnosno ranjeni, bolesni, nemoćni ili mrtvi, ili primeti pojave oštećenja i uništavanja staništa biljaka i životinja, treba da o tome bez odlaganja obavesti čuvara ili drugo ovlašćeno lice Upravljača, odnosno da tim licima preda spomenuti nađeni primerak biljke, odnosno životinje. Upravljač vodi evidenciju o podnetim obaveštenjima, odnosno sastavlja zapisnik u vezi utvrđenog stanja po podnetom obaveštenju ili nađenom primerku biljke odnosno životinje.
Upravljač će o nalazima i obaveštenjima iz stava 5. ovog člana obavestiti Pokrajinski zavod za zaštitu prirode i nadležnog inspektora, odnosno preduzeti druge potrebne radnje u vezi tih nalaza i obaveštenja.
Zabranjeno je ostavljati uginule, zaklane i ubijene životinje i njihove delove, klanički otpad i mesne prerađevine na području Predela izuzetnih odlika osim u sklopu posebno organizovanog i uređenog hranilišta nekrofagih vrsta ptica uz prethodno pribavljene uslove zaštite prirode i saglasnost upravljača.
Na području Predela izuzetnih odlika na površinama u III stepenu zaštite zabranjeno je unošenje novih alohtonih vrsta.
Upravljač će na pogodan način javno prikazati, i učiniti dostupnim svima koji koriste ili po nekom osnovu borave na području Predela izuzetnih odlika, spiskove vrsta divlje flore i faune iz člana 11. sa imenima na srpskom i naučnom jeziku i drugim neophodnim informacijama značajnim za njihovo prepoznavanje, zaštitu i režim korišćenja.
Zabranjeno je oštećivanje, uništavanje, iznošenje i prisvajanje primeraka biljaka i životinja, minerala, kristalnih tvorevina i fosilnih ostataka u skladu sa članom 25. Zakona.
Zabranjeno je oštećivati i uništavati predmete i objekte koji imaju kulturno-istorijsku vrednost, odnosno svojstvo ili status kulturnog dobra.
Nisu dopušteni razgradnja i drugi vidovi oštećivanja ili uništavanja objekata koji predstavljaju istaknute primere narodnog graditeljstva.
Nije dopušteno raskopavanje mesta na kojima su konstatovani ili osnovano pretpostavljeni arheološki nalazi, niti njihovo zauzeće izgradnjom objekata i drugim radovima.
Upravljač će u saradnji sa nadležnim institucijama za istraživanje i zaštitu kulturnih dobara, arheološkog i etnografskog blaga sačiniti popis predmeta, objekata i mesta iz st. 1, 2. i 3. ovog člana na području.
Za planirane objekte, radove i aktivnosti sa mogućim značajnim uticajem na životnu sredinu shodno članu 57. Zakona neophodno je pribaviti saglasnost nadležnog organa za zaštitu životne sredine u skladu sa Zakonom o strateškoj proceni uticaja na životnu sredinu i Zakonom o proceni uticaja na životnu sredinu.
IV VRŠENJE DELATNOSTI I KORIŠĆENJE PRIRODNIH RESURSA
Poljoprivredna delatnost, odnosno obrada zemljišta i gajenje ratarskih i voćarskih kultura na području Predela izuzetnih odlika vrši se u skladu sa Uredbom i ovim pravilnikom.
Na površinama u II i III stepenu zaštite nije dopušteno promena namene zemljišta radi intenzivnijeg korišćenja (pretvaranje livada i pašnjaka u obradivo zemljište, pretvaranje drugih vrsta poljoprivrednog zemljišta u voćnjake i vinograde).
Na površinama u II stepenu zaštite zabranjena je primena hemijskih sredstava i mineralnih đubriva; košenje teškom mehanizacijom i u generativnom periodu biljaka; ispaša, osim u kontrolisanim uslovima (broj, vrsta, način).
Na površinama u III stepenu zaštite zabranjena je upotreba zemljišnih herbicida osim hormonalnih preparata koji se upotrebljavaju Split aplikacijom;
Na području Predela izuzetnih odlika nije dopušteno paljenje trske.
Gajenje, zaštita i korišćenje šuma vrši se u skladu sa Uredbom, Zakonom o šumama, drugim propisima i ovim pravilnikom.
Gazdovanje šumama i šumskim zemljištem sprovodi se prema planu razvoja šumskih područja, osnovi gazdovanja, godišnjim planovima gazdovanja šumama i izvođačkim projektima uz pribavljene uslove zaštite prirode.
Na području Predela izuzetnih odlika na površinama u II stepenu zaštite zabranjeno je: pošumljavanje travnih i potencijalno travnih površina, a na šumskom zemljištu pošumljavanje čistina i ostalih otvorenih površina, osim fragmentarno u cilju revitalizacije staništa; pošumljavanje alohtonim vrstama; seča hrasta lužnjaka, kao i čista seča sastojina ili grupacija ostalih autohtonih vrsta.
Na području Predela izuzetnih odlika na površinama u III stepenu zaštite zabranjeno je unošenje novih alohtonih vrsta i pošumljavanje travnih i potencijalno travnih površina.
Na području Predela izuzetnih odlika nije dozvoljena seča i drugi oblik uklanjanja ili oštećivanja reprezentativnih stabala drveća i primeraka zaštićenih, retkih i u drugom pogledu značajnih vrsta drveća i žbunja.
Korišćenje voda vrši se u skladu sa Zakonom, Uredbom i Pravilnikom.
Na području Predela izuzetnih odlika zabranjeno je odvođenje ili prevođenje voda vodotoka Kireš, prokopavanje kanala i izgradnja zalivnih sistema.
Za odvođenje vode i druge hidrotehničke radove na području Predela izuzetnih odlika potrebno je pribaviti mišljenje i uslove Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode.
Javno vodoprivredno preduzeće "Vode Vojvodine" dužno je da stavi na uvid Upravljaču podatke iz katastara zagađivača, vodoprivrednih objekata i vodnih tokova koji se odnose na područje Predela izuzetnih odlika.
Na području Predela izuzetnih odlika nije dozvoljeno izvođenje radova i aktivnosti koje bi narušile geomorfološke odlike područja (otvaranje naftnih bušotina, eksploatacija gasa, otvaranje novih pozajmišta peska, eksploatacija treseta), obavljanje i drugih delatnosti i izvođenje radova kojim se ugrožavaju vrednosti predela i narušava integritet prostora (prekopavanje, iskopavanje i drugi zemljani radovi).
Aktivnosti lova na području Predela izuzetnih odlika vrše se u skladu sa Uredbom, Zakonom o divljači i lovstvu i drugim zakonskim propisima, i ovim pravilnikom.
Na površinama u II stepenu zaštite lov je zabranjen po posebnom programu prostorno i vremenski ograničen.
Na površinama u III stepenu zaštite lov je dozvoljen.
Korisnik lovišta "Subotičke šume" na području Predela izuzetnih odlika dužan je da o planiranim i preduzetim lovnim aktivnostima redovno izveštava Upravljača i pribavi uslove zaštite prirode za aktivnosti iz stava 3. ovog člana.
Upravljač može naplatiti naknadu korisniku lovišta za obavljanje aktivnosti lova na području Predela izuzetnih odlika u skladu sa Odlukom o naknadama.
Aktivnosti ribolova na području Predela izuzetnih odlika vrše se u skladu sa Zakonom, Uredbom i ovim pravilnikom.
Na površinama u II stepenu zaštite zabranjen je privredni ribolov i podizanje ribnjaka.
Na površinama u III stepenu zaštite zabranjeno je podizanje ribnjaka.
VI SPORT, TURIZAM I REKREACIJA
Na području Predela izuzetnih odlika mogu se organizovati sportska i druga takmičenja ukoliko se tim aktivnostima ne oštećuju ili ugrožavaju prirodne vrednosti i kvalitet životne sredine.
Za takmičenja iz stava 1. ovog člana koja se odvijaju na području Predela izuzetnih odlika, organizator pribavlja odobrenje Upravljača sedam dana uoči događaja i plaća naknadu u skladu Odlukom o naknadama.
Za planirane sportske aktivnosti kod kojih se osnovano pretpostavlja mogućnost uticaja na prirodne vrednosti Predela izuzetnih odlika i kvalitet životne sredine organizator pribavlja i uslove zaštite prirode.
Na području Predela izuzetnih odlika mogu se obavljati delatnosti turizma i rekreacije u skladu sa Zakonom, Uredbom, Planom upravljanja i ovim pravilnikom.
Usluge turističkog smeštaja i ugostiteljske usluge na području Predela izuzetnih odlika mogu pružati pravna i fizička lica shodno Zakonu o turizmu ("Službeni glasnik RS", br. 36/09, 88/10, 99/11, 93/12), Uredbi i ovom pravilniku.
Posetu Predelu izuzetnih odlika i razgledanje njegovih vrednosti od strane turističkih grupa organizator turističkog putovanja odnosno davalac turističkih ili ugostiteljskih usluga prijavljuje Upravljaču sedam dana uoči događaja.
Upravljač organizuje vođenje turističkih grupa iz stava 1. ovog člana ili izdaje odobrenje kojim ovlašćuje drugo pravno ili fizičko lice da vodi posetioce na način, na mesta i u vreme koji se navedenim odobrenjem utvrđuju.
Za turističku posetu i razgledanje Predela izuzetnih odlika plaća se naknada.
Obveznike naknade iz stava 1. ovog člana, njenu visinu i način naplate Upravljač propisuje Odlukom o naknadama u skladu sa članom 70. Zakona.
VII IZGRADNJA OBJEKATA I UREĐENJE PROSTORA
Uređenje prostora na području Predela izuzetnih odlika vrši se u skladu sa Zakonom o planiranju i izgradnji ("Službeni glasnik RS", br. 72/09, 81/09 - ispravka, 64/10 - odluka US, 24/11, 121/12, 42/13 - odluka US, 50/13 - odluka US i 98/13 - odluka US), Uredbom, Planom upravljanja i ovim pravilnikom.
Za prostorne i urbanističke planove koji se odnose na područje Predela izuzetnih odlika u celosti, ili na njihove pojedine delove, sprovodi se postupak strateške procene uticaja na životnu sredinu u skladu sa zakonom, odnosno proverava potreba sprovođenja te procene u zavisnosti od vrste i sadržaja plana i mogućih značajnih uticaja na životnu sredinu.
Postupak strateške procene iz stava 2. ovog člana sprovodi organ nadležan za donošenje plana, uz pribavljanje odgovarajućih uslova, mišljenja i saglasnosti i učešće javnosti, u skladu sa Zakonom i Zakonom o strateškoj proceni uticaja na životnu sredinu ("Službeni glasnik RS", br. 135/04 i 88/10).
Na području Predela izuzetnih odlika u II stepenu zaštite zabranjena je izgradnja građevinskih objekata i proširivanje kapaciteta i promena infrastrukture kao i promena namene zemljišta.
Na području Predela izuzetnih odlika u III stepenu zaštite zabranjeno je usitnjavanje postojećih građevinskih parcela i povećanje postojeće spratnosti objekata i izgrađenosti.
Za objekte na području Predela izuzetnih odlika čija, rekonstrukcija nije zabranjena Uredbom i Pravilnikom, vrši se procena uticaja na životnu sredinu i utvrđuju mere zaštite u skladu sa Zakonom i Zakonom o strateškoj proceni uticaja na životnu sredinu.
Pre pribavljanja urbanističkih akata i odobrenja za rekonstrukciju neophodno je da organ nadležan za poslove urbanizma i izgradnje ili investitor pribave uslove zaštite prirode koje izdaje Pokrajinski zavod za zaštitu prirode i mišljenje Upravljača.
VIII ODRŽAVANJE ČISTOĆE I UPRAVLJANJE OTPADOM
Održavanje čistoće i upravljanje otpadom na području Predela izuzetnih odlika vrši se u skladu sa Zakonom, Zakonom o upravljanju otpadom ("Službeni glasnik RS", br. 36/09 i 88/10), Odlukom o održavanju čistoće grada Subotice ("Službeni list grada Subotice", br. 56/12, 2/13 i 7/13 - ispravka) i ovim pravilnikom.
Na području Predela izuzetnih odlika zabranjeno je svako hemijsko i fizičko zagađivanje, deponovanje čvrstog i tečnog otpada, ispuštanje otpadnih i zagađenih voda.
Korisnici i posetioci dužni su da sakupljaju i odlažu otpatke van Predela izuzetnih odlika ili na mestima koja su posebno uređena i obeležena za te namene.
Vlasnici i korisnici nepokretnosti dužni su da ih održavaju u čistom i urednom stanju.
Korisnici šuma dužni sa da održavaju šumski red u skladu sa propisima u oblasti šumarstva i uslovima zaštite prirode.
IX OBELEŽAVANJE I POSTAVLJANJE OZNAKA, FOTOGRAFISANJE I SNIMANJE FILMOVA
Upravljač je dužan da na propisan način obeleži zaštićeno područje tablama propisanog izgleda i sadržaja koje postavlja na mestima gde javni putevi ulaze u Predeo izuzetnih odlika, a granice obeleži propisanim oznakama.
Upravljač odgovarajućim tablama obeležava mesta i objekte gde je pristup i boravak zabranjen ili ograničen.
Upravljač postavlja table, odnosno druge oznake sa informacijama o pravilima unutrašnjeg reda.
Upravljač može postavljati i druge table i oznake od značaja za sprovođenje režima zaštite i prezentaciju vrednosti Predela izuzetnih odlika, kao što su panoi, bilbordi, posetilačke staze, mesta za kampovanje i logorovanje, hranilišta, mesta za otpatke i druge.
Zabranjeno je oštećivanje ili uništavanje i uklanjanje tabli i natpisa na tablama i drugih oznaka iz ovog člana, kao ni njihovo zaklanjanje ili maskiranje drugim objektima.
Na području Predela izuzetnih odlika nije dopušteno postavljanje informativnih tabli sa nazivima pravnih i fizičkih lica i reklamnih i drugih panoa bez odobrenja Upravljača.
Za postavljanje službenih tabli i drugih oznaka koje su utvrđene propisima u oblasti saobraćaja i javnih puteva, šumarstva, vodoprivrede i energetike potrebno je odobrenje Upravljača.
Za postavljanje i držanje tabli i panoa iz stava 1. ovog člana Upravljač može naplatiti naknadu u skladu sa posebnim aktom.
Fotografisanje i snimanje video i audio zapisa i filmova na području Predela izuzetnih odlika je dozvoljeno.
Za radnje iz stava 1. ovog člana koje se na području Predela izuzetnih odlika vrše u komercijalne svrhe potrebno je pribaviti odobrenje Upravljača koji daje svoju saglasnost u roku od sedam dana i za njih se plaća naknada na osnovu Odluke o naknadama.
Fotografije, videozapise i filmove koji se snimaju na području Predela izuzetnih odlika i publikuju odnosno prikazuju javnosti, fizičko ili pravno lice koje obavlja ili za čiji račun se obavlja snimanje dužno je da jedan primerak snimljenog materijala dostavi Upravljaču.
Sa obavezom iz stava 3. ovog člana pomenuta lica biće upoznata prilikom snimanja, a ukoliko to nije moguće smatraće se upoznata donošenjem ovog pravilnika i njegovim javnim objavljivanjem.
X ISTRAŽIVAČKI I OBRAZOVNI RAD
Na području Predela izuzetnih odlika mogu se vršiti naučna i druga istraživanja i obrazovne aktivnosti u prirodi u skladu sa Zakonom, Uredbom i ovim pravilnikom.
Istraživanja i obrazovne aktivnosti iz stava 1. ovog člana dopušteno je obavljati na način da se u većoj meri ne oštete ili unište značajne prirodne vrednosti kao i da se ne zagadi životna sredina.
Za istraživanja koja se vrše na području Predela izuzetnih odlika potrebno je pribaviti odobrenje Upravljača.
Za geološka i biološka istraživanja i istraživanja iz poljoprivrede, pedologije, hidrologije, energetike i životne sredine na području Predela izuzetnih odlika potrebno je pored Zakonom propisane dozvole nadležnog ministarstva pribaviti odobrenje Upravljača i uslove zaštite prirode koje izdaje Pokrajinski zavod za zaštitu prirode.
Istraživanja u oblasti prostornog i urbanističkog planiranja, demografije i kulturnih dobara potrebno je blagovremeno prijaviti Upravljaču.
Istraživanja iz stava 2. ovog člana ne mogu započeti pre nego što Upravljač potvrdi prijem prijave istraživanja. Prijava istraživanja mora sadržati relevantne podatke o vrsti, cilju, sadržaju, vremenu trajanja, izvođaču i broju učesnika istraživanja. U prijavi se mogu navesti i usluge, odnosno pomoć koja se očekuje od Upravljača.
Upravljač će u roku ne dužem od sedam dana obavestiti podnosioca prijave da je upoznat sa planiranim istraživanjima, mogućnostima pružanja traženih usluga i pomoći, dati preporuke u vezi poštovanja pravila unutrašnjeg reda, odnosno eventualno uputiti podnosioca zahteva na pribavljanje uslova zaštite prirode ili odobrenja ukoliko se radi o staništima zaštićenih i strogo zaštićenih vrsta.
Obrazovne aktivnosti na području Predela izuzetnih odlika kao što su škola u prirodi, terenska nastava i stručne ekskurzije potrebno je blagovremeno prijaviti Upravljaču i može se odvijati samo u pratnji čuvara-vodiča.
Aktivnosti iz stava 1. ovog člana ne mogu započeti pre nego što Upravljač potvrdi prijem prijave tih aktivnosti. Prijava nameravanih obrazovnih aktivnosti mora sadržati relevantne podatke o vrsti, cilju, sadržaju, vremenu trajanja, organizatoru i broju učesnika. U prijavi se mogu navesti i usluge odnosno pomoć koja se očekuje od Upravljača.
Zahtev za izdavanje odobrenja za istraživanja iz člana 41. naročito sadrži: naziv i adresu institucije, imena rukovodioca i učesnika istraživanja, naziv i ukupno trajanje projekta, vreme početka i završetka terenskih radova za koje se izdaje odobrenje, glavne metode i tehnike istraživanja, podatke o uzorcima i primercima žive i nežive prirode čije je uzimanje planirano, mesta i objekte na kojima se istraživanje vrši.
Odobrenje za istraživanja pored podataka iz stava 1. ovog člana sadrži i posebne uslove i mere zaštite prirode i životne sredine koji se pri istraživanju moraju poštovati, odnosno primenjivati.
U roku od 15 dana po završetku terenskih istraživačkih radova i obrazovnih aktivnosti, podnosilac zahteva za odobrenje odnosno podnosilac prijave za istraživanja i obrazovne aktivnosti, dužan je da Upravljaču dostavi kratak izveštaj o toku i glavnim vidljivim rezultatima sprovedenih istraživanja i obrazovnih aktivnosti.
Onome ko blagovremeno ne podnese izveštaj iz stava 3. ovog člana Upravljač može uskratiti odobrenje za naredna istraživanja odnosno obaveštenje i usluge za obavljanje obrazovnih aktivnosti.
Po završetku elaborata odnosno publikovanju rezultata o izvršenim istraživanjima nosilac istraživanja odnosno podnosilac zahteva za odobrenje ili podnosilac prijave dužan ja da obavesti Upravljača u roku od 15 dana kao i da taj elaborat ili publikovani rad dostavi Upravljaču.
Radi obezbeđenja unutrašnjeg reda na području Predela izuzetnih odlika, Upravljač organizuje čuvarsku službu.
Čuvarsku službu čine: čuvar - vodič, čuvar i koordinator službe koji ima ovlašćenja da organizuje poslove službe, vodi odgovarajuće evidencije i podnosi izveštaje o radu (mesečne, periodične i godišnje) rukovodiocu sektora zaštite prirode, ili drugom ovlašćenom licu.
Poslove čuvarske službe u svojstvu ovlašćenih lica neposredno obavljaju čuvar i koordinator čuvarske službe (u daljem tekstu: čuvar).
Uslove koje moraju ispunjavati lica iz stava 3. ovog člana, broj tih lica i druga pitanja od značaja za njihov radni status i način obavljanja poslova utvrđuje Upravljač aktom o sistematizaciji poslova i radnih mesta.
Organizovanje čuvarske službe vrši se u skladu sa odredbama Zakona.
Pod obezbeđenjem unutrašnjeg reda u Predelu izuzetnih odlika, podrazumeva se zaštita i očuvanje zemljišta, vegetacije, faune i voda od svih vidova zagađivanja i oštećenja, kao i zaštita, čuvanje i obnavljanje oznaka i informativnih tabli, čuvanje posetilačke infrastrukture i zaštita od požara.
Služba čuvanja je organizovana po čuvarskim zonama.
Čuvarske zone u smislu ovog pravilnika, čine delovi Predela izuzetnih odlika sačinjeni od logičnih prostornih celina, po konfiguraciji terena, stanišnim prilikama, predstavlja kompaktnu prirodnu celinu, u kojoj se uspešno obezbeđuje kontrola, unutrašnji red i zaštita.
Organizacija čuvanja može se organizovati i na drugi način u zavisnosti od potreba, efikasnosti i ekonomičnosti rada službe i to patrolnim radom, stacionarnim kontrolama ili kombinovanjem napred navedenih metoda, odnosno drugom primenom terenskog rada.
Veličina čuvarske zone je različita i zavisi od konfiguracije terena, pristupačnosti, preglednosti i naročito od stepena ugroženosti određenih područja Predela izuzetnih odlika.
Kada čuvar u vršenju čuvarskog nadzora u Predelu izuzetnih odlika zatekne lice koje čini radnju suprotnu odredbama Zakona, Uredbe i ovog pravilnika ili kad postoji osnovana pretpostavka da je učinjeno krivično delo ili prekršaj, ovlašćen je i dužan da:
1) prati kretanje i aktivnosti posetilaca i legitimiše lica koja zatekne u zaštićenom području;
2) izvrši pregled svih vrsta vozila, plovnih objekata i tovara;
3) izvrši svaki pregled, osim stanova i drugih prostorija, za čiji pregled je potreban sudski nalog;
4) privremeno oduzme predmete kojima je izvršen prekršaj ili krivično delo i predmete koji su nastali, ili pribavljeni izvršenjem takvog dela, kao i da ove predmete, bez odlaganja, preda Upravljaču radi čuvanja;
5) lice bez ličnih isprava, zatečeno u vršenju nedozvoljenih radnji, privede nadležnom organu unutrašnjih poslova;
6) zatraži uspostavljanje prethodnog stanja, odnosno naredi mere za sprečavanje i uklanjanje štetnih posledica;
7) sarađuje sa vlasnicima i korisnicima prava na nekretninama u Predelu izuzetnih odlika radi zaštite;
8) sarađuje sa korisnicima prirodnih resursa u Predelu izuzetnih odlika i koordinira zajedničke akcije u cilju zaštite i racionalnog korišćenja prirodnih resursa;
9) prati stanje biljnih i životinjskih vrsta, kao i drugih vrednosti Predela izuzetnih odlika;
10) pruža pomoć posetiocima Predela izuzetnih odlika i lokalnom stanovništvu.
O svim preduzetim radnjama, a posebno u slučaju kada uočene radnje mogu predstavljati prekršaj, krivično delo, privredni prestup, kada je pričinjena šteta, kada je izvršeno zauzeće imovine, čuvar sastavlja zapisnik.
Sadržaj zapisnika ili opis koji se unosi u zapisnik je saopštavanje onog što je zatečeno, nađeno, utvrđeno ili na drugi način pribavljeno i konstatovano.
U sadržaj se obavezno unosi:
- bliži podaci o izvršiocima raznih nedozvoljenih radnji (ime i prezime, ime oca, adresa, zaposlenje i drugi podaci za identifikaciju),
- način izvršenja radnje,
- podaci o svedocima i drugi raspoloživi dokazi koje je moguće pribaviti,
- podaci o eventualnoj šteti, a posebno količine, broja komada, prečnici, vrste i drugo.
Zapisnik je sastavljen u onolikom broju primeraka koliko zahteva konkretna situacija, a ako je kontroli prisutna neka druga zainteresovana strana, jedan primerak zapisnika uručuje se i njoj.
O privremeno oduzetim predmetima iz člana 48. čuvar izdaje potvrdu sa tačnim podacima o vrsti i količini.
Upravljač obezbeđuje uslove za održavanje i čuvanje privremeno oduzetih predmeta, odnosno za vraćanje u prirodu ili zbrinjavanje primeraka privremeno oduzetih životinjskih ili biljnih vrsta.
O privremeno oduzetim predmetima Upravljač vodi registar sa podacima o vrsti količini, razlogu privremenog oduzimanja, licu kome su predmeti privremeno oduzeti i čuvaru koji je predmete privremeno oduzeo.
Čuvar zaštićenog područja pored ovlašćenja iz člana 48. ovog pravilnika, posebno je dužan da:
1. Potpuno i detaljno poznaje terenske prilike u zonama koje čuva, a naročito spoljne i unutrašnje granice Predela izuzetnih odlika.
2. Sprečava bespravnu pašu, nedozvoljeno obrađivanje zemljišta, prekomernu upotrebu hemijskih sredstava, bespravno podizanje objekata, lov.
3. Redovno obilazi, čuva i nadgleda površine Predela izuzetnih odlika u kontroli korišćenja, monitoringu stanja kao i da nadgleda i čuva uređaje i objekte Upravljača (oprema posetilačkih staza, informativne table itd.).
4. Preduzima i kontroliše sprovođenje preventivnih mera za zaštitu Predela izuzetnih odlika od požara.
5. Blagovremeno obaveštava nadležni inspekcijski organ o utvrđenim nezakonitim radnjama na zaštićenom području preko stručne službe preduzeća.
6. Učestvuje u radu drugih službi na reonu po potrebi i učestvuje u zajedničkim pregledima i patrolama drugih ovlašćenih službi i organa.
7. Vodi terenski dnevnik - svakodnevno u njega unosi podatke, a za slučaj inspekcijske kontrole stavlja dnevnik na uvid.
8. Čuva i obnavlja granične znake, informativne table, putokaze i druge oznake.
9. Nosi službeno odelo, legitimaciju.
Kao službeno lice Upravljača, na terenu, sa ovlašćenjima koja su mu propisana, čuvar stručno, autoritativno i odgovorno postupa u svim radnjama za koje je ovlašćen.
Postupanje čuvara u svim slučajevima mora biti u skladu sa javnim ovlašćenjima koja ima, vodeći pri tom posebno računa o pravilnom predstavljanju i ugledu Upravljača.
U poslovima zaštite ekosistema, čuvar je dužan da svakodnevno prati i evidentira dogovorene podatke, (temperatura, vlažnost, vetrovi, cvetanje određenih biljnih vrsta, pojava određenih vrsta faune i dr.).
Podaci se unose u terenski dnevnik i odgovarajućim evidencijama dostavljaju Upravljaču.
Čuvar prirode u Predelu izuzetnih odlika obavlja i druge stručne radnje u skladu sa potrebama službe, raznim stručnim analizama i prikupljanjima podataka.
Čuvar prirode u Predelu izuzetnih odlika obavlja i poslove na realizaciji i organizaciji aktivnih mera zaštite (sečenje podrasta, košenje, uklanjanje invazivnih vrsta).
Za sve uočene pojave kojima se na razne načine ugrožava državna imovina, protivpravnim prisvajanjima, oštećenjima ili ometanjima, čuvar je dužan da postupa hitno i bez odlaganja.
Kao službeno lice na terenu čuvar Predela izuzetnih odlika učestvuje u prijemu poseta pri obilasku turističkih grupa i drugih posetilaca, daje im informacije i potrebne podatke i po potrebi vodi posete duž odgovarajućih trasa.
U turističkim i informativnim poslovima čuvar je dužan da poznaje sve bitne karakteristike Predela izuzetnih odlika, radi pravilnog predstavljanja, značajne prirodne, kulturne, istorijske vrednosti, kao i druge karakteristike od značaja za pravilnu prezentaciju područja Predela izuzetnih odlika.
Čuvar zaštićenog područja mora imati legitimaciju sa kojom dokazuje identitet, status službenog lica i ovlašćenja u skladu sa Zakonom.
Legitimaciju čuvaru izdaje Upravljač u skladu sa zakonom. Izgled službene legitimacije čuvara propisuje nadležni ministar.
O izdatim legitimacijama upravljač vodi posebnu evidenciju.
Čuvar dužan je da pri preduzimanju radnji iz člana 48. ovog pravilnika prethodno pokaže legitimaciju čuvara Predela izuzetnih odlika.
Lice koje je prestalo da vrši službu čuvanja, dužno je da legitimaciju u roku od tri dana od dana prestanka službe, vrati Upravljaču.
Vraćenu legitimaciju iz stava 1. ovog člana, Upravljač je dužan poništiti i taj podatak uneti u evidenciju iz člana 56. stav 3.
U slučaju gubitka ili nestanka legitimacije čuvar je dužan da o ovome odmah obavesti Upravljača.
Izgubljena ili nestala legitimacija oglašava se nevažećom u "Službenom glasniku RS" i briše se iz evidencije o izdatim legitimacijama a čuvaru se izdje nova legitimacija.
Čuvar obavlja službu u uniformi. Uniforma je u skladu sa posebnim Pravilnikom nadležnog Ministarstva.
Čuvarima pored uniforme pripadaju i druga sredstva zaštite koja su predviđena posebnim aktom.
Čuvar Predela izuzetnih odlika može biti opremljen sredstvima i to:
- sredstvima veze,
- prevoznim sredstvima (terensko vozilo ili motor),
- oprema uz prevozna sredstva,
- baterijske lampe ili akumulatorske svetiljke,
- fotoaparatima,
- drugom opremom neophodnom za uspešno obavljanje poslova.
Pored delovanja u vanrednim situacijama, upravljač kontinuirano obavlja aktivnosti u cilju sprovođenja mera protivpožarne zaštite u saradnji sa ostalim korisnicima prostora.
Realizuje se: svakodnevno praćenje klimatskih uslova i stanja gorivog materijala u cilju procene tekuće opasnosti od pojave požara, organizovano je osmatranje i obaveštavanje o pojavi požara tokom požarnih sezona, na izuzetno ugroženim delovima Predela izuzetnih odlika - kao što depresije sa trskom ili velike površine pod travnatom vegetacijom - obavlja se pojačan sezonski nadzor, lokaliteti izletišta se nalaze pod kontrolom upotrebe i loženja vatre, zaštita od požara realizuje se u saradnji sa protivpožarnom službom Šumske uprave Subotica, poljočuvarskom službom jedinice lokalne samouprave grad Subotica kao i sa Vatrogasnom službom Ministarstva unutrašnjih poslova PU Subotica.
XIII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Nadzor nad primenom ovog pravilnika vrši nadležno Ministarstvo.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", uz prethodno pribavljenu saglasnost nadležnog Ministarstva.