PRAVILNIKO UTVRĐIVANJU PLANA IZDAVANJA PRIGODNIH POŠTANSKIH MARAKA I VREDNOSNICA I MOTIVA REDOVNIH IZDANJA POŠTANSKIH MARAKA I VREDNOSNICA("Sl. glasnik RS", br. 135/2014, 35/2015, 43/2015, 62/2015, 72/2015, 82/2015 i 90/2015) |
Ovim pravilnikom utvrđuje se Plan izdavanja prigodnih poštanskih maraka i vrednosnica i motivi redovnih izdanja poštanskih maraka i vrednosnica, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Prigodne poštanske marke i vrednosnice se izdaju prema Planu izdavanja, a redovne poštanske marke i vrednosnice prema motivima utvrđenim u Planu iz člana 1. ovog pravilnika.
Danom početka primene ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o utvrđivanju Plana izdavanja prigodnih poštanskih maraka i vrednosnica i motiva redovnih izdanja poštanskih maraka i vrednosnica ("Službeni glasnik RS", br. 95/13, 3/14, 60/14, 81/14, 104/14 i 114/14).
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 1. januara 2015. godine.
Samostalni član Pravilnika o izmeni i dopunama
Pravilnika o utvrđivanju Plana izdavanja prigodnih poštanskih maraka i vrednosnica i motiva redovnih izdanja poštanskih maraka i vrednosnica
("Sl. glasnik RS", br. 35/2015)
Član 2
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
PLAN
IZDAVANJA PRIGODNIH POŠTANSKIH MARAKA I VREDNOSNICA I MOTIVI REDOVNIH IZDANJA POŠTANSKIH MARAKA I VREDNOSNICA
I PRIGODNE POŠTANSKE MARKE I VREDNOSNICE
Izdavanjem prigodnih poštanskih maraka i vrednosnica obeležiće se značajni jubileji, događaji i datumi iz nacionalne i svetske istorije, kulture, umetnosti, nauke, prirodne lepote i bogatstva naše zemlje i druge manifestacije, kao što su:
1. 100 godina od rođenja Branka Ćopića;
2. Lunarni horoskop - Godina koze;
3. Vaskrs;
4. Znameniti srpski reditelji;
5. Evropa - Stare igračke;
6. 200 godina od Drugog srpskog ustanka;
7. Nauka;
8. 150 godina od osnivanja Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU);
9. Evropska zaštita prirode;
10. Flora;
11. Umetnost;
12. Međunarodna svetlosna godina;
13. Dan marke;
14. Radost Evrope;
15. Božić;
16. Dečja marka;
17. Muzejski eksponati;
18. Sto godina od velike odbrane Beograda u Prvom svetskom ratu;
19. 60 godina emisije Dobro jutro deco;
20. 175 godina Pošte Srbije;
21. Zajedničko izdanje Srbija - Slovenija: Davorin Jenko ;
22. Dva veka tradicije Vojske Srbije;
23. Predsedavanje Republike Srbije Organizaciji za evropsku bezbednost i saradnju (OEBS);
24. Britanske heroine Prvog svetskog rata u Srbiji;
25. Prvaci sveta u fudbalu za mlade - Novi Zeland 2015;
26. Prvaci sveta u vaterpolu - Kazanj 2015;
27. Prvaci Evrope u košarci za žene - 2015;
28. 100 godina patenata Mihajla Idvorskog Pupina - začetak telekomunikacija;
29. 150 godina Kruševačke gimnazije.
1. 100 godina od rođenja Branka Ćopića
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se stogodišnjica rođenja Branka Ćopića, srpskog i jugoslovenskog književnika, jednog od najvećih dečjih pisaca rođenih na jugoslovenskim prostorima. Branko Ćopić je rođen 1915. godine u Hašanima, a umro je u Beogradu 1984. godine. Bio je član Srpske akademije nauka i umetnosti i Akademije nauka i umetnosti SR Bosne i Hercegovine. Za književni rad dobio je, između ostalih, nagradu AVNOJ-a i Njegoševu nagradu. Nosilac je Partizanske spomenice 1941. Najpoznatija dela su mu romani: "Prolom", "Gluvi barut", "Ne tuguj bronzana stražo", "Osma ofanziva", "Orlovi rano lete", "Magareće godine", "Bitka u Zlatnoj dolini", kao i zbirke pripovedaka kao što su: "Pod Grmečom", "Rosa na bajonetima", "Doživljaji Nikoletine Bursaća" i "Bašta sljezove boje".
2. Lunarni horoskop - Godina koze
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se 2015. godina kao Godina koze u lunarnom horoskopu.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se Vaskrs, najveći hrišćanski praznik kojim se proslavlja Hristovo vaskrsenje.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se život i delo proslavljenih srpskih reditelja: Miroslava Belovića, Ljubomira Mucija Draškića, Save Mrmka, Ognjenke Milićević, Radivoja Lole Đukića, Aleksandra Đorđevića, Slavoljuba Stefanovića Ravasija i Jovana Ristića.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka Srbija se pridružuje ostalim evropskim zemljama koje svake godine, jednom godišnje, pod pokroviteljstvom PostEvrope, izdaju marke sa istom temom. Ovog puta tema je "Stare igračke". Od 1993. godine PostEvropa postaje odgovorna organizacija (ovlašćena od strane Svetskog poštanskog saveza) za izdavanje ovih maraka, izbor tema i koordinaciju državnih filatelističkih odseka. Ova izdanja imaju zadatak da naglase saradnju zemalja u domenu poštanskog saobraćaja i da promovišu filateliju. Njihova uloga se takođe sastoji u tome da probude svest o zajedničkim korenima, kulturi i istoriji evropskih zemalja i njihovim zajedničkim ciljevima.
6. 200 godina od Drugog srpskog ustanka
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se 200 godišnjica od izbijanja Drugog srpskog ustanka protiv Osmanskog carstva pod vođstvom Miloša Obrenovića. Ustanak je počeo 23. aprila 1815. godine i trajao je do 25. oktobra 1815. godine. Ustanak je bio polazna tačka u daljoj borbi za rušenje turske feudalne vladavine i doprineo je stvaranju srpske autonomije u okviru Osmanskog carstva i uspostavljanja Kneževine Srbije koja je imala svoju skupštinu, ustav i vladarsku dinastiju.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se:
- 150 godina od rođenja Jovana Cvijića
Jovan Cvijić (1865-1927) je bio srpski naučnik, osnivač Srpskog geografskog društva, predsednik Srpske kraljevske akademije (sada SANU), profesor i rektor Beogradskog univerziteta, počasni doktor Univerziteta Sorbona i Karlovog univerziteta u Pragu. Jovan Cvijić se podjednako bavio društvenom i fizičkom geografijom, geomorfologijom, etnografijom, geologijom, antropologijom i istorijom. On je utemeljivač srpske geografije, a jedno od njegovih najvažnijih dela je "Balkansko poluostrvo".
- 200 godina od rođenja dr Aćima Medovića
Dr Aćim Medović (1815-1893) je jedan od utemeljivača Srpskog lekarskog društva. Autor je prvog udžbenika "Sudska medicina" (1865) u kome su izložene osnove anatomije i fiziologije čoveka na 173 stranice. Delo je pisano rukom i sadrži 40 slika - litografija. Ovaj udžbenik je mnogo doprineo da medicinska nastava na Velikoj školi u Beogradu ide u korak sa tekovinama evropske medicinske nauke.
8. 150 godina od osnivanja Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU)
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se 150 godišnjica osnivanja Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU). Unija je osnovana je 1865. godine kao Međunarodna telegrafska unija, a danas ima status specijalizovane agencije UN-a za telekomunikacije. Unija, koja danas broji 191 državu članicu i preko 700 članova sektora i pridruženih članova, ima na međunarodnom nivou, vodeću ulogu u oblasti informacionih i komunikacionih tehnologija i kreator je tehničkih standarda koji se primenjuju na globalnom nivou. Jedan od osnovnih zadataka Unije je da reguliše korišćenje radio-frekvencijskog spektra kako bi se obezbedile neometane međunarodne bežične komunikacije i slobodan protok informacija.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka biće predstavljene prirodne lepote naše zemlje, kao što su: Park prirode "Šargan - Mokra Gora" i Specijalni rezervat prirode "Goč - Gvozdac".
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka biće prikazani najinteresantniji primerci biljnog sveta naše zemlje.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se:
- 125 godina od rođenja Petra Dobrovića
Petar Dobrović (Pečuj 1890 - Beograd 1942) je bio poznati srpski slikar, političar, likovni kritičar, jedan od vodećih predstavnika modernizma posleratne jugoslovenske umetnosti, osnivača i profesora beogradske Državne umetničke akademije.
- 200 godina od rođenja Dimitrija Avramovića
Dimitrije Avramović (Šajkaš 1815 - Novi Sad 1855) je bio slikar i pisac, jedan od začetnika romantizma u srpskom slikarstvu. Oslikao je ikonostase i zidove Saborne crkve u Beogradu, ikonostas i zidove Karađorđeve crkve u Topoli, ikonostas manastira Vrdnika (Ravanica) i pravoslavne crkve u Futogu.
12. Međunarodna godina svetlosti
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka i vrednosnica obeležiće se Međunarodna godina svetlosti. Generalna skupština Ujedinjenih nacija je 2013. godine proglasila 2015. godinu kao Međunarodnu godinu svetlosti i tehnologija baziranih na svetlosti. Obrazovan je i Međunarodni komitet za koordinaciju aktivnosti na čijem čelu se nalazi Đon Dadli, predsednik Evropskog društva fizičara. Na inicijativu ovog komiteta osnivali su se nacionalni komiteti širom sveta, a 23. aprila 2014. godine, osnovan je Nacionalni koordinacioni komitet Srbije, čiji je osnovni zadatak da koordinira aktivnostima kojima će se obeležiti Međunarodna godina svetlosti.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih marka i vrednosnica obeležiće se Dan poštanske marke. Prvi Dan marke proslavljen je u Austriji 1935. godine, a na XI kongresu Svetskog poštanskog saveza koji je održan u Parizu, doneta je odluka da se izbor datuma obeležavanja Dana marke prepusti nacionalnim poštanskim upravama. Prvo izdanje poštanskih maraka u Srbiji, pod nazivom "Dan marke", obeleženo je 31. oktobra 1989. godine.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se dečja međunarodna manifestacija "Radost Evrope", koja se svake godine održava u Beogradu početkom oktobra meseca, a koju organizuje Dečji kulturni centar u Beogradu. Motivi na markama ove emisije su odabrani dečiji radovi sa Međunarodnog likovnog konkursa "Radost Evrope".
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se Božić, jedan od najvećih hrišćanskih praznika, kojim se proslavlja rođenje Hristovo.
Izdavanje ove serije prigodnih poštanskih maraka i vrednosnica ima za cilj da se podstakne interesovanje najmlađe populacije za poštanske marke i vremenom obezbedi podmladak u filateliji i kolekcionarstvu. Ove marke, osim zabavnih, imaju i edukativne i vaspitne sadržaje u animiranom obliku. Crtežom prilagođenim deci biće prikazane pojedine teme o kojima deca uče u školama, kao što su: poznati naučnici i pojave koje oni izučavaju, istorijske ličnosti i događaji, sportski junaci, kućni ljubimci i odnos prema njima, kao i junaci iz poznatih bajki i basni.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka i vrednosnica obeležiće se godišnjice nastanka značajnih umetničkih dela:
- 200 godina bakroreza "Sveti Petar i Pavle" (Bela Crkva);
- 275 godina ikone "Sveti Dimitrije", autora Hristofora Žefarovića i
- 275 godina bakroreza "Studenica", autora Gotfrida Dirsta.
18. Sto godina od velike odbrane Beograda u Prvom svetskom ratu
Izdavanjem ove serije prigodne poštanske marke obeležiće se 100 godina od velike odbrane Beograda u Prvom svetskom ratu. Bitke za odbranu Beograda od agresije Nemaca, Austrijanaca i Mađara, vodile su se u periodu od 6. do 10. oktobra 1915. godine. Srpski vojnici, pripadnici Drugog bataljona Desetog puka, delova Trećeg bataljona Desetog puka i delova Sremskog dobrovoljačkog odreda pod komandom srpskog majora Dragutina Gavrilovića su svesno ušli u borbu sa neprijateljem, koji je bio daleko brojniji i naoružaniji i na taj način su omogućili da se vojska i narod povuku sa što manjim gubicima.
19. 60 godina emisije Dobro jutro deco
Izdavanjem ove serije prigodne poštanske marke obeležiće se 60 godina postojanja emisije Dobro jutro deco. Emisiju je osmislio, tadašnji urednik redakcije Duško Radović, 1. juna 1955. godine i danas je ova emisija jedna od najprepoznatljivijih emisija Radio Beograda 1. Osnovni cilj ove emisije je da se najmlađima svakog jutra u istom terminu poželi dobro jutro, uz kratke poučne i zanimljive priče za decu. Kako bi ova emisija bila što uspešnija, Radio Beograd svake godine raspisuje i konkurs za najbolje priče za decu, a odabrani tekstovi tako postaju sastavni deo priča koje se emituju svako jutro.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se 175. godina postojanja Pošte Srbije. 25. maja po starom, odnosno 7. juna 1840. godine po novom kalendaru, otpočela je sa radom prva Pošta na Kalemegdanu u Beogradu, jedna od najstarijih u Evropi.
21. Zajedničko izdanje Srbija - Slovenija: Davorin Jenko
Izdavanjem ove serije prigodne poštanske marke obeležiće se 180. godina od rođenja slovenačkog i srpskog kompozitora Davorina Jenka, autora muzike zvanične himne slovenačke vojske i srpske državne himne, što predstavlja važan deo istorije i prepoznatljivosti obe zemlje. Bio je kompozitor Srpskog narodnog pozorišta i Beogradskog pevačkog društva i autor je prve srpske operete "Vračara".
22. Dva veka tradicije Vojske Srbije
Izdavanjem ove prigodne poštanske marke obeležiće se dva veka tradicije Vojske Srbije. Odlukom predsednika Republike Srbije za Dan Vojske Srbije određen je 23. april, u znak sećanja na početak Drugog srpskog ustanka. Dva veka Srbije ne znači da Vojska postoji dve stotine godina, već da vrednuje, nastavlja i razvija tradiciju dugu onoliko godina koliko je prošlo od Takovskog ustanka.
23. Predsedavanje Republike Srbije Organizaciji za evropsku bezbednost i saradnju (OEBS) - 2015. godine
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se Predsedavanje Republike Srbije Organizaciji za evropsku bezbednost i saradnju. Predsedavanje OEBS-om za Republiku Srbiju predstavlja najznačajniji spoljnopolitički angažman, veliku odgovornost na polju multilateralne diplomatije, kao i jedinstvenu priliku za afirmaciju spoljnopolitičkih prioriteta i promociju Republike Srbije kao uvažene učesnice međunarodne zajednice.
24. Britanske heroine Prvog svetskog rata u Srbiji
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se život i delo šest britanki, koje su se u toku Prvog svetskog rata kao i u periodu po okončanju rata na teritoriji današnje Srbije istakle velikom hrabrošću, humanitarnim radom i brigom prema lokalnom stanovništvu.
Istaknute britanke čiji se život i delo obeležavaju su: Elsa Inglis koja je otvorila više vojnih bolnica, bila aktivistkinja za ženska prava i neumorna humanitarna radnica; Flora Sends, aktivna učesnica u borbenim dejstvima u toku rata; dr Elizabet Ros, koja je vodila vojnu bolnicu u Kragujevcu; Evelina Haverfild, velika humanitarna radnica i članica Srpskog potpornog fonda gde je prikupljala pomoć za Srbiju, a posle završetka rata osnovala je sirotište u Bajnoj Bašti; dr Ketrin Stjuart Makfejl koja je otvorila prvu Pedijatrijsku bolnicu u Beogradu i Englesko-jugoslovenski dečji sanatorijum u Sremskoj Kamenici za tuberkulozu zglobova i kostiju i dr Izabel Emsli Galovej Haton, koja je bila aktivna u sanitetu na Solunskom frontu i u Srbiji zbog čega je i odlikovana ordenom Belog orla, a posle okončanja rata osnovala je i bolnicu za lečenje lokalnog stanovništva u Vranju.
25. Prvaci sveta u fudbalu za mlade - Novi Zeland 2015.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se osvajanje zlatne medalje reprezentacije Srbije na Svetskom prvenstvu za fudbalere do 20 godina. Omladinska fudbalska reprezentacija Srbije osvojila je prvo mesto 20. juna 2015. na Novom Zelandu i dobila prvu zlatnu medalju u istoriji ovog sporta u Republici Srbiji.
26. Prvaci sveta u vaterpolu - Kazanj 2015.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se osvajanje zlatne medalje Srbije na Svetskom prvenstvu u vaterpolu za muškarce, koje se u okviru Svetskog prvenstva u vodenim sportovima, održalo u Kazanju, u Rusiji u periodu od 27. jula do 8. avgusta 2015. godine.
27. Prvaci Evrope u košarci za žene - 2015.
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se osvajanje zlatne medalje Srbije na Evropskom prvenstvu u košarci za žene, koje se održalo u Mađarskoj i Rumuniji u periodu od 11. do 28. juna 2015. godine.
28. 100 godina patenata Mihajla Idvorskog Pupina - začetak telekomunikacija
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se 100 godina od prijavljivanja sedam patenata Mihajla Idvorskog Pupina iz oblasti emitovanja radio talasa, koji predstavljaju rođenje oblasti telekomunikacija. Unesko je 2015. godinu proglasio godinom Mihajla Idvorskog Pupina, i ona će se obeležavati u sklopu Međunarodne godine svetlosti i tehnologija zasnovanih na svetlosti.
29. 150 godina Kruševačke gimnazije
Izdavanjem ove serije prigodnih poštanskih maraka obeležiće se 150 godina Kruševačke gimnazije. Gimnazija je na zahtev velikog broja Kruševljana, osnovana 9. juna 1865. godine i jedna je od prvih gimnazija u tadašnjoj Srbiji. Ova škola je iznedrila veliki broj akademika, čuvene istraživače i naučnike, poznate slikare, glumce, novinare, lekare i sportiste.
II MOTIVI REDOVNIH IZDANJA POŠTANSKIH MARAKA I VREDNOSNICA
1. MIHAJLO PUPIN
Mihajlo Pupin (1854-1935) je srpski naučnik, fizičar, pronalazač, profesor na Univerzitetu Kolumbija, nosilac jugoslovenskog odlikovanja Beli orao Prvog reda, dobitnik Pulicerove nagrade za autobiografsko delo, kao i mnogih naučnih nagrada i priznanja. Pupin je bio član Srpske kraljevske akademije, član Američke akademije nauka i počasni doktor na 18 univerziteta.
2. RADOMIR PUTNIK
Radomir Putnik, srpski vojskovođa, vojvoda, načelnik Glavnog generalštaba Vojske Kraljevine Srbije u Prvom svetskom ratu, rođen je u Kragujevcu 1847. godine a umro je u Nici 1917. godine. U prvom svetskom ratu je organizovao odbrambeni plan srpske vojske koja je u Cerskoj bici nanela prvi poraz Centralnim silama. Posle pobede u Kolubarskoj bici, vojskovođa Radomir Putnik je bio nadaleko poznat, po taktici i ratnoj veštini.
3. ŽIVOJIN MIŠIĆ
Živojin Mišić je bio srpski i jugoslovenski vojvoda. Rođen je 1855. godine u Struganiku a umro je 1921. godine u Beogradu. Učestvovao je u svim srpskim ratovima od 1876. do 1918. godine. Komandovao je srpskom Prvom armijom u Kolubarskoj bici, a prilikom proboja Solunskog fronta bio je načelnik Vrhovne komande.
4. MILUNKA SAVIĆ GLIGOROVIĆ
Milunka Savić Gligorović je bila srpska heroina Balkanskih ratova i Prvog svetskog rata, dobrovoljac, narednik u najelitnijem Drugom puku srpske vojske "Knjaz Mihajlo" i žena sa najviše odlikovanja u istoriji ratovanja. Rođena je 1890. godine u Koprivnici a umrla je 1973. godine u Beogradu. Zbog neizmerne hrabrosti francuzi su je prozvali "srpska Jovanka Orleanka". Ona je jedina žena u svetu koja je odlikovana francuskim ordenom Ratni krst sa zlatnom palmom, a dobila je i dva francuska ordena Legije časti, medalju "Miloš Obilić" i Karađorđevu zvezdu sa mačevima.
5. NADEŽDA PETROVIĆ
Nadežda Petrović je poznata srpska slikarka, rođena u Čačku 1873. godine a umrla u Valjevu 1915. godine. Bila je dobrovoljac-bolničarka u Prvom svetskom ratu i Prvom balkanskom ratu i jedna od osnivača "Kola srpskih sestara", umetničkog društva "Lada" i prve jugoslovenske kolonije (Sićevo i Pirot, 1905. godine). U njenu čast u Čačku se od 1960. godine, održava slikarsko bijenale pod nazivom "Memorijal Nadežde Petrović".
6. MILOŠ OBRENOVIĆ
Knez Miloš Obrenović (1780-1860) vladao je Srbijom od 1815. godine do 1839. godine i od 1858. godine do 1860. godine. Bio je veliki državnik i diplomata. Jedan je od najzaslužnijih za dobar politički status Srbije u Evropi. Prošao je kroz gotovo sve veće bitke u Prvom srpskom ustanku i bio je na čelu Drugog srpskog ustanka.