ODLUKAO PROGLAŠENJU ZAŠTIĆENOG STANIŠTA "VELIKO BLATO"("Sl. list grada Beograda", br. 37/2016) |
Područje Veliko blato u Beogradu proglašava se zaštićenim područjem kao zaštićeno stanište "Veliko blato" i svrstava se u III kategoriju kao zaštićeno stanište lokalnog značaja.
Zaštićeno stanište "Veliko blato" proglašava se zaštićenim područjem kao jedinstvena ekološka struktura i funkcionalna celina, koja predstavlja deo Pančevačkog rita, koja se odlikuje ostacima vlažnih staništa i karakterističnim predstavnicima živog sveta, koju čine ukupno 191 vrsta biljaka, od čega dve strogo zaštićene vrste orhideja, 120 vrsta ptica, devet vrsta vodozemaca, četiri vrste gmizavaca i jedna strogo zaštićena vrsta ribe.
Zaštićeno stanište "Veliko blato" (u daljem tekstu: zaštićeno područje) nalazi na teritoriji Grada Beograda i obuhvata jezero i uski pojas vegetacije oko njega, sa desne strane Zrenjaninskog puta iz pravca Beograda, na 10 km od centra Grada, na području Gradske opštine Palilula.
Zaštićeno područje obuhvata sledeće katastarske parcele: 123/1,124/1, 124/5, 125/1, 125/4, 125/5 (deo), 126/1 (deo), 126/3 (deo), 126/4, 130/1 (deo), 131, 132/1, 132/2, 133/1, 133/2, 134/1, 134/2, 135, 136, 137, 138, 139/1 i 139/2, koje pripadaju KO Krnjača, Gradska opština Palilula.
Ukupna površina zaštićenog područja iznosi 293ha 68a 75 m2, u državnoj svojini.
Opis i grafički prikaz granice zaštićenog područja odštampan je uz ovu odluku i čini njen sastavni deo.
Na zaštićenom području ustanovljavaju se režimi zaštite II i III stepena.
Režim zaštite II stepena obuhvata površinu od 47 ha 26 a 25 m2 (16,09% ukupne površine zaštićenog područja), koja se prostire na području južnog dela Velikog blata i nalazi se u granicama:
- katastarskih parcela: 123/1, 125/1 (deo), 125/4 (deo), 126/1 (deo), 126/3 (deo) i 130/1 (deo), koje pripadaju KO Krnjača.
Režim zaštite III stepena obuhvata površinu od 246 ha 42 a 50 m2 (83,91% ukupne površine zaštićenog područja), koja obuhvata ribnjak i uski pojas vegetacije oko ribnjaka i nalazi se u granicama:
- katastarskih parcela: 124/1, 124/5,125/1 (deo), 125/4 (deo), 125/5 (deo), 126/1 (deo), 126/4, 130/1 (deo), 131, 132/1, 132/2, 133/1, 133/2, 134/1, 134/2, 135, 136, 137, 138, 139/1, 139/2 (deo), koje pripadaju KO Krnjača.
Na delu zaštićenog područja sa ustanovljenim režimom zaštite II stepena mogu se vršiti upravljačke intervencije u cilju restauracije, revitalizacije i ukupnog unapređenja zaštićenog područja, bez posledica po primarne vrednosti, prirodna staništa, populacije, ekosisteme, obeležja predela i objekata geonasleđa, kao i ograničeno korišćenje prirodnih resursa na održiv i strogo kontrolisan način.
U okviru ustanovljenog režima zaštite iz stava 1. ovog člana sprovodi se aktivna zaštita zaštićenog područja i zabranjuju sve radnje i aktivnosti koje ugrožavaju ili menjaju njegova obeležja i svojstva, odnosno primarne vrednosti zaštićenog područja, a naročito:
1) izgradnja stambenih i ekonomskih objekata;
2) odlaganje građevinskog šuta, zemlje ili drugih vrsta otpada;
3) pošumljavanje;
4) aktivnosti koje bi mogle dovesti do narušavanja vodnog režima površinskih i podzemnih voda;
5) nekontrolisano i neplansko uništavanje vegetacije;
6) postavljanje osvetljenja koje je usmereno ka ili direktno osvetljava zaštićeno područje;
7) lov
8) izgradnja objekata za konvencionalno gajenje domaćih životinja i divljači,
9) plašenje i rasterivanje ptica.
Ograničenja u okviru ustanovljenog režima zaštite II stepena odnose se na radove i aktivnosti koje mogu biti odobrene i sprovedene na zaštićenom području, pod uslovom da su planirani radovi usklađeni sa konceptom zaštite i razvoja zaštićenog područja i kapacitetom prostora i pojava, odnosno na ograničeno korišćenje prirodnih resursa na održiv i strogo kontrolisan način i to:
1) redovno održavanje kanala za potrebe funkcionisanja ribnjaka;
2) izgradnja turističke infrastrukture (manji privremeni/montažni objekti), koji su primarno namenjeni prezentaciji prirodnih vrednosti;
3) turističke aktivnosti manjeg obima u cilju promocije i prezentacije prirodnih vrednosti zaštićenog područja;
4) održavanje i revitalizaciju vlažnog staništa;
5) uklanjanje alohtonih i invazivnih vrsta.
Uslove zaštite prirode iz stava 1. ovog člana utvrđuje organizacija za zaštitu prirode.
Na delu zaštićenog područja sa ustanovljenim režimom zaštite III stepena mogu se vršiti upravljačke intervencije u cilju restauracije, revitalizacije i ukupnog unapređenja zaštićenog područja, očuvanje tradicionalnih delatnosti lokalnog stanovništva, selektivno i ograničeno korišćenje prirodnih resursa i prostora.
U okviru ustanovljenog režima zaštite iz stava 1. ovog člana sprovodi se proaktivna zaštita zaštićenog područja i zabranjuju sve radnje i aktivnosti koje ugrožavaju ili menjaju njegova obeležja i svojstva, odnosno primarne vrednosti zaštićenog područja, a naročito:
1) odlaganje građevinskog šuta, zemlje ili drugih vrsta otpada;
2) nekontrolisano i neplansko uništavanje vegetacije;
3) postavljanje osvetljenja koje je usmereno ka ili direktno osvetljava zaštićeno stanište;
4) pošumljavanje.
Ograničenja u okviru ustanovljenog režima zaštite III stepena odnose se na radove i aktivnosti koje mogu biti odobrene i sprovedene na zaštićenom području, pod uslovom da su planirani radovi usklađeni sa konceptom zaštite i razvoja zaštićenog područja i kapacitetom prostora i pojava, odnosno na ograničeno korišćenje prirodnih resursa na održiv i strogo kontrolisan način i to:
1) izgradnja objekata za potrebe očuvanja, unapređenja i prikazivanja zaštićenog područja;
2) izgradnju objekata turističkog smeštaja, izgrađene u tradicionalnom stilu sa principima održivog korišćenja prirodnih vrednosti i prostora;
3) izgradnju, održavanje i rekonstrukciju objekata komunalne infrastrukture;
4) plašenje i rasterivanje ptica u slučaju koncentrisanja većeg broja jedinki ihtiofagih vrsta ptica (naročito velikih vranaca Phalacrocorax carbo), neinvazivnim metodama u kritičnim periodima za razvoj riblje mlađi.
Izgradnja i izvođenje radova i aktivnosti iz stava 1. ovog člana ograničavaju se prostorno, vremenski, po obimu i u odnosu na prostorni raspored prirodnih vrednosti, staništa i ekosistema zaštićenog područja, a mogu se izvoditi u skladu sa prethodno pribavljenim uslovima zaštite prirode i drugim uslovima u skladu sa zakonom.
Uslove zaštite prirode iz stava 2. ovog člana utvrđuje organizacija za zaštitu prirode.
Zaštićeno područje poverava se na upravljanje Šaranskom ribnjaku "Mika Alas", Ulica Save Kovačevića III deo bb, u Beogradu (u daljem tekstu: upravljač), koji ispunjava zakonom propisane uslove u pogledu stručne, kadrovske i organizacione osposobljenosti za obavljanje poslova zaštite, unapređenja, promovisanja i održivog razvoja zaštićenog područja.
Upravljač ima pravo aktivne legitimacije u pogledu ostvarivanja i sprovođenja ustanovljenog režima zaštite, kao što je pravo pokretanja krivičnih, prekršajnih i upravnih postupaka pred sudskim, državnim i lokalnim organima, pravo na naknadu od pravnih i fizičkih lica za korišćenje zaštićenog područja i druga prava utvrđena zakonom i propisima donetim na osnovu zakona.
Upravljač je dužan da:
1) zaštićeno područje čuva i održava u skladu sa režimom i merama zaštite propisanim zakonom i ovom odlukom;
2) u slučaju nastanka promena koje zaštićeno područje mogu uništiti, oštetiti ili narušiti njegova bitna svojstva, bez odlaganja obavesti organizaciju za zaštitu prirode i nadležni inspekcijski organ;
3) organizuje čuvarsku službu;
4) zaštićeno područje obeleži postavljanjem table odgovarajućeg izgleda i stara se da neprekidno bude obeleženo na propisan način (naziv, osnovni podaci, grafički prikaz), uz prethodno pribavljenu saglasnost organizacije za zaštitu prirode;
5) postavi informativne table sa latinskim i narodnim nazivom vrste, njenim bitnim karakteristikama i zanimljivostima, a radi prezentacije zaštićenog područja, obaveštenja i obrazovanja posetilaca;
6) postavi table sa jasno definisanim pravilima ponašanja posetilaca, obavezama i ograničenjima u pogledu korišćenja zaštićenog područja;
7) unapređuje i promoviše zaštićeno područje i obezbeđuje uslove za razvoj edukativno-obrazovnih i naučnoistraživačkih, informativno-propagandnih i drugih aktivnosti u cilju afirmacije zaštićenog područja;
8) donosi akt kojim se utvrđuje visina, način obračuna i plaćanja naknade za korišćenje zaštićenog područja;
9) daje saglasnost za obavljanje naučnih istraživanja, izvođenje istraživačkih radova, snimanje filmova u zaštićenom području;
10) prati kretanje i aktivnosti posetilaca i obezbeđuje obučene vodiče za turističke posete;
11) stara se o zaštićenim vrstama na zaštićenom području, planiranjem i sprovođenjem mera i aktivnosti na upravljanju populacijama;
12) formira bazu podataka u funkciji upravljanja, korišćenja i monitoringa u zaštićenom području i o tome dostavlja podatke organizaciji za zaštitu prirode;
13) donese plan i program upravljanja zaštićenim područjem;
14) obavlja druge poslove u skladu sa zakonom i ovim rešenjem ili postupa po zahtevu organizacije za zaštitu prirode, odnosno po nalogu nadležnog inspektora.
Plan upravljanja zaštićenim područjem donosi upravljač za period od 10 godina (u daljem tekstu: plan upravljanja).
Planom upravljanja određuju se mere i aktivnosti zaštite, korišćenja i upravljanja zaštićenim područjem, način njihovog sprovođenja, smernice i prioriteti za očuvanje prirodnih vrednosti i razvoj zaštićenog područja i sadrži naročito:
1) prikaz glavnih prirodnih vrednosti zaštićenog područja;
2) ocenu stanja zaštićenog područja i pregled aktivnosti i procesa koji mogu značajno ugroziti zaštićeno stanište;
3) ciljeve zaštite, očuvanja, unapređenja i razvoja, uslove, mere, pogodnosti i ograničenja za njihovo ostvarivanje;
4) prioritetne aktivnosti i mere na zaštiti, održavanju, praćenju stanja i unapređenju ukupnih prirodnih vrednosti zaštićenog područja;
5) prioritetne zadatke naučno-istraživačkog i obrazovnog rada;
6) aktivnosti na promociji vrednosti zaštićenog područja;
7) vrstu i sadržaj dokumentacije za sprovođenje ciljeva i aktivnosti na zaštiti, očuvanju i unapređenju stanja prirodnih vrednosti, održivom korišćenju tih vrednosti u naučne, obrazovne i druge svrhe;
8) aktivnosti i mere na sprovođenju plana upravljanja sa dinamikom i subjektima realizacije, način ocene uspešnosti njegove primene;
9) finansijska sredstva i druge materijalne pretpostavke za sprovođenje plana upravljanja i način njihovog obezbeđenja;
10) druge aktivnosti i mere predviđene zakonom.
Na plan upravljanja saglasnost daje organizaciona jedinica Gradske uprave Grada Beograda, nadležna za zaštitu životne sredine, po prethodno pribavljenom mišljenju organizacije za zaštitu prirode.
O predlogu plana upravljanja upravljač je dužan da obavesti javnost i da obezbedi javni uvid u predloženi plan u trajanju od 30 dana.
Plan upravljanja se može revidirati u periodu njegove važnosti.
Izveštaj o realizaciji plana upravljanja podnosi se organizacionoj jedinici Gradske uprave Grada Beograda nadležnoj za zaštitu životne sredine, najkasnije 60 dana pre isteka perioda za koji je plan donet.
Plan upravljanja se razrađuje i sprovodi kroz godišnje programe upravljanja zaštićenim područjem (u daljem tekstu: program upravljanja), na koje saglasnost daje organizaciona jedinica Gradske uprave Grada Beograda nadležna za zaštitu životne sredine.
Programom upravljanja iz stava 1. ovog člana određuju se mere i aktivnosti zaštite, očuvanja, unapređenja i korišćenja zaštićenog područja, sa obimom i dinamikom njihove realizacije i iznosom potrebnih finansijskih sredstava za jednu godinu.
Izveštaj o realizaciji programa upravljanja za tekuću godinu, kao i program upravljanja za narednu godinu, upravljač podnosi organizacionoj jedinici Gradske uprave Grada Beograda, nadležnoj za poslove zaštite životne sredine, najkasnije do 15. decembra tekuće godine.
Unutrašnji red i čuvarska služba uređuju se aktom koji donosi upravljač, uz prethodnu saglasnost organizacione jedinice Gradske uprave Grada Beograda, nadležne za zaštitu životne sredine.
Aktom iz stava 1. ovog člana utvrđuju se pravila unutrašnjeg reda u zaštićenom području.
Čuvarska služba kontroliše sprovođenje pravila unutrašnjeg reda i obavlja poslove čuvanja zaštićenog područja, sa pravima i dužnostima utvrđenim zakonom.
Pravila utvrđena aktom iz stava 1. ovog člana i druge neophodne informacije o sprovođenju režima zaštite, upravljač je dužan javno da oglasi i na pogodan način učini dostupnim posetiocima i korisnicima zaštićenog područja.
Sredstva potrebna za sprovođenje režima zaštite zaštićenog područja obezbeđuju se u budžetu Grada Beograda, iz naknade za korišćenje zaštićenog područja, prihoda ostvarenih u obavljanju delatnosti upravljanja zaštićenim područjem, sredstava obezbeđenih za realizaciju programa, planova i projekata u oblasti zaštite prirode i iz drugih izvora u skladu sa zakonom.
Sredstva obezbeđena u budžetu Grada Beograda za tekuću godinu isplaćuju se upravljaču u skladu sa obimom i dinamikom mera i aktivnosti utvrđenih godišnjim programom upravljanja iz člana 12. ove odluke.
Stručni nadzor nad sprovođenjem ove odluke i akata donetih na osnovu ove odluke vrši organizacija za zaštitu prirode u skladu sa zakonom.
Planiranje, uređenje i korišćenje prostora koji obuhvata zaštićeno područje mora biti u skladu sa ovom odlukom i planom upravljanja.
Planovi i programi i osnove koji obuhvataju zaštićeno područje, a koji su doneti pre stupanja na snagu ove odluke, usaglasiće se sa odredbama ove odluke u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ove odluke, odnosno prilikom prve izmene.
Za sve planove, programe i projekte iz st. 1. i 2. ovog člana pribavljaju se uslovi zaštite prirode od organizacije za zaštitu prirode, kao i uslovi zaštite životne sredine od organizacione jedinice Gradske uprave Grada Beograda nadležne za zaštitu životne sredine.
Plan upravljanja, pravilnik o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi, kao i godišnji program upravljanja, upravljač je dužan da donese u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove odluke.
Do donošenja plana i programa iz stava 1. ovog člana upravljač će poslove upravljanja obavljati prema privremenom programu upravljanja koji će doneti u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove odluke.
Do donošenja privremenog programa iz stava 2. ovog člana upravljač je dužan da postupa u skladu sa zakonom, sprovodi režim zaštite utvrđen ovim rešenjem i primenjuje druge mere koje odredi nadležni inspekcijski organ.
Upravljač je dužan da u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove odluke organizuje privremenu čuvarsku službu do donošenja akta iz člana 13. ove odluke.
Upravljač je dužan da zaštićeno područje obeleži u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ove odluke.
Upravljač će u saradnji sa Republičkim geodetskim zavodom i organizacijom za zaštitu prirode izvršiti identifikaciju granica zaštićenog područja na digitalnoj ortofoto karti i katastarskom planu u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ove odluke.
Na operat, odnosno zapisnik o identifikaciji granica iz stava 2. ovog člana, saglasnost daje organizaciona jedinica Gradske uprave Grada Beograda nadležna za zaštitu životne sredine.
Granice utvrđene, opisane i verifikovane na način određen u st. 2. i 3. ovog člana, smatraće se merodavnim u svim stvarima koje se odnose na sprovođenje ove odluke i na korišćenje zaštićenog područja.
Organizaciona jedinica Gradske uprave Grada Beograda nadležna za poslove zaštite životne sredine dužna je da, u roku od 30 dana od dana donošenja ove odluke, dostavi odluku organizaciji za zaštitu prirode radi upisa u registar zaštićenih prirodnih dobara i organu nadležnom za katastar nepokretnosti.
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Grada Beograda".