Radi lakšeg sagledavanja izmena i dopuna propisa, nova sadržina odredaba data je zelenom, prethodna crvenom bojom, a nepromenjene odredbe nisu posebno označene, tako da pregledanjem crno-zelenog teksta pregledate važeću, a crno-crvenog teksta, prethodnu verziju propisa. Prečišćen tekst bez crvenih i zelenih oznaka i dalje možete videti na tabu "Tekst dokumenta". |
Propis - analitički prikaz promenaZAKONO REGULISANJU JAVNOG DUGA SAVEZNE REPUBLIKE JUGOSLAVIJE PO OSNOVU DEVIZNE ŠTEDNJE GRAĐANA("Sl. list SRJ", br. 36/2002 i "Sl. glasnik RS", br. 80/2004 - odluka USRS, 101/2005 - dr. zakon i 108/2016) |
Ovim zakonom uređuju se uslovi i način regulisanja obaveza po osnovu devizne štednje građana iz člana 2. Zakona o izmirenju obaveza po osnovu devizne štednje građana ("Sl. list SRJ", br. 59/98, 44/99 i 53/2001) (u daljem tekstu: Zakon) koja je, u skladu sa članom 4. Zakona, pretvorena u oročeni depozit kod ovlašćenih banaka i postala javni dug Savezne Republike Jugoslavije.
[ČLAN 1 IZMENA I DOPUNE ZAKONA]
Javni dug iz člana 1. ovog zakona iznosi 4,00 [4,2] milijarde evra i obuhvata:
- stanje devizne štednje građana na dan 31. marta 2002. godine, obračunato kao razlika stanja devizne štednje kod ovlašćenih banaka iz člana 2. Zakona na dan 31. decembra 1997. godine i isplata izvršenih do 31. marta 2002. godine - u iznosu 3,05 [3,2] milijarde evra;
- pripisanu kamatu, obračunatu po kamatnoj stopi od 2% godišnje, i kursne razlike obračunate za period od 1. januara 1998. do 31. marta 2002. godine - u iznosu 0,38 [0,4] milijarde evra;
- kamatu, obračunatu po kamatnoj stopi od 2% godišnje, za period od 1. aprila 2002. godine do rokova dospeća utvrđenih ovim zakonom - u iznosu 0,57 [0,6] milijarde evra.
Obaveza Savezne Republike Jugoslavije po osnovu javnog duga utvrđenog na način iz člana 2. ovog zakona postaje, od dana stupanja na snagu tog zakona, obaveza, odnosno dug Republike Srbije i Republike Crne Gore - srazmerno visini devizne štednje građana čije je prebivalište na teritoriji tih republika.
II DINAMIKA IZVRŠENJA OBAVEZA PREMA DEVIZNIM ŠTEDIŠAMA
Obaveze prema deviznim štedišama izvršavaju se prema sledećoj dinamici:
- u toku 2002. godine - u visini do 276,10 evra,
- 31. maja 2003. godine - u visini do 380 evra,
- 31. maja 2004. godine - u visini do 530 evra.
Preostali iznos obaveza prema deviznim štedišama isplaćuje se u 12 godišnjih rata, koje rastu po stopi geometrijske progresije od 10% i dospevaju svakog 31. maja u periodu od 2005. do 2016. godine, a izračunavaju se množenjem tog iznosa sledećim koeficijentima:
- za 2005. godinu - koeficijentom 0,05425092,
- za 2006. godinu - koeficijentom 0,05967601,
- za 2007. godinu - koeficijentom 0,06564361,
- za 2008. godinu - koeficijentom 0,07220798,
- za 2009. godinu - koeficijentom 0,07942877,
- za 2010. godinu - koeficijentom 0,08737165,
- za 2011. godinu - koeficijentom 0,09610881,
- za 2012. godinu - koeficijentom 0,10571970,
- za 2013. godinu - koeficijentom 0,11629167,
- za 2014. godinu - koeficijentom 0,12792083,
- za 2015. godinu - koeficijentom 0,14071292,
- za 2016. godinu - koeficijentom 0,15478421.
Devizni štediša ima pravo na isplatu godišnje rate u visini od najmanje 500 evra ako su godišnje rate iz stava 2. ovog člana manje od tog iznosa.
Pravo na isplatu u smislu ovog člana, uključujući i unapred obračunatu kamatu po stopi od 2% godišnje, utvrđuje se po jednom deviznom štednom ulogu.
III NAČIN REGULISANJA JAVNOG DUGA SAVEZNE REPUBLIKE JUGOSLAVIJE - OBVEZNICE
Radi regulisanja javnog duga Savezne Republike Jugoslavije koji je postao dug Republike Srbije i Republike Crne Gore, Republika Srbija i Republika Crna Gora, u skladu sa odredbama ovog zakona, emitovaće obveznice, koje glase na evro.
Obveznice iz stava 1. ovog člana emituju se u nematerijalnom obliku, bez kupona, pojedinačno za svaku godinu, i registruju kod Narodne banke Jugoslavije - Zavoda za obračun i plaćanja - Centralnog registra, depoa i kliringa hartija od vrednosti (u daljem tekstu: Centralni registar).
Obveznice iz stava 1. ovog člana glase na ime i prenosive su, a isplaćuju se u evrima ili, na zahtev vlasnika tih obveznica - u dinarima.
Osnovne elemente obveznica, iznos emisije, kao i uslove distribucije i naplate obveznica, propisuju vlade Republike Srbije i Republike Crne Gore.
Obveznicama iz člana 5. ovog zakona regulišu se obaveze prema deviznim štedišama utvrđene u smislu člana 4. tog zakona, osim obaveza koje su izvršene do dana emisije obaveznica iz člana 5. ovog zakona.
Obaveze prema deviznim štedišama utvrđene u smislu člana 4 ovog zakona regulišu se na dan emisije obveznica iz stava 1. ovog člana - konverzijom štednih uloga građana u obveznice.
Propisima iz člana 5. stav 4. ovog zakona, vlade Republike Srbije i Republike Crne Gore utvrdiće rok dospeća obveznica kojima se regulišu obaveze koje dospevaju u 2002. godini a nisu izmirene do dana emisije obveznica iz tog člana.
Vrednost izvršene konverzije štednih uloga građana u obveznice evidentira se u štednim knjižicama i registruje u Centralnom registru - na računu hartija od vrednosti, a deviznom štediši se o tome uručuje potvrda. Na osnovu računa otvorenog u Centralnom registru, devizni štediša ostvaruje prava iz obveznica - isplatu u rokovima iz ovog zakona, prenos vlasništva, trgovinu i druga prava.
Devizna knjižica iz stava 1. ovog člana služi deviznom štediši kao dokaz da je njegov štedni ulog konvertovan u obveznice.
Ovlašćene banke iz člana 2. Zakona, banke koje su usled statusnih promena postale pravni sledbenici tih banaka, kao i banke koje, u skladu s propisima kojima se uređuju sanacija, stečaj i likvidacija banaka, preuzimaju poslove u vezi sa isplatom devizne štednje građana položene kod ovlašćenih banaka iz tog člana nad kojima je pokrenut postupak stečaja ili likvidacije - dužne su da, na dan emisije obveznica, neisplaćene devizne štedne uloge građana preračunaju u evre i iskažu u evrima, utvrde obaveze prema deviznim štedišama u smislu člana 4. ovog zakona i izvrše konverziju tih uloga u obveznice na način utvrđen članom 6. tog zakona.
Bliže uslove i način vršenja konverzije štednih uloga građana u obveznice u smislu ovog zakona, način njihovog knjigovodstvenog evidentiranja, kao i način registracije obveznica u Centralnom registru, propisuje Narodna banka Jugoslavije.
Promet obveznica emitovanih u skladu sa ovim zakonom je slobodan i oslobođen poreza na promet, provizije na platni promet, poreza na kapitalnu dobit, poreza na finansijske transakcije, kao i drugih poreza.
Domaće pravno lice i preduzetnik, domaće fizičko lice i građani na privremenom radu u inostranstvu, kao i strano fizičko i pravno lice, obveznice iz člana 5. ovog zakona mogu kupovati i prodavati na finansijskoj berzi za devize.
Devize ostvarene prodajom obveznica u smislu člana 10. stav 2. ovog zakona, domaće pravno lice i preduzetnik i strano fizičko i pravno lice drže na deviznom računu.
Devize iz stava 1. ovog člana, kao i devize ostvarene naplatom obveznica u roku dospeća, strano fizičko i pravno lice mogu slobodno transferisati u inostranstvo.
Obveznice iz člana 5. ovog zakona kojima su regulisane obaveze prema deviznim štedišama u smislu člana 6. stav 2. ovog zakona mogu se, pre roka dospeća, koristiti za:
1) kupovinu akcija preduzeća u procesu svojinske transformacije, radi prodaje društvenog kapitala;
2) kupovinu akcija ovlašćenih banaka;
3) kupovinu stanova, stambenih objekata, poslovnog prostora, zemljišta i druge imovine u državnoj svojini.
Bliže uslove korišćenja obveznica za namene iz stava 1. ovog člana utvrđuju vlasnici imovine iz tog stava.
Vlasnik obveznica iz člana 5. ovog zakona može tim obveznicima, u rokovima njihovog dospeća, pored plaćanja iz člana 12. tog zakona - plaćati i porez na promet, akcize, porez na imovinu, porez na dohodak građana i porez na dobit korporacija.
Inicijalni vlasnik obveznica iz člana 5. ovog zakona može te obveznice koristiti i pre roka dospeća, i to za plaćanje troškova lečenja, za nabavku lekova, za plaćanje troškova sahrane i u drugim slučajevima - do iznosa stvarnih troškova, pod uslovima i do iznosa koje propišu republičke vlade.
Inicijalnim vlasnikom iz stava 1. ovog člana smatra se devizni štediša čija je štednja konvertovana u obveznice u smislu člana 6. stav 2. ovog zakona.
IV IZVORI SREDSTAVA ZA ISPLATU OBVEZNICA
Sredstva za isplatu obveznica u smislu ovog zakona obezbeđuju Republika Srbija i Republika Crna Gora, u skladu s rokovima i u visini utvrđenim tim zakonom.
Sredstva iz stava 1. ovog člana uplaćuju se na poseban račun otvoren kod Narodne banke Jugoslavije.
Bliže uslove kupovine deviznih sredstava radi isplate obveznica iz člana 5. ovog zakona utvrđuje Narodna banka Jugoslavije.
Ovlašćene banke iz člana 2. Zakona i banke pravni sledbenici tih banaka, koje su bile obavezne da obezbeđuju sredstva za isplatu javnog duga Savezne Republike Jugoslavije u smislu čl. 6. i 7. Zakona - oslobađaju se te obaveze i stupaju u obavezu prema Republici Srbiji, odnosno Republici Crnoj Gori.
Obaveze banaka iz stava 1. ovog člana, u visini od 15% javnog duga utvrđenog u članu 2. ovog zakona, umanjuju se za iznos koji su te banke uplatile do dana donošenja odluke o emisiji obveznica u smislu tog zakona i za iznos neiskompenzovanog dela potraživanja tih banaka od Savezne Republike Jugoslavije i republika članica u skladu s članom 26. Zakona.
Način i uslove regulisanja obaveza Republike Srbije, odnosno Republike Crne Gore prema bankama iz stava 1. ovog člana, ako su obaveze ovih banaka utvrđene stavom 2. tog člana manje od potraživanja tih banaka, propisuju vlade Republike Srbije, odnosno Republike Crne Gore.
Radi regulisanja obaveza iz člana 16. ovog zakona, banke iz tog člana dužne su da, u roku od 30 dana od dana kad im Narodna banka Jugoslavije dostavi pismeni nalog, donesu odluku o emisiji akcija - u iznosu navedenom u tom nalogu.
Akcije iz stava 1. ovog člana su obične akcije, s pravom glasa, i njihova nominalna vrednost iznosi 10.000 dinara.
Jedna akcija iz stava 1. ovog člana nosi jedan glas.
Republika Srbija i Republika Crna Gora akcije iz stava 1. ovog člana kupuju od banaka iz tog stava - konverzijom potraživanja od tih banaka u akcionarski ulog, čime se poboljšava struktura bilansa ovih banaka, smanjuju njihovi operativni troškovi i povećava njihov kapital.
Za emisiju i kupovinu akcija iz ovog člana nije potrebno odobrenje nadležnog saveznog organa.
Banci koja odluku o emisiji akcija ne donese u roku utvrđenom u stavu 1. ovog člana, Narodna banka Jugoslavije oduzeće dozvolu za rad i pokrenuće protiv nje postupak likvidacije, u skladu sa saveznim zakonom.
Agencija za osiguranje depozita, sanaciju, stečaj i likvidaciju banaka (u daljem tekstu: Agencija) organizuje i prati kupovinu akcija iz člana 17. ovog zakona i u ime Republike Srbije i Republike Crne Gore učestvuje u upravljanju bankama iz člana 16. tog zakona po osnovu tih akcija.
Republika Srbija i Republika Crna Gora dužne su da, najkasnije u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona, počnu da prodaju akcije iz člana 17. tog zakona.
Agencija organizuje i prati prodaju akcija iz stava 1. ovog člana.
Sredstva dobijena prodajom akcija u smislu stava 1. ovog člana uplaćuju se na posebne račune Republike Srbije i Republike Crne Gore kod Narodne banke Jugoslavije i služe isključivo za izmirenje obaveza po ovom zakonu.
Sredstva za izmirenje obaveza banaka iz člana 2. Zakona nad kojima je otvoren postupak stečaja, odnosno likvidacije, do okončanja tog postupka, a u visini utvrđenoj na način iz člana 16. ovog zakona obezbeđuju Republika Srbija i Republika Crna Gora - proporcionalno obavezama tih banaka po osnovu devizne štednje građana čije je prebivalište na teritoriji tih republika.
Organ nadležan za sprovođenje postupaka iz stava 1. ovog člana dužan je da sredstva iz stečajne, odnosno likvidacione mase prenese na račun budžeta republike koja izmiruje obavezu banaka iz tog stava - do visine ukupno utvrđenih obaveza tih banaka.
[ČLAN 2 IZMENA I DOPUNE ZAKONA]
Državljani bivših republika SFRJ, koje nisu u sastavu Savezne Republike Jugoslavije, a koji su deviznu štednju iz člana 2. Zakona položili kod ovlašćenih banaka sa sedištem na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije, kao i državljani Savezne Republike Jugoslavije koji su tu štednju položili kod filijala banaka iz tog člana koje su se nalazile na teritoriji bivših republika SFRJ do momenta otcepljenja tih republika - svoja potraživanja po osnovu devizne štednje građana ostvaruju u skladu sa posebnim zakonom [na način koji se ugovori sa državama sukcesorima SFRJ].
Građani na privremenom radu u inostranstvu i strana fizička lica, koji su deviznu štednju položili kod banaka iz člana 2. Zakona, pravo na isplatu te štednje ostvaruju u skladu sa ovim zakonom.
Sredstva za isplatu devizne štednje iz stava 2. ovog člana obezbeđuju Republika Srbija i Republika Crna Gora - prema sedištu banaka kod kojih je ta štednja položena.
[ČLAN 3 IZMENA I DOPUNE ZAKONA]
Član 21a
Vlada će odrediti banku koja će servisirati deviznu štednju građana položenu kod Jugobanke Jugbanke a.d. Kosovska Mitrovica i bliže urediti pitanja koja se odnose na servisiranje te štednje.
Pravo na isplatu obaveza prema deviznim štedišama utvrđeno članom 4. ovog zakona uvećava se za iznos isplata koje, prema članu 10. Zakona, nisu izvršene za 2000, 2001. i 2002. godinu i umanjuje za iznos preuzetih obveznica serije A za period od 2002. do 2004. godine, a pravo na godišnju isplatu utvrđeno u smislu člana 4. stav 3. ovog zakona umanjuje se za iznos preuzetih obveznica serije B, emitovanih na osnovu Odluke o emisiji obveznica Savezne Republike Jugoslavije za izmirenje obaveza po osnovu devizne štednje građana ("Službeni list SRJ", br. 4/2001, 6/2001 i 27/2001) (u daljem tekstu: Odluka).
Pravo po osnovu obveznica serija A i B, emitovanih u skladu sa Odlukom, koje su deviznim štedišama uručene do dana donošenja odluke o emisiji obveznica u smislu ovog zakona, ostvaruje se prema Odluci.
Vlasnici obveznica serije B mogu ih zameniti za nove obveznice emitovane u smislu ovog zakona.
Obveznice serije A i B, koje su emitovane u skladu sa Odlukom i štedišama uručene do dana donošenja odluke o emisiji obveznica u smislu ovog zakona - domaće pravno lice i preduzetnik, domaće fizičko lice, građani na privremenom radu u inostranstvu, kao i strano fizičko i pravno lice, mogu iznositi iz zemlje i unositi u zemlju pod uslovima i na način koje propiše Narodna banka Jugoslavije.
Obveznice serije A i B, koje su emitovane u skladu sa Odlukom, distribuiraju se do dana donošenja odluke o emisiji obveznica u smislu ovog zakona.
Ovlašćene banke iz člana 8. ovog zakona dužne su da neuručene obveznice iz stava 1. ovog člana vrate Narodnoj banci Jugoslavije, i to najkasnije u roku od pet dana od dana donošenja odluke o emisiji obveznica u smislu ovog zakona.
Novčanom kaznom od 900.000 do 3.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup banka iz člana 8. ovog zakona:
1) ako na dan emisije obveznica iz člana 5. ovog zakona ne izvrši konverziju štednih uloga građana u obveznice (član 6. stav 2);
2) ako vrednost izvršene konverzije štednih uloga građana u obveznice ne evidentira u štedne knjižice, ne registruje u Centralnom registru i deviznom štediši o tome ne uruči potvrdu (član 7. stav 1);
3) ako na dan emisije obveznica, neisplaćene devizne štedne uloge građana ne preračuna u evre i ne iskaže u evrima, kao i ako ne utvrdi obavezu prema deviznom štediši u smislu člana 4. ovog zakona (član 8);
4) ako neuručene obveznice serije A i B, koje su emitovane u skladu sa Odlukom, Narodnoj banci Jugoslavije ne vrati u utvrđenom roku (član 25. stav 2).
Za radnje iz stava 1. ovog člana kazniće se za privredni prestup i odgovorno lice u banci iz člana 8. ovog zakona - novčanom kaznom od 20.000 do 200.000 dinara.
Novčanom kaznom od 90.000 do 450.000 dinara kazniće se za privredni prestup domaće pravno ili strano pravno lice:
1) ako devize ostvarene prodajom obveznica u smislu člana 10. stav 2. ovog zakona ne drži na deviznom računu (član 11. stav 1);
2) ako ne postupi u skladu s propisom Narodne banke Jugoslavije (član 24).
Za radnje iz stava 1. ovog člana kazniće se za privredni prestup i odgovorno lice u domaćem pravnom, odnosno stranom pravnom licu - novčanom kaznom od 3.000 do 15.000 dinara.
Novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzetnik za radnje iz člana 27. ovog zakona.
Za radnje iz stava 1. ovog člana može se uz novčanu kaznu izreći i zaštitna mera zabrane vršenja samostalne delatnosti, u trajanju od tri meseca do jedne godine.
Novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj strano fizičko lice ako devize ostvarene prodajom obveznica u smislu člana 10. stav 2. ovog zakona ne drži na deviznom računu (član 11. stav 1).
Novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj domaće i strano fizičko lice, kao i građani na privremenom radu u inostranstvu, ako ne postupe u skladu s propisom Narodne banke Jugoslavije (član 24).
VII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Deponovanu deviznu štednju koju je Narodna banka Jugoslavije isplatila u periodu od 1994. do 1999. godine, a koja nije obuhvaćena Zakonom, u visini od 550 miliona dinara, izmiriće Savezna Republika Jugoslavija, u 12 godišnjih rata, počev od 2005. godine.
Bankama koje, u skladu s propisima kojima se uređuju sanacija, stečaj i likvidacija banaka, preuzimaju poslove u vezi sa isplatom devizne štednje građana položene kod ovlašćenih banaka iz člana 2. Zakona nad kojima je pokrenut postupak stečaja ili likvidacije - Republika Srbija i Republika Crna Gora obezbediće posebna sredstva za obavljanje tih poslova.
Nosioci obaveza iz člana 6. Zakona dužni su da za isplate u 2002. godini obezbede sredstva za izmirenje obaveza u procentima utvrđenim tim članom, odnosno srazmerno učešću u visini sredstava utvrđenih za tu godinu prema članu 7. Zakona.
U periodu od 2003. do 2016. godine, sredstva za izmirivanje obaveza po ovom zakonu obezbeđuju se u skladu sa čl. 15, 19. i 20. tog zakona.
Obveznice serije A i B, koje su emitovane u skladu sa Odlukom, mogu se, pre roka njihovog dospeća, koristiti za namene i do iznosa utvrđenih Odlukom o prevremenom otkupu obveznica Savezne Republike Jugoslavije po osnovu devizne štednje građana radi plaćanja određenih troškova ("Službeni list SRJ", br. 7/2001 i 10/2002) - do dana donošenja propisa iz člana 14. stav 1. ovog zakona.
Propisom iz člana 14. stav 1. ovog zakona, republičke vlade utvrdiće da se obveznice iz stava 1. ovog člana mogu koristiti na isti način i pod istim uslovima kao i obveznice iz člana 5. ovog zakona.
Uslovi i način izmirivanja obaveza po osnovu devizne štednje iz člana 3. Zakona koja je pretvorena u oročeni depozit kod ovlašćenih banaka i predstavlja javni dug Savezne Republike Jugoslavije u skladu s članom 4. Zakona, regulisaće se posebnim zakonom.
Danom stupanja na snagu ovog zakona obustavljaju se sudski postupci za naplatu devizne štednje obuhvaćene ovim zakonom, uključujući i izvršne postupke.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o izmirenju obaveza po osnovu devizne štednje građana ("Službeni list SRJ", br. 59/98, 44/99 i 53/2001).
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ".