UREDBAO PROGLAŠENJU STROGOG REZERVATA PRIRODE "FELJEŠANA"("Sl. glasnik RS", br. 107/2014) |
Očuvana autohtona šumska zajednica mezijske bukve, na području severnog Kučaja, stavlja se pod zaštitu kao Strogi rezervat prirode "Felješana" i proglašava se zaštićenim područjem I kategorije od nacionalnog, odnosno izuzetnog značaja (u daljem tekstu: Strogi rezervat prirode "Felješana").
Strogi rezervat prirode "Felješana" stavlja se pod zaštitu radi očuvanja jedinstvene autohtone, stare, dobro razvijene sastojine planinske bukove šume. U ovoj šumskoj zajednici prašumskog karaktera, starost stabala se kreće do 300 godina, a njihova visina doseže preko 40 m. Pored brojnih biljnih vrsta karakterističnih za vlažne, senovite i stare bukove šume, u strogom rezervatu prirode živi i veliki broj strogo zaštićenih ili zaštićenih životinjskih vrsta (mišar, šumska sova, žutotrbi mukač, šareni daždevnjak, jež, veverica, sivi puh i dr.).
Kao područje očuvane prirode, Strogi rezervat prirode "Felješana" ima izuzetnu vrednost sa aspekta zaštite prirode i biodiverziteta, ali isto tako usled specifičnih orografskih, geoloških i klimatskih uslova ono predstavlja izuzetan objekat za naučna istraživanja koja se pre svega odnose na prirodne pojave i procese.
Strogi rezervat prirode "Felješana" nalazi se u istočnoj Srbiji, na području severnog Kučaja, na teritoriji opštine Majdanpek, KO Debeli Lug, na delu KP br. 1/1 površine 15,28 ha i u celosti je u državnoj svojini.
Opis granice i grafički prikaz Strogog rezervata prirode "Felješana" dati su u Prilogu, koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Na celom području Strogog rezervata prirode "Felješana" ustanovljava se režim zaštite I stepena kojim se zabranjuje korišćenje prirodnih resursa i izgradnja objekata, a radovi i aktivnosti ograničavaju se na naučna istraživanja i praćenje prirodnih procesa, na kontrolisanu posetu u obrazovne, rekreativne i opštekulturne svrhe, kao i na sprovođenje zaštitnih, sanacionih i drugih neophodnih mera u slučaju požara, elementarnih nepogoda i udesa, pojave biljnih i životinjskih bolesti i prenamnožavanja štetnih vrsta uz saglasnost ministarstva nadležnog za poslove zaštite životne sredine (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Na prostoru Strogog rezervata prirode "Felješana" ograničavaju se:
1) naučnoistraživački rad i praćenje stanja prirodnih retkosti;
2) interventne mere za očuvanje temeljnih vrednosti rezervata u slučaju incidentnih situacija (vetrolom, golobrst, požar i sl.);
3) organizovanje poseta rezervatu u obrazovne, rekreativne i opšte kulturne svrhe.
Na prostoru Strogog rezervata prirode "Felješana" zabranjuju se:
1) aktivnosti koje mogu narušiti osnovna obeležja zaštićenog područja;
2) promena namene površina;
3) bilo kakve vrste iskorišćavanja prirodnih resursa, uključujući sve vrste bioloških i geoloških resursa;
4) izvođenje radova koji dovode do izmene prirodnih delova staništa;
5) gradnja i postavljanje trajnih i privremenih objekata;
6) ugrožavanje ili uništavanje staništa strogo zaštićenih i zaštićenih životinja i biljaka;
7) hvatanje, uznemiravanje, zarobljavanje, ubijanje ili ozleđivanje zaštićenih vrsta životinja, sakupljanje ili uništavanje jaja ptica, sakupljanje ili uništavanje gnezda ili legla životinja;
8) sakupljanje jestivih i lekovitih biljaka, kao i pečuraka;
9) ispaša i boravak stoke;
10) izgradnja nadzemnih i podzemnih energetskih vodova na zaštićenom području;
11) lov i loženje vatre.
Za sve aktivnosti na prostoru režima zaštite, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita prirode, mora se pribaviti akt o uslovima zaštite prirode koji izdaje Zavod za zaštitu prirode Srbije.
Strogi rezervat prirode "Felješana" poverava se na upravljanje Šumarskom fakultetu Univerziteta u Beogradu (u daljem tekstu: Upravljač).
U obavljanju zakonom utvrđenih poslova upravljanja zaštićenim područjem, Upravljač je ovlašćen i dužan naročito da:
1) upravlja zaštićenim područjem na način koji omogućava da se u potpunosti sprovedu propisane mere i aktivnosti zaštite (režim zaštite) u cilju očuvanja i unapređenja zaštićenog područja;
2) vrši obeležavanje zaštićenog područja;
3) donese desetogodišnji plan upravljanja i godišnji program upravljanja;
4) obezbedi čuvarsku službu;
5) donese akt o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi;
6) u slučaju nastalih promena koje mogu uništiti ili narušiti osnovnu vrednost zaštićenog područja obaveštava Zavod za zaštitu prirode Srbije;
7) obezbeđuje uslove za sprovođenje naučnoistraživačkih, obrazovnih, informativno-propagandnih i drugih aktivnosti u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita prirode;
8) obezbeđuje finansijska sredstva iz sopstvenih prihoda i iz naknada za korišćenje zaštićenog područja, kao i drugih izvora utvrđenih zakonom;
9) se obraća nadležnim organima radi obezbeđivanja sredstava iz opštinskog i republičkog budžeta i drugih izvora prihoda;
10) učestvuje u postupku utvrđivanja naknade za uskraćivanje ili ograničavanje prava korišćenja;
11) izdaje saglasnosti i odobrenja;
12) prati stanje i vodi evidenciju o prirodnim vrednostima, nepokretnostima i ljudskim aktivnostima i
13) utvrđuje i naplaćuje naknadu za korišćenje zaštićenog područja.
Upravljač je dužan da izvrši upis delatnosti upravljanja zaštićenim područjem u skladu sa propisima kojima se uređuje klasifikacija delatnosti u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Očuvanje, unapređenje, održivo korišćenje i prikazivanje prirodnih i drugih vrednosti područja Strogog rezervata prirode "Felješana" sprovodi se prema planu upravljanja koji donosi Upravljač na period od deset godina (u daljem tekstu: Plan upravljanja), sa sadržinom i na način propisan zakonom kojim se uređuje zaštita prirode.
Plan upravljanja sadrži ciljeve i prioritetne zadatke očuvanja povoljnog stanja kao i preventivne mere zaštite od požara u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita od požara i propisima donetim na osnovu tog zakona.
U postupku davanja saglasnosti na Plan upravljanja, Ministarstvo pribavlja mišljenja ministarstava nadležnih za poslove nauke, prosvete, kulture, rudarstva i energetike, privrede, građevine, saobraćaja i prostornog planiranja, turizma i finansija.
Plan upravljanja Upravljač će doneti i dostaviti Ministarstvu najkasnije u roku od deset meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Upravljač je dužan da jednom u tri godine analizira sprovođenje Plana upravljanja i ostvarene rezultate i po potrebi izvrši njegovu reviziju.
Do donošenja Plana upravljanja, Upravljač će vršiti poslove na osnovu godišnjeg programa upravljanja koji je dužan da donese i dostavi Ministarstvu na saglasnost u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Plan upravljanja ostvaruje se godišnjim programom upravljanja, koji sadrži naročito: sažet prikaz prirodnih i drugih vrednosti zaštićenog područja, ciljeva zaštite i održivog korišćenja, mogućnosti i ograničenja za njihovo ostvarivanje; detaljan prikaz godišnjih zadataka na čuvanju, održavanju, unapređenju, prikazivanju i održivom korišćenju zaštićenog područja za potrebe nauke, obrazovanja, rekreacije i turizma i ukupnog socio-ekonomskog razvoja; prikaz konkretnih poslova na izradi i donošenju upravljačkih dokumenata, prvenstveno Plana upravljanja, akta o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi i akta o naknadi za korišćenje zaštićenog područja; prikaz zadataka na obeležavanju zaštićenog područja, zasnivanju informacionog sistema i protivpožarnoj zaštiti; prikaz subjekata i organizacionih i materijalnih uslova za izvršenje programa, visine i izvora potrebnih finansijskih sredstava.
Upravljač je dužan da obezbedi sprovođenje režima zaštite, odnosno unutrašnji red i čuvanje zaštićenog područja u skladu sa pravilnikom o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi koji donosi uz saglasnost Ministarstva u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
U okviru sadržine propisane zakonom kojim se uređuje zaštita prirode, pravilnikom se bliže utvrđuju zabranjeni radovi i aktivnosti, kao i pravila i uslovi obavljanja radova i aktivnosti koji su dopušteni na području Strogog rezervata prirode "Felješana".
Pravilnik se objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Upravljač je dužan da na propisan način obeleži Strogi rezervat prirode "Felješana", njegovu spoljnu granicu, odnosno granicu režima zaštite I stepena, najkasnije u roku od 12 meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Upravljač će u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ove uredbe zasnovati digitalnu bazu podataka o prirodnim i stvorenim vrednostima, nepokretnostima, aktivnostima i drugim podacima od značaja za upravljanje Strogim rezervatom prirode "Felješana".
Upravljač donosi i dostavlja Ministarstvu na saglasnost akt o naknadi za korišćenje zaštićenog područja Strogog rezervata prirode "Felješana" u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Sredstva za sprovođenje Plana upravljanja obezbeđuju se iz budžeta Republike Srbije, od naknade za korišćenje zaštićenog područja, prihoda ostvarenih obavljanjem delatnosti Upravljača i iz drugih izvora u skladu sa zakonom.
Planovi uređenja prostora, šumske, lovne, poljoprivredne i druge osnove i programi koji obuhvataju zaštićeno područje Strogi rezervat prirode "Felješana" usaglasiće se sa Prostornim planom Republike Srbije, planom upravljanja i režimom zaštite utvrđenim ovom uredbom.
Danom stupanja na snagu ove uredbe prestaje da važi Rešenje Zavoda za zaštitu i naučno proučavanje prirodnih retkosti NR Srbije, broj 25/50.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
OPIS GRANICE I GRAFIČKI PRIKAZ STROGOG REZERVATA PRIRODE "FELJEŠANA"
Strogi rezervat prirode "Felješana" sastoji se od jedne fizičke celine koja odgovara granicama 134/a odeljenja gazdinske jedinice "Crna reka". Na celom području Strogog rezervata prirode "Felješana" ustanovljava se režim zaštite I stepena.