NAREDBA

O SPROVOĐENJU POSEBNIH FITOSANITARNIH PREGLEDA RADI OTKRIVANJA ŠTETNIH ORGANIZAMA EPITRIX CUCUMERIS (HARRIS), EPITRIX SIMILARIS (GENTNER), EPITRIX SUBCRINITA (LEC.) I EPITRIX TUBERIS (GENTNER) KAO I O MERAMA KOJE SE PREDUZIMAJU U SLUČAJU POJAVE TIH ŠTETNIH ORGANIZAMA

("Sl. glasnik RS", br. 113/2015)

1. Radi otkrivanja štetnih organizama Epitrix cucumeris (Harris), Epitrix similaris (Gentner), Epitrix subcrinita (Lec.) i Epitrix tuberis (Gentner), (u daljem tekstu: štetni organizmi), prilikom unošenja krtola bilja Solanum tuberosum L., uključujući i one namenjene sadnji (u daljem tekstu: krtole krompira), koje su poreklom iz zemalja za koje je poznato da je u njima prisutan jedan ili više štetnih organizama u Republiku Srbiju, fitosanitarni inspektor na mestu ulaska sprovodi fitosanitarni pregled na prisustvo štetnih organizama i proverava da li fitosanitarni sertifikat (u daljem tekstu: fitosertifikat) sadrži "Dopunsku izjavu" kojom se potvrđuje:

1) da su krtole krompira gajene u području slobodnom od štetnih organizama koje je ustanovljeno od Nacionalne organizacije za zaštitu bilja u skladu sa relevantnim međunarodnim standardom za fitosanitarne mere, ili

2) da su krtole krompira oprane i očišćene tako da se na njima ne nalazi više od 0,1% zemlje ili da su bile izložene ekvivalentnim metodama primenjenim u cilju postizanja istih rezultata i uklanjanja štetnih organizama, kako bi se osiguralo da nema rizika od širenja štetnih organizama;

3) da je službenim pregledom sprovedenim neposredno pre izvoza utvrđeno da krtole krompira nisu zaražene štetnim organizmima i da ne pokazuju nijedan simptom zaraze, kao i da ne sadrže više od 0,1% zemlje;

4) da je ambalažni materijal u kojem se uvoze krtole krompira čist.

2. Kada se u fitosertifikatu navodi podatak iz tačke 1. podtačka 1) ove naredbe, u rubrici "Mesto porekla" mora da se navede naziv područja bez štetnog organizma.

3. Zabranjuje se unošenje i širenje štetnih organizama na teritoriju Republike Srbije.

4. Krtole krompira koje su poreklom iz zemalja za koje je poznato da je u njima prisutan jedan ili više štetnih organizama mogu da se unesu na teritoriju Republike Srbije samo ako ispunjavaju posebne fitosanitarne uslove navedene u tač. 1. i 2. ove naredbe.

5. Krtole krompira koje su unete u Republiku Srbiju u skladu sa tač. 1. i 2. ove naredbe, mogu da se dalje premeštaju na teritoriji Republike Srbije samo ako ih prati biljni pasoš.

6. Držalac bilja, biljnih proizvoda ili propisanih objekata koji uoči simptome štetnih organizama ili posumnja na njihovu pojavu dužan je da o tome odmah obavestiti ministarstvo nadležno za poslove zdravlja bilja.

7. Radi otkrivanja štetnog organizma na teritoriji Republike Srbije sprovodi se poseban nadzor na prisustvo štetnih organizama na krtolama krompira u skladu sa posebnim Programom mera zaštite zdravlja bilja, a prema potrebi i na ostalim biljkama domaćinima, uključujući i polja na kojima su krtole krompira gajene.

8. Kada se na osnovu rezultata posebnog nadzora iz tačke 7. ove naredbe ili na osnovu drugih dokaza potvrdi prisustvo nekog od štetnih organizama na teritoriji Republike Srbije, radi sprečavanja širenja i iskorenjivanja štetnog organizma, određuje se i označava posebno regulisano područje.

9. Posebno regulisano područje sastoji se od sledećih područja:

1) zaraženog područja koje obuhvata polja na kojima je potvrđeno prisustvo štetnog organizma, kao i polja na kojima su proizvedene zaražene krtole krompira;

2) ugroženog područja širine najmanje 100 m od granice zaraženog područja. U slučaju kada se unutar navedene širine nalazi deo nekog polja, celo to polje će biti deo ugroženog područja.

U slučaju kada se više ugroženih područja preklapa ili su vrlo blizu, određuje se šire posebno regulisano područje koje uključuje postojeća zaražena i ugrožena područja, kao i područja između njih.

Pri razgraničavanju zaraženog i ugroženog područja uzimaju se u obzir biologija navedenih štetnih organizama, nivo zaraze, rasprostranjenost biljaka domaćina u tim područjima, podaci o prisustvu i ustanovljenosti štetnih organizama, kao i sposobnost štetnih organizama da se šire prirodnim putem.

Kada se potvrdi prisustvo nekog od štetnih organizama van zaraženog područja, preispituje se i menja granica zaraženog i ugroženog područja.

10. Radi sprečavanja širenja i iskorenjivanja štetnih organizama u posebno regulisanom području nalaže se preduzimanje sledećih mera:

1) tretiranje i dezinfestacija i prema potrebi, zabrana sadnje biljaka domaćina;

2) intezivno praćenje prisustva štetnih organizama putem odgovarajućih pregleda;

3) nadzor nad premeštanjem krtola krompira izvan posebno regulisanog područja.

11. U objektu za pakovanje koji se nalazi izvan posebno regulisanog područja mogu da se pakuju krtole krompira poreklom iz posebno regulisanih područja, samo ako:

1) je rešenjem fitosanitarnog inspektora određeni za pakovanje krtola krompira poreklom iz posebno regulisanih područja;

2) se u periodu od godinu dana od unošenja krtola krompira u taj objekat vodi evidencija o krtolama krompira poreklom iz posebno regulisanog područja.

12. Krtole krompira poreklom iz posebno regulisanih područja koje su pakovane u posebno regulisanim područjima ili u objektima iz tačke 11. ove naredbe, mogu da se premeštaju unutar teritorije Republike Srbije samo ako ispunjavaju sledeće uslove:

1) da su krtole krompira gajene na registrovanom mestu proizvodnje od strane registrovanog proizvođača ili da su premeštene iz registrovanog skladišta ili distributivnog centra;

3) da je ambalaža u koju se krtole krompira pakuju čista;

4) da krtole krompira prati biljni pasoš.

13. Krtole krompira poreklom iz posebno regulisanog područja mogu da se premeštaju i skladište u objekat iz tačke 11. ove naredbe, koji je u blizini posebno regulisanog područja, samo ako:

1) su krtole krompira gajene na poljima na kojima su sprovedeni tretmani insekticidima u odgovarajućem vremenskom periodu u toku vegetacije;

2) su na navedenim poljima u odgovarajuće vreme obavljeni fitosanitarni pregledi i nisu detektovani štetni organizmi;

3) je proizvođač obavestio fitosanitarnog inspektora o nameri i datumu planiranog premeštanja krtola krompira;

4) se krtole krompira transportuju do objekta za pakovanje u zatvorenom vozilu ili u zatvorenoj i čistoj ambalaži na način kojim se sprečava da se štetni organizmi mogu širiti;

5) krtole krompira tokom transporta do objekta za pakovanje prati dokument u kome je navedeno poreklo i odredište pošiljke;

6) se odmah nakon dopremanja u objekat za pakovanje sa krtolama krompira postupi kako je navedeno u tački 12. podtačka 2) ove naredbe.

Fitosanitarni inspektor u slučaju iz tačke 13. ove naredbe sprovodi sledeće mere:

1) prati prisustvo štetnih organizama putem fitosanitarnih pregleda biljaka krompira i prema potrebi, ostalih biljaka domaćina, na poljima na kojima navedene biljke rastu, najmanje u prečniku od 100 m od objekta za pakovanje;

2) preduzima aktivnosti u cilju podizanja javne svesti o opasnosti od štetnih organizama i merama za sprečavanje njihovog unošenja i širenja.

14. Radi sprečavanja širenja štetnih organizama prevozna sredstva i ambalaža koji su upotrebljeni za transport krtola krompira poreklom iz posebno regulisanog područja pre ispunjenja uslova iz tačke 12. podtačka 2), moraju na odgovarajući način da se očiste i dekontaminiraju, i to:

1) pre njihovog premeštanja izvan posebno regulisanog područja i

2) pre nego što napuste objekat za pakovanje.

15. Radi sprečavanja širenja štetnih organizama mehanizacija koja je upotrebljena za obradu krtola krompira u objektu za pakovanje, mora na odgovarajući način da se očisti i dekontaminira posle svake upotrebe.

16. Radi sprečavanja širenja štetnih organizama otpadna zemlja ili drugi otpadni materijal nastao prilikom pakovanja, čišćenja i transporta krtola krompira mora da se bezbedno odstrani tako da se štetni organizmi ne mogu da nastane ili šire izvan posebno regulisanog područja.

17. U slučaju iz tač. 8, 9. i 10. ove naredbe mora da se napravi spisak posebno regulisanih područja, podaci o njihovom razgraničenju, karte na kojima je data lokacija, kao i predlog mera naloženih u tom području.

18. Kada se potvrdi da otkriveni štetni organizam nije prisutan u posebno regulisanom području u poslednje dve godine, to područje više nije posebno regulisano područje.

19. Ova naredba stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".