PROGRAMKONTROLE I SMANJENJA POPULACIJE NAPUŠTENIH PASA I MAČAKA NA TERITORIJI GRADA SOMBORA ZA PERIOD 2016-2020. GODINE("Sl. list Grada Sombora", br. 1/2016) |
Ovim Programom kontrole i smanjenja populacije napuštenih pasa i mačaka na teritoriji Grada Sombora (u daljem tekstu: Program) uređuje se kontrola i smanjenje populacije napuštenih pasa i mačaka na teritoriji grada Sombora (u daljem tekstu: Grad).
Propisi koji se odnose na ovu oblast:
1. Zakon o potvrđivanju Evropske konvencije o zaštiti kućnih ljubimaca ("Sl. glasnik RS - Međunarodni ugovori" br. 1/2010)
2. Zakon o dobrobiti životinja ("Sl. glasnik RS" br. 41/9) i pripadajuća podzakonska akta
3. Zakon o veterinarstvu ("Sl. glasnik RS" br. 91/05, 30/10 i 93/12) i pripadajuća podzakonska akta
4. Odluka o držanju kućnih ljubimaca na teritoriji Grada Sombora ("Sl. list Grada Sombora" br. 12/11 i 9/14).
Prema evidenciji Regionalne kancelarije za obeležavanje životinja Sombor, u avgustu 2015. godine na teritoriji Sombora bilo je 19.213 čipovanih pasa.
Prema anketi koju je vršila Kompanija GFK do 2015. godine u okviru istraživanja Zadovoljstvo građana Grada Sombora, 54% građana (ispitanika) ima psa u svom domaćinstvu, od čega je oko 2/3 pasa čipovano.
Prebrojavanje pasa lutalica do sada nije vršeno.
Po slobodnoj oceni napuštenih pasa na teritoriji grada ima od 300 do 600, a u naseljenim mestima nešto manje od navedenog broja. Ovo je u najvećoj meri posledica neadekvatnog ponašanja vlasnika, građana koji svoje kućne ljubimce svesno ili nesvesno puštaju na javne površine bez ikakve kontrole, ne obeležavaju ih tj. ne čipuju, niti vode računa da sterilizacijom i kastracijom ili na drugi način spreče neželjenu reprodukciju.
Poslove prikupljanja, prevoza i zbrinjavanja napuštenih pasa na teritoriji Grada obavlja RJ Zoohigijena Javnog komunalnog preduzeća "Čistoća" Sombor.
Na teritoriji Grada, na lokaciji mašinske radionice Staparski put bb, postoji Prihvatilište otvoreno 2005. godine, čija izgradnja i rad su bili usklađeni sa tada važećim Zakonom o veterinarstvu ("Sl. glasnik RS" br. 91/05).
Prihvatilište ne ispunjava sve uslove rada propisane donošenjem Zakona o dobrobiti životinja ("Sl. glasnik RS" br. 41/2009), ni uslove propisane Pravilnikom o uslovima koje moraju da ispunjavaju prihvatilišta i pansioni za životinje ("Sl. glasnik RS" br. 19/2012), te se planira izgradnja novog prihvatilišta.
Prihvatilište je kapaciteta oko 60 pasa.
Zoohigijenska služba, prema godišnjim izveštajima, udomi oko 30%, a vlasnicima vrati samo oko 6% pasa (čipovani psi).
Na teritoriji Grada registrovana udruženja koja se bave zaštitom životinja i/ili kinologijom su:
Društvo za zaštitu životinja "Zov",
Kinološko društvo "Ravangrad" Sombor,
Kinološko društvo "Stapar" Stapar,
Kinološko društvo "Lika" Kolut.
III CILJEVI DONOŠENJA PROGRAMA
Ciljevi donošenja ovog Programa su:
1. smanjenje broja napuštenih pasa koji se nalaze na javnim površinama,
2. smanjenje broja napada na građane, oštećenja imovine, kao i narušavanja javnog reda i mira od strane napuštenih pasa,
3. sprečavanje širenja i prenošenje zaraznih bolesti, kao i bolesti koje su zajedničke ljudima i životinjama,
4. sprečavanje rasturanja otpada iz posuda za sakupljanje otpada,
5. sprečavanje prljanja površina javne namene,
6. podizanje ukupne svesti građana u odnosu na način držanja pasa, te humano i odgovorno postupanje sa istima.
IV MERE ZA REALIZACIJU CILJEVA PROGRAMA
1. Registracija i obeležavanje pasa
Prema odredbama Zakona o veterinarstvu, vlasnici i držaoci pasa dužni su da omoguće veterinarskim stanicama i veterinarskim ambulantama da vrše vakcinaciju pasa u skladu sa Programom mera zdravstvene zaštite životinja. Vakcinisani psi moraju se trajno obeležiti u skladu sa posebnim propisom.
Primenom ove mere povećao bi se broj obeleženih tj. čipovanih vlasničkih pasa. Na ovaj način bi se povećao broj pasa koje Zoohigijenska služba vrati vlasnicima nakon hvatanja, što vodi smanjenju broja pasa koji se kreću bez kontrole na javnim površinama, te rasterećuje rad prihvatilišta za pse.
Zakonom o dobrobiti životinja propisana je dužnost vlasnika psa da spreči rađanje neželjenih kućnih ljubimaca i to onemogućavanjem kontakta mužjaka i ženke i primenom kontracepcije, kastracije i sterilizacijom ženke.
Ova mera ima za cilj smanjenje broja neželjenih pasa, te indirektno i smanjenje broja napuštenih pasa.
3. Izgradnja prihvatilišta i poboljšanje uslova u postojećem prihvatilištu
Obaveza izgradnje prihvatilišta predviđena je članom 66. Zakona o dobrobiti životinja, prema kojem je organ jedinice lokalne samouprave dužan da obezbedi prihvatilište ako na svojoj teritoriji ima napuštenih životinja, da obezbedi prikupljanje, prevoz i zbrinjavanje napuštenih i izgubljenih životinja, kao i da im pruži pomoć, brigu i smeštaj u prihvatilištu.
Poboljšanjem kapaciteta Zoohigijenske službe omogućio bi se njen efikasniji rad, što bi dovelo do manjeg broja napuštenih pasa na javnim površinama, te većeg procenta udomljenja i vraćanja pasa vlasnicima.
Udomljavanje napuštenih pasa iz prihvatilišta je najhumaniji način njihovog zbrinjavanja.
Psi koji se udomljavaju moraju biti zdravi, vakcinisani i obeleženi tj. čipovani, te sterilisani odnosno kastrirani. Udomljavanjem vlasnik psa preuzima brigu i odgovornost za udomljenog psa.
Informisanje građana o mogućnostima udomljavanja vršiće se u saradnji sa udruženjima građana koja se bave zaštitom životinja, na način da svi psi koji su u prihvatilištu spremni za udomljavanje budu prikazani.
Udomljavanje od strane udruženja za zaštitu životinja
Udruženja koja se bave zaštitom životinja takođe mogu da udome pse iz prihvatilišta, kako bi vodili brigu o njima do trajnog udomljavanja.
Prilikom ovakvog udomljavanja pasa kao vlasnik se upisuje udruženje građana i ono u potpunosti preuzima odgovornost za preuzetog psa.
Svrha ove mere je s jedne strane je dobrobit životinja tj. pasa, a s druge strane rasterećenje gradskog prihvatilišta za pse, kako bi se omogućio što efikasniji rad Zoohigijenske službe.
5. Strategija "uhvati-steriliši-pusti"
Strategija "uhvati-steriliši-pusti" je metod koji je uveden kao humana alternativa eutanaziji. Svetska organizacija za zdravlje životinja (OIE) preporučuje da program kontrole brojnosti populacije uličnih životinja mora da se zasniva na humanim metodama, pre svega sterilizaciji. Zastupnici "uhvati-steriliši-pusti" strategije ističu da je ovaj metod za ograničavanje populacije napuštenih pasa delotvorniji od lišavanja života, jer kad se uklone svi napušteni psi s jedne teritorije, psi iz okolnih oblasti će početi da se naseljavaju u toj oblasti u kojoj postoje skloništa i hrana i počeće da se razmnožavaju. S druge strane, sterilisani napušteni psi vraćeni na prvobitna staništa ne mogu da se razmnožavaju, čuvaju teritoriju i sprečavaju dolazak nesterilisanih pasa. Brojnost populacije može da se kontroliše ako se pridošli napušteni psi sterilišu pre negu što počnu da se razmnožavaju.
Edukacija je upoznavanje vlasnika životinja, kao i građana sa osobinama i potrebama životinja, sopstvenim motivima držanja životinja, zakonskim obavezama vlasnika životinja. Pored toga, građanstvo se mora upoznati sa elementima ovog Programa u cilju boljeg razumevanja prava i odgovornosti svih učesnika u lancu rešavanja problema, a naročito obaveza vlasnika odnosno držaoca životinje. Informisanje putem medija ima veoma važnu ulogu u edukaciji i podizanju svesti građana o problemu napuštenih životinja.
U cilju rešavanja problema napuštenih pasa i mačaka neophodno je ostvariti potpunu saradnju nadležnog ministarstva, lokalne samouprave, komunalnih preduzeća, veterinarskih službi, udruženja građana koja se bave zaštitom životinja i građana.
Za realizaciju ovog Programa sredstva će se obezbediti iz budžeta Grada Sombora, donacija od ostalih nivoa vlasti, donacija od nevladinih organizacija i drugih izvora.
Nadzor nad sprovođenjem ovog Programa vrši Odeljenje inspekcije i komunalne policije i Odeljenje za komunalne poslove Gradske uprave Grada Sombora.
Ovaj Program donosi se na period od pet godina (2016-2020).
U cilju sprovođenja ovog Programa za svaku godinu doneće se posebni Akcioni plan realizacije istog.
Program objaviti u "Službenom listu Grada Sombora".