ZAKONO PRAVNOJ ZAŠTITI INDUSTRIJSKOG DIZAJNA("Sl. glasnik RS", br. 104/2009 i 45/2015) |
Ovim zakonom uređuju se način sticanja i zaštita prava na spoljašnji izgled industrijskog ili zanatskog proizvoda (u daljem tekstu: proizvod).
Pod spoljašnjim izgledom proizvoda podrazumeva se ukupan vizuelni utisak koji proizvod ostavlja na informisanog potrošača ili korisnika.
Informisani potrošač ili korisnik, u smislu ovog zakona, je fizičko lice koje se redovno susreće sa tipom proizvoda o kojima je reč.
Na postupak sticanja i zaštite industrijskog dizajna koji je međunarodno registrovan za teritoriju Republike Srbije na osnovu Haškog sporazuma o međunarodnom registrovanju industrijskog dizajna (u daljem tekstu: Haški sporazum), primenjuju se odredbe ovog zakona u svim pitanjima koja nisu uređena Haškim sporazumom.
Industrijski dizajn je trodimenzionalni ili dvodimenzionalni izgled celog proizvoda, ili njegovog dela, koji je određen njegovim vizuelnim karakteristikama, posebno linijama, konturama, bojama, oblikom, teksturom i/ili materijalima od kojih je proizvod sačinjen, ili kojima je ukrašen, kao i njihovom kombinacijom.
Proizvod je industrijski ili zanatski predmet, uključujući, između ostalog, i delove koji su namenjeni za spajanje u složeni proizvod, pakovanje proizvoda, ukupni vizuelni identitet proizvoda, grafičke simbole i tipografske znake, isključujući kompjuterske programe.
Složeni proizvod je proizvod koji je sastavljen od više delova koji mogu da budu zamenjeni i koji omogućavaju sastavljanje i rastavljanje proizvoda.
Uslovi za zaštitu industrijskog dizajna
Industrijski dizajn se štiti na osnovu ovog zakona ako je nov i ako ima individualni karakter.
Industrijski dizajn se smatra novim ako identičan industrijski dizajn nije postao dostupan javnosti pre dana podnošenja prijave za priznanje tog industrijskog dizajna, ili pre datuma priznatog prava prvenstva, ukoliko je ono zatraženo, ili ako ne postoji ranije podneta prijava za priznanje identičnog industrijskog dizajna koja je postala dostupna javnosti.
Industrijski dizajni se smatraju identičnim ako se razlikuju samo u nebitnim detaljima.
Industrijski dizajn ima individualni karakter ako se ukupan utisak koji ostavlja na informisanog korisnika razlikuje od ukupnog utiska koji na tog korisnika ostavlja bilo koji drugi industrijski dizajn koji je postao dostupan javnosti pre dana podnošenja prijave industrijskog dizajna, ili datuma priznatog prava prvenstva.
Prilikom utvrđivanja individualnog karaktera industrijskog dizajna uzima se u obzir stepen slobode autora prilikom stvaranja industrijskog dizajna određenog proizvoda.
Industrijski dizajn proizvoda koji čini sastavni deo složenog proizvoda
Za industrijski dizajn primenjen na proizvodu, ili sadržan u proizvodu koji čini sastavni deo složenog proizvoda, smatra se da je nov i da ima individualni karakter:
1) ako sastavni deo koji je ugrađen u složeni proizvod ostaje vidljiv tokom redovne upotrebe složenog proizvoda i
2) ako vidljive karakteristike sastavnog dela ispunjavaju uslove novosti i individualnog karaktera.
Pod redovnom upotrebom iz stava 1. tačka 1) ovog člana podrazumeva se upotreba od strane krajnjeg korisnika, isključujući održavanje, servisiranje ili popravke proizvoda.
Smatra se da je industrijski dizajn postao dostupan javnosti u smislu čl. 4. i 5. ovog zakona ako je objavljen nakon registracije ili na drugi način, ako je izlagan, korišćen u prometu ili na drugi način otkriven pre dana podnošenja prijave industrijskog dizajna, ili datuma priznatog prava prvenstva, ako je ono zatraženo, osim u slučaju kada nije postojala razumna mogućnost da poslovni krugovi specijalizovani za datu oblast saznaju za pomenute događaje u standardnim tokovima poslovanja u Republici Srbiji.
Ne smatra se da je industrijski dizajn postao dostupan javnosti u smislu stava 1. ovog člana ukoliko je otkriven trećem licu pod eksplicitnim ili implicitnim uslovom čuvanja tajnosti.
Ne smatra se da je industrijski dizajn postao dostupan javnosti, u smislu čl. 4. i 5. ovog zakona, ako je industrijski dizajn otkrio autor, njegov pravni sledbenik ili treće lice na osnovu informacije dobijene od autora ili njegovog pravnog sledbenika, ili radnje koju je jedan od njih preduzeo, pod uslovom da je, od trenutka kada je industrijski dizajn otkriven do trenutka podnošenja prijave za priznanje prava na industrijski dizajn, odnosno do trenutka zatraženog prava prvenstva, proteklo manje od 12 meseci, kao i ako je industrijski dizajn postao dostupan javnosti kao posledica zloupotrebe vezane za autora ili njegovog pravnog sledbenika.
Isključenje zaštite zbog tehničke funkcije i suprotnosti sa javnim poretkom i moralom
Industrijskim dizajnom ne može se zaštititi spoljašnji izgled proizvoda koji je isključivo određen tehničkom funkcijom proizvoda.
Industrijskim dizajnom ne može se zaštititi spoljašnji izgled proizvoda koji mora da bude reprodukovan u svom tačnom obliku i dimenzijama, kako bi se omogućilo da bude mehanički povezan sa, ili postavljen u, oko ili uz drugi proizvod, tako da svaki proizvod može da obavlja svoju funkciju.
Pod uslovima iz čl. 4. i 5. ovog zakona, nezavisno od stava 2. ovog člana, biće odobrena zaštita industrijskom dizajnu koji omogućava višestruko sastavljanje, ili povezivanje međusobno zamenjivih proizvoda u modularnom sistemu.
Industrijskim dizajnom ne može se zaštititi spoljašnji izgled proizvoda čije je objavljivanje ili upotreba protivna javnom poretku ili prihvaćenim moralnim principima.
Pravo na zaštitu industrijskog dizajna
Pravo na zaštitu industrijskog dizajna pripada autoru ili njegovom pravnom sledbeniku, odnosno poslodavcu, u slučajevima predviđenim ovim zakonom.
Strana fizička i pravna lica u pogledu zaštite industrijskog dizajna uživaju ista prava kao i domaća fizička i pravna lica, ako to proizlazi iz međunarodnih ugovora ili iz načela uzajamnosti.
Postojanje uzajamnosti dokazuje lice koje se na uzajamnost poziva.
Industrijski dizajn koji ne može da se zaštiti
Na osnovu ovog zakona zaštita se ne može odobriti industrijskom dizajnu:
1) koji ne predstavlja industrijski dizajn u smislu člana 2. stav 1. ovog zakona;
2) koji ne ispunjava uslove iz čl. 3-8. ovog zakona;
3) ako je prijavu za priznanje industrijskog dizajna podnelo lice koje nema pravo na zaštitu industrijskog dizajna u smislu člana 8a stav 1. ovog zakona;
4) ako je industrijski dizajn u suprotnosti sa industrijskim dizajnom koji je postao dostupan javnosti nakon dana podnošenja prijave, ili datuma priznatog prava prvenstva, a koji je zaštićen u Republici Srbiji od dana koji prethodi datumu podnošenja prijave za zaštitu industrijskog dizajna ili datumu priznatog prvenstva;
5) koji koristi prepoznatljiv znak, a zakon kojim se uređuje takav znak omogućava nosiocu prava na znak pravo da zabrani takvo korišćenje;
6) koji povređuje autorsko pravo ili prava industrijske svojine drugog lica;
7) koji sadrži državni ili drugi javni grb, zastavu ili simbol, naziv ili skraćenicu naziva neke zemlje ili međunarodne organizacije, religiozne i nacionalne simbole, kao i njihovo podražavanje, osim po odobrenju nadležnog organa.
(Brisano)
Pravo na industrijski dizajn stiče se upisom u registar industrijskog dizajna i traje pet godina od datuma podnošenja prijave nadležnom organu.
Zaštita industrijskog dizajna može se, uz podnošenje zahteva i plaćanje odgovarajuće propisane takse, produžavati za periode od po pet godina, a najduže do 25 godina računajući od datuma podnošenja prijave za priznanje prava na industrijski dizajn.
Zahtev za produženje zaštite industrijskog dizajna iz stava 2. ovog člana sadrži naročito: naznačenje registarskog broja industrijskog dizajna i datum do kog industrijski dizajn važi; podatke o nosiocu prava na industrijski dizajn; podatak o plaćenoj taksi za produženje zaštite industrijskog dizajna.
Vlada bliže propisuje sadržinu zahteva iz stava 2. ovog člana, određuje priloge koji se podnose uz zahtev i propisuje njihovu sadržinu.
Pravna zaštita industrijskog dizajna ostvaruje se u upravnom postupku koji vodi nadležni organ.
Protiv odluka nadležnog organa iz stava 1. ovog člana, može se izjaviti žalba Vladi u roku od 15 dana od dana prijema odluke.
Kada je odlukom nadležnog organa iz stava 1. ovog člana odbijeno priznanje industrijskog dizajna iz razloga što nisu bili ispunjeni uslovi za zaštitu navedeni u čl. 3-9. ovog zakona, Vlada u odluci po žalbi može priznati industrijski dizajn u izmenjenom obliku, ukoliko u tom obliku industrijski dizajn ispunjava uslove za zaštitu i ako je zadržan individualni karakter industrijskog dizajna.
Protiv odluke Vlade o žalbi, može se pokrenuti upravni spor u roku od 30 dana od dana prijema odluke Vlade.
Nadležni organ vodi Registar domaćih prijava za priznanje prava na industrijski dizajn (u daljem tekstu: Registar prijava) i Registar industrijskih dizajna (u daljem tekstu: Registar industrijskog dizajna).
Registri iz stava 1. ovog člana su javne knjige i zainteresovana lica mogu da ih razgledaju u prisustvu službenog lica.
Spise registrovanih industrijskih dizajna zainteresovana lica mogu da razgledaju na usmeni zahtev, u prisustvu službenog lica.
Na pismeni zahtev zainteresovanog lica i uz plaćanje propisane takse, nadležni organ izdaje kopije dokumenata i odgovarajuće potvrde i uverenja o činjenicama o kojima vodi službenu evidenciju.
Registar prijava sadrži naročito: podatke o podnosiocu prijave; datum podnošenja prijave; broj prijave; stvaran i kratak naziv predmeta zaštite; podatke o promenama koje se odnose na prijavu (statusne promene podnosioca prijave, prenos prava, licenca, zaloga, franšiza i dr.).
Registar industrijskog dizajna sadrži naročito: podatke o nosiocu industrijskog dizajna; registarski broj i datum registrovanja industrijskog dizajna; naziv predmeta zaštite; naznačenje klase međunarodne klasifikacije propisane Lokarnskim aranžmanom o ustanovljenju međunarodne klasifikacije industrijskog dizajna (u daljem tekstu: Međunarodna klasifikacija industrijskog dizajna); podatke o promenama koje se odnose na registrovani industrijski dizajn (statusne promene nosioca prava na industrijski dizajn, prenos prava, licenca, zaloga, franšiza i sl.).
Vlada bliže propisuje sadržinu registara iz stava 1. ovog člana.
Nadležni organ dužan je da zainteresovanim licima učini dostupnim svoju dokumentaciju i informacije o priznatim pravima na industrijski dizajn.
Međunarodno registrovanje industrijskog dizajna
Nosilac prava na industrijski dizajn, odnosno podnosilac prijave za priznanje prava na industrijski dizajn, može da podnese zahtev za međunarodno registrovanje industrijskog dizajna, u skladu sa Haškim sporazumom.
Zahtev za međunarodno registrovanje industrijskog dizajna iz stava 1. ovog člana podnosi se preko nadležnog organa.
Za zahtev za međunarodno registrovanje industrijskog dizajna plaća se propisana taksa.
Uz zahtev za međunarodno registrovanje industrijskog dizajna podnosi se i:
1) prikaz industrijskog dizajna;
2) punomoćje, ako se zahtev podnosi preko punomoćnika;
3) dokaz o uplati takse za zahtev.
Zahtev za međunarodno registrovanje industrijskog dizajna sadrži naročito: podatke o podnosiocu zahteva; broj prijave, odnosno registarski broj industrijskog dizajna; broj predmeta zaštite ako je podneta prijava za više predmeta zaštite; naznačenje zemalja u kojima se traži zaštita; iznos plaćenih taksi za prijavu i potpis i pečat podnosioca prijave.
Vlada bliže propisuje sadržinu zahteva iz stava 1. ovog člana, određuje priloge koji se podnose uz zahtev i propisuje njihovu sadržinu.
Strano fizičko ili pravno lice koje nema prebivalište, odnosno sedište na teritoriji Republike Srbije u postupku pred nadležnim organom mora zastupati zastupnik koji je upisan u Registar zastupnika koji vodi nadležni organ ili domaći advokat.
U Registar zastupnika koji vodi nadležni organ upisuju se fizička i pravna lica koja ispunjavaju uslove utvrđene zakonom kojim se uređuju patenti.
Prijava za priznanje prava na industrijski dizajn
Postupak za priznanje prava na industrijski dizajn pokreće se prijavom za priznanje prava na industrijski dizajn (u daljem tekstu: prijava).
Prijava iz stava 1. ovog člana podnosi se nadležnom organu u pisanom obliku, neposredno ili poštom.
Prijava mora da sadrži:
1) zahtev za priznanje prava na industrijski dizajn;
2) opis industrijskog dizajna;
3) dvodimenzionalni prikaz industrijskog dizajna (u daljem tekstu: prikaz).
Jedna prijava može da sadrži zahtev za priznanje prava na industrijski dizajn za jedan ili više, a najviše do 100 industrijskih dizajna.
Ako prijava industrijskog dizajna sadrži zahtev za priznanje prava za više industrijskih dizajna (u daljem tekstu: višestruka prijava), svi proizvodi na kojima se taj industrijski dizajn primenjuje moraju biti svrstani u istu klasu i potklasu međunarodne klasifikacije industrijskog dizajna.
Zahtev za priznanje prava na industrijski dizajn
Zahtev za priznanje prava na industrijski dizajn sadrži naročito:
1) podatke o podnosiocu prijave;
2) podatke o autoru industrijskog dizajna ili izjavu autora da ne želi da bude naveden u prijavi;
3) naznačenje da li se prijava odnosi na jedan ili više industrijskih dizajna;
4) stvaran i kratak naziv industrijskog dizajna;
5) pravni osnov za podnošenje prijave, ako autor industrijskog dizajna nije podnosilac prijave;
6) potpis podnosioca prijave.
Zahtev za priznanje prava na industrijski dizajn može da sadrži i izjavu da se zahteva objavljivanje priznatog prava na industrijski dizajn 12 meseci nakon datuma donošenja rešenja o priznanju prava na industrijski dizajn (odloženo objavljivanje).
Autor industrijskog dizajna može tokom postupka zaštite, kao i tokom celog roka trajanja prava na industrijski dizajn, povući svoju izjavu da ne želi da mu ime bude navedeno u prijavi, registrima, kao ni u drugim ispravama predviđenim ovim zakonom.
Vlada bliže propisuje sadržinu zahteva iz stava 1. ovog člana, određuje priloge koji se podnose uz zahtev i propisuje njihovu sadržinu.
Opis industrijskog dizajna sadrži precizan i sažet opis bitnih karakteristika onih elemenata industrijskog dizajna koji ga čine novim u smislu člana 4. ovog zakona i različitim od industrijskih dizajna koji su postali dostupni javnosti u smislu člana 5. ovog zakona.
Opis industrijskog dizajna mora da bude zasnovan na podnetom prikazu.
Opis industrijskog dizajna ne treba da sadrži podatke koji se odnose na konstrukciju, funkciju ili funkcionalne prednosti i slične podatke o telu ili njegovim delovima.
Vlada bliže propisuje sadržinu opisa industrijskog dizajna, kao i broj primeraka opisa industrijskog dizajna koji se podnose uz zahtev za priznanje prava na industrijski dizajn.
Prikazom se predstavlja spoljašnji izgled predmeta zaštite kao i njegovi delovi koji se vide stalno ili prilikom njegove redovne upotrebe.
U prikazu moraju da se jasno predstave svi elementi industrijskog dizajna koji ga čine novim u smislu člana 4. ovog zakona i različitim od industrijskih dizajna koji su postali dostupni javnosti u smislu člana 5. ovog zakona.
Prikaz može biti podnet kao fotografija ili nacrt i mora da ispunjava propisane uslove koji se odnose na kvalitet i tehničke karakteristike prikaza.
Ako je u pitanju prijava za priznanje prava na dvodimenzionalni industrijski dizajn, kao prikaz se može dostaviti dvodimenzionalni primerak (uzorak) prijavljenog industrijskog dizajna, s tim da se najdocnije u roku od šest meseci od dana podnošenja prijave nadležnom organu mora dostaviti prikaz iz stava 1. ovog člana.
Vlada bliže propisuje tehničke karakteristike prikaza, kao i broj primeraka prikaza koji se podnose uz zahtev za priznanje prava na industrijski dizajn.
U upravnom postupku pred nadležnim organom plaćaju se takse i naknade troškova postupka, saglasno propisima kojima se uređuju administrativne takse i naknade troškova postupka i troškova za pružanje informacionih usluga.
Za uvid u spise predmeta, izdavanje kopija dokumenata i potvrda i uverenja o činjenicama o kojima vodi službenu evidenciju, objavu podataka o registrovanim industrijskim dizajnima i druge informacione usluge koje pruža nadležni organ u skladu sa ovim zakonom plaćaju se troškovi.
Visinu i način plaćanja troškova iz stava 2. ovog člana utvrđuje Vlada.
Za priznanje datuma podnošenja prijave potrebno je da prijava podneta nadležnom organu na taj datum sadrži:
1) naznačenje da se traži priznanje prava na industrijski dizajn;
2) ime i prezime, odnosno naziv i adresu podnosioca prijave;
3) prikaz.
Po prijemu prijave, nadležni organ ispituje da li su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana.
Na prijavu neposredno podnetu nadležnom organu, koja sadrži delove iz stava 1. ovog člana, upisuje se broj prijave i dan i čas njenog prijema u nadležnom organu i o tome se podnosiocu prijave izdaje potvrda.
Ako prijava ne sadrži delove iz stava 1. ovog člana, nadležni organ će pozvati podnosioca prijave da u roku od 30 dana otkloni nedostatke zbog kojih prijava nije mogla biti upisana u odgovarajući registar.
Ako podnosilac prijave u roku iz stava 4. ovog člana otkloni nedostatke, nadležni organ zaključkom priznaje kao datum podnošenja prijave onaj datum kad je podnosilac prijave otklonio uočene nedostatke.
Prijava kojoj je priznat datum podnošenja upisuje se u Registar prijava.
Ako podnosilac prijave u roku iz stava 4. ovog člana ne otkloni nedostatke, nadležni organ zaključkom odbacuje prijavu.
Protiv zaključka iz stava 7. ovog člana može se izjaviti žalba.
Podnosilac prijave uživa od datuma podnošenja prijave pravo prvenstva u odnosu na sva druga lica koja su za isti dizajn docnije podnela prijavu.
Pravnom ili fizičkom licu koje je podnelo urednu prijavu industrijskog dizajna sa dejstvom u nekoj zemlji članici Pariske unije ili Svetske trgovinske organizacije, priznaće se u Republici Srbiji konvencijsko pravo prvenstva od datuma podnošenja te prijave ako u Republici Srbiji za isti industrijski dizajn podnese prijavu u roku od šest meseci od dana podnošenja prijave sa dejstvom u odnosnoj zemlji. U zahtevu za priznanje industrijskog dizajna naznačava se datum podnošenja, broj prijave i zemlja za koju je prijava podneta.
Urednom prijavom iz stava 1. ovog člana smatra se svaka prijava koja ispunjava uslove urednosti prema nacionalnom zakonodavstvu zemlje članice Pariske unije ili Svetske trgovinske organizacije za koju je prijava podneta ili prema međunarodnom ugovoru zaključenom između ovih zemalja, bez obzira na docniju pravnu sudbinu te prijave.
Pravno ili fizičko lice iz stava 1. ovog člana dužno je da, u roku od tri meseca od dana podnošenja prijave u Republici Srbiji, dostavi nadležnom organu prepis prijave iz stava 1. ovog člana, overen od nadležnog organa zemlje članice Pariske unije, Svetske trgovinske organizacije, odnosno međunarodne organizacije kojoj je ta prijava podnesena.
Na zahtev domaćeg ili stranog fizičkog ili pravnog lica koje je kod nadležnog organa podnelo urednu prijavu za priznanje prava na industrijski dizajn, nadležni organ izdaje uverenje o pravu prvenstva.
Zahtev za izdavanje uverenja o pravu prvenstva sadrži naročito: podatke o podnosiocu prijave; prikaz istovetan prikazu u prijavi; opis istovetan opisu u prijavi; dokaz o uplati takse za izdavanje uverenja.
Uverenje o pravu prvenstva sadrži naročito: podatke o podnosiocu prijave; podatke o autoru industrijskog dizajna; broj prijave i datum podnošenja prijave; prikaz istovetan prikazu u prijavi; opis istovetan opisu u prijavi.
Vlada bliže propisuje sadržinu zahteva iz stava 2. ovog člana i sadržinu uverenja o pravu prvenstva iz stava 3. ovog člana.
Podnosilac prijave koji je, u roku od tri meseca pre dana podnošenja prijave, na domaćem sajmu ili izložbi međunarodnog karaktera, ili u nekoj drugoj zemlji članici Pariske unije ili Svetske trgovinske organizacije izlagao industrijski dizajn, može da u prijavi traži priznanje prava prvenstva od dana prvog izlaganja tog industrijskog dizajna.
Podnosilac prijave iz stava 1. ovog člana uz prijavu dostavlja potvrdu nadležnog organa zemlje članice Pariske unije ili Svetske trgovinske organizacije da je u pitanju sajam, odnosno izložba međunarodnog karaktera, uz naznačenje podataka o vrsti sajma, odnosno izložbe, mestu održavanja, datumu otvaranja i zatvaranja sajma, odnosno izložbe, i datumu prvog izlaganja tog dizajna.
Uverenje da je izložbi, odnosno sajmu održanom u Republici Srbiji zvanično priznat međunarodni karakter izdaje Privredna komora Srbije.
Priznanjem prava prvenstva iz stava 1. ovog člana ne produžavaju se rokovi iz člana 25. ovog zakona.
U prijavi ne može se naknadno izmeniti prikaz industrijskog dizajna tako da se po svom obimu i sadržini bitno razlikuje od onog koji je određen opisom dostavljenim prilikom podnošenja prijave.
Prijave se ispituju po redosledu određenom datumom i satom njihovog podnošenja.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, prijava se može rešavati po hitnom postupku u slučaju sudskog spora ili pokrenutog inspekcijskog nadzora ili carinskog postupka, na zahtev suda ili nadležnog organa tržišne inspekcije, odnosno carinskog organa.
Prijava je uredna ako sadrži sve elemente iz čl. 19, 20. i 21. ovog zakona, dokaz o uplati takse za prijavu i druge propisane delove.
Ako utvrdi da prijava nije uredna, nadležni organ će pismeno, uz navođenje razloga, pozvati podnosioca prijave da je uredi u roku koji nadležni organ odredi.
Na obrazloženi zahtev podnosioca prijave, uz plaćanje propisane takse, nadležni organ može da produži rok iz stava 2. ovog člana za vreme koje smatra primerenim, a najduže tri meseca.
Ako podnosilac prijave u ostavljenom roku ne uredi prijavu, ili ne plati propisane takse, nadležni organ će prijavu odbaciti zaključkom.
Protiv zaključka iz stava 4. ovog člana može se izjaviti žalba.
U slučaju iz stava 4. ovog člana, uz plaćanje propisane takse, podnosilac prijave može da podnese predlog za povraćaj u pređašnje stanje, u roku od tri meseca od dana prijema zaključka o odbacivanju.
Ispitivanje uslova za priznanje prava na industrijski dizajn
Ako je prijava uredna u smislu člana 29. stav 1. ovog zakona, nadležni organ ispituje da li su ispunjeni uslovi za priznanje prava na industrijski dizajn.
Rešenje o odbijanju priznanja prava na industrijski dizajn
Ako utvrdi da prijava ne ispunjava uslove za priznanje prava na industrijski dizajn, nadležni organ će pismenim putem obavestiti podnosioca prijave o razlozima zbog kojih se pravo na industrijski dizajn ne može priznati i pozvaće ga da se, u roku koji nadležni organ odredi, izjasni o tim razlozima.
Na obrazloženi zahtev podnosioca prijave, uz plaćanje propisane takse, nadležni organ može da produži rok iz stava 1. ovog člana za vreme koje smatra primerenim, a najduže do tri meseca.
Nadležni organ će rešenjem odbiti zahtev za priznanje prava na industrijski dizajn ako se podnosilac prijave uopšte ne izjasni, ili ako se izjasni, a nadležni organ i dalje smatra da se pravo na industrijski dizajn ne može priznati.
Podnosilac prijave može u toku celog postupka odustati od prijave u celini ili samo za neke industrijske dizajne.
Ako je u Registru prijava upisano određeno pravo u korist trećeg lica, podnosilac prijave ne može odustati od prijave bez pismene saglasnosti lica na čije ime je upisano to pravo.
U slučaju kada podnosilac prijave odustane od prijave u celini, nadležni organ će doneti zaključak o obustavi postupka.
Protiv zaključka iz stava 3. ovog člana, može se izjaviti žalba.
U slučaju iz stava 3. ovog člana, prijava prestaje da važi narednog dana od dana predaje nadležnom organu izjave o odustanku.
Podnosilac višestruke prijave u smislu člana 18. stav 5. ovog zakona, može, uz plaćanje propisane takse, da podnese zahtev za razdvajanje svoje višestruke prijave na više pojedinačnih, ili višestrukih izdvojenih prijava.
Svaka od izdvojenih prijava iz stava 1. ovog člana dobija novi broj prijave i zavodi se u Registar prijava, ali zadržava datum podnošenja prvobitne višestruke prijave i njeno pravo prvenstva.
O razdvajanju prijave donosi se posebno rešenje, u kome se naznačava broj, odnosno brojevi novih prijava, industrijski dizajni koji ostaju u prvobitnoj višestrukoj prijavi i industrijski dizajni koji su u izdvojenoj, ili izdvojenim prijavama.
Zahtev iz stava 1. ovog člana sadrži naročito: broj i datum podnošenja prvobitne prijave čije se razdvajanje traži; opis i prikaz industrijskog dizajna; naznačenje brojeva klasa Međunarodne klasifikacije industrijskog dizajna koje ostaju u prvobitnoj prijavi i brojeva klasa Međunarodne klasifikacije industrijskog dizajna koje se razdvajaju.
Vlada bliže propisuje sadržinu zahteva iz stava 1. ovog člana, određuje priloge koji se podnose uz zahtev i propisuje njihovu sadržinu.
Delimično priznanje višestruke prijave
Ako utvrdi da višestruka prijava, pored industrijskih dizajna kojima se može priznati zaštita, sadrži i jedan ili više industrijskih dizajna kojima se, na osnovu ovoga zakona, ne može priznati zaštita, nadležni organ će pismenim putem o tome obavestiti podnosioca prijave i pozvaće ga da se u roku koji nadležni organ odredi izjasni o navedenim razlozima.
Na obrazloženi zahtev podnosioca prijave, nadležni organ može da produži rok iz stava 1. ovog člana za vreme koje smatra primerenim, a najduže tri meseca.
Nadležni organ će doneti rešenje o delimičnom priznanju višestruke prijave ako se podnosilac prijave uopšte ne izjasni, ili ako se izjasni, a nadležni organ i dalje smatra da se nekim industrijskim dizajnima iz višestruke prijave ne može priznati zaštita.
Pretvaranje prijave za priznanje prava na industrijski dizajn u prijavu za priznanje patenta, odnosno malog patenta
Do okončanja postupka, prijava za priznanje prava na industrijski dizajn može se pretvoriti u prijavu za priznanje patenta, odnosno malog patenta.
Zaključak za plaćanje takse radi priznanja prava na industrijski dizajn
Ako prijava ispunjava uslove za priznanje prava na industrijski dizajn, nadležni organ zaključkom poziva podnosioca prijave da plati taksu za prvih pet godina zaštite i troškove objave industrijskog dizajna i da dostavi dokaze o izvršenim uplatama.
Ako podnosilac prijave u ostavljenom roku ne dostavi dokaze o izvršenim uplatama iz stava 1. ovog člana, smatraće se da je prijava povučena.
U slučaju iz stava 2. ovog člana, nadležni organ će doneti zaključak o obustavi postupka, protiv koga se može izjaviti žalba.
U slučaju iz stava 2. ovog člana, podnosilac prijave može, uz plaćanje propisane takse, da podnese predlog za povraćaj u pređašnje stanje u roku od tri meseca od dana prijema zaključka o obustavi postupka.
Upis prava na industrijski dizajn u Registar industrijskog dizajna
Kada podnosilac prijave dostavi dokaze o izvršenim uplatama iz člana 36. stav 1. ovog zakona, nadležni organ priznato pravo na industrijski dizajn, sa propisanim podacima, upisuje u Registar industrijskog dizajna, a nosiocu prava na industrijski dizajn izdaje ispravu o industrijskom dizajnu.
Isprava o industrijskom dizajnu ima karakter rešenja u upravnom postupku.
Isprava o industrijskom dizajnu sadrži naročito: registarski broj registrovanog industrijskog dizajna i broj prijave; podatke o autoru dizajna; prikaz i opis industrijskog dizajna; datum upisa u Registar industrijskog dizajna; datum do kog registrovani industrijski dizajn važi.
Vlada bliže propisuje sadržinu isprave o industrijskom dizajnu iz stava 1. ovog člana.
Priznato pravo na industrijski dizajn objavljuje se u službenom glasilu nadležnog organa.
U službenom glasilu nadležnog organa objavljuju se naročito sledeći podaci: podaci o nosiocu prava na industrijski dizajn; registarski broj registrovanog industrijskog dizajna; datum upisa prava na industrijski dizajn u Registar industrijskog dizajna; datum do kog registrovani industrijski dizajn važi; naziv predmeta zaštite; prikaz; broj klase Međunarodne klasifikacije industrijskog dizajna.
Vlada bliže propisuje podatke iz stava 2. ovog člana koji se objavljuju u službenom glasilu nadležnog organa.
IV SADRŽINA, OBIM I OGRANIČENJE PRAVA NA INDUSTRIJSKI DIZAJN
Sadržina prava na industrijski dizajn
Nosilac prava na industrijski dizajn ima isključivo pravo da koristi zaštićen industrijski dizajn i da to pravo uskrati svakom trećem licu.
Pod korišćenjem iz stava 1. ovog člana podrazumeva se naročito izrada, ponuda, stavljanje u promet, uvoz, izvoz ili upotreba proizvoda u koji je dizajn ugrađen ili na kome je primenjen ili skladištenje takvog proizvoda u navedene svrhe.
Prava autora industrijskog dizajna
Autor industrijskog dizajna ima moralna i imovinska prava.
Moralno pravo je pravo autora industrijskog dizajna da njegovo ime bude navedeno u prijavi, spisima i ispravi o industrijskom dizajnu.
Imovinsko pravo je pravo autora industrijskog dizajna da uživa ekonomsku korist od iskorišćavanja zaštićenog industrijskog dizajna.
Ako autor industrijskog dizajna nije nosilac prava na industrijski dizajn, oblik ekonomske koristi koju uživa autor zaštićenog industrijskog dizajna od njegovog iskorišćavanja određuje se ugovorom između nosioca industrijskog dizajna i autora industrijskog dizajna.
Obim prava na industrijski dizajn
Pravo koje se stiče na osnovu registrovanog industrijskog dizajna obuhvata svaki industrijski dizajn koji na informisanog korisnika ne ostavlja drugačiji ukupan utisak.
Podnosilac prijave može sam, ili na pismeni zahtev nadležnog organa u ostavljenom roku, da izjavi da ne traži bilo kakva isključiva prava na elementu industrijskog dizajna navedenom u opisu industrijskog dizajna.
Pri utvrđivanju obima prava uzima se u obzir stepen slobode autora prilikom stvaranja dizajna.
Pravo na industrijski dizajn ne deluje prema savesnom licu koje je pre datuma priznatog prava prvenstva prijave u zemlji već otpočelo korišćenje istog industrijskog dizajna u proizvodnji, ili je izvršilo sve neophodne pripreme za otpočinjanje takvog korišćenja.
Lice iz stava 1. ovog člana ima pravo da industrijski dizajn koristi isključivo u proizvodne svrhe, u svom privrednom društvu ili radionici, ili tuđem privrednom društvu ili radionici za sopstvene potrebe.
Lice iz stava 1. ovog člana ne može da prenese svoje pravo na korišćenje industrijskog dizajna na drugog, osim ako zajedno sa pravom prenosi i privredno društvo ili radionicu, odnosno ogranak u kome je pripremljeno, odnosno otpočelo korišćenje tog industrijskog dizajna.
Nosilac prava na industrijski dizajn ne može da zabrani trećem licu:
1) radnje učinjene u privatne i nekomercijalne svrhe;
1a) radnje učinjene u eksperimentalne svrhe;
2) radnje umnožavanja u svrhu podučavanja ili citiranja, pod uslovom da su takve radnje u skladu sa praksom lojalne konkurencije i da neopravdano ne ugrožavaju normalno iskorišćavanje industrijskog dizajna, kao i da je navedeno odakle je industrijski dizajn preuzet.
Ograničenje prava radi nesmetanog obavljanja međunarodnog saobraćaja
Pravo stečeno priznanjem industrijskog dizajna nije moguće ostvariti u vezi sa:
1) opremom broda ili vazduhoplova registrovanim u drugoj zemlji, koji se privremeno nađe na teritoriji Republike Srbije;
2) uvozom u Republiku Srbiju rezervnih i pripadajućih delova namenjenih popravci vozila iz tačke 1) ovog člana;
3) vršenjem popravki na vozilu iz tačke 1) ovog člana.
Ako je nosilac prava na industrijski dizajn u Republici Srbiji stavio u promet proizvod koji sadrži zaštićeni industrijski dizajn, odnosno proizvod koji je oblikovan prema zaštićenom industrijskom dizajnu ili ako je nosilac prava na industrijski dizajn ovlastio neko lice da u Republici Srbiji takav proizvod stavi u promet, nema pravo da zabrani trećim licima dalje raspolaganje tim proizvodom, kupljenim u legalnim tokovima prometa.
Odnos sa drugim oblicima zaštite
Odredbe ovog zakona neće uticati na postojeća prava vezana za žigove ili druge znakove razlikovanja, patente ili male patente, tipografske znake, neregistrovane industrijske dizajne, kao i na primenu propisa koji uređuju građanskopravnu odgovornost ili nelojalnu konkurenciju. Industrijski dizajn zaštićen po odredbama ovog zakona uživa zaštitu i na osnovu zakona kojim se uređuje autorsko pravo od datuma kada je industrijski dizajn nastao, odnosno kada je izražen u određenoj formi.
V PRAVNA ZAŠTITA INDUSTRIJSKOG DIZAJNA STVORENOG U RADNOM ODNOSU
Dizajn stvoren u radnom odnosu
Na pravnu zaštitu industrijskog dizajna stvorenog u radnom odnosu shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuju patenti.
VI PROMENE U PRIJAVI, ODNOSNO REGISTRACIJI INDUSTRIJSKOG DIZAJNA
Promena imena i adrese nosioca prava
Nadležni organ, na zahtev nosioca prava na industrijski dizajn, odnosno podnosioca prijave, donosi rešenje o upisu u odgovarajući registar nadležnog organa, promene imena i adrese nosioca prava na industrijski dizajn, odnosno podnosioca prijave.
Jednim zahtevom iz stava 1. ovog člana može se zatražiti upis promene imena i adrese nosioca prava koji se odnosi na više registrovanih industrijskih dizajna, odnosno više prijava, pod uslovom da su registarski brojevi, odnosno brojevi prijava naznačeni u zahtevu.
Ako zahtev za upis promene imena i adrese nosioca prava ne sadrži propisane podatke, nadležni organ će pismenim putem pozvati podnosioca zahteva da ga uredi u roku koji nadležni organ odredi.
Na obrazloženi zahtev podnosioca zahteva za upis promene imena i adrese, uz plaćanje propisane takse, nadležni organ će produžiti rok iz stava 3. ovog člana za vreme koje smatra primerenim.
Ako podnosilac zahteva u ostavljenom roku ne postupi po pozivu, nadležni organ će doneti zaključak o odbacivanju zahteva.
Protiv zaključka iz stava 5. ovog člana može se izjaviti žalba.
Zahtev za upis promene iz stava 1. ovog člana sadrži naročito: registarski broj registrovanog industrijskog dizajna, odnosno broj prijave; podatke o nosiocu prava na industrijski dizajn, odnosno podnosiocu prijave; naznačenje vrste promene.
Vlada propisuje bližu sadržinu zahteva za upis promene iz stava 1. ovog člana, kao i sadržinu priloga i priloge koji se podnose uz zahtev.
Prenos prava na industrijski dizajn, odnosno prava iz prijave može biti posledica ugovora o prenosu prava, statusne promene nosioca prava na industrijski dizajn, odnosno podnosioca prijave, sudske ili administrativne odluke.
Prenos prava iz stava 1. ovog člana upisuje se u odgovarajući registar nadležnog organa na zahtev nosioca prava na industrijski dizajn, odnosno podnosioca prijave ili sticaoca prava.
Upis prenosa prava iz stava 1. ovog člana u odgovarajući registar nadležnog organa, proizvodi pravno dejstvo prema trećim licima.
O upisu prenosa prava iz stava 1. ovog člana u odgovarajući registar nadležnog organa, donosi se posebno rešenje.
Ugovorom o prenosu prava iz člana 49. stav 1. ovog zakona, nosilac prava na industrijski dizajn, odnosno podnosilac prijave može preneti pravo na registrovani industrijski dizajn, odnosno pravo iz prijave.
Ugovor o prenosu prava iz stava 1. ovog člana sastavlja se u pismenoj formi i mora sadržati naznačenje ugovornih strana, broj registrovanog industrijskog dizajna, odnosno broj prijave i visinu naknade, ako je ugovorena.
Na sva pitanja koja se odnose na ugovor o prenosu prava, a koja nisu uređena ovim zakonom, primenjuju se propisi kojima se uređuju obligacioni odnosi.
Nosilac prava na industrijski dizajn, odnosno podnosilac prijave može ugovorom o licenci ustupiti pravo korišćenja registrovanog industrijskog dizajna, odnosno prava iz prijave.
Ugovor o licenci iz stava 1. ovog člana sastavlja se u pismenoj formi i mora sadržati naznačenje ugovornih strana, broj registrovanog industrijskog dizajna ili broj prijave, vreme trajanja licence i obim licence.
Ugovor o licenci iz stava 1. ovog člana upisuje se u odgovarajući registar nadležnog organa na zahtev nosioca prava na industrijski dizajn, odnosno podnosioca prijave ili sticaoca prava.
Upis ugovora o licenci iz stava 1. ovog člana u odgovarajući registar nadležnog organa proizvodi pravno dejstvo prema trećim licima.
O upisu ugovora o licenci iz stava 1. ovog člana u odgovarajući registar nadležnog organa, donosi se posebno rešenje.
Na sva pitanja koja se odnose na ustupanje prava korišćenja registrovanog industrijskog dizajna, odnosno prava iz prijave, a koja nisu uređena ovim zakonom primenjuju se propisi kojima se uređuju obligacioni odnosi.
Registrovani industrijski dizajn, odnosno pravo iz prijave može biti predmet ugovora o zalozi.
Ugovor o zalozi iz stava 1. ovog člana sastavlja se u pismenoj formi i mora sadržati: dan zaključenja; ime i prezime ili poslovno ime, prebivalište ili boravište, odnosno sedište ugovornih strana kao i dužnika ako su to različita lica; registarski broj registrovanog industrijskog dizajna, odnosno broj prijave industrijskog dizajna i podatke o potraživanju koje se obezbeđuje založnim pravom.
Ugovor o zalozi iz stava 1. ovog člana upisuje se u odgovarajući registar nadležnog organa na zahtev nosioca prava na industrijski dizajn, odnosno podnosioca prijave ili založnog poverioca.
Poverilac stiče založno pravo upisom u odgovarajući registar nadležnog organa.
O upisu ugovora o zalozi iz stava 1. ovog člana u odgovarajući registar nadležnog organa, donosi se posebno rešenje.
Na sva pitanja koja se odnose na zalogu prava na industrijski dizajn, a koja nisu regulisana ovim zakonom, primenjuju se propisi kojima se uređuje bezdržavinska zaloga, obligacioni i svojinskopravni odnosi.
U registar nadležnog organa upisuju se naročito sledeći podaci: podaci o zalogodavcu i dužniku, kada to nisu ista lica, kao i podaci o založnom poveriocu; registarski broj registrovanog industrijskog dizajna, odnosno broj prijave za priznanje prava; podaci o potraživanju koje se obezbeđuje založnim pravom uz naznačenje osnovnog i maksimalnog iznosa.
U registar nadležnog organa upisuju se i sve promene podataka iz stava 7. ovog člana.
Vlada bliže propisuje podatke koji se upisuju u registar nadležnog organa.
Postupak za upis prenosa prava, licence i zaloge
Postupak za upis prenosa prava, licence i zaloge, pokreće se pisanim zahtevom, koji se podnosi nadležnom organu.
Uz zahtev iz stava 1. ovog člana podnosi se i:
1) dokaz o pravnom osnovu upisa koji se traži;
2) punomoćje, ako se postupak za upis prenosa prava, licence, ili zaloge pokreće preko punomoćnika;
3) dokaz o uplati propisane takse po zahtevu za upis prenosa prava, licence ili zaloge.
Jednim zahtevom iz stava 1. ovog člana može se zatražiti upis prenosa prava, koji se odnosi na više registrovanih industrijskih dizajna, odnosno više prijava, pod uslovom da su raniji nosilac prava i novi nosilac prava, isti u svakom registrovanom industrijskom dizajnu, odnosno prijavi i da su registarski brojevi, odnosno brojevi prijava naznačeni u zahtevu.
Jednim zahtevom iz stava 1. ovog člana može se zatražiti upis licence, odnosno zaloge, koji se odnosi na više registrovanih industrijskih dizajna, odnosno više prijava, pod uslovom da su nosilac prava i sticalac licence, odnosno zaloge isti u svakom registrovanom industrijskom dizajnu, odnosno prijavi i da su registarski brojevi, odnosno brojevi prijava naznačeni u zahtevu.
Zahtev iz stava 1. ovog člana sadrži naročito: registarski broj registrovanog industrijskog dizajna, odnosno broj prijave; podatke o nosiocu prava na industrijski dizajn, odnosno podnosiocu prijave; naznačenje vrste promene, odnosno upisa prava koji se traži.
Vlada bliže propisuje sadržinu zahteva iz stava 1. ovog člana, kao i vrstu i sadržinu priloga koji se podnose uz zahtev.
Zahtev za upis prenosa prava, licence, odnosno zaloge je uredan ako sadrži podatke iz člana 53. stav 2. ovog zakona i druge propisane podatke.
Ako zahtev za upis prenosa prava, licence, odnosno zaloge nije uredan, nadležni organ će pozvati podnosioca zahteva da ga u roku od 30 dana od dana prijema poziva uredi.
Na obrazloženi zahtev podnosioca zahteva za upis prenosa prava, licence ili zaloge, uz plaćanje propisane takse, nadležni organ će produžiti rok iz stava 2. ovog člana za vreme koje smatra primerenim.
Ako podnosilac zahteva u ostavljenom roku ne postupi po pozivu, nadležni organ će doneti zaključak o odbacivanju zahteva.
Protiv zaključka iz stava 4. ovog člana može se izjaviti žalba.
Ako je zahtev za upis prenosa prava, licence ili zaloge uredan u smislu člana 54. ovog zakona, nadležni organ ispituje da li pravni osnov na kome se taj zahtev zasniva ispunjava zakonom propisane uslove za upis prenosa prava, licence ili zaloge.
Ako pravni osnov na kome se zasniva zahtev za upis prenosa prava, licence ili zaloge ne ispunjava uslove propisane ovim zakonom, nadležni organ će pozvati podnosioca zahteva da se u roku od 30 dana od dana prijema poziva izjasni o razlozima zbog kojih se upis ne može izvršiti.
Na obrazloženi zahtev podnosioca zahteva za upis prenosa prava, licence ili zaloge, uz plaćanje propisane takse, nadležni organ će produžiti rok iz stava 2. ovog člana za vreme koje smatra primerenim.
Nadležni organ će rešenjem odbiti zahtev za upis prenosa prava, licence ili zaloge, ako se podnosilac zahteva, u ostavljenom roku ne izjasni o razlozima zbog kojih se upis ne može odobriti, ili se izjasni, a nadležni organ i dalje smatra da se upis ne može odobriti.
Pravo na industrijski dizajn prestaje:
1) ako nosilac prava na industrijski dizajn propusti da plati propisanu taksu za održavanje prava;
2) ako se nosilac prava na industrijski dizajn odrekne prava - narednog dana od dana predaje nadležnom organu podneska o odricanju;
3) na osnovu sudske odluke ili odluke nadležnog organa, u slučajevima predviđenim ovim zakonom - danom koji je određen tom odlukom;
4) ako je prestalo da postoji pravno lice ili ako je umrlo fizičko lice koje je nosilac prava na industrijski dizajn - danom prestanka pravnog lica, odnosno smrti fizičkog lica, osim ako je pravo na industrijski dizajn prešlo na pravne sledbenike ovih lica.
Ako je u Registru industrijskog dizajna upisano određeno pravo u korist trećeg lica (licenca, zaloga, ili neko slično pravo), nosilac prava na industrijski dizajn ne može da se odrekne svog prava bez pismene saglasnosti lica na čije ime je upisano to pravo.
Ako nosilac prava na industrijski dizajn u propisanom roku ne plati odgovarajuću taksu za održavanje važenja registrovanog industrijskog dizajna, a u Registru industrijskog dizajna je upisana licenca, zaloga ili neko drugo pravo u korist trećeg lica, nadležni organ će to lice obavestiti da nije plaćena taksa i da je može platiti u roku od šest meseci od početka godine za koju se uplaćuje taksa, i time održati važenje upisanog prava.
VIII OGLAŠAVANJE NIŠTAVIM REGISTRACIJE INDUSTRIJSKOG DIZAJNA
Registrovani industrijski dizajn se može oglasiti ništavim ako se utvrdi da u vreme njegovog registrovanja nisu bili ispunjeni uslovi za priznanje industrijskog dizajna, i to na predlog zainteresovanog lica ili na predlog javnog tužioca (u daljem tekstu: predlagač).
Registrovani industrijski dizajn se može oglasiti ništavim i nakon proteka roka trajanja zaštite, odnosno odricanja nosioca prava od prava na industrijski dizajn.
Ako se razlog za oglašavanje ništavim zasniva na članu 9. stav 1. tačka 3) ovog zakona, predlog za oglašavanje ništavim industrijskog dizajna može podneti samo lice koje ispunjava uslove da stekne pravo na industrijski dizajn.
Ako se razlog za oglašavanje ništavim zasniva na članu 9. stav 1. tač. 4), 5) i 6) ovog zakona, predlog za oglašavanje ništavim industrijskog dizajna može podneti samo podnosilac ranije prijave ili nosilac prava koje se suprotstavlja pravu na industrijski dizajn.
Ako se razlog za oglašavanje ništavim zasniva na članu 9. stav 1. tačka 7) ovog zakona, predlog za oglašavanje ništavim industrijskog dizajna može podneti javni tužilac ili fizičko ili pravno lice koje koristi državni ili drugi javni grb, zastavu ili simbol, naziv ili skraćenicu naziva neke zemlje ili međunarodne organizacije ili religiozni ili nacionalni simbol.
Predlog za oglašavanje ništavim
Postupak za oglašavanje ništavim registrovanog industrijskog dizajna pokreće se pisanim predlogom za oglašavanje ništavim.
Predlog iz stava 1. ovog člana mora da sadrži podatke o predlagaču i o nosiocu prava na industrijski dizajn, naznačenje da se traži oglašavanje ništavim registrovanog industrijskog dizajna, registarski broj registrovanog industrijskog dizajna, razloge zbog kojih se predlaže oglašavanje ništavim i potrebne dokaze.
Postupak po urednom predlogu za oglašavanje ništavim
Ako predlog za oglašavanje ništavim registrovanog industrijskog dizajna ne ispunjava propisane uslove iz člana 59. ovog zakona, nadležni organ će pismenim putem pozvati predlagača da uredi predlog, u roku od 30 dana od dana prijema poziva.
Na obrazloženi zahtev predlagača, uz plaćanje propisane takse, nadležni organ će produžiti rok iz stava 1. ovog člana za vreme koje smatra primerenim.
Ako predlagač u ostavljenom roku ne postupi po pozivu, nadležni organ će doneti zaključak o odbacivanju predloga.
Protiv zaključka iz stava 3. ovog člana može se izjaviti žalba.
Uredan predlog iz člana 59. ovog zakona nadležni organ će dostaviti protivniku predlagača i pozvati ga da u roku od 30 dana od dana prijema poziva, dostavi svoj odgovor.
U postupku po predlogu za oglašavanje ništavim nadležni organ može da zakaže usmenu raspravu.
Posle sprovedenog postupka po predlogu za oglašavanje ništavim, nadležni organ može da donese rešenje o delimičnom ili potpunom oglašavanju ništavim registrovanog industrijskog dizajna.
Rešenjem o delimičnom oglašavanju ništavim registrovanog industrijskog dizajna pravo na industrijski dizajn se može zadržati u izmenjenom obliku ukoliko u tom obliku ispunjava uslove za zaštitu iz čl. 3-9. ovog zakona i ako je zadržan individualni karakter dizajna. U postupku po predlogu za oglašavanje ništavim registrovanog industrijskog dizajna, nosilac prava na industrijski dizajn se može delimično odreći prava na industrijski dizajn da bi se pravo na industrijski dizajn zadržalo u izmenjenom obliku.
U roku od tri meseca od pravnosnažnosti odluke o oglašavanju ništavim registrovanog industrijskog dizajna, nadležni organ će u svom službenom glasilu objaviti propisane podatke o poništenom pravu.
Oglašavanje ništavim registrovanog industrijskog dizajna nema dejstvo na sudske odluke u vezi sa utvrđivanjem povrede prava koje su u momentu donošenja tog rešenja bile pravnosnažne, kao i na zaključene ugovore o prenosu prava, odnosno ustupanju licence, ako su i u meri u kojoj su ti ugovori izvršeni, pod uslovom da je tužilac, odnosno nosilac prava na industrijski dizajn savestan.
(Brisano)
Povredom prava smatra se svako neovlašćeno iskorišćavanje registrovanog industrijskog dizajna u smislu člana 39. ovog zakona i neovlašćeno objavljivanje predmeta prijave.
Povredom prava iz stava 1. ovog člana smatra se i podražavanje registrovanog, odnosno prijavljenog industrijskog dizajna.
Prilikom utvrđivanja da li postoji povreda prava na industrijski dizajn, sud naročito vodi računa o odredbama čl. 8, 9. i 41. ovog zakona.
Tužbu zbog povrede prava iz člana 63. ovog zakona mogu da podnesu podnosilac prijave, nosilac prava na industrijski dizajn i sticalac isključive licence.
Sticalac isključive licence može podneti tužbu zbog povrede prava ukoliko drugačije nije predviđeno ugovorom o licenci.
U slučaju povrede prava, tužilac može tužbom da zahteva:
1) utvrđenje povrede prava ili ozbiljne pretnje da će pravo biti povređeno;
2) zabranu radnji kojima se povređuje pravo ili radnji koje predstavljaju ozbiljnu pretnju da će pravo biti povređeno, kao i zabranu ponavljanja takvih ili sličnih radnji pod pretnjom novčane kazne;
3) naknadu imovinske i neimovinske štete zbog povrede prava;
4) objavljivanje presude o trošku tuženog;
5) isključenje iz prometa, oduzimanje ili uništenje, ili preinačenje bez bilo kakve naknade, proizvoda kojima se povređuje pravo;
6) zabranu otuđenja, oduzimanje ili uništenje, bez bilo kakve naknade, materijala i predmeta koji su pretežno upotrebljeni u stvaranju ili proizvodnji proizvoda kojima se povređuje pravo;
7) davanje podataka o trećim licima koja su učestvovala u povredi prava.
Lice koje povredi pravo, dužno je da tužiocu u potpunosti nadoknadi štetu proizašlu iz te povrede.
Ako sud utvrdi da je povreda prava učinjena, tužbom se protiv lica čije su usluge korišćene pri povredi prava (posrednik) može zahtevati zabrana ponavljanja radnji kojima se pravo povređuje ili njima sličnih radnji pod pretnjom novčane kazne.
Sud će, u granicama tužbenog zahteva iz stava 1. tačka 4) ovog člana, odlučiti u kojem će sredstvu javnog saopštavanja biti objavljena presuda. Ako sud odluči da se objavi samo deo presude odrediće da se objavi izreka i prema potrebi onaj deo presude iz kojeg je vidljivo o kakvoj se povredi radi i ko je izvršio povredu.
Pri razmatranju tužbenih zahteva iz stava 1. tač. 5) i 6) ovog člana, sud uzima u obzir srazmeru između ozbiljnosti povrede prava i tužbenog zahteva, kao i interes trećih lica.
Pri određivanju visine naknade štete ako je učinilac povrede znao ili mogao da zna da čini povredu prava sud će uzeti u obzir sve okolnosti konkretnog slučaja, kao što su negativne ekonomske posledice koje trpi oštećeni, uključujući izgubljenu dobit, dobit koju je štetnik ostvario povredom prava i, u odgovarajućim slučajevima, okolnosti koje nemaju ekonomski karakter, kao što je neimovinska šteta.
Sud može umesto naknade štete iz stava 6. ovog člana, kada okolnosti slučaja to opravdavaju, da dosudi oštećenom paušalnu naknadu koja ne može biti niža od uobičajene naknade koju bi primio za konkretni oblik korišćenja predmeta zaštite, da je to korišćenje bilo zakonito.
Tužba zbog povrede prava može da se podnese u roku od tri godine od dana kada je tužilac saznao za povredu i učinioca, a najdocnije u roku od pet godina od dana kada je povreda prvi put učinjena.
Postupak po tužbi iz stava 1. ovog člana je hitan.
Postupak po tužbi zbog povrede prava iz prijave sud će prekinuti do konačne odluke nadležnog organa po prijavi.
Ako je pred nadležnim organom, odnosno sudom pokrenut postupak iz čl. 58. i 71. ovog zakona, sud koji postupa po tužbi iz čl. 64. i 64a ovog zakona dužan je da prekine postupak do konačne odluke nadležnog organa, odnosno pravnosnažne odluke suda.
Na postupak po tužbi iz stava 1. ovog člana primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje parnični postupak.
Na predlog lica koje učini verovatnim da je njegovo pravo iz prijave ili priznato pravo povređeno ili da će biti povređeno, sud može odrediti privremenu meru:
1) oduzimanja ili isključenja iz prometa proizvoda kojima se povređuje pravo;
2) oduzimanja ili zabrane otuđenja sredstava za proizvodnju pretežno upotrebljenih u stvaranju ili proizvodnji predmeta kojima se povređuje pravo;
3) zabrane preduzimanja radnji kojima se povređuje pravo ili koje predstavljaju ozbiljnu pretnju da će pravo biti povređeno.
Privremena mera iz stava 1. tačka 3) ovog člana može, pod istim uslovima, da se odredi i protiv svakog lica čije usluge se koriste da bi se izvršila povreda prava (posrednik).
Na predlog lica koje učini verovatnim da je njegovo pravo iz prijave ili priznato pravo povređeno ili da će biti povređeno na komercijalnoj osnovi i koje učini verovatnim postojanje okolnosti koje bi ugrozile naknadu štete u slučaju povrede prava, sud može pored privremenih mera iz stava 1. ovog člana odrediti i privremene mere:
1) zaplene pokretne i nepokretne imovine lica protiv koga se predlaže određivanje privremene mere;
2) zabrane isplate novčanih sredstava sa računa lica protiv koga se predlaže određivanje privremene mere.
Radi određivanja privremene mere iz stava 3. ovog člana sud može naložiti dostavljanje bankarskih, finansijskih, poslovnih ili drugih bitnih dokumenata i podataka ili naložiti da se omogući pristup tim dokumentima i podacima.
Lice kome je izrečena mera iz stava 1. tač. 2) i 3) i stava 2. tačka 2) i nalog iz stava 4. ovog člana, a koje ne postupi po izrečenoj meri, odnosno nalogu, kazniće se u skladu sa odgovarajućim odredbama zakona kojim se uređuje postupak izvršenja i obezbeđenja.
Postupak za određivanje privremene mere
Sud može odrediti privremenu meru odmah po prijemu predloga za određivanje privremene mere i bez prethodnog izjašnjenja protivne stranke, a naročito ako postoji opasnost da zbog odlaganja predlagač pretrpi nenadoknadivu štetu.
Rešenje kojim je određena privremena mera, u slučaju iz stava 1. ovog člana, dostaviće se strankama u postupku bez odlaganja, a najkasnije po sprovođenju mere.
Kada je privremena mera određena pre pokretanja parničnog ili drugog postupka, tužba, odnosno predlog za pokretanje drugog postupka radi opravdanja mere, mora se podneti u roku od 30 dana od dana donošenja rešenja o određivanju privremene mere.
Ukidanje privremene mere i naknada štete
Ako tužba ne bude podneta u roku iz člana 66a, odnosno ako ne bude pokrenut drugi postupak radi opravdanja privremene mere, sud će na predlog lica protiv koga je privremena mera određena obustaviti postupak i ukinuti sprovedene radnje.
Ako je privremena mera određena bez izjašnjenja protivne stranke sud će u razumnom roku omogućiti toj stranci, na njen predlog, da se izjasni o privremenoj meri, nakon čega može obustaviti postupak i ukinuti sprovedene radnje ili izmeniti određenu meru.
Ako postupak bude obustavljen i sprovedene radnje budu ukinute u skladu sa ovim članom ili ako sud utvrdi da povreda prava nije učinjena ili da nije postojala ozbiljna pretnja da će pravo biti povređeno, lice protiv koga je određena privremena mera ima pravo na naknadu štete koja mu je naneta privremenom merom.
Sud može usloviti određivanje privremene mere polaganjem odgovarajućeg iznosa kao sredstva obezbeđenja u slučaju štete iz stava 3. ovog člana.
Ako se stranka u postupku koja je učinila verovatnim svoje tvrdnje poziva na dokaz, koji se nalazi u posedu druge stranke ili pod njenom kontrolom, sud će drugu stranku pozvati da dostavi pomenuti dokaz, pod uslovom da poverljive informacije budu zaštićene.
Pod uslovima iz stava 1. ovog člana, u slučaju da je pravo povređeno na komercijalnoj osnovi, sud će, na predlog jedne stranke u postupku, pozvati drugu stranku da dostavi bankarske, finansijske i poslovne dokumente koji se nalaze u njenom posedu, ili pod njenom kontrolom, pod uslovom da poverljive informacije budu zaštićene.
Na predlog lica koje učini verovatnim da je njegovo pravo iz objavljene prijave ili priznato pravo povređeno ili da će biti povređeno, sud može u toku, kao i pre pokretanja parnice odrediti obezbeđenje dokaza, pod uslovom da poverljive informacije budu zaštićene.
Obezbeđenjem dokaza u smislu ovog zakona smatra se:
1) uzimanje detaljnog opisa proizvoda kojima se povređuje pravo, sa ili bez uzimanja uzorka tih proizvoda;
2) oduzimanje proizvoda ili dela proizvoda kojima se povređuje pravo, a ako je to opravdano, i oduzimanje materijala i predmeta pretežno upotrebljenih u stvaranju ili proizvodnji, ili stavljanju u promet proizvoda kojima se povređuje pravo, kao i dokumenata koji se odnose na navedeno.
Postupak za određivanje obezbeđenja dokaza
Sud može odrediti obezbeđenje dokaza odmah po prijemu predloga za obezbeđenje dokaza i bez izjašnjenja protivne stranke, a naročito ako postoji opasnost da zbog odlaganja predlagač pretrpi nenadoknadivu štetu ili ako postoji očigledan rizik da će dokazi biti uništeni.
Rešenje kojim je određeno obezbeđenje dokaza, u slučaju iz stava 1. ovog člana, dostaviće se strankama u postupku bez odlaganja, najkasnije po sprovođenju mere.
Kada je obezbeđenje dokaza određeno pre pokretanja parničnog postupka tužba se mora podneti u roku od 30 dana od dana donošenja rešenja o određivanju obezbeđenja dokaza.
Stav 1. ovog člana primenjuje se i na treća lica od kojih se dokazi pribavljaju.
Ukidanje obezbeđenja dokaza i naknada štete
Ako tužba ne bude podneta u roku iz člana 68. sud će na predlog protivne stranke obustaviti postupak i ukinuti sprovedene radnje.
Ako je obezbeđenje dokaza određeno bez izjašnjenja protivne stranke sud će u razumnom roku omogućiti toj stranci, na njen predlog, da se izjasni o rešenju o obezbeđenju dokaza, nakon čega može obustaviti postupak i ukinuti sprovedene radnje ili izmeniti određeno obezbeđenje dokaza.
Ako postupak bude obustavljen i sprovedene radnje budu ukinute ili ako sud utvrdi da povreda prava nije učinjena ili da nije postojala ozbiljna pretnja da će pravo biti povređeno, protivna stranka ima pravo na naknadu štete koja joj je naneta obezbeđenjem dokaza.
Sud može usloviti određivanje obezbeđenja dokaza polaganjem odgovarajućeg novčanog iznosa kao sredstva obezbeđenja u slučaju nastanka štete iz stava 3. ovog člana.
Odredbe st. 2. i 4. ovog člana primenjuju se i na treća lica od kojih se dokazi pribavljaju.
Na zahtev lica protiv koga je pokrenut postupak zbog povrede prava ili postupak za određivanje privremene mere, odnosno za obezbeđenje dokaza, sud može da odredi polaganje odgovarajućeg novčanog iznosa kao sredstva obezbeđenja u slučaju neosnovanosti zahteva, na teret podnosioca zahteva.
Sud može da naredi licu koje je izvršilo povredu prava da pruži informacije o trećim licima koja su učestvovala u povredi prava i o njihovim distributivnim kanalima.
Dostavljanje informacija iz stava 1. ovog člana sud može naložiti i drugom licu:
1) kod koga je pronađena roba koja se nalazi u prometu, a kojom se povređuje pravo;
2) koje pruža usluge u prometu, a kojima se povređuje pravo;
3) za koje je utvrđeno da na komercijalnoj osnovi pruža usluge koje se koriste u aktivnostima kojima se povređuje pravo;
4) koje je od strane lica iz tač. 1), 2) ili 3) ovog stava navedeno kao lice uključeno u proizvodnju ili distribuciju roba ili pružanje usluga kojima se povređuje pravo.
Pod informacijama iz stava 1. ovog člana smatraju se naročito:
1) podaci o proizvođačima, distributerima, dobavljačima i drugim licima koja su prethodno bila uključena u proizvodnju ili distribuciju robe ili pružanje usluga, kao i o prodavcima kojima je roba namenjena;
2) podaci o količinama proizvedene, isporučene ili naručene robe ili usluga, kao i cenama ostvarenim za takvu robu ili usluge.
Ako lica iz st. 1. i 2. ovog člana iz neopravdanih razloga ne postupe po nalogu suda i ne dostave tražene informacije odgovaraće za štetu koja na taj način nastane.
Odredbe ovog člana ne isključuju:
1) pravo da se licu čije je pravo povređeno pruže potpunije informacije;
2) korišćenje u građanskim i krivičnim postupcima informacija dostavljenih u skladu sa ovim članom;
3) pravo da se odbije davanje informacija kojim bi se priznalo učešće u povredi prava ili učešće bliže rodbine u povredi prava;
4) primenu odredaba o odgovornosti za zloupotrebu dobijenih informacija i odredaba kojima se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Na postupak po tužbi, predlogu za određivanje privremene mere, predlogu za obezbeđenje dokaza i pravnom leku shodno se primenjuju odgovarajuće odredbe zakona kojim se uređuje parnični postupak i zakona kojim se uređuje postupak izvršenja i obezbeđenja.
Na pitanja u vezi sa naknadom štete shodno se primenjuju odgovarajuće odredbe zakona kojim se uređuju obligacioni odnosi.
Autor industrijskog dizajna ili njegov pravni sledbenik može tužbom da zahteva od suda da utvrdi da on ima pravo na podnošenje prijave umesto lica, ili zajedno sa licem koje je podnelo prijavu.
Autor industrijskog dizajna ili njegov pravni sledbenik može tužbom da zahteva od suda da utvrdi da je on nosilac registrovanog industrijskog dizajna umesto lica, ili zajedno sa licem na čije ime je kod nadležnog organa registrovan industrijski dizajn.
Tužba iz stava 1. ovog člana može da se podnese do okončanja postupka za priznanje industrijskog dizajna, a tužba iz stava 2. ovog člana može da se podnese do isteka roka važenja industrijskog dizajna.
Ako se pravnosnažnom sudskom odlukom usvoji tužbeni zahtev iz člana 71. ovog zakona, nadležni organ će po prijemu pravnosnažne presude, ili na zahtev tužioca, upisati tužioca u odgovarajući registar kao podnosioca prijave, odnosno nosioca prava na industrijski dizajn.
Pravo koje je treće savesno lice pribavilo od ranijeg podnosioca prijave, ili nosioca prava na industrijski dizajn iz člana 71. ovog zakona, prestaje danom upisa novog nosioca prava, odnosno podnosioca prijave u odgovarajući registar.
Lice koje sebe smatra autorom industrijskog dizajna ili njegov pravni sledbenik, može tužbom da zahteva od suda da utvrdi da je on autor industrijskog dizajna koji je predmet prijave, ili priznatog prava na industrijski dizajn, i da bude naveden kao autor u prijavi i svim drugim dokumentima, kao i u odgovarajućim registrima.
Tužilac iz stava 1. ovog člana može da zahteva i objavljivanje presude o trošku tuženog, naknadu moralne i imovinske štete i troškova postupka.
Rok za podnošenje tužbe iz stava 1. ovog člana nije vremenski ograničen.
Revizija je dozvoljena protiv pravnosnažnih presuda donetih u drugom stepenu u sporovima koji se odnose na zaštitu i upotrebu registrovanog industrijskog dizajna ili prava iz prijave.
Kazniće se za privredni prestup novčanom kaznom u iznosu od 100.000 do 3.000.000 dinara privredno društvo ili drugo pravno lice koje na način iz člana 63. ovog zakona povredi pravo na industrijski dizajn, odnosno pravo iz prijave.
Za radnje iz stava 1. ovog člana kazniće se za privredni prestup novčanom kaznom u iznosu od 50.000 do 200.000 odgovorno lice u privrednom društvu ili drugom pravnom licu.
Predmeti izvršenja privrednog prestupa i predmeti koji su bili upotrebljeni za izvršenje privrednog prestupa iz stava 1. ovog člana biće oduzeti, a predmeti izvršenja privrednog prestupa biće i uništeni.
Presuda kojom je učiniocu izrečena kazna za privredni prestup iz stava 1. ovog člana javno se objavljuje.
Kazniće se za prekršaj novčanom kaznom u iznosu od 50.000 do 500.000 dinara preduzetnik, ako povredi pravo na industrijski dizajn ili pravo iz prijave na način iz člana 63. ovog zakona.
Za radnje iz stava 1. ovog člana kazniće se i fizičko lice novčanom kaznom u iznosu od 10.000 do 50.000 dinara.
Predmeti izvršenja prekršaja i predmeti koji su bili upotrebljeni za izvršenje prekršaja iz stava 1. ovog člana biće oduzeti, a predmeti izvršenja prekršaja biće i uništeni.
Kazniće se za prekršaj novčanom kaznom u iznosu od 100.000 do 1.000.000 dinara pravno lice koje se neovlašćeno bavi zastupanjem u ostvarivanju prava iz ovog zakona (član 16).
Za radnje iz stava 1. ovog člana kazniće se za prekršaj novčanom kaznom u iznosu od 10.000 do 50.000 dinara odgovorno lice u pravnom licu.
Kazniće se za prekršaj novčanom kaznom u iznosu od 10.000 do 50.000 dinara fizičko lice koje se neovlašćeno bavi zastupanjem u ostvarivanju prava iz ovog zakona (član 16).
Registar prijava za priznanje dizajna, preimenovaće se u Registar prijava za priznanje prava na industrijski dizajn, a Registar dizajna, preimenovaće se u Registar industrijskih dizajna, i nastaviće da se vode od odgovarajućeg rednog broja.
Registar zastupnika ustanovljen Zakonom o patentima ("Službeni list SCG", br. 32/04 i 35/04 - ispravka i "Službeni glasnik RS", broj 115/06 - ispravka), nastavlja da se vodi u skladu sa zakonom kojim je ustanovljen i ovim zakonom.
Registrovani industrijski dizajni koji važe na dan stupanja na snagu ovog zakona ostaju i dalje na snazi i na njih će se primenjivati odredbe ovog zakona.
Odredbe ovog zakona primenjivaće se i na prijave za priznanje prava na dizajn podnete do dana stupanja na snagu ovog zakona, a po kojima upravni postupak nije okončan, kao i na druge započete postupke u vezi sa dizajnima koji do dana stupanja na snagu ovog zakona nisu okončani.
Zaloge koje su do dana stupanja na snagu ovog zakona upisane u Registar založnog prava na pokretnim stvarima i pravima kod Agencije za privredne registre ostaju na snazi i biće upisane u odgovarajući registar nadležnog organa.
Agencija za privredne registre, dužna je da u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona nadležnom organu dostavi podatke i dokumentaciju na osnovu kojih je izvršen upis zaloge na industrijskim dizajnima u Registar založnog prava na pokretnim stvarima i pravima.
Podzakonski propisi za izvršenje ovog zakona biće doneti u roku od četiri meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja podzakonskih propisa iz stava 1. ovog člana, primenjuju se odredbe propisa donetih na osnovu Zakona o pravnoj zaštiti dizajna ("Službeni list SCG", broj 61/04), ako nisu suprotne ovom zakonu.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe:
1) Zakon o pravnoj zaštiti dizajna ("Službeni list SCG", broj 61/04);
2) Odredbe čl. 37. i 38. i člana 44. stav 1. tačka 2) Zakona o posebnim ovlašćenjima radi efikasne zaštite prava intelektualne svojine ("Službeni glasnik RS", broj 46/06).
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Samostalni članovi Zakona o izmenama i dopunama
Zakona o pravnoj zaštiti industrijskog dizajna
("Sl. glasnik RS", br. 45/2015)
Član 49
Od dana pristupanja Republike Srbije Evropskoj uniji, odredba člana 7. stav 1. ovog zakona o dostupnosti javnosti industrijskog dizajna primenjivaće se i u slučaju kada u standardnim tokovima poslovanja nije postojala razumna mogućnost da poslovni krugovi specijalizovani za datu oblast na teritoriji Evropske unije ili Evropskog ekonomskog prostora saznaju za otkrivanje industrijskog dizajna.
Od dana pristupanja Republike Srbije Evropskoj uniji, odredba člana 9. stav 1. tačka 4) ovog zakona primenjivaće se i u slučaju kada je industrijski dizajn u suprotnosti sa ranijim dizajnom koji je postao dostupan javnosti nakon dana podnošenja prijave za zaštitu industrijskog dizajna, ili datuma priznatog prava prvenstva, priznavanjem dizajna Evropske unije, odnosno dizajna države članice Evropske unije, a koji je zaštićen u Evropskoj uniji ili državi članici Evropske unije od datuma koji prethodi datumu podnošenja prijave za zaštitu industrijskog dizajna u Republici Srbiji ili datumu priznatog prava prvenstva takve prijave.
Od dana pristupanja Republike Srbije Evropskoj uniji odredba člana 44. ovog zakona primenjivaće se i u slučaju kada se oprema broda ili vazduhoplova registrovanog u drugoj zemlji privremeno nađe na teritoriji države članice Evropske unije, kao i kada se vrši uvoz rezervnih i pripadajućih delova namenjenih popravci napred navedenih vozila i popravka istih u državi članici Evropske unije.
Od dana pristupanja Republike Srbije Evropskoj uniji, odredba člana 45. ovog zakona o iscrpljenju prava primenjivaće se i u slučaju da je nosilac prava na industrijski dizajn, odnosno lice koje je on ovlastio stavio u promet na teritoriji Evropske unije ili Evropskog ekonomskog prostora proizvod koji sadrži zaštićeni industrijski dizajn, odnosno proizvod koji je oblikovan prema zaštićenom industrijskom dizajnu.
Član 50
Postupci započeti do dana stupanja na snagu ovog zakona okončaće se po propisima po kojima su započeti.
Član 51
Podzakonski propis za izvršenje ovog zakona biće donet u roku od četiri meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja podzakonskog propisa iz stava 1. ovog člana, primenjuju se odredbe propisa donetog na osnovu Zakona o pravnoj zaštiti industrijskog dizajna ("Službeni glasnik RS", broj 104/09), ako nisu suprotne ovom zakonu.
Član 52
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".