ODLUKA
O KAPITALU I ADEKVATNOSTI KAPITALA PLATNIH INSTITUCIJA I INSTITUCIJA ELEKTRONSKOG NOVCA

("Sl. glasnik RS", br. 55/2015)

 

I UVODNE ODREDBE

1. Ovom odlukom uređuju se elementi i način izračunavanja početnog kapitala platne institucije i institucije elektronskog novca, metod izračunavanja iznosa kapitalnog zahteva koji se jedinstveno primenjuje na sve platne institucije, način izračunavanja kapitala i kapitalnog zahteva platne institucije i institucije elektronskog novca, adekvatnost kapitala platne institucije u odnosu na ukupan iznos odobrenih kredita, kao i način i rokovi izveštavanja o kapitalu i kapitalnom zahtevu platne institucije i institucije elektronskog novca.

Odredbe ove odluke primenjuju se na platnu instituciju, odnosno instituciju elektronskog novca sa sedištem u Republici Srbiji koja je od Narodne banke Srbije dobila dozvolu za pružanje platnih usluga kao platna institucija (u daljem tekstu: dozvola za pružanje platnih usluga), odnosno dozvolu za izdavanje elektronskog novca.

Pod institucijom, u smislu ove odluke, podrazumevaju se platna institucija i institucija elektronskog novca, ako nisu posebno označene.

II POČETNI KAPITAL INSTITUCIJE

Početni kapital platne institucije

2. Privredno društvo koje podnosi zahtev za davanje dozvole za pružanje platnih usluga dužno je da, u toku postupka davanja ove dozvole, kao i na dan prijema rešenja Narodne banke Srbije o davanju te dozvole, ima novčani deo početnog kapitala koji ne može biti manji od:

1) 20.000 evra u dinarskoj protivvrednosti prema zvaničnom srednjem kursu - ako namerava da pruža platnu uslugu iz člana 4. stav 1. tačka 6) Zakona o platnim uslugama (u daljem tekstu: Zakon) - uslugu izvršavanja novčane doznake kod koje pružalac platnih usluga prima platiočeva novčana sredstva bez otvaranja platnog računa za platioca ili primaoca plaćanja, isključivo radi stavljanja tih sredstava na raspolaganje primaocu plaćanja ili radi prenosa tih sredstava primaočevom pružaocu platnih usluga, koji ih stavlja na raspolaganje primaocu plaćanja;

2) 50.000 evra u dinarskoj protivvrednosti prema zvaničnom srednjem kursu - ako namerava da pruža platnu uslugu iz člana 4. stav 1. tačka 7) Zakona - uslugu izvršavanja platne transakcije za koju platilac daje saglasnost upotrebom telekomunikacionog, digitalnog ili informaciono-tehnološkog uređaja i plaćanje se vrši operatoru telekomunikacione, digitalne ili informaciono-tehnološke mreže, koji deluje samo kao posrednik između korisnika platnih usluga i prodavca proizvoda ili pružaoca usluga;

3) 125.000 evra u dinarskoj protivvrednosti prema zvaničnom srednjem kursu - ako namerava da pruža ostale platne usluge iz člana 4. stav 1. tač. od 1) do 5) Zakona.

Ako platna institucija namerava da pruža platne usluge za koje su propisani različiti iznosi početnog kapitala iz stava 1. ove tačke, dužna je da ima početni kapital u iznosu propisanom samo za platnu uslugu, odnosno platne usluge za koje je propisan najviši iznos tog kapitala.

Početni kapital institucije elektronskog novca

3. Privredno društvo koje podnosi zahtev za davanje dozvole za izdavanje elektronskog novca dužno je da, u toku postupka davanja ove dozvole, kao i na dan prijema rešenja Narodne banke Srbije o davanju te dozvole, ima novčani deo početnog kapitala koji ne može biti manji od 350.000 evra u dinarskoj protivvrednosti prema zvaničnom srednjem kursu.

Elementi i način izračunavanja početnog kapitala institucije

4. Početni kapital institucije čine elementi iz tačke 11. ove odluke, a njihov iznos izračunava se u skladu s tačkom 12. ove odluke.

III KAPITALNI ZAHTEVI INSTITUCIJE

Kapitalni zahtev kod platne institucije

5. Kapital platne institucije ni u jednom trenutku ne može biti niži od iznosa početnog kapitala propisanog u tački 2. ove odluke ili od iznosa kapitalnog zahteva izračunatog u skladu s tačkom 6. ove odluke, u zavisnosti od toga koji je iznos veći.

Za izračunavanje minimalnog kapitala platne institucije u odnosu na iznos početnog kapitala koriste se samo elementi osnovnog kapitala, dok se pri izračunavanju visine kapitala platne institucije u odnosu na njen kapitalni zahtev koriste i elementi dopunskog kapitala institucije.

6. Platna institucija je dužna da kapitalni zahtev izračunava u skladu s metodom ukupnog iznosa platnih transakcija.

Zahtev iz stava 1. ove tačke izračunava se tako što se relevantni iznos platnih transakcija iz stava 3. ove tačke pomnoži korektivnim faktorom K iz stava 5. ove tačke.

Relevantni iznos platnih transakcija čini zbir sledećih elemenata:

1) 4% dela OPT-a do 600 miliona RSD;

2) 2,5% dela OPT-a iznad 600 miliona RSD do jedne milijarde i 200 miliona RSD;

3) 1% dela OPT-a iznad jedne milijarde i 200 miliona RSD do 12 milijardi RSD;

4) 0,5% dela OPT-a iznad 12 milijardi RSD do 30 milijardi RSD;

5) 0,25% dela OPT-a iznad 30 milijardi RSD.

Pod OPT-om (obim platnih transakcija) podrazumeva se jedna dvanaestina ukupnog iznosa platnih transakcija koje je platna institucija izvršila tokom prethodnih godinu dana poslovanja.

Korektivni faktor K iznosi:

1) 0,5 - ako platna institucija pruža samo platne usluge iz člana 4. stav 1. tačka 6) Zakona;

2) 0,8 - ako platna institucija pruža platne usluge iz člana 4. stav 1. tačka 7) Zakona;

3) 1 - ako platna institucija pruža ostale platne usluge iz člana 4. stav 1. tač. od 1) do 5) Zakona.

Iznos kapitalnog zahteva kod hibridne platne institucije izračunava se samo za deo poslovnih aktivnosti koji se odnosi na pružanje platnih usluga.

Ako period u kome posluje nije dovoljno dug za izračunavanje OPT-a, platna institucija OPT izračunava tako što ukupan iznos platnih transakcija ostvaren nakon davanja dozvole podeli brojem punih meseci poslovanja od dana davanja dozvole do dana izračunavanja OPT-a.

7. Narodna banka Srbije može rešenjem naložiti platnoj instituciji da svoj kapital održava na nivou koji je do 20% veći od iznosa kapitalnog zahteva izračunatog u skladu s tačkom 6. ove odluke.

Narodna banka Srbije može, na zahtev platne institucije, doneti rešenje o davanju saglasnosti za smanjenje iznosa kapitala platne institucije do 20% u odnosu na iznos kapitalnog zahteva izračunatog u skladu s tačkom 6. ove odluke, pri čemu taj kapital ne može biti niži od iznosa početnog kapitala iz tačke 2. te odluke.

Narodna banka Srbije rešenja iz st. 1. i 2. ove tačke donosi uzimajući u obzir funkcionisanje sistema upravljanja i sistema unutrašnjih kontrola, a naročito upravljanje rizicima u platnoj instituciji, kao i podatke o gubicima u poslovanju te institucije.

Kapitalni zahtev kod institucije elektronskog novca

8. Kapital institucije elektronskog novca ni u jednom trenutku ne može biti niži od iznosa početnog kapitala propisanog u tački 3. ove odluke ili od iznosa zbira kapitalnih zahteva iz st. 2. i 3. ove tačke, u zavisnosti od toga koji je iznos veći.

Ako pruža platne usluge koje nisu neposredno povezane sa izdavanjem elektronskog novca - institucija elektronskog novca je, pored posedovanja novčanog dela početnog kapitala iz tačke 3. ove odluke, dužna da kapitalni zahtev za te usluge izračunava shodnom primenom metoda iz tačke 6. ove odluke.

Kapitalni zahtev institucije elektronskog novca za izdavanje tog novca iznosi najmanje 2% proseka neiskorišćenog elektronskog novca.

Prosek neiskorišćenog elektronskog novca jeste prosečan iznos ukupnih finansijskih obaveza koje se odnose na izdati elektronski novac na kraju svakog kalendarskog dana u prethodnih šest meseci. Ovaj prosek utvrđuje se prvog dana u mesecu za prethodnih šest meseci, a koristi se za izračunavanje kapitalnog zahteva za izdavanje elektronskog novca za taj mesec.

Ako institucija elektronskog novca pruža platne usluge koje nisu neposredno povezane sa izdavanjem elektronskog novca ili obavlja druge poslove iz člana 116. stav 2. tač. od 2) do 5) Zakona, a iznos proseka neiskorišćenog elektronskog novca nije unapred poznat - Narodna banka Srbije može toj instituciji rešenjem dati saglasnost da, umesto ovog proseka, kao osnov za izračunavanje kapitalnog zahteva za izdavanje elektronskog novca koristi iznos dela novčanih sredstava za koji se pretpostavlja da će se upotrebiti za izdavanje elektronskog novca.

Institucija elektronskog novca prethodno podnosi Narodnoj banci Srbije zahtev za davanje saglasnosti da, umesto proseka neiskorišćenog elektronskog novca, kao osnov za izračunavanje kapitalnog zahteva za izdavanje elektronskog novca koristi iznos dela novčanih sredstava za koji se pretpostavlja da će se upotrebiti za izdavanje elektronskog novca.

Uz zahtev iz stava 6. ove tačke, institucija elektronskog novca dužna je da Narodnoj banci Srbije dostavi dokaze o tome da iznos proseka neiskorišćenog elektronskog novca nije moguće utvrditi unapred, kao i dokaze da se deo novčanih sredstava iz tog stava može objektivno proceniti na osnovu istorijskih podataka.

Dokazom da se deo novčanih sredstava može objektivno proceniti na osnovu istorijskih podataka iz stava 7. ove tačke - posebno se smatraju prikaz načina obračuna tog iznosa i/ili načina obrade istorijskih podataka, podaci o iznosu novčanih sredstava za koja institucija pretpostavlja da će biti upotrebljena za izdavanje elektronskog novca, kao i način utvrđivanja tog iznosa, koje institucija elektronskog novca dostavlja uz zahtev za davanje dozvole, odnosno saglasnosti.

Ako period u kom posluje nije dovoljno dug za izračunavanje proseka neiskorišćenog elektronskog novca, institucija elektronskog novca može, umesto ovog proseka, kao osnov za izračunavanje kapitalnog zahteva za izdavanje elektronskog novca koristiti projektovani iznos neiskorišćenog elektronskog novca utvrđen u njenom poslovnom planu, s tim da o tome prethodno obavesti Narodnu banku Srbije, koja može zahtevati ispravku nerealno projektovanog iznosa.

9. Narodna banka Srbije može rešenjem naložiti instituciji elektronskog novca povećanje iznosa njenog kapitala do 20% u odnosu na iznos kapitalnog zahteva izračunatog u skladu s tačkom 8. ove odluke.

Narodna banka Srbije može, na zahtev institucije elektronskog novca, doneti rešenje o davanju saglasnosti za smanjenje iznosa kapitala ove institucije do 20% u odnosu na iznos kapitalnog zahteva izračunatog u skladu s tačkom 8. ove odluke, pri čemu taj kapital ne može biti niži od iznosa početnog kapitala iz tačke 4. ove odluke.

Narodna banka Srbije rešenja iz st. 1. i 2. ove tačke donosi uzimajući u obzir funkcionisanje sistema upravljanja i sistema unutrašnjih kontrola, a naročito upravljanje rizicima u instituciji elektronskog novca, kao i podatke o gubicima u poslovanju te institucije.

IV NAČIN IZRAČUNAVANJA I ADEKVATNOST KAPITALA

Kapital institucije

10. Kapital institucije čini zbir osnovnog kapitala i dopunskog kapitala, umanjen za odbitne stavke iz tačke 24. ove odluke.

Osnovni kapital

11. Osnovni kapital institucije čini zbir sledećih elemenata, umanjen za zbir odbitnih stavki iz tačke 15. ove odluke:

1) uplaćeni akcijski kapital, osim preferencijalnih kumulativnih akcija (za platnu instituciju koja posluje u formi akcionarskog društva), odnosno uplaćeni udeli (za platnu instituciju koja posluje u drugim pravnim formama);

2) rezerve iz dobiti (zakonske, statutarne i druge rezerve);

3) dobit institucije.

Elementi iz stava 1. ove tačke uključuju se u osnovni kapital ako ispunjavaju sledeće uslove:

- da nemaju određeni rok dospeća i da se ne mogu povući;

- da se bezuslovno, u celini i bez odlaganja mogu koristiti za pokriće rizika ili gubitaka;

- da, u slučaju otvaranja stečajnog postupka, odnosno pokretanja postupka likvidacije institucije, u celini i bez ograničenja stoje na raspolaganju za podmirenje gubitaka te institucije nakon što su izmirene obaveze prema svim drugim poveriocima;

- da institucija ima pravo da ne isplati dividende ili da ograniči njihovu isplatu;

- da su umanjeni za sve potencijalne poreske obaveze i očekivane troškove.

12. Institucija u osnovni kapital u smislu tačke 11. stav 1. odredba pod 1) ove odluke uključuje akcijski kapital upisan i uplaćen po osnovu izdatih običnih i preferencijalnih akcija, osim preferencijalnih kumulativnih akcija (za instituciju koja posluje u formi akcionarskog društva), odnosno kapital upisan i uplaćen po osnovu uplaćenih i unetih uloga (za instituciju koja posluje u drugim pravnim formama), u sledećim iznosima:

1) u iznosu nominalne vrednosti uplaćenih običnih i preferencijalnih akcija, odnosno vrednosti uplaćenih i unetih uloga;

2) u iznosu pripadajuće emisione premije, tj. u iznosu uplaćenom iznad nominalne vrednosti upisanih običnih i preferencijalnih akcija, odnosno iznosu uplaćenom iznad vrednosti uplaćenih i unetih uloga.

13. Rezerve iz dobiti koje institucija uključuje u osnovni kapital čine sve vrste rezervi ove institucije koje su formirane na osnovu odluke skupštine te institucije, odnosno drugog nadležnog organa ili lica koje vrši ovlašćenja te skupštine (u daljem tekstu: skupština institucije) a na teret dobiti nakon njenog oporezivanja.

U iznos rezervi uključuje se i kapitalna dobit ostvarena po osnovu sticanja i prodaje sopstvenih akcija, odnosno udela institucije, a od iznosa rezervi oduzima se kapitalni gubitak ostvaren po tom osnovu.

14. Dobit institucije koja se uključuje u osnovni kapital čine:

1) dobit iz ranijih godina koja nije opterećena nikakvim budućim obavezama a za koju je skupština institucije donela odluku da će biti raspoređena u osnovni kapital;

2) dobit iz tekuće godine, ako je Narodna banka Srbije instituciji dala prethodnu saglasnost za uključivanje te dobiti u osnovni kapital i, na osnovu dostavljene dokumentacije, utvrdila da su ispunjeni sledeći uslovi:

- da je iznos dobiti potvrdio spoljni revizor,

- da je iznos dobiti umanjen za očekivani iznos poreza na dobit i sve druge obaveze iz dobiti i očekivane troškove (obaveze za dividende, druga učešća u raspodeli dobiti i dr.),

- da je skupština institucije donela odluku o raspoređivanju dobiti u osnovni kapital i da iznos dobiti institucije iz tekuće godine koji se uključuje u osnovni kapital nije veći od iznosa utvrđenog na osnovu te odluke.

15. Odbitne stavke od osnovnog kapitala su sledeće:

1) gubici iz prethodnih godina;

2) gubitak iz tekuće godine;

3) nematerijalna ulaganja;

4) stečene sopstvene obične i preferencijalne akcije, osim preferencijalnih kumulativnih akcija (za instituciju koja posluje u formi akcionarskog društva), odnosno stečeni sopstveni udeli (za instituciju koja posluje u drugim pravnim formama), u iznosu njihove knjigovodstvene vrednosti (nominalne vrednosti uvećane za emisionu premiju);

5) obične i preferencijalne akcije, osim preferencijalnih kumulativnih akcija (za instituciju koja posluje u formi akcionarskog društva), odnosno udeli (za instituciju koja posluje u drugim pravnim formama) koje je ta institucija uzela u zalogu - u iznosu vrednosti potraživanja obezbeđenih zalogom akcija, odnosno udela ili u iznosu nominalne vrednosti tih akcija, odnosno udela uvećane za pripadajuću emisionu premiju, zavisno od toga koja je od ove dve vrednosti niža;

6) regulatorna usklađivanja vrednosti prema međunarodnim standardima finansijskog izveštavanja, odnosno međunarodnim računovodstvenim standardima (u daljem tekstu: MSFI/MRS).

Nematerijalna ulaganja iz stava 1. odredba pod 3) ove tačke čine gudvil (goodwill), licence, patenti, žigovi, zaštitni znakovi i koncesije, kao i drugi oblici nematerijalnih ulaganja vrednovani prema fer vrednosti u skladu sa MSFI/MRS. Nematerijalna imovina iskazuje se u neto iznosu, odnosno vrednost te imovine umanjuje se za njenu akumuliranu amortizaciju i ostala usklađivanja vrednosti.

Regulatorna usklađivanja vrednosti iz stava 1. odredba pod 6) ove tačke čine:

1) nerealizovani gubici po osnovu hartija od vrednosti raspoloživih za prodaju;

2) ostale neto negativne revalorizacione rezerve koje se ne odnose na odbitne stavke od osnovnog kapitala ili elemente koji se uključuju u dopunski kapital institucije;

3) dobit po osnovu obaveza institucije vrednovanih prema fer vrednosti koje su umanjene zbog promene kreditnog rejtinga institucije.

Dopunski kapital

16. Dopunski kapital institucije čini zbir sledećih elemenata, umanjen za odbitne stavke iz tačke 22. ove odluke:

1) uplaćeni akcijski kapital po osnovu preferencijalnih kumulativnih akcija institucije koja posluje u formi akcionarskog društva;

2) deo pozitivnih revalorizacionih rezervi institucije;

3) hibridni instrumenti kapitala;

4) subordinirane obaveze.

17. Preferencijalne kumulativne akcije uključuju se u dopunski kapital institucije koja posluje u formi akcionarskog društva ako ispunjavaju sledeće uslove:

1) da nemaju određeni rok dospeća i da se ne mogu povući;

2) da se bezuslovno, u celosti i bez odlaganja mogu koristiti za pokriće gubitaka u toku redovnog poslovanja institucije;

3) da institucija ima pravo odlaganja isplate dividendi;

4) da je, u slučaju stečaja ili likvidacije institucije, pravo vlasnika ovih akcija na učešće u raspodeli stečajne, odnosno likvidacione mase podređeno pravu ostalih poverilaca institucije i vlasnika drugih instrumenata kapitala, izuzev onih koje se uključuju u osnovni kapital;

5) da su umanjene za sve potencijalne poreske obaveze i očekivane troškove.

Institucija koja posluje u formi akcionarskog društva u dopunski kapital uključuje akcijski kapital upisan i uplaćen po osnovu izdatih preferencijalnih kumulativnih akcija, u sledećim iznosima:

1) u iznosu nominalne vrednosti uplaćenih preferencijalnih kumulativnih akcija;

2) u iznosu pripadajuće emisione premije, tj. u iznosu uplaćenom iznad nominalne vrednosti upisanih preferencijalnih kumulativnih akcija.

18. Institucija u dopunski kapital uključuje deo pozitivnih revalorizacionih rezervi nastalih po osnovu efekata promene fer vrednosti osnovnih sredstava, hartija od vrednosti i ostalih sredstava koji se, u skladu s MSFI/MRS, iskazuju u korist ovih rezervi, a koje su umanjene za efekte poreskih obaveza.

19. Hibridni instrumenti kapitala predstavljaju finansijske instrumente koje je izdala institucija i koji imaju karakteristike vlasničkih i dužničkih finansijskih instrumenata. Institucija u dopunski kapital uključuje one hibridne instrumente kapitala koji ispunjavaju sledeće uslove:

1) da je instrument izdala institucija s namerom da ga uključi u dopunski kapital;

2) da izdavanje instrumenta ni posredno ni neposredno nije finansirala institucija;

3) da su u celini uplaćeni;

4) da nemaju ugovoren rok dospeća, odnosno da imaju ugovoren rok dospeća koji nije kraći od 30 godina, računajući od dana uplate;

5) da otplata vlasnicima, odnosno poveriocima ili otkup koji bi izvršila institucija nisu mogući pre određenog roka dospeća, osim u slučaju pretvaranja tih instrumenata u akcije institucije koje nisu preferencijalne kumulativne akcije, odnosno u udele institucije;

6) da se bezuslovno, u celosti i bez odlaganja mogu koristiti za pokriće gubitaka u toku redovnog poslovanja institucije, kao i u stečajnom postupku, odnosno postupku likvidacije institucije;

7) da se, u slučaju stečaja ili likvidacije institucije, obaveze po ovim instrumentima mogu izmiriti tek nakon izmirenja svih drugih obaveza institucije, uključujući i subordinirane obaveze, izuzev onih koje se uključuju u osnovni kapital;

8) da za njih institucija ili s njom povezano lice nisu izdali nikakav instrument obezbeđenja plaćanja (garancije, hipoteke i dr.);

9) da institucija ne može plaćati kamate, naknade ni druge prinose po ovim instrumentima ako joj je se iznos kapitala smanji ispod nivoa propisanog ovom odlukom;

10) da institucija može odložiti plaćanje kamata, naknada i drugih prinosa po ovim instrumentima;

11) ako institucija, u roku od 90 dana od dana kada se utvrdi da je iznos kapitala pao ispod iznosa koji predstavlja 75% propisanog nivoa, ne poveća kapital do propisanog nivoa - institucija pretvara taj instrument u akcije, odnosno udele institucije, koji se uključuju u njen osnovni kapital;

12) pravni osnov kojim se uređuju odnosi između vlasnika hibridnog instrumenta i institucije (ugovor, prospekt i dr.) mora biti zaključen u pismenom obliku i mora sadržati sve uslove propisane u ovom stavu.

Institucija je dužna da iz izračunavanja dopunskog kapitala isključi hibridne instrumente kapitala do čijeg je roka dospeća preostalo manje od dvanaest meseci.

Ako je ugovoreno da institucija svoje obaveze po hibridnom instrumentu plaća u ratama, taj instrument može se tretirati kao element dopunskog kapitala samo ako prva rata dospeva za plaćanje u roku dužem od pet godina, računajući od dana uplate.

20. Subordinirane obaveze institucije uključuju se u njen dopunski kapital ako ispunjavaju sledeće uslove:

1) da je obavezu ugovorila institucija, s namerom da taj iznos uključi u dopunski kapital;

2) da su u celini uplaćene;

3) da im je ugovoreni rok dospeća unapred određen i da iznosi najmanje pet godina, računajući od dana uplate;

4) da otplata poveriocima, otkup tih obaveza ili drugi način povraćaja tih sredstava nisu mogući pre ugovorenog roka dospeća, osim u sledećim slučajevima:

- u slučaju pretvaranja ovih obaveza u akcije institucije koje nisu preferencijalne kumulativne akcije, odnosno u udele institucije,

- uz saglasnost Narodne banke Srbije, ako je institucija prethodno izdala druge elemente kapitala koji u punom iznosu zamenjuju obaveze čija se isplata namerava, odnosno ako institucija dokaže da se isplatom duga ne pogoršava njeno finansijsko stanje i ne umanjuje mogućnost ispunjavanja njenih kapitalnih zahteva uvećanih za 20%;

5) da su raspoložive za pokriće gubitaka tek u slučaju stečaja ili likvidacije institucije, odnosno da nisu raspoložive za pokriće gubitka iz redovnog poslovanja institucije;

6) da se, u slučaju stečaja ili likvidacije institucije, mogu izmiriti tek nakon izmirenja svih obaveza institucije koje nisu subordinirane a pre akcionara institucije (ako posluje u formi akcionarskog društva), odnosno njenih članova (ako posluje u drugoj pravnoj formi) i vlasnika hibridnih instrumenata koje je izdala institucija;

7) da za njih institucija ili s njom povezano lice nisu izdali nikakav instrument obezbeđenja plaćanja (garancije, hipoteke i dr.);

8) da poverilac institucije nije istovremeno i dužnik institucije po njenom subordiniranom potraživanju;

9) pravni osnov kojim se uređuju odnosi između poverioca i institucije (ugovor, prospekt i dr.) mora biti zaključen u pismenom obliku i mora sadržati sve uslove propisane u ovom stavu.

Ako je ugovoreno da institucija subordiniranu obavezu plaća u ratama, ta obaveza može se tretirati kao element dopunskog kapitala samo ako prva rata dospeva za plaćanje u roku dužem od pet godina, računajući od dana uplate.

Iznos subordinirane obaveze institucije koji se uključuje u dopunski kapital umanjuje se, u poslednjih pet godina pre roka dospeća te obaveze, za 20% godišnje, pa se u poslednjoj godini pre tog roka subordinirane obaveze ne uključuju u dopunski kapital.

21. Institucija može u izračunavanje dopunskog kapitala uključiti hibridni instrument ili subordiniranu obavezu samo ako je najmanje 30 dana pre dana ovog uključivanja o tome obavestila Narodnu banku Srbije i uz to obaveštenje dostavila sledeću dokumentaciju:

1) dokumentaciju u vezi sa izdavanjem ovih instrumenata (ugovor, prospekt i dr.), odnosno nastankom ove obaveze, kao i drugu dokumentaciju kojom se dokazuje ispunjenost uslova iz tačke 19. stav 1, odnosno tačke 20. stav 1. ove odluke;

2) prikaz ispunjenosti uslova iz odredbe pod 1) ovog stava, s pozivanjem na odgovarajuću dokumentaciju;

3) opis računovodstvenog tretmana ovog instrumenta, odnosno ove obaveze;

4) obračun iznosa kapitala i kapitalnih zahteva poslednjeg dana u mesecu koji prethodi dostavljanju ovog obaveštenja, bez uključivanja hibridnog instrumenta, odnosno subordinirane obaveze;

5) projekciju obračuna iznosa kapitala i kapitalnih zahteva za naredne tri godine, uključujući i hibridni instrument, odnosno subordiniranu obavezu.

Ako je institucija dostavila nepotpunu ili neodgovarajuću dokumentaciju iz stava 1. ove tačke, Narodna banka Srbije može, u roku od 20 dana od dana dostavljanja obaveštenja, odnosno dokumentacije iz tog stava, zatražiti od institucije dostavljanje uredne dokumentacije.

Rok iz stava 1. ove tačke računa se od dana dostavljanja uredne dokumentacije iz tog stava.

Institucija je dužna da, u slučaju promene uslova iz tačke 19. stav 1, odnosno tačke 20. stav 1. ove odluke, a posebno u slučaju bilo koje promene u pravnom osnovu iz tačke 19. stav 1. odredba pod 12), odnosno tačke 20. stav 1. odredba pod 9) ove odluke, o tome bez odlaganja obavesti Narodnu banku Srbije i dostavi joj odgovarajuću dokumentaciju o tim promenama. U slučaju prestanka ispunjenja ovih uslova, institucija je dužna da hibridni instrument, odnosno subordiniranu obavezu isključi iz obračuna kapitala.

22. Odbitne stavke od dopunskog kapitala su sledeće:

1) stečene sopstvene preferencijalne kumulativne akcije u iznosu njihove knjigovodstvene vrednosti, za institucije koje posluju u formi akcionarskih društava;

2) sopstvene preferencijalne kumulativne akcije, odnosno sopstveni udeli koje je ta institucija uzela u zalogu - u iznosu vrednosti potraživanja obezbeđenih zalogom ovih akcija, odnosno udela ili u iznosu nominalne vrednosti tih akcija, odnosno udela uvećane za pripadajuću emisionu premiju, zavisno od toga koja je od ove dve vrednosti niža;

3) potraživanja po osnovu bilansne aktive i vanbilansnih stavki institucije koja su obezbeđena hibridnim instrumentom ili subordiniranom obavezom institucije, do iznosa u kome su ti instrumenti ili obaveze uključeni u dopunski kapital.

Ograničenja za pojedine elemente kapitala

23. Institucija je dužna da se pri izračunavanju kapitala pridržava sledećih ograničenja za pojedine elemente kapitala:

1) osnovni kapital čini najmanje 50% kapitala;

2) subordinirane obaveze uključene u dopunski kapital ne mogu biti veće od 50% iznosa osnovnog kapitala;

3) ukupan iznos svih hibridnih instrumenata ne može biti veći od 50% osnovnog kapitala institucije.

Odbitne stavke od kapitala

24. Odbitne stavke od kapitala institucije su sledeće:

1) direktna ili indirektna ulaganja u drugu platnu instituciju, instituciju elektronskog novca, banku i druga lica u finansijskom sektoru, u iznosu većem od 10% kapitala svake od tih institucija, odnosno lica;

2) ulaganja u hibridne instrumente i subordinirane obaveze drugih platnih institucija, institucija elektronskog novca, banaka i drugih lica u finansijskom sektoru u kojima institucija ima direktna ili indirektna ulaganja, u iznosu većem od 10% kapitala svake od tih institucija, odnosno lica;

3) ukupan iznos direktnih i indirektnih ulaganja u drugu platnu instituciju, instituciju elektronskog novca, banku i druga lica u finansijskom sektoru, u iznosu do 10% njihovog kapitala, kao i ulaganja u njihove hibridne instrumente i subordinirane obaveze, koja prelaze 10% zbira osnovnog i dopunskog kapitala institucije za koju se izračunava kapital.

25. Odbitne stavke iz tačke 24. ove odluke oduzimaju se od osnovnog i dopunskog kapitala institucije na sledeći način:

- 50% njihovog ukupnog iznosa oduzima se od osnovnog kapitala;

- 50% njihovog ukupnog iznosa oduzima se od dopunskog kapitala.

Izuzetno od stava 1. ove tačke, ako je 50% ukupnog iznosa odbitnih stavki od kapitala veće od iznosa dopunskog kapitala institucije - razlika između ta dva iznosa oduzima se od osnovnog kapitala.

Ako je kod odbitnih stavki iz tačke 24. ove odluke izvršeno umanjenje vrednosti, institucija je dužna da te stavke iskaže u vrednosti procenjenog nadoknadivog iznosa.

Institucija je dužna da kapital umanji za odbitne stavke tek nakon ispunjenja ograničenja iz tačke 23. ove odluke.

26. Odbitnim stavkama od kapitala institucije ne smatraju se ulaganja u kapital drugih institucija, banaka i drugih lica u finansijskom sektoru koja su privremena i koja su posledica pružanja finansijske pomoći radi restrukturiranja ili reorganizacije tih lica.

Institucija je dužna da o ulaganjima iz stava 1. ove tačke bez odlaganja obavesti Narodnu banku Srbije i dostavi joj svu potrebnu dokumentaciju o tome.

Zabrana višestrukog korišćenja elemenata kapitala

27. Pri izračunavanju kapitala u skladu sa ovom odlukom, institucija ne može koristiti stavke koje se upotrebljavaju pri izračunavanju kapitala druge institucije, banke i drugog lica u finansijskom sektoru koji pripadaju istoj grupi društava kao ta institucija.

Zabrana iz stava 1. ove tačke primenjuje se i na hibridne platne institucije.

Adekvatnost kapitala institucije u odnosu na ukupan iznos odobrenih kredita

28. Institucija koja odobrava kredite u vezi s pružanjem platnih usluga na osnovu čl. 95. i 116. Zakona - dužna je da obezbedi da njen kapital u svakom trenutku bude najmanje jednak visini ukupnog iznosa kredita koje je odobrila.

V IZVEŠTAVANJE O KAPITALU I KAPITALNOM ZAHTEVU

29. Institucija je dužna da Narodnoj banci Srbije dostavlja sledeće izveštaje koji se odnose na kapital i kapitalne zahteve institucije i na adekvatnost kapitala institucije u odnosu na ukupan iznos odobrenih kredita:

- izveštaj o kapitalu - na Obrascu KAP-ZPU;

- izveštaj o kapitalnim zahtevima i pokazatelju adekvatnosti kapitala platne institucije - na Obrascu PAK-PI;

- izveštaj o kapitalnim zahtevima i pokazatelju adekvatnosti kapitala institucije elektronskog novca - na Obrascu PAK-IEN.

Sadržina obrazaca iz ove tačke utvrđena je u Prilogu 1, koji je odštampan uz ovu odluku i njen je sastavni deo.

30. Institucija je dužna da izveštaje iz tačke 29. ove odluke tromesečno dostavlja Narodnoj banci Srbije, i to:

1) izveštaje za prvo tromesečje, sa stanjem na dan 31. marta tekuće godine - najkasnije 20. aprila tekuće godine;

2) izveštaje za drugo tromesečje, sa stanjem na dan 30. juna tekuće godine - najkasnije 20. jula tekuće godine;

3) izveštaje za treće tromesečje, sa stanjem na dan 30. septembra tekuće godine - najkasnije 20. oktobra tekuće godine;

4) izveštaje za četvrto tromesečje, sa stanjem na dan 31. decembra tekuće godine - najkasnije 5. marta naredne godine.

31. Izuzetno od tačke 30. ove odluke, institucija je dužna da, na zahtev Narodne banke Srbije, sačini izveštaje sa stanjem na dan koji odredi Narodna banka Srbije i da ih dostavi u roku koji odredi Narodna banka Srbije.

32. Institucija je dužna da izveštaje iz ove odluke dostavlja u vidu elektronske poruke, u formatu i na način koji su propisani posebnim uputstvom kojim se uređuje elektronsko dostavljanje podataka Narodnoj banci Srbije.

Institucija je dužna da podatke u izveštajima iz ove odluke prikaže tačno i potpuno, u skladu s propisima Narodne banke Srbije.

VI ZAVRŠNA ODREDBA

33. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 1. oktobra 2015. godine.

 

Prilog 1

Obrazac KAP-ZPU

_____________________________
(poslovno ime i sedište institucije)

IZVEŠTAJ O KAPITALU

(u hiljadama dinara)

Redni broj

Naziv pozicije

Iznos

1

I. UKUPAN KAPITAL

 

2

1. UKUPAN OSNOVNI KAPITAL

 

3

1.1. Nominalna vrednost uplaćenih akcija, odnosno udela, osim preferencijalnih kumulativnih akcija

 

4

1.2. Stečene sopstvene akcije institucije, osim preferencijalnih kumulativnih akcija, odnosno stečeni udeli

 

5

1.3. Emisiona premija

 

6

1.4. Rezerve iz dobiti

 

7

1.5. Neraspoređena dobit iz ranijih godina

 

8

1.6. Gubici iz prethodnih godina

 

9

1.7. Dobit iz tekuće godine

 

10

1.8. Gubitak iz tekuće godine

 

11

1.9. Nematerijalna ulaganja

 

12

1.10. Iznos akcija, odnosno udela institucije uzetih u zalogu, osim preferencijalnih kumulativnih akcija

 

13

1.11. Regulatorna usklađivanja vrednosti

 

14

1.11.1. Nerealizovani gubici po osnovu hartija od vrednosti raspoloživih za prodaju

 

15

1.11.2. Ostale neto negativne revalorizacione rezerve

 

16

1.11.3. Dobit po osnovu obaveza institucije vrednovanih prema fer vrednosti koja je ostvarena zbog promene kreditnog rejtinga institucije

 

17

2. UKUPAN DOPUNSKI KAPITAL

 

18

2.1. Nominalna vrednost uplaćenih preferencijalnih kumulativnih akcija

 

19

2.2. Stečene sopstvene preferencijalne kumulativne akcije, odnosno sopstveni udeli

 

20

2.3. Emisiona premija po osnovu preferencijalnih kumulativnih akcija

 

21

2.4. Deo revalorizacionih rezervi institucije

 

22

2.5. Hibridni instrumenti kapitala

 

23

2.6. Subordinirane obaveze

 

24

2.7. Višak izdvojenih ispravki vrednosti, rezervisanja i potrebnih rezervi iz dobiti u odnosu na očekivane gubitke

 

25

2.8. Iznos kapitala kojim se prekoračuju ograničenja za dopunski kapital

 

26

2.9. Potraživanja po osnovu bilansne aktive i vanbilansnih stavki obezbeđena hibridnim instrumentom ili subordiniranom obavezom

 

27

2.10. Iznos preferencijalnih kumulativnih akcija institucije uzetih u zalogu

 

28

3. ODBITNE STAVKE OD KAPITALA

 

29

3.1. Od čega: umanjenje osnovnog kapitala

 

30

3.2. Od čega: umanjenje dopunskog kapitala

 

31

3.3. Direktna ili indirektna ulaganja u institucije i druga lica u finansijskom sektoru u iznosu većem od 10% kapitala tih institucija, odnosno drugih lica

 

32

3.4. Ulaganja u hibridne instrumente i subordinirane obaveze drugih institucija i lica u finansijskom sektoru u kojima institucija ima direktna ili indirektna ulaganja u iznosu većem od 10% kapitala tih lica

 

33

3.5. Ukupan iznos direktnih i indirektnih ulaganja u institucije i druga lica u finansijskom sektoru u iznosu do 10% njihovog kapitala, kao i ulaganja u njihove hibridne instrumente i subordinirane obaveze, koji prelazi 10% zbira osnovnog i dopunskog kapitala institucije za koju se obračunava kapital

 

34

II. NAPOMENE

 

35

1. Bruto iznos subordiniranih obaveza

 

 

U __________________, 20__ godine,

 

Izveštaj sačinio-la

_______________________________

 

________________________

Telefon za kontakte:

 

(potpis)

Imejl adresa:

 

 

 

Obrazac PAK-PI

_________________________________
(poslovno ime i sedište institucije)

IZVEŠTAJ O KAPITALNIM ZAHTEVIMA I POKAZATELJU ADEKVATNOSTI KAPITALA PLATNE INSTITUCIJE

(u hiljadama dinara)

Redni broj

Naziv

Iznos

Pokrivenost osnovnim kapitalom

Pokrivenost dopunskim kapitalom

1

2

3

1

I. KAPITAL

 

 

2

1. UKUPAN OSNOVNI KAPITAL

 

3

2. UKUPAN DOPUNSKI KAPITAL

 

4

II. KAPITALNI ZAHTEVI

 

5

1. KAPITALNI ZAHTEV PLATNIH INSTITUCIJA

 

 

 

6

1.1. Obim platnih transakcija (OPT):

 

 

7

1.1.1. 4,0% OPT-a do 600 miliona RSD

 

8

1.1.2. 2,5% OPT-a od 600 miliona RSD do 1 milijarde i 200 miliona RSD

 

9

1.1.3. 1% OPT-a od 1 milijarde i 200 miliona RSD do 12 milijardi RSD

 

10

1.1.4. 0,5% OPT-a od 12 milijardi RSD do 30 milijardi RSD

 

11

1.1.5. 0,25% OPT-a iznad 30 milijardi RSD

 

12

1.2. Korektivni faktor K

 

13

2. Povećanje/smanjenje iznosa kapitala institucije

 

14

3. POKRIVENOST KAPITALNIH ZAHTEVA

 

 

 

15

III. POKAZATELJ ADEKVATNOSTI KAPITALA PLATNE INSTITUCIJE U ODNOSU NA UKUPAN IZNOS ODOBRENIH KREDITA (%)

 

 

16

1. Ukupan iznos odobrenih kredita

 

 

 

U __________________, 20__ godine,

 

Izveštaj sačinio-la

_______________________________

 

________________________

Telefon za kontakte:

 

(potpis)

Imejl adresa:

 

 

 

Obrazac PAK - IEN

__________________________
(poslovno ime i sedište institucije)

IZVEŠTAJ O KAPITALNIM ZAHTEVIMA I POKAZATELJU ADEKVATNOSTI KAPITALA INSTITUCIJE ELEKTRONSKOG NOVCA

(u hiljadama dinara)

Redni broj

Naziv

Iznos

Pokrivenost osnovnim kapitalom

Pokrivenost dopunskim kapitalom

1

2

3

1

I. KAPITAL

 

 

2

1. UKUPAN OSNOVNI KAPITAL

 

3

2. UKUPAN DOPUNSKI KAPITAL

 

4

II. KAPITALNI ZAHTEVI

 

5

1. KAPITALNI ZAHTEV INSTITUCIJA ELEKTRONSKOG NOVCA KOJE PRUŽAJU PLATNE USLUGE

 

 

 

6

1.1. Obim platnih transakcija (OPT):

 

 

7

1.1.1. 4,0% OPT-a do 600 miliona RSD

 

8

1.1.2. 2,5% OPT-a od 600 miliona RSD do 1 milijarde i 200 miliona RSD

 

9

1.1.3. 1% OPT-a od 1 milijarde i 200 miliona RSD do 12 milijardi RSD

 

10

1.1.4. 0,5% OPT-a od 12 milijardi RSD do 30 milijardi RSD

 

11

1.1.5. 0,25% OPT-a iznad 30 milijardi RSD

 

12

1.2. Korektivni faktor K

 

13

2. KAPITALNI ZAHTEV INSTITUCIJA ELEKTRONSKOG NOVCA ZА IZDAVANJE TOG NOVCA

 

14

2.1. Prosek neiskorišćenog elektronskog novca/pretpostavljeni iznos dela novčanih sredstava

 

15

2.1.1. 2% proseka neiskorišćenog elektronskog novca/pretpostavljenog iznosa

 

16

3. Povećanje/smanjenje iznosa kapitala institucije

 

17

4. POKRIVENOST KАPITALNIH ZAHTEVA

 

 

 

18

III. POKAZATELJ ADEKVATNOSTI KAPITALA INSTITUCIJE ELEKTRONSKOG NOVCA U ODNOSU NA UKUPAN IZNOS ODOBRENIH KREDITA (%)

 

 

19

1. Ukupan iznos odobrenih kredita

 

 

U __________________, 20__ godine,

 

Izveštaj sačinio-la

_______________________________

 

________________________

Telefon za kontakte:

 

(potpis)

Imejl adresa: