UREDBAO PROGLAŠENJU SPOMENIKA PRIRODE "PROMUKLICA"("Sl. glasnik RS", br. 101/2014) |
Intermitentni izvor Promuklica koji se nalazi u zapadnoj Srbiji, proglašava se zaštićenim područjem I kategorije, od nacionalnog odnosno izuzetnog značaja, kao Spomenik prirode "Promuklica" (u daljem tekstu: Spomenik prirode "Promuklica").
Spomenik prirode "Promuklica" stavlja se pod zaštitu kako bi se očuvala raznolikost hidroloških i morfoloških oblika skoncentrisanih na relativno malom prostoru, uz izuzetnu pojavu izvora sa specifičnim načinom pojavljivanja, što čini ovaj kompleks jedinstvenim u jugozapadnoj, ali i Republici Srbiji u celini.
Spomenik prirode "Promuklica" nalazi se na teritoriji opštine Tutin i obuhvata delove katastarskih opština Ostrovica i Dobri Dub.
Površina Spomenika prirode iznosi 7, 2081 ha.
Sve parcele koje ulaze u obuhvat zaštite Spomenika prirode "Promuklica" se nalaze u državnoj svojini.
Opis granice i grafički prikaz Spomenika prirode "Promuklica" dati su u Prilogu - Opis granice i grafički prikaz Spomenika prirode "Promuklica", koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Na području Spomenika prirode "Promuklica" ustanovljava se režim zaštite II stepena.
Osim mera koje su zabranjene zakonom kojim se uređuje zaštita prirode i podzakonskim aktom kojim se uređuju režimi zaštite, na području Spomenika prirode "Promuklica" se zabranjuje:
1) izvođenje svih radova u smislu uređenja na zaštićenom području pre donošenja planskih akata i odgovarajućih projekata;
2) sve druge aktivnosti na zaštićenom području koje na bilo koji način mogu ugroziti i oštetiti njene temeljne i sve druge vrednosti;
3) zemljani, građevinski, šumarski, istražni i drugi radovi koji mogu nepovoljno uticati na ambijentalne odlike zaštićenog područja koji se izdvaja za zaštitu;
4) promena namena površina, izuzev promena koje proističu iz planskih dokumenata upravljača;
5) građenje nadzemnih energetskih vodova i antenskih stubova na zaštićenom području;
6) uznemiravanje, uništavanje i sakupljanje divlje flore i faune osim u naučno-istraživačke svrhe;
7) izrada vodozahvata, dubokih bušotina ili posebno izdvojenih objekata za potrebe vodosnabdevanja;
8) kaptiranje intermitentnih izvora, osim postojeće primitivne kaptaže od drveta, izgradnja hidrotehničkih objekata, pregrađivanje vodotoka reke Vidrenjaka, uključujući i njegovu regulaciju;
9) izvođenje hidrogeoloških radova uz uslove zaštite prirode;
10) deponovanje primarnih i sekundarnih jalovina, skladištenja i bacanje komunalnog, sanitarnog, industrijskog i drugog otpada, kao i viškova zemlje na zaštićenom području;
11) rukovanje otrovnim hemijskim materijama, naftnim derivatima i drugim opasnim materijama u prirodi;
12) prosecanje bilo koje nove saobraćajnice, ukoliko nije utvrđena važećim prostornim ili urbanističkim planom ili sektorskim osnovama koje su usaglašene sa režimima i merama zaštite zaštićenog područja;
13) svaka promena postojeće morfologije terena i vodotoka, prevođenje voda jednog u drugi vodotok i izmena hidrodinamičnih karakteristika i režima isticanja uz uslove zaštite prirode;
14) uzimanje fosilnog materijala sa geoloških profila;
15) krčenje vegetacije i obavljanje drugih radnji na mestima uz vodotok na način koji može izazvati procese jake vodne erozije i nepovoljne promene predela;
16) sadnja, zasejavanje i naseljavanje vrsta biljaka stranih za prirodni živi svet ovog područja;
17) uništavanje divljih vrsta biljaka i životinja zaštićenih kao prirodne retkosti ili drugih zakonski regulisanih kategorija;
18) nekontrolisano poribljavanje vodotoka i privredni ribolov;
19) naseljavanje vrsta životinja stranih za prirodni živi svet ovog područja, u slobodnom prostoru.
Na području Spomenika prirode "Promuklica" u smislu održavanja, uređenja i razvoja zaštićenog područja, ograničavaju se sledeće aktivnosti:
1) uređenje izvora sa postavljanjem primitivnih drvenih kaptaža;
2) izgradnja manjih objekata za prezentaciju prirodnih vrednosti ili objekata u tradicionalnom stilu za potrebe kulturnog, seoskog i ekoturizma;
3) obavljanje naučnoistraživačkih radova, monitoring stanja životne sredine, prirode i živog sveta, kontrolisana edukacija i popularizacija koje treba vršiti po posebnim uslovima zaštite prirode;
4) za potrebe turizma, kao i kontrolisane turističke posete;
5) infrastrukturno opremanje i uređenje prostora za potrebe rekreacije, turizma, obrazovnog i naučnog rada, planinarskih aktivnosti i drugo;
6) suzbijanje invazivnih vrsta flore i faune na zaštićenom području;
7) primena mera u gazdovanju šumama kojima se osigurava umereno povećanje površina pod šumskim ekosistemima i poboljšanje njihove strukture i zdravstvenog stanja, posebno u pogledu zastupljenosti viših uzgojnih tipova i većih debljinskih razreda, količine i kvaliteta drvne mase, raznovrsnosti i autohtonosti florističko-dendrološkog sastava;
8) očuvanje i unapređenje raznovrsnosti autohtonog živog sveta, posebno retkih, zaštićenih i u drugom pogledu značajnih biljnih i životinjskih vrsta, njihovih populacija i staništa;
9) vezane za lov (sanitarni lov, unapređenje populacije divljači i staništa);
10) vezane za ribolov na rekreativni, sanacioni i naučnoistraživački, sa planskim aktivnostima na regulisanju brojnosti ribe, s tim što se na pojedinim delovima vodotoka, koji su značajni za reprodukciju ribolov može zabraniti;
11) na održavanju narodnog sabora kod Promuklice u smislu obaveznog prisustva upravljača i sanacije prostora po okončanju skupa (sakupljanje i odvoženje smeća, odnosno sakupljanje i transport neopasnog otpada).
Za sve aktivnosti na području režima zaštite II stepena, u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje zaštita prirode, pribavlja se akt o uslovima zaštite prirode.
Spomenik prirode "Promuklica" poverava se na upravljanje JP "Srbijašume" (u daljem tekstu: upravljač).
U obavljanju zakonom utvrđenih poslova upravljanja zaštićenim područjem, upravljač je ovlašćen i dužan naročito da: se stara o zaštićenom području na način koji omogućava da se u potpunosti sprovedu propisane mere i aktivnosti zaštite (režim zaštite) u cilju očuvanja i unapređenja zaštićenog područja, vrši obeležavanje zaštićenog područja, donese plan upravljanja, donese akt o unutrašnjem redu na prostoru zaštićenog područja, obezbeđuje čuvarsku službu, u slučaju nastalih promena koje mogu uništiti ili narušiti osnovnu vrednost zaštićenog područja obaveštava Zavod za zaštitu prirode Srbije, obezbeđuje uslove za sprovođenje naučno-istraživačkih, obrazovnih, informativno-propagandnih i drugih aktivnosti u skladu sa zakonom, obezbeđuje finansijska sredstva iz sopstvenih prihoda i iz naknada za korišćenje zaštićenog područja, kao i drugih izvora utvrđenih zakonom, obraća se nadležnim organima radi obezbeđivanja sredstava iz opštinskog i republičkog budžeta i drugih izvora prihoda.
Upravljač je dužan da izvrši upis delatnosti upravljanja zaštićenim područjem u skladu sa propisima kojima se uređuje klasifikacija delatnosti u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Očuvanje, unapređenje, održivo korišćenje i prikazivanje prirodnih i drugih vrednosti zaštićenog područja Spomenika prirode "Promuklica" sprovodi se prema planu upravljanja koji donosi upravljač na period od deset godina (u daljem tekstu: Plan upravljanja), sa sadržinom i na način propisan zakonom kojim se uređuje zaštita prirode.
Plan upravljanja, između ostalog, sadrži i preventivne mere zaštite od požara u skladu sa zakonom koji uređuje zaštitu od požara i propisima donetim na osnovu tog zakona.
Plan upravljanja upravljač donosi i dostavlja ministarstvu nadležnom za poslove zaštite životne sredine (u daljem tekstu: Ministarstvo) najkasnije u roku od deset meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
U postupku davanja saglasnosti na Plan upravljanja, Ministarstvo pribavlja mišljenja ministarstava nadležnih za poslove nauke, prosvete, kulture, rudarstva i energetike, privrede, građevine, saobraćaja, prostornog planiranja, turizma i finansija.
Upravljač je dužan da jednom u tri godine analizira sprovođenje Plana upravljanja i ostvarene rezultate i po potrebi izvrši njegovu reviziju.
Do donošenja Plana upravljanja, upravljač vrši poslove na osnovu godišnjeg programa upravljanja koji donosi i dostavlja Ministarstvu na saglasnost u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Godišnji program upravljanja iz stava 6. ovog člana sadrži naročito: sažet prikaz prirodnih i drugih vrednosti zaštićenog područja, ciljeva zaštite i održivog korišćenja, mogućnosti i ograničenja za njihovo ostvarivanje; detaljan prikaz godišnjih zadataka na čuvanju, održavanju, unapređenju, prikazivanju i održivom korišćenju zaštićenog područja za potrebe nauke, obrazovanja, rekreacije i turizma i ukupnog socio-ekonomskog razvoja; prikaz konkretnih poslova na izradi i donošenju upravljačkih dokumenata, prvenstveno Plana upravljanja, akta o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi i akta o naknadi za korišćenje zaštićenog područja; prikaz zadataka na obeležavanju zaštićenog područja, zasnivanju informacionog sistema i protivpožarnoj zaštiti; prikaz subjekata i organizacionih i materijalnih uslova za izvršenja programa, visine i izvora potrebnih finansijskih sredstava.
Upravljač je dužan da obezbedi sprovođenje režima zaštite, odnosno unutrašnji red i čuvanje zaštićenog područja u skladu sa pravilnikom o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi koji donosi uz saglasnost Ministarstva u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
U okviru sadržine propisane zakonom kojim se uređuje zaštita prirode, pravilnikom iz stava 1. ovog člana bliže se utvrđuju zabranjeni radovi i aktivnosti, kao i pravila i uslovi obavljanja radova i aktivnosti koji su dopušteni na području Spomenika prirode "Promuklica".
Pravilnik iz stava 1. ovog člana se objavljuje u"Službenom glasniku Republike Srbije".
Upravljač je dužan da na propisan način obeleži Spomenik prirode "Promuklica" i njegove spoljne granice, najkasnije u roku od 12 meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Upravljač je dužan da zasnuje digitalnu bazu podataka, odnosno geografski informacioni sistem o prirodnim i stvorenim vrednostima, nepokretnostima, aktivnostima i drugim podacima od značaja za upravljanje Spomenikom prirode "Promuklica" u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Upravljač donosi i dostavlja Ministarstvu na saglasnost akt o naknadi za korišćenje zaštićenog područja u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Sredstva za sprovođenje Plana upravljanja obezbeđuju se iz budžeta Republike Srbije, od naknade za korišćenje zaštićenog područja, prihoda ostvarenih obavljanjem delatnosti upravljača i iz drugih izvora u skladu sa zakonom.
Planovi uređenja prostora, šumske, lovne, poljoprivredne i druge osnove i programi koji obuhvataju zaštićeno područje Spomenika prirode "Promuklica" usaglasiće se sa Prostornim planom Republike Srbije, Planom upravljanja i režimima zaštite utvrđenim ovom uredbom.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
OPIS GRANICE I GRAFIČKI PRIKAZ SPOMENIKA PRIRODE "PROMUKLICA"
Granica Spomenika prirode "Promuklica" zahvata čitavu k.p. broj 9, KO Ostrovica, a zatim od desne obale reke Vidrenjaka translatorno prati zapadnu granicu ove katastarske parcele na udaljenosti od 100 metara presecajući k.p. broj 1, KO Ostrovica i na udaljenosti od 100 metara od najsevernije tačke k.p. broj 9, KO Ostrovica, preseca reku Vidrenjak i k.p. br. 2153 i 2156, KO Dobri Dub i prateći levu obalu ove reke, gde se na udaljenosti od 100 metara od k.p. broj 9, KO Ostrovica, vraća na početnu tačku na desnoj obali reke Vidrenjak.