POKRAJINSKA SKUPŠTINSKA ODLUKAO PROGRAMU RANOG OTKRIVANJA I LEČENJA KOMPLIKACIJA ŠEĆERNE BOLESTI NA OČIMA U AUTONOMNOJ POKRAJINI VOJVODINI ZA 2016. GODINU("Sl. list AP Vojvodine", br. 54/2015) |
Ovom pokrajinskom skupštinskom odlukom (u daljem tekstu: Odluka) utvrđuje se Program ranog otkrivanja i lečenja komplikacija šećerne bolesti u Autonomnoj pokrajini Vojvodini za 2016. godinu, obim sredstava za njegovo sprovođenje i način njihovog raspoređivanja i korišćenja.
Program iz člana 1. ove Odluke čini njen sastavni deo.
Ova Odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Autonomne pokrajine Vojvodine".
PROGRAM
RANOG OTKRIVANJA I LEČENJA KOMPLIKACIJA ŠEĆERNE BOLESTI NA OČIMA U AUTONOMNOJ POKRAJINI VOJVODINI ZA 2016. GODINU
I Prikaz i analiza postojeće situacije
Prema podacima Instituta za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut" Registra za dijabetes u Srbiji, iz Izveštaja br. 9 "Incidencija i mortalitet od dijabetesa u Srbiji 2014", dijabetes je jedno od najčešćih hroničnih nezaraznih oboljenja i predstavlja veliki javno-zdravstveni problem. Svetska zdravstvena organizacija i Međunarodna federacija za dijabetes procenjuju da je 2014. godine u svetu bolovalo tri stotine osamdeset sedam miliona ljudi, a da će se taj broj do 2035. godine povećati na pet stotina devedeset dva miliona. Iako se najviše stope incidencije registruju u razvijenim zemljama, najveći porast broja obolelih očekuje se u zemljama u razvoju, gde se svrstava i naša zemlja.
Stopa incidencije (ASR-W Age standardized rate) od tipa 1 dijabetesa, prema podacima iz navedenog izveštaja, iznosila je 13,0 na 100.000 osoba uzrasta do 29 godina starosti u Republici Srbiji (bez podataka za pokrajinu Kosovo i Metohiju), i to: 12.7 u Centralnoj Srbiji i 13.6 u Vojvodini. Stopa incidencije od tipa 2 dijabetesa (za uzrast 0-75+) iznosila je 112.3 na 100.000 stanovnika (95,3 u Centralnoj Srbiji i 158,9 u Autonomnoj pokrajini Vojvodini [AP Vojvodina]). Navedeni podaci govore da je incidenca u AP Vojvodini veća nego u ostalim delovima zemlje. Stopa mortaliteta od svih tipova dijabetesa na 100.000 stanovnika, prema navedenom izveštaju, iznosi 12,6 u Republici Srbiji (13,6 u AP Vojvodini i 12,2 u Centralnoj Srbiji).
Vodeće komplikacije kod obolelih od šećerne bolesti na očima jesu dijabetička retinopatija i dijabetička katarakta; takođe, češća je incidenca glaukoma kod obolelih od ove bolesti. Prema podacima iz svetske literature, s obzirom na to što ne postoje tačni podaci za AP Vojvodinu, incidenca sekundarnih komplikacija šećerne bolesti na očima iznosi oko 40%. Dijabetes je najčešći uzrok slepila kod odraslih osoba. Nakon pet godina od dijagnostikovanja šećerne bolesti, oko 25% pacijenata ima promene na očnom dnu, a nakon 15 godina čak 80%. Od izuzetnog značaja za sprečavanje nastanka oftamoloških komplikacija izazvanih šećernom bolešću jesu konsultativni oftamološki pregledi i redovno praćenje osobe obolele od šećerne bolesti, a oftamološke komplikacije izazvane šećernom bolešću leče se laser-terapijom.
Rano otkrivanje i laserski ili hirurški tretman predstavljaju osnovu za prevenciju slepila ili slabovidosti, kao komplikacije kod obolelih od šećerne bolesti na očima. U AP Vojvodini zdravstvene ustanove raspolažu sa samo tri laserfotokoagulatora (u Kliničkom centru Vojvodine, u Opštoj bolnici Pančevo i u Opštoj bolnici Sremska Mitrovica), koji su neophodni za adekvatan tretman komplikacija na očima izazvanih šećernom bolešću.
Budući da je navedeni broj laserfotokoagulaora ispod realnih potreba, pored sprovođenja skrininga rizične populacije (obolelih od šećerne bolesti), potrebno je i da se nabavi medicinska oprema, čime bi se omogućio rani tretman obolelih od šećerne bolesti s komplikacijama na očima. Rano otkrivanje i lečenje komplikacija šećerne bolesti na očima doprineće smanjenju dužine čekanja na lasersku i hiruršku intervenciju i na taj način smanjenju broja slepih i slabovidih kao posledice šećerne bolesti.
Zakonom o zdravstvenoj zaštiti ("Službeni glasnik RS", br. 107/05, 72/09 - drugi zakon, 88/10, 99/10, 57/11, 119/12, 45/13-drugi zakon, 93/14 i 96/15), članom 13. stav 4, utvrđeno je da autonomna pokrajina može doneti posebne programe zdravstvene zaštite za pojedine kategorije stanovništva, odnosno za vrste bolesti specifičnih za autonomnu pokrajinu, a za koje nije donet poseban program zdravstvene zaštite na republičkom nivou, u skladu sa svojim mogućnostima, i utvrditi cene tih pojedinačnih usluga, odnosno programa.
S obzirom na visok rizik nastanka komplikacija šećerne bolesti na očima, radi unapređivanja kvaliteta zdravstvene zaštite obolelih od ove bolesti na teritoriji AP Vojvodine, Program ranog otkrivanja i lečenja komplikacija šećerne bolesti na očima na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine utvrđen je rešenjem Vlade AP Vojvodine, broj: 50-11/2013 od 9. oktobra 2013. godine, koji je realizovao Klinički centar Vojvodine.
Program ranog otkrivanja i lečenja komplikacija šećerne bolesti na očima u Autonomnoj pokrajini Vojvodini za 2016. godinu realizovaće Klinički centar Vojvodine Novi Sad.
II Ciljevi, aktivnosti, metodologija realizacije i indikatori programa
Opšti cilj
Prevenirati i smanjiti broj po vid značajnih komplikacija šećerne bolesti.
Specifični cilj
Rano otkrivanje (skrining) i pravovremeni tretman dijabetičkih retinopatija.
Aktivnosti programa
Skrining rizične populacije (oftalmoskopija u arteficijalnoj midrijazi), sa obuhvatom od oko 700 obolelih od šećerne bolesti. Pacijenti će biti pozivani na vanredne oftamološke preglede, nakon kojih će biti upućivani na dalju evaluaciju i na tretman kod obučenog tima oftamologa.
Pacijentima kod kojih se ustanove promene biće urađen laserski tretman, odnosno hirurški tretman (vitrektomija).
Nabavka opreme IOL master-a omogućiće adekvatno zbrinjavanje obolelih od šećerne bolesti s komplikacijama na oku.
Metodologija sprovođenja programa
Program će obuhvatiti obolele sa šećernom bolešću pet godina nakon otkrivanja i započete antidijabetesne terapije. Pacijenti će biti pozivani na organizovane vanredne kontrolne oftalmološke preglede, nakon čega će biti upućivani na dalju evaluaciju i na tretman kod obučenog tima oftalmologa. Planirani obuhvat je oko 700 obolelih od šećerne bolesti.
Indikatori
Realizacija programa će se pratiti putem zadatih indikatora: nabavke opreme i izvršenih oftamoloških pregleda obolelih od šećerne bolesti u planiranom obimu.
III Finansijska sredstva potrebna za realizaciju programa
Za realizaciju Programa ranog otkrivanja i lečenja komplikacija šećerne bolesti na očima u Autonomnoj pokrajini Vojvodini za 2016. godinu, potrebno je ukupno 6.570.000,00 dinara od čega:
Kapitalni izdaci u iznosu od 5.800.000,00 dinara za troškove nabavke opreme: IOL master.
Tekući izdaci u iznosu od 770.000,00 dinara za:
1. Troškove nabavke reagenasa i potrošnog materijala u iznosu od 400.000,00 dinara.
2. Troškove neto naknada sa pripadajućim porezima i doprinosima za učesnike na realizaciji programa u iznosu od 300.000,00 dinara.
3. Troškove prevoza u iznosu od 70.000,00 dinara.