ODLUKA O UTVRĐIVANJU KUĆE GRAĐEVINARA KARLA KNOLA U BEOGRADU ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 122/2014)

1. Kuća građevinara Karla Knola u Beogradu utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Kuća građevinara Karla Knola u Beogradu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalazi se na teritoriji opštine Stari grad, u gradu Beogradu, Bulevar despota Stefana broj 45, u privatnoj i državnoj svojini, na katastarskoj parceli broj 1512/1, KO Stari grad, u privatnoj i državnoj svojini.

Spomenik kulture podignut je u periodu 1911-1913. godine prema projektu arhitekte Vladimira Simića, dok je građevinske radove izvodio vlasnik kuće Karlo Knol (1880-1915), jedan od vodećih beogradskih građevinara sa početka 20. veka. U periodu od 1904. do 1912. godine Karlo Knol je izvodio radove na značajnom broju građevina različitih namena u Beogradu i Srbiji, od privatnih porodičnih kuća i reprezentativnih palata do modernih fabričkih postrojenja. Istakao se naročito u građenju objekata u stilu secesije, doprinoseći tako modernizaciji arhitektonskog mišljenja i razvoju građanske kulture Beograda. Kao pionir moderne gradnje u Srbiji uživao je veliki ugled među kolegama koje su mu dodelile zvanje "predstavnika građevinara i preduzimača u beogradskom esnafu". U porodičnoj kući u nekadašnjoj Knez Miletinoj ulici broj 45 (danas Bulevar despota Stefana) živeo je do početka Prvog svetskog rata, u kojem je izgubio život kao srpski vojnik 1915. godine. Članovi porodice Knol, među kojima posebno mesto pripada unuku Karla Knola prof. dr Slobodanu Vitanoviću, žive u kontinuitetu u ovoj kući do danas.

Spomenik kulture pripada tipu spratnih porodičnih zgrada izgrađenih na uličnoj regulaciji, sa osnovom nepravilnog oblika. Podignut je na uskoj nepravilnoj građevinskoj parceli, koncipiran kroz skladan spoj između tradicionalno rešene osnove i fasade oblikovane u stilu secesije. Glavna zgrada ima podrum, prizemlje i sprat. Ulični korpus približno je kvadratnog oblika, dok se bočno dvorišno krilo pruža duž leve ivice građevinske parcele i sa jedne strane obuhvata prostor formirajući delimično zatvorenu strukturu sa unutrašnjim dvorištem. Osnova građevine kao i rešenje prostornog sklopa uslovljeni su oblikom i veličinom parcele, ali i predviđenim brojem i dispozicijom stambenih jedinica.

Spomenik kulture pripada grupi objekata koji su svojim oblikovnim rešenjem i primenom secesijske floralne i geometrijske fasadne plastike, ostvarili značajan doprinos socijalnom oslobađanju građanske kulture i ukusa, ali i emancipaciji srpskih arhitekata i arhitektonske delatnosti u celini. Svojim skladnim proporcijama, bogatom i znalački upotrebljenom ornamentikom, harmoničnim odnosom dekorativnih i arhitektonskih elemenata, primenom polihromije i ukrasa od kovanog gvožđa u oblikovanju eksterijera i enterijera, predstavlja autentičan primer secesijske arhitekture u beogradskom graditeljstvu s početka 20. veka i poseduje značajne arhitektonske i građevinske vrednosti. Kao mesto koje se vezuje za ličnost i delovanje građevinara Karla Knola i njegovih naslednika, poseduje značajne kulturne i istorijske vrednosti.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarsku parcelu broj 1512/2 KO Stari grad, u privatnoj i državnoj svojini.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje postojećeg izgleda spoljašnje arhitekture, horizontalnog i vertikalnog gabarita, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;

2) ažurno praćenje stanja i održavanje konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;

3) očuvanje autentičnog izgleda delova enterijera - podnog polihromnog teraca (terrazzo alla Veneziana) ulaznog hodnika, gelendera centralnog stepeništa, drvenarije u stanovima, sa originalnim materijalima i dekorativnim elementima, prepoznatljivim za period nastanka;

4) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost spomenika kulture;

5) vođenje elektro i TT vodova podzemnim putem;

6) zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara i rashladnih uređaja na fasadama spomenika kulture;

7) zabrana postavljanja sredstava za oglašavanje na fasadi i krovu objekta, koji bi devastirali i ugrozili spomenik kulture.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji svojom namenom, volumenom gabarita po visini i obliku mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

2) zabrana postavljanja pokretnih tezgi, kioska i drugih privremenih objekata unutar zaštićene okoline;

3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku bezbednost spomenika kulture;

4) zabrana izvođenja radova kojima se vrši promena oblika ili namene terena;

5) zabrana postavljanja dalekovoda, vazdušnih elektro i TT vodova preko zaštićenih parcela, njihovo vođenje izvršiti podzemnim kanalima, uz vraćanje terena u prvobitno stanje;

6) urbanističko i komunalno uređenje i redovno održavanje prostora zaštićene okoline u funkciji spomenika kulture.

6. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".