PRAVILNIKO PRIZNATIM ORGANIZACIJAMA ZA VRŠENJE TEHNIČKOG NADZORA POMORSKIH BRODOVA("Sl. glasnik RS", br. 89/2015) |
Ovim pravilnikom propisuju se uslovi, način rada i vršenja kontrole rada priznatih organizacija, kriterijume koji će se primenjivati prilikom utvrđivanja da li se aktivnosti i rezultati rada priznate organizacije mogu smatrati takvim da predstavljaju opasnost za bezbednost i zagađenje morske sredine, kao i način podnošenja zahteva Evropskoj komisiji za priznavanje organizacija koje nisu priznate od Evropske komisije za obavljanje tehničkog nadzora i statutarnu sertifikaciju brodova.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) brodske isprave i knjige su isprave i knjige izdate od strane ili u ime Republike Srbije u skladu sa međunarodnim pomorskim konvencijama i zakonom kojim se uređuje pomorska plovidba;
2) država članica EU i EEP je država članica Evropske unije (u daljem tekstu: EU) ili država ugovornica Sporazuma o evropskom ekonomskom prostoru, kao i Švajcarska konfederacija (u daljem tekstu: EEP);
3) IMO je Međunarodna pomorska organizacija;
4) međunarodne pomorske konvencije su Međunarodna konvencija o zaštiti ljudskog života na moru, usvojena 1974. godine (SOLAS 74), Međunarodna konvencija o teretnim linijama, usvojena 1966. godine i Međunarodna konvencija o sprečavanju zagađenja sa brodova, usvojena 1973. godine, izmenjena i dopunjena 1978. godine (MARPOL 73/78), kao i svi protokoli i pravilnici koji podležu obaveznoj primeni u Republici Srbiji kao državi članici Međunarodne pomorske organizacije;
5) pomorski brod koji vije zastavu Republike Srbije je pomorski brod koji je upisan u jedan od domaćih upisnika pomorskih brodova i koji vije zastavu Republike Srbije u skladu sa domaćim zakonodavstvom;
6) pomorski brod koji vije zastavu države članice EU je brod koji je upisan u upisnik i vije zastavu jedne od država članica Evropske unije u skladu sa zakonodavstvom te države;
7) svedočanstvo o klasi broda je isprava koju izdaje klasifikaciono društvo, kojom se potvrđuje konstrukcijska i mehanička sposobnost broda za određenu namenu ili plovidbu, u skladu sa pravilima koje je usvojilo i primenilo to društvo;
8) sedište je mesto iz koga se upravlja poslovanjem priznate organizacije ili mesto u kome se nalazi ogranak priznate organizacije;
9) SIReNaC informacioni sistem je centralizovani elektronski informacioni sistem koji sadrži podatke o svim izvršenim inspekcijskim kontrolama u državama članica Pariskog Memoranduma o razumevanju o kontroli države luke;
10) treća država je država koja nije država članica EU i EEP;
11) tehnički nadzor su tehnički poslovi, poslovi nadzora i pregled pomorskih brodova kojima se utvrđuje sposobnost pomorskog broda za plovidbu, a koji se vrše u skladu sa međunarodnim pomorskim konvencijama i zakonom kojim se uređuje pomorska plovidba;
12) COSS je Odbor za bezbedna mora i za sprečavanje zagađenja sa pomorskih brodova.
Uslovi za rad priznate organizacije
Uslovi za rad priznate organizacije su da:
1) je priznata od strane Evropske komisije, pri čemu se broj priznatih organizacija za rad u Republici Srbiji može ograničiti u skladu sa potrebama Republike Srbije, na transparentnim i nediskriminirajućim osnovama;
2) ima zaključen ugovor sa ministarstvom nadležnim za poslove saobraćaja (u daljem tekstu: ministarstvo);
3) je osposobljena za obavljanje poslova u skladu sa opšteprihvaćenim pravilima međunarodnog prava kojima se uređuju smernice za tehničku pomoć državama zastave broda.
Priznata organizacija čije je sedište u trećoj državi može da obavlja poslove iz stava 1. ovog člana ili pojedine od tih poslova, ako postoji recipročni tretman u odnosu prema priznatim organizacijama sa sedištem na području država članica EU i EEP.
Ugovorom između ministarstva i priznate organizacije, u skladu sa međunarodno usvojenim normama, utvrđuje se obim, uslovi, prava i obaveze za obavljanje tehničkog nadzora domaćih brodova i izdavanje brodskih isprava i knjiga, u skladu sa zakonom kojim se uređuje pomorska plovidba.
Ugovor iz stava 1. ovog člana mora da bude u skladu sa međunarodno usvojenim normama kojima se uređuju smernice za ovlašćivanje priznatih organizacija, model ugovora za ovlašćivanje priznatih organizacija, kao i finansijska odgovornost priznatih organizacija.
Podaci u vezi sa ugovorom iz stava 1. ovog člana dostavljaju se Evropskoj komisiji.
Pored uslova iz člana 3. ovog pravilnika, priznata organizacija treba da ispunjava uslove koji su navedeni u Prilogu - Uslovi za rad koje treba da ispunjavaju priznate organizacije, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Kontrola rada priznate organizacije
Kontrola rada priznate organizacije vrši se svake dve godine, u skladu sa zakonom kojim se uređuje pomorska plovidba.
Kontrola rada vrši se radi provere da li priznata organizacija efikasno obavlja poslove tehničkog nadzora i statutarnu sertifikaciju brodova koji viju zastavu Republike Srbije.
Izveštaj o rezultatima kontrole rada priznate organizacije dostavlja se Evropskoj komisiji i drugim državama članicama EU i EEP najkasnije do 31. marta godine tekuće godine za prethodnu godinu.
Ako se tokom kontrole rada priznate organizacije utvrdi da ona više ne obavlja poslove i zadatke u skladu sa ugovorom iz člana 4. ovog pravilnika, primena ugovora se privremeno suspenduje primenom postupka koji obuhvata dostavljanje obaveštenja, bez odlaganja, Evropskoj komisiji i državama članicama EU i EEP o svojoj odluci, uz navođenje bitnih razloga za privremenu suspenziju primene ugovora.
Ako Evropska komisija utvrdi da razlozi za privremenu suspenziju primene ugovora nisu opravdani, akt o privremenoj suspenziji primene ugovora se stavlja van snage.
Kriterijumi za utvrđivanje rezultata rada priznate organizacije
Prilikom utvrđivanja da li se aktivnosti i rezultati rada priznate organizacije mogu smatrati takvim da predstavljaju opasnost za bezbednost i zagađenje morske sredine, uzimaju se u obzir:
1) podaci Pariskog Memoranduma o razumevanju o kontroli države luke i/ili drugih odgovarajućih memoranduma o razumevanju o kontroli država luka;
2) analize plovidbenih nezgoda koje obuhvataju pomorske brodove u klasi priznatih organizacija;
3) izveštaji koje su usvojile države članice EU i EEP u okviru vršenja inspekcijskih kontrola u lukama država članica EU i EEP.
Način rada priznatih organizacija
Priznate organizacije sarađuju i međusobno se obaveštavaju u pogledu održavanja usklađenosti tehničkih normi i njihovoj primeni, u skladu sa međunarodno usvojenim normama kojima se uređuju smernice za pomoć državama zastava za primenu instrumenata IMO, sa naknadnim izmenama i dopunama, i dužne su da dostavljaju ministarstvu redovne izveštaje o bitnom napretku u normama.
Priznate organizacije sarađuju sa inspekcijskim organima država luka, ako se radi o pomorskom brodu koji vije zastavu Republike Srbije u njihovoj klasi, pogotovo u svrhu omogućivanja otklanjanja ukazanih nedostataka i drugih neusklađenosti.
Priznate organizacije sa kojima je zaključen ugovor u skladu sa odredbama ovog pravilnika za obavljanje poslova tehničkog nadzora i statutarnu sertifikaciju brodova koji viju zastavu Republike Srbije, dostavljaju ministarstvu i Evropskoj komisiji podatke o pomorskim brodovima koji viju zastavu Republike Srbije u njihovoj klasi, prenosima klase, promenama, suspenziji i povlačenju klase.
Podatke o prenosima, izmenama, suspenziji i povlačenju klase, uključujući podatke o svim vanrednim pregledima, vanrednim preporukama, uslovima klase, životnim i radnim uslovima na pomorskom brodu ili ograničenjima u pogledu životnih i radnih uslova na pomorskom brodu, koji su izdati pomorskim brodovima koji viju zastavu Republike Srbije u klasi, priznata organizacija dostavlja putem SIReNaC informacionog sistema inspekcijskim organima u lukama država članica EU i EEP, a objavljuje ih i na svojoj internet stranici, ako postoji.
Kada je pomorskom brodu povučena klasa ili menja klasu iz razloga koji se odnose na bezbednost plovidbe, svedočanstva tom brodu se ne izdaju, pre pribavljanja mišljenja ministarstva o potrebi sprovođenja potpunog pregleda tog pomorskog broda.
U slučajevima prenosa klase sa jedne priznate organizacije na drugu, priznata organizacija koja gubi klasu obaveštava priznatu organizaciju koja dobija klasu o svim vanrednim pregledima, vanrednim preporukama, uslovima klase, životnim i radnim uslovima na pomorskom brodu ili ograničenjima u pogledu životnih i radnih uslova, koji su izdati pomorskom brodovu koji vije zastavu Republike Srbije u klasi.
Kod prenosa klase, priznata organizacija koja gubi klasu dostavlja priznatoj organizaciji koja dobija klasu svu dokumentaciju o tom pomorskom brodu.
Brodska svedočanstva može da izda priznata organizacija koja dobija klasu, nakon što se obave svi vanredni pregledi i nakon što se obave sve vanredne preporuke ili uslovi klase, koji su prethodno dodeljeni pomorskom brodu, kako je odredila priznata organizacija koja gubi klasu.
Pre izdavanja svedočanstva, priznata organizacija koja dobija klasu obaveštava priznatu organizaciju koja gubi klasu o datumu izdavanja svedočanstva i potvrditi datum, mesto i preduzete radnje u svrhu uspešnog obavljanja svakog vanrednog pregleda, vanredne preporuke i vanrednih uslova klase.
Priznate organizacije će sarađivati u cilju primene odredaba ovog člana.
Priznata organizacija sa kojom je zaključen ugovor jednom godišnje daje na uvid COSS-u rezultate o oceni svog sistema upravljanja kvalitetom.
Podnošenje zahteva za priznavanje organizacije koja nije priznata od Evropske komisije
Zahtev za priznavanje organizacija koje nisu priznate od Evropske komisije za obavljanje tehničkog nadzora i statutarnu sertifikaciju brodova podnosi se Evropskoj komisiji.
Uz zahtev iz stava 1. ovog člana prilaže se potpuna informacija o organizaciji, dokazi o ispunjavanju uslova iz Priloga ovog pravilnika, kao i izjave o ispunjavanju i prihvatanju uslova propisanih ovim pravilnikom.
Ministarstvo može da podnese Evropskoj komisiji zahtev za ograničeno priznanje organizacije u trajanju koje nije duže od tri godine, za organizacije koje ispunjavaju sve kriterijume iz Priloga ovog pravilnika, osim onih navedenih u Delu A, st. 2. i 3. Priloga.
Na priznavanje iz stava 3. ovog člana primenjuje se isti postupak koji se primenjuje na priznanje iz stava 1. ovog člana, osim što ocena organizacije ne obuhvata kriterijume navedene u Delu A, st. 2. i 3. Priloga ovog pravilnika.
Odredbe člana 4. stav 3, člana 6. st. 3-5. i člana 8. st. 3, 4. i 9. ovog pravilnika primenjivaće se od dana prijema Republike Srbije u punopravno članstvo Evropske unije.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
USLOVI ZA RAD KOJE TREBA DA ISPUNJAVAJU PRIZNATE ORGANIZACIJE
Deo A
Priznate organizacije treba da dokažu iskustvo u ocenjivanju projekata i konstrukcije pomorskih trgovačkih brodova.
Priznata organizacija treba da ima u svojoj klasi flotu od najmanje 1.000 prekookeanskih brodova (iznad 100 VT), koji imaju ne manje od 5 miliona VT.
Priznata organizacija treba da raspolaže sa tehničkim osobljem srazmerno broju pomorskih brodova u klasi. Potrebno je najmanje 100 ekskluzivnih inspektora (zaposlenih isključivo kod jedne priznate organizacije), kako bi se smatralo da su ispunjeni uslovi iz stava 2. ovog priloga.
Priznata organizacija treba da ima usvojena pravila i propise za projektovanje, gradnju i redovne preglede trgovačkih pomorskih brodova, koja su objavljena i koja se stalno unapređuju i poboljšavaju kroz programe istraživanja i razvoja.
Priznata organizacija treba da ima interni upisnik brodova koji se izdaje godišnje ili se održava putem elektronske baze dostupne javnosti.
Priznata organizacija ne može da bude pod kontrolom brodovlasnika, brodograditelja ili drugih koji su na komercijalnoj osnovi uključeni u proizvodnju, opremanje, popravku ili korišćenje pomorskih brodova. Priznata organizacija ne može da bude zavisna od pojedinačnog privrednog društva u pogledu svojih prihoda. Priznata organizacija ne može da obavlja statutarnu aktivnost ako ima poslovne, ili članovi njene uprave imaju lične ili porodične veze sa brodovlasnikom ili kompanijom. Ovaj zahtev se takođe primenjuje na inspektore priznate organizacije.
Priznata organizacija treba da radi u skladu sa odredbama Priloga IMO Rezolucije A.789(19) o uslovima za obavljanje poslova tehničkog nadzora i sertifikacije od strane priznatih organizacija koje rade u ime uprave, u meri u kojoj ti poslovi potpadaju pod domen primene ovog pravilnika.
Deo B
Pored uslova iz dela A priznata organizacija treba da ispunjava i sledeće uslove:
1) da raspolaže sa odgovarajućim tehničkim, poslovnim, pomoćnim i istraživačkim osobljem koje je srazmerno poslovima i pomorskim brodovima u klasi i koje je sposobno da izradi i primenjuje pravila i propise;
2) da je sposobna da obavlja poslove širom sveta sa svojim ekskluzivnim inspektorima ili ekskluzivnim inspektorima drugih priznatih organizacija.
Priznata organizacija treba da usvoji i da se pridržava Kodeksa ponašanja u poslovanju.
Način upravljanja i vođenja priznate organizacije treba da bude takav da obezbedi poverljivost podataka u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita poverljivosti podataka.
Priznata organizacija u svakom trenutku treba da bude spremna da dostavi odgovarajuće informacije ministarstvu, Evropskoj komisiji i drugim zainteresovanim stranama.
Organi upravljanja priznate organizacije treba da usvoje i dokumentuju politiku, ciljeve i privrženost sistemu upravljanja kvalitetom i obezbede da je politika razumljiva i da se primenjuje i održava na svim nivoima priznate organizacije. Politika priznate organizacije treba da se poziva na ciljeve i pokazatelje rada u vezi sa bezbednošću i sprečavanjem zagađenja morske sredine.
Priznata organizacija treba da usvoji, primenjuje i održava efikasnim unutrašnji sistem upravljanja kvalitetom, koji se zasniva na odgovarajućim delovima međunarodno priznatih standarda kvaliteta, u skladu sa EN 17020 (inspekcijski organi) i sa EN 9001, u skladu sa tumačenjem Zahteva šeme za sertifikovanje sistema kvaliteta IACS-a, koji između ostalog obezbeđuje sledeće:
1) da su pravila i propisi priznate organizacije usvojeni i da se održavaju na sistematski način;
2) da se primenjuju pravila i propisi priznate organizacije, kao i da je obezbeđen unutrašnji sistem za merenje kvaliteta usluge u odnosu na ta pravila i propise;
3) da su ispunjeni zahtevi za obavljanje statutarnih poslova, za koje je priznata organizacija ovlašćena, kao i da je obezbeđena primena unutrašnjeg sistema za merenje kvaliteta usluge, u odnosu na međunarodne konvencije;
4) da su odgovornosti, ovlašćenja i odnosi zaposlenih čiji rad utiče na kvalitet usluga priznate organizacije, određeni i dokumentovani;
5) da se celokupni posao obavlja u kontrolisanim uslovima;
6) da je obezbeđen sistem kontrole rada koji obavljaju inspektori, tehničko i administrativno osoblje neposredno zaposleno u priznatoj organizaciji;
7) da zahteve za obavljanje statutarnih poslova, za koje je priznata organizacija ovlašćena, obavljaju samo ekskluzivni inspektori priznate organizacije ili ekskluzivni inspektori drugih priznatih organizacija; u svim slučajevima, ekskluzivni inspektori treba da dobro poznaju pojedini tip pomorskog broda, na kojem obavljaju statutarni posao, koji se odnosi na specifični pregled koji treba da se obavi, kao i primenjive zahteve;
8) da se sprovodi sistem stručnog osposobljavanja inspektora i stalnog osvežavanja njihovog znanja;
9) da se održavaju zapisi, u kojima je prikazano postizanje potrebnih normi, u tačkama koje se odnose na obavljanje usluga, kao i efikasni rad sistema upravljanja kvalitetom;
10) da se sveobuhvatni sistem planiranih i dokumentovanih unutrašnjih nezavisnih ocena rada koje se odnose na kvalitet, održava na svim lokacijama;
11) da se obavezni pregledi i tehnički nadzori, koji se zahtevaju u skladu sa Usaglašenim sistemom pregleda i sertifikacije za koje je ovlašćena priznata organizacija, obavljaju u skladu s odredbama iz Priloga i Dodatka IMO rezolucija na snazi kojima se uređuju smernice za preglede prema usaglašenom sistemu pregleda i sertifikacije;
(12) da su utvrđene jasne i direktne smernice odgovornosti i nadzora između mesta glavnog upravljanja poslovanjem i ogranaka priznate organizacije, kao i između priznate organizacije i njenih inspektora.
Priznata organizacija treba da dokaže da je u stanju da:
(1) usvoji i ažurira potpuni i odgovarajući skup sopstvenih pravila i propisa za trup, mašinski i električni uređaj i uređaje za upravljanje, u skladu sa međunarodno priznatim tehničkim propisima, na osnovu kojih mogu da se izdaju Svedočanstvo o bezbednosti konstrukcije teretnog broda, Svedočanstvo o bezbednosti putničkog broda i Svedočanstvo o teretnim linijama;
(2) obavlja tehnički nadzor i preglede u skladu sa zahtevima propisanim međunarodnim pomorskim konvencijama u cilju izdavanja svedočanstava, uključujući potrebne instrumente za ocenjivanje - putem kvalifikovanog i stručnog osoblja i u skladu sa odredbama propisanim u Prilogu IMO-a Rezolucije o smernicama za primenu od strane uprava ISM Pravilnika o primeni i održavanju sistema upravljanja bezbednošću, kako na kopnu tako i na pomorskim brodovima koji su planirani da budu obuhvaćeni procesom sertifikacije.
Priznata organizacija treba da izvrši sertifikovanje sistema upravljanja kvalitetom od strane nezavisnog organa za sertifikaciju, priznatog od države u kojoj se nalazi sedište priznate organizacije.
Priznata organizacija treba da omogući učestvovanje u izradi pravila i/ili propisa predstavnicima države i drugim zainteresovanim stranama.