POKRAJINSKA SKUPŠTINSKA ODLUKA O PROGRAMU RAZVOJA ŠUMARSTVA AP VOJVODINE ZA PERIOD OD DESET GODINA SA AKCIONIM PLANOM ZA NJEGOVO SPROVOĐENJE ("Sl. list AP Vojvodine", br. 29/2015)

Član 1

Donosi se Program razvoja šumarstva Autonomne pokrajine Vojvodine za period od deset godina sa Akcionim planom za njegovo sprovođenje.

Program sa Akcionim planom za njegovo sprovođenje iz stava 1. ovog člana čini sastavni deo ove pokrajinske skupštinske odluke.

Član 2

Ova pokrajinska skupštinska odluka stupa na snagu, narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Autonomne pokrajine Vojvodine".

 

 

	Pokrajinski sekretarijat za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo
	Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu, Novi Sad

 

PROGRAM RAZVOJA ŠUMARSTVA AP VOJVODINE

Novi Sad
April 2013. g.

Ovaj Program je urađen na osnovu Ugovora broj 104-401-2312/2011-05-1 od 14.12.2011. godine koji je potpisan između Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo i Instituta za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu

U izradi programa su učestvovali:

	Institut za nizijsko šumarstvo
	• Dr Saša Orlović
	• Dr Bojana Klašnja
	• Dr Verica Vasić
	• Dr Milan Drekić
	• Mr Leopold Poljaković-Pajnik
	• Dipl. inž. Zoran Novčić

 

	JP "Vojvodinašume"
	• Dr Zoran Tomović
	• Dipl. inž. Đorđe Šimunovački
	• Dipl. inž. Bojan Tubić
	• Dipl. inž. Slađana Dabić
	• Mr Miljan Velojić
	• Dipl. ecc. Branislav Seratlić

 

	JP NP "Fruška Gora"
	• Dipl. inž. Đorđe Grozdanić
	• Dipl. inž. Kosta Plužarević
	• Dr Dejan Stojanović

 

Sadržaj
1.	Uvod			3
2.	Stanje šuma i šumarstva u Vojvodini			5
	2.1.	Stanje šuma u Vojvodini		5
		2.1.1.	Prostorni raspored šuma u Vojvodini	5
		2.1.2.	Stanje šuma po vlasništvu i korisnicima	7
		2.1.3.	Stanje šuma po sastojinskim osobinama	9
	2.2.	Stanje šumskog reproduktivnog materijala i očuvanje genofonda		11
	2.3.	Zdravstveno stanje i ugroženost šuma		12
	2.4.	Biodiverzitet šuma i zaštićena prirodna dobra		15
	2.5.	Funkcije šuma		21
	2.6.	Stanje otvorenosti šuma		23
	2.7.	Korišćenje šuma		25
		2.7.1	Korišćenje drveta	25
		2.7.2.	Ostali šumski proizvodi i koristi od šume	30
	2.8.	Uređenost šuma		31
	2.9.	Stanje šuma i šumovitosti po opštinama		35
	2.10.	Stanje šumarstva u Vojvodini		37
		2.10.1.	Položaj šumarstva u društveno-ekonomskom okruženju	37
		2.10.2	Stanje organizovanosti šumarstva	38
		2.10.3.	Stanje istraživačko-razvojnog i obrazovnog sektora u šumarstvu Vojvodine	39
3.	Strateška opredeljenja razvoja šuma i šumarstva u AP Vojvodini i mere za njihovo ostvarivanje			41
4.	Očekivani rezultati			47
	4.1.	Očekivano stanje šuma		47
		4.1.1.	Očekivano stanje šuma po vlasništvu i korisnicima	47
		4.1.2.	Očekivano stanje šuma po sastojinskim osobinama	48
	4.2.	Očekivano stanje šumskog reproduktivnog materijala i genofonda		49
	4.3.	Očekivano zdravstveno stanje i ugroženost šuma		49
	4.4.	Očekivano stanje biodiverziteta šuma i zaštićenih prirodnih dobara		50
	4.5.	Očekivano stanje otvorenosti šuma		51
	4.6.	Očekivani obim korišćenja šuma		52
		4.6.1.	Korišćenje drveta	52
		4.6.2.	Ostali šumski proizvodi i koristi od šume	52
	4.7.	Očekivani oblici uređenosti šuma		53
	4.8.	Očekivano stanje šuma i šumovitosti po opštinama		54
	4.9.	Očekivano stanje u skladu sa promenom društvenog položaja i moguće organizovanosti šumarstva u Vojvodini		55
5.	Procena potrebnih novčanih sredstva za ostvarivanje očekivanih rezultata			57
6.	LITERATURA			58

 

1. UVOD

Šume predstavljaju najsloženije kopnene ekosisteme na planeti Zemlji. Nemerljiv je značaj šuma u oslobađanju kiseonika i vezivanju ugljenika, zaštiti zemljišta od vodne i eolske erozije, održavanju i povećavanju biodiverziteta, proizvodnji drveta za mehaničku i hemijsku preradu, proizvodnji energije, povećanju poljoprivredne proizvodnje, remedijaciji oštećenih zemljišta i zagađenih voda, kao i razvoju čitavog niza delatnosti kao što su turizam, sport, rekreacija i druge. Šume su značajne i kao resurs u ruralnom razvoju u vidu otvaranja novih mogućnosti za neposredno zapošljavanje radne snage na poslovima u šumarstvu, kao i posredno u okviru malih i srednjih preduzeća za preradu drveta i preradu nedrvnih proizvoda šuma. Jedan od osnovnih izazova koji se postavlja pred kreatore šumarske politike je ostvarivanje osnovnog principa održivog gazdovanja šumama uspostavljanjem ravnoteže između ekonomskih, ekoloških i društvenih funkcija šuma.

Brojni podaci o stanju šuma i zaštitnog zelenila u AP Vojvodini, kao i realni pokazatelji o prirodnim uslovima za razvoj različitih oblika šuma i zaštitnog zelenila na ovom podneblju, ukazuju na realne mogućnosti i potrebu boljeg korišćenja ovog obnovljivog prirodnog resursa, kao nezamenljivog faktora u regulisanju ukupnih odnosa življenja na ovim prostorima. Pored navedenog, ruralni i regionalni razvoj u Vojvodini je u velikoj meri uslovljen razvojem šumarstva i zaštitnog zelenila (poljezaštitni pojasevi). Šume i zaštitno zelenilo, kao regulativni i zaštitni faktor razvoja živog sveta, stvaraju značajne količine biomase - pre svega drveta, koje predstavlja osnovnu sirovinu za proizvodnju velikog broja proizvoda u velikom broju industrijskih postrojenja i domaće radinosti, posebno na lokalnom nivou i u ruralnoj sredini. U AP Vojvodini na svega 140.379,91 ha šuma što predstavlja 6,51% ukupne površine godišnje se proizvede preko 600.000 m3 šumskih sortimenata visokog kvaliteta. Navedena šumovitost ukazuje da Vojvodina danas predstavlja područje sa najnižim stepenom šumovitosti u Srbiji i Evropi. Na osnovu navedene drvne zapremine kao sirovine razvijena je prerada drveta topola, hrasta lužnjaka i drugih pretežno lišćarskih vrsta za izradu proizvoda industrije za primarnu i finalnu preradu drveta različitih namena. Osim toga, šume bagrema i lipe predstavljaju jednu od najkvalitetnijih "paša" za pčele, te i osnovni preduslov za proizvodnju najkvalitetnijeg meda. Najveći deo površina zauzimaju zaštitne neekonomske šume, čije multifunkcionalno zaštitno delovanje predstavlja nezamenljiv faktor života i očuvanja životne sredine na ovom prostoru. Na području Vojvodine postoje značajne površine za podizanje novih šuma, prvenstveno na poljoprivrednim zemljištima nižih kvalitativnih klasa sa pretežno zaštitnim funkcijama, ali i sa mogućim značajnim doprinosom proizvodnji drveta za industrijsku preradu i proizvodnju energije.

Razlozi za izradu Programa razvoja šumarstva AP Vojvodine su brojni od kojih se navode najznačajniji:

- činjenica je da šume u AP Vojvodini zauzimaju svega nešto više od 140.000 hektara ili 6,51%;

- potreba je da se šumama Vojvodine održivo gazduje, odnosno da se njima upravlja i da se koriste na takav način i u takvom obimu da se održava njihova biološka raznovrsnost, unapređuje proizvodnost, sposobnost obnavljanja, vitalnost i njihov potencijal da u sadašnjosti i budućnosti ispunjavaju ekološke, ekonomske i društvene funkcije;

- prioritet je unapređenje stanja šuma kroz odgovarajuću obnovu, negu i zaštitu postojećih i povećanje površine pod šumama pošumljavanjem šumskog zemljišta i za poljoprivredu neproduktivnih i niskoproduktivnih zemljišta;

- šumski ekosistemi predstavljaju osnov zdrave životne sredine i ključni faktor njenog očuvanja i unapređenja s obzirom na značaj opštekorisnih funkcija šuma koje nisu vezane za proizvodnju drveta kao glavnog proizvoda;

- činjenica je da je prostor AP Vojvodine bogat biološkim diverzitetom, uglavnom sadržanim u šumskim ekosistemima;

- postojeći nivo proizvodno-tehnološkog procesa u šumarstvu, kao i organizaciona i tehničko-tehnološka opremljenost uz stalno razvijanje mreže šumskih puteva značajno utiče na gazdovanje šumama;

- obim i kvalitet naučno-istraživačkog rada mora podrazumevati uvođenje najsavremenijih naučnih znanja, stručnih iskustava, kao i uvođenje savremenih međunarodnih i nacionalnih standarda u šumarsku nauku i struku, a sve sa ciljem rešavanja savremenih razvojnih problema u šumarstvu;

- šuma je ustavna kategorija, a i postojeći zakonodavni okvir reguliše način, zaštitu i unapređenje postojećih šumskih resursa;

- implementacija svih preuzetih međunarodnih obaveza, kao i značaj međunarodne saradnje u razvoju sektora šumarstva;

- samo smanjenjem migracije seoskog stanovništva, poboljšanjem nepovoljne demografske strukture i sveobuhvatnim unapređenjem uslova života u ruralnim oblastima može se obezbediti održivi razvoj Vojvodine;

Unapređenjem stanja postojećih i podizanjem novih šuma značajno bi se unapredio doprinos šuma u obezbeđivanju svih ostalih ekoloških i socijalnih (opštekorisnih) funkcija šuma, koje se danas višestruko vrednuju u odnosu na ekonomski doprinos šuma.

Razlozi za izradu Programa se svakako moraju sagledavati i kroz pravni osnov tj zakonski okvir. Naime donošenje Programa razvoja šuma AP Vojvodine, kao strateškog planskog dokumenta je obaveza i prema Zakonu o šumama, a njime se prema članu 19 navedenog Zakona utvrđuju pravci razvoja šuma i šumarstva sa akcionim planom za njihovo sprovođenje. Sve ovo predstavlja opredeljujuće razloge za izradu Programa razvoja šumarstva AP Vojvodine (u daljem tekstu: Program).

Koncepcija izrade Programa se sastoji od pet poglavlja: 1. Uvod; 2. Stanje šuma i šumarstva u Vojvodini; 3. Strateška opredeljenja razvoja šuma i šumarstva u AP Vojvodini; 4. Očekivani rezultati sa merama za njihovo ostvarivanje; 5. Procena potrebnih novčanih sredstava za ostvarivanje očekivanih rezultata.

Program razvoja šumarstva na teritoriji autonomne pokrajine donosi Skupština autonomne pokrajine za period od deset godina.

2. STANJE ŠUMA I ŠUMARSTVA U VOJVODINI

2.1. Stanje šuma u Vojvodini

Prema podacima katastra u Vojvodini, na području autonomne pokrajine ukupno ima 144.841 ha šuma i šumskog zemljišta, što čini 6,72% površine Vojvodine. Prema podacima iz osnova gazdovanja šumama koje su urađene na području AP Vojvodine, ukupno ima 140.379,91 ha šuma (6,51%) i 12.925,36 ha šumskog zemljišta (0,6%), odnosno ukupno 153.305,27 ha, ili 7,13%. U odnosu na 1973. godinu kada je površina šuma i šumskog zemljišta u Vojvodini iznosila 177.660 ha (šume 141.400 ha a šumsko zemljište 36.260 ha) može se konstatovati da se površina pod šumama smanjila sa 6,57 na 6,51%. Faktičko stanje površina pod šumama u odnosu na podatke iz katastra je veće za 0,39%. Prikaz stanja šuma, šumskih zemljišta i ostalih površina obuhvaćenih ovim Programom je prilagođen potrebama globalnog sagledavanja stanja na velikom području. Stanje šuma i šumskih staništa će biti prikazano samo po najvažnijim pokazateljima, ukupno za Vojvodinu, a posebno poglavlje je posvećeno prikazu stanja šuma i šumovitosti po opštinama. Da bi se sagledalo kompletno stanje šuma u AP Vojvodini, a sve u cilju zadavanja osnovnih smernica i strategije unapređenja stanja šuma i podizanja procenta pošumljenosti pokrajine, dati su osnovni pokazatelji po prostornom rasporedu šuma, vlasništvu i korisnicima, kao i stanje šuma po sastojinskim osobinama.

2.1.1. Prostorni raspored šuma u Vojvodini

Šume na koje se odnosi ovaj Program se geografski posmatrano nalaze na severu Srbije, na području Vojvodine, koja je smeštena između 18º48’52" i 21º33’37" istočne geografske dužine i između 44º 37’46" i 46º11’24" severne geografske širine. Ukupna površina Vojvodine je 21.566 km2. Ova celina je velikim rekama podeljena na tri geografske regije:

- Bačka - severno od Dunava i zapadno od Tise,

- Banat - severno od Dunava i istočno od Tise, i

- Srem - južno od Dunava i severno od Save.

U geografskom smislu Vojvodina je pretežno ravničarska regija sa oko 97% površine ispod 150 mnm sa najnižom tačkom na 66 mnm u jugoistočnom delu na ušću Nere u Dunav. U ravničarskom delu mogu se izdvojiti tri uočljiva reljefna oblika:

- aluvijalne ravni i depresije u blizini rečnih tokova Dunava, Save, Tise i Tamiša;

- aluvijalne terase na većim udaljenostima od navedenih reka i

- uzdignutije lesne terase i zaravni (Deliblatska peščara, Subotička peščara, Titelski breg)

Postoje dva manja brdsko-planinska kompleksa:

- Fruška gora (oko 440 km2, najviši vrh Crveni čot 538 mnm) i

- Vršački breg (oko 100 km2, najviši vrh Gudurički vrh 639 mnm).

Proces kultivacije zemljišta u Vojvodini, odnosno krčenja i potiskivanja

šuma odvijao se sporadično i frontalno, tako da su šume često potiskivane i sa onih tipova zemljišta gde su se po svojim prirodnim funkcijama svakako morale zadržati. Ovim delovanjem šume su prostorno ograničene na uske lokalitete duž rečnih tokova, Frušku goru, Vršački breg, i prostore Deliblatske i Subotičke peščare. Na ovim lokalitetima se sada praktično nalazi najveći deo šumskog fonda, dok je manji (ispod 10%) rasut po ostalom prostoru Vojvodine.

To ustvari ukazuje na veoma malu i simboličnu šumovitost vojvođanskih polja koja je nedovoljna za obavljanje minimuma opšte korisnih funkcija šuma.

Šume i šumsko zemljište zauzimaju procentualno najveće površine u Sremu (33,81%), Banatu (33,37%) i Bačkoj (32,81%).

Tabela 1. Raspored šuma prema pojedinim oblastima u Vojvodini

Region	Površina (ha)	Šumovitost (%)
Srem	55.393	15,89
Banat	38.990	3,95
Bačka	45.997	5,60
Ukupno	140.380	6,51

Raspored šuma i njihovo stanje su u tesnoj vezi sa hidrološkim i orografskim uslovima staništa na kome se šume Vojvodine nalaze. Hidrološke prilike su tesno povezane sa orografskim uslovima, naročito u ravničarskom delu. Veliki deo šumskog područja se nalazi na nižim terenima neposredno uz reke i nije branjen od poplave, te je izložen delovanju plavnih voda. Prema tome u ovom delu hidrološki uslovi zavise isključivo od vodnog režima. Zaštićeni (branjeni) deo iza vodoprivrednih objekata (nasipi, crpne stanice i dr.), više je pod uticajem kretanja nivoa podzemnih voda i površinskih padavina.

U brdskom delu Vojvodine mnogo je manji uticaj hidrološkog režima na uslove staništa. Podzemne vode su uglavnom na većoj dubini, a površinske vode nastaju posle jakih kiša kada može doći do ispiranja površinskih slojeva zemljišta. Vlaga u zemljištu potiče iz padavina koje se postepeno proceđuju kroz gornje delove zemljišta. Ovaj predeo je ispresecan mnogim vododerinama koje su nastale u glacijalnom periodu posle topljenja lednika. Kroz neke i sada teku manji potoci i rečice, a ima ih i bez vodotokova. U Vojvodini globalno posmatrano postoje povoljni hidrološki uslovi za podizanje i gajenje šuma, osim u nekim delovima već poznatim kao sušna područja (Deliblatska peščara, Subotička peščara, severni i srednji delovi Banata, neke manje slatine). Naravno, najbolji hidrološki uslovi su u blizini rečnih tokova gde postoje izuzetno povoljni uslovi za gajenje brzorastućih vrsta mekih lišćara. Takođe, mora se napomenuti da bi vodni kapaciteti mogli biti i bolje iskorišćeni uz izgradnju zalivnih sistema, naročito u blizini velikih kanala, prirodnih jezera i veštačkih akumulacija.

Tabela 2. Stanje šuma po orografskim uslovima za Vojvodinu

Orografski uslovi	Površina (P)		Zapremina (V)			Tekući zapreminski prirast (iv)
	ha	%	m3	m3/ha	%	m3	m3/ha	%	iv / V *100
Ravničarski	95.283,24	67,88	20.654.491	217	72,99	738.900	7,8	78,46	3,6
Pobrđe	18.484,21	13,17	1.286.930	70	4,55	53.779	2,9	5,71	4,2
Brdsko-planinski	26.612,46	18,96	6.357.229	239	22,46	149.018	5,6	15,82	2,3
Ukupno	140.379,91	100	28.298.650		100	941.697		100

Sve površine su po orografskim uslovima podeljene u tri grupe: ravničarski deo, pobrđe i brdsko-planinski deo, pri čemu su kao kriterijum za razvrstavanje površina poslužile nadmorske visine i izgled terena. Tako su površine na zatalasanim terenima obronaka Fruške gore, Vršačkih planina i Deliblatske peščare na nadmorskim visinama oko 100-150 metara svrstane u deo pobrđa, a viši treni u brdsko-planinski deo. Najveći deo površina (67,88%) pripada ravničarskom delu, gde se nalazi i najveći deo zapremine (73%) i prirasta (78,5%).

Tabela 3. Stanje šuma po hidrografskim uslovima za Vojvodinu

Hidrografski uslovi	Površina (P)		Zapremina (V)			Tekući zapreminski prirast (iv)
	ha	%	m3	m3/ha	%	m3	m3/ha	%	iv / V*100
Plavljeno	39.063,96	27,83	8.232.754	211	29,09	416.741	10,70	44,25	5,10
Branjeno od poplave	101.315,95	72,17	20.065.895	198	70,91	524.957	5,20	55,75	2,60
Ukupno	140.379,91	100	28.298.649		100	941.698		100

Najveći deo površine šuma u Vojvodini se nalazi u delu branjenom od poplave (72,17%). Posmatrano po zapremini 70,9% se nalazi u branjenom delu, a samo 29,1% u plavljenom delu, ali je učešće prirasta nesrazmerno veće u plavljenom delu.

2.1.2. Stanje šuma po vlasništvu i korisnicima

Tabela 4. Stanje šuma po korisnicima i vlasništvu

Vrsta zemljišta:			Ukupna površina	Šume i šumsko zemljište				Ostalo zemljište
				Svega	Šume	Šumske kulture	Šumsko zemljište
JP "Vojvodinašume"	ha		129556,43	104528,28	61150,68	37082,67	6294,93	25028,09
	%		100	80,68	47,20	28,62	4,86	19,32
NP "Fruška Gora"	ha		24631,32	23021,04	21635,7	850,72	534,62	1610,28
	%		100	93,46	87,84	3,45	2,17	6,54
JVP "Vode Vojvodine"	ha		13060,39	9512,45	3839,52	2275,43	3397,5	3547,94
	%		100	72,83	29,4	17,42	26,01	27,17
Vojne ustanove	ha		6432,16	4305,85	3666,29	293,63	345,93	2126,31
	%		100	66,94	57	4,57	5,38	33,06
Ostale državne institucije i ustanove	ha		324,56	283,62	26,38	248,71	8,53	40,94
	%		100	87,39	8,13	76,63	2,63	12,61
Ostali korisnici šuma		ha	5105,4	4360,17	1161,62	1528,4	1670,15	745,23
		%	100	85,4	22,75	29,94	32,71	14,6
Privatne šume		ha	7474,60	7293,86	5406,30	1213,86	673,70	180,74
		%	100	97,58	72,33	16,24	9,01	2,42
Ukupno Vojvodina		ha	186584,80	153305,27	96886,49	43493,42	12925,36	33279,53
		%	100,00	82,16	51,93	23,31	6,93	17,84

U tabeli je prikazan apsolutni iznos i procentualno učešće pojedinih kategorija zemljišta odvojeno za različite organizacione i svojinske oblike gazdovanja i ukupno. U ukupno obrasloj površini (šume i šumske kulture) uočljivo je da je apsolutno najveći iznos obraslog zemljišta u šumama kojima gazduje JP "Vojvodinašume", a sledi NP "Fruška Gora". Najveće procentualno učešće obrasle površine (91,30%) je kod JP NP "Fruška gora". Veliko učešće obrasle površine je i privatnih šumovlasnika (88,57%) što je i razumljivo, jer u površinu privatnih šuma i ulaze skoro isključivo obrasle površine, kod ostalih državnih institucija i ustanova (84,8%) i JP "Vojvodinašume" (75,82%). Kod ostalih korisnika učešće obraslog zemljišta je značajno manje.

U pogledu vlasništva, od ukupne obrasle površine (šume i šumske kulture) u Autonomnoj pokrajini Vojvodini koja iznosi 140.379,91 ha, u državnom vlasništvu se nalazi 132.905,31 ha ili 94,66%, dok je u privatnom vlasništvu svega 7.474,60 ha ili 5,32%. Prosečna zapremina u državnim šumama iznosi 208 m3·ha-1, dok tekući zapreminski prirast u ovim šumama iznosi 6,9 m3·ha-1, te se stanje državnih šuma u odnosu na privatne, može oceniti kao zadovoljavajuće. Za razliku od državnih šuma, privatne šume su, sa prosečnom zapreminom od 80 m3·ha-1 i tekućim zapreminskim prirastom od 3,6 m3·ha-1, u kvantitativnom smislu znatno lošije.

Tabela 5. Stanje šuma po vlasništvu

Vlasništvo	Površina šuma		Zapremina (V)			Tekući zapreminski prirast (Iv)
	ha	%	m3	m3/ha	%	m3	m3/ha	%
Državno	132.905,31	94,66	27.703.394	208	97,90	914.421	6,9	97,10
Privatno	7474,6	5,32	595.255	80	2,10	27.276	3,6	2,90
Ukupno	140.379,91	100,00	28.298.649	202	100,00	941.697	6,7	100,00

Tabela 6. Stanje šuma i šumskih zemljišta po vlasništvu

Vlasništvo	Površina šuma, šumskih kultura i šumskog zemljišta
	ha	%
Državno	145.830,40	95,12
Privatno	7.474,60	4,88
Ukupno	153.305,00	100

2.1.3. Stanje šuma po sastojinskim osobinama

Stanje šuma po poreklu. Kada je u pitanju stanje šuma po poreklu, sve šume su razvrstane u tri kategorije: visoke (šume poreklom iz semena), izdanačke i veštačke. Šume mešovitog porekla svrstane su u onu kategoriju kaja je preovlađujuća. Imajući navedeno u vidu, stanje šuma po poreklu je sledeće:

• visoke šume (šume poreklom iz semena) zauzimaju površinu od 27.178,18 ha (19,4%)

• sastojine izdanačkog porekla pokrivaju površinu od 54.850,58 ha (39,1%)

• Veštački podignute sastojine pokrivaju površinu od 58.351,15 ha (41,6%)

Stanje šuma po poreklu u državnoj svojini je povoljnije nego u ostalom delu Republike Srbije. Procentualna zastupljenost visokih šuma i intenzivnih zasada i plantaža je 60,93% od ukupne obrasle površine.

Tabela 7.: Površina šuma, zapremina i zapreminski prirast šuma u AP Vojvodini prema poreklu

Poreklo	Površina šuma		Zapremina (V)			Tekući zapreminski prirast (iv)
	ha	%	m3	m3/ha	%	m3	m3/ha	%
Iz semena	27.178,18	19,40	9.041.192	333	31,90	178.844	6,6	19,00
Izdanačko	54.850,58	39,00	7.781.247	142	27,50	239.105	4,2	24,40
Veštačko	58.351,15	41,60	11.476.210	197	40,60	532.748	9,1	56,60
Ukupno	140.379,91	100,00	28.298.649	202	100,00	941.697	6,7	100,00

Kao što se u gornjoj tabeli može uočiti, po poreklu preovlađuju veštački podignute sastojine, kojih je 58.351,15 ha ili 41,6%, a u njima je i najveće učešće zapremine (41,6%), a još veće učešće prirasta (56,6%). Učešće izdanačkih šuma po površini je prilično veliko, ali je po zapremini i prirastu znatno manje. Izdanačke šume su nepoželjne na području Vojvodine. One su po svom sastavu i produktivnosti drvne mase veoma loše. Drvna masa proizvedena u njima je slabijeg kvaliteta i može se upotrebiti uglavnom kao ogrevno i celulozno drvo a to su sortimenti koji obezbeđuju nisku akumulativnost. I ostale korisne funkcije koje se očekuju od šuma (biološko-zaštitne, turističko rekreativne, estetsko-dekorativne) u izdanačkim šumama su slabije izražene. Pored toga umanjena im je biološka stabilnost, imaju kraći životni vek i lošije zdravstveno stanje. Najveća zapremina po hektaru je kod sastojina nastalih prirodno iz semena, a razlog za to je njihova starost, jer se radi uglavnom o starijim sastojinama. Mala zapremina po hektaru kod veštački podignutih sastojina je rezultat njihove prosečno male starosti, što dokazuje podatak o prirastu po hektaru koji je najveći upravo kod ovih sastojina. Razlozi za nezadovoljavajuće stanje šuma, koje karakteriše visoko učešće šuma izdanačkog porekla, na neodgovarajući način negovanih veštački podignutih šuma i nedovoljno učešće visoko kvalitetnih i vrednih visokih prirodnih šuma, se ogledaju pre svega u činjenici da su šumski resursi u prethodnim decenijama pružali ogroman doprinos očuvanju socijalnog mira po cenu ugrožavanja sopstvenog opstanka, pa je zato potrebno stabilnim i stalnim finansiranjem aktivnosti na unapređenju stanja i zaštiti šuma, kao resursu od neprocenjive važnosti, obezbediti trajnu podršku, te omogućiti neometan razvoj šuma I šumarstva u AP Vojvodini za dobrobit stanovništva na lokalnom i nacionalnom nivou.

Stanje šuma po očuvanosti. Sve šume su po očuvanosti razvrstane u tri kategorije: očuvane, razređene i devastirane.

Tabela 8. Površina šuma, zapremina i zapreminski prirast šuma u AP Vojvodini prema očuvanosti

Očuvanost	Površina (P)		Zapremina (V)			Tekući zapreminski prirast (iv)
	ha	%	m3	m3/ha	%	m3	m3/ha	%	Iv / V *100
Očuvane	81.683,78	58,20	16.841.694	206	59,50	621.147	7,6	66,00	3,7
Razređene	50.117,26	35,70	10.995.233	219	38,90	296.721	5,9	31,50	2,7
Devastirane	8.578,87	6,10	461.722	54	1,60	23.829	2,8	2,50	5,2
Ukupno	140.379,91	100,00	28.298.649	202	100,00	941.697	6,7	100,00	3,3

Očuvane sastojine zauzimaju najveću površinu (58,2%), a učešće zapremine i prirasta u njima je još veće. Devastiranih sastojina ima 6,1% po površini, što je svakako zabrinjavajuće, a pogotovo zbog toga što je njihovo učešće u prirastu veće od učešća u zapremini, što ukazuje da među njima ima dosta mlađih sastojina, koje verovatno nisu uspešno obnovljene. Takođe je zabrinjavajuće i veliko učešće u površini razređenih sastojina (35,7%), sa sličnim učešćem u zapremini i prirastu. Kod ovih sastojina postojina realna opasnost da dođe do daljeg propadanja i devastacije. Razlozi za nezadovoljavajuće stanje šuma po pitanju očuvanosti svakako leže u činjenici da su šumski resursi u prethodnim decenijama pružali ogroman doprinos očuvanju socijalnog mira, ali i u nedovoljnoj brizi šumarske struke kada je u pitanju obnova nega i zaštita šuma.

Stanje šuma po mešovitosti.

Tabela 9. Površina šuma, zapremina i zapreminski prirast šuma u AP Vojvodini prema mešovitosti

Mešovitost	Površina (P)		Zapremina (V)			Tekući zapreminski prirast (iv)
	ha	%	m3	m3/ha	%	m3	m3/ha	%	Iv / V *100
Čiste	73.636,65	52,50	11.334.469	154	40,10	468.882	6,4	49,80	4,10
Mešovite	66.743,26	47,50	16.964.181	254	59,90	472.815	7,1	50,20	2,80
Ukupno	140.379,91	100,00	28.298.650	202	100,00	941.697	6,7	100,00	3,30

Odnos čistih i mešovitih sastojina je približno ujednačen po površini, sa nešto većim učešćem čistih sastojina (52,5%). Posmatrano po zapremini zapaža se da se njen znatno veći deo nalazi u mešovitim sastojinama iako je njihova površina manja u odnosu na čiste sastojine.

Kod prirasta je odnos sličniji odnosu po površini, s tim što je učešće čistih i mešovitih sastojina skoro potpuno ujednačeno. Ovakav nesklad odnosa zapremine i prirasta je rezultat velikog učešća EA topola sa izuzetno velikim prirastom u čistim sastojinama. Zapremina po hektaru je značajno veća kod mešovitih sastojina, a razlog je veliko učešće prirodnih sastojina semenog porekla velike starosti sa velikom zapreminom.

Stanje šuma prema glavnim vrstama drveća. U šumama Vojvodine zastupljen je znatan broj drvenastih vrsta koje tu prirodno rastu. Pored toga prisutan je i znatan broj unešenih vrsta koje ranije na području Vojvodine nisu uspevale. U privredno - ekonomskom smislu najvažnija vrste su: u šumama tvrdih lišćara (hrast lužnjak, poljski jasen i bagrem); u šumama mekih lišćara (evroameričke topole, vrbe lipe); u šumama četinara (borovi). Najveću zapreminu ima hrast lužnjak (7.234.759 m3 odnosno 25,6%) kao i evroameričke topole (5.087.816 m3 odnosno 18%). Međutim, u pogledu prirasta, najveći prirast imaju zasadi evroameričke topole što iznosi oko trećine prirasta svih drvenastih vrsta u Vojvodini.

Tabela 10. Zapremina i zapreminski prirast šuma u AP Vojvodini prema vrstama drveća

Vrsta drveća	Zapremina (V)		Tekući zapreminski prirast (iv)
	m3	%	m3	%
Vrbe	1.249.221	4,4	54.394	5,8
Crne i bele topole	676.019	2,4	24.809	2,6
Evroameričke topole	5.087.816	18,0	339.457	36,0
Ostali meki lišćari	38.097	0,1	882	0,1
Poljski jasen	2.599.219	9,2	52.543	5,6
Američki jasen	576.810	2,0	37.039	3,9
Grab	1.233.620	4,4	25.304	2,7
Lužnjak	7.234.759	25,6	133.697	14,2
Cer	1.581.246	5,6	32.349	3,4
Kitnjak	1.334.478	4,7	30.030	3,2
Bagrem	1.164.309	4,1	60.430	6,4
Lipe	2.811.188	9,9	64.352	6,8
Bukva	557.847	2,0	11.082	1,2
Ostali tvrdi lišćari	1.199.792	4,2	38.629	4,2
Četinari	954.228	3,4	36.700	3,9
Ukupno	28.298.649	100,0	941.697	100,0

2.2. Stanje šumskog reproduktivnog materijala i očuvanje genofonda

Genofond vrsta Quercus, Fraxinus, Populus i drugih glavnih vrsta nizijskih šuma nužno je očuvati zbog opstanka i stabilnosti njihovih šumskih ekosistema. Potreba za genetski poboljšanim semenom dovela je do prvobitne selekcije plus stabala i osnivanja semenskih plantaža.

U AP Vojvodini registrovano je ukupno 76 semenskih sastojina i u njima je 2011. godine sakupljeno oko 311 tona semena.

Količina sakupljenog semena zavisi od godina uroda, prvenstveno hrasta lužnjaka. Seme se sakuplja i u ostalim sastojinama i ima kategoriju "poznatog porekla". Pored ovih izvora semena na teritoriji AP Vojvodine registrovano je 101 semensko stablo a godišnje se sakupi oko 900 kg semena. Stanje semenskih sastojina i semenskih stabala može se oceniti kao zadovoljavajuće.

Na teritoriji AP Vojvodine ima 44 rasadnika koji proizvode sadnice šumskog drveća. Prosečno godišnje se proizvede oko 2,2 miliona sadnica (topole, vrbe, bagrem, hrast lužnjak, poljski jasen i druge).

Obezbeđivanje sadnog materijala se vrši na osnovu planiranog obima pošumljavanja. Procenjuje se da je godišnji obim realizacije sadnog materijala u količinama od 1.651.992 sadnica, od čega 1.501.992 sadnica lišćara i 150.000 sadnica četinarskih vrsta.

2.3. Zdravstveno stanje i ugroženost šuma

Šumski ekosistemi u AP Vojvodini ugroženi su delovanjem velikog broja biotičkih (insekti, grinje, gljive, korovi, bakterije, glodari, čovek i drugi) i abiotičkih (olujni vetar i grad, poplave, led, mraz i sneg, šumski požari, aerozagađenja i klimatske promene) faktora koji mogu uzrokovati velike štete, pa i njihovo potpuno propadanje. Sušenje šuma u Vojvodini, usled delovanja biotičkih i abiotičkih faktora, je prisutno, posebno u starijim sastojinama, gde dolazi do pojave sušenja dominantnih i kodominantnih stabala. U nekim delovima ovo sušenje nije uzelo većeg maha već se pojavljuje pojedinačno i mestimično, ali postoje i delovi sa većim učešćem starijih sastojina hrasta gde je pojava sušenja učestalija. Šume hrasta lužnjaka ugrožava bolest koju izaziva gljiva Microsphaera alphitoides (pepelnica), koja ugrožava šume hrasta, a konstantno je prisutna u mladim hrasticima. Gljiva se javlja svake godine i to u obimu koji ometa normalne životne funkcije biljaka. Štete prvenstveno nanosi mladim biljkama hrasta u prvim godinama života. Javlja se u vrlo različitom intenzitetu zaraze u zavisnosti od strukture sastojina, fiziološkog stanja i starosti biljaka, prisustva korovske vegetacije, klimatskih prilika i drugih činilaca. Ogroman značaj ovog parazita ogleda se i u činjenici da se u proteklih 10 i više godina obnova hrastovih sastojina nije mogla ni zamisliti bez primene hemijskih mera u suzbijanju pepelnice na poniku hrasta i biljkama starim 1, 2 i više godina. Šume mekih lišćara su osetljivije na biljne bolesti i podložnije njihovom štetnom uticaju. Gljiva Dothichiza populea koja izaziva odumiranje kore topola, nesumnjivo predstavlja jedan od najvećih problema u gajenju topola u Vojvodini.

Ovo veoma opasno oboljenje javlja se povremeno na većim površinama i sa veoma teškim posledicama, jer zbog "prstenovanja" sadnica može doći do njihovog masovnijeg sušenja. Kada su u pitanju insekti kao biotički faktor koji ugrožava šumske ekosisteme mora se reći da je u šumama tvrdih lišćara jedan od najvećih problema u domenu zaštite šuma, gubar (Lymantria dispar), koji čini velike štete brstom lišća hrasta i drugih vrsta drveća. Brst može biti totalan (golobrst) ili delimičan sa svim posledicama koje iz toga proizilaze.

Može se slobodno reći da je i istorijski gledano gubar stalno prisutan u ovim šumama i da se često pojavljivao u enormnim razmerama, odnosno u broju i sa posledicama koje su bile (ili su mogle biti, da se nije suzbijao) pogubne po gazdovanje ovim šumama. Intenzitet njegovog napada se menja u intervalima od po nekoliko godina, a kreće se od slabije brojnosti na manjim površinama do napada jakog intenziteta na većim površinama. Po prisutnosti i učestalosti pojave u šumama tvrdih lišćara gubar predstavlja realno najveću opasnost. Uvažavajući ove činjenice pojava i nivo njegove populacije mora se svake godine detaljno utvrđivati i pratiti, a u planove zaštite šuma u narednom uređajnom razdoblju obavezno uvrstiti i planirati akcije suzbijanja gubara primenom različitih metoda (sa zemlje i iz vazduha). Pored gubara kao štetnog insekta u šumama tvrdih lišćara prisutni su i drugi štetni insekti kao što su jasenov surlaš (Stereonychus fraxini), a u semenskim sastojinama hrasta lužnjaka, a u godinama kada stabla obilno plodonose dolazi do redukcije uroda žira (10-20%) zbog delovanja insekata iz roda Balaninus i Cydia. Šumski kompleksi su takođe ugroženi i od glodara, koji štete pričinjavaju hraneći se žirom i podzemnim i nadzemnim delovima biljaka, zatim od divljači, koja štete pravi odgrizanjem terminalnih pupoljaka i mladih grančica zbog čega dolazi do pada prirasne snage mladih biljaka, a jedan od značajnih ugrožavajućih biotičkih faktora je i čovek, koji štete nanosi u vidu bespravnih seča, krađe drveta za ogrev i sitne tehničke građe. Naročito su ugroženi lokaliteti koji su bliži naseljima i pored javnih komunikacija. Preventivne mere su dobro organizovana čuvarska služba i stalna saradnja sa lokalnom policijom i šumarskom inspekcijom.

Abiotski faktori takođe mogu veoma nepovoljno da utiču na šumske ekosisteme svojim delovanjem. Olujni vetrovi i grad dovode do povećanja stepena razgrađenosti sastojina i narušavanja njihove biološke stabilnosti. U isto vreme nastale štete iziskuju i vanredne troškove za zavođenje šumskog reda uz ogromne gubitke drvne zapremine u kvantitativnom i kvalitativnom smislu. Dugo zadržavanje poplavnih voda, kao abiotskog faktora, veoma nepovoljno utiče na sadnice u mladim zasadima i rasadnicima topola, a pri ekstremno visokim vodama mogu biti ugrožene i mlade sastojine hrasta. U mladim zasadima topola koji su izloženi uticaju plavnih voda tokom zimskog perioda usled niskih temperatura može doći do formiranja ledene ploče. Kasnije pri povlačenju vode u rečno korito dolazi do spuštanja ledene ploče prema zemlji, pa led može oguliti koru sadnica po obimu i visini u različitom intenzitetu, a može doći i do lomljenja sadnica. Za vreme jakih mrazeva na drveću se javljaju u većem broju mrazopucine na stablima, naročito cera i eurameričkih topola.

Šumski požari predstavljaju najznačajniji abiotički štetni faktor koji u kratkom vremenskom periodu može uzrokovati delimično ili potpuno uništenje šumskih ekosistema na velikim površinama i time uzrokovati ogromne ekonomske i ekološke štete. Šumski požari nisu česta pojava u državnim šumama Vojvodine, osim u Deliblatskoj peščari gde se javljaju češće i gotovo uvek imaju katastrofalne razmere. Takođe u gazdinskim jedinicama sastavljenim od više manjih delova požari se javljaju često, ali nemaju velike razmere i obično ne izazivaju velike štete.

U ostalim šumama stanje je bolje, što je rezultat sprovođenja tehnologije podizanja novih šuma i mera nege mladih zasada.

U mladim zasadima topola vrši se redovna obrada zemljišta, kako pre sadnje, tako i nekoliko godina nakon sadnje, čime se uništava korov i šiblje kao lako zapaljivi materija i potencijalna opasnost za pojavu i širenje požara. Mreža protivpožarnih pruga u ovim zasadima je dovoljno gusta i redovno se održava. Nešto veća ugroženost od požara postoji u mlađim kulturama hrasta, koja se graniče sa poljoprivrednim zemljištem, ili se nalaze u blizini naselja, gde se često vrši paljenje korova i strnjike. Povećana ugroženost od požara se javlja u rano proleće, od topljenja snega do početka vegetacionog perioda, kao i u jesen ukoliko je vreme izuzetno suvo. Tada je naročito ugrožen deo šuma u području branjenom od poplave. Šume u Vojvodini nisu u velikoj meri ugrožene od požara najveća ugroženost od požara je na Deliblatskoj peščari.

Po stepenu ugroženosti od požara sve šume i šumsko zemljište razvrstane su prema Dr. M. Vasiću u šest kategorija:

- I stepen (veoma velika ugroženost)	- sastojine i kulture borova,
- II stepen (velika ugroženost)	- sastojine i kulture smrče i drugih četinara,
- III stepen (srednja ugroženost)	- mešovite sastojine četinara i lišćara,
- IV stepen (mala ugroženost)	- sastojine hrasta i graba,
- V stepen (vrlo mala ugroženost)	- sastojine bukve i drugih lišćara,
- VI stepen	- neobrasle površine.

Tabela 11. Raspored šuma po stepenima ugroženosti od požara

Okrug	I stepen		II stepen		III stepen		IV stepen		V stepen		VI stepen		Svega
	(ha)	%	(ha)	%	(ha)	%	(ha)	%	(ha)	%	(ha)	%	(ha)	%
Zapadno-bački okrug							2.634	12%	11.956	56%	6.830	32%	21.419	100%
Severno-bački okrug			730	15%	165	3%	77	2%	3.181	63%	882	18%	5.034	100%
Južno-bački okrug	40	0%	65	0%	105	0%	4.484	13%	22.559	65%	7.517	22%	34.771	100%
Sremski okrug	120	0%	63	0%	145	0%	30.306	48%	24.758	39%	7.709	12%	63.102	100%
Severno-banatski okrug					8	0%	31	1%	2.204	49%	2.247	50%	4.490	100%
Srednje-banatski okrug	0	0%					90	1%	5.714	62%	3.423	37%	9.227	100%
Južno-banatski okrug	3.090	6%	1.087	2%	718	1%	2.052	4%	23.995	49%	17.598	36%	48.541	100%
Vojvodina	3.251	2%	1.946	1%	1.142	1%	39.674	21%	94.367	51%	46.205	25%	186.585	100%

Kako bi se na najefikasniji način izborili sa negativnim dejstvom abiotičkih i biotičkih faktora na šumu neophodan je permanentan monitoring šuma odnosno sistem stalnog praćenja i analize ukupnog stanja šumskih ekosistema, a posebno njihove vitalnosti, zdravstvenog stanja i biološke raznovrsnosti radi preduzimanja mera prevencije i njihove zaštite.

2.4. Biodiverzitet šuma i zaštićena prirodna dobra

Zaštita prirode je niz mera i aktivnosti usredsređenih na sprečavanje oštećenja prirode, prirodnih vrednosti i prirodne ravnoteže. Ova oštećenja najčešće su posledica ljudske aktivnosti usled neusaglašenosti društvenog razvoja i raspoloživih prirodnih resursa. Zakonom o zaštiti prirode uređuje se zaštita i očuvanje prirode, biološke, geološke i predeone raznovrsnosti kao dela životne sredine. Pod pojmom prirode u ovom kontekstu podrazumeva se jedinstvo geosfere i biosfere, izloženo atmosferskim promenama i različitim uticajima kao i prirodna dobra i prirodne vrednosti koje se iskazuju biološkom, geološkom i predeonom raznovrsnošću.

Šume predstavljaju najvažniji izvor biološkog diverziteta i imaju ključnu ulogu u održavanju ekoloških procesa i ekološke ravnoteže na lokalnom, nacionalnom, regionalnom i globalnom nivou štiteći osetljive ekosisteme, slivove i izvorišta voda, i predstavljajući "skladište" bioloških resursa i genetskog materijala neophodnog za proizvode biotehnologije. Samim tim, neophodno je preduzeti mere za očuvanje biodiverziteta u šumama i održivo korišćenje njegovih komponenti. Na osnovu do sada iznetih opisa opštih prirodnih uslova koji utiču, svaki na svoj način, na formiranje tipova šuma, može se konstatovati da je područje Vojvodine veoma bogato raznolikošću biljnih zajednica. Raznolikost reljefa, geološka podloga i na njoj formirani pedološki uslovi bila je osnov za formiranje toliko različitih biljnih zajednica. U ravničarskim uslovima gde je najveći deo šuma neposredno uz reke i najmanja promena reljefa, odnosno neznatne varijacije nadmorske visine dovode do drastičnih promena u kvalitetu staništa, pa prema tome i u florističkom sastavu fitocenoza. Klimatske karakteristike područja dale su takođe svoj doprinos u stvaranju i razvoju šumskih ekosistema, time što su uticale na širok izbor vrsta šumskog drveća koje je ovde našlo povoljne klimatske uslove za rast i razvoj.

Konačno, čovek je svojim vekovnim prisustvom u ovim šumama, kako ekstenzivnim korišćenjem šumskih proizvod, tako i intenzivnim gazdovanjem šumskim resursima, dao veoma veliki doprinos u formiranju osnovnih karakteristika ovih biljnih zajednica. Ovo se naročito oseća u poslednjim decenijama kada je intenzivno gajenje zasada brzorastućih vrsta topola značajno izmenilo fitocenološki sastav šuma u Vojvodini. O zaštiti biodiverziteta se mora voditi računa prilikom obezbeđivanja trajnosti, održivog korišćenja i gazdovanja šumama. Uvek je neophodno voditi računa o retkim, reliktnim, enedemičnim i ugroženim vrstama. Ovo je naročito izraženo u Vojvodini, jer je prirodna baština Vojvodine izuzetno raznolika i odlikuje se značajnim ekosistemskim, specijskim i genetskim diverzitetom. Na prostorima Vojvodine, smeštene na jugoistočnom delu Karpatskog basena, nalaze se izuzetne prirodne i predeone celine, jedinstvene u tom delu Evrope, kao što su Deliblatska peščara (najveći peščarski kompleks u Evropi), Fruška gora i Vršačke planine, velike ravničarske reke (Dunav, Sava, Tisa, Begej, Tamiš) i njihove prostrane plavne zone (Monoštorski rit, Apatinski rit, Koviljski rit, Obedska bara, Carska bara, i druge), kao i prostrana stepska područja u srednjem i severnom Banatu i lesni kompleksi uz Tisu (Titelski breg) i Dunav (Slankamen). Posebno treba navesti očuvana slatinska područja Banata jedinstvena na nacionalom nivou, kao što su Slano kopovo, Rusanda i Okanj. Na području Vojvodine, osnovnu mrežu zaštićenih područja, svojevrsnih centara autohtone biološke raznovrsnosti, čini oko 100 prostornih celina, koje obuhvataju 5,96% ukupne površine pokrajine.

Usled realizacije proglašenja novih zaštićenih područja koja su u postupku, ovaj procenat će iznositi 6,4%. Proces proglašenja zaštićenih područja na području AP Vojvodine nije završen, jer su trenutno u izradi studije zaštite koje izrađuje Pokrajinski zavod za zaštitu prirode, a kojima se utvrđuju vrednosti područja koja se predlažu za zaštitu, kao i načini upravljanja tim područjima. U šumama Vojvodine ima 27 zaštićenih delova prirode. Stanje šuma i neobraslih površina po pojedinim zaštićenim prirodnim dobrima je prikazano u tabeli 12.

Tabela 12. Stanje šuma i neobraslih površina po zaštićenim prirodnim dobrima

Naziv ZPD	Upravljač	Obrasla i neobrasla pov. (P)		Zapremina (V)			Tekući zapreminski prirast (iv)
		ha	%	m3	m3/ha	%	m3	m3/ha	%	iv / V *100
NP "Fruška Gora" I st	NP "Fruška Gora"	828	1,17	258.480	312	2,00	5.087	6	1,23	2,00%
NP "Fruška Gora" II st	NP "Fruška Gora"	17.006	24,05	4.379.253	258	33,96	96.896	6	23,34	2,20%
NP "Fruška Gora" III st	NP "Fruška Gora"	4.546	6,43	1.051.809	231	8,16	26.687	6	6,43	2,50%
NP "Fruška Gora" sve	NP "Fruška Gora"	22.380	31,65	5.689.542	254	44.10	128.670	6	30,99	2,30%
SRP "G. Podunavlje" I st	JP "Vojvodina-šume"	116	0,16	23.482	202	0,20	482	4	0,12	2,10%
SRP "G. Podunavlje" II st	JP "Vojvodina-šume"	566	0,80	192.569	340	1,50	3.271	6	0,79	1,70%
SRP "G. Podunavlje" III st	JP "Vojvodina-šume"	9.966	14,09	1.830.534	184	14,20	62.899	6	15,15	3,40%
SRP "G. Podunavlje" sve	JP "Vojvodina-šume"	10.648	15,06	2.046.585	192	15,90	66.652	6	16,06	3,30%
SRP "Karađorđevo" II st	Vojna ustanova Karađorđevo	612	0,87	76.237	125	0,60	1.723	3	0,42	2,30%
SRP "Karađorđevo" III st	Vojna ustanova Karađorđevo	1.252	1,77	213.324	170	1,70	4.536	4	1,09	2,10%
SRP "Karađorđevo" sve	Vojna ustanova Karađorđevo	1.864	2,64	289.561	155	2,20	6.259	3	1,51	2,20%
SRP "Bagremara" I st	JP "Vojvodina-šume"	111	0,16	24.518	221	0,19	906	8	0,22	3,70%
SRP "Kovilj.- Petr. rit" I st	JP "Vojvodina-šume"	387	0,55	76.927	199	0,60	3.048	8	0,73	4,00%
SRP "Kovilj.- Petr. rit" II st	JP "Vojvodina-šume"	1.522	2,15	268.362	176	2,08	27.438	18	6,61	10,20%
SRP "Kovilj.- Petr. rit" III st	JP "Vojvodina- šume"	1.646	2,33	314.543	191	2,44	27.357	17	6,59	8,70%
SRP "Kovilj.-Petr. rit" sve	JP "Vojvodina-šume"	3.555	5,03	659.832	186	5,12	57.843	16	13,93	8,80%
SRP "Zasavica" II st	Pokret gorana Sremska Mitrovica	114	0,16	37.694	330	0,29	1.677	15	0,40	4,40%
SRP "Obedska bara" I st	JP "Vojvodina-šume"	299	0,42	136.104	456	1,06	764	3	0,18	0,60%
SRP "Obedska bara" II st	JP "Vojvodina-šume"	1.606	2,27	486.322	303	3,77	11.152	7	2,69	2,30%
SRP "Obedska bara" III st	JP "Vojvodina-šume"	5.724	8,09	1.419.588	248	11,01	53.212	9	12,82	3,70%
SRP "Obedska bara" sve	JP "Vojvodina-šume"	7.629	10,79	2.042.014	268	15,84	65.128	9	15,69	3,20%
SRP "Selevenjske šume" I st	JP "Palić - Ludaš"	56	0,08	7.271	129	0,06	1.326	24	0,32	18,20%
SRP "S. Begej - C. bara" I st	AD Ribarsko gazd Ečka	118	0,17	8.501	72	0,07	275	2	0,07	3,20%
SRP "S. Begej - C. bara" II st	AD Ribarsko gazd Ečka	78	0,11	5.245	67	0,04	57	1	0,01	1,10%
SRP "S. Begej - C. bara" III st	AD Ribarsko gazd Ečka	64	0,09	5.796	91	0,04	608	10	0,15	10,50%
SRP "S. Begej - C. bara" sve	AD Ribarsko gazd Ečka	260	0,37	19.542	75	0,15	940	4	0,23	4,80%
SRP "Deliblat. peščara" I st	JP "Vojvodina-šume"	264	0,37	59.989	227	0,47	1.414	5	0,34	2,40%
SRP "Deliblat. peščara" II st	JP "Vojvodina-šume"	2.256	3,19	202.361	90	1,57	7.160	3	1,72	3,50%
SRP "Deliblat. peščara" III st	JP "Vojvodina-šume"	15.868	22,44	1.131.716	71	8,78	47.921	3	11,54	4,20%
SRP "Deliblat. peščara" sve	JP "Vojvodina-šume"	18.389	26,00	1.394.066	76	10,81	56.495	3	13,61	4,10%
SRP "Mačkov sprud"	JP "Vojvodina-šume"	3	0,00	1.629	522	0,01	18	6	0,00	1,10%
SRP "Majzecova bašta"	JP "Vojvodina-šume"	29	0,04	14.842	515	0,12	162	6	0,04	1,10%
SRP "Rađenovci"	JP "Vojvodina-šume"	22	0,03	13.390	610	0,10	179	8	0,04	1,30%
SRP "Stara Vratična"	JP "Vojvodina-šume"	11	0,01	4.881	464	0,04	45	4	0,01	0,90%
SRP "Varoš"	JP "Vojvodina-šume"	37	0,05	21.385	571	0,17	245	7	0,06	1,10%
SRP "Vinična"	JP "Vojvodina-šume"	28	0,04	15.942	574	0,12	176	6	0,04	1,10%
SRP "Omoljička ada"	JP "Vojvodina-šume"	6	0,01	1.727	285	0,01	27	4	0,01	1,60%
Park prirode "Jegrička" III st	JP "Vode Vojvodine"	14	0,02	276	20	0,00	44	3	0,01	15,90%
Park prirode "Tikvara" II st	JP Src "Tikvara"	305	0,43	52.665	173	0,41	4.787	16	1,15	9,10%
Park prirode "Beg. jama" III st	DTD Ribarstvo	278	0,39	63.976	230	0,50	6.685	24	1,61	10,40%
PIO "Subotička peščara" I st	JP "Palić - Ludaš"	57	0,08	11.977	212	0,09	510	9	0,12	4,30%
PIO "Subotička peščara" II st	JP "Palić - Ludaš"	273	0,39	14.641	54	0,11	459	2	0,11	3,10%
PIO "Subotička peščara" III st	JP "Palić - Ludaš"	3.266	4,62	257.604	79	2,00	9.708	3	2,34	3,80%
PIO "Subotička peščara" sve	JP "Palić - Ludaš"	3.595	5,08	284.222	79	2,20	10.677	3	2,57	3,80%
PIO "Vršačka planina" sve	JP "Varoš", Vršac	1.184	1,67	177.018	150	1,37	5.383	5	1,30	3,00%
Pr. spom. "Smogva"	JP "Vojvodina-šume"	4	0,01	1.865	449	0,01	9	2	0,00	0,50%
Pr. spom. "Šuma Junaković"	JP "Vojvodina-šume"	168	0,24	23.298	138	0,18	698	4	0,17	3,00%
Spom. pr. "V.s. močv. čemp."	JP "Vojvodina-šume"	0	0,00	236	1.073	0,00	3	14	0,00	1,30%
Spom. pr. "Straža"	JP "Varoš", Vršac	14	0,02	6.158	425	0,05	86	6	0,02	1,40%
Spom. park "Simićev salaš"	JP "Direkcija za izgradnju grada", Kikinda	9	0,01	909	106	0,01	20	2	0,00	2,20%
Ukupno		70.713	100	12.895.044	182	100	415.140	6	100	3,20%

Najvažnije zaštićeno prirodno dobro je Nacionalni park "Fruška Gora" sa tri stepena zaštite. Devet je specijalnih rezervata prirode ("Gornje Podunavlje" sa sva tri stepena zaštite, "Karađorđevo" sa drugim i trećim stepenom zaštite, "Bagremara" sa prvim stepenom zaštite, "Koviljsko-Petrovaradinski rit" sa sva tri stepena zaštite, "Zasavica" sa drugim stepenom zaštite, "Obedska bara" sa sva tri stepena zaštite, "Selevenjske šume" sa prvim stepenom zaštite, "Stari Begej - Carska bara" sa sva tri stepena zaštite i "Deliblatska peščara" sa sva tri stepena zaštite). Sedam objekata je zaštićeno kao strogi prirodni rezervati ("Mačkov sprud", "Majzecova bašta", "Rađenovci", "Stara Vratična", "Varoš", "Vinična" i "Omoljička ada"). Tri objekta su zaštićeni kao park prirode ("Jegrička" sa trećim stepenom zaštite, "Tikvara" sa drugim stepenom zaštite i "Begečka jama" sa trećim stepenom zaštite). Dva su predela izuzetnih odlika ("Subotička peščara" sa sva tri stepena zaštite i "Vršačka planina"), dva prirodna spomenika ("Smogva" i "Šuma Junaković") i dva spomenika prirode ("Veštačka sastojina močvarnog čempresa" i "Straža"). Postoji i jedan spomen park ("Simićev salaš"). Na više lokaliteta postoje zaštićena pojedinačna stabla kao prirodni spomenici. Ukupna površina zaštićenih delova prirode je 94006,72 ha, što je čak 50,4% od ukupne površine obuhvaćene osnovom. Obrasla površina pod zaštitom je 70.712,63 ha ili 50,4% šumom obrasle površine u Vojvodini. Pod zaštitom je 12.895.044 m3 ili 45,6% zapremine i 415.140 m3 ili 44,1% prirasta.

Na prostoru Vojvodine, prema Pravilniku o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva ("Službeni glasnik RS", br. 05/10), nalazi se 122 vrste vaskularnih biljaka, 17 vrsta riba, 14 vrsta vodozemaca, 10 vrsta gmizavaca, 166 vrsta ptica gnezdarica i 35 vrsta sisara, što ukupno iznosi 364 strogo zaštićenih i zaštićenih vrsta. Ukupan diverzitet odabranih grupa organizama na području Vojvodine iznosi oko 2.000 vrsta vaskularnih biljaka, 75 vrsta riba, 17 vrsta vodozemaca, 14 vrsta gmizavaca, 193 vrsta ptica gnezdarica i 75 vrsta sisara. Prema tome može se reći da je nemerljiv značaj šuma u očuvanju biodiverziteta. Sama činjenica da se u šumama nalazi 50% svetskog biodiverziteta govori o tome koliki je njihov značaj. Značaj šuma na području Vojvodine je još veći iz razloga što je reč o malim površinama koje su najčešće fragmentirane, tako da je pravi izazov kako postići da se opštekorisne funkcije šuma (vezivanje ugljenika, oslobađanje kiseonika zaštita zemljišta od erozije, remedijacija zagađenih zemljišta i voda, ulepšavanje predela, očuvanje biodiverziteta) održe na što većem nivou u što dužem vremenskom periodu. Biodiverzitet je najvećim delom u šumama u kojima pored opštekorisnih treba obezbediti i privredno ekonomsku funkciju koja se ogleda u proizvodnji drveta i korišćenju ostalih šumskih proizvoda, kao i razvoju lovstva kao privredne grane. Dakle, na malom prostoru je neophodno harmonizovati interese poljoprivrede, zaštite prirode i šumarstva.

2.5. Funkcije šuma

Šume pružaju višestruke koristi: obezbeđuju sirovine za obnovljive i ekološki zdrave proizvode i imaju važnu ulogu u ekonomskom blagostanju, biološkoj raznovrsnosti, globalnom kruženju ugljenika i vodnom bilansu, bitne su za razvoj ekoloških, zaštitnih, turističko-rekreacionih, zdravstvenih i kulturnih usluga, a takođe su i stub održivog razvoja svakog društva.

Zbog brojnih koristi za društvo u celini, šume i šumsko zemljište su po Zakonu o šumama "dobro od opšteg interesa", pa je prema tome gazdovanje šumama i šumskim područjima složen i odgovoran društveni zadatak.

Pod funkcijom šume podrazumeva se njeno korisno dejstvo, koje se postiže privrednom aktivnošću u cilju prilagođavanja postojećeg stanja šuma postavljenom cilju. Funkcije šuma se ostvaruju u okviru gazdovanja šumama, pa zbog toga treba razraditi i usvojiti sistem gazdovanja funkcijama šuma, koji bi povezao proizvodne i svestrano korisne funkcije, odnosno opštekorisne funkcije šuma.

Sve funkcije šuma, uslovno se prema značaju (M. Medarević, 1991) mogu svrstati u tri grupe:

1. Ekološke (zaštitne) funkcije - podrazumevaju zaštitne, hidrološke, klimatske, higijensko-zdravstvene i druge funkcije;

2. Proizvodne funkcije - predstavljene su proizvodnjom drveta (tehničkog i prostornog), divljači (krupne i sitne), šumskog semena i drugih proizvoda šuma (lekovito bilje, pečurke, šumski plodovi, smola i dr.), kao i proizvodnja kiseonika posebno specifične i vrlo značajne funkcije šuma;

3. Socijalne funkcije - turističko-rekreativne, obrazovne, naučno-istraživačke, odbrambene i druge.

U svakoj šumi ili njenom delu istovremeno se ostvaruje više funkcija šuma koje se vremenski i prostorno prepliću.

Sve ove funkcije šuma potrebno je uvažiti, rangirati i međusobno uskladiti kako bi se ostvario maksimalan ekološki i ekonomski efekat za širu društvenu zajednicu. Postupak pri prostorno-funkcionalnom reoniranju šuma, pri čemu usvajamo princip polifunkcionalnosti, koji polazi od utvrđivanja prioritetne (određujuće) funkcije šume (osnovne namene) u osnovi polazi od:

1. Usvajanja unapred utvrđenih zakonskih rešenja, kojima je namena šuma ili pojedinačnih njenih delova već utvrđena, a u skladu s tim i prioritetna funkcija i cilj gazdovanja njome uslovljen.

2. Potrebe da se na osnovu poznatih kriterijuma izvrši utvrđivanje prioritetne funkcije šuma, odnosno da se izvrši pojedinačno vrednovanje šuma ili njenih delova vezanih za svaku konkretnu funkciju, a da se u fazi integralne analize polifunkcionalnog karaktera utvrdi prioritetna funkcija.

Nakon utvrđivanja prioritetne funkcije potrebno je ostale funkcije usaglasiti i razrešiti međusobne konflikte. Ovo podrazumeva utvrđivanje međusobnog odnosa pojedinih usaglašavajućih funkcija prema prioritetnoj funkciji šuma, odnosno u kojoj meri se mogu ostvariti pored prioritetne funkcije, i druge funkcije šuma. Odnos usaglašavajućih funkcija prema prioritetnoj funkciji može biti sledeći:

1. Da su usaglašavajuće funkcije šuma spojive sa prioritetnom funkcijom, odnosno da se sa istim funkcionalnim zahtevima prioritetne funkcije u potpunosti ostvaruju i druge funkcije šuma.

2. Da se usaglašavajuće funkcije šuma nalaze u izvesnom konfliktu sa prioritetnom funkcijom ili da za svoje ostvarenje zahtevaju drugačije funkcionalne zahvate, tako da se ne ostvaruju u potpunosti, ali ih je potrebno planirati u onoj meri u kojoj ne ugrožavaju prioritetnu funkciju i u tom smislu predstavljaju dopunske funkcije šuma.

3. Da su usaglašavajuće funkcije šuma toliko suprotne prioritetnoj funkciji te se ne mogu ostvarivati, a u skladu s tim ne mogu se ni planirati, pa se kao takve mogu nazvati isključive funkcije.

Šume imaju nezamenljivu ulogu u umanjenju negativnih efekata izazvanih erozijom, a takođe imaju nemerljiv značaj u ublažavanju klimatskih promena. Erozija zemljišta u Vojvodini nije izražena u tolikoj meri da bi predstavljala problem u gazdovanju šumama. Može se reći da je u ravničarskom delu šumskog područja prisutna samo ugroženost od vetra (eolska erozija) i to prvenstveno na poljoprivrednom zemljištu i delom na šumskom zemljištu u zonama Deliblatske i Subotičke peščare. Pošumljavanjem ovih peščara u XIX veku, a i kasnije, značajno su umanjene negativne posledice eolske erozije na ovim prostorima. U brdskom delu šumskog područja postoje delovi na kojima postoji manja ugroženost od erozije, ali ona nije alarmantnog karaktera.

Šume imaju nezamenljivu ulogu u ublažavanju klimatskih promena izazvanih dejstvom čoveka, a vezano za apsorpciju ugljenika. Nemerljiv je značaj šuma za globalno kruženje ugljenika i time i uticaja na ublažavanje klimatskih promena. Sadržaj deponovanog ugljenika u šumama Vojvodine iznosi oko 12 000 000 tona, a absorpcija na godišnjem nivou je oko 400 000 tona CO2. Iz tog razloga neophodno je učiniti napore za povećanje površina pod šumama u AP Vojvodini odnosno podizati šume na zemljištima na kojima ranije nisu postojale.

Proizvodnjom biomase drveta za proizvodnju energije, doprinosi se smanjivanju emisije gasova sa efektima staklene bašte, koji se javljaju sagorevanjem fosilnih goriva.

Šuma kao jedan od najvrednijih ekosistema, sposoban da poboljša opšte uslove života, zauzima važno mesto u konceptu očuvanja i unapređenja zaštite prirode i zaštite životne sredine i na taj način zahteva poseban tretman kroz primeren sistem zaštite, korišćenja i upravljanja svim funkcijama šuma u okviru održivog razvoja. Ovo se odnosi na proizvodne, zaštitno-regulatorne funkcije šuma u odnosu na elemente životne sredine (voda, vazduh, zemljište, predeo) i kroz ublažavanje klimatskih promena na globalnom nivou kroz skladištenje ugljenika u biomasi, a naročito i na socijalno-kulturne funkcije šuma kroz podršku očuvanju i unapređenju rekreativnih i zdravstvenih funkcija šuma, uvažavanje običajnih i tradicionalnih prava (poštovanje običaja, zapošljavanje, pravilna raspodela prihoda, i drugo) i zaštitu znamenitih istorijskih i kulturnih objekata lokalnog stanovništva. Unapređenjem stanja postojećih i podizanjem novih šuma značajno bi se unapredio doprinos šuma u obezbeđivanju svih funkcija šuma, a time i socijalnih (opštekorisnih) funkcija, koje se danas višestruko vrednuju u odnosu na ekonomski doprinos šuma.

2.6. Stanje otvorenosti šuma

Preduslov uspešnog gazdovanja šumama je odgovarajuća pristupačnost i otvorenost šuma putevima i drugim saobraćajnim komunikacijama, čije vrste, oblik, kvalitet i gustina zavise od niza faktora, među kojima su najvažniji konfiguracija terena, stanje šumskog fonda, način gazdovanja šumama i razvijenost celokupnog područja.

Značaj izgrađenosti putne mreže (javne i interne) u šumarstvu se ogleda u smanjenju troškova transporta sortimenata koji su značajno niži kada je kraća distanca privlačenja od mesta izrade do mesta utovara u prvo prevozno sredstvo. Od ukupnih troškova korišćenja šuma na troškove transporta ide od 50% do 80%, te je vrlo rentabilno približiti mesto utovara mestu izrade sortimenata. Veoma je važno imati dobro izgrađene puteve koji mogu podneti prolaz teških mašina i prevoznih sredstava sa velikim teretom, što je u šumarstvu redovna pojava.

Dobra mreža javnih i šumskih puteva je značajna i zbog olakšanog prilaza mašinama koje se koriste u uzgojnim radovima. Dolazak radnika na radilišta u šumi je takođe veoma olakšan u slučajevima dobre otvorenosti šumskih kompleksa.

Obzirom na raspored šuma i ostalih oblika korišćenja zemljišta u odnosu na mogućnosti saobraćajne komunikacije može se govoriti o spoljnoj i unutrašnjoj otvorenosti šuma. U uslovima velike razuđenosti šumskih kompleksa na širem ukupnom području, kao što je to slučaj u Vojvodini, mora se uzeti u obzir i velika gustina javnih puteva i drugih saobraćajnica koje prolaze pored šuma, ili u njihovoj neposrednoj blizini, kao značajna olakšavajuća okolnost u transportu proizvoda iz šuma. Prema tome u analizi ukupne otvorenosti šuma veoma je važna spoljna otvorenost, odnosno gustina javnih saobraćajnica kojima se u poslednjoj fazi transporta drvo i drugi proizvodi iz šuma prevoze do krajnjeg kupca.

Obzirom da Vojvodina ima izuzetno povoljan geografski položaj, logično je da ima i veoma dobru spoljnu otvorenost šuma koju čine drumske i željezničke saobraćajnice, ali i plovni putevi reka Dunava, Tise i Save.

Najvažnije javne drumske saobraćajnice koje prolaze kroz Vojvodinu su:

- autoput Beograd - Horgoš

- autoput Beograd - Batrovci,

- magistralni put Novi Sad - Vrbas - Subotica,

- magistralni put Novi Sad - Bačka Palanka - Odžaci - Sombor,

- magistralni put Novi Sad - Bečej - Kikinda,

- magistralni put Novi sad - Zrenjanin - Vršac,

- magistralni put Novi Sad - Ruma - Šabac,

- magistralni put Novi Sad - Zemun,

- magistralni put Sombor - Subotica,

- magistralni put Beograd - Zrenjanin - Kikinda,

- magistralni put Beograd - Pančevo - Vršac,

- magistralni put Šid - Kuzmin - Sremska Rača.

Osim ovih, postoje i brojni drugi asfaltni putni pravci lokalnog karaktera koji povezuju gradove i sela. Do svakog naselja i ekonomskih objekata van naselja postoje asfaltirani, ili u krajnjem slučaju tvrdi makadamski javni putevi. Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku Republike Srbije za 2007. godinu na području Vojvodine ima 5892 km javnih puteva, od kojih je 5224 km sa savremenim kolovozom (asfaltni).

Osim drumskih saobraćajnica kroz Vojvodinu prolaze i željezničke saobraćajnice koje imaju veliki broj željezničkih stanica na kojima je moguće vršiti utovar drvnih sortimenata radi otpreme krajnjem kupcu. To su sledeće željezničke pruge:

- elektrifikovana željeznička pruga Beograd - Kelebija - Mađarska,

- elektrificirana željeznička pruga dvostrukog koloseka Beograd - Šid - Hrvatska,

- elektrificirana željeznička pruga Beograd - Pančevo - Vršac - Rumunija,

- željeznička pruga Novi Sad - Bogojevo - Sombor - (kraci: Bač, Apatin, Hrvatska),

- željeznička pruga Novi Sad - Bečej,

- željeznička pruga Novi Sad - Titel - Orlovat,

- željeznička pruga Sombor - Subotica,

- željeznička pruga Subotica - Kanjiža (krak: Mađarska),

- željeznička pruga Subotica - Čoka,

- željeznička pruga Pančevo - Zrenjanin - Novi Kneževac (kraci: Mokrin, Rumunija),

- željeznička pruga Zrenjanin - Vršac - Bela Crkva (krak: Rumunija),

- željeznička pruga Bečej - Vrbas - Sombor,

- željeznička pruga Ruma - Šabac,

- željeznička pruga Šid - Sremska Rača - BiH,

- teretna željeznička pruga Petrovaradin - Beočin.

Veliki deo šuma Vojvodine nalazi se u neposrednoj blizini plovnih puteva najvećih reka: Dunava, Tise i Save, Kao i manjih reka i kanala: Tamiša, Begeja i kanala DTD. Reke Dunav, Tisa i Sava, kao i glavni kanal DTD su plovni celim svojim tokom kroz Vojvodinu, a delimično su plovni i pogodni za rečni transport drveta i Tamiš i Begej, kao i manji kanali sistema DTD. Ova mogućnost transporta drveta, plovnim putem, je veoma značajna za državne šume, naročito one koje su u neposrednoj blizini obale, zbog niske cene ovog načina transporta. Globalno se može dati ocena da željeznički i vodeni saobraćaj nisu u dovoljnoj meri iskorišćeni za transport drveta, već se pretežno koriste drumske saobraćajnice.

Sadašnje stanje otvorenosti šuma na području APV karakteriše nedovoljna gustina mreže izgrađenih tvrdih šumskih kamionskih puteva, što ima za posledicu visoke troškove na poslovima privlačenja i transporta drvnih sortimenata, kao i sprovođenja neophodnih mera pošumljavanja, nege i zaštite šuma. Trenutna otvorenost šuma u Vojvodini (u obzir su uzeta dva najveća korisnika šuma JP "Vojvodinašume" i JP N.P. "Fruška Gora") iznosi oko 9 metara dužnih, za JP "Vojvodinašume" 7,92 m/ha i za JP N.P. "Fruška Gora" 15,5 m/ha, po jednom hektaru površine šuma, šumskog i ostalog zemljišta, što sa gazdinskog aspekta nije dovoljno da bi se ispunio osnovni preduslov uspešnog gazdovanja šumama - smanjenje troškova transporta drvnih sortimenata.

2.7. Korišćenje šuma

2.7.1 Korišćenje drveta

Planom korišćenja šuma određuje se način i obim korišćenja šuma i šumskih potencijala sa prikazom površina i zapremine predviđenih za seče obnavljanja i proredne seče u narednom uređajnom razdoblju. Plan korišćenja šuma u ovom Programu prikazuje mogući prosečni godišnji obim seča po površini i po zapremini izračunat na bazi planova korišćenja šuma po Osnovama gazdovanja šumama. Planom seča obnavljanja (glavni prinos) obuhvaćene su sastojine koje su dostigle zrelost za seču u odnosu na definisanu ophodnju, ili će je dostići u periodu važenja OGŠ, kao i prezrele sastojine po trenutnom stanju. Glavni prinos u postojećim OGŠ je određen po metodu umerenog sastojinskog gazdovanja. Prethodni prinos čini sečavi etat iz uzgojnih seča, odnosno proreda, koje se izvode kao mere nege sastojina s ciljem unapređenja njihovog stanja, a koje su planirane postojećim OGŠ.

Tabela 13: Plan korišćenja šuma

	GODIŠNJE
Grupa sastojinskih celina	Seče obnavljanja		Proredne seče		Seče obnavljanja	Proredne seče	Ukupno
	(ha)	%	(ha)	%	(m3)	(m3)	(m3)	%
Šume vrbe	281,06	9,20	148,83	3,30	64.556	3.484	68.040	7,00
Šume domaćih topola	67,06	2,20	31,27	0,70	14.315	1.261	15.576	1,60
Šume EA topola	1.249,37	40,80	524,74	11,70	508.229	16.741	524.970	54,10
Šume OML	37,4	1,20	5,31	0,10	6.417	92	6.509	0,70
Šume poljskog jasena	35,02	1,10	397,65	8,80	11.656	12.884	24.540	2,50
Šume američkog jasena	31,98	1,00	31,5	0,70	5.938	580	6.518	0,70
Šume graba	33,85	1,10	109,47	2,40	5.123	2.267	7.390	0,80
Šume lužnjaka	162,87	5,30	945,05	21,00	53.889	30.160	84.049	8,70
Šume cera	30,22	1,00	294,16	6,50	16.104	10.593	26.697	2,80
Šume kitnjaka	41,46	1,40	295,87	6,60	14.400	8.885	23.285	2,40
Šume bagrema	704,36	23,00	317,77	7,10	77.027	4.920	81.947	8,40
Šume lipa	34,29	1,10	803,39	17,90	13.114	26.558	39.672	4,10
Šume bukve	15,3	0,50	37,27	0,80	7.486	1.107	8.593	0,90
Šume OTL	110,05	3,60	108,52	2,40	22.442	2.467	24.909	2,60
Šume četinara	225,84	7,40	444,79	9,90	9.144	17.959	27.103	2,80
Ukupno	3.060,13	100,00	4.495,59	100,00	829.840	139.958	969.798	100,00

Najveći prosečni godišnji obim seča obnavljanja je u sastojinama EA topola i iznosi 1.249,37 ha ili 40,8, pri čemu će biti posečeno 508.229 m3 zapremine. Slede seče sastojina bagrema sa površinom 704,36 ha, odnosno 23%, sa 77.027 m3 zapremine. U prorednim sečama najzastupljenije su sastojine hrasta lužnjaka sa 945,05 ha ili 21% površine, sa 30.160 m3 zapremine. Na drugom mestu su prorede u sastojinama lipa na 803,39 ha (17,9%), sa 26.558 m3 zapremine. Ukupno posmatrano po zapremini najviše će biti posečeno u sastojinama EA topola, koje čine 54,1% od ukupno posečenog drveta. O tome koliki je značaj ovih sastojina u proizvodnji drveta govori podatak da su na drugom mestu po godišnjem obimu seča sastojine lužnjaka sa 8,7% posečene zapremine.

Tabela 14: Obim seča po vrstama drveća

	GODIŠNJE
Vrsta drveća	Seče obnavljanja	Proredne seče	Ukupno
	(m3)	(m3)	(m3)	%
vrbe	60.155	4.258	64.413	6,60
domaće topole	18.646	4.384	23.030	2,40
EA topole	496.097	15.384	511.481	52,70
OML	1.908	257	2.165	0,20
poljski jasen	14.860	10.735	25.595	2,60
američki jasen	28.022	2.368	30.390	3,10
grab	11.259	6.929	18.188	1,90
lužnjak	43.474	21.608	65.082	6,70
cer	16.264	11.092	27.356	2,80
kitnjak	14.047	7.110	21.157	2,20
bagrem	82.110	6.220	88.330	9,10
lipe	13.034	24.774	37.808	3,90
bukva	6.847	882	7.729	0,80
OTL	14.599	6.015	20.614	2,10
četinari	8.518	17.942	26.460	2,70
Ukupno	829.840	139.958	969.798	100,00

Posmatrano po vrstama drveća najviše će biti posečeno EA topola, 511.481 m3, odnosno 52.7% od ukupnog godišnje posečenog drveta. Na drugom mestu je bagrem sa 88.330 m3, odnosno 9,1%.

Struktura sečivog etata urađena je na bazi iskustava dugogodišnjeg prosečnog ostvarenog, kako glavnog tako i prorednog prinosa u dva šumska gazdinstva u kojima su najveći obimi seča tvrdih i mekih lišćara (ŠG "Sremska Mitrovica" i ŠG "Novi Sad") te je uzeta kao prosečna vrednost za svu sečivu zapreminu.

Sortimentna struktura prinosa prikazana je u tabeli 15.

Tabela 15: Sortimentna struktura godišnje sečive zapremine

Vrste drveća	Bruto prinos (m3)	Sortimenti (m3)
		F kl	L kl	I kl	II kl	III kl	Ost. Tehn.	Suma tehn.	Celuloza	Ogrev	Suma prost.
vrbe	64413			3179	5237			8416	38311	8879	47190
domaće topole	23030			359	672			1031	15968	2649	18617
EA topole	511481	86528	87807	48650	46554			269539	172121	284	172404
OML	2165								954	927	1881
poljski jasen	25595	834		3390	4481		506	9212	3030	10735	13765
američki jasen	30390								1231	26096	27327
grab	18188			1185	2070	141		3395		12910	12910
lužnjak	65082	3001		4954	6124	10760	1129	25968		32134	32134
cer	27356					19	2	21		24530	24530
kitnjak	21157	212	212	846	1058	846	635	3808		14175	14175
bagrem	88330			11629	12577		6976	31182		47834	47834
lipe	37808	1512	2268	4159	7940			15879	6049	10208	16257
bukva	7729	77	77	773	773	773	232	2705		3865	3865
OTL	20614			95	234	3	31	363		18112	18112
četinari	26460	529	794	2646	2646	2646	3969	13230	9261		9261
Svega	969798	92694	91158	81864	90365	15188	13480	384749	246925	213337	460262

Svi proizvedeni sortimenti šumarstva mogu se najvećim delom prodati na teritoriji Vojvodine, a manji deo se plasira van njega, u centralnu Srbiju ili u inostranstvo. Tehničko drvo se prodaje brojnim prerađivačima, koji su već duži niz godina prisutni na tržištu drveta u ovom delu zemlje. Najveći kupci tehničkog drveta su:

- Kronošpan SRB - Lapovo - Fabrika za proizvodnju drvenih ploča, panela i drugih pločastih materijala. Veliki potrošač tehničke oblice i celuloznog drveta.

- Drvni kombinat a.d. - Sremska Mitrovica - Najveći potrošač sirovine iz sremskih šuma, sa najvećim asortimanom gotovih proizvoda. Jedini prerađivač drveta na ovom području koji seče furnir i pravi šperploču. Osim toga proizvodi rezanu građu, drvene elemente, frizu, parket, lamperiju, palete i druge proizvode. U preradi koristi sve vrste drveta tvrdih i mekih lišćara. Proizvode plasira na domaće i na strano tržište (40%).

- Novi Hrast - Morović - Koristi drvo tvrdih lišćara za proizvodnju rezane građe i drvenih elemenata. Proizvode plasira većinom na domaće i manjim delom na strano tržište (10%).

- DIP Sava - Hrtkovci - Koristi drvo tvrdih lišćara za proizvodnju rezane građe i drvenih elemenata, frize, parketa, lamperije, stolarije i nameštaja. Proizvode plasira većinom na domaće i manjim delom na strano tržište (20%).

- DIP Lipa - Šid - Proizvodi parket od drveta tvrdih lišćara, zatim rezanu građu, palete, drvene elemente, lamperiju i druge proizvode po potrebi. Proizvode plasira većinom na domaće i manjim delom na strano tržište (10%).

- DP Novi dom parket - Debeljača - Proizvodi parket od drveta tvrdih lišćara, kojeg plasira većinom na domaće i manjim delom na strano tržište (5%).

- DP Petar Drapšin - Kanjiža - Fabrika ambalaže od drveta, koja se snabdeva na području cele Vojvodine, a robu plasira na domaće i strano tržište.

Osim ovih većih kupaca postoji i niz drugih manjih kupaca drveta. To su mala privatna preduzeća i pilane koje uglavnom koriste drvo tvrdih lišćara, a manjim delom mekih lišćara. Njihov proizvodni program je rezana građa, drveni elementi, friza i drugi. Među njima se ističu: Saga - Beograd

- Strela Beograd - Beograd

- Apokalipsa - Sremska Mitrovica

- Trend - Ruma

- Grafotrend - Beograd

- Quercus robur - Beograd

- Peksel - Apatin

- Skenderpromet - Tavankut - pilana, palete

- Bagremkomerc - Horgoš

- Usluga - Bačka topola

- ZDM - Veternik

- GAMA - Futog

Svi kupci drveta uglavnom prerađuju sirovinu u svoje standardne proizvode, a po potrebi tržišta mogu se lako preorjentisati na nove proizvode koji nisu u redovnoj ponudi.

Svi prerađivači drveta koji se snabdevaju u Sremskom šumskom području imaju kapacitete znatno veće od trenutnog obima proizvodnje, što znači da po potrebi mogu preraditi i više sirovine. Najveći potrošač trupaca i tanje tehničke oblovine tvrdih i mekih lišćara je "Drvni kombinat" iz Sremske Mitrovice. Najveći potrošač tehničke oblice i celuloznog drveta je Kronošpan SRB - Lapovo. Prerađivači drveta se sirovinom najviše snabdevaju iz državnih šuma, znatno manje iz privatnih, šuma u društvenom vlasništvu i ostalih šuma. Na osnovu iznetih podataka o mogućnostima i potrebama prerađivačkih kapaciteta može se zaključiti da je za drvo iz Vojvodine obezbeđen plasman. Ogrevno drvo se prodaje sindikalnim organizacijama ili slobodnom prodajom krajnjim potrošačima.

Potražnja za ogrevnim drvetom je znatno veća od ukupne proizvodnje tako da je u potpunosti obezbeđen i plasman ogrevnog drveta.

Prinosne mogućnosti šuma su manje od ukupnih prerađivačkih kapaciteta u Vojvodini, koji svoje potrebe za sirovinom dopunjavaju iz drugih šuma. Čak i značajnije povećanje prinosa ne bi dovelo do problema u plasmanu na tržištu, osim u slučajevima akutnih zastoja na tržištu.

2.7.2. Ostali šumski proizvodi i koristi od šume

Od ostalih proizvoda iz šuma Vojvodine najvažniji su meso divljači i lovno- turističke usluge. Lovišta i smeštajne kapacitete koriste uglavnom domaći lovci, a manjim delom i lovci iz inostranstva. Meso divljači se prodaje na domaćem i stranom tržištu.

U semenskim sastojinama u državnim šumama kojima gazduje JP "Vojvodinašume" se proizvodi seme za sopstvene potrebe, a manja količina se može plasirati i na druga šumska područja, a po potrebi i za izvoz. Najviše semenskih sastojina je registrovano u šumama Šumskog gazdinstva "Sremska Mitrovica" koje poseduje i sve potrebne objekte i razvijenu kompletnu tehnologiju za čuvanje i doradu semena, naročito semena hrasta lužnjaka.

Korišćenje ostalih šumskih proizvoda u nekim delovima Vojvodine je prisutno odavno i bilo je organizovano na različite načine. Organizaciju prikupljanja i prerade ostalih šumskih proizvoda nekada su vršile druge radne organizacije, a sada to rade javna preduzeća koja gazduju državnim šumama.

Najveći značaj u korišćenju ostalih šumskih proizvoda ima pašarenje, koje je organizovano na velikom delu površina državnih šuma kojima gazduje javno preduzeće. Površine određene za ispašu stoke nisu trajnog karaktera, a zavise od dinamike i intenziteta uzgojnih radova na pojedinim lokalitetima, odnosno u gazdinskim jedinicama. Površine na kojima je dozvoljeno pašarenje se planiraju godišnjim planom u svakoj šumskoj upravi za gazdinske jedinice koje joj organizaciono pripadaju. Ispaša domaće stoke prema planovima pašarenja, sa kontrolom brojnosti i organizovanim čuvanjem, ne uzrokuje štete i može biti zadržano i budućnosti.

Vojvodina obiluje vrlo dobrim staništima za rast jestivih gljiva. Korišćenje jestivih gljiva za sopstvene potrebe lokalnog stanovništva na ovim prostorima ima dugu tradiciju. Organizovani otkup gljiva i njihovo komercijalno korišćenje prvobitno je bio organizovan od strane drugih organizacija, a kasnije su time počele da se bave i javna preduzeća koja gazduju šumama.

Sakupljanje ostalih šumskih proizvoda kao što su lekovito bilje, plodovi šumskog voća, žbunja i drveća, te puževi, pesak i slično, nije organizovano od strane korisnika šuma, a ima pojedinačnih slučajeva sakupljanja i prometa ovih proizvoda van zvanične kontrole ili od strane drugih subjekata. Ovim šumskim proizvodima u budućnosti treba posvetiti više pažnje i organizovati njihovo racionalno korišćenje u skladu sa zakonskim propisima koji se dotiču te oblasti.

Pčelarenje je značajan vid korišćenja ostalih funkcija šuma. Medonosni potencijali šuma su veliki i kvalitetni, a pčelarenjem se bavi više ljudi različitim intenzitetom, od hobija do profesionalnog bavljenja ovim poslom.

Izdavanje zemljišta u zakup u skladu sa zakonom, za privremene vikendice i izletničke objekte je takođe vrsta koristi od šuma i šumskog zemljišta, te predstavlja ostale šumske proizvode, odnosno koristi od šuma.

Na kraju se mora spomenuti i ribolov u vodama koje protiču ili postoje u šumama, a koji je u poslednjih nekoliko godina u nadležnosti korisnika šuma. Obzirom da šume i šumsko zemljište, kao i ostala zemljišta šumskih kompleksa, imaju uticaj na kvalitet voda, a time i živog sveta u njima, može se o ribarenju govoriti kao vidu ostalih šumskih proizvoda.

2.8. Uređenost šuma

Šumama u Vojvodini upravlja više privrednih subjekata različitih kategorija. Šumama u Vojvodini, osim preduzeća specijalizovanih za gazdovanje šumama, u velikoj meri upravljaju i druga preduzeća i organizacije čija osnovna delatnost nije šumarstvo.

Zakonom o šumama formirana su četiri šumska područja koja obuhvataju šume vojvodine, a to su: Severnobačko šumsko područje (Zapadno-bački i Severno-bački okrug); Južnobačko šumsko područje (Južno-bački okrug); Sremsko šumsko područje (Sremski okrug) i Banatsko šumsko područje (Severno-Banatski, Srednje-banatski i Južno-banatski okrug). Šumska područja su dalje podeljena na gazdinske jedinice kojima gazduju razni korisnici. Svi korisnici šuma prema Zakonu o šumama moraju gazdovati šumom na osnovu desetogodišnjeg plana gazdovanja tj. Osnovom gazdovanja šumama. Uređivanje šuma u Vojvodini ima dugu tradiciju, koja za neke šumske komplekse potiče još iz druge polovine XIX veka, kada su rađeni prvi uređajni elaborati. (Prilozi; Prilog 1. Spisak gazdinskih jedinica obuhvaćenih Programom).

Vremenom su površine šuma za koje su izrađivani elaborati postajale sve veće, a sami elaborati sve detaljniji i obuhvatniji. Može se reći da se za državne šume kojima gazduju javna preduzeća već duži niz godina, odnosno nekoliko decenija, kontinuelno izrađuju osnove gazdovanja šumama sa vrlo detaljnim podacima. Za sremske šuma (Ravni Srem i Fruška Gora) u poslednja tri ciklusa su urađene osnove gazdovanja na tipološkoj osnovi, dok je kod ostalih korisnika još uvek zadržan klasičan način uređivanja šuma. U poslednje tri decenije uvedena je informatička tehnologija u proces izrade osnova, prvenstveno u fazi obrade terenskih podataka i formiranja baza podataka. Poslednjih deset godina u uređivanju šuma došlo je do velike ekspanzije primene informatičke tehnike u ovim poslovima, tako da već skoro uopšte nema OGŠ u kojima bar donekle nisu primenjeni neki računarski programi. Najveće dostignuće je svakako primena GIS-tehnologije koja je zaživela u nekim delovima JP "Vojvodinašume", iako još uvek ne u mogućoj i potrebnoj meri.

Obzirom na sve složenije funkcije šuma, zbog kojih je neophodno planirati različite ciljeve gazdovanja u pojedinim delovima šumskih kompleksa, nameće se potreba da se izvrši prostorna podela kompleksa, u zavisnosti od prioritetne namene njegovih pojedinih delova.

Od ukupne površine obuhvaćene svim OGŠ, kao polaznim podacima za ovaj Program, koja iznosi 186.584,80 ha, šumom ili šumskim kulturama je obraslo 140.379,91 ha, što je 75.2% obraslosti.

Sve šume su razvrstane u tri globalno-namenske celine:

1.	GLOBALNA NAMENA - Šume sa proizvodno-zaštitnom namenom
	OSNOVNE NAMENE:
	- proizvodnja drveta (tehničkog, celuloznog i kombinovana);
	- proizvodnja divljači (proizvodni centri krupne i sitne divljači);
	- uzgoj divljači (lovno-uzgojni centar krupne divljači);
	- semenska sastojina;
	- naučno-istraživačke površine.
2.	GLOBALNA NAMENA - Šume sa zaštitno-regulatornom namenom
	OSNOVNE NAMENE:
	- sve zaštitno-regulatorne namene (zaštite klizišta, zemljišta, voda i druge zaštitne funkcije).
3.	GLOBALNA NAMENA - Zaštićena prirodna dobra i drugi zaštićeni objekti:
	OSNOVNE NAMENE:
	- strogi prirodni rezervat;
	- specijalni rezervat prirode I, II i III stepen;
	- nacionalni park I, II i III stepen;
	- park prirode II i III stepen;
	- predeo izuzetnih odlika;
	- park-šuma;
	- prirodna retkost;
	- prirodni spomenik;
	- uzgajalište ptica močvarica;
	- istorijsko-memorijalni spomenik;
	- rekreativno-turistički centar;

Tabela 16: Stanje šuma po namenskim celinama

Osnovna namena / Globalna namena	Obrasla pov. (P)		Zapremina (V)		Tekući zapreminski prirast (iv)			Neobrasla površina
	ha	%	m3	%	m3	%		ha	%
proizvodnja drveta	50.278,22	35,80	12.349.711	43,60	415.349	44,10		14.076,86	30,10
proizvodnja divljači	528,09	0,40	92.478	0,30	3.675	0,40		124,68	0,30
uzgoj divljači	7.005,10	5,00	1.877.477	6,60	56.401	6,00		847,57	1,80
semenska sastojina	655,6	0,50	287.024	1,00	4.420	0,50
naučno-istraživačke površine	278,79	0,20	37.644	0,10	372	0,00		95,11	0,20
Proizvodno-zaštitne šume	58.745,80	41,80	14.644.334	51,70	480.217	51,00		15.144,22	32,40
sve zaštitno-regulatorne namene	11.968,45	8,50	947.999	3,30	51.644	5,50		8.180,53	17,50
Zaštitno-regulatorne šume	11.968,45	8,50	947.999	3,30	51.644	5,50		8.180,53	17,50
strogi prirodni rezervat	139,83	0,10	75.661	0,30	860	0,10
specijalni rezervat prirode I stepen	1.379,10	1,00	343.141	1,20	8.421	0,90		2.138,45	4,60
specijalni rezervat prirode II stepen	6.995,53	5,00	1.262.815	4,50	52.625	5,60		7.423,82	15,90
specijalni rezervat prirode II stepen	6.995,53	5,00%	1.262.815	4,50%	52.625	5,60%		7.423,82	15,90%
specijalni rezervat prirode III stepen	33.399,74	23,80%	4.732.769	16,70%	190.916	20,30%		9.934,29	21,20%
nacionalni park I stepen	828,49	0,60%	258.480	0,90%	5.087	0,50%		61,03	0,10%
nacionalni park II stepen	17.005,94	12,10%	4.379.253	15,50%	96.896	10,30%		1.276,62	2,70%
nacionalni park III stepen	4.545,84	3,20%	1.051.809	3,70%	26.687	2,80%		383,22	0,80%
park prirode II stepen	304,53	0,20%	52.665	0,20%	4.787	0,50%		209,36	0,40%
park prirode III stepen	291,32	0,20%	64.251	0,20%	6.729	0,70%		644,99	1,40%
predeo izuzetnih odlika	4.445,38	3,20%	434.188	1,50%	15.090	1,60%		574,76	1,20%
park-šuma	1,05	0,00%	147	0,00%	19	0,00%		574,76	1,20%
prirodna retkost	29,46	0,00%	5.628	0,00%	303	0,00%		178,3	0,40%
prirodni spomenik	183,05	0,10%	29.691	0,10%	787	0,10%		13,82	0,00%
uzgajalište ptica močvarica	1,25	0,00%	659	0,00%	19	0,00%
istorijsko-memorijalni spomenik	8,6	0,00%	909	0,00%	20	0,00%
rekreativno-turistički centar	106,55	0,10%	14.251	0,10%	589	0,10%		41,55	0,10%
Zaštićena prirodna dobra i drugi zaštićeni objekti	69.665,66	49,60%	12.706.317	44,90%	409.835	43,50%		23.454,90	50,10%
Ukupno	140.379,91	100,00%	28.298.650	100,00%	941.696	100,00%		46.779,65	100,00%

Za najveći deo površine globalna namena je definisana kao različiti vidovi zaštićenih prirodnih dobara (49,6%), a njihovo učešće po zapremini i prirastu je manje. Proizvodno zaštitne šume zauzimaju 41,8% površine, ali se u njima nalazi više od polovine zapremine i prirasta. Zaštitno-regulatorne šume obuhvataju samo 8,5% površine, 3,3%zapremine i 5,5% prirasta.

Posmatrano po osnovnoj nameni najveće je učešće šuma namenjenih proizvodnji drveta 35,8% površine i oko 44% zapremine i prirasta.

2.9. Stanje šuma i šumovitosti po opštinama

Tabela 17: Šumovitost po opštinama

Opština	Svega (ha)	Šume i šumsko zemljište (ha)			Površina opštine (ha)	% pošumljenosti
		Šume	Šumske kulture	Šumsko zemljište
Sombor	7.688	3.383	3.311	994	121.305	5,52
Apatin	6.387	2.375	3.444	568	34.957	16,65
Kula	219	134	20	65	48.146	0,32
Odžaci	2.364	1.229	693	442	41.116	4,68
Zapadno-bački okrug	16.658	7.121	7.468	2.069	245.524	5,94
Subotica	3.848	2.515	1.223	110	100.738	3,71
Bačka Topola	394	23	366	6	59.586	0,65
Mali Iđoš	31	4	22	5	18.116	0,14
Severno-bački okrug	4.274	2.543	1.610	121	178.440	2,33
Bač	4.987	2.146	2.546	295	36.479	12,86
Bačka Palanka	5.090	3.046	1.341	703	57.865	7,58
Bački Petrovac	224	121	47	56	15.846	1,06
Vrbas	261	133	27	102	37.563	0,42
Srbobran	15	2	7	6	28.430	0,03
Bečej	546	119	339	88	48.650	0,94
Temerin	5	2	0	4	16.962	0,01
Žabalj	771	204	401	166	39.969	1,51
Novi Sad	7.124	3.262	3.347	515	69.916	9,45
Titel	1.804	264	1.323	217	26.220	6,05
Beočin	7.268	6.087	890	291	18.458	37,80
Sremski Karlovci	1.764	875	728	161	5.054	31,72
Južno-bački okrug	29.858	16.260	10.995	2.603	401.412	6,79
Šid	21.331	19.401	1.712	218	68.703	30,73
Sremska Mitrovica	11.387	9.313	1.717	357	76.157	14,48
Irig	4.326	4.251	7	68	23.028	18,49
Ruma	8.507	6.824	1.405	278	58.206	14,14
Inđija	1.691	586	724	381	38.459	3,41
Stara Pazova	193	0	193	0	35.109	0,55
Pećinci	9.507	6.143	3.117	246	48.865	18,95
Sremski okrug	56.942	46.518	8.875	1.549	348.527	15,89
Kanjiža	866	236	515	115	39.942	1,88
Senta	416	104	106	205	29.350	0,72
Ada	369	140	216	13	22.706	1,57
Novi Kneževac	483	60	231	192	30.533	0,95
Čoka	540	134	247	158	32.142	1,19
Kikinda	1.006	164	90	752	78.201	0,32
Severno-banatski okrug	3.679	838	1.405	1.436	232.874	0,96
Novi Bečej	1.241	370	485	385	60.861	1,41
Zrenjanin	5.317	1.325	2.900	1.092	132.683	3,18
Nova Crnja	246	160	65	20	27.293	0,83
Žitište	176	91	0	85	52.497	0,17
Sečanj	721	139	268	314	52.267	0,78
Srednje-banatski okrug	7.700	2.085	3.719	1.896	325.601	1,78
Opovo	1.929	90	1.143	696	20.338	6,06
Kovačica	657	154	256	246	41.898	0,98
Pančevo	3.759	1.557	1.822	380	78.769	4,29
Plandište	222	74	52	96	38.314
Alibunar	2.572	1.943	624	5	60.179	4,27
Kovin	13.037	8.279	3.927	831	73.005	16,72
Vršac	8.864	7.225	828	810	79.995	10,07
Bela Crkva	3.157	2.200	768	189	35.340	8,40
Južno-banatski okrug	34.195	21.522	9.421	3.252	427.838	7,23
Ukupno Vojvodina	153.306	96.887	43.493	12.925	2.160.216	6,51

Učešće obraslog zemljišta u strukturi površina po opštinama je veoma raznoliko. Najveće učešće obraslog zemljišta u površinama obuhvaćenim ovim Programom je evidentirano u opštinama Bačka Topola (98,6%), zatim Irig, Stara Pazova, Sremska Mitrovica, Petrovaradin, Šid (sve preko 90%), a najmanje u opštinama Temerin (2,2%), Srbobran, Kikinda, Novi Kneževac, Plandište, Žabalj, Vrbas (sve ispod 40%). Iz tabele je vidljivo i da neke opštine imaju veliko učešće u ukupnoj površini obuhvaćenoj ovim Programom. To su naročito opštine Šid (22.976,68 ha), Kovin, Sremska Mitrovica, Pećinci, Vršac i Sombor (preko 10.000 ha).

Posmatrano po okruzima najveće učešće obraslog zemljišta je evidentirano u Sremskom okrugu (87,8%), a najmanje u Severno-banatskom okrugu (50%). Takođe, posmatrano po okruzima postoji neujednačenost u učešću ukupne površine, koja je najveća u Sremskom okrugu (63.102,12 ha), a najmanja u Severno-banatskom okrugu (4.489,84 ha).

2.10. Stanje šumarstva u Vojvodini

2.10.1. Položaj šumarstva u društveno-ekonomskom okruženju

Odnos čoveka, društva i države prema šumi prvenstveno je uslovljen njenim prirodnim zakonitostima - veliki i otvoren prostor, dugo trajanje proizvodnog procesa i obnovljivost. Upravo te karakteristike šume ukazuju na potrebu i mogućnost održivog korišćenja, trajnog postojanja i relativno usporenog unapređivanja.

Šume kao prirodni resurs i dobro od opšteg interesa uvek su, a naročito u ranijim periodima, bile bitan faktor u razvoju države i predstavljale su izvor dobara, usluga, a time i prihoda ukupnog društva.

Veliki broj sitnih šumskih poseda malih ekonomskih mogućnosti čiji vlasnici duži niz godina svoje šume prekomerno koriste za zadovoljenje najnužnijih potreba svog domaćinstva ukazuje da je šuma bila najprisutniji učesnik u ublažavanju teških ekonomskih i socijalnih problema stanovništva. Sličnu socijalno-ekonomsku ulogu imala je i šuma u državnoj svojini, naročito posle II Svetskog rata.

Politika razvoja zemlje posle II Svetskog rata stvarala je uslove i podsticala radno sposobno stanovništvo ruralnih područja na seobu u gradove, što je izazvalo pojavu površina napuštenog poljoprivrednog zemljišta u privatnoj svojini, kao i nepovoljnu starosnu strukturu stanovništva što zahteva neposredne kako finansijske, tako i organizacione mere državnih organa u cilju aktiviranja prirodnih potencijala i stvaranja uslova za opstanak relativno malog broja radno sposobnog stanovništva.

Mora se takođe konstatovati da je u poslednje dve decenije došlo do zastoja i pada u razvoju industrije, poljoprivrede i drugih delatnosti, usled velikih političkih i ekonomskih previranja u državi i njenom neposrednom okruženju. Šumarstvo u Vojvodini nema veliki privredni i ekonomski značaj prvenstveno zbog male površine šuma (regija sa najmanjom šumovitosti u Evropi). Međutim, upravo zbog tako male šumovitosti, uloga šumarstva kao društvene delatnosti sa izuzetno velikim ekološkim značajem je srazmerno mnogo veća od njenih privrednih potencijala. Ova ekološka uloga šumarstva u Vojvodini već sada možda postaje veća od njene privredne uloge, a u budućnosti će biti sve izraženija.

Odnos stanovništva Vojvodine prema šumama se može, kao i u ostalim delovima republike, definisati kroz zadovoljenje osnovnih i najnužnijih potreba domaćinstava za grejanjem sopstvenih domova, te mogućnošću zapošljavanja u organizacijama (preduzećima), koje su nosioci prava korišćenja nad šumama i šumskim zemljištem i gazduju njima. Mora se takođe napomenuti da je interesovanje stanovništva Vojvodine poslednjih nekoliko godina značajno povećano kada je u pitanju podizanje i osnivanje šuma na sopstvenim parcelama, pre svega iz razloga promocije korisnosti šume i osnivanja šumskih zasada, gde su najveće učešće u edukaciji za podizanje novih šuma imali Sekretarijat za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu Vojvodine, sufinansiranjem, kroz program "Podizanje novih šuma na zemljištu u svojini fizičkih lica". Značajnu ulogu u edukaciji stanovništva o shvatanju važnosti podizanja novih šuma i koristi od njih, je imao i Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu, kao i ostala preduzeća i pravna lica koja se bave gazdovanjem šumama ili proizvodnjom sadnog materijala.

Lokalne samouprave u prethodnim decenijama nisu imale sasvim jasno shvatanje višestruke korisnosti koje pružaju šumske površine koje se nalaze na njihovim područjima, s obzirom da su bile u pitanju uglavnom male površine, a preduzeća koja su korisnici tih površina kao osnovnu delatnost imaju druge aktivnosti. Međutim, kao i kod fizičkih lica, počelo je da preovladava shvatanje višenamenskog značaja šuma (već postojećih, kao i budućih) i kod lokalnih opštinskih organa, pa je kao rezultat toga došlo do velikog interesovanja gotovo svih opština u AP Vojvodini za podizanjem novih šuma. Tako su opštine poslednjih godina vrlo intenzivno pristupile aktivnostima koje se tiču pošumljavanja, pre svega poljoprivrednog zemljišta, koje se ne može koristiti za poljoprivrednu proizvodnju. Sve aktivnosti opština (opredeljenje parcela za namenu pošumljavanja u Programu za uređenje poljoprivrednog zemljišta; traženje saglasnosti na Program od Ministarstva za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu; promena namena površina; aktivnosti na pošumljavanju i nezi novoosnovanih šuma;...), se kao i u slučaju fizičkih lica odvijaju uz veoma veliko učešće Sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo, osim "davanjem" stručnih saveta i sufinansiranjem sredstvima iz Budžetskog fonda za šume AP Vojvodine, kroz program "Podizanje novih šuma na zemljištu u državnoj svojini".

2.10.2 Stanje organizovanosti šumarstva

Šumama u Vojvodini, najvećim delom, gazduju državna preduzeća za gazdovanje šumama, dakle šumarske organizacije, ali i druge organizacije koje gazduju šumama, a nisu tipična šumarska preduzeća ali organizaciono, kadrovski i materijalno mogu obezbediti zadovoljavajuće gazdovanje šumama gde spadaju dve vojne ustanove VU Karađorđevo gazduje sa 3.759,14 ha i VU Morović sa 2.667,22 ha, što znači da obe vojne ustanove zajedno gazduju sa 6.426,36 ha što čini 3,44% od ukupne površine šuma, šumskog i ostalog zemljišta koje je obuhvaćeno Osnovama gazdovanja šumama.

Najvećim delom šuma u Vojvodini upravlja JP "Vojvodinašume" sa sedištem u Petrovaradinu, koje gazduje državnim šumama, a organizuje stručne poslove i nadzor u privatnim šumama. Ovo preduzeće organizaciono, kadrovski i materijalno u potpunosti odgovara potrebama savremenog gazdovanja šumama. Organizovano je po teritorijalnom principu tako što ima četiri dela preduzeća, odnosno šumska gazdinstva, koja su dalje organizovana u nekoliko šumskih uprava. Zakonom o šumama formirana su četiri šumska područja koja obuhvataju ove šume. Ukupna površina kojom gazduje JP "Vojvodinašume" iznosi 131.154,42 ha državnih i 5.372,88 ha privatnih šuma, odnosno ukupno 136.527.30 ha što je 73,2% od ukupne površine obuhvaćene ovom osnovom.

Drugi po značaju korisnik šuma u Vojvodini je Nacionalni park "Fruška Gora" sa sedištem u Sremskoj Kamenici, koje gazduje državnim šumama, ali ujedno i organizuje i prati gazdovanje privatnim šumama u granicama nacionalnog parka. Prema Zakonu o šumama ove šume ne ulaze u sastav ni jednog prethodno navedenog šumskog područja, već čine zasebnu celinu. Ovo preduzeće organizaciono, kadrovski i materijalno u potpunosti odgovara potrebama savremenog gazdovanja šumama. Organizovano je po teritorijalnom principu tako što ima pet šumskih uprava: Erdevik, Ležimir, Beočin, Sremska Kamenica i Vrdnik. Ukupna površina kojom gazduje ovo preduzeće je 24.631,32 ha državnog zemljišta i 208.33 ha privatnih šuma i šumskog zemljišta, odnosno ukupno 24.839,65 ha što je 13,3% od ukupne površine obuhvaćene ovom osnovom.

Značajnim delom šuma u Vojvodini gazduje JVP "Vode Vojvodine" čija osnovna delatnost nije šumarstvo, ali se može reći da ovo preduzeće ima izvesne organizacione, kadrovske i materijalne preduslove za obavljanje šumarske delatnosti na zadovoljavajući način, a ukupno posmatrajući JP "Vode Vojvodine" gazduje sa 13.060,39 ha što čini 7% od ukupne površine zemljišta obuhvaćenog ovom osnovom.

U Vojvodini postoji i jedno udruženje šumovlasnika "Šumska zajednica" Beočin, koje samostalno gazduje svojom površinom na 295,34 ha šuma i šumskog zemljišta što je 0,16% od svih površina obuhvaćenih Osnovama, a ostalim površinama u količini od oko 5.105 hektara, obuhvaćenim ovim Programom, gazduju druge organizacije (pretežno poljoprivredna preduzeća, opštinski organi ili lovačka udruženja). Za njih se može konstatovati da ne ispunjavaju potrebne uslove za uspešno gazdovanje šumama jer organizaciono, kadrovski i materijalno nisu adekvatno opremljena.

2.10.3. Stanje istraživačko-razvojnog i obrazovnog sektora u šumarstvu Vojvodine

Stalno sticanje i primena novih znanja, kao i usvajanje novih tehnologija na svim nivoima osnovni su preduslovi razvoja sektora. Obrazovni sistem mora biti u skladu sa potrebama struke u kvalitativnom i kvantitativnom pogledu. Nedostaci u šumarskom obrazovanju koji se u praksi uočavaju odnose se na nedovoljna praktična znanja stečena u procesu školovanja i nedovoljno poznavanje mnogih oblasti od interesa za stabilan razvoj sektora.

Na području AP Vojvodine obrazovanje kadrova sa četvrtim stepenom obrazovanja se obavlja u dve škole koje školuju kadrove srednje šumarske struke. To su prehrambeno-šumarska i hemijska škola Sremska Mitrovica i Tehnička škola "Mileva Marić Ajnštajn" u Novom Sadu.

Ove dve škole obrazuju kadrove sa četvrtim stepenom obrazovanja za smerove: šumarski tehničar; tehničar za pejsažnu arhitekturu; i tehničar za lovstvo i ribarstvo. U školskoj 2013/2014 godini je upisano ukupno 151 učenik i to

1. Prehrambeno-šumarska i hemijska škola u Sremskoj Mitrovici:

* šumarski tehničar 28 učenika;

* tehničar za pejsažnu arhitekturu 23 učenika;

* tehničar za lovstvo i ribarstvo 10 učenika.

2. Tehnička škola "Mileva Marić Ajnštajn" u Novom Sadu:

* šumarski tehničar 30 učenika;

* tehničar za pejsažnu arhitekturu 30 učenika;

* tehničar za lovstvo i ribarstvo 20 učenika.

Kvalifikovan istraživački kadar u šumarstvu predstavlja stub razvoja struke u svim segmentima. Nosilac naučno-istraživačkog rada u oblasti šumarstva na području AP Vojvodine je Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu koji je u sastavu Univerziteta u Novom Sadu, kao i ostale naučne i obrazovne šumarske i srodne institucije koje mogu da pruže odgovarajući doprinos daljem razvoju šumarske nauke i prakse. Naučno-istraživački rad, ali i mnogobrojni problemi šumarske struke zahtevaju, pored multidisciplinarnog pristupa, i neophodnu promenu orijentacije sa pretežno fundamentalnih istraživanja na primenjena istraživanja namenjena korisniku, kako velikim sistemima, tako i privatnim šumovlasnicima, kao i malim i srednjim preduzećima. U Institutu za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu naučno istraživačkim radom se bavi 22 istraživača, koji su nosioci naučnih aktivnosti iz svih oblasti šumarstva.

3. STRATEŠKA OPREDELJENJA RAZVOJA ŠUMA I ŠUMARSTVA U AP VOJVODINI I MERE ZA NJIHOVO OSTVARIVANJE

Strateška opredeljenja razvoja šumarstva se baziraju na ciljevima gazdovanja šumama u smislu dugoročnog planiranja prirodnim resursima, a naročiti kada se ti planovi odnose na tako velike prostore u kojima se prepliću brojni različiti interesi. Ciljevi gazdovanja šumama utiču na ekološke, privredne, ekonomske, socio-kulturne i druge prilike u dalekoj budućnosti, te su oni zbog toga polazna tačka u procesu planiranja gazdovanja.

Kao glavno opredeljenje u planiranju radova može se odrediti unapređenje i kompleksno korišćenje ukupnih potencijala šuma u skladu sa gazdinskim potrebama i potrebama šire društvene zajednice.

Na ovaj način se obezbeđuje najširi društveni interes iskazan kroz funkcije šuma u celini, interes preduzeća koje upravlja šumama, interes ostalih preduzeća čija se delatnost zasniva na korišćenju proizvoda iz šuma. Polazeći od ovih potencijala šuma i šumskih zemljišta i sadašnjeg stepena njegovog korišćenja mogu se odrediti sledeći glavni pravci (ciljevi) razvoja unapređenja stanja:

- zaštita od svih oblika negativnog delovanja na stabilnost šumskih ekosistema;

- povećanje površina pod šumama i vraćanje šuma na površine sa kojih je neopravdano uklonjena i naći što je više moguće novih površina radi postepenog povećanja stepena šumovitosti na potreban nivo;

- povećanje biološke stabilnosti šumskih ekosistema;

- na objektima pod posebnim režimima zaštite planiranje i sprovođenje gazdovanja šumama vršiti u skladu sa aktima o proglašenju zaštite i prostorno-planskom dokumentacijom sa obavezom usaglašavanja posebnih osnova gazdovanja šumama, programa zaštite i razvoja zaštićenih dobara, lovnih osnova, godišnjih izvođačkih planova i drugih planskih dokumenata;

- obezbeđivanje približavanja optimalnom stanju šumskih sastojina u skladu sa definisanim prioritetnim funkcijama i osnovnim i globalnim namenama;

- degradirane i devastirane sastojine planirati za rekonstrukciju;

- zrele i prezrele sastojine uspešno obnoviti;

- merama nege sanirati sastojine lošeg stanja nastale kao posledica izostanka tih mera u prošlosti;

- vrste drveća birati u skladu sa uslovima staništa;

- sprovođenje mera nege i zaštite šuma sprovoditi permanentno i do kraja ophodnje;

- unapređenje tehničke opremljenosti korisnika šuma sa ciljem postizanja optimalnog korišćenja potencijala zemljišta naročito kada je u pitanju otvorenost šuma i izgradnja šumskih komunikacija;

- očuvanje i usmereno korišćenje šumskog genofonda;

- potreba stalnih aktivnosti iz oblasti naučno-istraživačkog rada;

- povećanje značaja sektora šumarstva u društveno-ekonomskom okruženju;

- unapređenje stanja sprovoditi neprestano kroz više uređajnih razdoblja.

Radi očuvanja što boljeg zdravstvenog stanja šuma, kao i što efikasnije borbe protiv svih ugrožavajućih faktora koji deluju na šumu, neophodno je konstantno sprovoditi monitoring zaštite šuma. Monitoring zaštite šuma podrazumeva praćenje uticaja biotičkih i abiotičkih činilaca na zdravstveno stanje šuma u svrhu blagovremenog preduzimanja mera za zaštitu šuma i šumskog zemljišta. Prema Zakonu o šumama ("Službeni glasnik RS", br. 30/10 član 39... član 49.), korisnik šuma, odnosno organizacija koja gazduje šumama je dužna da sprovodi preventivne i represivne mere zaštite šuma od svih ugrožavajućih faktora. Može se konstatovati da je u većem delu šuma, kojim gazduju javna preduzeća, angažovanost stručnjaka na rešavanju problema zaštite šuma na zadovoljavajućem nivou. Međutim kod ostalih korisnika šuma stanje nije zadovoljavajuće i moralo bi biti bolje, bez obzira na manje učešće ovih korisnika u ukupnoj površini šuma Vojvodine. Zahvaljujući razvijenoj prognozno-izveštajnoj službi regionalnog Centra za područje Vojvodine definisani su osnovni ciljevi i smernice angažovanja stručnjaka u zaštiti šuma, koji se ostvaruju kroz redovne zdravstvene preglede, čime se na vreme otkrivaju problemi, sagledava konkretna situacija i daju najpovoljnija rešenja za sprečavanje šteta, odnosno njihovo svođenje na tolerantan nivo.

Efikasnije obavljanje poslova iz oblasti zaštite šuma postići će se putem usavršavanja stručnjaka za poslove iz oblasti zaštite šuma, kao i kroz izradu programa zaštite šuma, rasadnika, semenskih objekta, kultura i plantaža. Redovno sprovođenje mera zaštite šuma od biotičkih i abiotičkih faktora ostvariće se putem inspekcijske kontrole sprovođenja monitoringa i mera zaštite od šteta koje izazivaju biotički i abiotički štetni faktori. U slučajevima značajnih poremećaja biološke ravnoteže i ozbiljnih šteta u šumskim ekosistemima izazvanih dejstvom elementarnih nepogoda i obimnih mera zaštite obezbediće se finansijska sredstava u vidu podrške njihovom sprovođenju iz budžeta AP Vojvodine. Zaštita šuma od negativnog uticaja antropogenog faktora biće realizovana kroz doslednu primenu zakonskih odredbi. Sprovođenje mera zaštite šuma treba obezbediti i izradom srednjoročnih planova zaštite šuma od biljnih bolesti i štetočina, koji za svako šumsko područje na teritoriji autonomne pokrajine donosi nadležni organ autonomne pokrajine, za period od pet godina.

Neophodno je sprovođenje sledećih aktivnosti:

• Zaštita šuma od insekata

• Zaštita šuma od biljnih bolesti

• Zaštita šuma od divljači

• Zaštita šuma od glodara

• Suzbijanje bršljana

• Ostali radovi na zaštiti šuma

• Vanredne mere zaštite šuma

• Finansiranje rada prognozno - izveštajne službe

• Obuka kadrova koji rade na poslovima zaštite šuma

Kada je u pitanju zaštita šuma od požara, neophodno je dalje osavremenjavanje sistema za utvrđivanje stepena opasnosti od požara, kao i sistema za rano otkrivanje požara. Na taj način će se omogućiti rano otkrivanje pojave šumskih požara i njihovo gašenje u početnoj fazi razvoja što će smanjiti obim nastalih šteta i povećati efikasnost borbe sa šumskim požarima. Potrebna su stalna ulaganja u preventivne mere (izgradnja i održavanje protivpožarnih pruga), opremu za otkrivanje (osmatračnice, kamere i dr.) i gašenje šumskih požara (protivpožarna vozila, alat za gašenje i drugo), kao i formiranje i obuka ekipa za brze intervencije za gašenje požara na nivou šumskih uprava ili gazdinskih jedinica. Zbog činjenice da je najčešći uzrok šumskih požara ljudska nepažnja i nemar neophodan je stalni rad na podizanju svesti stanovništva o značaju zaštite šuma od požara. Pored toga potrebna je izrada petogodišnjih planova protivpožarnih aktivnosti na nivou šumskog područja.

Neophodno je sprovođenje sledećih aktivnosti:

• Obuka kadrova za gašenje požara i edukacija stanovništva o značaju protivpožarne zaštite šuma

• Zaštita od požara

• Unapređenje i modernizacija sistema za rano otkrivanje požara

• Izgradnja protivpožarnih pruga

• Održavanje protivpožarnih pruga

• Nabavka opreme za gašenje požara i opremanje protivpožarnim vozilima mobilnih ekipa za brze intervencije.

Osim navedenih aktivnost u svrhu zaštite šuma, neophodno je otpočeti sa merama na ublažavanju klimatskih promena koje, pre svega, treba da obuhvate izradu studije i definisanje uslova za korišćenje fleksibilnih mehanizama Kjoto protokola. U tom pogledu su posebno značajni CDM projekti čija realizacija je moguća ukoliko se šume podižu na zemljištima na kojima prethodno nisu postojale. Pored CDM projekata posebno je značajna izrada modela očekivanih promena vegetacije i stanja šuma, kao posledice potencijalnih budućih klimatskih promena; analiza uticaja gazdovanja šumama na ravnotežu ugljenika, produkciju drvne zapremine i biodiverzitet; prikaz najverovatnijih uticaja promene klime i posledica za upravljanje šumama sa procenom rizika; identifikacija opcija za adaptaciju upravljanja šumama za unapređivanje (maksimum/optimum) produkcije drvne zapremine, vezivanja i akumulacije ugljenika, očuvanje biodiverziteta i prinos voda, koristeći simulacione modele; povećanje učešća bioenergije u ukupnoj energetskoj potrošnji; obezbeđivanje informacija za proces donošenja odluka za sve navedene aspekte i sve zainteresovane strane.

Neophodno je organizovano sprovođenje promovisanja korišćenja biomase drveta za proizvodnju energije i na taj način obezbeđenog doprinosa smanjivanju emisije gasova sa efektima staklene bašte sagorevanjem fosilnih goriva uz obezbeđenje subvencija za korišćenje biomase šumskih vrsta u energetske svrhe.

Jedan od prioritetnih zadataka je povećanje stepena šumovitosti, imajući u vidu ukupnu šumovitost Vojvodine i pozitivne efekte koje šuma ima. Povećanje površine pod šumama se može ostvariti merama koje su usmerene na podsticanje aktivnosti i pružanjem pomoći pri pošumljavanju zemljišta na kojima je ekonomski i ekološki opravdano gajiti šumu (degradirana zemljišta, napuštena poljoprivredna zemljišta, neobrasla šumska zemljišta, itd). Postizanje cilja povećanja stepena šumovitosti će se ostvariti kroz aktivnosti na održanju i povećanju površine pod šumama i njihove proizvodnosti na ekološki, ekonomski i društveno prihvatljiv način, kroz melioracije, pošumljavanje i gajenje šuma na napuštenim poljoprivrednim zemljištima i degradiranim i obešumljenim zemljištima. Ističe se uloga i značaj intenzivnih šumskih zasada kao održivih i ekološki ispravnih izvora obnovljive energije i sirovine za industriju, čime će se ublažiti pritisak na prirodne šumske resurse.

Povećanje stepena šumovitosti mora biti akcija šireg značaja, sprovođena u saradnji sa drugim subjektima, uz maksimalno korišćenje tehničkih, kadrovskih i ekonomskih potencijala. Ovaj cilj se, kao što je napred rečeno, odnosi prvenstveno na delove koji se nalaze van velikih šumskih kompleksa (privatne šume i šumska zemljišta), ali se može ostvarivati i unutar državnih šuma pošumljavanjem trenutnih, nepošumljenih, šumskih zemljišta. Takođe povećanje površina pod šumama se može ostvariti i pošumljavanjem poljoprivrednog zemljišta koje nije adekvatno za poljoprivrednu proizvodnju te pretvaranjem poljoprivrednih površina u šumske.

Stanje šuma u Vojvodini nije moguće unaprediti do optimalnog u kratkom vremenskom razdoblju, već to mora biti postepeni proces koji se odvija određenom dinamikom. Mogućnosti, stepen i dinamika unapređivanja stanja šuma u ovom šumskom području zavise od niza faktora.

To je, u prvom redu, zatečeno stanje sastojina na osnovu kojeg se ukazuju potrebe za gazdinskim intervencijama i merama.

Na stepen i dinamiku unapređivanja stanja šuma svakako u velikoj meri utiče i ukupna površina sastojina koje po svojim osobinama nisu zadovoljavajuće. To su pre svega degradirane sastojine, kao i one koje su neodgovarajuće debljinske strukture, neodgovarajućeg fitocenološkog sastava (neodgovarajuće vrste na dobrim staništima), razređene ili sastojine lošeg zdravstvenog stanja. Kod srednjedobnih i mladih sastojina unapređenje stanja šuma se ostvaruje planiranjem niza intervencija od kojih najveći uticaj imaju proredne seče.

Sagledavajući ukupno stanje šuma može se konstatovati da postoji potreba izmene sadašnje strukture sastojina u kvalitativnom i kvantitativnom obimu, što se može postići raznim merama, pre svega smanjenjem površina degradiranih, razređenih i razgrađenih sastojina, izmeni strukture po vrstama drveća i po starosti, te povećanju površina očuvanih i kvalitetnijih sastojina. Ovo se može postići redovnim obnavljanjem, rekonstrukcijama, konverzijama, odnosno izvršenjem uzgojnih radova.

Sa aspekta obaveza korisnika prema zaštićenim delovima prirode i ograničenja u gazdovanju koja iz tih obaveza proističu može se reći da se obaveze korisnika zaštićenih prirodnih dobara regulišu posebnim uslovima zaštite prirode datim od strane Zavoda za zaštitu prirode Srbije. U Vojvodini postoji veliki broj zaštićenih delova prirode. Iz odredbi o zaštiti tih objekata proističu i uslovi Zavoda za zaštitu prirode Srbije, kojih se korisnik šuma mora pridržavati u planiranju i sprovođenju planova gazdovanja.

Kao glavno opredeljenje u planiranju radova može se odrediti unapređenje i kompleksno korišćenje ukupnih potencijala šuma u skladu sa gazdinskim potrebama i potrebama šire društvene zajednice. Osnovne i određujuće funkcije pojedinih namenskih celina biće glavna polazišta za definisanje posebnih ciljeva i planova gazdovanja. Zbog toga će se u šumama sa osnovnom prioritetnom namenom proizvodnje tehničkog drveta prilikom obnavljanja šuma koristiti vrste koje daju maksimalne proizvodne rezultate, ali u skladu sa stanišnim uslovima i mogućnostima, uz sprovođenje planiranih mera nege po propisanoj tehnologiji.

Na ovaj način se obezbeđuje najširi društveni interes iskazan kroz funkcije šuma u celini, interes preduzeća koje upravlja šumama, interes ostalih preduzeća čija se delatnost zasniva na korišćenju proizvoda iz šuma.

Daljim detaljnim proučavanjima tipologije staništa i ekoloških uslova sredine preciznije će se odrediti proizvodne i druge mogućnosti šumskih staništa, radi pravilnog izbora odgovarajućih vrsta drveća budućih sastojina.

U cilju očuvanja i usmerenog korišćenja genofonda neophodne su sledeće mere:

1. Istražiti bogatstvo genofonda šumskih vrsta.

2. Preduzeti mere za očuvanje genofonda šumskih vrsta.

3. Utvrditi biološku raznovrsnost i izvršiti procenu kvantitativne i kvalitativne zastupljenosti.

4. Izrada karata prostorne rasprostranjenosti primenom GIS tehnologije. Unapređenje genetičkog potencijala, očuvanje i usmereno korišćenje genofonda i zaštita biodiverziteta vrsta šumskog drveća, ostvariće se proizvodnjom odgovarajućih količina kvalitetnog šumskog semena u kategorijama "testirano" i "kvalifikovano". Osnivanje i gazdovanje semenskim plantažama je osnovni preduslov za povećanje proizvodnje sortnog semena vrsta šumskog drveća za podizanje novih šuma na najproizvodnijim šumskim staništima, zaštitu i usmereno korišćenje genofonda najvažnijih vrsta šumskog drveća.

Za unapređenje proizvodnje šumskog reproduktivnog materijala u narednom periodu neophodno je uraditi sledeće:

1. Nastaviti započeti proces osnivanja semenskih plantaža hrasta lužnjaka i drugih plemenitih lišćara,

2. Obezbediti zaštitu genofonda ugroženih autohtonih vrsta šumskog drveća (crna i bele topole, poljski brest, vrbe i druge)

3. Izgradnja hladnjače za čuvanje semena šumskih vrsta kapaciteta 5 tona (NP Fruška Gora).

Unapređenje tehničke opremljenosti korisnika šuma sa ciljem postizanja optimalnog korišćenja potencijala zemljišta naročito kada je u pitanju otvorenost šuma i izgradnja šumskih komunikacija, neophodno je sprovoditi permanentno, a mera za postizanje ovog cilja je izgradnja i održavanje tvrdih šumskih kamionskih puteva, do obima optimalne otvorenosti šumskih kompleksa. Da bi se ovo ispunilo neophodno je sadašnju otvorenost sa 9,03 m/ha podići, do 2022. godine, na 10,53 m/ha.

Jačanje kapaciteta i izgradnja institucija za brži razvoj naučno-istraživačkog rada u funkciji rešavanja savremenih razvojnih problema u šumarstvu uslovljeno je uvođenjem najnovijih naučnih znanja, stručnih iskustava, kao i savremenih međunarodnih i nacionalnih standarda u šumarsku nauku i praksu.

Imajući u vidu činjenicu da je šumovitost Vojvodine samo 6,51% proizilazi i prvi, najvažniji, dugoročni strateški zadatak, a to je povećanje površine šuma.

Takođe imajući u vidu da u Vojvodini postoje značajne površine koje su obrasle izdanačkim šumama (54.850,58 ha) drugi najvažniji strateški zadatak je unapređenje zatečenog stanje šuma kroz prevođenje što većeg dela izdanačkih u visoke šume. Značajne površine šuma su smanjene vitalnosti i proizvodnosti usled poremećaja režima podzemnih voda i prirodnog režima plavljenja usled izgradnje velikih infrastrukturnih objekata u vodoprivredi i saobraćaju, kao i u sve većoj meri izraženim klimatskim promenama. Navedeni problemi iziskuju potrebu proučavanja svih mogućih uzroka i posledica slabljenja vitalnosti šuma, kao i iznalaženja mogućih biotehničkih rešenja za ublažavanje prisutnih negativnih posledica.

Za realizaciju ovog cilja neophodno je da se:

• Izradi model očekivanih promena vegetacije i stanja šuma, kao posledice potencijalnih budućih klimatskih promena; analiza uticaja gazdovanja šumama na ravnotežu ugljenika, produkciju drvne zapremine i biodiverzitet; prikaz najverovatnijih uticaja promene klime i posledica za upravljanje šumama sa procenom rizika; identifikacija opcija za adaptaciju upravljanja šumama za unapređivanje (maksimum/optimum) produkcije drvne zapremine, vezivanja i akumulacije ugljenika, očuvanje biodiverziteta i prinos voda, koristeći simulacione modele; povećanje učešća bioenergije u ukupnoj energetskoj potrošnji

• Izaberu odgovarajuće vrsta drveća za podizanje novih šuma i intenzivnih zasada u zavisnosti od tipa zemljišta i očekivanih klimatskih promena

• Izvrši unapređenje postojećeg stanja semenskih sastojina i semenskih plantaža kao osnove za buduću proizvodnju kvalitetnog semena i sadnog materijala i očuvanje genetičkih resursa vrsta šumskog drveća.

• Primene savremene tehnologije i oprema u proizvodnji šumskog reproduktivnog materijala

• Izvrši izbor odgovarajućih tehnologija prevođenja izdanačkih u visoke šume usaglašenih sa stanišnim uslovima i stanjem šuma

• Uspostavi intenzivan monitoring stanja šuma prema međunarodnoj metodologiji (ICP Forest)

• Istraže uzroci i predlože mere za sanaciju stanja šuma hrasta lužnjaka zahvaćenih procesima devitalizacije i sušenja

Šumarski sektor podsticaće unapređenje saradnje sa ostalim sektorima (poljoprivreda, turizam, itd.), finansijskim institucijama i širom javnošću radi što potpunijeg planiranja i korišćenja ostalih potencijala šumskog područja kroz povećanje produktivnosti, maksimalnim i racionalnim korišćenjem ukupnog proizvodnog potencijala područja, koji podrazumeva drvo, nedrvne šumske resurse i održivo korišćenje opšte-korisnih funkcija šuma, kao i podsticanje osnivanja i razvoja udruženja privatnih šumovlasnika u cilju jačanja njihovih sposobnosti za realizaciju održivog gazdovanja šumama i primenu naučnih i stručnih saznanja.

Bez posebnih mera ekonomske politike, kao logičnog dela sistema upravljanja šumama koje će uvažavati specifičnosti šume, podrazumevajući trajne, autonomne i institucionalne finansijske mehanizme i okvire, ne može se očekivati unapređivanje šumarstva AP Vojvodine da bi ono, kao privredna grana, dobilo značajnu ulogu u ukupnom privrednom sistemu, kako Pokrajine tako i Republike Srbije.

4. OČEKIVANI REZULTATI

4.1. Očekivano stanje šuma

4.1.1. Očekivano stanje šuma po vlasništvu i korisnicima

Tabela 18. Očekivano stanje po vlasništvu i korisnicima

Vlasništvo/korisništvo		Šume šumsko i ostalo zemljište (ha)
		Šume šumske kulture i šumsko zemljište	Ostalo zemljište	Ukupno
JP "Vojvodinašume"	ha	104528,34	25028,09	129556,43
	%	80,68	19,32	100,00
NP "Fruška Gora"	ha	17413,04	1218,28	18631,32
	%	93,46	6,54	100,00
JVP "Vode Vojvodine"	ha	9512,45	3547,94	13060,39
	%	72,87	27,17	100,00
Vojne ustanove	ha	4305,85	2126,31	6432,16
	%	66,94	33,06	100,00
Ostale državne institucije i ustanove	ha	283,62	40,94	324,56
	%	87,39	12,61	100,00
Ostali korisnici šuma	ha	13272,18	745,23	14017,41
	%	94,68	5,86	100,00
Privatne šume	ha	13553,62	572,74	14126,36
	%	95,95	4,05	100,00
Ukupno Vojvodina	ha	162869,10	33279,53	196148,63
	%	83,03	16,97	100,00

Tabela 19. Očekivano stanje po vlasništvu

Vlasništvo	Površina šuma, šumskih kultura i šumskog zemljišta
	ha	%
Državno	149.315,48	91,68
Privatno	13553,62	8,32
Ukupno	162.869,10	100

Vlasnički i korisnički odnosi će se promeniti značajno u odnosu na trenutno stanje iz dva osnovna razloga: - Činjenica je da je Zakonom o restituciji na površini od oko 4.500 ha proces povraćaja zemljišta i šuma u NP "Fruška gora", njihovim prethodnim vlasnicima tj manastirima Fruške gore, u završnoj fazi, a takođe se očekuje proces restitucije na području NP-a za još oko 1.500 ha. Takođe predloženim Programima za uređenje poljoprivrednog zemljišta od strane opština, značajne površine ovog zemljišta su predložene za namenu podizanja šuma i to u količini od 7.622 ha, a pretpostavka je da će ovakvih površina u narednom periodu biti predloženo od strane Opština još u iznosu od 1.290 ha. Pored ova dva osnovna pokazatelja koji značajno utiču na promenu stanja po pitanju vlasništva i korisništva pretpostavka je da će i novoosnovanih privatnih šuma biti više za 625 ha. Sve su ovo razlozi koji će dovesti stanje po vlasništvu i korisništvu šuma, šumskih i ostalih zemljišta na nivo kako je to prikazano u tabelama 16 i 17. Površina privatnih šuma i šumskih zemljišta će biti, iz gore navedenih razloga, uvećana za nešto više od 6.000 ha. Površine šuma i šumskih zemljišta u državnom vlasništvu će se takođe povećati za oko 3.000 ha iz razloga pošumljavanja poljoprivrednih zemljišta u obimu od oko 9.500 ha. Relativni odnos državnih i privatnih šuma i šumskih zemljišta će se promeniti u odnosu na trenutno stanje za oko 3,5% u korist privatnih šuma iz razloga gotovo dvostrukog uvećanja površina zemljišta pod privatnim šumama.

4.1.2. Očekivano stanje šuma po sastojinskim osobinama

Ukupna površina pod šumom i šumskim zemljištem će nakon perioda važenja Programa dostići nivo od 151.115,34 hektara, a očekivano stanje šuma po najvažnijim sastojinskim osobinama je dato u tabeli 19.

Tabela 20. Očekivano stanje po sastojinskim osobinama

Mešovitost	Površina (P)
	ha	%
Čiste	84.372,08	55,83
Mešovite	66.743,26	44,17
Ukupno	151.115,34	100
Očuvanost	Površina (P)
	ha	%
Očuvane	112.332,91	74,34
Razređene	33578,56	22,22
Devastirane	5.203,87	3,44
Ukupno	151.115,34	100
Poreklo	Površina (P)
	ha	%
Iz semena	27.538,18	18,22
Izdanačko	46.923,18	31,05
Veštačko	76.653,98	50,73
Ukupno	151.115,34	100

Tabela prikazuje očekivano stanje po najvažnijim sastojinskim osobinama. Vidi se da će se promeniti procentualno učešće površina po svim navedenim kriterijumima. Pre svega površina pod šumom će se uvećati za 10.735,43 hektara, što podrazumeva procentualno povećanje površine pod šumom za 0,50% pa će ukupna pošumljenost u AP Vojvodini nakon 10 godina, tj. nakon realizacije Programa biti 7,01%.

Ovo će se ostvariti iz razloga pošumljavanja šumskih zemljišta na nivou 1.198,43 ha, koja su planirana za pošumljavanje po trenutno važećim planskim dokumentima, a takođe i pošumljavanjem poljoprivrednih zemljišta u iznosu od 8.912 ha, kao i 625 ha parcela u vlasništvu fizičkih lica. Kada je u pitanju promena stanja po poreklu u odnosu na sadašnje vidi se da će se stanje izdanačkih sastojina po površini smanjiti za oko 14,5% što je sa aspekta porekla šuma pozitivan efekat koji će nastati kao rezultat prevođenja izdanačkih u visoke šume u površini od 7.927,4 ha Značajno će se povećati i površine veštački podignutih sastojina, s obzirom da će šumska zemljišta biti pošumljena veštački - sadnjom sadnica ili setvom semena. Očuvane sastojine će nakon realizacije Programa imati značajno veće učešće u ukupnoj površini šuma u odnosu na sadašnje stanje po ovom elementu iz razloga rekonstrukcije devastiranih šuma u količini od 3.375 ha, zatim obnavljanjem razređenih sastojina (16.538,70 ha) koje će biti uspešno obnovljene pa će na njihovo mesto "doći" očuvane mlade sastojine, a takođe i iz razloga pošumljavanja šumskih zemljišta na površini od 10.735,43 ha koje će po elementu očuvanosti biti očuvane. Stanje po mešovitost će se takođe promeniti u odnosu na trenutno u korist čistih sastojina, opet iz razloga novih pošumljavanjima koja su planirana da se izvedu u sledećih 10 godina.

4.2. Očekivano stanje šumskog reproduktivnog materijala i genofonda

Dinamiku proizvodnje šumskog semena treba sinhronizovati sa proizvodnjom sadnog materijala, obimom pošumljavanja i potencijalnim mogućnostima izvoza. Na osnovu planiranog obima pošumljavanja, direktne konverzije izdanačkih i veštačke obnove visokih šuma, procenjene godišnje potrebe šumskog semena iznose: 0.01 t četinarskih i 205 t lišćarskih vrsta, prvenstveno semena hrasta lužnjaka. Obezbeđivanje sadnog materijala treba izvršiti na osnovu planiranog obima pošumljavanja. Očekuje se, da će se godišnji obim realizacije sadnog materijala, kretati u količinama od 2.200.000 sadnica, od čega 2.050.000 sadnica lišćara i 150.000 sadnica četinarskih vrsta.

Očekuje se i: Nastavak započetog procesa osnivanja semenskih plantaža hrasta lužnjaka i drugih plemenitih lišćara, zaštita genofonda ugroženih autohtonih vrsta šumskog drveća (crna i bele topole, poljski brest, vrbe i druge), kao i izgradnja hladnjače za čuvanje semena šumskih vrsta kapaciteta 5 tona (NP Fruška Gora).

4.3. Očekivano zdravstveno stanje i ugroženost šuma

Šumski ekosistemi su, kao što je već rečeno, ugroženi od mnoštva biotičkih i abiotičkih faktora. Očekuje se da će zdravstveno stanje i ugroženost šuma zadržati na dosadašnjem nivou ili će ono biti unapređeno (popravljeno), shodno činjenici redovnog sprovođenja monitoringa i mera zaštite šuma.

Redovno će se sprovoditi mere zaštite šuma od: - biotičkih i abiotičkih faktora; - od požara; - aktivnosti na ublažavanju klimatskih promena; - monitoring zdravstvenog stanja i uticaja zagađenja vazduha na stanje šuma; - aktivnosti na ublažavanju klimatskih promena.

Monitoring šumskih ekosistema na Institutu se obavlja kroz aktivnosti Prognozno - izveštajne službe, međunarodnog kooperativnog programa na monitoringu uticaja zagađenosti vazduha na šumske ekosisteme (nivo I i nivo II), kao i na praćenju pojave sušenja šuma. U okviru ovih aktivnosti se primenjuju standardne metode usaglašene sa evropskim standardima. U daljem razvoju monitoringa šumskih ekosistema potrebno je razviti sistem baze podataka. Na taj način bi bio olakšan pristup prikupljenim podacima, a potom i obrade podataka. Na ovaj način bi u svakom trenutku bili pristupačni podaci o vitalnosti šumskih ekosistema.

4.4. Očekivano stanje biodiverziteta šuma i zaštićenih prirodnih dobara

Zaštićena prirodna dobra su zaštićena područja, zaštićene vrste i pokretna zaštićena prirodna dokumenta. Proglašavanjem zaštićeni prirodnih dobara direktno se štiti prostor i stvaraju se osnovni preduslovi za očuvanje prirode, biološke, geološke i predeone raznovrsnosti sa jedne strane, dok se sa druge strane stvaraju uslovi i za očuvanje pokretnih prirodnih dokumenata koji imaju izuzetan naučni, obrazovni i kulturni značaj (zaštićeni herbarijumi, zbirke leptira, muzejski eksponati i sl.). Zaštićena prirodna dobra su jedna od najvažnijih zaostavština koje čovečanstvo može ostaviti budućim generacijama. Do sada je u AP Vojvodini, kada su u pitanju šumski ekosistemi, ukupno zaštićeno oko 70.700 ha površine pod šumom, šumskim i ostalim zemljištem. Trenutno je u toku realizacija proglašenja novih zaštićenih područja koja su u postupku, što znači da proces proglašenja zaštićenih područja na području AP Vojvodine nije završen, jer su trenutno u izradi studije zaštite koje izrađuje Pokrajinski zavod za zaštitu prirode, a kojima se utvrđuju vrednosti područja koja se predlažu za zaštitu, kao i načini upravljanja tim područjima. Trenutno je pod postupcima proglašenja novih zaštićenih područja ili proširenja postojećih, od strane Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode obuhvaćeno novih oko 4.552 ha šuma i ostalog zemljišta. Najznačajnija novo nastala zaštićena područja će biti: Spomenik prirode "Gradski park" - Vršac (6,44ha); Spomenik prirode "Park Instituta u Sremskoj Kamenici" (35,30ha); Park prirode "Begečka jama" (dodatnih 110ha); Park prirode "Tikvara" - Bačka Palanka (dodatnih 46ha); SRP "Ritovi donjeg Potisja" (3010,67ha); Park prirode "Stara Tisa kod Bisernog ostrva" (dodatnih 579ha); Park prirode "Mrtvaje gornjeg Potisja" (306,68ha); SRP "Zasavica" (dodatnih 458ha). Nakon proglašenja nabrojanih zaštićenih prirodnih dobara ukupna površina šumskih kompleksa pod raznim vidovima i režimima zaštite će biti oko 75.250 hektara. Ovo će svakako uticati da šume u većem obimu, u budućem periodu, budu najvažniji izvor biološkog diverziteta, pa na taj način imaju ključnu ulogu, kako u održavanju ekoloških procesa, tako i u očuvanju i unapređenju raznolikosti biljnih zajednica. Za svako prirodno dobro koje se stavlja pod zaštitu određuje se pravni subjekt koji će sprovoditi propisane mere u određenim postojećim režimima zaštite za određeno zaštićeno dobro. Sa aspekta šumarstva Vojvodine, a prema mišljenju projektanta Programa pretpostavka je da bi Upravljač svakog zaštićenog dobra trebalo biti pravno lice koje je većinski korisnik površine zaštićenog prirodnog dobra. Ovo je korisno iz razloga olakšane komunikacije sa Pokrajinskim zavodom za zaštitu prirode, kao i inspekcijskim službama Pokrajine i Republike.

Takođe u slučaju različitih pravnih lica po osnovu korisništva i upravljanja zaštićenim dobrom često se dešava da su osnovne delatnosti ta dva subjekta potpuno različite što može dovesti do konflikta, odnosno do neslaganja u shvatanju primene Uredbe o zaštiti, što dovodi do otežanog sprovođenja mera zaštite.

4.5. Očekivano stanje otvorenosti šuma

Sadašnje stanje otvorenosti šuma na području APV karakteriše nedovoljna gustina mreže izgrađenih tvrdih kamionskih puteva, što ima za posledicu visoke troškove na poslovima privlačenja i transporta drvnih sortimenata, kao i sprovođenja neophodnih mera pošumljavanja, nege i zaštite šuma. Sadašnji način privlačenja drveta i drvnih sortimenata do glavnih stovarišta odakle se ono dalje otprema je vezan za šumske radne i priključne mašine koje se koriste u navedene svrhe. Takođe otprema drvnih proizvoda se u velikom obimu oslanja na kamionski transport, pa je zbog toga izuzetno važan elemenat - otvorenost šuma, tj pristupačnost šumskih proizvoda kako radnim šumskim mašinama u smislu blizine istih tvrdim šumskim putevima, tako i mogućnosti dolaska kamiona glavnim stovarištima šumskih proizvoda, a sve u cilju umanjenja troškova privlačenja i kamionskog transporta do prerađivačkih subjekata. U tom smislu neophodno je razviti mrežu šumskih puteva, koji će pored umanjenja troškova na privlačenju i transportu, uticati i na umanjenje troškova i lakši pristup šumskim kompleksima u kojima su planirani radovi na pošumljavanju, nezi i zaštiti šuma. Pored ovakvog pristupa gazdovanja šumama neophodno je pomenuti i da je, s obzirom da se šumski kompleksi nalaze najvećim delom u blizini glavnih vojvođanskih reka, potrebno, plan izgradnje šumskih komunikacija uskladiti sa ovom činjenicom zbog toga što se veliki deo šumskih sortimenata otprema plovnim transportnim objektima, pa je potrebno obezbediti izgradnju šumskih puteva i stovarišta drvnih proizvoda u neposrednoj blizini reka, kako bi se i ova prednost u potpunosti iskoristila.

Zbog toga se u narednom desetogodišnjem periodu (2013-2022) u šumama na području APV planira izgradnja 228,3 km tvrdih kamionskih puteva što će sadašnju otvorenost od 9,03 m/ha podići na nivo od 10,53 m/ha Do konačne planirane otvorenosti od 12,04 m/ha, koju treba ostvariti, potrebno je izgraditi još 242,0 km tvrdih šumskih kamionskih puteva. U tabeli 20. je prikazano stanje sadašnje otvorenosti i potreba za izgradnjom, rekonstrukcijom i održavanjem postojećih tvrdih šumskih kamionskih puteva do konačne optimalne otvorenosti, kao i aktivnosti do 2022. godine.

Tabela 21. Stanje i planirana otvorenost šuma do 2022. godine

	J.P. "Vojvodinašume"	N.P. "Fruška Gora"	Prosek
Planirana gustina mreže puteva m/ha	11,44	15,50	12,04
Sadašnja otvorenost šuma m/ha (31.12.2012.)	7,92	15,50	9,03
Planirana mreža gustine puteva 2022. god. m/ha	9,67	15,50	10,53
Planirani radovi za period 2013-2022 (prosečno godišnje)
Izgradnja tvrdih kamionskih puteva (km)	22,83		22,83
Rekonstrukcija tvrdih kamionskih puteva (km)	8,26	1,10	9,36
Održavanje tvrdih kamionskih puteva (km)	108,55	10,00	118,55

4.6. Očekivani obim korišćenja šuma

4.6.1. Korišćenje drveta

Buduća planirana količina posečenog drveta i proizvedenih drvnih sortimenata tj etat će se u periodu trajanja Programa proceniti i zavisiti pre svega od mogućnosti, koje su u skladu sa potencijalima prirašćivanja postojećih šumskih kompleksa, uz istovremeno praćenje potreba tržišta za drvnim sortimentima. Sortimentna struktura će zavisiti pre svega od sprovedenih mera nege šuma, od kojih su svakako najvažnije proredne seče, a kod sastojina mekih lišćara (topola) i mera orezivanja grana. S obzirom da se u šumskim ekosistemima procesi poboljšanja stanja odvijaju relativno sporo može se predvideti sortimentna struktura na nivou sadašnje kako je to prikazano u tabeli 15. Napominje se da će efekti najvažnijih mera nege, kao i poboljšanje kvalitativne strukture sastojina merama rekonstrukcije, konverzije izdanačkih šuma, obnove razređenih sastojina, dovesti do poboljšanja sortimentne strukture u budućim decenijama. Mogućnost plasmana drvnih sortimenata ostaje na nivou veoma povoljnog, s obzirom da je potražnja za drvnim sortimentima veoma velika i kao takva će najverovatnije ostati i u budućem periodu.

4.6.2. Ostali šumski proizvodi i koristi od šume

Korišćenje drugih šumskih proizvoda će se vršiti prema povremeno ukazanim mogućnostima i potrebama, uz prethodno pribavljanje mišljenja Zavoda za zaštitu prirode Srbije i drugih relevantnih institucija (po potrebi).

Na ovom mestu je teško oceniti ukupne potencijale za korišćenje ostalih šumskih proizvoda, ali je sigurno da oni prevazilaze dosadašnji način i obim korišćenja. Korišćenje ostalih šumskih proizvoda (gljiva, žaba, puževa i dr.), kod većine korisnika šuma nije posebno organizovano, a eventualnom pristupanju ovim poslovima treba prilaziti oprezno i ne bi ih trebalo organizovati sve dok se ne ustanovi sloboda i dozvoljeni način kretanja u pojedinim delovima šumskih kompleksa koji su pod određenim režimima zaštite, kao i u delovima sa specifičnom namenom koja ograničava kretanje ljudi zbog lovne delatnosti. Nakon toga treba insistirati da se eventualno skupljanje gljiva, puževa, lekovitog bilja, i dr. može obavljati samo po Zakonu o zaštiti životne sredine, (sl. gl. RS br. 66/91, 83/92, 53/93, 67/93, 48/94, 53/95) i Naredbe o stavljanju pod kontrolu korišćenja i prometa divljih biljnih i životinjskih vrsta (sl. gl. RS br.17/99). Pašarenje, koje je spontano prisutno u nekim šumama treba ograničiti i staviti pod kontrolu odnosno zabraniti u sastojinama koje su u procesu obnavljanja i podmlađivanja, odnosno u ranim fazama starosti. Svake godine potrebno je na nivou šumske uprave, ili drugih korisnika šuma, napraviti plan, koji nije trajnog karaktera, sa definisanim površinama na kojima je moguće pašarenje.

Od drugih šumskih potencijala najveći značaj ima svakako vodni potencijal. Obzirom da je u Vojvodini veoma često korišćenje prečišćene pitke vode iz bunara u neposrednoj blizini šuma, što je u nadležnosti drugih javnih komunalnih preduzeće i službi, ovde se ne navodi plan korišćenja ovih potencijala, jer to nije u nadležnosti korisnika šuma.

Važno je napomenuti da se zbog ovog potencijala, u narednom periodu prilikom upravljanja šumskim resursima, odnosno pri organizaciji svih vrsta radova u šumarstvu, mora posvetiti maksimalna pažnja kako ne bi došlo do zagađenja zemljišta i podzemnih voda. Takođe je potrebno sve radove u šumarstvu uskladiti sa potrebama preduzeća koja upravljaju vodosnabdevanjem sa ovog područja, odnosno obezbediti redovno održavanje ovih postrojenja i paziti da ne dođe do njihovih oštećenja.

Ukoliko se u međuvremenu ukaže potreba za korišćenjem i nekih drugih proizvoda koji nisu napred navedeni, ono se može sprovoditi samo tako da se šumi i objektu korišćenja ne nanosi šteta, a takođe uz prethodno pribavljanje mišljenja Zavoda za zaštitu prirode Srbije i drugih relevantnih institucija (po potrebi).

Korišćenje drugih šumskih proizvoda ne sme biti na štetu šume i šumskog zemljišta, odnosno ne sme dovesti do smanjenja proizvodnje glavnih proizvoda, niti do narušavanja osnovnih funkcionalnih zahteva pojedinih namenskih celina.

4.7. Očekivani oblici uređenosti šuma

Područje Vojvodine se odlikuje velikom kompleksnošću. Raznolikost šumskih vegetacija, izdvojene namene šuma, veliki broj tipova šuma, kao i vrednost šuma je imperativ da se šume na najbolji način premere, opišu i na osnovu toga izrade planska dokumenta, a sve s ciljem da se poboljša ispunjavanje osnovnih funkcija šuma.

Ovako kompleksno područje zahteva i korektnu informaciju o stanju šuma. Osim kompleksnosti stanja, važan elemenat je i naglo povećanje potreba za monitoringom šuma i distribuiranjem podataka brojnim interesnim grupama. Zbog toga je neophodno u budućnosti ovom poslu pristupati znatno organizovanije. Iz iskustva stečenog dosadašnjim radom i uvidom u ažurnost OGŠ može se dati globalni plan uređivanja šuma u Vojvodini sadržan u sledećem:

- obezbediti kontinuitet i ažurnost u izradi osnova;

- formirati bazu podataka OGŠ sa podacima o korisniku, periodu važenja i projektantu;

- obezbediti izradu osnova primenom jedinstvenih baza podataka koje moraju biti dostavljene sekretarijatu za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo;

- uvesti obavezu izrade GIS-projekta za sve OGŠ;

- formirati jedinstvenu bazu podataka o stanju šuma i planovima gazdovanja za sve GJ.

Iz činjenice da se osnove gazdovanja šumama rade na 10 godina, prostom računicom se dobija da će, nakon povećanja površina pod šumom, šumskim i ostalim zemljištem za 9.537 ha, godišnje biti potrebno uraditi osnova gazdovanja šumama za oko 19.614 ha.

Naredni desetogodišnji period tj period trajanja Programa, sa aspekta uređenosti i podele šuma na organizacione i operativne celine, će biti karakterističan po značajnim promenama u smislu nove organizacione podele šumskih kompleksa.

Naime, zbog činjenice da je u toku proces restitucije - povraćaja šuma i šumskog zemljišta crkvama i manastirima u obimu od oko 6.000 ha doći će i do promena u vlasničkom smislu za određene šumske komplekse pre svega na području NP Fruška gora, pa će se šume organizaciono podeliti drugačije u odnosu na sadašnju podelu. Takođe pretpostavka je da će se površina šuma kod fizičkih lica povećati najmanje za 625 ha, a površine šuma, šumskih i ostalih zemljišta kod drugih pravnih lica (JP-ća opština i gradova) će se takođe uvećati za dodatnih 8.912 ha. Ovo će zbog toga biti glavni razlozi koji će dovesti do drugačije organizacione podele šumskih kompleksa u budućem desetogodišnjem periodu, koji će se pre svega ogledati kroz značajno povećanje broja novoformiranih Gazdinskih jedinica. Trenutno nije moguće dati procenu broja novonastalih Gazdinskih jedinica pa se ovde ne navodi njihov broj već će on biti poznat nakon završetka perioda trajanja Programa.

4.8. Očekivano stanje šuma i šumovitosti po opštinama

Trenutno učešće obraslog zemljišta u strukturi površina po opštinama, je veoma raznoliko. Nakon sprovođenja aktivnosti na pošumljavanju koje su planirane ovim Programom, u određenom broju opština će se poboljšati struktura obraslosti površina koje će u narednom periodu biti obuhvaćene Osnovama gazdovanja šumama. Tako će se obraslost za trenutno najobraslije opštine, koje su navedene kao takve u poglavlju 2.9., na kraju perioda od deset godina još, poboljšati s obzirom da će se i u tim opštinama izvršiti pošumljavanja neobraslih šumskih zemljišta i novopredloženih površina poljoprivrednog zemljišta. Veoma je značajno napomenuti da će u opštinama sa najmanjim učešćem obraslog zemljišta u ukupnoj površini koja će biti obuhvaćena planskim dokumentima, značajno porasti odnos obraslih i neobraslih površina, u korist obraslih, u relativnom smislu.

Tako će obrasla površina za opštinu Temerin (trenutno najmanja obraslost - 2,2%), a od ukupne površine obuhvaćene budućom Osnovom gazdovanja šumama dostići nivo od 42,23%. Značajno povećanje tj razlika po elementu obraslosti nakon realizacije Programa u odnosu na sadašnje stanje će se desiti i u sledećim opštinama: - Bečej trenutna obraslost 78,19%, 2022 god. 92,19%; - Čoka trenutna obraslost 63,18%, 2022 god. 79,17%; - Inđija trenutna obraslost 66,44%, 2022 god. 82,81%; - Kikinda trenutna obraslost 22,61%, 2022 god. 78,80%; - Kula trenutna obraslost 53,49%, 2022 god. 76,09%; - Mali Iđoš trenutna obraslost 83,11%, 2022 god. 100,00%; - Novi Bečej trenutna obraslost 54,15%, 2022 god. 75,86%; - Opovo trenutna obraslost 52,75%, 2022 god. 70,13%; - Plandište trenutna obraslost 36,90%, 2022 god. 69,11%; - Sečanj trenutna obraslost 45,85%, 2022 god. 69,99%; - Senta trenutna obraslost 42,79%, 2022 god. 86,35%; - Vrbas trenutna obraslost 38,09%, 2022 god. 71,12%. Osim u ovim i u ostalim opštinama će doći do pozitivnog trenda po osnovu odnosa obraslih i ukupnih uređenih površina za određenu opštinu.

Kada je u pitanju povećanje procenta šuma u odnosu na ukupnu površinu opštine, takođe je vidljivo značajno povećanje procenta pošumljenosti određenih opština, a ono je najznačajnije u sledećim opštinama: Apatin uvećanje za 1,2%; Kikinda uvećanje za 3,1%; Novi Kneževac za 1,8%; Novi Sad za 1,5%; Opovo za 2,2%; Sremski Karlovci za 3%; Titel za 1,3%. Svakako je neophodno napomenuti da će se procenat pošumljenosti nekih opština povećati nakon realizacije Programa višestruko. Ovo će se desiti najčešće u onim opštinama koje trenutno imaju mali mali procenat pošumljenosti, a uz to su u pitanju male površine šumskih kompleksa.

Detaljan prikaz po svim opštinama i po osnovnim elementima, kao što je trenutna obraslost, trenutni procenat pošumljenosti, kao i plan povećanja površina pod šumom i očekivani rezultati u periodu do 2022. godine je dat u prilogu 2 (Prilozi; Prilog 2. Stanje šuma i šumovitosti sa projekcijom razvoja).

4.9. Očekivano stanje u skladu sa promenom društvenog položaja i moguće organizovanosti šumarstva u Vojvodini

Odnos stanovništva Vojvodine prema šumama se može i mora promeniti u budućem periodu. Do sada je odnos stanovništva prema šumi bio zasnovan na zadovoljavanju osnovnih životnih potreba, pa stanovništvo nije imalo jasnu predstavu o višefunkcionalnom uticaju šume na život ljudi. Očekuje se da će nakon svih aktivnosti koje su prethodnih godina sprovođene od strane Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo, kao i ostalih šumarskih subjekata, kroz edukaciju stanovništva o značaju šuma za područje Vojvodine, kao i usled sufinansiranja radova na pošumljavanju i nezi zasada do pete godine starosti, značajno porasti zainteresovanost fizičkih lica prema šumi - shvatajući je kao resurs od veoma velikog značaja ne samo u ekonomskom smislu već, shvatajući i njeno višestruko pozitivno delovanje na čovekovu životnu sredinu.

Takođe treba napomenuti da je negativan odnos stanovništva prema šumi u prethodnim decenijama bio uslovljen pre svega veoma lošim standardom stanovništva u tom periodu. Promenom standarda na bolje, sasvim sigurno će se promeniti i odnos prema šumama.

Kao što je u Programu navedeno očekuje se povećanje površina pod šumom u vlasništvu fizičkih lica, a takođe usled restitucije se očekuje veliko povećanje površina pod privatnim šumama. Ova činjenica može dovesti do drugačijeg organizacionog oblika kada je u pitanju šumarska privreda vezana za privatne šume. Moguće je da se veći broj privatnih šumovlasnika opredeli za drugačiji oblik poslovanja u odnosu na do sada poznati (osim u slučaju Šumske zajednice iz Beočina), odnosno očekuje se da će doći do udruživanja privatnih šumovlasnika u Udruženja vlasnika šuma sa ciljem ostvarivanja zajedničkih interesa od njihovih šuma.

Da bi se ovo ostvarilo neophodna je potpuna tehnička, savetodavna, edukativna i finansijska podrška šumovlasnicima od strane pokrajinskih organa iz sektora šumarstva i svih ostalih šumarskih državnih organizacija.

Organizacione promene u šumarskoj privredi koja je vezana za gazdovanje državnim šumama je u skladu sa trenutno važećim Zakonom o šumama, s tim da u slučaju promene navedenog zakona i u ovom delu šumarskog sektora može doći do promena u smislu oblika organizacije i poslovanja preduzeća koja gazduju državnim šumama.

5. PROCENA POTREBNIH NOVČANIH SREDSTVA ZA OSTVARIVANJE OČEKIVANIH REZULTATA

Potrebna novčana sredstva za postizanje zadatog cilja se ogleda pre svega u ulaganju novčanih sredstava u svrhu podizanja novih šuma na površinama na kojima do sada nije postojala šuma - proširena reprodukcija, kao i za poboljšanje trenutnog stanja sastojina (rekonstrukcija degradiranih šuma, konverzija izdanačkih šuma u viši uzgojni oblik i mere nege postojećih očuvanih šuma). Novčana sredstva je takođe neophodno ulagati i u zaštitu šuma od svih biotičkih i abiotičkih faktora koji negativno deluju na šumu. U tabeli 22 je prikazan obim potrebnih novčanih sredstava po vrstama radova godišnje i ukupno.

Tabela 22. Potrebna finansijska sredstva za ispunjenje cilja

Vrsta rada	Jedinica mere	Potreban obim - godišnje	Jedinična cena (din/jedinici)	Potrebna sredstva za jednu godinu (din)	Potrebna sredstva - ukupno za 10 godina (din)
Pošumljavanje šumskog zemljišta	ha	1.074,00	150.000,00	161.100.000,00	1.611.000.000,00
Rekonstrukcija devastiranih šuma	ha	338,00	130.000,00	43.940.000,00	439.400.000,00
Konverzija izdanačkih šuma (direktna i indirek.)	ha	793,00	35.000,00	27.755.000,00	277.550.000,00
Nega mladih zasada	ha	5.648,00	20.000,00	112.960.000,00	1.129.600.000,00
Proreda kao mera nege	ha	5.000,00	10.000,00	50.000.000,00	500.000.000,00
Zaštita šuma i šumskih zasada	ha	1.411,00	18.000,00	25.398.000,00	253.980.000,00
Zaštita šuma od požara - izgradnja i održavanje PP pruga	km	200,00	30.000,00	6.000.000,00	60.000.000,00
Izgradnja šumskih puteva	km	23,00	4.000.000,00	92.000.000,00	920.000.000,00
Ukupno:					5.191.530.000,00

Sredstva koja je neophodno uložiti za ostvarenje ciljeva koji su navedeni u Programu se, kao što je iz tabele vidljivo odnose pre svega na proširenu reprodukciju i rekonstrukciju loših stanja šuma, te na sprovedene mere nege i zaštite na tim površinama. Takođe značajna sredstva su planirana i za proredu kao meru nege, zaštitu šuma od požara, kao i izgradnju tvrdih šumskih puteva.

Ukupan iznos sredstava koji je neophodno uložiti pri realizaciji Programa je 5.191.530.000,00 dinara ili oko 45.539.737,00 eura za deset godina.

6. LITERATURA

• Medarević, M. (2010). Strategija prostornog razvoja Republike Srbije (nacrt)

• Orlović i sar. (2006). Stanje šuma i potencijali razvoja u AP Vojvodini

• Radosavljević, N. (2009). Opšta osnova gazdovanja šumama i vanšumskim zelenilom APV

• Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, Uprava za šume (2006). Strategija razvoja šumarstva Republike Srbije.

Prilozi:

Prilog 1. Spisak gazdinskih jedinica obuhvaćenih Programom

Prilog 2. Stanje šuma i šumovitosti po opštinama sa projekcijom razvoja

Prilog 1:

SPISAK GAZDINSKIH JEDINICA OBUHVAĆENIH PROGRAMOM

 

R. b.	Naziv GJ	Korisnik šuma	Površina (ha)
1	Draganovci - Lopadin - Dubrave - Kablarovac - Đepuš	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Morović	1.326,84
2	Neprečava - Varoš - Lazarica	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Morović	1.769,64
3	Blata - Malovanci	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Morović	2.518,87
4	Raškovica - Smogvica	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Morović	1.777,05
5	Vinična - Žeravinac - Puk	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Morović	3.521,12
6	Rađenovci - Novi	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Morović	1.066,91
7	Radinska - Vranjak	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Višnjićevo	790,52
8	Kućine - Naklo - Klještevica	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Višnjićevo	2.008,96
9	Smogva - Grabova Greda	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Višnjićevo	1.413,74
10	Varadin - Županja	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Višnjićevo	2.217,19
11	Vratična - Cret - Carevina	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Višnjićevo	2.245,58
12	Banov Brod - Martinački poloj - Zasavica - Stara Rača	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Višnjićevo	1.288,40
13	Dobreč - Vukoder - Debeljak - Galovača	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Klenak	946,43
14	Senjajske bare II - Karakuša	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Klenak	2.447,64
15	Grabovačko-Vitojevačko ostrvo - Vitojevački atar	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Klenak	3.736,01
16	Baradinci - Pavlaka - Vučkovac	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Klenak	884,84
17	Senjajske bare I - Krstac	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Klenak	1.228,37
18	Jalija - Leget - Turjan	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Klenak	550,83
19	Visoka šuma - Lošinci	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Kupinovo	2.035,35
20	Matijevica - Kadionica 1	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Kupinovo	1.272,99
21	Kupinski kut	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Kupinovo	2.230,03
22	Kupinske grede	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Kupinovo	2.460,36
23	Jasenska - Belilo	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Kupinovo	1.275,54
24	Čenjin - Obreške širine	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Kupinovo	1.079,77
25	Iločke šume	JP "Vojvodinašume" ŠGSM ŠU Morović	400,94
26	Privatne šume Sremsko šumsko područje	JP "Vojvodinašume" ŠGSM	3.028,21
27	Šidina	JVP "Vode Vojvodine" VP "Šidina" Šid	162,36
28	Hrtkovci - Jamena	JVP "Vode Vojvodine" VP "Sava" S. Mitrovica	358,55
29	Posavlje (samo Vojvođanski deo)	JVP "Vode Vojvodine" VP "Sava" Šabac	51,83
30	Brek	VU Morović	302,33
31	Nikinci	VU Morović	2.364,89
32	Vranjaš	AD "Pinki" Sremska Mitrovica	50,97
33	Agrounija	PIK "Agrounija" DP Inđija	71,29
34	Virojevci	LU "Srem" Šid	10,28
35	Gornje Potisje	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU Zrenjanin	1.435,65
36	Donje Potisje	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU Zrenjanin	1.724,32
37	Mužljanski Rit	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU Zrenjanin	1.682,82
38	Gornje Potamišje	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU Zrenjanin	4.011,49
39	Donje Potamišje	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU Opovo, ŠU Pančevo	2.790,53
40	Donje Podunavlje	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU Pančevo, ŠU Kovin	3.536,60
41	Deliblatski Pesak	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU B. Karlovac, ŠU B. Crkva, ŠU Deliblato	28.464,19
42	Karlovačke šume	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU B. Karlovac	266,67
43	Majur	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU B. Crkva	135,39
44	Dumača	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU B. Crkva	143,28
45	Vršački Breg	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU Vršac	5.931,33
46	Mali Rit	JP "Vojvodinašume" ŠGPA ŠU Vršac	238,13
47	Privatne šume Banatsko šumsko područje	JP "Vojvodinašume" ŠGPA	1.829,96
48	OKM - Vršac	JVP "Vode Vojvodine" OKM Sombor	942,98
49	OKM - Novi Bečej, Zrenjanin	JVP "Vode Vojvodine" OKM Sombor	811,07
50	Gornji Banat	JVP "Vode Vojvodine" VDP "Gornji Banat" Kikinda	883,29
51	Tamiš - Tisa	JVP "Vode Vojvodine" VP "Srednji Banat" Zrenjanin	2.023,92
52	Tamiš - Dunav	JVP "Vode Vojvodine" DVP "Tamiš - Dunav" Pančevo	354,41
53	Vodoprivreda Kovin	JVP "Vode Vojvodine" VP Kovin	595,25
54	Zlatar	PP "Zlatar" Mramorak 2001	308,65
55	Omoljica	DPP "Omoljica" Omoljica	100,00
56	Atel Kovin	DOO "Atel" Kovin	289,84
57	Agro Vršac	PP "Agro Vršac" Vršac	13,19
58	Agro Banat šume	DOO "Polet" Dužine	76,96
59	Čoka	AD PK "Čoka"	92,06
60	Galad	DP "Galad" Kikinda	379,77
61	Sanad	DD "Sanad" Sanad	15,00
62	LU Kovin	LU "Kovin" Kovin	20,61
63	Kikinda	JP DIG Kikinda i drugi	240,49
64	Gradište - Novi Bečej	JP "Direkcija za zaštitu životne sredine" Opštine Novi Bečej	14,89
65	Veliki rit - Kumane	DD "Jedinstvo" - Kumane	260,19
66	Ečka	AD Ribarsko Gazdinstvo "Ečka"	78,38
67	Hajdučica	PDP "Hajdučica" Hajdučica	78,05
68	Graničar	PP "Graničar" AD Konak	17,36
69	Kerektov	PD "Vojvodina" Novo Miloševo	22,61
70	Ratar	DPP "Ratar" Jaša Tomić	139,80
71	Žikica Jovanović	PDP "Žikica Jovanović" Banatski Brestovac	41,02
72	Subotičke šume	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU Subotica	4.457,76
73	Potiske šume	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU Subotica	1.154,43
74	Karapandža	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU B. Monoštor	2.637,33
75	Kolut - Kozara - Breška	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU B. Monoštor	2.422,44
76	Monoštorske šume	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU B. Monoštor	4.867,30
77	Zaštićene šume Apatina	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU Apatin	1.956,11
78	Apatinski rit	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU Apatin	3.825,71
79	Kamarište	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU Odžaci	571,19
80	Doroslovačka šuma	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU Odžaci	380,77
81	Branjevina za gazdovanje šumama	JP "Vojvodinašume" ŠGSO ŠU Odžaci	1.323,32
82	Privatne šume Severnobačko šumsko područje	JP "Vojvodinašume" ŠGSO	187,38
83	OKM - Sombor-Odžaci	JVP "Vode Vojvodine" OKM Sombor	2.471,89
84	Zapadna Bačka	JVP "Vode Vojvodine" VP Sombor	842,62
85	Senta	JVP "Vode Vojvodine" DTD VAD "Senta" Senta	304,76
86	Agro Bogojevo	PP "Agro Bogojevo" Bogojevo	55,08
87	Somborska šuma	DPP "Sombor" Sombor	97,97
88	Poljoprivredna škola Bačka Topola	Poljoprivredna škola Bačka Topola	13,05
89	Pačir	DP "Pačir"	14,52
90	Doža Đerđ	DP "Doža Đerđ"	14,62
91	Ravnica	AD "Ravnica" Bajmok	27,56
92	Palić	DP "Palić"	2,75
93	Čantavir	DP "Čantavir"	8,51
94	Agrodunav	ZZ "Agro Dunav" Karavukovo	36,49
95	Kolutska zadružna šuma	DPP "Kolut" Kolut	94,53
96	Selevenjske šume	PP "Bačka" Horgoš	85,15
97	Senćanski rit - Senta	DD "Poljoprivreda" Senta	307,67
98	Krivaja	AD "Krivaja" Krivaja	82,45
99	Kelebija	AD "Kelebija" Kelebija	27,11
100	Palić-Ludaš	JP "Palić-Ludaš" Palić	8,27
101	Gabrić	Agrokombinat "Subotica"	29,38
102	Feketić	DPP "Feketić"	21,67
103	Panonija	DP "Panonija"	95,00
104	Zobnatica	AD "Zobnatica"	119,26
105	Gunaroš	DP "Pobeda" Gunaroš	26,37
106	Topolik	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU Kovilj	2.897,64
107	Šajkaška	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU Titel	2.889,69
108	Kamenjar	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU Futog	148,10
109	Dunavske ade	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU Futog	1.739,35
110	Plavanjske šume	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU Plavna	1.650,28
111	Bođanska šuma	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU Plavna	613,26
112	Cerik	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU Plavna	424,80
113	Ristovača	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU Plavna	495,66
114	Palanačke ade - Čipski Poloj	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU B. Palanka	1.279,30
115	Bagremara	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU B. Palanka	393,23
116	Krčedinska ada	JP "Vojvodinašume" ŠGNS ŠU Titel	574,38
117	Privatne šume Južna Bačka	JP "Vojvodinašume" ŠGNS	327,33
118	Kaćka šuma	Institut za niziijsko šumarstvo	261,55
		i životnu sredinu Novi sad
119	OKM Novi Sad	JVP "Vode Vojvodine" OKM Sombor	1.365,31
120	Dunav	JVP "Vode Vojvodine"	677,60
		AD "Dunav" Bačka Palanka
121	VDP Šajkaška	JVP "Vode Vojvodine"	1.054,32
		VDP "Šajkaška" Novi Sad
122	Srednja Bačka	JVP "Vode Vojvodine"	160,23
		DTD VDP "Srednja Bačka" Bečej
123	Mostonga - Bukinski rit	VU Karađorđevo	2.765,89
124	Šarengradska ada	VU Karađorđevo	993,25
125	Prud - Prosjanice	OZZ "Sremski Karlovci" Sremski Karlovci	133,84
126	Ratno ostrvo	DP "Sloga" Kać	283,72
127	Siget	OZZ "Kać" Kać	13,64
128	Labudnjača	DP "Labudnjača" Vajska	57,60
129	Agrobačka - Bač	DP "Agrobačka" Bač	88,05
130	Biserno ostrvo	AD "Sokolac" Novi Bečej	346,64
131	Gložan	AD "Hlozany" - Gložan	39,00
132	Čibske šume	AD "Podunavlje" Čelarevo	239,95
133	Kasapska ada	OZZ "Novi Sad" Novi Sad	86,68
134	Žabalj	Društveno preduzeće "Žabalj" Žabalj	348,31
135	Provalije	LU "Vrbas"	47,96
136	Stražilovo - Paragovo	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	2.024,25
		ŠU Sremska Kamenica
137	Čortanovačke šume - Hopovo - Velika Remeta	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	1.738,90
		ŠU Sremska Kamenica
138	Vrdnik - Vorintovo - Ravanica	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	2.673,63
		ŠU Vrdnik
139	Popovica - Majdan - Zmajevac	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	1.933,27
		ŠU Sremska Kamenica
140	Beočin - Manastir - Katanske livade - Osovlje	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	1.794,15
		ŠU Beočin
141	Andrevlje - Testera - Hajdučki breg	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	2.474,62
		ŠU Beočin
142	Šuljamačka glavica - Kraljevac	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	1.613,76
		ŠU Vrdnik
143	Ravne	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	1.476,23
		ŠU Ležimir
144	Biklav	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	2.156,32
		ŠU Ležimir
145	Janok	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	1.239,43
		ŠU Ležimir
146	Gvozdenjak - Lice	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	1.840,68
		ŠU Erdevik
147	Lipovača - Vorovo - Šidsko cerje	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	2.632,23
		ŠU Erdevik
148	Poloj	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	1.033,85
		ŠU Beočin, ŠU Sremska Kamenica
149	Šumska zajednica	Šumska zajednica - Beočin	295,34
150	Privatne šume Nacionalni park Fruška Gora	NP "Fruška gora" Sremska Kamenica	208,33
151	Arkanj	Manastir Kovilj	538,28
152	Šume manastira Bođani	Manastir Bođani	43,82
153	Topolik - Patrijaršijske šume	Karlovačka patrijaršija	683,80
154	Labudnjača - Patrijaršijske šume	Karlovačka patrijaršija	332,15
Ukupno			186.584,80

 

Prilog 2:

STANJE ŠUMA I ŠUMOVITOSTI PO OPŠTINAMA SA PROJEKCIJOM RAZVOJA

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Ada

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 22.705,98 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 298,89 ha 1,3% Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 400,05 ha 1,8% Šumom obrasla površina: 355,96 ha 1,6% Neobraslo šumsko zemljište: 13,38 ha 0,1% Ukupno šume i šumsko zemljište: 369,34 ha 1,6% Ostalo zemljište: 30,71 ha 0,1%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 45.248 m3   Postojeći godišnji prirast: 2.208 m3   Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 13,38 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 17,42 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 55,80 ha   Očekivani rezultati:       Šumom obrasla površina 2022. godine: 411,76 ha 1,8% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 411,76 ha 1,8%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Alibunar

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 60.178,99 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 1.694,65 ha 2,8%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 5.342,84 ha 8,9% Šumom obrasla površina: 2.566,96 ha 4,3% Neobraslo šumsko zemljište: 4,85 ha 0,0% Ukupno šume i šumsko zemljište: 2.571,81 ha 4,3% Ostalo zemljište: 2.771,03 ha 4,6%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 158.012 m3   Postojeći godišnji prirast: 7.881 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 128,28 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 0,00 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 173,28 ha           Očekivani rezultati:       Šumom obrasla površina 2022. godine: 2.740,24 ha 4,6% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 2.760,24 ha 4,6%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Apatin

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 37.719,00 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 6.681,40 ha 17,7%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 8.323,98 ha 22,1% Šumom obrasla površina: 5.818,81 ha 15,4% Neobraslo šumsko zemljište: 567,72 ha 1,5% Ukupno šume i šumsko zemljište: 6.386,53 ha 16,9% Ostalo zemljište: 1.937,45 ha 5,1%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 1.018.178 m3   Postojeći godišnji prirast: 37.457 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 332,61 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 58,74 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 431,35 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 6.250,16 ha 16,6% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 6.485,27 ha 17,2%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Bač

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 36.478,88 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 5.072,21 ha 13,9%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 5.779,92 ha 15,8% Šumom obrasla površina: 4.691,51 ha 12,9% Neobraslo šumsko zemljište: 295,17 ha 0,8% Ukupno šume i šumsko zemljište: 4.986,68 ha 13,7% Ostalo zemljište: 793,24 ha 2,2%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 941.893 m3   Postojeći godišnji prirast: 41.119 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 191,32 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 153,47 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 379,79 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 5.071,30 ha 13,9% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 5.175,15 ha 14,2%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Bačka Palanka

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 59363 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 5.090,47 ha 8,6%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama:       Površina obuhvaćena osnovama: 5.883,76 ha 9,9% Šumom obrasla površina: 4.386,61 ha 7,4% Neobraslo šumsko zemljište: 703,42 ha 1,2% Ukupno šume i šumsko zemljište: 5.090,03 ha 8,6% Ostalo zemljište: 793,73 ha 1,3%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 786.933 m3   Postojeći godišnji prirast: 34.569 ‚ m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 595,44 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 0 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 70,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 675,44 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 5.062,05 ha 8,5% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 5.170,03 ha 8,7%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Bačka Topola

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 59.586,41 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 605,30 ha 1,0%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 394,41 ha 0,7% Šumom obrasla površina: 388,90 ha 0,7% Neobraslo šumsko zemljište: 5,51 ha 0,0% Ukupno šume i šumsko zemljište: 394,41 ha 0,7% Ostalo zemljište: 0,00 ha 0,0%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 12.240 m3     Postojeći godišnji prirast: 517 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 5,51 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 77,23 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 112,74 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 501,64 ha 0,8% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 501,64 ha 0,8%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Bački Petrovac

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 15.846,48 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 94,31 ha 0,6%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 238,44 ha 1,5% Šumom obrasla površina: 168,08 ha 1,1% Neobraslo šumsko zemljište: 55,80 ha 0,4% Ukupno šume i šumsko zemljište: 223,88 ha 1,4% Ostalo zemljište: 14,56 ha 0,1%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 14.218 m3   Postojeći godišnji prirast: 609 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 20,68 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 5,05 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 55,73 ha           Očekivani rezultati:       Šumom obrasla površina 2022. godine: 223,81 ha 1,4% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 258,93 ha 1,6%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Bečej

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 48.650,06 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 633,43 ha 1,3%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama:       Površina obuhvaćena osnovama: 585,35 ha 1,2% Šumom obrasla površina: 457,69 ha 0,9% Neobraslo šumsko zemljište: 87,81 ha 0,2% Ukupno šume i šumsko zemljište: 545,50 ha 1,1% Ostalo zemljište: 39,85 ha 0,1%         Postojeća dubeća zapremina drveta:       Postojeći godišnji prirast: 102.632 m3     9.219 m3   Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 76,85 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 35,04 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 141,89 ha           Očekivani rezultati:       Šumom obrasla površina 2022. godine: 599,58 ha 1,2% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 610,54 ha 1,3%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Bela Crkva

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 35.339,93 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 3.093,88 ha 8,8%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 4.086,66 ha 11,6% Šumom obrasla površina: 2.968,30 ha 8,4% Neobraslo šumsko zemljište: 157,49 ha 0,4% Ukupno šume i šumsko zemljište: 3.125,79 ha 8,8% Ostalo zemljište: 960,87 ha 2,7%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 273.621 m3   Postojeći godišnji prirast: 9.934 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 52,52 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 0,00 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 40,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 107,52 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 3.075,82 ha 8,7% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 3.180,79 ha 9,0%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Beočin

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 18.457,56 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 7.663,31 ha 41,5%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 7.992,09 ha 43,3% Šumom obrasla površina: 6.977,42 ha 37,8% Neobraslo šumsko zemljište: 290,65 ha 1,6% Ukupno šume i šumsko zemljište: 7.268,07 ha 39,4% Ostalo zemljište: 724,02 ha 3,9%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 1.754.535 m3   Postojeći godišnji prirast: 49.630 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 70,36 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 59,59 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 169,95 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 7.147,37 ha 38,7% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 7.367,66 ha 39,9%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Čoka

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 32.142,41 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 456,87 ha 1,4%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 603,58 ha 1,9% Šumom obrasla površina: 381,33 ha 1,2% Neobraslo šumsko zemljište: 158,20 ha 0,5% Ukupno šume i šumsko zemljište: 539,53 ha 1,7% Ostalo zemljište: 64,05 ha 0,2%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 52.173 m3     Postojeći godišnji prirast: 3.352 m3             Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 76,10 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 47,95 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 40,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 174,05 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 555,38 ha 1,7% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 637,48 ha 2,0%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Inđija

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 38.459,23 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 1.224,85 ha 3,2%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 1.972,44 ha 5,1% Šumom obrasla površina: 1.310,40 ha 3,4% Neobraslo šumsko zemljište: 380,88 ha 1,0% Ukupno šume i šumsko zemljište: 1.691,28 ha 4,4% Ostalo zemljište: 281,18 ha 0,7%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 211.396 m3   Postojeći godišnji prirast: 11.271 m3             Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 314,09 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 21,24 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 365,33 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 1.675,73 ha 4,4% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 1.742,52 ha 4,5%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Irig

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 23.028,15 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 4.481,40 ha 19,5%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 4.510,88 ha 19,6% Šumom obrasla površina: 4.258,37 ha 18,5% Neobraslo šumsko zemljište: 67,68 ha 0,3% Ukupno šume i šumsko zemljište: 4.326,05 ha 18,8% Ostalo zemljište: 184,83 ha 0,8%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 904.231 m3   Postojeći godišnji prirast: 21.455 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 0,00 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 2,72 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha   Ukupno povećanje površine pod šumom: 32,72 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 4.291,09 ha 18,6% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 4.358,77 ha 18,9%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Kanjiža

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 39.941,60 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 918,20 ha 2,3%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 957,46 ha 2,4% Šumom obrasla površina: 751,10 ha 1,9% Neobraslo šumsko zemljište: 114,55 ha 0,3% Ukupno šume i šumsko zemljište: 865,65 ha 2,2% Ostalo zemljište: 91,81 ha 0,2%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 118.457 m3   Postojeći godišnji prirast: 7.885 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 98,16 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 305,46 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 25,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 448,62 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 1.199,72 ha 3,0% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 1.216,11 ha 3,0%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Kikinda

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 78.201,35 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 905,90 ha 1,2%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 1.121,69 ha 1,4% Šumom obrasla površina: 253,65 ha 0,3% Neobraslo šumsko zemljište: 752,46 ha 1,0% Ukupno šume i šumsko zemljište: 1.006,11 ha 1,3% Ostalo zemljište: 115,58 ha 0,1%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 12.262 m3   Postojeći godišnji prirast: 400 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 141,81 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 2251,92 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 2443,73 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 2.697,38 ha 3,4% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 3.308,03 ha 4,2%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Kovačica

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 41.897,56 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 767,53 ha 1,8%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 806,69 ha 1,9% Šumom obrasla površina: 410,27 ha 1,0% Neobraslo šumsko zemljište: 246,48 ha 0,6% Ukupno šume i šumsko zemljište: 656,75 ha 1,6% Ostalo zemljište: 149,94 ha 0,4%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 74.326 m3   Postojeći godišnji prirast: 74.326 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 172,90 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 0,00 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 217,90 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 628,17 ha 1,5% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 701,75 ha 1,7%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Kovin

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 72.990,00 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 11.260,71 ha 15,4%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 19.621,89 ha 26,9% Šumom obrasla površina: 12.206,12 ha 16,7% Neobraslo šumsko zemljište: 561,92 ha 0,8% Ukupno šume i šumsko zemljište: 12.768,04 ha 17,5% Ostalo zemljište: 6.853,85 ha 9,4%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 859.907 m3   Postojeći godišnji prirast: 38.717 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 502,66 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 1510,96 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 50,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 2083,62 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 14.289,74 ha 19,6% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 14.349,00 ha 19,7%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Kula

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 48.146,11 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 176,69 ha 0,4%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 287,85 ha 0,6% Šumom obrasla površina: 153,98 ha 0,3% Neobraslo šumsko zemljište: 64,84 ha 0,1% Ukupno šume i šumsko zemljište: 218,82 ha 0,5% Ostalo zemljište: 69,03 ha 0,1%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 5.476 m3   Postojeći godišnji prirast: 392 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 37,63 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 74,64 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 152,27 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 306,25 ha 0,6% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 333,46 ha 0,7%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Mali Iđoš

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 18.116,25 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 60,39 ha 0,3%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 31,20 ha 0,2% Šumom obrasla površina: 25,93 ha 0,1% Neobraslo šumsko zemljište: 5,27 ha 0,0% Ukupno šume i šumsko zemljište: 31,20 ha 0,2% Ostalo zemljište: 0,00 ha 0,0%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 725 m3   Postojeći godišnji prirast: 38 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 5,27 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 64,49 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 94,76 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 120,69 ha 0,7% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 120,69 ha 0,7%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Nova Crnja

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 27.293,14 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 462,94 ha 1,7%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 303,15 ha 1,1% Šumom obrasla površina: 225,27 ha 0,8% Neobraslo šumsko zemljište: 20,25 ha 0,1% Ukupno šume i šumsko zemljište: 245,52 ha 0,9% Ostalo zemljište: 57,63 ha 0,2%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 14.687 m3   Postojeći godišnji prirast: 543 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 20,25 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 88,50 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 138,75 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 364,02 ha 1,3% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 364,02 ha 1,3%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Novi Bečej

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 60.860,72 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 1.250,65 ha 2,1%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 1.580,21 ha 2,6% Šumom obrasla površina: 855,73 ha 1,4% Neobraslo šumsko zemljište: 385,30 ha 0,6% Ukupno šume i šumsko zemljište: 1.241,03 ha 2,0% Ostalo zemljište: 339,18 ha 0,6%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 137.419 m3   Postojeći godišnji prirast: 9.255 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 288,90 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 179,30 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 513,20 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 1.368,93 ha 2,2% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 1.465,33 ha 2,4%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Novi Kneževac

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 30.533,10 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 811,53 ha 2,7%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 914,38 ha 3,0% Šumom obrasla površina: 290,30 ha 1,0% Neobraslo šumsko zemljište: 192,26 ha 0,6% Ukupno šume i šumsko zemljište: 482,56 ha 1,6% Ostalo zemljište: 431,82 ha 1,4%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 44.045 m3   Postojeći godišnji prirast: 2.333 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 83,99 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 405,49 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 50,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 559,48 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 849,78 ha 2,8% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 958,05 ha 3,1%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Novi Sad

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 69.915,62 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 7.149,25 ha 10,2%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 7.849,75 ha 11,2% Šumom obrasla površina: 6.608,53 ha 9,5% Neobraslo šumsko zemljište: 515,48 ha 0,7% Ukupno šume i šumsko zemljište: 7.124,01 ha 10,2% Ostalo zemljište: 725,74 ha 1,0%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 1.384.733 m3   Postojeći godišnji prirast: 78.717 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 882,13 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 203,11 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 1115,24 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 7.723,77 ha 11,0% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 7.357,12 ha 10,5%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Odžaci

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 41.115,89 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 2.029,56 ha 4,9%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 2.652,59 ha 6,5% Šumom obrasla površina: 1.922,44 ha 4,7% Neobraslo šumsko zemljište: 442,04 ha 1,1% Ukupno šume i šumsko zemljište: 2.364,48 ha 5,8% Ostalo zemljište: 288,11 ha 0,7%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 330.862 m3   Postojeći godišnji prirast: 13.769 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 259,06 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 38,63 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 327,69 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 2.250,13 ha 5,5% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 2.433,11 ha 5,9%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Opovo

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 20.338,36 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 908,63 ha 4,5%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 2.337,38 ha 11,5% Šumom obrasla površina: 1.232,95 ha 6,1% Neobraslo šumsko zemljište: 695,77 ha 3,4% Ukupno šume i šumsko zemljište: 1.928,72 ha 9,5% Ostalo zemljište: 408,66 ha 2,0%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 221.380 m3   Postojeći godišnji prirast: 12.255 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 386,91 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 0,00 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 50,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 451,91 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 1.684,86 ha 8,3% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 1.993,72 ha 9,8%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Pančevo

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 78.769,12 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 4.201,26 ha 5,3%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 4.924,38 ha 6,3% Šumom obrasla površina: 3.378,96 ha 4,3% Neobraslo šumsko zemljište: 379,86 ha 0,5% Ukupno šume i šumsko zemljište: 3.758,82 ha 4,8% Ostalo zemljište: 1.153,56 ha 1,5%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 616.424 m3   Postojeći godišnji prirast: 28.477 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 329,76 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 153,48 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 513,24 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 3.892,20 ha 4,9% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 3.942,30 ha 5,0%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Pećinci

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 48.865,40 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 10.502,55 ha 21,5%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 11.887,52 ha 24,3% Šumom obrasla površina: 9.260,15 ha 19,0% Neobraslo šumsko zemljište: 246,44 ha 0,5% Ukupno šume i šumsko zemljište: 9.506,59 ha 19,5% Ostalo zemljište: 2.380,93 ha 4,9%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 2.284.075 m3   Postojeći godišnji prirast: 71.643 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 211,18 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 80,56 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 336,74 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 9.596,89 ha 19,6% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 9.632,15 ha 19,7%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Plandište

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 38.313,89 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 224,24 ha 0,6%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 340,97 ha 0,9% Šumom obrasla površina: 125,83 ha 0,3% Neobraslo šumsko zemljište: 96,00 ha 0,3% Ukupno šume i šumsko zemljište: 221,83 ha 0,6% Ostalo zemljište: 119,14 ha 0,3%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 14.836 m3   Postojeći godišnji prirast: 338 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 16,24 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 262,83 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 319,07 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 444,90 ha 1,2% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 524,66 ha 1,4%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Ruma

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 58.206,32 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 8.433,74 ha 14,5%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 9.560,61 ha 16,4% Šumom obrasla površina: 8.228,99 ha 14,1% Neobraslo šumsko zemljište: 278,40 ha 0,5% Ukupno šume i šumsko zemljište: 8.507,39 ha 14,6% Ostalo zemljište: 1.053,22 ha 1,8%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 2.243.527 m3   Postojeći godišnji prirast: 56.824 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 242,79 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 0,00 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 40,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 297,79 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 8.526,78 ha 14,6% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 8.562,39 ha 14,7%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Sečanj

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 52.267,34 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 512,39 ha 1,0%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 887,35 ha 1,7% Šumom obrasla površina: 406,81 ha 0,8% Neobraslo šumsko zemljište: 314,07 ha 0,6% Ukupno šume i šumsko zemljište: 720,88 ha 1,4% Ostalo zemljište: 166,47 ha 0,3%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 58.722 m3   Postojeći godišnji prirast: 5.089 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 147,68 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 156,93 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 50,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 369,61 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 776,42 ha 1,5% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 942,81 ha 1,8%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Senta

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 29.350,47 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 197,34 ha 0,7%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 492,68 ha 1,7% Šumom obrasla površina: 210,82 ha 0,7% Neobraslo šumsko zemljište: 204,75 ha 0,7% Ukupno šume i šumsko zemljište: 415,57 ha 1,4% Ostalo zemljište: 77,11 ha 0,3%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 18.730 m3   Postojeći godišnji prirast: 1.043 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 204,75 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 42,24 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 276,99 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 487,81 ha 1,7% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 487,81 ha 1,7%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Sombor

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 117.722,00 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 9.767,06 ha 8,3%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 10.154,71 ha 8,6% Šumom obrasla površina: 6.694,24 ha 5,7% Neobraslo šumsko zemljište: 993,42 ha 0,8% Ukupno šume i šumsko zemljište: 7.687,66 ha 6,5% Ostalo zemljište: 2.467,05 ha 2,1%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 1.239.264 m3   Postojeći godišnji prirast: 36.796 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 336,58 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 312,98 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 25,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 704,56 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 7.398,80 ha 6,3% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 8.055,64 ha 6,8%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Srbobran

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 28.429,55 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 44,92 ha 0,2%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 83,85 ha 0,3% Šumom obrasla površina: 8,83 ha 0,0% Neobraslo šumsko zemljište: 5,93 ha 0,0% Ukupno šume i šumsko zemljište: 14,76 ha 0,1% Ostalo zemljište: 69,09 ha 0,2%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 328 m3   Postojeći godišnji prirast: 24 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 2,41 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 2,75 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 30,16 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 38,99 ha 0,1% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 42,51 ha 0,1%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Sremska Mitrovica

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 76.156,93 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 10.756,82 ha 14,1%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 11.988,51 ha 15,7% Šumom obrasla površina: 11.029,84 ha 14,5% Neobraslo šumsko zemljište: 357,41 ha 0,5% Ukupno šume i šumsko zemljište: 11.387,25 ha 15,0% Ostalo zemljište: 601,26 ha 0,8%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 2.781.471 m3   Postojeći godišnji prirast: 74.358 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 98,49 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 41,38 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 199,87 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 11.229,71 ha 14,7% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 11.488,63 ha 15,1%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Sremski Karlovci

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 5.054,32 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 1.749,50 ha 34,6%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 1.910,01 ha 37,8% Šumom obrasla površina: 1.603,35 ha 31,7% Neobraslo šumsko zemljište: 160,85 ha 3,2% Ukupno šume i šumsko zemljište: 1.764,20 ha 34,9% Ostalo zemljište: 145,81 ha 2,9%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 339.864 m3   Postojeći godišnji prirast: 16.597 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 119,14 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 0,00 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 149,14 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 1.752,49 ha 34,7% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 1.794,20 ha 35,5%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Stara Pazova

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 35.108,51 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 4,10 ha 0,0%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 205,48 ha 0,6% Šumom obrasla površina: 192,50 ha 0,5% Neobraslo šumsko zemljište: 0,00 ha 0,0% Ukupno šume i šumsko zemljište: 192,50 ha 0,5% Ostalo zemljište: 12,98 ha 0,0%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 54.526 m3   Postojeći godišnji prirast: 3.179 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 0,00 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 128,13 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 153,13 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 345,63 ha 1,0% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 345,63 ha 1,0%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Subotica

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 100.737,87 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 4.416,79 ha 4,4%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 4.608,84 ha 4,6% Šumom obrasla površina: 3.737,97 ha 3,7% Neobraslo šumsko zemljište: 110,03 ha 0,1% Ukupno šume i šumsko zemljište: 3.848,00 ha 3,8% Ostalo zemljište: 760,84 ha 0,8%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 289.179 m3   Postojeći godišnji prirast: 10.880 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 110,03 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 71,05 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 100,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 296,08 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 4.034,05 ha 4,0% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 4.034,05 ha 4,0%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Šid

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 68.703,09 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 21.676,82 ha 31,6%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 22.976,68 ha 33,4% Šumom obrasla površina: 21.112,61 ha 30,7% Neobraslo šumsko zemljište: 218,39 ha 0,3% Ukupno šume i šumsko zemljište: 21.331,00 ha 31,0% Ostalo zemljište: 1.645,68 ha 2,4%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 7.005.215 m3   Postojeći godišnji prirast: 138.267 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 34,91 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 58,79 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 113,70 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 21.226,31 ha 0,9% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 21.409,79 ha 31,2%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Temerin

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 16.961,76 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 41,63 ha 0,2%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 72,48 ha 0,4% Šumom obrasla površina: 1,61 ha 0,0% Neobraslo šumsko zemljište: 3,85 ha 0,0% Ukupno šume i šumsko zemljište: 5,46 ha 0,0% Ostalo zemljište: 67,02 ha 0,4%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 204 m3   Postojeći godišnji prirast: 4 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 3,85 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 37,7 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 5,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 5,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 51,55 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 53,16 ha 0,3% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 53,16 ha 0,3%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Titel

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 26.219,71 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 1.954,87 ha 7,5%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 2.325,36 ha 8,9% Šumom obrasla površina: 1.587,31 ha 6,1% Neobraslo šumsko zemljište: 216,75 ha 0,8% Ukupno šume i šumsko zemljište: 1.804,06 ha 6,9% Ostalo zemljište: 521,30 ha 2,0%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 208.602 m3   Postojeći godišnji prirast: 20.919 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 239,53 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 85,51 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 20,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 365,04 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 1.952,35 ha 7,4% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 1.906,84 ha 7,3%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Vrbas

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 37.562,63 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 129,99 ha 0,3%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 417,35 ha 1,1% Šumom obrasla površina: 159,00 ha 0,4% Neobraslo šumsko zemljište: 101,57 ha 0,3% Ukupno šume i šumsko zemljište: 260,57 ha 0,7% Ostalo zemljište: 156,78 ha 0,4%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 6.518 m3   Postojeći godišnji prirast: 497 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 85,14 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 162,35 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 267,49 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 426,49 ha 1,1% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 442,92 ha 1,2%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Vršac

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 79.995,12 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 7.269,75 ha 9,1%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 11.080,47 ha 13,9% Šumom obrasla površina: 8.053,55 ha 10,1% Neobraslo šumsko zemljište: 809,97 ha 1,0% Ukupno šume i šumsko zemljište: 8.863,52 ha 11,1% Ostalo zemljište: 2.216,95 ha 2,8%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 1.017.593 m3   Postojeći godišnji prirast: 34.148 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 200,98 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 239,55 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 485,53 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 8.539,08 ha 10,7% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 9.148,07 ha 11,4%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Zrenjanin

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 132.682,90 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 4.607,59 ha 3,5%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 6.279,99 ha 4,7% Šumom obrasla površina: 4.225,51 ha 3,2% Neobraslo šumsko zemljište: 1.091,51 ha 0,8% Ukupno šume i šumsko zemljište: 5.317,02 ha 4,0% Ostalo zemljište: 962,97 ha 0,7%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 584.274 m3   Postojeći godišnji prirast: 38.277 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 656,99 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 0,00 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 50,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 25,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 731,99 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 4.957,50 ha 3,7% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 5.392,02 ha 4,1%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Žabalj

 

Podaci po katastru: Površina opštine: 39.968,94 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 774,40 ha 1,9%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 1.633,08 ha 4,1% Šumom obrasla površina: 604,91 ha 1,5% Neobraslo šumsko zemljište: 165,67 ha 0,4% Ukupno šume i šumsko zemljište: 770,58 ha 1,9% Ostalo zemljište: 862,50 ha 2,2%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 46.355 m3   Postojeći godišnji prirast: 5.751 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 175,76 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 130,83 ha   Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 30,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 346,59 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 951,50 ha 2,4% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 941,41 ha 2,4%

Prilog: Stanje šuma i šumovitost sa projekcijom razvoja

Opština:

Žitište

 

Podaci po katastru:       Površina opštine: 52.497,39 ha   Površina šuma i šumskog zemljišta po katastru: 222,90 ha 0,4%         Podaci po postojećim osnovama gazdovanja šumama: Površina obuhvaćena osnovama: 175,84 ha 0,3% Šumom obrasla površina: 90,51 ha 0,2% Neobraslo šumsko zemljište: 85,33 ha 0,2% Ukupno šume i šumsko zemljište: 175,84 ha 0,3% Ostalo zemljište: 0,00 ha 0,0%         Postojeća dubeća zapremina drveta: 9.355 m3   Postojeći godišnji prirast: 1.099 m3           Povećanje površine pod šumom u periodu 2013-2022: Površine šumskog zemljišta koje se po osnovama gazdovanja planiraju pošumiti: 3,96 ha           Državno poljoprivredno zemljište koje se ne izdaje u zakup duži niz godina i predlaže se za pošumljavanje: 55,86 ha           Procena površine ostalog državnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 15,00 ha           Procena površine privatnog zemljišta koje bi moglo biti pošumljeno: 10,00 ha           Ukupno povećanje površine pod šumom: 84,82 ha           Očekivani rezultati: Šumom obrasla površina 2022. godine: 175,33 ha 0,3% Ukupno šume i šumsko zemljište 2022. godine: 256,70 ha 0,5%

 

AKCIONI PLAN ZA REALIZACIJU PROGRAMA RAZVOJA ŠUMARSTVA NA TERITORIJI AP VOJVODINE (ZA PERIOD 2013 - 2022. GODINE)

 

Program/projekat	Trajanje programa/projekta	Nosioci aktivnosti	Institucija odgovorna za izveštavanje	Potreban obim radova	Ukupno potreba sredstva	Budžetski fond za šume	Sredstva iz budžeta AP Vojvodine	Sopstvena sredstva korisnika šuma
Pošumljavanje šumskog zemljišta	10 godina	Korisnici šuma, fizička i pravna lica	PS za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo	10.740 ha	1,611,000,000.00	800,000,000.00	811,000,000.00
Rekonstrukcija degradiranih šuma	10 godina	Korisnici šuma		3.380 ha	439,400,000.00			439,400,000.00
Konverzija izdanačkih šuma (direktna i indirektna)	10 godina	Korisnici šuma		7.930 ha	277,550,000.00			277,550,000.00
Nega mladih zasada	10 godina	Korisnici šuma		56.480 ha	1,129,600,000.00			1,129,600,000.00
Proreda kao mera nege	10 godina	Korisnici šuma		50.000 ha	500,000,000.00			500,000,000.00
Zaštita šuma i šumskih zasada	10 godina	Korisnici šuma		14.110 ha	253,980,000.00		253,980,000.00
Zaštita šuma od požara - izgradnja i održavanje PP pruga	10 godina	Korisnici šuma		2.000 km	60,000,000.00			60,000,000.00
Izgradnja šumskih puteva	10 godina	Korisnici šuma		230 km	920,000,000.00			920,000,000.00
UKUPNO:					5,191,530,000.00	800,000,000.00	1,064,980,000.00	3,326,550,000.00

REKAPITULACIJA POTREBNIH SREDSTAVA

Budžetski fond za šume	800,000,000.00 din
Budžet AP Vojvodine	1,064,980,000.00 din
Iz sopstvenih sredstava korisnika šuma	3,326,550,000.00 din
UKUPNO	5,191,530,000.00 din