PROGRAM
KORIŠĆENJA SREDSTAVA BUDŽETSKOG FONDA ZA ZAŠTITU ŽIVOTNE SREDINE GRADA ČAČKA U 2016. GODINI

("Sl. list grada Čačka", br. 3/2016 i 22/2016)

Član 1

Ovim Programom utvrđuje se korišćenje sredstava Budžetskog fonda za zaštitu životne sredine grada Čačka u 2016. godini.

Sredstva fonda u iznosu od 31.065.000,00 dinara ostvariće se od naknade za zaštitu i unapređenje životne sredine koja se naplaćuje po Odluci o naknadi za zaštitu i unapređenje životne sredine grada Čačka ("Sl. list grada Čačka", br. 9/2010 i 16/2011) i dela sredstava po osnovu naknada za zagađivanje životne sredine koje se naplaćuju na osnovu Zakona o zaštiti životne sredine.

Sredstva će se koristiti za sledeće namene:

1. Program kontrole kvaliteta životne sredine, vazduh

1.112.000,00 dinara

Opravdanost:

Članom 9. Zakona o zaštiti vazduha ("Sl. glasnik RS", br. 36/2009 i 10/2013) određeno je da jedinica lokalne samouprave, u okviru svoje nadležnosti, obezbeđuje monitoring kvaliteta vazduha. Članom 15. istog zakona određeno je da se monitoring kvaliteta vazduha u lokalnoj mreži obavlja prema programu koji za svoju teritoriju donosi nadležni organ jedinice lokalne samouprave, a na koji saglasnost daje nadležno ministarstvo. Osim toga, višegodišnje praćenje parametara kvaliteta životne sredine i prikupljanje i obrada podataka su potrebni zbog: ocene stanja u životnoj sredini, donošenja dugoročnih i srednjoročnih planova zaštite i unapređenja životne sredine, donošenja godišnjih planova i mera, praćenja efikasnosti i ocene svrsishodnosti preduzetih mera. Grad Čačak u saradnji sa ovlašćenim institucijama godinama sprovodi merenja parametara kvaliteta životne sredine u skladu sa zakonom na definisanim mernim mestima.

Ciljevi:

- efikasno upravljanje kvalitetom vazduha i učešće u uspostavljanju jedinstvenog funkcionalnog sistema praćenja i kontrole stepena zagađenja vazduha i održavanje baze podataka o kvalitetu vazduha,

- uspostavljanje stalne kontrole kao osnovnog alata zaštite i unapređenja životne sredine.

Planirane glavne aktivnosti:

- izrada programa kvaliteta vazduha,

- merenje parametara prema utvrđenom planu,

- obrada podataka i njihovo dostavljanje nadležnim organima,

- izveštavanje javnosti,

- ocena stanja,

- donošenje odgovarajućih mera.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za inspekcijski nadzor grada Čačka.

Očekivani rezultati:

- realizovana kontrola prema usvojenom programu,

- izvršena ocena stanja,

- upoznata javnost o stanju kvaliteta vazduha.

2. Program kontrole kvaliteta životne sredine, površinske vode

1.013.000,00 dinara

Opravdanost

Kontrola kvaliteta površinskih voda je zakonska obaveza. Članom 69. Zakona o zaštiti životne sredine ("Sl. glasnik RS", br. 135/2004, 36/2009, 36/2009 - dr. zakon, 72/2009 - dr. zakon i 43/2011 - odluka US) određeno je da jedinica lokalne samouprave u okviru svoje nadležnosti utvrđene zakonom, obezbeđuje kontinualnu kontrolu i praćenje stanja životne sredine. Osim toga višegodišnje praćenje parametara kvaliteta životne sredine i prikupljanje i obrada podataka su potrebni zbog: ocene stanja u životnoj sredini, donošenja dugoročnih i srednjoročnih planova zaštite i unapređenja životne sredine, donošenja godišnjih planova i mera, praćenja efikasnosti i ocene svrsishodnosti preduzetih mera. Grad Čačak u saradnji sa ovlašćenim institucijama godinama sprovodi merenja parametara kvaliteta životne sredine u skladu sa zakonom na definisanim mernim mestima. Ovaj program kontrole obuhvata glavne vodotokove i gradsko područje.

Cilj:

uspostavljanje stalne kontrole kvaliteta površinskih voda kao osnovnog alata za efikasno upravljanje kvalitetom voda kako bi površinske vode u pogledu fizičkih, hemijskih, bioloških, bakterioloških, virusoloških i radioloških svojstava odgovarale zakonski propisanim uslovima.

Planirane glavne aktivnosti:

- merenje parametara prema utvrđenom programu,

- obrada podataka i njihovo dostavljanje nadležnim organima,

- izveštavanje javnosti,

- ocena stanja,

- donošenje odgovarajućih mera.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- nadležna Republička vodoprivredna inspekcija i Republička inspekcija za zaštitu životne sredine.

Očekivani rezultati:

- realizovana kontrola prema usvojenom planu,

- izvršena ocena stanja,

- upoznata javnost o stanju kvaliteta površinskih voda.

3. Program kontrole kvaliteta životne sredine, polen

490.000,00 dinara

Opravdanost

Članom 7. Uredbe o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha ("Sl. glasnik RS", br. 11/2010, 75/2010 i 63/2013) određeno je da nadležni organ može odlučiti da prati koncentraciju alergenog polena u vazduhu. Na neophodnost monitoringa polena suspendovanog u vazduhu ukazala je Svetska zdravstvena organizacija zvaničnim zaključcima sastanka "Phenology and Human Health: Alergic Disorders" koji je održan u Rimu 2003. godine. Svetska zdravstvena organizacija potvrđuje da je aeropolen bitan uzročnik alergenih reakcija tokom poslednjih 50 godina, a rezultati monitoringa aeropolena omogućavaju proučavanje, prevenciju, dijagnostiku, pa i lečenje polenskih alergija. Prvi put na teritoriji Srbije osmatranje alergenog polena je počelo 2002. godine u Saveznom hidrometeorološkom zavodu na dva merna mesta u Beogradu. Danas Agencija za zaštitu životne sredine uspostavlja nacionalnu mrežu stanica radi praćenja koncentracija alergenog polena na teritoriji Srbije. Alergijske bolesti respiratornog trakta su najčešće uzrokovane polenom alergijskih biljaka. Poslednjih godina uočen je sve veći broj osoba alergičnih na polen. Tokom poslednjih godina uočeno je povećanje broja osoba sa simptomima alergijskih reakcija (bronhitis, konjuktivitis i dermatitis). Pored porasta broja blažih simptoma alergijskih reakcija nakon intenzivnog i dugotrajnog izlaganja dejstvu inhalatornih alergena (polen) u populaciji se javlja i više pacijenata sa opstruktivnim bronhitisom, astmatičnim napadima i astmom. Merenje koncentracije polena u vazduhu je značajno da bi osobe alergične na polen planirale svoje dnevne aktivnosti i preduzele sekundarne mere prevencije i tako izbegle akutne alergijske reakcije. Grad Čačak u saradnji sa ovlašćenim institucijama sprovodi merenja koncentracije polena u vazduhu na definisanim mernim mestima.

Cilj:

uspostavljanje stalne kontrole koncentracije polena u vazduhu kao jednog od osnovnih alata zaštite i unapređenja životne sredine.

Planirane glavne aktivnosti:

- merenje parametara prema utvrđenom programu,

- obrada podataka,

- izveštavanje javnosti,

- ocena stanja,

- donošenje odgovarajućih mera.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka.

Očekivani rezultati:

- realizovana kontrola prema usvojenom programu,

- izvršena ocena stanja,

- upoznata javnost o koncentraciji polena u vazduhu.

4. Program kontrole kvaliteta životne sredine, buka

400.000,00 dinara

Opravdanost

Zakon o zaštiti životne sredine ("Sl. glasnik RS", br. 135/2004, 36/2009, 36/2009-dr. zakon, 72/2009-dr. zakon i 43/2011- odluka US) i Zakon o zaštiti od buke u životnoj sredini ("Službeni glasnik RS", broj 36/2009 i 88/10), propisuju da jedinica lokalne samouprave utvrđuje mere i uslove zaštite od buke, odnosno zvučne zaštite u planovima, programima i projektima, uključujući i one na koje daje saglasnost u postupku strateške procene uticaja, procene uticaja projekata na životnu sredinu, odnosno u postupku izdavanja integrisane dozvole za rad postrojenja i aktivnosti; vrši akustičko zoniranje na svojoj teritoriji, određuje mere zabrane i ograničenja u skladu sa ovim zakonom; obezbeđuje izradu strateških karata buke iz nadležnosti jedinice lokalne samouprave, tako što dostavlja neophodne podatke Agenciji za zaštitu životne sredine Republike Srbije koja ima obavezu izrade strateških karata buke do 31.12.2020. godine; donosi lokalni akcioni plan zaštite od buke u životnoj sredini na teritoriji jedinice lokalne samouprave nakon izrade strateških karata buke; obezbeđuje finansiranje monitoringa buke u životnoj sredini na teritoriji jedinice lokalne samouprave; vrši nadzor i kontrolu primene mera zaštite od buke u životnoj sredini. Na osnovu člana 16. Odluke o merama za zaštitu od buke ("Službeni list opštine Čačak", br. 9/2004) grad Čačak obezbeđuje sistematsko merenje buke na svojoj teritoriji u cilju praćenja promene nivoa buke po zonama utvrđenim Odlukom, najmanje jedanput godišnje.

Cilj:

uspostavljanje stalne kontrole nivoa buke kao jednog od osnovnih alata zaštite i unapređenja životne sredine.

Planirane glavne aktivnosti:

- merenje parametara prema utvrđenom programu,

- obrada podataka,

- izveštavanje javnosti,

- ocena stanja,

- donošenje odgovarajućih mera,

- izrada lokalnog akcionog plana zaštite od buke nakon izrađenih strateških karata buke.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za inspekcijski nadzor grada Čačka.

Očekivani rezultati:

- realizovana kontrola prema usvojenom planu,

- izvršena ocena stanja,

- upoznata javnost o prekoračenjima propisanih normi o nivoima buke u životnoj sredini,

- akustički zoniran grad,

- učešće u izradi strateških karata buke (u slučaju pokretanja postupka od strane Agencije za zaštitu životne sredine),

- izrađen lokalni akcioni plan zaštite od buke nakon izrađenih strateških karata buke.

5. Program kontrole kvaliteta životne sredine, zemljište

100.000,00 dinara

Opravdanost

Kontrola kvaliteta zemljišta je obaveza propisana Zakonom o zaštiti životne sredine ("Sl. glasnik RS", br. 135/2004, 36/2009, 36/2009 - dr. zakon i 72/2009 - dr. zakon) i Uredbe o programu sistematskog praćenja kvaliteta zemljišta, indikatorima za ocenu rizika od degradacije zemljišta i metodologiji za izradu remedijacionih programa ("Službeni glasnik RS", broj 88/10), a u skladu sa preporukama Svetske zdravstvene organizacije (WHO) i Agencije za zaštitu životne sredine.

Program ispitivanja zagađenosti zemljišta na teritoriji grada Čačka obuhvata laboratorijske analize uzoraka zemljišta sa 3 lokacije. Lokacije sa kojih se uzimaju i ispituju uzorci nalaze se u zonama poplavljenih područja, zonama saobraćaja i zonama koje su bile izložene bombardovanju od strane NATO avijacije. Laboratorijsko ispitivanje zemljišta vrši se u skladu sa Programom sistematskog praćenja kvaliteta zemljišta za 2016. godinu koji donosi nadležni organ jedinice lokalne samouprave.

Na osnovu ispitivanja uzoraka zemljišta uzetih sa lokacija predviđenih Programom i dobijenim rezultatima doneće se zaključci u pogledu zagađenja zemljišta, sa ciljem da se u planskim aktima izvrši prenamena za one površine gde su rezultati pokazali da je stepen zagađenja bitno izmenio sastav zemljišta.

Cilj:

uspostavljanje stalne kontrole kvaliteta zemljišta kao preduslova za efikasno upravljanje kvalitetom zemljišta.

Planirane glavne aktivnosti:

- analiza uzoraka prema utvrđenom programu i obrada podataka,

- izveštavanje javnosti,

- ocena stanja,

- promena namene zemljišta u slučajevima gde su rezultati analiza pokazali da je to potrebno.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka.

Očekivani rezultati:

- realizovana kontrola prema usvojenom programu,

- izvršena ocena stanja,

- upoznata javnost o stanju kvaliteta zemljišta,

- izvršena prenamena zemljišta.

6. Program kontrole kvaliteta životne sredine (iznenadne ekspertize)

100.000,00 dinara

Opravdanost

U okviru zaštite životne sredine, primenjuje se i ekspertiza u slučaju kada se na pojedinim lokacijama naglo dešavaju drastične promene na nekom od činilaca životne sredine. Na primer: iznenadni pomor riba, pčela, iznenadna defolijacija i sušenje velikog broja biljaka na malom prostoru i slično. U tim slučajevima obično je u pitanju neodgovorno ponašanje čoveka. Tada su potrebne brze ekspertize ovlašćenih ustanova da bi se utvrdio uzrok i veličina promene kao i primenile adekvatne mere zaštite.

Ciljevi:

- nalaženje uzroka i počinilaca akcidentne situacije,

- prikupljanje elemenata potrebnih za donošenje odgovarajućih mera,

- obezbeđenje mehanizama prevencije za odvraćanje potencijalnih počinilaca.

Planirane glavne aktivnosti:

- angažovanje odgovarajuće ovlašćene institucije po hitnom postupku za izvršenje ekspertize,

- izvršenje ekspertize,

- pokretanje daljeg postupka u skladu sa rezultatima ekspertize i stručnim preporukama.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za inspekcijski nadzor grada Čačka.

Očekivan rezultat:

u slučaju da dođe do akcidenta - pravovremena i delotvorna ekspertiza.

7. Učešće na sajmu ekologije, energetike

400.000,00 dinara

Opravdanost

Sajam ekologije, energetike i lokalne samouprave koji se tokom trećeg kvartala svake godine održava na Beogradskom sajmu, je manifestacija sa međunarodnim učešćem. Tokom trodnevnog izlaganja sajam poseti nekoliko hiljada ljudi pre svega iz oblasti energetike i ekologije. Grad Čačak je prethodnih osam godina imao uspešan nastup na Beogradskom sajmu.

Ciljevi:

- promocija aktivnosti i rezultata postignutih u prethodnoj godini,

- promocija planiranih projekata za narednu godinu,

- razmena iskustava sa drugim lokalnim samoupravama,

- ostvarivanje kontakata sa institucijama, kompanijama i donatorima iz oblasti energetike i zaštite životne sredine.

Planirane glavne aktivnosti:

- zakup sajamskog prostora,

- priprema programa predstavljanja grada na štandu i panelima,

- priprema i izrada promotivnog materijala,

- realizacija nastupa na sajmu.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za finansije grada Čačka,

- Gradska uprava za lokalni ekonomski razvoj grada Čačka.

Očekivani rezultati:

- realizovan uspešan promotivni nastup na sajmu,

- ostvareni novi kontakti sa relevantnim institucijama i kompanijama.

8. Zaštita spomenika prirode (Fikus, Gojkovića lipa, Stabla grada Čačka...)

300.000,00 dinara

Opravdanost

Prema elaboratima Zavoda za zaštitu prirode Srbije "Gojkovića lipa", "Fikus" i "Stabla Čačka" su proglašeni za spomenike prirode. U tom smislu su propisane odgovarajuće mere njihove zaštite.

Ciljevi:

- zaštita prirodnih vrednosti na teritoriji grada Čačka,

- stvaranje pozitivnog odnosa građana prema prirodnim i kulturnim vrednostima.

Planirane glavne aktivnosti:

- izrada programa zaštite,

- osnovna nega biljke - zaštita od bolesti i štetočina,

- fizička zaštita.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za inspekcijski nadzor grada Čačka,

- Javna ustanova "Dom kulture" Čačak,

- JKP "Gradsko zelenilo" Čačak,

- Gradska uprava za društvene delatnosti grada Čačka.

Očekivani rezultati:

- izrađeni programi zaštite,

- zaštićene biljke od bolesti i štetočina,

- biljke fizički zaštićene.

9. Popis prirodnih dobara na teritoriji grada Čačka koja mogu biti proglašena spomenicima prirode

200.000,00 dinara

Opravdanost

Spomenik prirode je manja neizmenjena ili delimično izmenjena prirodna prostorna celina, objekat ili pojava, fizički jasno izražen, prepoznatljiv i/ili jedinstven, reprezentativnih geomorfoloških, geoloških, hidrografskih, botaničkih i/ili drugih obeležja, kao i ljudskim radom formirana botanička vrednost od naučnog, estetskog, kulturnog ili obrazovnog značaja (član 31. Zakona o zaštiti prirode, "Službeni glasnik RS", br. 36/09, 88/10 i 91/10).

Na teritoriji grada Čačka postoji veliki broj prirodnih vrednosti koje po svojim osobinama mogu biti proglašene spomenicima prirode. Potrebno ih je evidentirati, obraditi podatke sa terena i izraditi predlog za zaštitu odabranih prirodnih vrednosti.

Ciljevi:

- zaštita prirodnih vrednosti na teritoriji grada Čačka,

- stvaranje pozitivnog odnosa građana prema prirodnim i kulturnim vrednostima.

Planirane glavne aktivnosti:

- popis prirodnih vrednosti,

- izrada predloga za izradu studije zaštite odabranih prirodnih vrednosti.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za inspekcijski nadzor grada Čačka.

Očekivani rezultati:

- izrađen popis prirodnih vrednosti,

- izrađen predlog za izradu studije zaštite odabranih prirodnih vrednosti

10. Obrazovanje stanovništva u smislu usvajanja znanja i sticanja veština koje su neophodne za ostvarenje uspešne zaštite životne sredine i podizanje njenog kvaliteta

700.000,00 dinara

Opravdanost

Najveće štete u životnoj sredini nastaju zbog nedovoljnog znanja građana o značaju životne sredine, prevenciji nastanka problema u životnoj sredini i modelima njihovog rešavanja. Stalnom edukacijom svih uzrasnih grupa stanovništva, stvaramo uslove da građani sami brinu o svom životnom okruženju, sprečavaju probleme koji se mogu javiti u životnoj sredini i zajednički nastupaju u očuvanju životne sredine da bi i buduće generacije mogle uživati u njenoj lepoti. Grad Čačak neprestano radi na izgradnji i razvoju kapaciteta za edukaciju stanovništva, u taj proces su uključene sve društvene grupe, institucije i pojedinci (predškolske ustanove, obrazovne i naučne ustanove, nevladine organizacije, umetnici, prosvetni radnici,...).

Ciljevi:

- stvaranje pozitivnog odnosa pojedinca i društva u celini prema životnoj sredini,

- stvaranje pozitivnih navika pojedinaca, kada su u pitanju konkretne situacije u odnosu na životnu sredinu,

- aktiviranje pojedinca i društva u celini na prevenciji nastanka i rešavanju problema u životnoj sredini,

- stvaranje kreativnih navika nasuprot razvijenom konformizmu.

Planirane glavne aktivnosti:

- priprema i realizacija aktivnosti iz oblasti zaštite životne sredine u predškolskim ustanovama (pilot aktivnosti, edukativni seminari, obeležavanje značajnih datuma manifestacijama na javnim mestima),

- Osnovna škola "Tanasko Rajić" će realizovati projekat "Ekološki list" u koji će biti uključene sve škole sa teritorije grada Čačka.

Nosioci aktivnosti:

- predškolske ustanove, Osnovna škola "Tanasko Rajić"

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za društvene delatnosti grada Čačka.

Očekivani rezultati:

realizovane planirane aktivnosti iz oblasti zaštite životne sredine u predškolskim ustanovama i izdavanje "Ekološkog lista".

11. "EKOFEST" - Obeležavanje Svetskog dana zaštite životne sredine

500.000,00 dinara

Opravdanost

Ekofest je manifestacija koja se organizuje u Čačku na Svetski dan životne sredine 5. juna. Povodom ove manifestacije okupljaju se svi akteri i ljubitelji prirode. Osnovna svrha ove manifestacije je širenje saznanja o vrednostima i potrebi očuvanja životne sredine, kao i o ograničenosti prirodnih resursa koje koristimo. Tokom Ekofesta organizuju se predavanja, izložbe, takmičenja, maskenbali, paneli... Isticanje problema vezanih za očuvanje životne sredine, prikaz načina za njihovo rešavanje, razvijanje pozitivnog stava prema životnoj sredini i promovisanje načina života koji je skladan sa prirodnim okruženjem, isticanje važnosti primene mera energetske efikasnosti i korišćenja obnovljivih izvora energije, su veoma važni edukativni sadržaji koje ova manifestacija nosi sa sobom i imaju veliki uticaj na podizanje nivoa svesti o zaštiti i očuvanju životne sredine.

Ciljevi:

- jačanje pozitivnog odnosa građana prema prirodi i očuvanju prirodnih resursa,

- razvoj kreativnih osobina građana.

Planirane glavne aktivnosti:

- pripremne aktivnosti,

- promotivne aktivnosti,

- izrada ekološkog kalendara,

- realizacija "EKOFEST"-a.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za društvene delatnosti grada Čačka,

- Gradska uprava za lokalni ekonomski razvoj grada Čačka.

Očekivan rezultat:

- realizovan "EKOFEST",

- izrađen ekološki kalendar.

12. Povećanje energetske efikasnosti i razvoj korišćenja obnovljivih izvora energije na teritoriji grada Čačka

21.572.000,00 dinara

Opravdanost

Nacionalni program zaštite životne sredine Republike Srbije definiše kontinuirane ciljeve za period od 2010-2019. godine. Pored ostalih, definisani su sledeći ciljevi:

- povećana energetska efikasnost u svim sektorima proizvodnje i potrošnje energije,

- uspostavljanje sistema racionalnog gazdovanja energijom (energetski menadžment),

- podizanje nivoa svesti i obrazovanja u pogledu povećanja energetske efikasnosti i korišćenja obnovljivih izvora energije.

Jedan od najvećih problema grada Čačka je veliki budžetski deficit u oblasti energetike. Ono što se trenutno može uraditi je instalacija opreme koja omogućava značajne uštede prilikom potrošnje energenata, smanjuje rasipanje energije i smanjuje negativan uticaj na životnu sredinu.

Važno je napomenuti da je podizanje nivoa energetske efikasnosti i iskorišćenje obnovljivih izvora energije strateški cilj Vlade Republike Srbije kao i da je Republika Srbija potpisnik "Kjoto protokol"-a gde se Republika Srbija obavezuje na smanjenje emisije štetnih gasova. Takođe Ministarstvo životne sredine i prostornog planiranja, Ministarstvo finansija i Ministarstvo za infrastrukturu i energetiku Republike Srbije dali su pozitivno mišljenje i instrukcije po kojima lokalne uprave mogu finansijski stimulisati investicije u obnovljive ograničene i obnovljive neograničene izvore energije (dopis ministra finansija Broj: 401-00-01251/2009).

Ciljevi:

- povećanje energetske efikasnosti u sektoru potrošnje energije,

-smanjenje aerozagađenja i drugih štetnih uticaja na životnu sredinu.

Planirane glavne aktivnosti:

- zamena kotlarnice na mazut kotlarnicom na gas (kotlarnica "Prosveta"),

- primena mera energetske efikasnosti na objektima škola "Preljina", "Filip Filipović", "Ratko Mitrović", "Vuk Karadžić", "Branislav Petrović", "Božo Tomić" i obdaništu "Boško Buha".

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za finansije grada Čačka,

- Gradska uprava za društvene delatnosti grada Čačka,

- JKP "Grejanje" Čačak.

Očekivani rezultati:

- izgrađena nova gasna kotlarnica na lokaciji "Prosveta",

- primenjene mere energetske efikasnosti na objektima škola i vrtića.

13. Podrška u realizaciji projekata iz oblasti zaštite životne sredine podnetih od strane građana sa teritorije grada Čačka

500.000,00 dinara

Opravdanost

Delovanje čoveka može da ima razorno dejstvo na životnu sredinu, da izmeni njene suštinske osobine i stvori veoma nepovoljne uslove za život i opstanak biljnih i životinjskih vrsta, kao i samog čoveka. Posledice koje nastaju aktivnostima čoveka u prirodi su veoma često nepopravljive ili se mogu samo neznatno ublažiti ostavljajući u životnoj sredini pečat ljudskog nemara i neznanja. Primeri takvih posledica su nestanak vrsta, jalovišta, narušavanje zdravlja ljudi, promene makro i mikro klimatskih uslova, poplave, suše, ispuštanje kancerogenih i mutagenih materija koje ulaze u ciklus kruženja materija u ekosistemu... Odgovornost i obaveza za obnavljanje, održanje i unapređenje životne sredine stoji na čoveku. Najveći doprinos u tom pogledu mogu dati ljudi koji se nalaze direktno suočeni sa posledicama narušavanja životne sredine. U Nacionalnom programu zaštite životne sredine Republike Srbije intenzivan rad na podizanju svesti i razvijanju ekološke kulture svih kategorija stanovništva je definisan kao jedna od prioritetnih aktivnosti. Zato će grad Čačak podržati najbolje projekte iz oblasti zaštite životne sredine podnete upravo od strane samih građana koji žive na teritoriji grada Čačka.

Ciljevi:

- poboljšanje kvaliteta životne sredine na teritoriji grada Čačka,

- podizanje nivoa ekološke svesti stanovništva u skladu sa međunarodnim tendencijama.

Planirane glavne aktivnosti:

priprema i realizacija aktivnosti iz oblasti zaštite životne sredine koje iniciraju i vode nevladine organizacije.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za lokalni ekonomski razvoj grada Čačka,

- udruženja građana sa teritorije grada Čačka.

Očekivani rezultati:

realizovni projekti i poboljšan kvalitet životne sredine na teritoriji grada Čačka.

14. Zaštita predela izuzetnih odlika "Ovčarsko-kablarske klisure"

2.000.000,00 dinara

Opravdanost

Na osnovu Uredbe o zaštiti predela izuzetnih odlika "Ovčarsko-kablarska klisura" ("Sl. glasnik RS", br. 16/2000) utvrđeno je da se klisura Zapadne Morave između planina Ovčara i Kablara stavlja pod zaštitu kao predeo izuzetnih odlika i utvrđuje za prirodno dobro od izuzetnog značaja i svrstava se u I kategoriju, sa ustanovljenim režimom zaštite II (aktivna zaštita) i III (aktivna zaštita i mogućnost održivog korišćenja). Radi zaštite jednog ovakvog prirodnog dobra neophodno je povećati stepen obučenosti i opremljenosti upravljača prirodnog dobra od izuzetnog značaja, JU "Turistička organizacija Čačka". Očuvanje i popularizacija ovog područja nosi u sebi velike potencijale za razvoj turizma ne samo u domaćim već i u međunarodnim okvirima jer je područje "Ovčarsko-kablarska klisura" kandidat za proglašenje područja u sistemu zaštite NATURA 2000. Zato je osposobljavanje upravljača ovog prirodnog dobra u stručnom i materijalnom smislu, razvoj neophodne infrastrukture u zaštićenom području kao i podizanje kvaliteta zaštite jedan od prioritetnih ciljeva očuvanja ovog područja i živog sveta u njemu kao i razvoja održivog turizma.

Cilj:

stvaranje uslova za očuvanje i unapređenje uslova u predelu izuzetnih odlika "Ovčarsko-kablarska klisura".

Planirane glavne aktivnosti:

- izdavanje publikacije pod nazivom "Ptice Ovčarsko-kablarske klisure". Ove publikacije će široj javnosti prezentovati diverzitet ove, najbolje proučene, grupe kičmenjaka u predelu izuzetnih odlika "Ovčarsko-kablarska klisura". Takođe, u sklopu ove publikacije biće prezentovani i svi relevantni naučni podaci o veličinama i trendovima populacija gnezdarica ovog zaštićenog prirodnog dobra, koji su rezultat kontinuiranog decenijskog istraživanja ptica u Ovčarsko-kablarskoj klisuri. Osim toga, navedena publikacija će poslužiti upravljaču kao stabilan temelj za razvoj posebnog oblika ekoturizma - posmatranja ptica,

- praćenje stanja živog sveta u zaštićenom području (monitoring faune šišmiša - nabavka detektora za identifikaciju i praćenje; monitoring faune ptica - nabavka vertikalnih ornitoloških mreža i preciznih vaga do 100 g i do 1000 g; zaštita šumske sove - izrada kutija za gnežđenje kao zamena za dotrajale kutije),

- nastavak aktivnosti na obeležavanju najznačajnijih lokacija u zaštićenom području prigodnim info-tablama i dodatno opremanje edukativne staze Kablar,

- rad na povećanju stručnih kapaciteta u zaštićenom području (programi edukacije, radionice i seminari za decu školskog uzrasta i građanstvo, stručno usavršavanje zaposlenih u zaštićenom području, održavanje dva edukativna kampa u trajanju od po 5 dana za učenike osnovnih i srednjih škola),

- nabavka posuda za odlaganje otpada koje će biti raspoređene na lokacijama sa najvećom frekvencijom posetilaca.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za finansije grada Čačka,

- Gradska uprava za lokalni ekonomski razvoj grada Čačka,

- Turistička organizacija Čačka.

Očekivan rezultat:

ostvaren viši nivo zaštite u predelu izuzetnih odlika "Ovčarsko-kablarske klisure".

15. Povećanje zelenih površina na teritoriji grada Čačka

1.250.000,00 dinara

Opravdanost

Specifičnost položaja čačanske kotline za koju je karakteristično duže zadržavanje vazdušne mase se nepovoljno odražava na stanje kvaliteta životne sredine u slučaju povećane emisije zagađujućih materija u vazduh. Za povećane emisije i koncentracije zagađujućih materija u vazduhu na području grada je odgovoran saobraćaj koji je u velikoj meri koncentrisan u samom gradskom jezgru, zatim velika blizina industrijske zone centru grada od samo 1 km vazdušnom linijom, kao i veliki broj grejnih tela na fosilna goriva i drva u toku grejne sezone. Jedna od mera zaštite i očuvanja kvaliteta vazduha je i povećanje zelenih površina u gradu. Suočavanje sa zahtevima da se svaka slobodna površina u gradu pretvori u građevinsku, dovodi do neodložne borbe da se postojeće zelene površine zaštite, obogate i uspostave nove, kao važan vid borbe za očuvanje kvaliteta vazduha i životne sredine.

Ciljevi:

- povećanje zelenih površina,

- smanjenje količine zagađujućih materija u vazduhu,

- ulepšavanje životnog okruženja.

Planirane glavne aktivnosti:

- izbor površina koje treba ozeleniti,

- ozelenjavanje odabranih površina.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- Gradska uprava za finansije grada Čačka,

- JKP "Gradsko zelenilo".

Očekivani rezultati:

- povećane površine koje su pod zelenilom,

- poboljšan kvalitet vazduha,

- lepše životno okruženje.

16. Izrada projekta sanacije, zatvaranja i rekultivacije nesanitarne deponije - smetlišta "Prelići" u gradu Čačku

1.728.000,00 dinara

Opravdanost

Ulaskom grada Čačka u regionalni sistem upravljanja otpadom "Duboko", stvorili su se uslovi za zatvaranje nesanitarne deponije - smetlišta "Prelići", što je i urađeno 01.08.2012. godine. Zatvorena nesanitarna deponija - smetlište "Prelići" u ovom trenutku predstavlja veliki ekološki problem grada Čačka, zbog nekontrolisane emisije deponijskog gasa koji nastaje u telu smetlišta, kao i nekontrolisanog odliva procednih voda.

Rešenje ovog problema je sanacija i rekultivacija nesanitarne deponije - smetlišta "Prelići" a osnov za sanaciju i rekultivaciju je projektna dokumentacija.

Cilj:

stvaranje uslova za sanaciju i rekultivaciju nesanitarne deponije - smetlišta "Prelići".

Planirane glavne aktivnosti:

izrada projekta sanacije i rekultivacije nesanitarne deponije - smetlišta "Prelići" u gradu Čačku.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- JKP "Komunalac" Čačak,

- Gradska uprava za finansije grada Čačka.

Očekivani rezultati:

izrađen projekat sanacije, zatvaranja i rekultivacije deponije "Prelići" u Čačku".

17. Izrada android aplikacije za registrovanje divljih deponija

500.000,00 dinara

Opravdanost

Divlje deponije su nelegalna odlagališta otpada koja zauzimaju mali prostor i sadrže ograničene količine otpada. Najčešće su formirane neposredno uz put u blizini naseljenog mesta, a veoma često se nalaze uz korito reke, kao i na zemljištu koje nije u privatnom vlasništvu. Takve deponije nisu ograđene, tako da se na takvim mestima često mogu videti domaće životinje, ptice, glodari i insekti.

Divlje deponije koje prvenstveno imaju vizuelno loš efekat mogu na više načina izazvati zagađenje vazduha, vode i zemljišta. One se često zapale, pa osim jasne opasnosti koju požar predstavlja za okolinu, postoji i opasnost od dima koji verovatno sadrži otrovne materije štetne za zdravlje stanovništva. Zdravstveni i sigurnosni rizik tiče se mogućeg širenja bolesti i infekcija zbog prisustva mogućih prenosnika zaraze (muve, glodari, ptice, životinje,...). Ukratko, divlje deponije su potencijalni zagađivači vazduha, vode (površinske i podzemne), hrane i zemlje.

Radi efikasnijeg otklanjanja divljih deponija potrebno je izraditi android aplikaciju, koja će omogućiti građanima da lociraju i prijave problem na čitavoj teritoriji grada Čačka. Podaci o lociranim smetlištima će koristiti JKP "Komunalac" Čačak za brže i efikasnije otklanjanje divljih deponija.

Cilj:

lociranje nesanitarnih divljih deponija.

Planirane glavne aktivnosti:

izrada android aplikacije za registrovanje divljih deponija.

Nosioci aktivnosti:

- pomoćnik gradonačelnika za oblast ekonomskog razvoja i zaštite životne sredine,

- Gradska uprava za urbanizam grada Čačka,

- JKP "Komunalac" Čačak,

- Gradska uprava za lokalni ekonomski razvoj grada Čačka.

Očekivan rezultat:

- izrađena android aplikacija i locirane divlje deponije u saradnji sa građanima

Član 2

Ovaj Program objaviti u "Službenom listu grada Čačka".

 

Samostalni član Programa o izmenama
Programa korišćenja sredstava budžetskog fonda za zaštitu životne sredine grada Čačka u 2016. godini

("Sl. list grada Čačka", br. 22/2016)

Član 2

Ovaj Program stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu grada Čačka".