PROGRAMČIŠĆENJA DIVLJIH DEPONIJA NA TERITORIJI GRADA NIŠA("Sl. list grada Niša", br. 56/2015) |
Nekontrolisano postupanje sa otpadom ugrožava životnu sredinu, površinske i podzemne vode, vazduh i zemljište, utiče na klimatske promene, globalno zagrevanje i biološku raznovrsnost. Zaštita životne sredine je jedna od ključnih oblasti evropskih integracija i najizazovnija u procesu pridruživanja jer se jedna trećina celokupnog zakonodavstva EU odnosi na tu oblast.
Probleme divljih deponija ima skoro svaka opština u Srbiji, a razlozi nastanka takvih smetlišta su nepostojanje zaokruženog sistema upravljanja otpadom, nedovoljan broj sanitarnih deponija, izbegavanje nesavesnih kompanija i građana da svoj otpad, građevinski materijal i šut odlažu na regularne deponije, kako bi izbegli plaćanje naknada, kao i izostanak svesti građana o značaju zaštite životne sredine.
Na teritoriji grada Niša evidentno postoji veliki broj divljih deponija i rasutog otpada na javnim površinama, koje je neophodno očistiti i sanirati u cilju očuvanja i unapređenja životne sredine.
Cilj Programa je smanjenje zagađenja životne sredine štetnim materijama koje iz otpada dospevaju u vazduh, površinske, podzemne vode i zemljišta, zaštita i očuvanje zdravlja ljudi i životinja, kao i poboljšanje estetskog izgleda naselja.
Divlje deponije su nelegalna odlagališta koja zauzimaju prostor koji nije za to namenjen i sadrže ograničene količine otpada, a najčešće su formirane neposredno uz put, u blizini naseljenih mesta, uz korito reke, ili na javnim površinama. Po konfiguraciji terena, uglavnom su to površine na kojima se može organizovati čišćenje i odvoz deponovanog materijala. Takve deponije nisu ograđene, tako da se na takvim mestima često mogu videti životinje, ptice, glodari i insekti.
Divlja odlagališta koja prvobitno imaju vizuelan loš efekat mogu na više načina ugroziti životnu sredinu i zdravlje ljudi koji preturaju po takvim odlagalištima ili zdravlje okolnog stanovništva. Divlje deponije mogu i da se zapale, pa osim opasnosti koju požar predstavlja za susedna područja, uključujući štetu od požara, dim koji potiče od otpada koji gori sadrži štetne materije za zdravlje stanovništva. Zdravstveni i sigurnosni rizik tiče se mogućeg širenja bolesti i infekcija zbog prisustva mogućih prenosnika zaraze (muve, glodari, ptice, životinje i dr.) na divljem nesanitarnom odlagalištu. Mogući zdravstveni rizik za ljude je znatan, posebno kod stanovništva koje živi u blizini ovakvih deponija. Neadekvatno deponovanje otpada na nehigijenskim deponijama dovodi do zagađivanja vazduha, vode (površinske i podzemne) i zemljišta. Padavine koje se filtriraju kroz masu deponovanog otpada rastvaraju štetne materije, čime se zagađuju i zemljište i podzemne vode. Dodatni problem je taj što zagađivanje zemljišta nema isključivo lokalni karakter, nego dolazi do zagađivanja tla i podzemnih i površinskih voda na širem prostoru, a posredno i do ugrožavanja flore i faune u i na zemljištu. Kao dodatni problem javlja se zagađivanje zemljišta u okolini, otpadom nošenim vetrom. Pored toga, emituju se i neprijatni mirisi, koji imaju značajan uticaj na kvalitet života u okolini divljih deponija.
Na mestima gde postoje divlje deponije ugroženo je zelenilo i onemogućen razvoj biljaka koje doprinose stvaranju prijatnog ambijenta javnih prostora u kojem stanovnici imaju mogućnost da provedu određeni deo svoga vremena i ostvaruju društvene kontakte i obavljaju razne socijalne interakcije. Značaj zelenih površina u procesu očuvanja zdrave životne sredine i zdravlja ljudi je veliki. One utiču na smanjenje temperature i povećanje vlage vazduha, apsorbuju ugljen dioksid iz atmosfere istovremeno oslobađajući kiseonik, sprečavaju eroziju tla, smanjuju gradsku buku, smanjuju aerozagađenje i važne su za očuvanje biodiverziteta.
Deponovani materijal je raznovrstan: od komunalnog, preko kabastog (automobili, kamioni, bela tehnika, često i automobilske gume) do organskog i medicinskog otpada.
JKP "Mediana" Niš će u okviru Programa čišćenja divljih deponija na teritoriji grada Niša očistiti 11 divljih deponija i tom prilikom će biti uklonjeno preko 2.447m3 otpada sa ovih odlagališta.
Cilj Programa je da divlje deponije budu očišćene, trajno uklonjene i da se spreči da se one ponovo stvaraju.
Prioritet je da se sve divlje deponije u Nišu očiste i da se one ne stvaraju na istim ili novim mestima. Jedan od ključnih problema ugrožavanja životne sredine neadekvatnim odlaganjem otpada, na mestima koja nisu predviđena za tu namenu, je upravo nemogućnost stalne i adekvatne kontrole na terenu, nedostatak monitoringa i veoma teški uslovi da se prekršilac na licu mesta uhvati, da se pribave dokazi i da se na odgovarajući način slučaj procesuira. U saradnji sa nadležnim organima, redovno će se kontrolisati očišćene lokacije kako bi se na vreme reagovalo, ali i uticalo na građane da se ovakve stvari više ne dešavaju, jer štete na prvom mestu zdravlju ljudi.
Sledeća faza koja se planira za 2016. godinu "Parkovi umesto deponija", predviđa pretvaranje ovih očišćenih prostora u zelene površine, tako što će biti urađena kultivacija zemljišta i posađene sadnice na svim travnatim površinama koje nemaju drugu namenu. Na svim lokacijama u gradu koje budu očišćene i uređene biće posađeno drveće i ukrasno bilje sa ciljem da se izbegne situacija da građani na istim mestima ponovo nagomilavaju otpad.
III - OPIS RADOVA I LOKALITETI DIVLJIH DEPONIJA
U okviru Programa čišćenja divljih deponija na teritoriji grada Niša biće očišćeno 11 divljih deponija, u ukupnoj površini od 65.740m2 i tom prilikom će biti uklonjeno preko 2.447m3 otpada sa ovih odlagališta.
Za čišćenje i uklanjanje otpada biće angažovana dva vozila sa dva vozača i četiri radnika, kao i radna mašina na utovaru otpada. Radiće se u etapama po Operativno dinamičkom planu koji će sačiniti stručne službe JKP "Mediana" Niš i dostaviti tri dana nakon potpisivanja ugovora.
Kako bi se preventivno sprečilo dalje odlaganje otpada na tim lokacijama, nakon obavljenog čišćenja biće postavljene table veličine A3 formata sa upozorenjem "zabranjeno bacanje otpada".
Problem divljih deponija je prisutan u svim gradskim opštinama Grada Niša.
Lokacije divljih deponija koje će biti očišćene:
Red. broj |
Lokacija divlje deponije |
dužina |
širina |
površina |
zapremina |
geografska širina N |
geografska dužina E |
1. |
GRADSKA OPŠTINA PANTELEJ |
||||||
|
Divlja deponija - selo Malča |
300 |
8 |
2.400 |
50 |
43.321108 |
22.022217 |
|
Divlja deponija - kod podvožnjaka u Donjoj Vrežini (ul. Đurđevka) |
20 |
30 |
600 |
60 |
43.332749 |
21.950449 |
|
Divlja deponija - Vinik, severno od autoputa Niš - Beograd (vojni put za Vinik) |
300 |
50 |
15.000 |
695 |
43.341305 |
21.906444 |
|
Divlja deponija - Podvožnjak na izlazu iz Donje Vrežine, put prema Malči sa desne strane pored auto puta |
180 |
140 |
25.200 |
830 |
43.325658 |
21.967990 |
2. |
GRADSKA OPŠTINA PALILULA |
||||||
|
Divlja deponija - Lalinac, kod novog mosta |
250 |
4 |
1000 |
250 |
43.340654 |
21.780720 |
|
Divlja deponija - Groblje u Pasi Poljani |
40 |
3 |
120 |
60 |
43.290305 |
21.859881 |
3. |
GRADSKA OPŠTINA MEDIJANA |
||||||
|
Divlja deponija - Donja Vrežina kod mosta preko puta JKP "Naissus" |
200 |
2 |
400 |
170 |
43.320016 |
21.949443 |
4. |
GRADSKA OPŠTINA CRVENI KRST |
||||||
|
Divlja deponija - Bulevar Nikole Tesle iza EKO pumpe |
100 |
3 |
300 |
60 |
43.340154 |
21.888066 |
|
Divlja deponija - Ovčepoljska |
200 |
100 |
20.000 |
190 |
43.326732 |
21.881248 |
|
Divlja deponija - ugao ul. Moravska |
30 |
4 |
120 |
60 |
43.328678 |
21.882184 |
5. |
GRADSKA OPŠTINA NIŠKA BANJA |
||||||
|
Divlja deponija - Konjički klub N. Banja |
300 |
2 |
600 |
22 |
43.303058 |
22.018089 |
UKUPNO |
1.920 |
346 |
65.740 |
2.447 |
|
|
Redni broj |
Lokacija divlje deponije |
Zapremina (m3) |
Cena po jedinici zapremine |
Vrednost |
1. |
Divlja deponija - selo Malča |
50 |
1.021,43 |
51.071,50 |
2. |
Divlja deponija - kod podvožnjaka u Donjoj Vrežini (ul. Đurđevka) |
60 |
1.021,43 |
61.285,80 |
3. |
Divlja deponija - Vinik, severno od autoputa Niš - Beograd (vojni put za Vinik) |
695 |
1.021,43 |
709.893,85 |
4. |
Divlja deponija - Podvožnjak na izlazu iz Donje Vrežine, put prema Malči sa desne strane pored auto puta |
830 |
1.021,43 |
847.786,90 |
5. |
Divlja deponija - Lalinac, kod novog mosta |
250 |
1.021,43 |
255.357,50 |
6. |
Divlja deponija - Groblje u Pasi Poljani |
60 |
1.021,43 |
61.285,80 |
7. |
Divlja deponija - Donja Vrežina kod mosta preko puta JKP "Naissus" |
170 |
1.021,43 |
173.643,10 |
8. |
Divlja deponija - Bulevar Nikole Tesle iza EKO pumpe |
60 |
1.021,43 |
61.285,80 |
9. |
Divlja deponija - Ovčepoljska |
190 |
1.021,43 |
194.071,70 |
10. |
Divlja deponija - ugao ul. Moravska |
60 |
1.021,43 |
61.285,80 |
11. |
Divlja deponija - Konjički klub Niška Banja |
22 |
1.021,43 |
22.471,46 |
Ukupno bez PDV |
2.499.439,21 |
|||
PDV (10%) |
249.943,92 |
|||
Ukupno sa PDV |
2.749.383,13 |
V - AKTIVNOSTI ZA REALIZACIJU PROGRAMA
Realizacija Programa čišćenje divljih deponija na teritoriji grada Niša, obuhvata 2 faze:
I faza - Donošenje Programa čišćenje divljih deponija na teritoriji grada Niša, od strane Gradskog veća Grada Niša i
II faza - Realizaciju Programa čišćenje divljih deponija na teritoriji grada Niša, od strane JKP "Mediana" Niš.
JKP "Mediana" Niš dužno je da obavesti Naručioca, nadzorni organ, inspekcijske službe i gradsku opštinu o početku i trajanju aktivnosti.
Po završetku aktivnosti JKP "Mediana" Niš i nadzorni organ podnose izveštaj Upravi za privredu, održivi razvoj i zaštitu životne sredine Grada Niša.
Program čišćenje divljih deponija na teritoriji grada Niša, finansiraće se iz sredstava, predviđenih Odlukom o Budžetu Grada Niša za 2015. godinu ("Službeni list Grada Niša", br. 102/14 I 9/15), iz sredstava Budžetskog fonda za zaštitu životne sredine, razdeo 3; glava 3.10.; funkcija 560; pozicija 329, ekonomska klasifikacija 424 - specijalizovane usluge, (deo) od ukupno namenjene aproprijacije od 52.790.000,00 dinara.
VII - OSNOVNI PODACI O PODNOSIOCU PREDLOGA PROGRAMA
JAVNO KOMUNALNO PREDUZEĆE "MEDIANA" NIŠ
Ul. Mramorska br.10, 018 /4253-990, e-mail: jkpmediana@jkpmediana.rs
Program objaviti u "Službenom listu Grada Niša".