ODLUKA O UTVRĐIVANJU LOGORA "SVILARA" U PANČEVU ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 72/2014)

1. Logor "Svilara" u Pančevu utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Logor "Svilara" u Pančevu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalazi se na teritoriji gradske opštine Pančevo, u gradu Pančevu, Ulica Miloša Obrenovića broj 4, u privatnoj svojini, na katastarskoj parceli broj 5187/1, KO Pančevo, u državnoj svojini.

Spomenik kulture sastoji se od dva objekta koji su tokom 19. veka izgrađeni kao pogoni za proizvodnju svile. Objekat br. 1 izgrađen je 1836. godine, u njemu se nalazila prva tkačnica svile u Pančevu. Objekat br. 2 izgrađen je 1889. godine i opremljen je za to vreme najsavremenijim mašinama. Pančevo je krajem 19. i početkom 20. veka bilo regionalni centar za preradu svile.

Početkom Drugog svetskog rata nemačka okupaciona vlast je u "Svilara" osnovala logor. Prvi zatvorenici dovedeni su u novoformirani logor 22. juna 1941. godine. U logoru su bili zatvoreni svi potencijalni protivnici vlasti, komunisti, Jevreji i patriote, kao i ostali stanovnici. Logor "Svilara" je prvi nacistički logor u Banatu. Logor je zatvoren krajem oktobra 1941. godine.

Objekat br. 1 je spratnosti Po+P+1, građen u bondruk sistemu sa ispunom od opeke, sa drvenim međuspratnim tavanicama i dvovodnim krovom. Objekat br. 2 je spratnosti P+1+Pk, građen od opeke sa drvenim međuspratnim tavanicama i dvovodnim krovom pokrivenim crepom.

Ovaj spomenik kulture značajan je kao istorijski objekat u kojem je formiran prvi nacistički logor u Banatu za vreme Drugog svetskog rata. Takođe, ovaj spomenik kulture ima i arhitektonskih vrednosti, a značajan je i kao industrijski objekat.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarsku parcelu broj 5187/1, KO Pančevo, u državnoj svojini.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i vertikalnog gabarita, oblika i nagiba krova, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata i stilskih karakteristika;

2) ažurno praćenje stanja i održavanje konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;

3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost spomenika kulture;

4) vođenje svih instalacija podzemnim putem;

5) zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara, rashladnih uređaja i tendi na uličnim fasadama;

6) isticanje naziva firmi moguće je samo prema uslovima nadležnog zavoda;

7) vraćanje prvobitne namene - tekstilna industrija ili nova namena iz oblasti kulture, medicine ili administrativnih delatnosti, koja ne narušava istorijsko sećanje, ne devastira objekat i ne ugrožava životnu sredinu.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji svojom namenom, volumenom gabarita po visini i obliku mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

2) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku bezbednost spomenika kulture;

3) zabrana postavljanja dalekovoda, vazdušnih elektro i TT vodova preko zaštićenih parcela; njihovo vođenje izvršiti podzemnim kanalima, uz vraćanje terena u prvobitno stanje;

4) urbanističko i komunalno uređenje, hortikulturno opremanje, negovanje dekorativne flore i redovno održavanje prostora zaštićene okoline u funkciji spomenika kulture;

5) zabrana skladištenja materijala i stvaranje deponija;

6) uklanjanje bespravno podignutih pomoćnih objekata.

6. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".