PRAVILNIK
O PRELASKU SA ANALOGNOG NA DIGITALNO EMITOVANJE TELEVIZIJSKOG PROGRAMA I PRISTUPU MULTIPLEKSU

("Sl. glasnik RS", br. 86/2014 i 18/2015)

Član 1

Ovim pravilnikom uređuju se način i vremenski raspored prelaska, zahtevi i dinamika u pogledu uspostavljanja mreže za multipleksiranje i distribuciju digitalnog televizijskog programa na teritoriji Republike Srbije, zahtevi za formiranje multipleksa i obim korišćenja radio-frekvencija, kao i zahtevi vezani za uspostavljanje inicijalne mreže za testiranje emitovanja digitalnog televizijskog signala, u meri neophodnoj za uspešno obavljanje prelaska na digitalno emitovanje televizijskog programa.

Član 2

Pojedini pojmovi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:

1) analogno emitovanje televizijskog programa je prenos, emitovanje i/ili prijem analognog video i audio signala, kao i drugih podataka namenjenih neposrednom prijemu od strane javnosti;

2) digitalno emitovanje televizijskog programa je prenos, emitovanje i/ili prijem digitalnog video i audio signala, kao i drugih podataka namenjenih neposrednom prijemu od strane javnosti;

3) multiplekser je uređaj, deo opreme u digitalnim televizijskim sistemima koji kombinuje različite ulazne signale u jedan zajednički, a za potrebe prenosa i emitovanja;

4) simulkast je istovremeni prenos i emitovanje analognih i digitalnih radiodifuznih signala u periodu prelaska sa analognog na digitalno emitovanje televizijskog programa (tranzicioni period);

5) statistički multiplekser je multiplekser koji ulaznim signalima dodeljuje protok srazmeran složenosti video sadržaja tih signala, pri čemu su ukupni protok multipleksera i njemu odgovarajućeg statističkog multipleksera jednaki;

6) DVB-T2 predstavlja drugu generaciju standarda za prenos i emitovanje digitalnog televizijskog signala putem terestričke mreže predajnika;

7) HDTV (High Definition TV) je televizija visoke rezolucije, koja omogućava kvalitetniju sliku od televizije standardne rezolucije;

8) MPEG-4 verzija 10 (ISOIEC 14496-10) je standard za video kompresiju identičan preporuci ITU-T H.264/ AVC;

9) SDTV (Standard Definition TV), televizija standardne rezolucije, predstavlja televizijski standard video i audio signala, poznat kao 576i;

10) SFN (Single Frequency Network) predstavlja jednofrekvencijsku (istokanalnu) mrežu;

11) STB (Set Top Box) je eksterni uređaj koji služi za prilagođavanje primljenog digitalnog televizijskog signala prikazu na TV prijemnicima koji ne podržavaju standard za emitovanje tog signala;

12) UHF opsezi IV i V obuhvataju opseg radio-frekvencija od 470 MHz do 862 MHz.

Član 3

Mreža za multipleksiranje i distribuciju digitalnog televizijskog programa, kao i upravljanje mrežom i multipleksom za potrebe prelaska sa analognog na digitalno emitovanje televizijskog programa, uspostavlja se u okviru 15 zona raspodele sa posebnom zonom raspodele za šire područje grada Beograda u IV i V UHF opsegu, i to:

Br.

Zona raspodele

Kanali

1.

Avala

22, 28, 33, 45, 57, 62, 64

2.

Beograd

43, 50, 51, 53, 59, 68

3.

Besna Kobila

35, 39, 43, 49, 54, 59, 62, 63, 69

4.

Vršac

25, 31, 37, 42, 49, 56, 60

5.

Deli Jovan

23, 24, 41, 43, 52, 59, 63, 66, 68

6.

Jastrebac

27, 33, 38, 42, 45, 55, 57, 60, 64

7.

Kikinda

29, 32, 51, 55, 59, 63, 69

8.

Kopaonik

22, 24, 28, 32, 34, 41, 51, 61, 66

9.

Kosovo i Metohija

21, 31, 44, 46, 48, 58, 67

10.

Tornik - Ovčar

23, 36, 39, 50, 56, 59, 63

11.

Rudnik - Crni vrh (Jagodina)

26, 29, 35, 40, 46, 67, 69

12.

Sombor

34, 39, 40, 43, 58, 62, 64

13.

Subotica

29, 40, 43, 55, 58, 59, 69

14.

Tupižnica

22, 25, 28, 31, 37, 44, 50, 58, 65

15.

Cer - Maljen

32, 34, 37, 42, 47, 49, 52

16.

Čot - Venac

24, 30, 41, 48, 54, 61, 66

Zone raspodele 12 i 13 u IV i V UHF opsegu spajaju se iz tehničkih razloga u prvom i drugom multipleksu u jednu zonu (Sombor-Subotica). Zone raspodele 7 i 13 u IV i V UHF opsegu spajaju se iz tehničkih razloga u trećem multipleksu u jednu zonu (Kikinda-Subotica).

Raspored kanala po zonama raspodele za prvi, drugi i treći multipleks u okviru mreže iz stava 1. ovog člana je:

Zona raspodele

Oznaka zone
raspodele

Kanali po multipleksima

Prvi
multipleks

Drugi
multipleks

Treći
multipleks

Avala

1

22

28

45

Besna Kobila

3

35

39

43

Vršac

4

25

31

37

Deli Jovan

5

23

43

41

Jastrebac

6

27

38

42

Kikinda

7

32

551

29

Kopaonik

8

24

32

34

Kosovo i Metohija

9

21

31

44

Tornik - Ovčar

10

23

36

39

Rudnik - Crni Vrh (Jagodina)

11

26

29

35

Sombor

12

40

43

34

Subotica

13

40

43

29

Tupižnica

14

22

25

28

Cer - Maljen

15

32

34

37

Čot - Venac

16

24

30

41

________
1 Po donošenju Odluke o promeni namene opsega 700 MHz (digitalna dividenda 2), nakon Svetske konferencije o radio-komunikacijama WRC-15, biće, kroz proces međunarodne koordinacije, izvršena zamena ovog kanala odgovarajućim kanalom van opsega digitalne dividende 2.

Mreža za distribuciju digitalnog terestričkog televizijskog programa obezbeđuje pokrivanje najmanje 95% stanovništva u prvom multipleksu, kao i najmanje 90% stanovništva u drugom i trećem multipleksu.

Uspostavljanje drugih mreža za multipleksiranje i distribuciju digitalnog televizijskog programa, kao i dodatnih multipleksa, obavlja se posle završetka procesa prelaska na digitalno emitovanje televizijskog signala, u skladu sa zakonom.

Radi uspostavljanja mreže iz stava 1. ovog člana, Regulatorna agencija za elektronske komunikacije i poštanske usluge (u daljem tekstu: Agencija) na zahtev Javnog preduzeća "Emisiona tehnika i veze" (u daljem tekstu: JP ETV) izdaje pojedinačnu dozvolu za korišćenje radio-frekvencija, u skladu sa zakonom kojim se uređuju elektronske komunikacije.

Član 4

Tehnički standard za kompresiju podataka u okviru multipleksa iz člana 3. ovog pravilnika je ITU-T H.264/ AVC (MPEG-4 verzija 10).

Tehnički standard za emitovanje televizijskog signala u okviru multipleksa iz člana 3. ovog pravilnika je DVB-T2.

Član 5

Mreža za multipleksiranje i distribuciju digitalnog televizijskog programa, kao i upravljanje mrežom i multipleksom za potrebe prelaska sa analognog na digitalno emitovanje televizijskog programa projektuje se na osnovu jednofrekvencijskog (istokanalnog) tipa mreže (SFN) unutar svake od zona raspodele iz člana 3. ovog pravilnika.

Član 6

Zahtevi vezani za prelazak sa analognog na digitalno emitovanje televizijskog programa u određenom regionu podrazumevaju:

1) postojanje multipleksa i mreže za distribuciju digitalnog televizijskog signala;

2) uspostavljenu korisničku osnovu za prijem digitalnog televizijskog signala.

Korisnička osnova za prijem digitalnog televizijskog signala iz stava 1. tačka 2) ovog člana uspostavlja se u zoni raspodele, i to:

1) informisanjem javnosti o aktivnostima koje je potrebno sprovesti u cilju prijema digitalnog televizijskog signala;

2) informisanjem javnosti o bitnim rokovima za prestanak analognog emitovanja televizijskog programa i o početku emitovanja isključivo digitalnog televizijskog programa;

3) obezbeđivanjem odgovarajuće količine STB uređaja na tržištu, srazmerno broju domaćinstava koja primaju televizijski signal putem terestričke mreže predajnika.

Potpuno isključivanje analognog TV signala se okončava u rokovima koji su u skladu sa međunarodno preuzetim obavezama Republike Srbije.

Član 7

Kapacitet multipleksa se popunjava uslugama televizijskog emitovanja, sa ili bez uslovnog pristupa, standardne (SDTV) ili visoke (HDTV) rezolucije, kao i drugim podacima koji se prenose kroz multipleks (na primer teletekst, elektronski programski vodič, prevodi i drugo), a u skladu sa zakonom koji uređuje oblast elektronskih medija.

Prvi multipleks se popunjava programima javnih medijskih servisa u Republici Srbiji i imalaca dozvola za emitovanje televizijskog programa na području cele Republike Srbije, u skladu sa zakonom kojim se uređuje oblast elektronskih medija.

Drugi multipleks se popunjava uslugama televizijskog emitovanja za koje je izdata dozvola za emitovanje televizijskog programa na regionalnim i lokalnim područjima u skladu sa zakonom.

Treći multipleks se popunjava uslugama televizijskog emitovanja za koje je izdata dozvola za emitovanje televizijskog programa u skladu sa zakonom.

Član 8

Protok podataka unutar multipleksa iznosi najmanje 2 Mb/s po pojedinačnom televizijskom programu koji se emituje u standardnoj rezoluciji (SDTV) i najmanje 5 Mb/s u visokoj rezoluciji ( HDTV) u varijanti kodovanja sa konstantnim protokom, odnosno protok koji se može obezbediti korišćenjem odgovarajućeg statističkog multipleksera, tako da se ne umanji subjektivni kvalitet u skladu sa relevantnim preporukama.

Član 9

JP ETV uspostavlja elektronsku komunikacionu mrežu za multipleksiranje i distribuciju digitalnog televizijskog programa za prvi, drugi i treći multipleks, koji će biti pušteni u rad i popunjeni na način predviđen članom 7. ovog pravilnika, a tokom procesa prelaska, u skladu sa zakonom kojim se uređuju elektronske komunikacije.

Najkasnije 45 dana pre isključivanja analognog i prelaska na digitalno emitovanje TV programa, JP ETV dostavlja Regulatornom telu za elektronske medije (u daljem tekstu: Regulator) raspoloživ kapacitet u multipleksima. Regulator u roku od 30 dana donosi odluku o pristupu multipleksu za imaoca dozvole.

Tehnički i ekonomski uslovi pristupa se regulišu ugovorom koji zaključuje JP ETV sa svakim pružaocem usluge televizijskog emitovanja.

Ugovor iz stava 3. postaje sastavni deo dozvole za emitovanje.

Član 10

Pojedinačna dozvola iz člana 3. ovog pravilnika obezbediće uspostavljanje mreže na način da se, i pre potpunog isključivanja analognog signala, vrši testiranje mreže na frekvencijama određenim za potrebe formiranja Inicijalne mreže za testiranje emitovanja digitalnog TV signala (u daljem tekstu: Inicijalna mreža) koje su date u propisu kojim se utvrđuje Plan raspodele frekvencija/lokacija za terestričke analogne FM i TV radiodifuzne stanice za teritoriju Republike Srbije i na slobodnim frekvencijama u skladu se propisom kojim se utvrđuje Plan raspodele frekvencija/lokacija/zona raspodele za terestričke digitalne TV radio-difuzne stanice u UHF opsegu za teritoriju Republike Srbije, a u skladu sa pojedinačnim dozvolama za korišćenje radio-frekvencija za Inicijalnu mrežu, izdatim od strane Agencije.

Infrastruktura Inicijalne mreže, zavisno od tehničkih karakteristika i potreba, biće korišćena u konačnoj mreži, u skladu sa strateškim dokumentom za prelazak sa analognog na digitalno emitovanje radio i televizijskog programa u Republici Srbiji.

Član 11

U Inicijalnu mrežu obavezno ulaze svi programi javnih medijskih servisa u Republici Srbiji i imalaca dozvola za pružanje usluge televizijskog emitovanja za teritoriju Republike Srbije. Na osnovu dobijene informacije o slobodnim kapacitetima u Inicijalnoj mreži od JP ETV, Regulator određuje koji programi imalaca dozvola za pružanje usluge televizijskog emitovanja, i u kojoj rezoluciji (SDTV ili HDTV), mogu da uđu u Inicijalnu mrežu.

Kada se u jednoj zoni raspodele postigne pokrivenost digitalnim signalom Inicijalne mreže više od 90% stanovništva, stiču se uslovi za proglašenje početka simulkasta. Početak simulkasta proglašava JP ETV. Danom isteka perioda simulkasta u određenoj zoni raspodele, gase se svi analogni predajnici u toj zoni raspodele čiji se programi emituju u Inicijalnoj mreži i nastavlja se digitalno emitovanje na kanalima iz člana 3. stav 3. ovog pravilnika. Preostali analogni programi (oni koji nisu u sastavu Inicijalne mreže), ulaze u odgovarajuće multiplekse, prema rasporedu koji obezbeđuje racionalno i efikasno korišćenje raspoloživog opsega, i njihovi analogni predajnici se gase.

Rokovi za početak simulkasta i gašenje analognih servisa, po zonama raspodele su:

Zona raspodele

Simulkast

Grupa za
isključenje

Početak

Kraj

Vršac

01.09.2014.

30.03.2015.

1

Subotica - Sombor

01.09.2014.

27.04.2015.

2

Kikinda

01.09.2014.

27.04.2015.

2

Čot - Venac

01.09.2014.

18.05.2015.

3

Avala

01.09.2014.

25.05.2015.

4

Rudnik - Crni Vrh Jagodina

01.09.2014.

01.06.2015.

5

Tupižnica

01.10.2014.

01.06.2015.

5

Tornik - Ovčar

01.11.2014.

01.06.2015.

5

Deli Jovan

01.11.2014.

01.06.2015.

5

Besna Kobila

01.10.2014.

15.06.2015.

6

Jastrebac

01.11.2014.

15.06.2015.

6

Kopaonik

01.11.2014.

15.06.2015.

6

Cer - Maljen

01.11.2014.

15.06.2015.

6

Član 12

Minimalni tehnički uslovi za emitovanje digitalnog terestričkog televizijskog signala dati su u Prilogu 1, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Član 13

Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o prelasku sa analognog na digitalno emitovanje televizijskog programa i pristupu multipleksu u terestričkoj digitalnoj radiodifuziji ("Službeni glasnik RS", broj 55/12).

Član 14

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

 

Prilog 1.

MINIMALNI TEHNIČKI USLOVI ZA EMITOVANJE DIGITALNOG TERESTRIČKOG TELEVIZIJSKOG SIGNALA

Digitalni terestrički televizijski signal (u daljem tekstu: signal) emituje se u skladu sa standardom SRPS EN 302 755 i ETSI TS 102 831, pri čemu se koriste sledeći parametri:

- kanalni razmak od 8 MHz u UHF frekvencijskomopsegu;

- parametar "pilot pattern" je jedan od: PP1, PP2, PP3, PP4, PP5, PP6, PP7 ili PP8;

- SISO (engl. Single Input Single Output) način rada;

- "FFT size" je jedan od: 1k, 2k, 4k, 8k, 16k i 32k (za 8k, 16k i 32k pored normalnog (engl. normal) režima mora da bude omogućen i rad u proširenom (engl. extended) režimu);

- konstelacija je 16QAM, 64QAM ili 256QAM;

- kodni količnik (engl. code rate) je jedan od: 1/2, 3/5, 2/3, 3/4, 4/5 ili 5/6;

- zaštitni interval (engl. guard interval) je jedan od: 1/4, 19/128, 1/8, 19/256, 1/16, 1/32, 1/128.

Prenosni tok (engl. transport stream) signala je u skladu sa standardom ISO/IEC 13818-1. Implementacija video i audio kodovanjajeu skladu sa specifikacijom ETSI TS 101 154.

Video zapis u okviru signala je u formatu MPEG-4 verzija 10 SD/HD, u jednoj od rezolucija: 720x576, 544x576, 480x576, 1920x1080i, 1920x1080p ili1280x720p.

Vremensko kašnjenje između odgovarajućih video i audio zapisa je u skladu sa preporukom ITU-R BT.1359.

Audio zapis u okviru signala je u jednom od formata:

- MPEG-1 Layer II, u skladu saISO/IEC 13818-3, za SDTV;

- MPEG-4HE AAC, u skladu sa ISO/IEC14496-3, za HDTV;

- AC-3, u skladu sa ETSI TS 102 366, za HDTV.

Specifikacija servisnih informacija u DVB sistemima je u skladu sa ETSI EN 300 468 i ETSI TR 101 211.

Audio deskriptor u okviru signala je u skladu sa ETSI TS 102 366 i TS 101 154 (Annex E).

Teletekst informacije u signalu su u skladu sa standardom ETSI EN 300 472. Prevodi (titlovi, engl. DVB subtitles) su u skladu sa ETSI EN 300 743, uključujući karaktere iz kodnih tabela ISO/IEC 8859-5 i ISO/IEC 8859-2.

U slučaju ažuriranja sistemskog softvera iz prenosnog toka (DVB SSU), ažuriranje se vrši u skladu sa specifikacijom ETSI TS 102 006.

U slučaju emitovanja zaštićenog sadržaja, odnosno programa sa uslovnim pristupom, koristi se standard CI Plus Specification v1.2. ili noviji.