POKRAJINSKA SKUPŠTINSKA ODLUKAO PROGRAMU RANOG OTKRIVANJA I PRAĆENJA PROMENA FUNKCIJE SRCA KOD HIPERTENZIVNIH TRUDNICA U AUTONOMNOJ POKRAJINI VOJVODINI ZA 2016. GODINU("Sl. list AP Vojvodine", br. 54/2015) |
Ovom pokrajinskom skupštinskom odlukom (u daljem tekstu: Odluka), utvrđuje se Program ranog otkrivanja i praćenja funkcije srca kod hipertenzivnih trudnica u Autonomnoj pokrajini Vojvodini za 2016. godinu, obim sredstava za njegovo sprovođenje i način njihovog raspoređivanja i korišćenja.
Program iz člana 1. ove odluke čini njen sastavni deo.
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Autonomne pokrajine Vojvodine".
PROGRAM
RANOG OTKRIVANJA I PRAĆENJA PROMENA FUNKCIJE SRCA KOD HIPERTENZIVNIH TRUDNICA U AUTONOMNOJ POKRAJINI VOJVODINI ZA 2016. GODINU
I Prikaz i analiza postojeće situacije
Prema podacima Instituta za javno zdravlje Vojvodine sadržanim u analizi "Zdravstveno stanje stanovništva AP Vojvodine za 2013. godinu", vodeći uzroci smrti stanovništva AP Vojvodine jesu hronične nezarazne bolesti, odnosno kardiovaskularne bolesti (53,5%), maligne (23,1%) i bolesti disajnog sistema (4,9%).
U vanbolničkom morbiditetu u AP Vojvodini, u službi opšte medicine prema podacima iz navedene analize vodeće grupe bolesti jesu: bolesti sistema krvotoka, faktori koji utiču na zdravstveno stanje i kontakt sa zdravstvenom službom, bolesti sistema za disanje, bolesti mišićno-koštanog sistema i vezivnog tkiva, duševni poremećaji i poremećaji ponašanja. Vodeća dijagnoza u ukupnom morbititetu u službama opšte medicine(12,1%), kao i u službama medicine rada (8,2%) jeste povišen krvni pritisak hipertenzija. Hipertenzija je jedan od vodećih faktora rizika za nastanak kardiovaskularnih i cerebrovaskularnih bolesti.
Trudnice sa hipertenzijom, budući da se kod njih znatno češće trudnoća komplikuje preeklampsijom, eklampsijom, peri i postpartalnom kardiomiopatijom, kao i zastojem u intrauterinom razvoju i rastu ploda, zahtevaju posebnu pažnju. Kod žena koje imaju povišen krvni pritisak u trudnoći češće se javlja arterijska hipertenzija u narednim trudnoćama. Prema podacima iz svetske literature, 10 do 15% trudnica ima hipertenziju, a hipertenzivni sindrom u trudnoći jedan je od vodećih uzroka morbiditeta majke i ploda, čini 15 do 33% ukupnog maternalnog mortaliteta, odnosno na drugom je mestu kao uzrok smrti majke. Žene koje su imale hipertenziju u toku trudnoće, čak i ako je ona bila tranzitorna, u narednom periodu života imaju četiri puta veći rizik da obole od hipertenzije i dva puta veći rizik da obole od ishemijske bolesti srca nego normotenzivne trudnice. Zbog uticaja i posledica koji ima na zdravlje majke i ploda, izuzetno je značajno da se povišeni krvni pritisak kod trudnica pravovremeno dijagnostikuje i adekvatno tretira. Redovnim kardiološkim kontrolama postiže se adekvatno praćenje i lečenje ove posebno vulnerabilne populacije, a savremenim dijagnostičkim metodama mogu se registrovati posebno rizične grupe trudnica kod kojih se češće javljaju komplikacije kako kod majke, tako i kod ploda.
Hipertenzivni sindrom u trudnoći podrazumeva četiri entiteta: hroničnu hipertenziju, preeklampsiju-eklampsiju, preeklampsiju superponiranu na hipertenziju i gestacijsku hipertenziju (hipertenziju indikovanu trudnoćom).
Zakonom o zdravstvenoj zaštiti ("Službeni glasnik RS", br. 107/05, 72/09 - drugi zakon, 88/10, 99/10, 57/11, 119/12, 45/13 - drugi zakon, 93/14, 96/15 i 106/15), članom 13. stav 4. utvrđeno je da autonomna pokrajina može doneti posebne programe zdravstvene zaštite za pojedine kategorije stanovništva, odnosno za vrste bolesti koje su specifične za autonomnu pokrajinu, a za koje nije donet poseban program zdravstvene zaštite na republičkom nivou, u skladu sa svojim mogućnostima, utvrditi cene tih pojedinačnih usluga, odnosno programa.
Radi unapređivanja kvaliteta zdravstvene zaštite trudnica, s obzirom na visok rizik i ozbiljnost nastanka komplikacija u toku trudnoće, u toku i nakon porođaja kod trudnica sa hipertenzijom, Program ranog otkrivanja i praćenja promena funkcije srca kod hipertenzivnih trudnica na teritoriji AP Vojvodine realizuje Institut za kardiovaskularne bolesti Vojvodine od 2013. godine, kada je utvrđen rešenjem Vlade Autonomne Pokrajine Vojvodine, broj 50-7/2013, od 29. maja 2013. godine. Na osnovu rezultata dosadašnje realizacije programa, sačinjeni su i naučni radovi koji će biti prezentovani na XXI Svetskom ehokardiografskom kongresu (jedan rad) i IV Međunarodnom kongesu "Kardiološki problemi u trudnoći" (dva rada).
Program ranog otkrivanja i praćenja promena funkcije srca kod hipertenzivnih trudnica u Autonomnoj pokrajini Vojvodini za 2016. godinu realizovaće Institut za kardiovaskularne bolesti Vojvodine, Sremska Kamenica.
II Ciljevi, aktivnosti, metodologija realizacije i indikatori programa
Opšti cilj
Smanjenje broja komplikacija u trudnoći i tokom porođaja, nastalih kao posledica hipertenzije.
Specifični ciljevi
1. Rano otkrivanje potencijalno ugroženih trudnica i pravovremeno ordiniranje adekvatne kardiološke terapije.
2. Kontrola efikasnosti terapije ponovljenim ehokardiografskim i kardiološkim pregledom.
3. Analiza rezultata pravovremenog tretmana i kontrole hipertenzivnih trudnica u odnosu na nastanak komplikacija u toku trudnoće, kao i u toku i nakon porođaja.
Aktivnosti programa
Programom će biti obuhvaćeno od 300 do 400 hipertenzivnih trudnica i trudnica koje imaju ostale kardiološke bolesti. Predviđene aktivnosti jesu kardiološki pregled, ehokardiografski pregled, dvadesetčetvorosatni monitoring krvnog pritiska i EKG-a i pregled arterijske krutosti.
Svim hipertenzivnim trudnicama upućenim na Institut za kardiovaskularne bolesti Vojvodine u okviru programa biće urađena dva kardiološka pregleda i dva ehokardiografska pregleda u toku trudnoće (prvi nakon postavljanja dijagnoze hipertenzije i drugi kontrolni u 3. trimestru trudnoće), kao i kardiološki i ehokardiografski pregled šest nedelja nakon porođaja. Nadalje, svakoj upućenoj trudnici biti urađen jedan dvadesetčetvorosatni monitoring krvnog pritiska u toku 3. trimestra trudnoće i jedan šest nedelja nakon porođaja i pregled krutosti arterija - QAS (quality arterial stiffness) u toku 3. trimestra trudnoće i šest nedelja nakon porođaja. Dakle, bilo bi to od 900 do 1.200 ehokardiografskih i od 900 do 1.200 kardioloških pregleda, od 600 do 800 dvadesetčetvorosatnih monitoringa krvnog pritiska i EKG-a i od 600 do 800 pregleda krutosti arterijskih krvnih sudova.
Sastavni deo programa jeste i edukacija lekara, kardiologa iz opštih bolnica na teritoriji Autonomne pokrajine Vojvodine iz ehokardiografije i edukacija lekara edukatora na stručnim i edukativnim kursevima u referentnim centrima ili na kongresima i akreditovanim skupovima u zemlji i inostranstvu.
Metodologija sprovođenja programa
Hipertenzivne trudnice i trudnice koje imaju ostala kardiološka oboljenja na pregled u Kliniku za kardiologiju Instituta za kardiovaskularne bolesti Vojvodine upućivaće nadležni lekari ginekolozi-akušeri iz Klinike za ginekologiju i akušerstvo Kliničkog centra Vojvodine, iz opštih bolnica na teritoriji Autonomne pokrajine Vojvodine i domova zdravlja.
Edukacija lekara iz oblasti ehokardiografije, a naročito kardiološkog i ehokardiografskog pregleda hipertenzivnih trudnica, iz opštih bolnica na teritoriji Autonomne pokrajine Vojvodine sprovodiće se u Institutu za kardiovaskularne bolesti Vojvodine i obuhvata praktičnu i teoretsku nastavu, ali i nastavak edukacije deset lekara koji su već bili na edukaciji tokom 2014. godine u okviru ovog programa. Nadalje, edukacijom će biti obuhvaćeno devet-deset lekara edukatora iz oblasti ehokardiografije koja obuhvata najsavremenije dijagnostičke i terapijske metode iz oblasti kardiologije i edukacija iz najsavremenijih ehokardiografskih tehnika.
Indikatori
Realizacija programa će se pratiti putem zadatih indikatora: izvršenih pregleda trudnica u planiranom obimu, edukacije lekara edukatora i edukacije kardiologa iz opštih bolnica na teritoriji Autonomne pokrajine Vojvodine.
III Finansijska sredstva potrebna za realizaciju programa
Za realizaciju Programa ranog otkrivanja promena funkcije srca kod hipertenzivnih trudnica u Autonomnoj pokrajini Vojvodini za 2016. godinu potrebno je ukupno 2.850.000,00 dinara - tekući izdaci za:
1. troškove neto naknada, s pripadajućim porezima i doprinosima za učesnike na realizaciji programa - 1.950.000,00 dinara;
2. troškove edukacije - 900.000,00 dinara.