ZAKONO ŠUMAMA("Sl. novine Kraljevine Jugoslavije", br. 307/29 i 301/30) |
OSNOVNE ODREDBE
§ 1.
Šume, na koje se ima ovaj Zakon primeniti, jesu državne i nedržavne.
§ 2.
Državne šume su one, koje su po ma kojoj pravnoj osnovi postale državnom svojinom kao i one, na koje niko zakonim putem nije pribavio pravo svojine.
§ 3.
Državne su šume nadalje i one, sa kojima je država u Srbiji, Južnoj Srbiji i Crnoj Gori do sada kao sa svojom imovinom ne samo upravljala, već i u svoju korist eksploatisala, ukoliko će se kao državne šume ograničiti po Zakonu o ograničavanju državnih šuma u Srbiji, Južnoj Srbiji i Crnoj Gori.
§ 4.
U nedržavne šume spadaju šume samoupravnih tela, plemenske šume, šume imovnih opština i zemljišnih zajednica i drugih sličnih korporacija kao i sve šume privatnih lica.
ŠUMARSKO POLICIJSKI PROPISI
§ 5.
Odredbe ovoga dela primeniće se na sve šume.
1. Zabrana krčenja i pustošenja te dužnost pošumljavanja
§ 6.
Šume koje postoje moraju se održati.
Bez dozvole državne vlasti ne sme se šumu krčiti ni Šumsko zemljište u druge svrhe upotrebiti u cilju njegovog trajnog oduzimanja šumskoj proizvodnji.
§ 7.
Krčenje šume i pretvaranje relativno šumskog zemljišta u drugu vrstu kulture može se dozvoliti na molbu vlasnika:
1) ako se promenom vrsti kulture, odnosno upotrebom nekoga zemljišta u poljoprivredne svrhe, stvarno zadovoljava životnu potrebu, kojoj se na drugi način ne može udovoljiti, te ako se od toga može neosporno očekivati trajno bolje iskorišćavanje zemljišta;
2) ako se radi o površini manjoj od 5 ha., koja je okružena poljoprivrednim zemljištima;
3) ako se radi o zemljištu, koje je potrebno za podizanje građevina, saobraćajnih, melioracionih i sličnih sredstava, za otvaranje kamenoloma, osnivanje ribnjaka, vodenih rezervoara i sličnih naprava i za njihovo održavanje;
4) ako time nisu povređena prava trećih lica i ako na to pristane nadležna vlast, ukoliko se radi o javno-pravnim licima uopšte.
Krčenje apsolutno šumskog zemljišta i upotrebljavanje njegovo u druge, a ne u šumsko-uzgojne svrhe, može se dozvoliti na molbu samo u slučajevima, koji su navedeni u tač. 3 ovoga paragrafa.
Dozvola za krčenje i pretvaranje u drugu vrstu kulture neće se dati, ako to ne dopušta kakav javan interes, kao što je interes opšte privrede, javne bezbednosti, odbrane otadžbine ili zaštite klimatskih i higijenskih interesa i ekonomskih potreba nekoga kraja.
§ 8.
Apsolutno je šumsko zemljište u smislu ovoga Zakona ono, koje nije trajno sposobno za drugu vrstu kulture osim za uzgoj šume s obzirom na položaj, konfiguraciju te fizički i hemijski sastav.
§ 9.
Dozvola za krčenje i pretvaranje u drugu vrstu kulture šume i šumskog zemljišta, ako nije veće od 5 ha., daje opšta upravna vlast prvog stepena, a za veće površine ban uz prethodno saslušanje nadležnih organa i svih zainteresovanih.
Te će vlasti odrediti raspravu i po potrebi terenski uviđaj a saslušavši interesovane stranke doneće odluku.
Dozvola za krčenje gubi važnost, ako se ne izvrši u roku, koji je u njoj određen. U opravdanim slučajevima može jednokratno produženje određenog roka dozvoliti ona vlast, koja je dala dozvolu.
Trošak postupka vlasti pada na teret molioca.
§ 10.
Svako svojevoljno krčenje šume i potvaranje šumskog zemljišta u drugu vrstu kulture kazniće se kao šumska krivica po odredbama ovog Zakona i narediće se ponovo pošumljavanje.
§ 11.
Pustošenje šume je zabranjeno.
Šumskim zemljištem i šumskom sastojinom ne sme se postupati tako, da se slabi snaga zemljišta, te stavlja u opasnost ili onemogućava trajnost šumske proizvodnje ili uzgoj šume na tom zemljištu.
Nadležna upravna vlast preduzeće potrebne mere protiv krivaca i narediće kazneni postupak.
§ 12.
Svaki je posednik šume dužan izvršiti pošumljavanje secišta odmah, a najdalje u roku od 3 godine posle obavljene seče, ukoliko mu nije dana izvršna dozvola za krčenje odnosno pretvaranje u drugu vrstu kulture.
U iznimnim, naročito opravdanim slučajevima, rok od 3 godine može vlast produžiti najviše za 2 godine.
Sve one šumske čistine, koje su određene za pošumljavanje, dužan je svaki posednik šume pošumiti najkasnije onda, kad one dođu u red seče, ukoliko nije privrednim planom drukčije predviđeno.
Stara nepošumljena secišta mora posednik šume pošumiti u roku od 5 godina posle stupanja u život ovoga Zakona.
Ban može u opravdanom slučaju, na molbu, produžiti taj rok za 5 godina.
§ 13.
Nadležna upravna vlast naređuje pošumljavanje, a po potrebi i način pošumljavanja, uz naznaku primerenog roka, u kom se pošumljavanje ima izvršiti:
1) za šumsko zemljište iskrčeno bez dozvole;
2) za šumsko zemljište, za čije je krčenje izdana dozvola, ali je s njega samo šuma uklonjena, a krčenje nije izvršeno u određenom roku;
3) za šumsko zemljište, na kojem je nesumnjivo utvrđeno pustošenje šume;
4) za neobrasle površine apsolutno šumskog tla;
5) za paljevine;
6) za ona ispasišta, za koja utvrdi, da nisu potrebna za drugu privrednu svrhu, kao i za one planinske pašnjake, kod kojih je to potrebno radi održavanja potrebnog razmera između šume i pašnjaka.
Isto tako će postupiti nadležna upravna vlast, ako posednik šume ne udovolji odredbama § 12.
§ 14.
Ako posednik šume ne izvrši pošumljavanje u određenom roku, dužna je opšta upravna vlast prvog stepena izvršiti pošumljavanje na trošak i štetu posednika.
Za obezbeđenje troškova pošumljavanja može opšta upravna vlast prvog stepena po odobrenju bana uzeti od posednika kauciju u iznosu predviđenih troškova za pošumljavanje.
Kaucija će se smanjiti srazmerno izvedenom pošumljavanju.
§ 15.
Upravna vlast može proglasiti stanovite šume za stalno zaštitne ili za privremeno zaštitne i propisati naročito postupanje sa njima.
§ 16.
Stalno zaštitne šume jesu:
1) koje zaštićuju zemljište od odronjavanja, spiranja i otiskivanja (klizanja), a nalaze se na strmim obroncima ili na obalama voda ili na zemljištu izloženom raznošenju (razvejavanju) vetrom;
2) koje zaštićuju vrela, bujična područja, sprečavaju naglo oticanje vode i tako posredno zaštićuju od poplave i usova (lavina);
3) koje se nalaze na gornjoj granici vegetacije ili uopšte na visokim planinskim položajima.
§ 17.
Privremeno zaštitne šume jesu one, koje zaštićuju objekte izvan svoga staništa i koje je nadležna vlast za takve proglasila. U tom cilju mogu se proglasiti zaštitnim šumama naročito one, koje štite lekovite vode i klimatska lečilišta.
§ 18.
Proglašavanje šuma za stalno zaštitne vrši ban po službenoj dužnosti ili po traženju zainteresovanih lica na osnovu pribavljenog stručnog mišljenja šumarskog referenta i provedenog postupka.
Ovo rešenje mora sadržavati tačno obrazloženje onih ograničenja, koja se propisuju.
Ta ograničenja ne mogu načelno prelaziti mere propisane u § 11.
Opšta upravna vlast prvog stepena dužna je u roku od 5 godina od dana stupanja na snagu ovoga Zakona sastaviti katastar svih stalno zaštitnih šuma svoga područja. Ako se pre, nego što bude gotov katastar zaštitnih šuma, podnese molba za krčenje ili seču šuma, koje imaju karakter zaštitnih, postupiće se po § 7 i § 13.
Ako se šuma prostire na teritoriji više banovina, biće nadležan ban, u čijem se području nalazi najveći deo te šume.
§ 19.
Proglašavanje šume za privremeno zaštitnu vrši ban samo na traženje zainteresovanih lica. Rešenje, koje se donese po predhodnom komisija - izvršenoj raspravi, mora sadržavati tačna oblaskom uviđaju, po saslušanju zainteresovanih i razloženja svih ograničenja, koja se propisuju kao i visinu odštete, raspoređene na pojedina zainteresovana lica.
§ 20.
Čista je seča u zaštitnim šumama zabranjena.
Izuzimaju se sitne bagremove šume.
§ 21.
Ministar šuma i rudnika propisaće za zaštitne šume sve mere koje su neophodno potrebne, da se postigne i osigura ona svrha, kojoj te šume imaju da posluže. Ti propisi po pravilu ne mogu preći mere, koje ovaj Zakon predviđa za sprečavanje pustošenja, krčenja i za osiguranje pošumljenja.
U izuzetnim slučajevima kao krajnja mera, koja će se tačno označiti, može se narediti i uzimanje u državnu upravu.
§ 22.
Ako bi propisane mere nadležne vlasti bile za vlasnika privremeno zaštitne šume tako teške, da bi se time ugrozio njegov ekonomski opstanak, zainteresovana strana u čiju se korist oglašava šuma privremeno zaštitnom, dužna je tu šumu na zahtev vlasnika otkupiti.
§ 23.
Proglašenje šume za stalno odnosno privremeno zaštitnu povlači za sobom i ograničenje prava službenosti trećih lica, ukoliko to bude potrebno.
§ 24.
Zaštitne šume, za koje je nadležna vlast propisala veća ograničenja u upravi i raspolaganju šumskim proizvodima od onih, koja dolaze od zabrane pustošenja i krčenja, oslobodiće se od poreze delimično ili sasvim u smislu zakona o neposrednim porezima.
§ 25.
Vlasnik šume ili zainteresovana lica mogu tražiti od opštih upravnih vlasti prvog stepena, da šumi oduzme značaj privremeno zaštitne šume, ako prestanu razlozi zbog kojih je određena šuma proglašena privremeno zaštitnom.
Upravna vlast izvestiće po potrebi poreznu vlast u vezi sa propisima u § 24.
§ 26.
Sa šumama koje služe:
1) odbrani otadžbine ili
2) koje su na osnovi posebnoga zakona proglašene prirodnim spomenicima (nacionalnim parkovima), može se postupati kao i sa privremeno ili stalno zaštitnim šumama.
Vlasnik takve šume može se poslužiti povlasticama, koje mu daje § 21, 22, 23 i 24.
§ 27.
Trošak administrativnog postupka snosi onaj, koji ga je tražio.
3. Zaštita šume od vetra, insekata i zaraznih bolesti
§ 28.
Svaki posednik šume dužan je paziti pri eksploataciji svoje šume na to, da se eksploatisanjem ne izloži susedna šuma štetnom uticaju vetra.
Upravna vlast može na zahtev narediti održavanje zaštitnog pojasa. Širina zaštitnog pojasa ne može biti veća od dvostruke visine ugroženih stabala.
§ 29.
Ako se na šumskom drveću pojave štetni insekti ili zarazne bolesti, dužni su posednici, odnosno upravitelji njihovih šuma, odmah sami preduzeti sva sredstva i mere da opasnost spreče. O navali insekata ili zaraznih bolesti te o svemu, što preduzmu za njihovo suzbijanje, izvestiće nadležnu opštu upravnu vlast prvog stepena.
Opšta upravna vlast prvog stepena uveriće se o shodnosti preduzetih mera, te će ih po potrebi upotpuniti ili će nove narediti.
Prigovori protiv naređenja opšte upravne vlasti prvog stepena nemaju odgodne moći.
Troškove oko preduzimanja mera za odbranu od insekata i zaraznih bolesti snose vlasnici, čije su šume napadnute i ugrožene.
Ministarstvo šuma i rudnika pomagaće taj rad materijalno.
Posednici šuma, koji su uložili veće svote za suzbijanje navale insekata i zaraznih bolesti, mogu se na predlog bana a u smislu Zakona o neposrednim porezima delimično ili sasvim osloboditi plaćanja poreza.
4. Paša, žirenje, šušanj i lasnik
§ 30.
Paša i žirenje sme se dopustiti samo u onim šumama ili njihovim delovima, u kojima stoka neće biti od štete za podmladak i uzgoj šume.
§ 31.
Zabranjeno je puštati u šumu na pašu i žirenje veći broj stočnih grla, nego što šuma može da podnese obzirom na svoje stanište i propise racionalnog gospodarenja.
§ 32.
Zabranjeno je puštati stoku na popašu i žirenje u mesta, koja su stavljena pod zabranu radi pošumljavanja ili podmlađivanja.
Delove šume, u kojima je paša ili žirenje, zabranjeno, dužan je posednik šume vidnim znacima obeležiti i to objaviti putem nadležne opštinske vlasti.
Ako posednik šume to ne izvrši, opšta upravna vlast prvog stepena kazniće ga po odredbama ovog Zakona i narediti, da se to obeležavanje izvrši na njegov trošak.
Zabrana popaše skida se, kad za tu meru prestane potreba.
§ 33.
(Brisan)
§ 34.
Posednik šume ima pravo odrediti, odnosno tražiti, da se paša ili žirenje vrši odvojeno prema vrsti stoke.
Zabranjeno je puštati stoku na pašu ili žirenje bez nadzora zajedničkoga pastira. Ako stoka iz budi kojih razloga mora noćivati u šumi, onda od zalaska do izlaska sunca mora biti u ograđenim prostorima.
Vreme trajanja paše i žirenja propisuje ban prema prilikama i potrebama pojedinih krajeva.
§ 35.
Pristup stoke na pašu i žirenje i na pojila dozvoljen je samo određenim putevima, no upravna vlast može na zahtev posednika šume narediti i druge mere, koje su potrebne, da stoka ne ošteti šumu.
§ 36.
Za planinsku i alpijsku pašu, na granici šumske vegetacije i na suvatima, do donošenja naročitog zakona važiće odredbe ovog Zakona.
Proširenje planinskih i alpijskih pašnjaka ocenjivaće se po propisima § 7, 8 i 9.
§ 37.
U spornim slučajevima u pitanju paše ili žirenja odlučuje po odredbama ovoga Zakona opšta upravna vlast prvog stepena po prethodnom saslušanju sreskog šumarskog referenta, vlasnika šume i zainteresovanog stočara.
§ 38.
Šušanj (nastor, stelja, suho lišće) i mahovina, mogu se skupljati iznimno samo drvenim grabljama a u slučaju faktične potrebe i to tako, da se time ne zagrabi i ne odvuče zemlja i ne ošteti podmladak šumskog drveća.
Na istome mestu šušanj ne sme se ponovno skupljati pre isteka od najmanje 3 godine.
Skupljanje šušnja načelno je zabranjeno na površinama, koje su namenjene podmlađivanju izuzetno od toga dopušta opšta upravna vlast prvog stepena.
§ 39.
Dopušteno je kresanje lisnika gde i kada za to bude potrebno i mogućnosti.
U lisničkim šumama, gde je glavni ekonomski cilj dobivanje lisnika, mora se osigurati potrajnost proizvodnje.
Kresanje će se vršti u prvom redu na oborenom drveću, a zatim na dubećem, koje dolazi na red za seču u toj, sledećoj i daljnim godinama.
Na dubećem drveću sme se kresati samo donja polovina krošnje, a ne sme se prevršivati.
Kresanje se može vršiti od početka jula do kraja septembra.
Prilikom kresanja zabranjeno je upotrebljavati gvozdene penjalice.
Nije dopušteno kresati semenjake na secištu kao ni stabla, ispod kojih se sabira šušanj i obratno.
§ 40.
Loženje vatre u šumi zabranjeno je.
Licima, koja se iz opravdanog razloga moraju duže vremena baviti u šumi, dopušta se, prema stvarnoj potrebi loženje vatre samo na određenim mestima i uz potrebne mere opreznosti.
Ko vatru loži dužan ju je nadzirati i pre odlaska potpuno ugasiti.
Za sušna vremena može nadležna vlast zabraniti svako loženje vatre u šumi i van nje na odstojanju od 50 m., a u krajevima krša na odstojanju od 100 m.
Da se spreči šumski požar od lokomotiva šumsko industrijskih željeznica, ima se duž pruge ostaviti pojas sigurnosti u širini od 4 m., a po potrebi i veći, s obe strane. Pojas sigurnosti mora se trajno održavati čist. Trošak snosi vlasnik pruge.
Lokomotive se moraju redovito čistiti i moraju imati dobre naprave za hvatanje iskara.
Šumsko-upravni i čuvarski organi te organi javne bezbednosti, naročito žandarmi, imaju dužnost i pravo, da se od zgrade do zgrade osvedoče o tome.
§ 41.
Ministar šuma i rudnika u sporazumu s Ministrom saobraćaja propisaće sve potrebne mere, da se spreči opasnost požara, prouzrokovanog lokomotivom.
§ 42.
Ko u šumi ili na ivici šume u odstojanju od 50 m spazi neugašenu i napuštenu vatru, dužan ju je ugasiti.
Prolaznici, koji bi na svom putu spazili, da šuma gori, dužni su, ukoliko je moguće, požar sami ugasiti, a ako to nije moguće, dužni su o tome odmah izvestiti prve usputne stanovnike, a oni najbliže seoske ili opštinske organe ili najbliže šumarsko osoblje, najbližu građansku ili vojnu vlast ili posednika šume.
§ 43.
Šumarsko osoblje, opštinske ili seoske starešine, žandarmerijske stanice ili vlasnik šume, čim su saznali ili spazili šumski požar, dužni su pozvati sve za gašenje požara sposobne stanovnike iz najbližih mesta na gašenje požara.
Svi stanovnici, sposobni za gašenje požara, dužni su odmah njihovom pozivu odazvati se i pohitati sa potrebnim spravama za gašenje na mesto požara i tako učiniti sve, što bude potrebno, da se požar što pre ugasi.
Preduzetnici, koji u šumi rade, dužni su staviti na raspolaganje svoje radnike.
Šumarsko osoblje, opštinske i seoske starešine, žandarmerijsko osoblje, dužni su sa pomenutim ljudima odmah poći na mesto požara.
Radovima oko gašenja upravlja najstariji od šumarskog osoblja, koji se tamo nađe, a ako ne bi bilo nikoga od šumarskog osoblja, tada tim poslovima upravlja opštinski ili seoski starešina, u čijem se ataru pojavio požar.
§ 44.
Onoga, koji je preuzeo upravljanjem poslovima oko gašenja šumskog požara, dužni su svi bez izuzetka slušati a njegova naređenja izvršivati.
Ostale opštinske i seoske starešine ili šumarsko ili žandarmerijsko osoblje imaju održavati red i paziti, da se izvršuje sve, što naređuje onaj koji upravlja gašenjem požara.
Kada se požar ugasi, ostaviće se potreban broj ljudi na garištu, da paze jedan ili dva dana, a prema potrebi i duže, da se ne bi požar ponova, pojavio.
§ 45.
Ako se požar toliko razbuktao, da ga stanovnici opštine, u čijem je području, ne mogu sami ugasiti, dužne su im priteći u pomoć i ostale susedne opštine.
Na poziv opšte upravne vlasti prvog stepena staviće vojne vlasti na raspoloženje potreban broj vojnika za gašenje požara i održavanje reda.
Ako gašenje požara traje više dana, moraju se radnici, koji požar gase, po mogućnosti smenjivati. Oni su dužni da svi ostanu na zgarištu sve dotle, dok se požar ne ugasi.
§ 46.
Za opskrbu onih, koji su duže na gašenju od jednog dana, brine se vlasnik odnosno upravitelj šume.
Za sve štete, počinjene požarom, odgovoran je onaj, koji je za požar kriv, pa ma i iz nemara.
Ako su požar prouzrokovali pastiri ili najmljeni radnici, odgovorni su za štetu i za troškove gašenja solidarno kako oni tako i njihovi gospodari ili poslodavci, ako nisu vršili valjano nadzor nad njima.
§ 47.
Štete, koje se gašenjem požara nanesu drugome na susednom zemljištu kao i troškovi gašenja, čuvanja garišta i izvođenja svih ostalih mera, padaju na teret krivca.
U slučaju telesnih povreda ili smrti nekog lica pri gašenju šumskog požara, ima oštećeni odnosno njegova porodica pravo, da traži od krivca požara oštetu.
ŠUMARSKO PRIVREDNI PROPISI
§ 48.
Gospodarenje šumom slobodno je uz ograničenja u ovom Zakonu.
§ 49.
Gospodarenje u državnim šumama treba da je udešeno po načelu trajnog gospodarenja, a u cilju ostvarenja što većih trajnih prihoda.
Iskorišćavanje državnih šuma ima se vršiti strogo po privrednim planovima. Ukoliko istih nema, ima se privremeno, u što kraćem roku, izraditi program rada ili sprovesti inventarisanje i sečni red svake pojedine državne šume u cilju ustanovljenja redovnih godišnjih prihoda.
Odredbe za izradu privrednih planova i način gospodarenja u državnim šumama propisaće Ministar šuma i rudnika.
§ 50.
Unovčenje šumskih proizvoda iz državnih šuma vrši se javnom usmenom ili pismenom licitacijom po propisima Zakona o državnom računovodstvu sa početnom cenom, koja je izračunata na osnovu mesnih prilika i tržnih cena.
Licitacije u vrednosti preko 250.000.- dinara odobrava Ministar šuma i rudnika ili lice koje on ovlasti.
Licitacije u vrednosti od 50.000 do 250.000 dinara odobrava ban, a one u vrednosti ispod 50.000 dinara nadležna direkcija šuma.
Uslove za licitaciju propisaće Ministar šuma i rudnika.
§ 51.
Šumski proizvodi, izrađeni u vlastitoj režiji, prodaju se po pravilu putem javne licitacije.
No Ministar šuma i rudnika ili lice, koje on ovlasti, može te proizvode izuzetno prodavati i bez javne licitacije: ako se pruži veoma povoljna prilika za prodaju izrađenih produkata, ako je u interesu režijskog poslovanja što brža i elastičnija prodaja i ako se radi o prodaji državnim ili samoupravnim nadleštvima i ustanovama ili o prodaji drveta okolnom zemljoradničkom stanovništvu radi zadovoljenja kućne potrebe. No u svim tim slučajevima ne sme jedinačna cena biti niža od cene, predviđene u preliminaru, a vrednost produkata u pojedinom slučaju ne veća od 100.000.- dinara.
Ukupna vrednost bez licitacije prodanih šumskih produkata ne sme u pojedinom režijskom eksploatacionom području i u pojedinoj budžetskoj godini da bude veća od 500.000.- dinara.
Ministar šuma i rudnika propisaće, na koji će se način provoditi te prodaje.
§ 52.
Bez licitacije može se iz državnih šuma prodati po šumskoj taksi:
1) drvo za ogrev škola, državnih i samoupravnih nadleštava i ustanova kao i drvo za ogrev onim zemljoradničkim domovima, koji svoje potrebe ne mogu da podmire niti iz vlastitih, a niti iz seoskih, opštinskih ili zadružnih šuma; drvo za kućni ogrev planinarskim i turističkim društvima, koja imaju svoja skloništa u državnim šumama ili u njihovoj neposrednoj blizini;
2) drvo za gradnju državnih i samoupravnih mostova, utvrđenje državnih i samoupravnih drumova i regulaciju voda, prema stvarnoj potrebi, poverenoj od nadležnog tehničkog odseka, ako te gradnje izvode u vlastitoj režiji i ako se takve građevine nalaze u blizini državnih šuma; nadalje drvo potrebno opštinama i selima za gradnju i opravku škola, crkve, opštinskih domova kao i za gradnju građevina u kulturne svrhe, ako te gradnje izvode u svojoj režiji i ako su u blizini državnih šuma; drvo za gradnju i opravku turističkih i planinarskih kuća u državnoj šumi ili u neposrednoj blizini, zemljoradnicima drva za gradnju vlastitih domova, za stanovanje i podizanje zgrada, za smeštaj hrane i stoke, zatim drvo za građenje redovničkih mlinova, sušnica za preradu voća za domaću potrebu, kao i pritke za vinograde, duvanske motke i motke za druge poljoprivredne proizvode i to samo onda, ako ne mogu da podmire potrebu iz vlastitih, seoskih, opštinskih ili zadružnih šuma;
3) drvo potrebno seoskim zanatlijama sa majstorskim pravom, koji izrađuju drvene predmete i od toga zanata žive; drvo onim zemljoradnicima, koji se pored zemljoradnje bave izrađivanjem poljoprivrednih sprava, alata, drvenog suđa i slično kao kućnom industrijom kao i onima, koji se bave palenjem ćumura u malom jednom licu najviše u vrednosti od 5.000.- dinara u jednoj godini.
Ministar šuma i rudnika propisaće, što je potrebno o načinu davanja drva bez licitacije iz državne šume.
Odstupanje od ovoga može se odobriti jedino specijalnim zakonima.
§ 53.
Izuzetno će se moći davati iz državne šume suva dubeća i po zemlji ležeća, a u nedostatku tih i sirova dubeća stabla besplatno samo:
1) siromašnim zemljoradnicima, navedenim u § 52 i za iste svrhe, ako uverenjem nadležne vlasti dokažu, da plaćaju godišnje manje od 50 din. celokupnog poreza sa svima prirezima;
2) za gradnju kapela, crkvi, spomenika, ograda groblja i za obnovu krstova na svim ratničkim centralnim i lokalnim grobljima i grobovima;
3) za ogrev šumarskom stručnom osoblju po Pravilniku odobrenom rešenju Ministarskog Saveta D.R.br. 87.000 od 3 juna 1926 god.;
4) za građu i ogrev šumarskih nadleštava.
Osim ovih slučajeva ne može se iz državnih šuma nikome više ni za kakve potrebe davati drvo besplatno.
Drvo odobreno po § 52 i 53 ne sme se ni prodavati niti na što drugo upotrebiti no na ono, zašto je odobreno.
§ 54.
Bliže odredbe za primenu § 52 i 53 propisaće Ministar šuma i rudnika.
§ 55.
Ministar šuma i rudnika određivaće svake godine takse, koje se imaju naplaćivati za drvo, popašu, žirenje i ostale sporedne šumske proizvode, prema upotrebljivosti i prenosnim teškoćama.
Za šume pod naročitim Javnim nadzorom
§ 56.
Pod "naročitim javnim nadzorom stoje šume:
1) nedržavne, koje su u državnoj upravi;
2) samoupravnih tela;
3) zaštitne šume;
4) zakladne (fondovske);
5) crkvenih velikodostojnika, manastirske, vakufske, nadrabinske (župne i parohijske);
6) plemenske, seoske, imovnih opština, zemljišnih zajednica i sličnih korporacija;
7) koje su opterećene službenostima paše i drvarenja, a ne stoje u državnoj upravi.
§ 57.
Gospodarenje u tim šumama ima se vršiti po načelu stroge tajnosti. U tu je svrhu vlasnik šume dužan, da podnese plan (osnovu) šumskog gospodarstva.
§ 58.
Privredne planove šumskog gospodarstva mogu izrađivati o trošku posednika šume samo osposobljeni šumarski stručnjaci sa punom fakultetskom ili njoj ravnoj visoko-školskom spremom i državnim ispitom za samostalno upravljanje šumskog gospodarstva.
Ti stručnjaci moraju biti državljani Kraljevine Jugoslavije.
Izuzetno priznaje se stručna sprema za izrađivanje privrednih planova i onim licima koji su na dan stupanja na snagu ovog Zakona bili naši državljani i imali potpunu srednjoškolsku spremu sa propisanim državnim ispitom i bili ovlašteni za takav rad.
§ 59.
Privredne planove za šume, koje stoje pod javnim nadzorom, odobrava ban.
Ako šuma nije veća od 300 ha. obrasle površine, ili ako je šuma jednostavnih gospodarskih prilika, može se narediti izrada privrednog programa za period od 10 godina ili čak i samo inventarisanje šume sa sečnim redom. Te programe odobrava takođe ban.
Ako vlast za 6 meseci ne odobri plan ili program ili ne zatraži izmene ili dopune, smatra se, da je odobren.
§ 60.
Iskorišćavanje prinosa ovih šuma može se vršiti samo na osnovi drvosečnih predloga, sastavljenih i obrazloženih od nadležnih kvalifikovanih šumarskih stručnjaka.
Drvosečni predlozi imaju biti sastavljeni kod godišnjeg uživanja prihoda - godišnje, a kod periodičkog uživanja prihoda - periodički, unapred na temelju privrednog plana, odobrenog za tu šumu. Ti se drvosečni predlozi podnose banu putem nadležne upravne vlasti prvog stepena samo radi znanja i evidencije kao i radi kontrole, i nije potrebno njihovo naročito posebno odobrenje.
Gde nema privrednog plana, ima drvosečni predlog sastaviti kvalifikovani stručnjak sporazumno sa vlasnikom šume, a odobrava ga ban na obrazloženi predlog opšte upravne vlasti prvog stepena.
Vanredno iskorišćavanje šume, koje nije predviđeno privrednim planom ili programom ili koje se preduzme preko odobrenog drvosečnog predloga, kao i svako odstupanje od odobrenog privrednog plana i programa, može se vršiti izuzetno, i to samo na osnovi posebnog odobrenja one vlasti, koja je nadležna za odobrenje privrednog plana, programa ili inventarisanja, i na osnovu obrazložene molbe.
§ 61.
Uzgojne predloge sastavlja nadležni šumarski stručnjak.
Gde postoje odobreni privredni planovi ili programi, merodavne su za sastav uzgojnog predloga odredbe, koje su tamo utvrđene; u tom slučaju predlaže uzgojni predlog nadležnoj upravnoj vlasti samo radi evidencije, znanja i kontrole.
Gde nema odobrenog privrednog plana ili programa, ima se uzgojni predlog sastaviti u sporazumu sa vlasnikom šume. Te predloge odobrava ban.
Odstupanje od odobrene uzgojne osnove može se izvršiti samo dozvolom one vlasti, koja je odobrila privredni plan odnosno program.
§ 62.
Žalbe na drvosečne i uzgojne predloge rešava neposredna viša vlast.
§ 63.
Svi vlasnici šuma napomenutih u § 56 dužni su u roku od 5 godina od dana, kada ovaj Zakon stupi na snagu, podneti privredne planove odnosno programe na odobrenje putem nadležne opšte upravne vlasti prvog stepena.
Ako vlasnik šume do sastava privrednog plana ili programa neracionalno gazduje sa šumom, ili je iskorišćuje bez odobrenog godišnjeg drvosečnog i uzgojnog predloga, može nadležna vlast zabraniti svaku seču u toj šumi.
§ 64.
Ako posednik šume u određenom roku ne podnese privredni plan ili program ili ne učini izmene po odredbama vlasti, može ona narediti, da se to izvrši na trošak posednika.
§ 65.
Propisi odobrenog privrednog plana ili programa strogo su obavezni i samo se po prethodnoj dozvoli nadležne vlasti, koja ih je odobrila, može od tih propisa odustati.
Ako se dokaže, da je posednik šume dva puta za vreme od 2 godine povredio propise privrednog plana, opšta upravna vlast prvog stepena, predložiće banu da se ta šuma uzme u privremenu državnu upravu na trošak posednika.
Ban će uputiti taj predlog sa svojim mišljenjem Ministru šuma i rudnika na rešenje.
Državna uprava po ovakvom rešenju ne može trajati duže od 5 godina.
§ 66.
Sa šumama, koje služe isključivo interesima šumarske nauke ili nastave kao i sa onima, koje su izdvojene kao nacionalni parkovi, gazdovaće se prema svrsi, kojoj su namenjene.
Te šume nisu vezane na potrajno koristonosno gospodarenje.
Za šume opterećene službenostima
§ 67.
Sa šumama, koje su opterećene službenostima drvarenja ili ispaše, gospodariće se po načelu stroge trajnosti, a na osnovu privrednih planova.
Za državne šume, opterećene službenostima, obavezno je izlaganje privrednog plana na javan uvid interesentima.
U slučaju eventualnih prigovora donosi odluku ban.
§ 68.
Službenosti ne mogu sprečavati vlasnika šume ni u trajnome gospodarenju ni u menjanju vrste drveta, kao ni u načinu uzgoja, ako to odgovara prilikama staništa.
§ 69.
Veličina službenosti kretaće se u granicama trajnog gospodarenja šumom, koja je opterećena službenošću.
Obim službenosti može se trajno ili za neko vreme smanjiti, a na neko vreme i sasvim obustaviti, ako dođe u pitanje trajnost gospodarenja šumom, koja je opterećena službenošću.
Rešenje po ovom donosi ban bilo po traženju vlasnika šume, bilo iz vlastitih pobuda.
§ 70.
Vlasnik šume, koja je opterećena službenostima, ima prava tražiti, da se obim službenosti utvrdi, ako on nije određen.
Troškove oko rešavanja toga pitanja snose obe zainteresovane strane podjednako.
Nadležne vlasti nastojaće, da se šumske službenosti otkupe, gde god to dozvoljavaju privredne prilike.
Uputstva o tome izdaće Ministar šuma i rudnika.
§ 71.
Kod službenosti građevinskog i ogrevnog drveta dužan je ovlaštenik, da na zahtev dokaže stvarnu potrebu kao i upotrebu drveta.
§ 72.
Ako je postojanje službenosti nesporno, odlučuje u sporovima o načinu, vremenu i obimu njihovog izvršavanja upravna vlast.
Zainteresovanoj strani otvoren je put redovnoj parnici, ako nije zadovoljna rešenjem upravne vlasti, kojim se rešenjem menja obim službenosti ili određuje ošteta.
§ 73.
Dosadanje davanje šumskih proizvoda iz državnih šuma po odredbama specijalnih zakona i uredaba ne smatra se kao pravo službenosti.
§ 74.
Privatna lica mogu svoje šume slobodno iskorišćavati pridržavajući se propisa ovoga Zakona.
U opravdanim slučajevima, s razloga važnih javnih interesa može Ministar šuma i rudnika na predlog bana izuzetno i ovima propisati obaveze gospodarenja šumom po načelu stroge trajnosti.
Odredbe o predlaganju privrednog plana ili programa (inventara) važe i za privatne šume veće od 300 ha.; za šume na kršu može Ministar šuma i rudnika, na predlog bana, odrediti sastav privrednog plana (programa) i za manje površine.
Privredne planove (programe) i za ove šume odobrava ban.
§ 75.
Sve čiste seče u privatnim šumama treba prijavljivati opštoj upravnoj vlasti prvog stepena osim onih, koje se vrše na osnovu odobrenog privrednog plana (programa).
3. Seča šume i iznošenje šumskih proizvoda
§ 76.
Svaka seča šume mora se provoditi tako, da njome ne bude onemogućeno podmlađivanje.
§ 77.
Sva šumska (drvarska) preduzeća, koja eksploatišu godišnje preko 30.000 m3 tvrdog ili preko 50.000 m3 mekog odnosno raznovrsnog tehničkog drveta, obavezna su da imaju za vođenje eksploatacije barem po jednog potpuno kvalifikovanog šumarskog stručnjaka, državljanina Kraljevine Jugoslavije.
Upravna vlast može novčanim kaznama do 20.000 din. prinuditi preduzeće, da izvrši ovu odredbu.
§ 78.
U šumama državnim, kao i u šumama, koje stoje pod naročitim javnim nadzorom, nesme se vršiti seča dubećih stabala, dok se prethodno za seču prostorno ne obeleže, a po potrebi i propisno stablimično ne žigošu.
Rok seče počinje 1. oktobra i traje do 1. aprila.
Uz odobrenje nadležne vlasti može se seča vršiti i izvan ovog roka:
1) u šumama, koje su zaražene insektima i bolestima i koje su požarom oštećene;
2) u izdanačkim šumama za proizvodnju kore;
3) u planinskim šumama gde je nemoguća zimska seča kao i tamo, gde je seča zakasnila radi vremenskih nepogoda;
4) sve vrste proreda mladih sastojina;
5) za kuće i druge ekonomske zgrade, uništene elementarskim nepogodama kao i za hitne popravke mostova.
Sve stablje ima se poseći što niže do zemlje, tako, da panj ne bude veći od 1/3 promera. - Izuzimaju se nestalna i podvodna zemljišta, na kojima se mogu ostavljati i viši panjevi.
§ 79.
Po pravilu nije dozvoljeno drvo kretati iz šume, dok se prethodno ne žigoše šumskim žigom. Od ovoga se mogu izuzeti male privatne šume, za koje može ban propisati posebni postupak prema mesnim prilikama.
Za izvoz drva, kao i za izvoz ostalih šumskih proizvoda, izdavaće se po potrebi pismene objave.
Propise za žigosanje, odnosno davanje objava, izdaje ban.
§ 80.
Drvo i građu dužan je svaki otpremati iz šume određenim putevima, voznicima i točilima spuštati, a na način, kako bi se iznošenjem učinilo što manje kvara zemljištu i šumi.
§ 81.
Svaki posednik zemljišta dužan je dozvoliti vlasniku šume, odnosno vlasniku šumskih proizvoda, da preko njegovog zemljišta iznosi šumske proizvode, ako ih nije moguće izvesti na drugi način, drugim pravcem ili ako bi drugi način ili pravac bio nesrazmerno skuplji.
Ako između vlasnika šume ili vlasnika šumskih proizvoda i posednika zemljišta ne dođe do sporazuma o prinudnom putu, onda, na molbu prvih, a po prethodnom komisijskom uviđaju i saslušanju zainteresovanih lica i stručnjaka, donosi rešenje po načelu eskproprijacionog postupka u granicama svoga područja opšta upravna vlast prvog stepena, a u granicama dvaju ili više srezova ban. Odluka mora biti donešena u roku od 30 dana, od kada je molba predana.
U tom rešenju utvrđuje se pravac i veličina puta, način upotrebe, rok trajanja prava upotrebe prinudnog puta i veličine oštete.
Neće se dozvoliti prinudni put preko tuđeg zemljišta, ako bi time za vlasnika zemljišta nastala srazmerno veća šteta, no što je korist za onoga, koji taj put traži.
§ 82.
Prostori, potrebni za privremeni smeštaj šumskih proizvoda, u slučaju neodložne potrebe mogu imati karakter prinudnog puta. Prinudni put se može upotrebljavati i za sve poslove, koji su u vezi sa iskorišćavanjem dotične šume.
§ 83.
Onaj, kome se prizna pravo prinudnog puta, dužan je naknaditi štetu, koja od toga nastane za vlasnika zemljišta kao i za sva lica, koja na zemljištu imaju neko pravo.
Posednici tih zemljišta imaju pravo zahtevati, da im se deo zemljišta, oduzet za prinudni put, otkupi po načelu eksproprijacije.
§ 84.
Ako je koja strana nezadovoljna rešenjem upravne vlasti u pogledu oštete, ima prava svoje potraživanje izneti pred redovan građanski sud.
§ 85.
Kad odluka o prinudnom putu postane izvršna, kad se položi određena ošteta i dobije dozvola vlasti, ne sme se iznošenje šumskih proizvoda sprečavati.
§ 86.
Pravo prinudnog puta prestaje, kad prestane njegova potreba o čemu odlučuje vlast spomenuta u § 81.
§ 87.
Za plavljenje (rasuto) ili za splavljenje (vezano) kao i za podizanje pojedinih naprava za to, čišćenje i podešavanje vodenog toka za plavljenje i naprava za splavljenje, potrebna je dozvola nadležne opšte upravne vlasti prvog stepena.
Ministar šuma i rudnika sa Ministrom građevina propisaće uslove za plavljenje i splavljenje šumskog proizvoda.
4. Odobrenje podizanja strugara
§ 88.
Samo sa pristankom bana mogu nadležne vlasti izdavati kao i oduzimati koncesije i obrtnice odnosno dozvole za novogradnju, proširenje i za upotrebu svih vrsta pilana i drugih postrojenja za preradu drveta.
5. Suvati i planinski pašnjaci
§ 89.
Suvati su planinski pašnjaci neobrasli šumom iznad prirodne (alpiske), granice šumske vegetacije.
Planinski pašnjaci su oni, koji se nalaze ispod zone suvata, gde se šuma razređuje u zasebne grupe, ostavljajući u međuprostorima planinske livade i proplanke.
Suvati i planinski pašnjaci ne mogu se proširivati na štetu šume.
§ 90.
Opšta upravna vlast prvog stepena dužna je propisati sve suvate i ostale planinske pašnjake ovoga područja i uneti ih u knjigu suvata i planinskih pašnjaka.
U krajevima, gde postoji zemljišni katastar ili baštinske knjige, zabeležiti će se u njih, da je izvestan suvat ili planinski pašnjak unesen u pomenutu knjigu.
Uređene knjige suvata i planinskih pašnjaka, kao i postupak kod osnivanja i vođenja te knjige, propisaće Uredbom Ministar šuma i rudnika, a ukoliko se radi o zemljišnom katastru i baštinskim knjigama, Ministar šuma i rudnika u sporazumu sa Ministrom finansija i Ministrom pravde.
§ 91.
Kao pašnjaci posebne vrste po pravnom značenju smatraju se i one šume, koje su prilikom segregacije izlučene u ime pašnjačke pripadnosti (kompetencije).
Paša u tim šumama dozvoliće se, ako to dopušta način šumskog gospodarenja u njima.
Isto tako će se postupati i sa pašnjacima, obraslim drvećem, ako se nalaze na apsolutno šumskom zemljištu.
UNAPREĐENJE ŠUMARSTVA I KULTURE ZEMLJIŠTA
§ 92.
Sva nepošumljena apsolutno šumska zemljišta, u prvom redu na kršu i jugu države, čije pošumljavanje traži opšti javni interes, imaju se bez obzira na svojinu u roku od 10 godina izdvojiti (popisati, premeriti, opisati i kartirati) u cilju što skorijeg pošumljavanja ukoliko to nije provedeno po § 12 i 13.
Naročito se imaju na pomenuti način izdvojiti za pošumljavanje sva zemljišta, čije pošumljavanje ima da spreči:
1) stvaranje popuzina i lavina, survavanje kamena, postanak i širenje vododerina;
2) štetan uticaj vetrova i bujica;
3) raznošenje živog peska;
4) naglo slivanje vode sa vrletnih, kamenitih brda, strana, te zasipavanje kamenjem i šljunkom okolnih puteva i poljoprivrednih zemljišta.
Isto tako ima se izdvojiti izvestan potreban deo zemljišta u oblastima slabo pošumljenim radi poboljšanja klimatskih i higijenskih prilika i radi unapređenja turizma i prometa stranaca.
§ 93.
Sa pošumljavanjem zemljišta, izdvojenih po § 92, ima se početi najkasnije u jesen 1930. god., tako, da će se rad završiti u roku od 50 godina.
§ 94.
Odluku o izdvajanju i obeležavanju zemljišta po § 93 donosiće naročite komisije, koje sačinjavaju:
predstavnik opšte upravne vlasti prvog stepena koji je ujedno i pretsednik;
jedna šumarski stručnjak;
jedan poljoprivredni stručnjak;
jedan predstavnik zainteresovane opštine.
Ove komisije donose odluku u prvoj, a ban u drugoj instituciji u roku od 15 dana.
§ 95.
Članove komisije imenuje ban na predlog opšte upravne vlasti prvog stepena.
Pretsednik saziva sednice. Šumski stručnjak je istovremeno i referent komisije. Odluke se donose glasanjem te u slučaju jednako podeljenih glasova odlučuje glas pretsednika.
Da odluke budu punovažne potrebno je, da budu prisutni predstavnik opšte upravne vlasti prvog stepena, šumarski i poljoprivredni stručnjak.
§ 96.
Šumarski stručnjak, u čijem je delokrugu rada obrazovana komisija za izdvajanje i obeležavanje zemljišta u cilju pošumljavanja, ima da prethodno spremi i komisiji predloži generalnu osnovu o izdvajanju zemljišta, na kome treba izvesti pošumljavanje, sa glavnim smernicama rada na izdvojenoj površini.
Komisija rešava o toj osnovi po odredbama § 92 i donosi odluku o ispasištima i drugim zemljištima, koja su potrebna kao minimum za egzistenciju stočara i poljoprivrednika, ako pošumljavanje tih zemljišta nije u opštem interesu; propisuje glavne smernice i racionalno iskorišćavanje izdvojenih površina i njihove melioracije, koje su u vezi sa pošumljavanjem, vodeći računa da daju trajnu korist; određuje rok u kome se ima pošumljivanje izvršiti na izdvojenom zemljištu, imajući u vidu § 93.
Pre ustanovljenja glavnih smernica za pošumljavanje treba saslušati želje posednika zemljišta u pogledu vrste drveta i roka, u kome se pošumljavanje ima izvesti, kao i u pogledu gospodarenja sa izdvojenim zemljištima. Želje posrednika treba utvrditi u zapisniku, koji se priključuje generalnoj osnovi.
Vlasnici zemljišta dužni su dopustiti, da izaslanici vlasti radi pošumljavanja slobodno dolaze na njihova zemljišta.
§ 97.
Odluke komisije o izdvajanju i obeležavanju zemljišta dostavljaju se nadležnoj opštoj upravnoj vlasti prvog stepena, da ih saopšti licima, zainteresovanim na tom zemljištu i nadležnoj šumarskoj ustanovi.
§ 98.
Posednici zemljišta obavezni su pošumiti izdvojeno zemljište po izrađenom i odobrenom planu.
Troškove oko pošumljavanja snose posednici izdvojenog zemljišta kao i posednici onih zemljišta i objekata, koji se pošumljavanjem unapređuju, te država i samoupravna tela u srazmeri, kako to odredi komisija, obrazovana po § 94.
Ako je ekonomsko stanje posednika tih zemljišta toliko slabo, da ne mogu podneti potpuno ili delimično izdatke oko pošumljavanja, snose ih država i samoupravna tela, a u tom slučaju posednici su dužni dati svoju radnu snagu i radnu snagu svojih ukućana.
O pomoći i davanju radne snage rešiće komisija, sastavljena po § 94.
Protiv odluke o troškovima za pošumljavanje mogu se samoupravna tela i privatna lica žaliti banu, - (§ 94.).
§ 99.
Izvođenje i rukovanje poslovima na pošumljavanju spada u nadležnost sreskih šumarskih referenata, a po potrebi obrazovaće ban i naročite sekcije za pošumljavanje, određujući im sedište i delokrug rada.
§ 100.
Zemljišta, određena za pošumljavanje, smatraju se od vremena, kad je rad oko pošumljavanja započeo, kao zaštitne šume, i sa njima se ima postupiti po propisima, koji važe za zaštitne šume i za zabranu krčenja i pretvaranja u drugu vrstu kulture.
O uzimanju u državnu stručnu upravu pošumljenih terena, kao i terena na kojima se vrši pošumljavanje, odlučuje Ministar šuma i rudnika na predlog bana.
§ 101.
U izvršenju i unapređivanju radova oko pošumljavanja krševa, goleti i živog peska učestvuje država:
1) celokupnim pošumljavanjem izvesnih površina;
2) davanjem sadnica i semena besplatno;
3) davanjem uputstava i nadzora nad radovima putem svojih stručnih organa;
4) oslobođavanjem posednika zemljišta, izdvojenog za pošumljavanje, od plaćanja prinosa za upravu po državnim šumarskim organima, dok od podignute šume ne bude počeo crpsti koristi;
5) davanjem novčane pomoći i nagrada za uspešno pošumljavanje;
6) oslobađanjem plaćanja poreza za vreme od 40 godina po isteku godina, u kojoj je, prema svedočanstvu bana, postignut potpun obrast u podignutoj kulturi;
7) davanjem beskamatnih pozajmica u tu svrhu;
8) uređenjem pašnjaka koji su u vezi sa pošumljenim površinama kao i sa površinama određenim za pošumljavanje i davanjem pomoći u tu svrhu.
§ 102.
Za pokriće svih troškova, koje snosi državna vlast, osiguraće se potrebna novčana sredstva u državnom budžetu prema § 123 te prinosima koje predviđa § 168.
§ 103.
Radove koje po § 96 i 98 vrši država, izvodiće u režiji; račun će se pravdati po završetku radova, koji su predviđeni godišnjim preliminarom.
§ 104.
Godišnje uzgojne osnove odobrava ban.
§ 105.
Ministar šuma i rudnika u sporazumu sa Pretsednikom Ministarskog saveta propisaće Uredbom sve što je potrebno za izvršenje odredaba § 92 do 104.
2. Deoba šuma i šumskih zemljišta
§ 106.
Opštinske, seoske i plemenske šume ne mogu se deliti. Izuzetke uređuje posebni zakon.
Posebnim zakonom će se urediti deoba zajedničkih pustih šumskih zemljišta.
Šume i šumska zemljišta privatnih lica mogu se deliti samo dozvolom vlasti. Tu dozvolu daje za šume do 500.- ha., ban, a za veće površine Ministar šuma i rudnika. Dozvola se neće uskratiti, ako ne postoje opravdani razlozi zbog kojih bi, u slučaju deobe, došla u opasnost trajnost šumskog gospodarstva.
§ 107.
Dva ili više posednika šume ili šumskog zemljišta mogu osnovati šumsku zadrugu u svrhu zajedničkog gazdovanja šumama ili pašnjacima, ili u svrhu njihove zajedničke uprave i čuvanja.
§ 108.
Posednici stalno, i privremeno zaštitnih šuma, ako one čine jednu celinu od 100 ha., ili više, koja se iz šumsko-privrednih razloga ne može da deli, moraju osnovati šumsku zadrugu, ako se sprovođenje šumsko-policijskih mera ne može osigurati na drugi način.
Odluku o tome donosi ban.
§ 109.
Ako se u jednoj prirodnoj celini šume, koja je svojina više lica, dve trećine posednika, čije šumske površine iznose više od 2/3 ove celine po vrednosti, saglase, da se osnuju zadruge, onda su i ostali posednici šume u granicama toga kompleksa dužni pristupiti zadruzi.
§ 110.
Šumske zadruge iz § 109 mogu prestati, kad to traže zadrugari, čija vrednost iznosi više od 3/4 zadružne šume.
§ 111.
Ako bude zaključen prestanak zadruge, a zadružna se šuma ima po likvidaciji prodati trećim licima, ovda će zadruga ponuditi zadružnu šumu na otkup prvenstveno opštini ili državi.
§ 112.
Radi arondacije i izdvajanja enklava u državnim šumama vlastan je Ministar šuma i rudnika da po odobrenju Ministarskog saveta izvrši razmenu za ekvivalentnu vrednost od 100 ha. površine. Za veće površine važi zakon o otuđivanju državnih nepokretnosti.
U načinu arondacije, otkupa enklava i šumskih službenosti i komasacije raštrkanih šumskih parcela nedržavnih šuma doneće se posebni zakon.
Do donošenja toga zakona vršiće se navedeni poslovi po zakonima, koji postoje.
Vlasti će potpomagati svaku akciju, koja po vlastitoj inicijativi stranaka ima za svrhu arondaciju ili komasaciju šuma po uputstvima, koje će propisati Ministar šuma i rudnika.
5. Šumarska nastava i prosvećivanje
§ 113.
Radi potpunijeg stručnog obrazovanja šumarskih stručnih lica potpomagaće Ministarstvo šuma i rudnika, Poljoprivredni i gospodarsko-šumarski fakultet naših univerziteta.
§ 114.
Ministarstvo šuma i rudnika davaće novčana i druga sredstva, potrebna za rad instituta za šumarska istraživanja, koji su osnovani pri Poljoprivrednom i gospodarsko-šumarskom fakultetu, da služe koliko unapređivanju šumarske nauke uopšte, toliko i istraživanju onih problema, koji su od naročite važnosti za praktično šumarstvo.
Instituti koji postoje, stalni su, i o njihovom uređenju doneće Ministar prosvete sporazumno sa Ministrom šuma i rudnika naročitu uredbu.
§ 115.
Posednici šuma dužni su bez posebne oštete dopustiti, da instituti za šumarska istraživanja u njihovim šumama vrše naučna istraživanja, ukoliko to nije na štetu redovnom gospodarenju.
Za oborena ili oštećena stabla ima posednik šume na naknadu stvarne vrednosti.
Naknadu plaća institut koji vrši istraživanje.
§ 116.
Prema potrebi Ministarstva šuma i rudnika otvaraće škole i održavati zasebne stalne ili privremene tečajeve radi proširenja teorijskog i praktičnog obrazovanja šumarskih stručnjaka i čuvara šuma.
§117.
Za otvaranje šumarskih stručnih škola i tečajeva privatnog karaktera potrebno je odobrenje Ministra šuma i rudnika, koji ima pravo nadzora nad tim školama.
§118.
Prosvećivanje naroda obzirom na šumarstvo vršiće se predavanjima, tečajevima, popularnim publikacijama, uzornim kulturama i postrojenjima.
§ 119.
Osnove šumarskog znanja ući će po sporazumu s nadležnim Ministrima u program predavanja na poljoprivrednim, učiteljskim, bogoslovnim i osnovnim školama.
§ 120.
Ministarstvo šuma i rudnika potpomagaće moralno i materijalno rad šumskih udruženja kao i drugih udruženja, koja unapređuju interese šumarske privrede i šumarstva.
§ 121.
Predmeti istorijske, naučne, umetničke vrednosti, prirodne lepote i retkosti, koji se u šumi nalaze čuvaće se i održavati.
Ministar šuma i rudnika propisaće što bude potrebno za čuvanje tih objekata i predmeta.
6. Sredstva za pošumljavanje i za radove koji su s tim u vezi
§ 122.
Pošumljavanje šumskih zemljišta uopšte, a napose secišta te krša, goleti i živog peska kao i zagrađivanje bujice, provodiće se po naročitom planu i sistematski.
§ 123.
U budžet Ministarstva šuma i rudnika uneće se svake godine suma koja iznosi najmanje 20% (dvadeset procenata) od one sume, koja je u budžetu bila ostvarena kao ukupni prihod iz državnih šuma u minuloj godini.
Ako ta suma ne bi bila dovoljna za predviđene radove, unosiće se u redovni godišnji budžet sem toga još potrebna suma za pokriće eventualnih većih izdataka.
Ta će se suma trošiti:
1) za podizanje i održavanje potrebnih šumskih rasadnika i nabavku materijala, alata i ostalih potreba za te rasadnike;
2) za pošumljavanje redovnih godišnjih secišta u državnim šumama kao i za postepeno pošumljavanje secišta u državnim šumama iz ranijih godina koja su ostala nepošumljena; zatim za pošumljavanje krša, goleti, živih peskova i bujičnih područja i za zagrađivanje bujica;
3) za potpore privatnim licima i korporacijama, za pošumljavanje goleti, krša i živog peska izvršeno po preliminarima, sastavljenim od stručnih šumskih organa, odobrenim po državnoj vlasti;
4) za nagrade čuvarima podignutih kultura na kušu, gde nema redovnog državnog čuvara;
5) za održavanje meteoroloških stanica.
Sume, koje ostanu neutrošene krajem budžetske godine ulaze u fond za pošumljavanje, koji služi isključivo za svrhe određene u ovom paragrafu a koje se imaju budžetom unositi u ovaj fond.
§ 124.
U budžet Ministarstva šuma i rudnika uneće se svake godine za: proučavanje pitanja o pošumljavanju uopšte, a napose krša, goleti i živog peska i za kartiranje, fotografisanje i izdvajanje objekata za pošumljavanje, posebni kredit.
§ 125.
Kao savetodavni organ Ministra šuma i rudnika u načelnim i opštim pitanjima šumarstva pored šumarskog odbora pri Odeljenju za šumarstvo osniva se šumarski savet, čiji će sastav propisati Ministar šuma i rudnika u saglasnosti sa Pretsednikom Ministarskog saveta.
ŠUMSKA UPRAVA
§ 126.
Upravu državnih šuma vrši Ministar šuma i rudnika preko svojih organa prema postojećim zakonima i zakonskim propisima.
§ 127.
Šumarsku policiju i nadzor izvršuje Ministar šuma i rudnika preko opštih upravnih vlasti.
§ 128.
Načelnik Odeljenja za šumarstvo postavlja se u III grupu prve kategorije; posle 4 godine provedene u tom zvanju, ili ako ima najmanje 30 godina efektivne državne službe unapređuje se u III a grupu prve kategorije sa položajnom platom od 39.000.- dinara godišnje.
Šefovi Odseka, direktori direkcija šuma i viši inspektori Odeljenja za šumarstvo, opštih upravnih vlasti i direkcija šuma postavljaju se u IV a grupu prve kategorije sa položajnom platom od 18.000.- dinara godišnje; posle 4 godine provedene u IV a grupi mogu se unaprediti u III grupu prve kategorije.
§ 129.
S obzirom na značaj službe određuje se šumarskim stručnim činovnicima Odeljenja za šumarstvo, opštih upravnih vlasti i direkcija šuma naročiti dodatak na službu i to mesečno:
1) načelniku Odeljenja za šumarstvo 2.120.- dinara;
2) šefovima odseka i ostalim šumarskim činovnicima, direktorima direkcija šuma i t.d. ako su u III grupi po 1.720. - din., ako su u IV a grupi 1.320. - dinara;
3) činovnicima IV, V i VI grupe 920. - din.;
4) činovnicima VII i VIII grupe 520. - din.;
5) pripravnicima prve kategorije 200. - din.
Ostalom pomoćnom osoblju pobrojanih nadleštava (činovnicima i zvaničnicima) pripadaju isti dodaci kao i sličnim službenicima kod opštih upravnih vlasti.
§ 130.
Činovnici pomenuti u § 128 ako se penzionišu posle navršenih 20 godina efektivne državne službe dobijaju od naročitog dodatka 50%, posle navršenih 25 godina efektivne službe 60%, posle navršenih 30 godina efektivne službe 70% toga dodatka a posle 35 godina efektivne službe ceo dodatak.
§ 131.
Posednici nedržavnih šuma pomenuti u § 56 koje nisu uzete pod državnu upravu, nameštaju vlastitu upravu za svoje šume ili se udružuju, pa tako udruženi postavljaju zajedničku upravu. Oni mogu poveriti upravu svojih šuma i državnim šumarskim ustanovama ili šumarskim referentima opšte upravne vlasti prvog stepena ali samo po odobrenju Ministra šuma i rudnika, u kom slučaju ti šumarski referenti ne mogu biti organi nadzorne vlasti nad šumama, koje su im poverene na upravu.
§ 132.
Za samostalno upravljanje šumom traži se potpuna fakultetska ili njoj ravna visoko-školska sprema i praktični ispit za samostalno upravljanje šumskoga gospodarstva.
§ 133.
Za nedržavne šume, koje nisu uzete pod državnu upravu, Ministar šuma i rudnika a po saslušanju bana propisaće prema prilikama Pravilnikom veličinu površine, za koju posednik šume prema § 131 mora postaviti po jedno šumarsko stručno lice sa propisanom kvalifikacijom za vršenje upravne službe.
Posednik šume dužan je ta lica prijaviti nadležnoj opštoj upravnoj vlasti prvog stepena.
Tako postavljeni šumarski stručnjaci odgovorni su opštim upravnim vlastima za tačno održavanje i provađanje privrednih planova i programa, za savesno izvršavanje odredaba zakona o šumama te naređenja i propisa izdanih po nadležnim vlastima o stručnom šumskom gospodarstvu i o provađanju šumarsko - policijskih odredaba.
Svi stručni službenici u privatnoj šumarskoj službi moraju biti državljani Kraljevine Jugoslavije.
§ 134.
Ako prijavljena lica nemaju propisane kvalifikacije, opšta upravna vlast prvog stepena zatražiće od posednika šume, da u roku od jedne godine namesti lice sa propisanom kvalifikacijom. Ne udovolji li posednik šume tome, ovlaštena je opšta upravna vlast prvog stepena, da sama privremeno postavi takvo lice na trošak posednika šume.
§ 135.
Za lica, kojima je povereno čuvanje šume, traži se da su svršili lugarsku školu ili položili ispit za čuvarsku službu, da su navršili 21 godinu, odslužili svoj rok u vojsci i da su posve zdrava i za šumarsku službu sposobna i neporočna.
§ 136.
Svako lice, kojemu je povereno čuvanje šume, dužan je posednik šume prijaviti nadležnoj opštoj upravnoj vlasti prvog stepena kod koje će to lice položiti propisnu zakletvu.
Pre zakletve opšta upravna vlast prvog stepena dužna je o čuvaru koji bi se imao zakleti, tražiti mišljenje svog šumarskog referenta, odnosno koordinirane državne šumske uprave.
Tom zakletvom postaju ta lica organi javne bezbednosti i uživaju sva prava tih organa.
§ 137.
Licima kojima je povereno upravljanje šumom, mogu isto tako položiti zakletvu i uživaju sva prava organa javne bezbednosti.
§ 138.
Opšta upravna vlast prvog stepena će odmah posle položene zakletve, saopštiti nadležnom sreskom sudu imena lica koja su zakleta, dan položene zakletve, službeno područje i ime službodavca.
§ 139.
U pogledu administrativnog postupka važiće propisi Zakona o opštem upravnom postupku.
§ 140.
Administraciju kod uprave državnih šuma kao i za šume, koje su uzete pod državnu upravu, propisaće Ministar šuma i rudnika.
KAZNENA NAREĐENJA
§ 141.
Ko bez dozvole krči šumu radi trajnog pretvaranja u drugu vrstu kulture, kazniće se novčanom kaznom od 100 do 500 dinara po svakom hektaru iskrčene površine.
§ 142.
Ko pustoši šumu kao i ko u šumi proglašenoj za privremeno ili stalno zaštitnom bez dozvole vrši čistu seču, kazniće se novčanom kaznom od 500 do 5.000.- dinara.
§ 143.
Ko ne izvrši pošumljenje u određenom zakonskom roku, kazniće se novčano od 100 do 500 dinara po hektaru površine.
§ 144.
Ko ne izvrši naređenje upravne vlasti, koje se odnosi na mere za odbranu od štetnih insekata, kazniće se novčanom kaznom od 500 do 5.000.- dinara, a pored toga će se s njime postupiti po § 29.
§ 145.
Posednik šume, koji radi protivu odredaba ovoga Zakona i naređenja upravne vlasti, koje se odnose na pašu, žirenje, zaštitu šume od požara, kazniće se novčanom kaznom od 100 do 5.000 - dinara.
§ 146.
Ko u određenom roku ne predloži privredni plan ili program na odobrenje, kazniće se novčanom kaznom od 1000 do 10.000.- dinara a ako to ne učini u novoodređenom roku, kazniće se novčanom kaznom od 10.000 do 20.000.- dinara.
§ 147.
Ko se ne pridržava odredaba privrednog plana kazniće se novčanom kaznom od 1.000 do 20.000 dinara; u slučaju da poseče više nego što mu je odobreno za tu godinu, kazniće se za taj višak novčanom kaznom u iznosu vrednosti više posečenog drveta obračunato na panju.
§ 148.
Ko u određenom roku po odredbama ovoga Zakona ne postavi lica, potrebna za upravu i čuvanje šuma ili propusti da ta lica prijavi nadležnoj vlasti, kazniće se novčanom kaznom od 500 do 5.000.- dinara.
§ 149.
Ko bez dozvole nadležne vlasti vrši deobu šuma i šumskog zemljišta, kazniće se novčanom kaznom od 500 do 5.000.- dinara, a sam akt deobe ima se poništiti i dovesti u pređašnje stanje, u koliko se time ne vređaju stečena prava trećih lica.
§ 150.
Ko protupravno prisvoji oboreno ili izrađeno drvo il gotovu robu bez obzira da li se nalazi u šumi na mestu izrade ili na stovarištu (slagalištu) kazniće se za krađu po krivičnom zakonu.
§ 151.
Ko bez odobrenja posednika obori u šumi drvo kao i ko seče, vadi ili iznosi sadnice, kazniće se kao kradljivac po odredbama krivičnog zakonika, ako drvo ima veći promer na panju od 10 cm. a ako je promer manji, kazniće se zatvorom do 14 dana; ako je to učinio plodo-uživalac kazniće se novčanom kaznom od 100 do 500.- dinara.
Pored toga osudiće se, da oštećenom naknadi i to:
1) ako je posečeno drvo starije od 20 godina, platiće na ime naknade štete dvostruku stvarnu vrednost posečenog drveta;
2) ako je posečeno drvo mlađe od 20 godina ili ostavljeno kao semenjak radi zaštićavanja tla i podmlatka ili za odgoj tehničkog drveta, ili za naučna istraživanja ili za naročito taksatorske svrhe, platiće u ime naknade štete trostruku njegovu stvarnu vrednost;
3) ako je posečeno drvo sadnica, mlađa od 10 godina, odgojena prirodnim načinom, platiće u ime naknade štete četvorostruku stvarnu vrednost po komadu.
Ako su u pitanju sadnice, odgojene u rasadniku ili u šumi veštačkim načinom podignute a mlađe su od 10 godina, platiće u ime naknade štete desetostruku stvarnu vrednost.
§ 152.
Ko oguli koru sa oborenog stabla pa je prisvoji kao i onaj, ko prisvoji već oguljenu koru te ko neovlašćen skuplja suvu ležeću goru, granje, koru ili vadi panjeve i skuplja smolu, kazniće se do 100 dinara, a na ime naknade štete platiće njihovu stvarnu vrednost.
§ 153.
Ko bez dozvole skuplja sušanj ili mahovinu, kazniće se novčanom kaznom do 100 dinara a na ime naknade štete platiće njihovu trostruku stvarnu vrednost.
Ako to učini u šumi, mlađoj od 10 godina ili ako je kod toga upotrebio železno oruđe platiće na ime naknade štete četvorostruku stvarnu vrednost.
§ 154.
Ko ukrade žir, kesten, šišarice ili drugo šumsko semenje, kazniće se novčanom kaznom do 500 dinara, a ako ukrade šumsko semenje u zabranjenim delovima šume, kazniće se do 1000 dinara, a pored toga platiće stvarnu vrednost ukradenog semena ili šišarice na ime naknade štete.
Ko ovo čini u svrhu preprodaje, kazniće se dvostruko.
§ 155.
Vlasnik stoke, čija stoka ošteti prirodni podmladak odgrizanjem mladica i pupoljaka, gaženjem, presavijanjem ili lomljenjem stabljika, kazniće se novčanom kaznom od 100 do 1000 dinara, i pored toga će platiti naknadu štete, a ako je šteta počinjena u veštački podignutim kulturama platiće na ime naknade štete dvostruki iznos vrednosti, predviđene cenovnikom.
Ta će se šteta odmeriti prema veličini oštećenog prostora ili prema broju oštećenih biljaka, sadnica ili izdanaka.
§ 156.
Ko guli koru sa dubećih stabala ili inače ošteti dubeće drvo zasecanjem, presecanjem, pilanjem, zarezivanjem, trganjem, izbijanjem iverja, bušenjem, okresivanjem, prevršivanjem ili kojim drugim načinom, ukoliko time nije učinio delo kažnjivo po krivičnom zakoniku, kazniće se zatvorom do 8 dana ili novčanom kaznom do 1.000.- dinara, a za svako oštećeno drvo platiće naknadu štete.
Ko tu štetu čini na dubećem drvetu iz obesti ili zlobe, kazniće se zatvorom do 15 dana ili novčano do 2000.- dinara.
Ako se takve štete čine na semenjacima kazniće se zatvorom do 30 dana ili novčano do 5000.- dinara.
Naknada štete utvrdiće se prema vrednosti oštećenog drveta i prema stepenu oštećenja. Ta naknada iznosi od jedne desetine do pune vrednosti oštećenog stabla, prema tome, da li će stablo zaostati u prirašćivanju ili će sasvim uginuti.
§ 157.
Ko bez odobrenja pušta svoju stoku na pašu ili žirenje u šumu, otvorenu za pašu ili žirenje, ili pusti veći broj stočnih grla, no što mu je odobreno, kazniće se novčanom kaznom do 1000.- dinara a pored toga platiće na ime naknade štete i to:
Za jednu kozu ili jare odlučeno - na dan po 8 dinara;
Za jednog konja, ždrebe, magare ili mazgu na dan po 6 dinara;
Za jedno goveče ili bivola, tele ili bivolče starije od 4 meseca - na dan po 5 dinara;
Za jedno svinjče na dan po 3 dinara;
Za jednu ovcu ili jagnje odlučeno na dan po 2 dinara.
Ako su ova mesta za pašu ili žirenje stavljena pod zabranu, platiće u ime naknade štete dvostruki gore predviđeni iznos.
Pored naknade štete ima krivac nadoknaditi i sve troškove izgona stoke.
§ 158.
Ko bez dozvole u šumi kopa i prisvaja zemlju, rudu, glinu, ilovaču, sadru, kamenje, pesak, busenje i druge sastojke zemljišta kazniće se do 100 dinara i naknadiće učinjenu štetu.
§ 159.
Ko oštećuje granične belege ili druge kakve granične znakove, ruši i razvaljuje ogradu, zatrpava i oštećuje granične jarkove i šančeve, istesava žigove na dubećem ili oborenom drvetu i panjevima, uništava ili čini nečitljivima brojeve, slova i znakove na drvenom materijalu, ako nije učinjeno delo kažnjivo po krivičnom zakoniku, kazniće se novčanom kaznom od 100 do 1000 dinara, a pored toga osudiće se na naknadu štete i troškova oko uspostavljanja pređašnjeg stanja.
§ 160.
Ko šteti šumske puteve i naprave, određene za iznošenje i prevoz šumskih proizvoda, kao i druge instalacije, koje su sa ovim u vezi, ukoliko nije počinio delo kažnjivo po krivičnom zakonu kazniće se zatvorom do 30 dana, a pored toga platiće naknadu štete i troškova oko povraćaja u prvobitno stanje.
§ 161.
Ko šteti i ništi šumske vrtove, rasadnike i biljevišta, kazniće se ukoliko nije učinio delo kažnjivo po krivičnom zakonu, novčanom kaznom od 100 dinara za svaki uništeni i oštećeni kvadratni metar površine i naknadiće svu učinjenu štetu.
§ 162.
Ko seče, prerađuje ili izvozi drvo posle zakonom određenog vremena, kazniće se od 100 dinara po jednom kubnom metru.
§ 163.
Ko proda, pokloni ili da u razmenu drva, koja su mu data za domaću potrebu, kazniće se novčanom kaznom do 500 dinara. Pored toga platiće i taksu za ta drva, ako ih je dobio besplatno.
§ 164.
Kazniće se do 500.- dinara, ili zatvorom do 10 dana:
1) ko u šumi ili u odstojanju do 50 metara od šume bez dozvole nadležnog šumskog organa loži vatru, rali panjeve, ili klade, žeže ugalj, peče kreč itd.;
2) ko vatru loži u šumi van određenog mesta;
3) ko nađe u šumi napuštenu vatru, pa je ne ugasi ili o tome ne izvesti prve usputne stanovnike, ko propusti ovu prijavu dostaviti nadležnoj vlasti ili sopstveniku šume;
4) ko ostavi neugašenu vatru u šumi;
5) ko pozvan da gasi požar u šumi ne dođe, a izostanak ne opravda, ili ako neće požar da gasi, ili se ne pokorava naredbama onog organa, koji rukovodi gašenjem požara.
§ 165.
Ko u šumi loži vatru, kad je ovo naročito zabranjeno (za vreme velike suše), kazniće se zatvorom do mesec dana.
§ 166.
Novčanom kaznom do 1000.- dinara ili zatvorom do 15 dana može se kazniti i svako ono lice, koje se ogreši o naređenja, izdata od upravnih vlasti na osnovu ovog Zakona, a u svrhu čuvanja i zaštite šume, njihovog podizanja i iskorišćavanja, ako za pojedini slučaj nije već ovim zakonom predviđena posebna kazna.
§ 167.
Kažnjavanje dela, predviđenih ovim zakonom, vrši opšte upravne vlasti.
§ 168.
Novčane kazne izrečene po ovom Zakonu idu u korist fonda za pošumljavanje, predviđenog u § 123.
§ 169.
Lica, osuđena na zatvor ili kojima je novčana kazna zamenjena zatvorom, upotrebiće se za vreme izdržavanja kazne po mogućnosti na šumske radove ili na radove koji su sa ovim u vezi.
§ 170.
Upravna će vlast pored propisane kazne izreći na zahtev i osudu o naknadi celokupne štete krivičnim delom počinjene.
§ 171.
Za utvrđivanje naknade vrednosti i štete, ukoliko to nije uređeno već samim zakonom, izradiće ban po prethodnom saslušanju interesenata, cenovnik za naknadu šumske štete.
Ti će se cenovnici prema potrebi obnavljati.
U slučajevima, koji nisu predviđeni u cenovniku za naknadu šumske štete, vrednost njihova će se utvrditi pomoću veštaka.
2. Nadležnost i postupak kod šumskih uprava
§ 172.
Pomoćni organi za izvršenje šumske policije jesu:
1) čuvarsko i pomoćno čuvarsko osoblje koje je položilo zakletvu u smislu ovog Zakona;
2) svi šumari i šumsko osoblje u službi državnoj kao i u službi onih tela, koja su pod državnom upravom ili pod državnim nadzorom, te sva ona lica kojima je povereno upravljanje šumom (§ 137) ako polože zakletvu u smislu ovog Zakona.
§ 173.
Organi javne bezbednosti kao i zakleti šumarski organi sa karakterom javne straže zapleniće od krivca oruđe, kad ga nađu na delu kao i stoku, ako je nađu u šteti i to onoliki broj stoke, čija vrednost osigurava naknadu štete i troškova.
Zaplenjeno oruđe predavaće se na čuvanje nadležnoj vlasti, a stoka i ostali zaplenjeni predmeti nadležnoj opštinskoj vlasti.
§ 174.
Ako posednik za zaplenjeni predmet i stoku plati sumu, koja odgovara visini kazne, štete i troškova ili ako je jemstvom obezbedi, zabrana će se dići.
§ 175.
Za ishranu zaplenjene stoke staraće se opštinska vlast. Troškovi ishrane padaju na teret vlasnika stoke.
Ako u roku od 8 dana, računajući od časa kad je stoka zaplenjena, sopstvenik ne otkupi stoku, opštinska vlast će stoku prodati javnom licitacijom, a dobiveni novac po odbitku troškova poslati nadležnoj vlasti.
§ 176.
Zaplenjeno oruđe čuvaće se kod nadležne vlasti, koja će voditi tačan spisak o njemu a vratiće samo onda vlasniku, ako bude konačno oslobođen krivične odgovornosti. Ako bude osuđen, ima se zaplenjeno oruđe prodati javnom licitacijom u korist fonda za pošumljavanje po § 123.
§ 177.
Bespravno prisvojeni šumski predmeti, nađeni kod okrivljenog, u slučaju opravdane sumnje, da će ih on zatajiti, preneće se o trošku okrivljenog najbližoj opštinskoj vlasti ili njenom organu i predati uz potvrdu na čuvanje.
§ 178.
Šumarski organi podnosiće prijave svojoj nadležnoj vlasti najdalje u roku od 10 dana od dana kada je krivac na delu uhvaćen, a ona je dužna prijavu protiv krivca podneti nadležnoj islednoj vlasti najdalje u roku od mesec dana od dana prijema prijave.
§ 179.
Za prijave za šumske krivice ne plaća se unapred nikakva taksa.
PRELAZNA NAREĐENJA
§ 180.
Odredbe § 109 do 112 doći će do primene kad se donese Zakon o zadrugama.
§ 181.
Specijalni dodatak po ovome Zakonu počinje teći od 1. oktobra 1929. godine koga dana stupaju na snagu i odredbe §§ 128, 129 i 130.
Tada će se moći prevesti:
u III-a grupu prve kategorije načelnik Odelenja za šumarstvo, ako ima barem 30 godina efektivne šumarske stručne službe;
u IV-a grupu prve kategorije stručna lica, koja se na dan stupanja na snagu ovoga Zakona zateku na položaju šefa odseka, viših inspektora i direktora šuma u IV grupi prve kategorije, ako imaju potpunu fakultetsku ili njoj ravnu spremu.
Isplata specijalnog dodatka vršiće se na teret uštede po budžetu Ministarstva šuma i rudnika za 1929/30 godinu.
Ministar šuma i rudnika ovlašćuje se da može vršiti virmanisanje po svim partijama ličnih rashoda budžeta.
§ 182.
Za šume zemljišnih zajednica, poveljnih opština, plemenite opštine Turopolje kao i za plemenske šume u Crnoj Gori stručna uprava i državni nadzor vršiće se po ovome Zakonu, samo ako će se imovinski odnosi i prava ovlaštenika i članova zajednice ili opština i dalje regulisati i raspravljati po zakonima, koji za njih važe do donošenja novog specijalnog zakona.
§ 183.
Ni jedna vlast koja je Zakonom ovlaštena za potvrđivanje ugovora nepokretnog imanja, kao i sudovi nadležni za raspravljanje sporova odobravanje poravnanja i o nepokretnim imanjima u predratnoj Kraljevini Srbiji i Crnoj Gori, neće moći bez naročitog odobrenja Ministra šuma i rudnika ugovore potvrđivati, sporove rešavati ili poravnanja uvažavati ako se odnose na šume i šumska zemljišta, na kojima nije izvršeno ograničavanje po Zakonu o ograničavanju državnih šuma u Srbiji, Južnoj Srbiji i Crnoj Gori.
Tako isto ni izvršne vlasti, ovlašćene za javnu prodaju nepokretnih imanja bez naročitog odobrenja Ministarstva šuma i rudnika ne mogu izlagati prodaji šume i šumskog zemljišta, ako se odredbe pomenutog Zakona o ograničavanju državnih šuma na tim objektima ne okončaju.
§ 184.
Novo uređenje državnih šuma opterećenih službenostima u Bosni i Hercegovini propisaće se specijalnim Zakonom.
§ 185.
Pravilnike za izvršenje ovoga Zakona propisaće Ministar šuma i rudnika.
§ 186.
Posebnim zakonom će se rešiti pitanje eksproprijacije velikih privatnih šumskih kompleksa kao i eksproprijacija apsolutno šumskog zemljišta, čije pošumljavanje traže klimatski i kulturni obziri, u korist države ili samoupravnih tela ukoliko se pošumljavanje ne može drugim načinom postići.
Isto tako će se posebnim zakonom rešiti pitanje oduzimanje šumskih kompleksa, koje je tuđinska vlast poklonila pojedinim licima, u korist države ili opštine bez naknade.
Stanje stvoreno odlukama i rešenjima Ministarstva šuma i rudnika, njegovih organa, sudskih i ostalih vlasti u pogledu ovih kompleksa i apsolutnog šumskog zemljišta ostaje i nadalje na snazi do donošenja gore navedenih zakona.
§187.
Kad ovaj Zakon stupi u život prestaju važiti:
1) Zakon o šumama za Kraljevinu Srbiju od 31. marta 1891. godine sa izmenama i dopunama od 2. avgusta 1898. godine, 26. januara 1900. god., 16. maja 1902. god. i 23. marta 1904. godine;
2) raspis o šumama Ministra unutrašnjih dela Kraljevine Crne Gore svima upravnim vlastima od 16. aprila 1908. godine;
3) Zakon šumski od 3. prosinca 1852. godine za Kraljevinu Hrvatsku i Slavoniju, Sloveniju i Dalmaciju sa svima naredbama i uredbama koje se na taj Zakon odnose;
4) Zakon od 22. januara 1894. godine kojim se uređuje šumarsko-tehnička služba kod političke uprave u Kraljevinama Hrvatskoj i Slavoniji;
5) Zakon od 26. januara 1921. godine kojim se preinačuju neke ustanove zakona od 22. januara 1894. godine o uređenju šumarsko-tehničke službe kod političke uprave u Kraljevini Hrvatskoj i Slavoniji;
6) Zakoni od 26. marta 1894. godine kojim se uređuje stručna uprava i šumsko gospodarenje u šumama, koje stoje pod osobitim javnim nadzorom;
7) Zakon od 29. aprila 1907. godine o kaznenim uredbama i postupku pred upravnim vlastima ukoliko se odnosi na šumske krivice a nije u skladu sa propisima ovoga Zakona;
8) Zakon o šumama od 11. juna 1899. godine, zakonski članak XXXI, koji je važio u Vojvodini;
9) Zakon o državnoj upravi sa šumama od 1896. god., koji je važio u Vojvodini (zakonski članak XIX);
10) Zakon o upotrebi novca dobivenog za šumske proizvode iz šuma Urbarskih opština od 1884. god. (zakonski članak XXVI));
11) Zakon o zaštiti šumskog vlasništva od 28. jula 1913. godine za Bosnu i Hercegovinu;
12) Naredba od 17. decembra 1890. god. za Bosnu i Hercegovinu;
13) naredba biv. austrijskog Ministra poljoprivrede od 3. aprila 1873. godine o upravi državnim i zakladnim šumama i domenima;
14) naredba biv. austrijskog Ministra unutrašnjih dela i Ministra pravde od 2. jula 1857. god.;
15) naredba biv. austrijskog Ministra poljoprivrede od 6. jula 1893. godine;
16) naredba biv. austrijskog Ministra poljoprivrede od 29. oktobra 1876. godine o kvalifikacijama šumarskog osoblja;
17) Zakon od 11 ševala 1286 (1869) godine;
18) Zakon od 12. decembra 1927. godine kojim se čl. 133 Zakona o šumama od 30. marta 1891. godine proteže na teritoriju cele Kraljevine.
Propisi drugih zakona, uredaba i naredaba prestaju važiti, ukoliko se protive propisima ovoga Zakona.
§ 188.
Ukoliko se koji Zakon, koja uredba ili naredba poziva na propise pojedinih zakona (§ 186), treba svuda podrazumevati propise ovoga Zakona.
§ 189.
Ovaj Zakon stupa u život kad ga Kralj potpiše, a obaveznu snagu dobija po isteku 6 meseci od dana obnarodovanja u "Službenim novinama".
Odredbe §§ 127, 128, 129 i 130 dobijaju obaveznu snagu po obnarodovanju u "Službenim novinama".
Samostalne odredbe Zakona
o izmenama i dopunama
Zakona o šumama do 21. decembra 1929. godine
("Službene novine Kraljevine Jugoslavije", br. 301/30)
§ 2.
Stavljaju se na snagu one odredbe svih zakona, raspisa i naredaba, koje se odnose na pašu koza, a koje su važile za pravna područja pojedinih banovina do 1. jula 1930. godine.
§ 4.
Za izvršenje § 2 ovog zakona propisaće ministar šuma i rudnika naročite pravilnike vodeći računa o specijalnim ekonomskim potrebama pojedinih banovina.
§ 5.
Zakon stupa u život i dobija obaveznu snagu kada se obnaroduje u "Službenim novinama".