PRAVILNIKO OGLAŠAVANJU I SPONZORSTVU U ELEKTRONSKIM MEDIJIMA("Sl. glasnik RS", br. 101/2016) |
Ovim pravilnikom bliže se uređuju uslovi i način prikazivanja i upućivanja na robu, uslugu, žig ili druge oznake u programskim sadržajima prilikom plasiranja proizvoda, oblik, trajanje i mesto obaveštavanja o plasiranju proizvoda, sadržina obaveštenja, način emitovanja i vreme emitovanja obaveštenja o sponzoru, uslovi korišćenja naziva ili drugog simbola sponzora kao naziva sponzorisanog programskog sadržaja način, uslovi emitovanja televizijskog oglašavanja (u daljem tekstu: TV oglašavanje) i radijskog oglašavanja, odnosno televizijske prodaje (u daljem tekstu: TV prodaja) i radijske prodaje, oblike, kao i uslovi emitovanja TV oglašavanja, odnosno TV prodaje bez prekidanja emisije.
U smislu člana 31. stav 4. Zakona o oglašavanju, odredbe ovog pravilnika koje se odnose na TV oglašavanje i TV prodaju shodno se primenjuju na radijsko oglašavanje i radijsku prodaju.
II ODREDBE KOJE SE ODNOSE NA SVE MEDIJSKE USLUGE
Neposredno podsticanje
Neposrednim podsticanjem na kupovinu, zakup ili korišćenje robe ili usluge koja je predmet plasiranja naročito se smatraju: neposredno pozivanje na kupovinu ili zakup robe ili usluge koji su predmet plasiranja proizvoda; navođenje cene, prednosti, kvaliteta ili efikasnosti robe ili usluge ili njihov vodeći položaj na tržištu; navođenje mesta, adrese na kojoj, odnosno broja telefona i veb adrese putem kojih se može kupiti ili zakupiti roba ili usluga.
Primerenost pojavljivanja robe, usluge ili žiga koji su predmet plasiranja
Primerenost pojavljivanja (prikazivanje ili upućivanje) robe, usluge ili žiga u emisiji koja sadrži plasiranje proizvoda ocenjuje se imajući u vidu da li za način i obim takvog pojavljivanja postoji uređivačko opravdanje.
Prilikom ocene postojanja uređivačkog opravdanja iz stava 1. ovog člana naročito se uzimaju u obzir priroda i cilj emisije, priroda robe ili usluge koja se u njoj pojavljuje, kao i da li je pojavljivanje robe, usluge ili žiga izvršeno na neprirodan (veštački) način, tako da roba, usluga ili žig nisu u dovoljnoj meri integrisani u tok radnje emisije.
Smatra se da neprimereno pojavljivanje naročito postoji ako se roba, usluga ili žig:
1) preterano često pojavljuju ili pominju u emisiji ili ako njihova pojedina prikazivanja ili pominjanja preterano dugo traju ili su između njihovog pojavljivanja ili pominjanja preterano kratki vremenski razmaci;
2) pojavljuju ili pominju na način koji je preterano naglašen (npr. u studiju se bez naročitog razloga nalazi veliki broj primeraka određene robe; roba i njena oznaka su bez opravdanog razloga prisutne na velikom broju predmeta, koji se prikazuju, kao što su kape, majice, šolje, panoi; bez naročitog razloga se potencira određeni ugao snimanja ili se nepotrebno koristi krupan kadar i sl.);
3) pojavljuju ili pominju na način koji je veštački izgrađen ili koji nije u skladu sa prirodnim tokom sadržaja (npr. ako je u scenografiji prisutna roba, iako za to ne postoje opravdani razlozi s obzirom na tok radnje i prirodu sadržaja).
Obaveštenje o plasiranju proizvoda u audio-vizuelnim medijskim uslugama
U okviru audio-vizuelne medijske usluge, obaveštenje da se u određenom programskom sadržaju plasira proizvod emituje se putem vizuelnog simbola, koji se ističe na početku i kraju emisije, kao i neposredno nakon završetka bloka oglasnih poruka ili poruka TV prodaje koji je emitovan u toku emisije.
Vizuelni simbol iz stava 1. ovog člana ističe se u donjem uglu ekrana najkraće 30 sekundi i zauzima 1/32 ekrana.
Vizuelni simbol iz stava 1. sadrži krug crne boje u koji su upisana velika štampana ćirilična slova "PP" ili latinična slova "PP" u beloj boji.
Na početku emisije koja sadrži plasiranje proizvoda, uz vizuelni simbol iz stava 1. ovog člana, emituje se sledeće tekstualno obaveštenje: "Program koji sledi sadrži plasiranje proizvoda".
Ako je programski sadržaj namenjen nacionalnoj manjini, tekstualno obaveštenje iz stava 4. ovog člana emituje se na jeziku te nacionalne manjine uvek kada je na ekranu prisutan vizuelni simbol iz stava 1. ovog člana.
U odjavnoj špici emisije koja sadrži plasiranje proizvoda može se, uz prethodno tekstualno obaveštenje: "Ovaj program je sadržao plasiranje proizvoda.", prikazati oznaka robe ili usluge koja je bila predmet plasiranja ili naziv ili oznaka lica čija roba ili usluga je bila predmet plasiranja.
U smislu člana 30. stav 1. Zakona o oglašavanju, odredbe ovog člana primenjuju se samo ako je reč o programskom sadržaju koje je proizveo ili naručio pružalac medijske usluge ili sa njim povezano lice u smislu zakona kojim se uređuje položaj privrednih društava.
Obaveštenje o plasiranju proizvoda u medijskim uslugama radija
U okviru medijske usluge radija, obaveštenje da se u određenom programskom sadržaju plasira proizvod emituje se na njenom početku i kraju, kao i neposredno nakon završetka bloka oglasnih poruka ili poruka radijske prodaje koji je emitovan u toku emisije, i ima sledeću sadržinu: "Ovaj program sadrži plasiranje proizvoda.".
Na kraju emisije koja sadrži plasiranje proizvoda može se, uz prethodno obaveštenje koje glasi: "Ovaj program je sadržao plasiranje proizvoda.", navesti oznaka robe ili usluge koja je bila predmet plasiranja ili naziv ili oznaka lica čija roba ili usluga je bila predmet plasiranja.
U smislu člana 30. stav 1. Zakona o oglašavanju, odredbe ovog člana primenjuju se samo ako je reč o programskom sadržaju koje je proizveo ili naručio pružalac medijske usluge ili sa njim povezano lice u smislu zakona kojim se uređuje položaj privrednih društava.
Istovremeno prisustvo sponzorstva i plasiranje proizvoda
Sponzor emisije može biti istovremeno i lice čija roba, usluga ili žig su predmet plasiranja u toj emisiji, ali je tada neophodno poštovati kako odredbe Zakona o oglašavanju i ovog pravilnika koje uređuju sponzorstvo, tako i one odredbe koje uređuju plasiranje proizvoda.
Sadržaj obaveštenja o sponzoru
Obaveštenje o sponzoru sadrži samo navođenje, odnosno prikazivanje naziva sponzora, njegove robe, usluge, robne, uslužne ili druge oznake ili njegovog reklamnog slogana.
Neposrednim podsticanjem kupovine ili iznajmljivanja robe ili usluge sponzora naročito se smatraju: neposredno pozivanje na kupovinu ili iznajmljivanje robe ili usluge; navođenje cene, prednosti, kvaliteta ili efikasnosti robe ili usluge sponzora ili njegovog položaja na tržištu; navođenje mesta, adrese na kojima, odnosno broja telefona putem kojeg se mogu kupiti ili zakupiti roba ili usluga; reklamni slogan kojim se podstiče kupovina ili iznajmljivanje robe ili usluge sponzora.
Tokom sponzorisanog programskog sadržaja naziv sponzora, njegov naziv, roba, usluga, oznaka ili aktivnost prikazuju se, navode se ili se na drugi način upućuje na njih samo prilikom obaveštavanja o sponzoru.
U smislu stava 3. ovog člana, ako su u studiju tokom trajanja sponzorisanog programskog sadržaja prisutni roba sponzora ili neki drugi predmet sa njegovim nazivom ili oznakom (npr. pano ili ekran u studiju na kome se prikazuje oznaka sponzora), oni se prikazuju samo prilikom obaveštavanja o sponzoru.
Način emitovanja obaveštenja o sponzoru
Pružalac medijske usluge prilikom obaveštavanja o sponzoru koristi neki od uobičajenih izraza na osnovu koga će prosečnom gledaocu, odnosno slušaocu biti jasno da je reč o sponzoru programskog sadržaja (npr. "Sponzor", "Sponzor programa je...", "Ovaj program emituje se uz pomoć...", "Pokrovitelj programa je...", "Gledanje ovog programa vam je omogućio..." i sl.).
Pružalac medijske usluge je slobodan da odredi način na koji će emitovati obaveštavanje o sponzoru (npr. putem teksta i slike u najavnoj i odjavnoj špici; tako što će voditelj emisije saopštiti ko je sponzor programa, pri čemu prilikom takvog saopštenja u kadru može biti roba sponzora koja se nalazi u studiju; tako što će se u toku emisije bez dodatnih saopštenja u uglu ekrana pojaviti inserter sa oznakom "Sponzor" i nazivom sponzora ili njegovom robnom oznakom i dr.), pod uslovom da je obaveštenje jasno i potpuno, kao i da se njime ne povređuje integritet sponzorisanog programskog sadržaja (npr. onemogućavanje ili otežavanje praćenja programskog sadržaja).
Ako se prilikom obaveštavanja o sponzoru koristi slika (npr. ako se putem ekrana prisutnog u scenografiji prikazuje naziv sponzora, slika njegove robe, robne ili uslužne oznake, ili ako se to čini putem insertera i sl.), ona može biti samo nepokretna.
Ako se obaveštenje o sponzoru emituje u vidu slike, njegovo trajanje ne može prelaziti vreme koje bi prosečnom gledaocu bilo neophodno da zaključi ko je sponzor programskog sadržaja.
Prilikom obaveštavanja o sponzoru ne mogu se emitovati oglasne poruke ili poruke TV prodaje sponzora.
Vreme emitovanja obaveštenja o sponzoru
Obaveštenje o sponzoru emituje se na početku i na kraju sponzorisanog programskog sadržaja.
U smislu stava 1. ovog člana, pod početkom sponzorisanog programskog sadržaja podrazumeva se period koji neposredno prethodi njegovoj najavnoj špici, njegova najavna špica ili period koji sledi neposredno nakon te špice, dok se pod krajem sponzorisanog programskog sadržaja podrazumeva period koji neposredno prethodi njegovoj odjavnoj špici, njegova odjavna špica ili period koji sledi neposredno nakon te špice.
Obaveštenje o sponzoru može se emitovati i tokom sponzorisanog programskog sadržaja, ali ne sve vreme tokom njegovog trajanja.
U smislu stava 3. ovog člana, obaveštenje o sponzoru može se emitovati tokom sponzorisanog programskog sadržaja samo:
1) dva puta u sponzorisanim programskim sadržajima koji traju kraće od 30 minuta, a u onima koji traju 30 minuta ili duže dva puta u svakom celokupnom delu tog programskog sadržaja čije predviđeno trajanje iznosi najmanje 30 minuta;
2) neposredno nakon bloka oglasnih poruka ili poruka TV prodaje, ako taj blok nije emitovan neposredno nakon početka, odnosno neposredno pre kraja sponzorisanog programskog sadržaja;
3) na početku i kraju određenog priloga u programskom sadržaju, ako je sponzor finansirao samo produkciju tog priloga, pri čemu to ne isključuje obavezu da se obaveštenje o sponzoru emituje na početku i kraju emisije;
4) u okviru grafike na ekranu (titl, odnosno potpis) kojom se gledaocima predstavlja učesnik u programu (ime, mesto, zanimanje i sl.).
Ako su sportske vesti ili vremenska prognoza sastavni deo emisije vesti, obaveštenje o njihovom sponzoru emituje se samo na početku, u toku i na kraju sportskih vesti ili vremenske prognoze.
Pružalac medijske usluge može emitovati obaveštenje o sponzoru i prilikom emitovanja najave sponzorisanih programskih sadržaja (tzv. promo sadržaji).
Obaveštenje o više sponzora
Ako sponzorisani programski sadržaj ima više sponzora, pružalac medijske usluge može u toku sponzorisanog programskog sadržaja označiti one sponzore koji imaju značajnije učešće u finansiranju troškova produkcije tog sadržaja.
Naziv sponzora kao deo naziva sponzorisanog programskog sadržaja
Naziv sponzora i njegova robna, uslužna ili druga oznaka koristi se kao naziv sponzorisanog programskog sadržaja pod sledećim uslovima:
1) naziv sponzora i njegova robna, uslužna ili druga oznaka može činiti samo jedan deo naziva sponzorisanog programskog sadržaja;
2) naziv sponzora i njegova robna, uslužna ili druga oznaka ne može biti deo scenografije tog programskog sadržaja, niti deo sadržaja (npr. džingl, telop, foršpan) koji se koristi za prelazak sa jednog dela na drugi deo programskog sadržaja.
Oglasna poruka ili poruka TV prodaje sponzora
Ako se neposredno pre, u toku ili neposredno nakon sponzorisanog programskog sadržaja emituje oglasna poruka ili poruka TV prodaje kojom se preporučuju roba ili usluga sponzora, na takvu poruku primenjuju se odredbe Zakona o oglašavanju i ovog pravilnika koje uređuju TV oglašavanje i TV prodaju.
3. Prepoznatljivost informacije kojom se upućuje na oglašavanje u okviru interaktivnog okruženja
Oznaka kojom se korisnik medijske usluge tokom emitovanja programskog sadržaja poziva da pristupi interaktivnom okruženju radi preporučivanja određene robe ili usluge, može biti prisutna na ekranu samo prilikom emitovanja oglasnih poruka ili poruka TV prodaje i prilikom emitovanja obaveštenja o sponzoru.
Ako se oglasna poruka ili poruka TV prodaje emituje posredstvom podele ekrana, oznaka iz stava 1. ovog člana može biti prisutna samo u delu ekrana koji je namenjen TV oglašavanju ili TV prodaji.
Oznaka iz stava 1. ovog člana mora da sadrži jasno tekstualno obaveštenje da korisnik medijske usluge njenim izborom pristupa sadržajima komercijalne prirode, odnosno sadržajima kojima se preporučuje određena roba ili usluga.
III ODREDBE KOJE SE ODNOSE SAMO NA LINEARNE MEDIJSKE USLUGE
1. Emitovanje TV oglašavanja ili TV prodaje između emisija ili uz njihovo prekidanje
Prepoznatljivost
Emitovanju oglasnih poruka ili poruka TV prodaje između emisija ili uz njihovo prekidanje prethodi najavna špica, a nakon njihovog završetka emituje se odjavna špica.
U televizijskom programu, najavna i odjavna špica iz stava 1. ovog člana sadrži tekstualno obaveštenje na osnovu koga prosečan gledalac može zaključiti da je sadržaj koji sledi, odnosno koji se završava komercijalne prirode (npr. "Reklame", "Marketing", "Oglasi", "EPP" i dr.).
U radijskom programu, obaveštenje iz stava 2. ovog člana emituje se putem zvuka, tako da prosečan slušalac može zaključiti da je sadržaj koji sledi, odnosno koji se završava komercijalne prirode.
Ako se najava programskog sadržaja (tzv. promo sadržaji) emituje van bloka oglasnih poruka ili poruka TV prodaje, primenjuju se odredbe ovog člana, s tim da najavna i odjavna špica moraju sadržati obaveštenje na osnovu koga prosečan gledalac, odnosno slušalac može zaključiti da je sadržaj koji sledi ili se završava samopromotivne prirode (npr. "promo", "promo spot", "najava programa").
Emitovanje pojedinačne oglasne poruke ili poruke TV prodaje
Pojedinačnu oglasnu poruku ili poruku TV prodaje opravdano je emitovati naročito tokom prenosa sportskih događaja koje odlikuje duži kontinuirani tok bez pauza (npr. nemaju pauze između poluvremena, rundi, četvrtina ili nemaju tzv. tajm aut).
Načini prekidanja emitovanja emisije radi emitovanja TV oglašavanja ili TV prodaje
Pružalac medijske usluge prekida emisiju radi emitovanja oglasnih poruka ili poruka TV prodaje samo u momentu kada nastupi prirodna pauza u toj emisiji, pri čemu izbegava neprirodne, neprimerene i usiljene prekide emisije, a naročito prekide usred scene, dijaloga, narativnog toka ili u trenucima napetosti ili iščekivanja.
Prirodnom pauzom, u smislu ovog pravilnika, smatra se momenat u emisiji u kome dolazi do prekida njenog kontinuiteta, a do koga bi došlo bez obzira na to da li bi se u tom momentu emisija prekinula emitovanjem oglasnih poruka ili poruka TV prodaje.
Tokom prenosa sportskih događaja gde su pauze sastavni deo njihovog toka (pauze između poluvremena, rundi, četvrtina, tajm aut i sl.), oglasne poruke ili poruke TV prodaje mogu se emitovati samo tokom takvih pauza.
Prenos sportskih događaja koje odlikuje duži kontinuirani tok bez pauza (npr. biciklističke ili auto trke), dozvoljeno je prekinuti radi emitovanja oglasnih poruka ili poruka TV prodaje kada se težište prenosa pomera s jedne na drugu tačku događaja (npr. posle rezimea trenutnih mesta u trci, pre usredsređivanja na određenu etapu trke i sl.).
Igrani program dozvoljeno je prekinuti radi emitovanja oglasnih poruka ili poruka TV prodaje:
1) u momentu kada postoji jasno naznačena ili dramaturški važna pauza u radnji;
2) u momentu između dve scene, čija smena predstavlja prekid kontinuiteta radnje;
3) između dve odvojene celine u igranom programu koji se emituje (npr. pauza između činova pozorišne predstave čiji se snimak emituje).
Program koji se sastoji iz dijaloga dozvoljeno je prekinuti radi emitovanja oglasnih poruka ili poruka TV prodaje kada dođe do promene teme dijaloga, nakon što se u program uvedu novi sagovornici ili kada voditelj emisije najavi pauzu zbog oglašavanja.
Emitovanje muzičkog dela ne može se prekinuti radi emitovanja oglasnih poruka ili poruka TV prodaje, te se one mogu emitovati samo pre ili nakon završetka izvođenja muzičkog dela.
Izuzetno od stava 7. ovog člana, u toku muzičko-scenskog dela (npr. balet, opera) mogu se emitovati oglasne poruke ili poruke TV prodaje, ali samo u pauzama između činova tog dela.
Emisija se ne može prekinuti radi emitovanja bloka oglasnih poruka ili poruka TV prodaje ako dužina trajanja tog bloka prelazi dužinu trajanja uredničkog (nekomercijalnog) sadržaja te emisije.
Nije dozvoljeno prekidati emisiju radi emitovanja oglasnih poruka ili poruka TV prodaje, ako to nije primereno imajući u vidu ozbiljnost ili osetljivost njenog sadržaja (npr. prenos sahrane, komemorativnog skupa, inauguracije, skupštinske rasprave i sl.).
Posebni uslovi prekidanja pojedinih vrsta programskih sadržaja radi emitovanja TV oglašavanja ili TV prodaje
Igrani film, televizijski film, emisija vesti i dečija emisija mogu se prekinuti jednom (prvi put) u prvih 30 minuta njihovog predviđenog trajanja, jednom (drugi put) u drugih 30 minuta njihovog predviđenog trajanja i tako redom (npr. ako film traje kraće od 30 minuta, on se ne može prekidati emitovanjem oglasnih poruka ili poruka TV prodaje; ako film traje 45 minuta, može se prekinuti samo jednom u prvih 30 minuta njegovog trajanja; ako film traje 90 minuta, može se prekinuti tri puta, po jednom u svakom delu od 30 minuta).
Pod izrazom "predviđeno trajanje" iz stava 1. ovog člana podrazumeva se trajanje emisije u koje se uračunavaju kako trajanje uredničkog (nekomercijalnog) sadržaja emisije, tako i trajanje oglasnih poruka i poruka TV prodaje radi čijeg se emitovanja emisija prekida (tzv. bruto trajanje emisije).
Telepromocija
Telepromocijom se smatra oblik TV oglašavanja koji se sastoji u tome što se tok određene emisije koja se emituje iz studija prekida, kako bi njen voditelj u toku tog prekida saopštio odgovarajuću oglasnu poruku ili poruku TV prodaje.
Teleporomocija se zvukom i slikom jasno odvaja (prepoznatljiva najavna i odjavna špica) od ostatka emisije u kojoj se emituje.
Trajanje telepromocije uračunava se u ukupno vreme trajanja TV oglašavanja i TV prodaje u jednom punom satu emitovanog programa.
Tokom celog trajanja telepromocije na ekranu se jasno ističe oznaka "Telepromocija".
Telepromocija se emituje samo u toku zabavnog programa, pod uslovom da on nije namenjen deci, odnosno maloletnicima.
2. Emitovanje TV oglašavanja ili TV prodaje bez prekidanja emisije
Prepoznatljivost
Oglasne poruke ili poruke TV prodaje koje se emituju uporedo sa emisijom koja je u toku moraju biti lako prepoznatljive i prostorno odvojene od sadržaja te emisije.
U smislu stava 1. ovog člana, prepoznatljivost se obezbeđuje tako što emitovanju oglasne poruke ili poruke TV prodaje prethodi obaveštenje u vidu zvuka ili slike (npr. tekstualno obaveštenje), na osnovu koga prosečan gledalac može zaključiti da je sadržaj koji sledi komercijalne prirode.
Obaveštenje iz stava 2. ovog člana ne sme narušavati integritet emisije, niti onemogućavati nesmetano praćenje njenog sadržaja.
U smislu stava 1. ovog člana, prostorna odvojenost se obezbeđuje tako što se deo ekrana u kome se emituju oglasne poruke ili poruke TV prodaje odvaja od sadržaja emisije jasno izraženom graničnom linijom.
Ako se najava programskog sadržaja (tzv. promo sadržaji) emituje van bloka oglasnih poruka ili poruka TV prodaje, primenjuju se odredbe ovog člana, s tim da iz obaveštenja mora jasno proisticati da je sadržaj koji sledi samopromotivne prirode (npr. "promo", "promo spot", "najava programa").
Odredbe ovog člana ne primenjuju se na virtuelno oglašavanje.
Način emitovanja TV oglašavanja ili TV prodaje
Oglasne poruke ili poruke TV prodaje ne smeju se emitovati uporedo sa emisijom koja je u toku na način kojim se gledaocu onemogućuje ili znatno otežava nesmetano praćenje sadržaja emisije, a naročito nije dozvoljeno da jačina zvuka oglasne poruke ili poruke TV prodaje ometa praćenje sadržaja.
Oglasne poruke ili poruke TV prodaje mogu se emitovati uporedo sa tokom prenosa sportskih događaja gde su pauze sastavni deo njihovog toka (pauze između poluvremena, tajm aut, period između rundi i sl.), tokom takvih pauza, u drugim momentima u kojima je došlo do određenog prekida u kontinuitetu tog događaja (npr. kada je igra prekinuta zato što je lopta napustila teren ili zbog zamene igrača), kao i prilikom ponovljenog snimka određenog detalja sa događaja (npr. ponovljeno prikazivanje prilike za gol tokom fudbalske utakmice).
Na emitovanje oglasnih poruka ili poruka TV prodaje uporedo sa prenosom sportskih događaja koje odlikuje duži kontinuirani tok bez pauza, igranim programom, programom koji se sastoji od dijaloga i muzičkim delom, shodno se primenjuju odredbe člana 17. st. 4. do 8. ovog pravilnika.
Oglasne poruke ili poruke TV prodaje nije dozvoljeno emitovati uporedo sa emisijom, ako to nije primereno imajući u vidu ozbiljnost ili osetljivost njenog sadržaja (npr. prenos sahrane, komemorativnog skupa, inauguracije, skupštinske rasprave i sl.).
Odredbe st. 1. do 3. ovog člana ne primenjuju se na virtuelno oglašavanje.
Vremenski razmak između različitih načina emitovanja TV oglašavanja ili TV prodaje
Između prekida emisije radi emitovanja oglasne poruke ili poruke TV prodaje i emitovanja oglasne poruke ili poruke TV prodaje uporedo sa emisijom mora proteći najmanje pet minuta.
Ako špica kojom se najavljuje ili odjavljuje emitovanje oglasnih poruka ili poruka TV prodaje sadrži oglasnu poruku ili poruku TV prodaje, vremenski razmak iz stava 1. ovog člana računa se do početka najavne špice, odnosno od kraja odjavne špice.
Ograničenje iz stava 1. ovog člana ne primenjuje se u slučaju prenosa sportskih događaja gde su pauze sastavni deo njihovog toka, a nastupanje tih pauza ne zavisi od proteka vremena već od toka samog sportskog događaja (npr. pauze između gemova u teniskom meču, pauze između setova u odbojkaškoj utakmici, tajm aut tokom košarkaške utakmice i sl.).
Odredbe ovog člana ne primenjuju se na virtuelno oglašavanje.
Oglašavanje posredstvom podele ekrana
Oglašavanje posredstvom podele ekrana, u smislu ovog pravilnika, je način emitovanja TV oglašavanja ili TV prodaje kod koga se emitovani vizuelni sadržaj (televizijska slika) deli na dve zasebne celine, te se u jednoj celini emituje urednički programski sadržaj, dok se u drugoj celini emituju oglasne poruke ili poruke TV prodaje u vidu pokretnih slika.
Osim uslova predviđenih čl. 20. do 22. ovog pravilnika, oglašavanje posredstvom podele ekrana mora da zadovolji sledeće uslove:
1) dve celine na koje se deli emitovani vizuelni sadržaj (televizijska slika) moraju biti odvojene jasno izraženom graničnom linijom, što ne isključuje obavezu označavanja oglasnih poruka ili poruka TV prodaje putem slike ili zvuka, s tim da taj zvuk ne sme svojom jačinom i sadržajem ometati praćenje emisije;
2) nije dozvoljeno da se sadržaj oglasne poruke ili poruke TV prodaje stavlja u kontekst sadržaja emisije sa kojom se uporedo emituje, a naročito nije dozvoljeno da se sadržaj oglasne poruke ili poruke TV prodaje smisaono nadovezuje na sadržaj emisije (npr. da se sadržaj oglasne poruke smisaono nadovezuje na dijalog koji se vodi u TV seriji);
3) zasebna celina namenjena emitovanju oglasnih poruka ili poruka TV prodaje posredstvom podele ekrana može zauzimati najviše 1/2 ukupnog emitovanog vizuelnog sadržaja (televizijske slike).
Ako se obaveštenje o sponzoru emituje posredstvom podele ekrana, shodno se primenjuju odredbe stava 2. ovog člana, kao i odredbe Zakona o oglašavanju i ovog pravilnika koje uređuju sponzorstvo.
Oglašavanje posredstvom natpisa na ekranu
Oglašavanje posredstvom natpisa na ekranu, u smislu ovog pravilnika, je način emitovanja TV oglašavanja ili TV prodaje kod koga se u okviru emitovanog vizuelnog sadržaja (televizijske slike) uporedo sa uredničkim programskim sadržajem emituju oglasne poruke ili poruke TV prodaje u vidu teksta koji se kreće sa jedne na drugu stranu ekrana.
Osim uslova predviđenih čl. 20. do 22. ovog pravilnika, oglašavanje posredstvom natpisa na ekranu mora da zadovolji sledeće uslove:
1) deo vizuelnog sadržaja (televizijske slike) u okviru koje se emituje oglasne poruke ili poruke TV prodaje mora biti odvojen jasno izraženom graničnom linijom od uredničkog sadržaja, što ne isključuje obavezu njihovog označavanja posredstvom slike ili zvuka, s tim da taj zvuk ne sme svojom jačinom i sadržajem ometati praćenje emisije;
2) oglasne poruke ili poruke TV prodaje mogu se emitovati posredstvom natpisa na ekranu samo uz gornju ili donju ivicu emitovanog vizuelnog sadržaja (televizijske slike);
3) deo namenjen emitovanju oglasnih poruka ili poruka TV prodaje posredstvom natpisa na ekranu može zauzimati najviše 1/20 ukupnog emitovanog vizuelnog sadržaja (televizijske slike);
4) prisustvo natpisa na ekranu ne sme ometati praćenje emisije sa čijim sadržajem se uporedo emituje, a naročito tako što će uticati na vidljivost ili razumevanje toka emisije;
5) prisustvo natpisa na ekranu ne sme ometati vidljivost identifikacionog znaka pružaoca medijske usluge;
6) natpisi na ekranu komercijalne prirode ne mogu se emitovati u okviru natpisa na ekranu koji nemaju takvu prirodu i moraju biti jasno odvojeni od takvih natpisa (npr. u okviru natpisa na ekranu kojima se emituju kratke vesti ne mogu se emitovati komercijalni sadržaji, bilo tako što će se umetati između dve vesti ili pak neposredno prethoditi ili nadovezivati na vesti bez jasnog razdvajanja).
Odredbe stava 2. ovog člana shodno se primenjuju i na emitovanje oglasnih poruka posredstvom insertera, odnosno u slučaju kada se uporedo sa uredničkim sadržajem emituju nepokretne slike komercijalne prirode.
Ako se obaveštenje o sponzoru emituje posredstvom natpisa na ekranu ili posredstvom insertera, shodno se primenjuju odredbe stava 2. ovog člana, kao i odredbe Zakona o oglašavanju i ovog pravilnika koje uređuju način obaveštavanja o sponzorstvo.
Virtuelno oglašavanje
Virtuelno oglašavanje, u smislu ovog pravilnika, je način emitovanja TV oglašavanja koji podrazumeva menjanje signala emitovanja, tako što se u okviru emitovanog vizuelnog sadržaja (televizijska slika) oglasna poruka prisutna na mestu organizovanog događaja koji se prenosi (npr. sportski ili koncertni događaj) zamenjuje drugom oglasnom porukom, oglasnim porukama prisutnim na tom mestu pridodaje druga oglasna poruka ili se ona samostalno ističe.
Osim uslova predviđenog odredbom člana 21. stav 4. ovog pravilnika, virtuelno oglašavanje mora da zadovolji sledeće uslove:
1) virtuelno oglašavanje dozvoljeno je samo u toku prenosa ili snimka prenosa određenog organizovanog događaja, koji nije u režiji pružaoca medijske usluge;
2) na kratak i jasan način na početku i neposredno nakon svakog prekida prenosa događaja mora se emitovati obaveštenje da prenos događaja sadrži virtuelno oglašavanje (npr. obaveštenje putem natpisa na ekranu, putem saopštenja komentatora događaja);
3) prisustvo virtuelnog oglašavanja, odnosno virtuelne slike ne sme ometati praćenje događaja koji se prenosi, a naročito tako što će uticati na vidljivost ili razumevanje toka događaja;
4) virtuelna slika komercijalne prirode može biti postavljena samo na onim površinama mesta događaja koje su inače namenjene isticanju oglasnih poruka, ali ne i na učesnicima događaja, odnosno njihovoj opremi ili publici. Izuzetno, slika komercijalne prirode može biti postavljena i na površinu na kojoj se neposredno odigrava događaj koji se prenosi (npr. igralište, borilište, trkalište, koncertna bina i sl.), ali samo van vremena predviđenog za održavanje tog događaja;
5) virtuelna slika komercijalne prirode mora biti primerena izgledu mesta događaja koji se prenosi, pri čemu svojim izgledom ili načinom pojavljivanja ne sme biti više izražena nego oglasne poruke koje su neposredno prisutne na mestu tog događaja (npr. virtuelna slika reklamnog panoa koja je veća od reklamnih panoa koji su zaista prisutni na mestu događaja);
6) virtuelno oglašavanje može biti emitovano tokom prenosa određenog događaja samo uz prethodnu saglasnost organizatora tog događaja ili njegovog zastupnika, pri čemu prilikom emitovanja tog oblika oglašavanja ne smeju biti povređena prava oglašivača i sponzora događaja čije su oglasne poruke prisutne na mestu događaja.
3. Trajanje TV oglašavanja i TV prodaje
U okviru jednog punog sata emitovanog programa komercijalnog pružaoca medijske usluge može se emitovati najviše 12 minuta TV oglašavanja i TV prodaje.
U okviru jednog punog sata emitovanog programa ustanove javnog audio-vizuelnog medijskog servisa i pružaoca audio-vizuelne medijske usluge civilnog sektora može se emitovati najviše šest minuta TV oglašavanja i TV prodaje.
Stupanjem na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o audio-vizuelnim komercijalnim komunikacijama ("Službeni glasnik RS", broj 69/15).
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".